Ramp voor deskundigen
geen verrassing
Groot overschot
betalingsbalans
Dijk in gevaar!
Spreeu wenpraa t
Dijken moeten hoger
De oorzaak
Vlaardingen
versterkt dijk
Scha aan „Ruys"
valt nogal mee
Resultaat met schaduwzijden
HET VRIJE VOLK MAANDAG 2 FEBRUARI 1953
PAGINA 2
Meester kon er op
school zo boeiend
over vertellenIn
de vijftiende eeuw
werden de lage lan
den geteisterd door
de Sint Elisabeths-
vloed, Grote stuk
ken land werden
woest, kolkend wa
ter. Dorpen verdwe
nen spoorloos, dui
zenden mensen kwa
men om. Leed 1 en
rampspoed heersten
alom. En grote
bijzonderheid een
zuigeling' werd gered, omdat een
heen en weer springende kat het in
water drijvende wiegje in evenwicht
hield. De schoolkinderen uit Pieters
klas heben ademloos naar dit span
nende verhaal geluisterd: „Dat moet
toch wel heel erg geweest zijn, mees
ter
Aan deze geschiedenisles mqest ik
gisteren denken. De telexmachines
van de redactie ratelden met felle
korte tikjes in eentonige regelmaat
de rampzalige berichten op de ein
deloos lange rollen papier. De redac
teuren liepen af en aan. Fotografen
doken in de donkere kamer en zij
allen maakten de krant, die u van
daag voor u ziet. Een krant met voor
zichzelf sprekende koppen. Een krant
met berichten over schade en ver
driet. Een krant boordevol nieuws
over een watersnood, die de Sint-
Elisabethsvloed evenaart.
Schade en verdrietDat weet
de boer. die met tranen in zijn ogen
zag hoe het schuimende rivierwater
zijn goed polderland overspoelde en
die het vee angstig hoorde loeien.
Dat weet de winkelier, wiens kelder
onderliep, waardoor zijn voorraad
bedorven werd. Dat weten de vrou
wen en kinderen, die in stikdonkere
nacht over smalle dijken naar veiliger
plekken zijn gevlucht. Dat weet de
klokkeluider van de dorpskerk, die
de bronzen stemmen van de kerkto
rens tot in wijde omtrek waarschu-
dend liet klinken: Haast u, haast u,
de oude vijand, het water, komt
Dat weet ook de soldaat, die ijlings
het ouderlijk huis verliet en een paar
uur later tot aan zijn middel in het
water stond en vocht om het gat in
de dijk te dichten. Dat weten wij
allen, die in angstige spanning naai
de radio hebben geluisterd en hoor
den hoeveel dijken er kapot werden
geknaagd en hoeveel mensen ver
dronken
En wéér zal meester in de klas
over die vreeselijke Sint-Elisabeths-
vloed vertellen. Maar nu zullen wij
veel beter nog dan vroeger we
ten, hoeveel verdriet en schade onze
oude vijand de lage landen kan be
rokkenen. De oude vijand, die zelfs
in onze twintigste eeuw met zijn
enorm reservoir aan technische hulp
middelen, dodelijk gevaarlijk is.
Speeltuintje
„Misschien weet je niet eens van
het bestaan van ons speeltuintje af",
schrijft mevr. Pelsma—Willemsen,
voorzitster van de speeltuinvereni
ging „Terbregge". Maar dan vergist
mevr. Pelsma zich toch, want toen
dat speeltuintje enige jaren geleden
geopend werd, heeft Pieter er een
bezoek gebracht. Het was een kaal
stuk grasveld aan de brede weg tus
sen Terbregge en Hillegersberg en ik
bewonderde toen de ondernemings
lust van de bestuursleden, die in het
belang van de Terbregse jeugd van
deze „prairie" een speeltuin wilden
maken. Het doet me dan ook genoe
gen. dat de speeltuinvereniging Ter
bregge blijk geeft van veel activiteit
deze zomer bijv. in Leersum een
„reuze kamp" voor vijftig jongens en
meisjes organiseferde, Mevr.' PettTfïa-
schrijft:
„Het gaat niet om de tuin zelf «dat
ls wel te klaren) maar om de spèl-
avonden voor de jongens. Voorkeur
heeft daar het sjoelen. Je voelt waar
het naar toegaat? Zou je niet een
oproepje voor een sjoelbak kunnen
plaatsen?"
Hetgeen Pieter, die de speeltuin
verenigingen een zéér warm hart
toedraagt, met alle plezier doet.
Fiets 3
„Het fietsenleunrecord gebroken"
meldt de heer A. K. uit Rotterdam-
Noord triomfantelijk. Stond die fiets
van Pieters plaatsje maar van 17 Ja
nuari af buiten? ,,'t Mocht wat",
meent A. K,. bij ons aan de overkant
staat al sinds half December een
fiets onbeheerd tegen een pui ge
leund. Naar aanleiding hiervan heeft
myn neef Jan er het volgende rijm
pje op gemaakt.
Als ik een fiets nodig had
Had ik hem al lang gej
Ik heb hem dikivijls aangestaard
Hij is de zonde heus nog waard
Maar daar gestolen goed niet gedijt
Sla ik hem gade in lijdzaamheid
Dus ga ik 's morgens met de tram
En s avonds kijk ik weer naar hem"
Dat is knap rijm-werk van neef
Jan. De heer A. K., die zijn adres
vergat op te geven, raad ik aan dat
wél te doen bij de politie. Misschien
kan de eigenaar dan zijn verdwenen
karretje terugkrijgen.
Aanbod
Wij beginnen de nieuwe week met het
volgende aanbodst.ereoscoop met plaat
jes van V. uit de Raephorststraat. een
kluderledikantje van B. uit de Bas Jun-
gerlusstraat (reeds bestemd), een wan
delwagen van De J. uit de Ranonkei-
straat, koptelefoons van Van der B. uit
de Adamshofstraat en van Van D. uit
de Lambertusstraat (twee stuks), een
kinderwagen van Van der W. uit de
Spanjaardstraat („Het misverstand ls
hiermee uit de weg geholpen"), speelgoed
enz. van N.N., zilverpapier van S. uit
Gorkum, postzegels, zilverpapier, cap
sules, lectuur en kleding van de Jonge
Strijd te Rotterdam en ten slotte
een gulden voor de Spreeuwenpot van
D. van de Beukelsweg. Onze dank ls
groot.
Verlies
Mevr. Van der Linden, Oostelnde 84.
verloor 28 Januari op de Oostzeedijk een
sjaal. Mej. Van Deventer, Heei? Nlcolaas-
straat 65b, raakte 24 Januari tussen haar
huls en de Hekellngenstraat een bruine
muts met gele rand kwijt. Gaande van
Ericaplein naar Eben Haezerstraat miste
B„ Fuchsiastraat 24c, een schakelarm
bandje. Mevr. De Roode, Korhaanstraat
21A, was zo nalatig op de Maasbrug een
koffer te laten staan. Wie heeft hem
ontdekt? Een beige wollen herenhand
schoen ls tussen huls en Ridderspoor
straat verloren door Kentron, Wester
beekstraat 58. Een bruin leren dames-
liandschoen ls ln de omgeving Acl-
brechtskade kwijt geraakt door mevr.
Knol, Mathenesserdljk 376a. Een dames-
portemonnaie met f 5.95, tramkaarten en
foto's ls Donderdag tussen Schledamse-
weg en Spanjaardstraat verloren door
mevrouw Van Zon, le IJzerstraat 50b.
Mevrouw Van der Werf, Schans 152b,
miste 10 Januari tussen haar huls en de
Schalkburgerstraat een zilveren broche
met rode steen en rand van roosjes. Een
doublé schakelarmband met steentjes ls
--e buurt van de Mathenesserlaan door
rouw Verhoeve. Kievitstraat 7b, ver
loren. Gerda Noordzij, Manstraat 64b,
betreurde op de Brlelselaan (30 Januari)
het verlies van haar bril. Op de Schle-
damseweg bij het Prinses-theater verloor
de heer De la Rambeljé, Schiedamseweg
19c, op 28 Januari een slangenleren
portefeuille. Mevrouw Van Vliet. Korte-
kade 60a, miste 25 Januari tussen Oude-
dijk en Ahoy'-hal een doublé polshor
loge met zwart bandje. De heer De Laat.
Van Malsenstraat 52a, le erg gedupeerd
omdat hij 29 Januari tussen Gordelweg
en Insullndestraat een groteBako-sleutel
verloor. PIETER SPREEUW
WATERSTANDEN
(Van onze parlementsredactie)
Op grond van berekeningen en studies is al vele malen ge
waarschuwd tegen een samenloop van omstandigheden als zich
nu voordeed en tegen de gevolgen daarvan, aldus deelde men
ons in bevoegde kringen in Den Haag mede.
Het stond vast, dat de dijken en de kustbescherming in de
omgeving van de benedenrivieren onvoldoende veilig waren
voor een samenkomen van een ongekend hevige storm en een
springvloed. Maar ten slotte was de kans, dat dit zou gebeuren
niet bepaald groot. Berekend werd, dat de mogelijkheid bestond,
dat overstromingen van deze aard eens in de twee- tot drie
honderd jaar plaatsvonden.
Het ministerie van Verkeer en Waterstaat deelde thans mede,
dat als met man en macht aan de vernielde dijken wordt
gewerkt, het allerergste in enige maanden hersteld
kan ziin.
Door een ter zake deskundige
hoofdingenieur van de Rijkswa
terstaat wordt de watersnood toe
geschreven aan de volgende drie
factoren:
1. Het tijdstip van het hoog-
water.
2. De hoogte van het getij, dat
springtij ivas in verband met
de nieuwe maan.
3. De windkracht en de wind
richting.
Aan drie kuststations, nl Hoek
van Holland, IJmuiden en Har-
lingen werden de hoogste water
standen genoteerd die sinds een
eeuw zijn opgetreden.
In 1894 was de hoogste stand
in Hoek van Holland 3.28 meter,
terwijl deze thans 3.40 meter is.
Te IJmuiden was in hetzelfde
jaar de hoogste stand 3.68 meter
en thans 3.85. In Harlingen was
in 1936 de hoogste stand 3.19 me
ter en thans 3.68 meter.
De Rijkswaterstaat heeft over een
periode van meer dan honderd jaar,
to deelde men ons mede, waarnemin
gen gedaan en de hoogst bekende
stand van het water over die periode
kwam voor in 1916.
De storm en de springvloed van
nu hebben evenwel een nog veel
hogere stand bereikt.
Vergeleken met 1916 was de water
land bij Hoek van Holland nu
rijftig centimeter hoger. Toen be-
lroeg de waterstand 3.28 plus N.A.P..
taterdagnacht om vier uur werd bij
Rozenburg reeds 3.80 plus N.A.P. ge-
neten.
Men vestigde onze aandacht er op
lat inpolderingsplannen van de
Biesbosch buiten betrekking staan
tot het huidige gebeuren. Men hoopte
ïvenwel in bevoegde kringen, dat
leze overstromingen aanleiding zul
ten zijn om met spoed de plannen
ioor een betere beveiliging van het
(ebied van de benedenrivieren en de
•ilanden ter hand te nemen.
Deze plannen zijn reeds geruime
lijd in studie en het moet nu ook
nogelijk zijn een oplossing te kiezen,
tn elk geval, zo bevestigde men ons,
!s, hoewel uiteraard een verrassing,
de mogelijkheid van een dergelijke
storm altijd voorspeld door de
Waterstaatsdeskundigen.
Reeds in 1940 heeft een officieel
ingestelde commissie voor stormvloed
een voorlopig verslag uitgebracht
met een aantal aanbevelingen. Deze
conclusies hielden in: verhoog de
dijken, zelfs al wordt niet overge
gaan tot inpoldering van de Bics
bosch.
Inderdaad, zo bevestigde men ons,
is een oplossing van het vraagstuk
slechts te vinden in een belangrijke
dijkverhoging en/of in andere maat
regelen, die een redelijke afsluiting
verzekeren.
Hoewel de overstroming van de
Krimp ener waard op zich zelf na
tuurlijk in hoge mate betreurens
waardig is, heeft deze doorbraak
naar het schijnt, de veel diepere pol-
Ie# Schieland voor overstroming be
hoed. Zouden de dijken van het pol
derland Schieland zijn bezweken,
dan zou de schade zich veel aan-
uenMjker hebben laten aanzien.
Volgens een mededeling van het
Amerikaanse vijfde luchtleger zijn in
twee jaren oorlog in Korea elf „Mig"-
straaljagers van Russische makelij op
één Amerikaanse „Sabre" neerge
schoten. In totaal zijn tot nog toe
548 communistische jagers door
„Sabre's" neergeschoten.
De hele Zondag is in Vlaardin
gen met man en macht ge
werkt om de dijk naast de slui
zen in de Wilhelminahaven te
versterken
De schade, die de „Willem Ruys"
bij de aanvaring met de „Oranje"
had opgelopen, blijkt aanzienlijk mee
te vallen. De herstelwerkzaamheden
in het grote dok van Wilton-Fjjen-
oord hebben tot dusver zo'n vlot ver
loop. dat het vlaggeschip van de
Koninklijke Rotterdamse Lloyd waar
schijnlijk drie dagen eerder in de
vaart kan komen dan werd verwacht.
Als het weer niet tegenwerkt, zal
het schip in de tweede week van
Februari het dok kunnen verlaten,
waarna de „Ruys", onvoorziene om
standigheden voorbehouden, op
Woensdag 4 Maart van Rotterdam
naar Indonesië zal vertrekken. Kapi
tein C. C. Goedewaagen zal wederom
gezagvoerder zijn.
Het Concertgebouworkest te
Amsterdam heeft besloten een uit
voering te geven ten bate van de
sltchtoffers van de wktersnood. Dank
zü de medewerking van o,a. de diri
gent Kubelik en de N.V. Het Con
certgebouw is het mogelijk gebleken
op korte termijn een concert te or
ganiseren. waajtem de opbrengst ge
heel zal'. wcdÉ^Stgedragèn aan het
.NsHionaffï'P^rWiAoïtds.
Nederland heeft in het afgelopen jaar een overschot op de lopende reke
ning van de betalingsbalans gehad van niet minder dan 1800 millioen
gulden. In 1951 was er nog een klein tekort, dat volgens de laatste bereke
ningen 100 millioen gulden bedroeg.
f Recla
De oorzaken van dit zeer grote
overschot (tot nu toe hadden we
sinds de oorlog nog niet anders dan
tekorten) zijn echter niet alle ver
heugend.
waaraan wij deze cijfers ontlenen
blijkt nl,. dat het overschot var
lopende middelen boven lopende uit
gaven slechts voor een klein deel t»
danken is geweest aan een stijginj
van de nationale productie.
De waarde van ons nationale ln
komen (tegen factorkosten, zoals dal
heet) steeg slechts met 400 millioer
van ruim 17 tot 17,45 milliard.
Het nationale inkomen per hoofd
der bevolking is, als men rekening
houdt met prijsveranderingen, onver
anderd gebleven.
Het grote verschil tussen 1951 er
1952 wordt veroorzaakt door het feit
dat in 1951 een milliard gulden ging
zitten in vergroting van de voorra
den en in toeneming van de hoe
veelheid onderhanden werk. In 1955
is echter ingeteerd op de voorraden
en was er minder werk onderhanden,
De waarde van de voorraden, die in
3-951 steeg met een milliard, daalde
in 1952 met 700 millioen. Een ver
schil dus van in totaal 1700 millioen
gulden.
Duidelijk blijkt, dat de beperking
van de bedrijvigheid (werkloosheid)
mede oorzaak is van het op zicbzel!
grote overschot.
Vergelijkt men de verschillende
uitgaven in de laatste jaren dan
blijkt, dat de consumptie door ver
bruikers in 1952 slechts weinig is ge
stegen (van 13,6 tot 13.65 milliard)
De overheidsbestedingen stegen
met 270 millioen. De netto-investe
ringen in bedrijven daalden van 200C
tot 1930 millioen, hetgeen de afne
mende bedrijvigheid demonstreert.
Schip met évacué's
bij Goeree gestrand
In de omgeving van Goeree schijnt
een schip gestrand te zijn. dat van
het eiland ondez-weg was met vluch
telingen. De reddingboot „Koningin
Wilhelmina" uit Stellendam, zowel
als een schip dat in de haven van
Goeree lag, zyn onderweg ,om hulp
te Bieden'.
Een album met Uw x
Voetbal favorieten
met afbeeldingen van 56 eerste klasse
elftallen, gratis bij inlevering van 24 omslagen
van de Mars- of /Vufs-Chocolade vóór
30 April a.s. bij de N.V. Mars-Chocolade
fabrieken, Sloterkade 10-11, Amsterdam (W).
Tot nadere aankondiging geeft Uw winkelier U voor 6 AT* of 6 IVs
van de MARS- of NUTS Chocolade gratis 1 stuk Mars-Chocolade.
RIJNVAART
LOBITH gepasseerd 31 Jan. na 13 uur
naar ROTTERDAM: Zaanbrug, Lenderd;
Ruja, Gijsbert; WUhe.lmlna, de Snoo;
En Avant 13. Visser: Hanlel 23. Bulns;
Chorltas. Visser: Baguar. Franz; Damco
20. Rupreuder; Lean, Riemsdijk; Adrlana,
Kuipers; Germanla, Harreman; Adrlana,
Kuipers; Germanla. Harreman; Victor
Hugo, de Wit; Prinses Beatrix. Vergau-
wen; Neeltje Christina, Nout; Hugo Stln-
nes 8, Roetz; Oran, Alex: Clterna 25,
Ertveld; Klockner 18, Kreger; R Karcher
38, Schaaf; Damco 138, Stoop: Llndavla,
van Deurzen; Teutonla, Lentjes; Vul-
caan 64, Cornellsse; Henle, Toorn.
CATERSWOLD: Arlena, de Priester;
IEPEREN: Wljka, Llenberg; LEIDEN:
Cornelia, Janssen; ZAANDAM: Valke
veen. ScheUaars; ZWIJNDRECHT: Al-
vracht 15. van Adel; VREESWIJK: Tjoba.
de Jonge; DORDT: Arenarla. Zerblnskl.
BELGIE: Neska 5, v d Berg; Fluvlale
12 de Cap; Villon, Kooh; Cezanna, Sa-
llze; Johanna. Becker; Renate, Kolster;
SGDE 5, Norder; Carmanna, Edelman;
Thoborg, Ottendorf; Kolster. Hamburg.
DUITSLAND: Nussla 3. Fabru; Frede-
rlka. van Giethoorn, Bertha, Diepen
veen; Stella 1, Koning; Dirk, Schouw-
stra; Contact, de Ruljter; Eben Haezer,
Hartman; Wllrlja, Snijder: Frankfurt,
Bill; Hanlel 6, Muhelden; Salf 15, van
Gurp; Matterhorn 1, Ellas; Trlnltas,
Jeljer.. Eendracht, Peters; Maria, Ver-
maent; Vertrouwen. Speksnijder; Alelda,
Scholing-; AUda, Schut; Rival. Buter;
Mascotte, Reltsma: Westkust 5, Timmer
man; Fleckensteln, Riem ens; Han Hu
rler 25, Kretzer; TRG 6, Ochsenrelter;
Dongerhoorn, Buljks; Tolima, de Lange;
R Karcher 14. Keller; Mannheim 246,
Zimmerman; Rhelnfahrt 122, Bakker;
Damco 18, Stoop; Hans, Kron; St Ml-
chlel, Rhelnhardt; Carl Paul 3, Baleck:
Obl, Lesage; Dula, Mooren; Raclna,
Klootwijk; Wijkdienst IX, Bosman;
Augusta, Zang; Lerna 5, de Jong; Rheln
fahrt 4, Glesen; Frlgga, Goemaat; Slmon
de Vlieger. Brink; Mora. Spruijt; Hen-
drlka, v d Maare; Comptolr 51, Krauze;
Maal ln Avant. Minus; Antlgoon. de
Wilde; Deus Regit 2. Talleman; De Tijd,
de Wit; Geja, Melnts; Aqullla. Brugman;
Gelsenklrchen 72, Janz; Panama, de
Broek, Atme. de Vree; Rescape, Bracke;
Marle 2. Broekmeulen; Meppln, Veldman;
Rhenus 23. Albert; Voorburg. BauB; Stlco,
Groen; Maria, Cornet; Llnquenda, Huls
man; Brcmcnt Buschen; Schieland,
Swlnkels; Jantje, Hof; Lis, v d Bosch;
Scalto. Larooij: Klockner 20. Wlltens;
Arnhem. Moonen; Rhelnfahrt 144, Stört-
zer; Mannheim 248, Kissel; Constantln
6, Schuppert; Gerhard. Berus; Janna,
van Drlel; Wilhelm. Schmltz; Schuur
mann 34, Tepper; Leonarda, Super; Wijk
dienst 3, Koppen: TRG 11, Adam; Luma,
de Jong: Mannheim 95. Spacht; Wln-
schermann 48. Melllnghof.
BAZEL: Stompwijk, van Bennekom:
PlzRoseg, Frledmann; Bern. Gausch;
Nlgrltella, Bauwens; Soldanella, Ver
schuren; Berina, Kaïn; Kruiswijk, Roe-
bersen; Alcedo, van Gent; Tessln, Keek.
SCHELDEVAART
Een symbolisch beeld van wat
gisteren op vele plaatsen in Neder
land gebeurde: mannen en jongens,
inderhaast in dikke kleren gestoken,
aan het iverk met schoppen en zand.
om dijken te versterken en gaten te
dichten. Zo werd op tal van bedreig
de plaatsen het werk geïmprgviseerd,
in vele gevallen lukte het om stand
te houden tegen de watervloed, op
andere moest men het na uren
zwoegen opgeven en zag men met
lede ogen wier een kostbaar stuk
land onder de waterspiegel verdwij
nen. In Krimpen aan de Lek was
die strijd al heel zwaar en uitput
tend.
NEDERLANDSE SCHEPEN
KUSTVAART
