Prof. Romme zag gebrek aan offerzin bij
Europese samenwerking
Humanisme onder sterk licht
Wij houden van prof. Romme
van ganser harte
Presidium herkozen
K.R.O. passeert 350.000 leden
Philips bezit ongeveer 20.000
octrooien
PRINS BERNHARD MOEST
NAAR DE DOUANE
Voormalige „DUITSE" GRONDEN in
Limburg blijven Nederlands eigendom
STAATSGEHEIMEN ZORGELOOS
BEWAARD
MAANDAG 2 FEBRUARI 1953
PAGINA 9
Gezinspolitiek en werkgelegenheid zaken
van eerste orde
(Van onze Utrechtse redacteur)
In de Partijraadsvergadering van de K.V.P., die Zaterdag vervolgd werd,
is uitvoerig het vraagstuk van het humanisme behandeld. De voorzitter van
de Katli. Tweede-Kamerfractie, prof. mr. C. P. M. Romme heeft in zijn reeds
in een deel der vorige editie samengevatte rede over de staatkundige toe-
•tand en het parlementaire werk daaraan veel aandacht gewijd, waarna nog
pater Magister dr. J. G. Stokman zijn visie op dit probleem heeft gegeven.
Prof. Romme sprak over de samenstelling van dit kabinet, waarbij hij
als persoonlijke motieven voor medewerking een opvatting, welke z.i.
door de meeste fractiegenoten wordt gedeeld de overwegingen deed
gelden, dat het doel van de politiek is onze beginselen in wetgeving en be
stuur te doen doordringen. Prof. Romme is over de katholieke bezetting in
dit kabinet iets tevredener dan over de uitslag van de verkiezingen en onder
applaus van de vergadering sprak hij zijn voldoening uit over de verrijking
met een vrouwelijk element in de persoon van Mej. dr. A. de Waal.
Bezorgd was prof. Romme over de
Europese defensie- Zonder nu paniek te
willen zaaien geloofde spr. niet, dat men
in Europa bedacht is en het gemeen
schappelijk gevaar. Het dom geweest
in een zachtaardig comm.- isme te gelo
ven.
Het mangelt ons aan offerzin en aan
de daaruit voortvloeiende kracht van
saamhorigheid. Gebrek aan offerzin be
hoort ook tot de diepste oorzaken, die
ook de economische eenwording van
Europa bemoeilijken. Voor wat dit laatste
betreft achtte prof. Romme ook activi
teit uit het bedrijfsleven noodzakelijk om
dirigisme te voorkomen.
Geduld met actieve gezinspoli
tiek lang op de proef gesteld
Wat de gezinspolitiek van onze rege
ring betreft, ziet men met spanning de tot
standkoming van een Gezinsraad tege
moet en het geeft vertrouwen, dat deze
komt te ressorteren onder de nieuwe mi.
nister van Maatschappelijk Werk.
Het standpunt van de regering, dat bet
vraagstuk van de gezinspolitiek haar
volle aandacht had, noemde prof. Romme
uitermate mager en het geduld van de
K.V.P- met betrekking tot een actieve
gezinspolitiek is reeds zo op de proef ge
stel, dat het ogenblik wel eens zou kun
nen aanbreken om een „non possumus"
te doen horen- Prof. Romme hoopt na do
toezegging van minister Suurhoff over
een jaar betere dingen te doen horen.
Arbeid en geestelijk niveau
Ook de werkgelegenheidspol&iek is
een zaak. die om afdoening schreeuwt.
Het probleem van dc werkgelegenheid
raakt het volk in al zijn geledingen en
boven het stoffelijke uit in zijn geeste
lijk-zedelijke waarden. Wü moeten, aldus
prof. Romme, de wegen banen naar een
christelijk werkleven en gezinsleven en
zoveel mogelijk de politieke krachten sa
mentrekken om maatschappelijk deze re
constructie te doen slagen.
Daarvoor moeten wij met onze begin
selen doordringen in alle mensen, in al
onze medeburgers, van welke richting
ook. Spr- bedoelde daarmee uiteraard
niet, dat wij in de politiek geloof sbekeer.
lingen moeten trachten te gaan maken.
Ook hier meende prof- Romme. dat wij,
zo enigszins mogelijk het middel van de
brede basis-samenwerking moeten aan
grijpen- Het is uiteraard een kwestie van
beleid, maar een heel gewichtige kwestie
van beleid.
In de concrete omstandigheden van het
ogenblik dwingt het opdringende huma
nisme tot de vraag van het redelijk mo
gelijke in de toekomst. Door dc verhoog
de activiteit van het humanisme heeft de
vraag van de beleidslijn der overheid te
genover deze dwaling van de menselijke
geest haar practische intrede in de arena
onzer politiek gedaan.
Besliste uitgangspunten inzake
hel humanisme
Prof. Romme herhaalde te dien aan
zien de twee stellingen, die ook in de
Kamer van de zijde der K.V.P. hebben
geklonken en die naar zijn' wijee van
zien tot de besliste uitgangspunten moe
ten behoren voor het beleid der overheid
me: betrekking tot die haar toevertrouw
de personen, wil zulk beleid voor ons
aanvaardbaar zijn.
Dat is de stelling, dat godsdienstige
verzorging uitsluitend aan de Kerken
toekomt- De tweede stelling, dat de ove
rige verzorging ook door het humanisme
moet kunnen geschieden, doch uitsluitend
voor hen. die deze verzorging uitdruk
kelijk alleen wensen in humanistisch mi
lieu een onwerkelijke vereenzelviging
van ..buitenkerkelijken" en ..humanis
ten" dit laatste begrip is heel wat anders
en veel erger dan de ..onkerkelijken".
Men kan deze laatste stelling ook anders
formuleren. Onze overheid moet zich
met name door twee gedragsregels laten
leiden: 1- zij moet tegenover de burgers
tolerant ziin. dat wil hier zeggen: zij
moet de individuele gewetensvrijheid ont
zien. ook voor wie als principe huldigt
niet uit te gaan van een persoonlijke
God. en de overheid moet de practische
beleving van de gewetensvrijheid moge
lijk doen zijn: daarom de practische mo
gelijkheid van niet-godsdienstige verzor
ging van humanisten door humanisten;
en 2. de overheid moet waardeverschil
erkennen tussen wereldbeschouwingen,
die uitgaan van het Godsbestaan, en
wereldbeschouwingen, die als principe
hiervan niet uitgaan: en daarvandaan
de beperking van humanistische zorg tot
humanisten (een beperking, welke niet
overeenkomstig geldt voor de wereldbe
schouwingen, die uitgaan van het Gods
bestaan).
Tweevoudige gedragslijn van
de overheid
Prof. Romme zou het diep betreuren,
tanneer verschillen van mening met be
trekking tot de beleidslijn van de over
heid tegenover het humanisme tenslotte
het politieke beleid van ons land min of
meer ingrijpend zonden beïnvloeden. Het
zou geen aanleiding mogen zijn aan de
gestelde tweevoudige gedragslijn van de
overheid te gaan tornen of te laten tor
nen. Betreuren mede, omdat het middel
van de brede basis-politiek moet worden
aangegrepen om onze medeburgers ont
vankelijk te maken voor onze natuurlyk-
zedelyke beginselen.
Re-christianisering is het, waar het op
aankomt: van onze samenleving, van de
grote massa der ongelovigen. Die moge
lijkheden z(jn voor ons thans ook in po-
liticis groter dan zij 100 of 50 jaar ge
leden waren. Zij eisen thans van ons een
positief uitgaan ook naar het ongelovige
deel van ons volk, maar met behoud van
onze eigen volle kracht. Geen vergooiïng
van politieke macht, die voor de door
braak van onze beginselen nog voor on
afzienbare tyd een levensnoodzakelijk
heid is. Maar ook geen politieke scheids
muren. waar ze ons niet onafwijsbaar
worden opgedrongen. Samenwerking met
onze principiële tegenstanders van ker
kelijke huize, en samenwerking ook met
onze principiële buitenkerkelijke tegen
standers.
Prof. Romme spoorde de Partyraads-
leden en over hen heen al zijn katholieke
landgenoten aan: past de durf van
Scbaepman, (lie u leidde uit het dienst
huis der mensen toe op onze tijd en rukt
als een leger uit om hen, die dwalen
binnen te leiden in het diensthuis van de
Heer onze God.
Onderhoud van pater Stokman
met Minister Staf
Pater Stokman deelde mede, dat de fa
ciliteiten. welke de minister van Defensie
aan de humanisten heeft verleend en
welke in zekere zin uitgaan boven die
van de kerkelijke thuisfronten, aanlei
ding hebben gegeven tot besprekingen
met o.m. de aalmoezeniers en tot een
onderhoud van hem met Minister Staf.
In dit onderhoud bleek, dat de minister
als mens en als minister op christelijk
standpunt staat. Z.Exc. deelde mede, dat
de twee bezinningsbijeenkomsten in de
Ark als een proef bedoeld zijn. Ei- zijn
daaraan echter drie voorwaarden ver
bonden: de minderjarigen moeten de in
stemming van ouders of voogden hebben;
militairen uit kerkelijke milieu's mogen
er niet aan deelnemen; maar alleen zy,
die uitdrukkelijk verklaren positieve hu
manisten te zyn. Hun getal mag voor
1953 de 300 niet overschrijden en zal
voor de toekomst op ongeveer 500 lig
gen.
Belangrijk is intussen, dat er van de
kerkelijke thuisfronten uit positief wordt
gewerkt, ook in buitenkerkelijke kringen.
De specialisten en de
prijzenbeschikking
Commentaar van L.V.S. en
N.V.V.S.
Het. centraal bestuur der Landelijke
Specialistenvereniging heeft met zorg
kennis genomen van de afkondiging van
de pryzenbesehikking medisch-speeialis-
tische verrichtingen voor ziekenfonds
verzekerden in de staatscourant van 30
Januari j.l.. ook al is de prijzenbpschik'
king niet van toepassing ten aanzien
van de leden der L.S.V.
Afgezien van de ernstige theoretische
en practische bezwaren die kunnen wor
den ingebracht tegen een prijzenbeschik
king op dit terrein, betreurt het centraal
bestuur de afkondiging te meer. daar of-
fieieuse persoonlijke besprekingen, welke
in de afgelopen week werden gevoerd, de
hoop wettigden dat op zeer korte termijn
bij rechtstreeks overleg tussen partijen
een basis zou worden gevonden tot voot-
zetting der onderhandelingen.
Zoals wij Zaterdag al in een deel van
onze oplaag berichtten, heeft de voor
zitter van de Ned. Vereniging van Spe
cialisten. dr D. Rading uit Breda, ver
klaard. dai zelfs de afgekondigde prij
zenbeschikking aan de steeds door het
bestuur van de N.V.V.S. getoonde be
reidheid tot onderhandelen niet in de
weg zal staan.
Naar aanleiding van een vraag, merkte
Pater Stokman nog op, dat wij op grond
van de vrijheid van vereniging een be
paalde vereniging niet direct kunnen
weigeren. Weliswaar moeten wij bedacht
zijn op de vorming van een „derde zuil".
Liever zag spr. daarom een sociale dienst
van de overheid op neutrale basis.
De voorzitter, de heer W. J. Andries-
sen las daarna een resolutie van de Kring
Maastricht voor, waarin de grootste aan
dacht voor dit principiële probleem werd
geëist.
Veehouder schrok zich dood.
Café en twee boerderijen
uitgebrand
Ongeveer 120 spuitgasten
bestreden felle brand
Doo» nog onbekende oorzaak zyn in
de nacht van Zaterdag op Zondag te
Wognum (N.H-) het café „De Vier
Heemskinderen" en twee belendende
boerderijen uitgebrand. Een van de vee
houders, wiens huis door het vuur was
aangetast, is ter plaatse door een hart
verlamming tengevolge van de schrik
overleden.
Tien brandweercorpsen namen met
omstreeks honderdtwintig spuitgasten
deel aan de bestrijding van de vlammen,
die door de orkaan hevig werd aange
wakkerd. Met moeite konden vier andere
panden voor het vuur worden gevrij
waard. Tegen zeven uur 's morgens was
de brandweer de situatie meester, maar
de brandspuit van Bovenkarspel bleef id
actie voor het nablussingswerk.
Auteursrecht vau de
radioprogramma's
Hoge Raad zal beslissen
De stichting „Het Radioprogramma",
die door de rechtbank en het gerechtshof
te Amsterdam in het ongelijk is gesteld
inzake de auteursrechten der omroep
verenigingen, is in cassatie gegaan. Zij
heeft t'hans bericht ontvangen, dat de
pleidooien voor de Hoge Raad in de cas
satieprocedure op Vrijdag 20 Februari
a.s. zullen worden gehouden.
„Het Radioprogramma" wil hiermede
bereiken, dat in hoogste instantie zal
worden uitgemaakt of de omroepvereni
gingen het auteursrecht kunnen laten gel
den op de publicatie van haar radio
programma, die hoofdzakelijk worden be
kostigd uit de door alle radioluisteraars
te betalen verplichte luisterbijdrage.
WELVAREND AUSTRALIë
De Australische minister-president
heeft voorspeld, dat Australië aan het be
gin staat van een der meest welvarende
jaren in de geschiedenis van het land. Hij
deelde mede. dat de productie in de pri
maire industrieën zeer aanzienlijk was
verbeterd als gevolg van de regerings-
politiek inzake toezicht op de kapitaal- en
credietmarlct.
ABDUL KADIR INDON.
MINISTER VAN
DEFENSIE?
De Indonesische ambassadeur te Cairo,
generaal-majoor Abdul Kadir, heeft Ma
kassar en Surabaja bezocht en de funge
rende commandanten Warouw en Sudir-
man ontmoet. Dit wordt in verband ge
bracht met geruchten, dat hij benaderd
zou zijn voor de functie van minister van
Defensie. Hij zou zich thans over kwes
ties inzake de Landmacht oriënteren en
van het resultaat daarvan zou de aanvaar
ding van een eventueel aanbod afhangen.
Abdul Kadir weigerde commentaar. Hij
zeide slechts, dat hij een routinebezoek
bracht.
AARDGAS IN DE PRACTIJK
Drukproblemen worden
onderzocht
Het bestuur van de Vereniging van
Gasfabrikanten heeft besloten een kleine
commissie in te stellen, die op korte ter
mijn van advies zal moeten dienen ten
aanzien van de vraag onder welke nor
male overdruk het aardgas by de ver-
bruikstoestellen ter beschikking zal moe
ten slaan en ten aanzien van de vraag
in hoeverre een verhoging van de thans
gangbare verbruiksdruk voor stadsgas
en andere distributiegassen aanbeveling
verdient.
Dp comissie. die intussen haar eerste
vergadering heeft gehouden, is als volgt
samengesteld; ir D. Tinbergen (voorzit
ter), ir Bellinga. ir M. Ie Clercq, ir E
Dubois, A. v. d. Linden, J. Steinkamp en
ir J. Sterel. secretaris, 's-Gravenhage.
ATTENTIE VOOR DE
..AANBRENGER"
De K.R.O. telt 350.000 leden. Dit voor de
katholieke radio zeer bijzondere feit de
K.R.O. heeft met dit grote ledental zijn
positie als grootste omroepvereniging in
Nederland nog versterkt werd tegen het
einde van de vorige week bekend. Vrijdag
middag stopte namelijk voor de deur van
het echtpaar Koopman aan de Jan van
Galenstraat 12 te Alkmaar, de K.R.O.-
auto en de hoofdpropagandist van de
K.R.O.. de heer N. W. Eisen, kwam het
echtpaar meedelen, dat het de aanbrenger
was van het 350.000ste K.R.O.-lid. Tevens
bracht hij een attentie van het K.R.O.-
Dit jaar zullen ruim duizend woningen
gereedkomen
De kosten van de werkeloosheidsver-
zekering voor de gezamenlijke Philips-
ondememingen In Nederland bedragen
4 millioen per jaar, aldus deelde ir Phi
lips mede in de vergadering van de Raad
van Bestuur der Philipsfabrieken met de
Personeelsraad, waarin hy uitvoerig de
sociale ontwikkeb'ngen in 1952 behandel
de.
Over de personeelsbezetting merkte
hy op dat het duidelijk is, dat een on
derneming alleen dan goed kan func-
tionneren, als de geschikte personen
daarin werkzaam zyn. In de na-oor-
logse jaren, toen de arbeidsmarkt krap
krap was. is tegen deze stelregel nogal
eens gezondigd en ook by óns bevinden
zich onder de zeer grote aantallen
nieuw aangenomenen van de laatste
jaren beslist lieden, die eigenlijk in de
Philipsgemeenschap niet helemaal pas
sen. Besloten is daarom, om nieuw in
dienst te nemen personeelsleden gedu
rende een bepaalde periode en op ge
zette tijden op hun waarde in het be
drijf te toetsen. Het gaat om het ge-
zondhouden van het bedrijf en het ver
stevigen der werkgelegenheid van de
werkelijk goeden.
Steunt het Nederlandse
Rampenfonds. Postgiro
9575
Het verkort werken, aldus spreker,
heeft alleen zin, wanneer te verwachten
is. dal binnen afzienbare tyd de moei
lijkheden overwonnen zullen zyn.
Over de woningbouw zeide ir Philips,
dat in dit opzicht gedaan wordt wat maar
enigszins mogelijk is. Na de oorlog zijn
in totaal 2065 arbeiderswoningen en 2045
middenstandswoningen gereed gekomen.
In 1952 kwamen gereed 569 arbeiders
woningen en 409 middenstandswoningen.
Verwacht wordt, dat in 195.3 1020 ar
beiderswoningen ter beschikking zullen
komen. Dit is het grootste aantal in een
na-oorlogs jaar.
Voorts bestaan er plannen om dit jaar
nog een aantal woningen aan te beste
den. De enorme sommen, aldus spreker,
die de onderneming aan bouw en inrich-
richting van de nieuwe polikliniek ten
koste heeft gelegd, zyn welbesteed.
Mr A J. Guepin, lid van de Raad van
Bestuur sprak in de vergadering over
„Het belang van octrooien voor onze on
derneming". Hij stelde vast, dat zonder
de fabricage-afdelingen en de commer
ciële afdelingen, de uitvindingen van het
natuurkundig laboratorium en die der
ontwikkelingsafdelingen nooit geresul
teerd zouden hebben in de grote omzet
ten welke thans worden bereikt. Hy
schetste de vlucht, die de techniek in alle
landen der wereld heeft genomen en
wees erop. hoe deze technische vooruit
gang gestimuleerd werd door het be
staan van de octrooiwetgeving.
Dc heer Guepin zei, dat in 1952 ruim
18.000 octrooi-aanvragen van derden
werden bestudeerd en dat daarnaast nog
44.000 door derden verkregen octrooien
werden aangeschaft. Het eigen octrooi-
bezit van de onderneming omvat onge
veer 20.000 octrooien.
1 hoofdbestuur: de echtelieden mochten kie-
j zen tussen een rooktafel of een stofzuiger.
Liever een radio
„Ik heb liever een radio", zei de heer
Koopman, waaraan hij toevoegde, dan zelf
het ontbrekende bedrag graag bij te wil
len betalen. Zijn radio, zo vertelde de heer
Koopman, was namelijk even oud als zijn
lidmaatschap van de K.R.O.: achttien jaar.
Onmiddellijk ging de heer Eisen op pad
om de radio te kopen en nog dezelfde dag
stond een nieuw toestel te pronk in de
Alkmaarse woning. Natuurlijk kwam ook
het 350.000ste lid zelf de schoonzoon van
het echtpaar de aanwinst bewonderen.
Zaterdagmorgen haalde de K.R.O.-auto 'l
echtpaar Koopman af om hen naar de
studio te Hilversum te brengen. Daar wer
den zij verwelkomd door de voorzitter,
prof. mag. J. B. Kors O.P., de voorzitter,
de heer P. A. M. Speet en programma
leider Toon Rammelt, die de echtelieden
een radio-interview afnam. Mevr. Koop
man vertelde, dat zij aan legio-prijsvragen
had deelgenomen, maar nooit geluk had.
Verleden week is dit anders geworden. Zij
won eerst een omvangrijke taart bij een
verloting van de vrouwenvereniging
toen kwam het grote nieuws van de
K.R.O. „Zelfs toen de heer Eisen het mij
vertelde, kon ik het nog niet geloven",
vertelde zij, eraan toevoegend: „maar ik
vind. dat de K.R.O. nog lang niet genoeg
leden heeft".
„Op naar de 400.000
Deze opinie is ook die van het K.R.O.-
bestuur. De heer Speet heeft het nieuwe
parool al geformuleerd: op naar de 400.000.
Als de nieuwe radio-wetgeving er is, zal
de K.R.O. van dit grote ledental profijt
trekken, vooral wat betreft de verdeling
van de zenduren. De oplage van de
K.R.O.-Gids is. zo werd ons meegedeeld,
belangrijk groter dan het aantal leden,
door de losse verkoop van de Gids. De be
rekening van het ledental geschiedt alleen
op de basis van het aantal vaste abonné's.
Hoe snel de groei is. wordt bewezen door
het feit. dat zich na de 350.000ste alweer
ruim 6000 leden hebben aangemeld.
Verdwijnen van het staatssecretariaat voor
de Volksgezondheid een verrassing
(Van onze Utrechtse redacteur)
De rede van prof. Romme voor de Partijraad van de K.V.P. gaf behalve
tot een uitvoerige bespreking van het vraagstuk van het humanisme nog
aanleiding tot een gedachtemvisseïing over verschillende andere politieke
kwesties.
Zo drukte mr Houben uit Breda zijn bevreemding en teleurstelling uit
over het verdwijnen van het staatssecretariaat voor de Volksgezondheid, nu
dr Muntendam tot hoogleraar is benoemd.
Prof. Romme wist de reden daarvan
ook niet en deelde mee, dat de fractie
zich hierover zal vergewissen en haar
standpunt met het oog op de belangen
van de volksgezondheid nader bepalen.
Ook prof. Romme was door deze maat
regel verrast.
Ook de culturele steun, die aan de
„buitengewesten" gegeven moet worden,
zal de aandacht houden en in dit ver
band herinnerde prof. Romme aan het
verlies, dat de Kamer en de fractie in
Bernard Verhoeven hebben geleden. Spr.
ontkende aan de hand van cijfers dat de
fractie overwegend uit „Hollanders" zou
bestaan.
Prof. Romme achtte het een funda
mentele fout, dat het dit kabinet bfi zyn
eerste optreden aan behoorlijke ambte
lijke gegevens ontbrak om tydig een be
paald plan in concreto voor de werkge
legenheid op te bouwen.
Hel ontbreekt de fractie aan
goede documentatie
Tegenover dr Schuier ontkende prof.
Romme, dat dc politiek van de K.V.P.-
Iractie door een zekere vaagheid geken
merkt zou zijn. Nu heeft politiek, aldus
prof. Romme, in het algemeen iets vaags.
We! wilde prof. Romme verklaren, dat
op het gebied van de voorlichting meer
gedaan kan worden en ook de fractie
ontbreekt een goed geoutilleerde docu
mentatie en research^
Mej. dr Marga Klompé zette uiteen,
hoe ver men in politicis op cultureel en
geestelijk terrein internationaal reeds
samenwerkt en legde er de nadruk op,
dat. 't er voornamelijk om gaat onder de
Europese eenheid een geestelijk funda
ment te leggen. Dr Lucas beantwoordde
enkele vragen over financiële aangele
genheden, waarna drs Jansen duidelijk
maakte, dat bij uitgifte van openbare
werken om de werkgelegenheid te ver
groten rekening gehouden moet worden
met structurele voorzieningen. Van de
overheid wordt een voortzetting van het
beleid, dat reeds onder Minister Huys-
mans begonnen is. verwacht. Het gaal
vooral om het. scheppen van een voor
het bedrijfsleven gunstig klimaat, terwijl
ook een behoorlijk exportbeleid noodza
kelijk blijft.
Dr Delfgauv wees erop, dat aan uit
breiding van de werkgelegenheid vergro
ting van de koopkracht een belangrijk
aspect is, waaraan z.i. te weinig aan
dacht wordt geschonken. Met de heer
Van Haaren drong hij op een behande
ling van het vraagstuk van de ouden
van dagen aan op dezelfde wijze als dit
voor de Middengroepen is geschied.
Als laatste spreker voerde bij het debat
dr L. Kortenhorst. voorzitter van de
Tweede Kamer het woord, om zijn groot
vertrouwen, eerbied en bewondering uit
te spreken tegenover de leider van de
Zelfs State Department ouvokloemle garantie
Toen Prins Bernhard Zaterdag om 17.32 uur. Ned. tijd daar arriveerde heeft
zich op Idïcwild, het internationale vliegveld van New-York een incidentje voor
gedaan, dat 1 vel zeer scherp i» het licht stelt, hoe moeilijk het is ongecontroleerd
de Ver. Staten binnen te komen.
Nadat Z.K.H. het K.L.M.-vliegtuig had verlaten stapte hij welgemoed langs
de douane naar het gezelschap dat hem opwachtte. Plotseling voelde hij zich
achter op de schouder getikt door een douane-ambtenaar, (He hem was achterna
gesneld en de Prins, die van de prins geen kwaad wist, werd beleefd maar tevens
zeer dringend uitgenodigd naar het douanekantoor terug te lceren. Een ambte
naar van het State Department, het Amerikaanse departement van buitenlandse
zaken, die met het geval kennelijk verlegen was, trachtte tussenbeide te komen
door te verklaren, dat alles in orde tras. Zelfs deze zo officiële garantie was
evenwel voor de ambtenaar niet voldoende. ,7Het spijt me zeer", zeide hij tot
Prins Bernhard, xnaarop deze de zaak maar nam, zoals ze daar lag en met ren
..Never mind", .Het hindert niet. Laten we teruggaan" op zfjn schreden terug
keerde.
Het ging slechts om het vervullen van
een pnkele formaliteit en spoedig kon
Z.K.H. weer weggaan. Tegen wachtende
journalisten zeide hij zeer verheugd te
zijn, dat. hij weer in New-York was bij
de herdenking van het 300-jarig bestaan
der stad. „Ik heb hiernaar verlangd, om
dat de banden van Nederland met deze
prachtige stad eens te meer op de voor
grond zijn gekomen".
De Prins werd verwelkomd door de
Nederlandse ambassadeur in de Ver. Sta
ten. mr dr Van Royen en verschillende
andere functionarissen.
Nadat de verschillende plichtplegingen
waren beëindigd, vertrok Z.K.H., geës
corteerd door een afdeling van de politie
naar het Waldorf-Astoriahotel.
Prins bestuurde het vliegtuig
Gedurende de overtocht over de Oceaan
nam de Prins enkele malen plaats in de
cockpit van het K.L.M.-vliegtuig als pi
loot. Vóór de landing bestuurde de Prins
het. vliegtuig een uur lang.
Zaterdag stond er niets op het pro
gramma. Gisteren echter sprak Z.K.H.
een rede uit ter gelegenheid van de for
mele stichting, drie honderd jaar ge
leden. van Nieuw-Amsterdam in de
„Saint Marks in the Bouwerie". Deze
plechtigheid werd gehouden onder auspi
ciën van de Saint Nicholas Society van
de stad New York. Daarna had een re
ceptie plaats in het parochiehuis.
Zondagavond werd een diner in de
Union Club aangeboden door ds Gilbert
Darlington, vice-president van de Saint
Nicholas Society. Vandaag biedt de New
Yorkse Kamer van Koophandel de Prins
een lunch aan in het gebouw van de Ka
mer van Koophandel, waarna de Prins
een tentoonstelling zou openen in het
Metropolitan Museum of Art, georgani
seerd ter gelegenheid van het. driehon
derdjarig bestaan van New-York als stad.
Dinsdag wordt Z.K.H. ontvangen door de
„Council on foreign relations". Daarna
zal hy des avonds een concert van Ne
derlandse muziek bijwonen in Carnegie
Hall. Donderdag geeft de Overseas Press
Club een cocktail party in de Nederland-
1 club ter ere van Prins Bernhard.
Deze club bestaat merendeels uit Ame
rikaanse journalisten, die correspondent
waren in het buitenland voor Amerikaan,
se persorganen. Vrijdag geeft de Neder
landse club een cocktailparty gevolgd
door een diner. Zaterdag geeft de univer
sity club een receptie gevolgd door een
lunch.
De viering van New-Yorks jubileum,
dat officieel gisteren begon, duurt een
vol jaar.
Bezoek aan Washington
Nog wordt vernomen, dat Prins Bern
hard in de eerste helft van de volgende
week een bezoek van drie dagen aan
Washington zal brengen.
Ofschoon er thans nog geen regelingen
zyn getroffen voor een bezoek aan pre
sident Eisenhower, schijnt, men met ze
kerheid te mogen aannemen dat de
Prins, die een oude vriend van de gene
raal is. op het Witte Huis zal worden
ontvangen.
Een zegsman in de onmiddellijke om
geving van Prins Bernhard wees er op
dat, indien een dergelijke ontmoeting
zou plaats vinden, deze een strikt per
soonlijk karakter zou dragen, zonder po
litieke betekenis.
DE HONDERDSTE STAD
IN HET K.L.M.-NET
De provinciale regering van Karenthië
heeft onderhandelingen met de K.L.M.
gevoerd over de instelling van een lucht
vervoer sdienst tussen Amsterdam en
Klagenfurt. De K.L.M.-toestellen zouden
Frankfort aandoen op weg naar Klagen
furt. De dienst zal deze zomer ingaan.
Op het ogenblik worden ook besprekin
gen gevoerd met de regering van Ka-
rinthië over een verbinding van Amster
dam met Belgrado via Klagenfurt. De
Zuid-Slavische luchtvaartmaatschappij
J.A.T. zou dan op Klagenfurt moeten
vliegen. Op het ogenblik onderhoudt deze
laatste maatschappij een dienst op
Frankfort waarbij Graz wordt aange
daan.
Wanneer de nieuwe dienst van de
K.L.M. ingaat, zal Klagenfurt vermoe
delijk de honderdste stad zijn in het
luchtnet van de K.L.M.
het een boosaardig gerucht, dat naast
prof. Romme in de fractie geen andere
stem tot haar recht zou komen.
„Wij houden van hem van ganser har
te", zei dr Kortenhorst met bewogen
stem.
Presidium herkozen en nieuwe
leden van het Partijbestuur
De heer W. J. Andriessen werd met
91 stemmen van de 98 als partijvoorzit
ter herkozen. Prof. dr J. Gielen en de
heer Chr. Matser met resp. 88 en 54
stemmen als vice-voorzitters.
De tegencandidaten, prof. dr F. v. d.
Ven tegenover prof. Gielen, en mr' dr
Ch. van Rooij tegenover de heer Matser
verwierven resp. 10 en 44 stemmen.
Verder werden als nieuwe leden van
het Partijbestuur gekozen de heren Th.
S. J. Hooy, C. G. A. Mertens, J. A. Mid
delhuis, mr P. J. M. Aalberse, F. H. Ter-
windt, J. J. de Wit, mej. A. H. Nolle,
mevr. L. DingsHendrickx, mej. C.
Stringa, pater prof. dr L. J. C. Beaufort
O.F.M., prof. mr L. Schlichting en voor
de Jongerenorganisatie bij herstemming
tussen mr dr L. de Gou en de heer Laan.
laatstgenoemde.
Een telegrafische aanbeveling van de
Vrouwenstandsorganisatie van bepaalde
vrouwelijke candidaten werd voor ken
nisgeving aangenomen, omdat het vol
gens de heer Andriessen onjuist was. dat
deze organisaties aan personenpolitiek
doen.
Mr C. Teulings ontkende, dat. zoals
een afgevaardigde beweerde, de K.R.O.
tegenover de K.V.P. een negatieve hou
ding zou aannemen. Binnenkort heeft
een bespreking met het bestuur van de
K.R.O. plaats om meer zendtijd beschik
baar te stellen.
Vervolgens werden enige voorstellen
behandeld, waarbij de voorzitter aan de
Kring Amsterdam spoed toezegde om de
Jongerenorganisatie te helpen verster
ken.
Het bestuur zal zich tot het Katholiek
Bureau wenden inzake een katholiek
program met samenwerking van de
sociale organisaties, waarnaar de Kring
Den Haag had gevraagd.
Aan het einde van dc vergadering
bracht de heer Copray hulde aan de heer
Andriessen voor diens leiding. De heer
\ndriessen hoopte, gesterkt door het In
hem gestelde vertrouwen naar besti
TWEE BEROEPSSCHRIFTEN
VAN DUITSERS AFGEWEZEN
De raad voor rechtsherstel heeft af
wijzend beschikt op een tweetal beroeps
schriften, die Duitsers hadden ingediend
inzake de verkoop van landerijen door *t
Nederlands Beheersinstituut aan Neder
landse landbouwers. De binnen de Neder
landse grens gelegen landerijen waren
vroeger eigendom van deze Duitsers cn
zijn krachtens het „Besluit Vijandelijk
Vermogen" na de bevrijding aan de Ne
derlandse staat vervallen.
Vele Duitsers hebben gesteld, dat de
tussen het Ned. Beheersinstituut en de
stichting Grondoverdracht (een instelling
van de Limb. Land- en Tuinbouwbond)
gedane verkooptransacties op juridische
gronden aanvechtbaar zouden zijn geweest.
Zij hebben ontbinding van de koopover
eenkomsten gevorderd, alsmede teruggave
van de gronden, toebehorend aan ver
schillende honderden Duitse eigenaars.
Met behulp van de voormalige „Duitse"
gronden zijn meer dan 650 Nederlandse
bedrijven gesaneerd, hier en daar door
middel van ruilverkavelingen, waardoor
ook verspreid liggende van oudsher Ne
derlandse perceeltjes mede konden wor
den aangewend tot de vorming van flinke
aaneensluitende percelen. Bovendien kon
den nog enige tientallen geheele nieuwe
bedrijven worden gesticht. De heilzame
invloed van deze maatregelen manifesteer
de zich duidelijk, o.a. in het dorp Sieben-
gewald, waar de agrarische omzet in
weinige jaren tijds verdubbelde.
De Raad voor Rechtsherstel, waarvan
mr P. S. Gerbrandy het voorzitterschap
bekleedt, doet in laatste instantie uit-
katholieke politiek prof. Romme (lang- j krachten opnieuw het voorzitterschap te
durig applaus). Dr Kortenhorst noemde I vervullen.
Honderd jaar
Kromstaf
Nationale wissjelvlag naar
Saasveld
De nationale wisselvlag van de inzame
lingsactie in verband met het eeuwfeest
herstel hiërarchie is deze weck gegaan
naar Saasveld (Overijsel) in het aarts
bisdom Utrecht.
Met een bedrag van ƒ1836.— was deze
plaats de grootste inzender, op de voet
gevolgd door Goor met een bedrag van
f 1812.75, eveneens in het aartsbisdom
Utrecht. De totale inzending van net
aartsbisdom bedraagt deze week 6460;
hiermede heeft dit bisdom de eerste
plaats weten te veroveren onder de
andere bisdommen. In de afgelopen we
ken was het daarentegen steeds de laag
ste inzender.
De winnaars van de andere bisdommen
zijn: voor het bisdom Haarlem de paro
chie van de H. Bavo te Heemstede met
f 1350. totale inzending bisdom Haarlem
deze week 1662.33: voor het bisdom
Breda Ossendrecht met 1292-76, op de
voet gevolgd door Klundert met 1008.20.
totale inzending bisdom Breda deze week
ƒ3359.79: voor het bisdom Roermond
Voerendaal met ƒ1211.91. totale inzen
ding bisdom Roermond deze week
1854-68; voor het bisdom Den Bosch
Leende met 1060.13. totale inzending
bisdom Den Bosch deze week ƒ2664.
De totale inzending van deze week be.
rekend over het gehele land bedraagt
f 15.988. De opbrengst van de nationale
inzameling is hiermede gestegen :ot
(46.593.37. Dit bedrag omvaj^ de inzame
lingen van 79 parochies-
spraak om de betwiste gronden. Daarvoor
in aanmerking komende Duitsers worden
.ontvijand" en krijgen de geldelijke op
brengst van de verkoop hunner landerijen
gestort op een in Nederland op hun naam
te openen rekening. Een belangrijk crite
rium is daarbij de houding, die men tijdens
de oorlog jegens de geallieerde zaak heeft
ingenomen. In Nederland wonende Duit
sers. op wier houding uit geallieerd oog
punt geen ernstige aanmerkingen zijn te
maken, zijn zonder meer in het genot van
hun bezittingen gelaten. Ook voor de
eigendommen van kerkelijke en sociale in
stellingen in Duitsland is bij de verbeurd
verklaring een uitzondering gemaakt.
De beide thans gevallen uitspraken wa
ren de eerste beslissingen, die in zake de
voormalige „Duitse" gronden in Limburg
zijn gevallen. Het betrof hier de beroeps
schriften van twee inwoners uit Walbeek,
die gronden hadden liggen op De Hamert
(gemeente Bergen). In beide gevallen werd
er afwijzend op beschikt. Hoewel nog tien
tallen beroepsschriften moeten worden af
gedaan, heeft men de bevestiging van de
eerder genomen besluiten niet afgewacht
en zijn er omvangrijke cultuurtechnische
werken uitgevoerd. Hier en daar zijn ruil
verkavelingen toegepast en sommige ge
bieden zijn door de aanleg van wegen en
bruggen nu van Nederlandse zijde ont
sloten.
„VAN OLDENBARNEVELT'
ALS VANOUDS
Voor het eerst sinds vele jaren is het
m.s. „Johan van Oldenbamevelt" gister
middag om half drie weer als gewoon
passagiersschip uit de Amsterdamse ha
ven naar Indonesië vertrokken.
Zoals bekend maakt dit schip twee
reizen naar het verre Oosten ter vervan
ging van het m.s. „Oranje".
Onder de 650 passagiers bevinden zich
dertig geestelijken, die naar hun missie
gebieden in Indonesië reizen. De „Johan
van Oldenbamevelt" wordt 25 Februari
in Tandjong Priok verwacht.
De civiele dienst van de Mij Nederland
heeft ojn. door het aanbrengen van lo
pers op de gangen, het leggen van tal
rijke tapijten en het plaatsen van bloem
stukken het schip iels van zijn oude glorie
hergeven.
Bastion in strijd tegen
T. B. C.
Districts-consultatiebureau
te Eindhoven geopend
(Van onze correspondent)
„Toen het sterftecijfer ten gevolge van
t.b.c. tijdens de oorlogsjaren schrikbarend
was toegenomen, heeft de Noordbrabantse
Vereniging tot bestrijding van tuberculose
de aanval ingezet met moderne appara
tuur, een goed geoutilleerde huisvesting
voor de bureaux en extra aandacht bij het
opsporen van patiënten, die niet zelf naar
de bureaux komen. Het gevolg is geweest,
dat thans het sterftecijfer belangrijk gun
stiger is dan ooit voor de oorlog".
Met deze woorden raakte de Commissa
ris der Koningin in Noord Brabant, prof,
dr J. de Quay, de kern van het doel der
bijeenkomst, die de Vereniging Zaterdag
middag in de raadszaal van de gemeente
Eindhoven had belegd, ter gelegenheid
van de plechtige opening van het nieuwe
districts-consultatiebureau voor tubercu
lose in deze stad.
Een groot gezelschap van medici, ver
pleegsters, vertegenwoordigers van Kruis
verenigingen en provinciale en gemeente
lijke bestuurderen woonde de plechtigheid
bij, gepresideerd door de voorzitter van de
vereniging, de heer J. Beintema, arts te
Bi-eda, die deze opening het einddoel
noemde van een lange en moeilijk weg.
een wege, die afgelegd is kunnen worden
dank zij de Marshallhulp (kostbare appa
ratuur) en de grote steun, vooral van de
gemeente Eindhoven (grond en gehouw).
Hij bracht dank aan architect C. de Bever,
die met hulp van de practische inzichten
van mevrouw M. Baas, districts t.b.c.-arts
te Eindhoven, een uitermate nuttig ge
bouw heeft ontworpen, dat nu ten dienste
staat van meer dan tweehonderdduizend
personen uit Eindhoven en omgeving.
Dit vijfde districts-consultatiebureau van
de vereniging is een belangrijk bastion In
de strijd tegen de t.b.c., aldus professor De
Quay, die na de bijeenkomst in de raads
zaal het gezelschap voorging naar het
nieuwe gebouw, waarvan hij de symboli
sche opening verrichtte door het ontsluiten
van de voordeur.
Ontgrondingsplannen
bij Culemborg
Zullen zij geen doorgang vinden
Het luiden van de „noodklok" door de
boerenorganisaties „De Gelderse Maat
schappij van Landbouw" en de R.K.
Aartsdiocesane Boeren- en Tuindersbond.
over de ontgrondingsplannen van niet
minder dan tachtig ha kostbare uiterwaar
den langs de rivier De Lek even boven
Culemborg, heeft misschien tot resultaat,
dat deze massale afgravingen, welke voor
talrijke boeren de ondergang zal beteke
nen, niet zullen doorgaan.
Men vraagt zich af. hoe het mogelijk
is. dat aan de éne kant niet minder dan
15.000 worden aangewend tot het doen
aanwinnen van één ha bouwgrond in de
N.O.-polder, terwijl aan de andere kant
niet wordt geschroomd om kostbare cul
tuurgronden aan vernietiging prijs te ge
ven.
In de eerste Februari-vergadering zul
len Gedeputeerde Staten van Gelderland
dit voor de orovincie belangrijke vraag
stuk onder de loupe nemen. In deze krin
gen acht men het niet uitgesloten, dat
voorstellen zullen worden gedaan om
alsnog een verordening, waarbij het rf-
tiehelen van kleigronden wordt geregeld,
in het leven te roepen.
Pravda meldt arrestatie
van Westerse spionnen
De „Pravda" maakte Zaterdag bekend,
dat Russische staatsgeheimen door spion
nen aan een vreemde mogendheid ver
raden zijn. Enige van deze spionnen wor
den mpt name genoemd.
Welke buitenlandse mogendheid wordt
bedoeld, wordt niet gezegd, maar één
der spionnen wordt een „Amerikaanse
agent" genoemd.
Het werk der spionnen zou vergemak
kelijkt zijn door „zorgeloosheid ten aan
zien van het bewaren van staatsgehei
men". Een aantal spionnen is door de
Russische geheime dienst ontmaskerd, zo
wordt gezegd,
Een voormalig afdelingshoofd van het
D't betekent, i ministerie voor de olieindustrie had „ge-
dat het ingezamelde per katholieke Ne- heime documenten in handen gekregen
derlander thans ruim IV* cent bedraagt- 'en deze gebruikt voor zijn verderfelijke
activiteit". Verder wordt rgezegd. dat bij
de economische bank van de sovjet-Unie
en in de ministeries van bevoorrading en
van volksgezondheid zorgeloos is omge
sprongen met documenten. De voorma
lige onderminister voor non-ferro-meta-
len Petrof heeft, „een aantal belangrijke
papieren verloren", aldus de „Pravda".
Ook hebben, volgens het blad enige
leidinggevende personen „de Sovjet-
wetten geschonden door te veel te pra
ten", waarvan misbruik werd gemaakt
door „politieke schelmen en schadelijke
elementen".
De „Pravda" ging Zondag door met
haar lijst van „leemten" en „tekortko
mingen" die nu weer geconstateerd wa
ren bü de aanleg van waterwerken voor
de binnenscheepvaart en voor het op
wekken van electrische stroom. Ook de
ministeries van bosbouw en machine-
industrie worden in gebreke gesteld, om
dat zij niet op tiid opdrachten hebben
uitgevoerd.
