Kaart van Zeeland en Zuid-Holland
is onherkenbaar veranderd
Vermoedelijk 50 duizend
personen dakloos
Dringend beroep op ons volk
SPOORBAAN
HERSTELD
Koeien zwommen honderden nieters
om dijkglooiing te bereiken
HARTROERENDE TONELEN IN
Prins Bernhard
voorzitter
Rampenfonds
Toestand kritiek
Eerste slachtoffers
begraven
VLIEGEND BOVEN HET OVERSTROOMDE GEBIED
RUST NA ONSTUIMIG WOEDEN
MaaB!
VAN VERNIELENDE ORKAAN
Hulp voor Halsteren
KOM VAN ZUIDLAND
DINSDAG 3 FEBRUARI 1953
TROUW
3
Dr. DREES IN DE TWEEDE KAMER
(Van onze parlementaire redacteur)
De minister-president, dr. W. Drees, heeft vanmiddag in de
Tweede Kamer een beeld gegeven van de overstromingen. De mi
nister deelde mede, dat naar te vrezen valt, in totaal ongeveer
50.000 personen geévacueerd zullen moeten worden, een cijfer dat
echter slechts met het grootste voorbehoud kan worden gegeven.
De regering doet een dringend beroep op allen die ondanks de wo.
ningnood nog in sla,at zijn slachtoffers op te nemen, zich daartoe
beschikbaar te stellen.
Dr. Drees verklaarde, dat de enorme
omvang: en de bijzondere aard van de
waterstaatswerken, waarvoor wij
thans zijn geplaatst, een zeer nauwe
samenwerking van waterschappen,
provincies en de rijkswaterstaat nood
zakelijk maken. Tienduizenden hecta
ren van onze vruchtbaarste grond zijn
door het water geteisterd en duizenden
stuks vee zijn verloren gegaan. Ver
ontrustend is, dat door het met elk
getij opstuwende water het geteister
de gebied zich nog steeds uitbreidt.
De wijize waarop gdheel Nederland
te hulp is gesneld en waarop ook uit
het buitenland hulp is aangeboden s
boven alle lof verheven, aldus dr. Drees,
De regering stelt deze blijken van
medeleven op hoge prijs.
Een vlotte samenwerking tussen de
overheidsdiensten zal worden bevor
derd door de coördinatie Commissie
Watersnood 1953, die onder leiding van
minister Beel aan het werk is gegaan.
Het Nationaal Rampenfonds, waarvan
Z.K.H prins Semihard het voorzitter
schap op zich neeft genomen, heeft
zich belast met de inzameling van de
geldelijke bijdragen, terwijl het Rode
Kruis goederen inzamelt.
Begonnen zal worden met het ver
strekken van nooduitkeriugen aan de
getroffenen op de voet van de regeling
voor oorlogsslachtoffers De gemeente
besturen wordt gevraagd zich met de
uitvoering te belasten. De bijzondere
kosten, die waterschappen en andere
publiekrechtelijke lichamen voor het
herstel te dragen krijgen, zullen onge
twijfeld hun draagkracht te hoven gaan.
Hier zal het Rijk te hulp moeten ko
men. Voor het herstel van landbouw
gronden, boerderijen en bedrijfsinrich
tingen zullen dezelfde organen werk
zaam zijn als in 1945. Voor de privaat
rechtelijke schaden zal een regeling
getroffen worden in de geest van de
wet op de materiële oorlogsschaden.
De minister-president sprak de ver
wachting uit, dat voor de aanzienlijke
bedragen, die voor rekening van de
schatkist ziullen komen, mede geput
zal kunnen worden uit de tegenwaar
de-rekening, verkregen uit de dollar-
huiLp.
Rede dr. Kprtenhorst
Vóór de minister-president had de
voorzitter der Tweede Kamer, dr. Kor-
t.enhorst, een rede gehouden, waarin
hij o.m. zeide:
„De nationale ramp heeft alle slui
merende krachten in ons volk wak
ker geschud en wat in de achter ons
liggende bange dagen door officiële
en niet officiële instanties, door amb
tenaren, militairen en particulieren is
gepresteerd, heeft, als zo dikwijls in
onze vaderlandse geschiedenis, het be
wijs geleverd, dat rampspoed de mach
tigste is van alle banden, die over al
le politieke en andere scheidslijnen
heen verenigt.
Ten overstaan van deze zondvloed
van collectief ondervonden leed, lijken
gevoelens van medegevoel en medelij
denhoe vanzelfsprekend ook aanwe
zig bleek en bloedeloos. Hier past
slechts een diep beleven van het god
delijk gebod: zijn naaste lief te heb
ben als zichzelf.
Wij zijn geroerd en dankbaar voor
de hulp, die ons van bevriende zijde
buiten de landsgrenzen spontaan is
aangeboden, maar dit blijk van saam
horigheid zal onze eigen daadkracht
niet doen verslappen. Het gaat om
onze zaak, de zaak van het ganse
Nederlandse volk. Zo is het ook ter
stond door een ieder begrepen, op deze
weg dient te worden voortgegaan".
Dr. Kortenhorst eindigde met de
woorden:
„Ik wil dit korte woord besluiten
met de bede tot de almachtige en al-
goede God om troost te storten in de
harten der beproefden en uitkomst te
geven in de ellende en in de nood van
de duizenden, die op redding en bij
stand wachten.
Een bede ook om menselijke barm
hartigheid.
Het eindpunt van de godsdienst en
de pure menselijkheid, de ziel der
deugden en de korte samenvatting der
eeuwige wet, dat is de barmhartigheid.
Moge deze geest vaardig blijven over
regering, volksvertegenwoordiging en
gans ons volk".
OPROEP VOOR FAMILIE
VAN MILITAIREN
OVERZEE
In verband met de ongerustheid
onder de Nederlandse militairen over
zee over hun familie in Nederland,
wordt aan alle families van deze mili
tairen irn de getroffen gebieden ver
zocht zo spoedig mogelijk bericht van
hun omstandigheden te geven aan de
Sectie Welzijnszorg ministerie van
Oorlog. Van Stdlklaan 3, Den Haag,
telefoon K 1700-553356.
Deze berichten worden dan telegra
fisch aan de commandanten in Korea,
Nieuw-Guinea en Suriname doorgege
ven ter mededeling aan de betrokke-
Inwoners en geëvacueerden uit de
getroffen gebieden, die verwanten,
dienende bij de Koninklijke Marine,
buiten Nederland, in kennis willen
stellen van hun. omstandigheden, kun
nen zich daarvoor wenden tot het
bureau personeelspubliciteit van de
Koninklijke Marine, Koninginnegracht
12. Den Haag, telefoon K 1700-183155
en 183156.
De berichten zullen ten spoedigste
zonder kosten Worden doorgegeven aan
het overzee dienende personeel der
Kon. Marine.
Prins Bernhard heeft toegezegd
het voorzitterschap van het Natio
naal Rampenfonds op zich te
nemen. De huidige voorzitterjhr.
rnr. F. Beelaerts van Blokland, is
afgetredevi.
Minister Drees heeft dit heden
in de Tweede Kamer medegedeeld.
BRUINISSE
De burgemeester van Bruinisse
(Duiveland) heeft medegedeeld, dat
het dorp is ondergelopen. De binnen
dijk is doorgebroken. Er is één dode
te betreuren. Hij acht de evacuatie in
verband met, dreigend voedsel- en
watergebrek noodzakelijk en heeft om
reddingsmiddelen verzocht in verband
met de kritieke toestand in het achter
land.
Behalve in het Oostelijk deel is de
toestand in Zuid-Beveland thans zo
goed als geconsolideerd. Ierseke is nu
opvangcentrum.
De stoffelijke overschotten van vier
slachtoffers van de watersnood, inwo
ners van het zo zwaar geteisterde
's-Gravendeel, zijn vanochtend om elf
uur in ruw houten kisten op het kerkhof
in Dubbeldam voorlopig ter aarde be
steld. Het zijn de eersten van de ramp.
die West-Nederland trof, wier lijken
geborgen konden worden.
De trieste plechtigheid droeg een zeer
sober karakter. De burgemeester van
Dubbeldam, de heer J. P. M. Beelaerts
van Km miehoven en ds. A. J. van Heu-
ven. Ned. Herv. predikant van 's-Gra-
venaeei, spraken woorden van troost
tot de enkele nabestaanden, die aanwe.
zig waren.
I,Godsdienst en hervat
De loodsdienst HK 13 (Hoek van
Holland) is voor alle schepen, even
als de loodsdienst IJmuiden, hervat.
De op twee plaatsen doorgebroken
spoorbaan Lage-ZwaluweDen Bosch
en Geertruldenberg is voorlopig her
steld. De naast de spoorbaan gelegen
verkeersweg naar Den Bosch, welke
over een lengte van 20 meter was door
geslagen, is thans nagenoeg vrij van
water.
Vijftig gezinnen van employé's van
de Provinciale Noord-Brabantse Elec-
triciteitsmaatschappij (PNEM), wonen
de in de omgeving van de Amer-cen-
trale in het lage polderland, zijn naar
Geertruidenberg geëvacueerd. De eer
ste noden zijn door de burgerij zelf ge
lenigd. Geertruidenberg heeft 500 a 600
evacué's uit Hank. Voor opname van
nog een 600 evacué's wordt thans alles
in gereedheid gebracht. De burgerij
van dit stgdje zorgt voor de voedsel
voorziening van ongeveer 300 ingeslo-
tenen in het noodgebied van Hank en
Dussen. De militairen bereiden warme
maaltijden en brengen het voedsel met
pontons naar het overstroomde gebied
Hank is geheel ontruimd. Geertruiden
berg heeft nagenoeg geheel blank ge
staan. Het water is daar reeds een heel
eind gezakt. Een conservenfabriek ver
loor de gehele oogst, de schade van dit
bedrijf wordt geschat op ongeveer
1.000.000.
In Raamsdonksveer zijn 25 huizen
verwoest en ongeveer 40 huizen zijn
onbewoonbaar geworden.
WÈÊÊÈÊÈmL I
De overstromingen op Schou-
wen-Duiveland hebben het
grootste deel van het eiland
onzichtbaar gemaakt. Deze
huizen vormen nog enkele
herkenningspunten van
Schouw en-Duiv eland.
(Luchtopname ANPFOTO)
immuuniiiii
Voorne en Putten nog
g Een opname uit de lucht van J
g Ooltgensplaat, één van de M
jj dorpen welke er op Goeree§g
H Overflakkee nog betrekkelijk 1
Jj goed zijn afgekomen. jj
(Van een onzer verslaggevers).
De kaart van Zeeland en Zuid-Holland is onherkenbaar veranderd.
Eilanden zijn gehalveerd of gedecimeerd, want de zee heeft grote
stukken van haar vroeger gebied weer in bezit genomen. Op vele
plaatsen is nauwelijks te zien, waar de zee ophoudt en het verdron
ken land begint. Slechts de schamele resten van wat eens trotse dij
ken waren tekenen de vroegere grenzen af met smalle, haperende
lijnen. Een onafzienbaar meer van vuil en troebel water bedekt de
eens zo vruchtbare grond, waar duizenden Nederlanders hun be
staan op vonden. Yin het leven, dat zij daar tot voor enkele dagen
hebben geleefd', steken nu nog slechts de droevige overblijfselen
boven de eindeloze watervlakte uit: een dak van een schuur, een
boomtop, een ruïne van een boerderij, de kop van een eenzame molen.
droog en dat deel staat nog onder wa
ter. Wel waren scherpe grenzen te zien
tussen het water en de gedeelten der
eilanden, die vrij van water waren.
Maar wie zal zeggen hoe het een uur
later was? Het was opkomend tij toen
wij over de eilanden vlogen. Het water
steeg én steeg, het kolkte door de gaten
in de dijken en stortte nieuwe voorra
den over het weerloze land, dat nu geen
enkele verdediging meer heeft. Weer
won het water terrein, zoals het in de
laatste twee etmalen reeds verscheide
ne keren heeft gedaan. En niemand
weet, hoe vaak dit nog gebeuren zal.
Nood
Te midden van die watermassa's wo
nen nog mensen. Mensen, die in grote
nood verkeren. AI het mogelijke wordt
gedaan om te hulp te komen. Waar dit
te land niet kan, gebeurt het over wa
ter en waar ook dit onmogelijk is helpt
men van de lucht uit. Het vliegveld
Het Hikt zo rustig, deze grauwe wa
termassa, tot kalmte gekomen na het
onstuimig woeden van een vernielende
orkaan. Bijna vreedzaam kabbelen de
golfjes aan weerszijden van de nu nut
teloze dijken en slechts traag rimpelt
het water boven het verdronken land.
Er zün geen sensationele dingen te
zien, wanneer men over deze eilanden
vliegt, zoals wij gisteren hebben kun
nen doen in één van de vier Dakota's
van de luchtstrijdkrachten, die gisteren
de gehele dag bezig geweest zijn met
het uitwerpen van zandzakken, voed
selpakketten en waterblikken boven
liet geïnundeerde gebied.
Plet is alleen maar triest, onzegbaar
triest. Het roept geen spanning op,
maar snoert de meest geharde kerel de
keel dicht tot hij alleen nog maar sta
melen kan: Wat een ontzettende
ellende.
Ook na een dergelijke vlucht is het
nog'niet mogelijk te zeggen: dit stuk is
Valkenburg is b,et centrum van die
hulpverlening. Dc luchtstrijdkrachten
en de marine-luchtvaartdienst hebben
Dakota's, Harpoons en Mitchells inge
zet om de in nood verkerende bevol
king van het allernodigste te voorzien.
Ook de KLM heeft een toestel, een
DCL, beschikbaar gesteld en de Ameri
kaanse luchtmacht heeft enkele „Flying
Boxcars", grote transportvliegtuigen,
toegezegd.
Gistermorgen is deze hulpverlening
begonnen. In allerijl werden grote
hoeveelheden voedsel uit de leger-
voorraden en van het Rode Kruis naar
Valkenburg getransporteerd alsmede
een groot aantal rubberboten en con
tainers voor drinkwater. De vliegtui
gen vliegen af en aan, zo zwaar moge
lijk beladen met pakketten, die aan
parachutes worden neergelaten boven
de plaatsen, waar de nood het ergst is.
Majoor-vlieger S. de Jong, comman
dant van de eerste transportafdeling
van Valkenburg, heeft 's morgens per
soonlijk de eerste verkenningsvlucht
uitgevoerd. Vanuit de lucht gezien is
de situatie op Goeree, Thoien en
Schouwen het ernstigst,' vertelde hij
na zijn terugkeer. Op vele plaatsen
zaten nog mensen op daken van hui
zen en schuren, waarvan een deel al
was ingestort en waarvan de een of
twee overeind gebleven muren het elk
ogenblik konden begeven. Heftig
zwaaiden ze met lakens als er een
vliegtuig overvloog, maar helpen kon
den de vliegers hen niet. Het uitwer
pen van rubberboten in de naaste om
geving was het enige middel om de
bevolking in staat te stellen zelf deze
mensen te redden en over te brengen
naar plaatsen, waar het iets veiliger
was dan op het dak van een boerderij,
die óp het punt van instorten stond.
Zoals wij later op de dag konden
ervaren, is het uiterst moeilijk om nog
droge plaatsen te vinden waar de bo
ten, de zandzakken en de pakketten
kunnen worden uitgeworpen.
Op het ogenblik zijn in Halsteren 13
lijken geborgen van mensen, die bij de
watersnood de dood hebben gevonden.
Er worden nog ruim 60 personen ver
mist. 400 stuks rundvee zijn verloren
gegaan, alsmede 165 varkens, 100 paar
den en 1500 kippen.
De gemeente Halsteren is geadopteerd
door de gemeente Oosterhout, die reeds
een inzameling heeft gehouden en veel
materiaal heeft verzameld, dat met
vrachtauto's naar Halsteren werd ge
transporteerd.
Gemeenten adopteren
elkaar
De gemeente Oosterbout (N.-B.)
adopteert Walcheren.
De burgemeester van Zaandam, dat
al in 1945 hulp aan Waloheren heeft
verleend, heeft aan de burgemeester
der gemeente Riitfheun het volgende
telegram gestuurd: „U kunt ons vra
gen wat u wilt. Zaandam zal u helpen
zoveel wij kunnen".
bereikbaar
De Provinciale Waterstaat van
Zuid-Holland deelt mede, dat in
tegenstelling tot andere berichten, de
eilanden Voorne en Putten te berei
ken zijn door hulpploegen e.d. via de
veren Brielle en Maassluis.
Oude Tonge 60 doden
De burgemeester van Oude Tonge
op Overflakkee deelde Zondagavond
aan de Belgische vlieger, kapitein Ge
rard Tremerie, mede, dat Oude Tonge
vermoedelijk zestig doden heeft te be
treuren. Deze vlieger, die Zondagavond
met zijn hefschroefvliegtuig bij Oude
Tonge landde en er de nacht door
bracht, heeft deze mededeling te Brus
sel gedaan. De slachtoffers zouden in
hun bedden door het water zijn ver
rast. Ongeveer 40 mensen zitten in
het dorp opeengepakt.
PUTTEN DOOR HET WATER VERRAST
(Van een verslaggever).
Gisteren hebben we de ondergelopen polders van Putten bezocht.
Overal waar we kwamen zagen we hetzelfde beeld: grote groepen
vrijwilligers, die zich beijverden 0111 de dijken, die de nog niet onder
gelopen polders beschermen, te versterken. De tijd drong. Elk ogen
blik kon het weer omslaan en het zou dan zaak zijn de dijken zo te
hebben, dat ze een nieuwe aanval van de elementen konden weer
staan.
Op het bruggenhoofd van Spijkenisse waren honderden aan het
werk. De zakken werden.hier gevuld en gedistribueerd. Tientallen
vrachtwagens reden over slappe modderige wegen, diepe sporen
achterlatend.
De burgemeesters van de plaatsen op
Putten namen maatregelen om een
eventuele spoed-evacuatie snel te kun
nen uitvoeren. In de gedeelten, die het
laagst gelegen waren, kregen de men
sen de waarschuwing, dat zij zich ge
reed moesten houden.
In de ondergelopen polders was het
beeld triest. Hier en daar liep een
varken langs de weg en koeien, die
honderden meters gezwommen hadden
om de dijkglooiingen te bereiken, zoch
ten daar naar schaarse grasprletjes tot
zij door militairen of boerenjongens
werden afgevoerd naar hoger gelegen
gedeelten.
Zuidland is wel een van de meest ge
troffen plaatsen. In de polders van deze
gemeente, die liggen achter de dijk
langs het Haringvliet, zaten nog tien
tallen mensen op de zolders te wachten
tot de marinemannen, geassisteerd door
mannen en jongens van het dorp, hen
zouden komen verlossen. De redders
gunden zich nauwelijks tijd om tussen
twee tochten iets te eten en te drin
ken. Voor het mvallen der duisternis
moesten de nog m de polder achterge
blevenen worden weggehaald.
W eerzien
Iu de dorpskom vail Zuidland, waar
burgemeester De Rooi en zijn wethou
ders de touwtjes strak 111 handen hiel
den, speelden zich hartroerende tone
len af. Een vrouw die met haar doch
ters op een zolder in het ondergelopen
land had gezeten, en alles kwijt was,
ontmoette er haar man, van wie ze tot
op dat moment niet wist, of hij nog
leefde. Het enige, dat deze mensen, die
behalve hun kleren niets meer hebben,
konden zeggen: „Wat zijn we toch ge
lukkig".
Bezittingen komen er niet zo zeer op
aan, als mensenlevens op het spel staan.
De boeren hebben harde verbeten ge
zichten gekregen. Sommigen zijn in een
paar dagen grijs geworden. Hun levens
werk, de boerderij of tu nderij ligt
verdronken onder het water. Hun vee
kon voor een belangrijk deel niet wor
den gered.
Bij Nieuw-Helvoet spraken wij met
een meisje, dat juist was gered uit de
polders onder Stellendam op Flakkee.
Vliegtuigen en motorboten namen daar
aan het reddingswerk deel. Rubberbo
ten werden uitgeworpen en door attente
reddingsploegen opgevangen.
Jongens van Nieuw-Helvoet trokken
met boten over het Haringvliet om hun
zo zwaar getroffen medeburgers op
Flakkee uit hun benarde positie te be
vrijden. Op de zolder van de Stellen-
damse pastorie had dit meisje met nog
honderd anderen een onderdak gevon
den. Anderhalve dag hadden zij hier
doorgebracht voor zij door de N euw-
Helvoeters werden gered Honderden
waren echter nog niet zo gelukkie ge
weest en zaten nog diep in de polder
op het laatste stukje droog gebied dat
hun gebleven was, een zolder of een
dak.
Ook Oudenhoorn en Hellevoetsluis
waren geïsoleerd De dijk langs het
Haringvliet heeft verschillende gaten,
waarvan er een ruim 30 meter breed
is. De toestand wijzigt zich hier echter
met het uur, omdat het verschil in eb
en vloed groot 1? de daarmee samen
hangende loop van het water hei dioh-
ten van de gaten bemoeilijkt.
(ADVERTENTIE)
KOU GEVAT...
Bedek keet en borst met de
pijnstillende Thermogènede
weldadige warmte verlaagt v
koudheid
#/ERM0GÉN£;
