Engeland, België, Rijnland
eveneens geteisterd
Weer stroomt zout
water de polders in
Zon, maan en orkaan
werkten samen
Grootste watersnood
sedert eeuwen
Vloedgolf eiste talrijke
doden in Engeland
Talrijke dijken bezweken, maar
groter is het aantal dat
stand hield!
Gat in weg bij
Abcoude
Min. Drees, Algera en Staf
tonen belangstelling
Zwijndrecht dichtte zijn
dijk met spoorbiels
VEEL ERGER
DAN IN 1916
Maandag 2 Februari 1953
I vuur te bestrijden. Een magazijn
met magnesium explodeerde. Twee
j andere magazijnen konden op tijd
worden geïsoleerd.
Kings Lynn I
Kings Lynn, de grootste stad aan
de Wash, met 24.000 inwoners. 1
j heeft de ergste overstroming van j
zijn geschiedenis te verduren ge
kregen. De Ousc. waaraan deze j
plaats is gelegen, is buiten zijn j
De hevige storm heeft ook in Groot-Brittannië, België, Zwit
serland en Duitsland grote verwoestingen aangericht, tiental
len mensenlevens geëist, vele overstromingen en dijkdoorbra- j oevers getreden. Honderden gezin
ken veroorzaakt en de verbindingen op tal van plaatsen onder- "enn Twce
f 1 mannen en twee vrouwen zijn om
broken. Het ergst heeft de storm huisgehouden in Engeland, het leven gekomen, terwijl ver-
Verscheidene plaatsen zijn in een ruïne veranderd. Grote delen scheidene personen worden vcr-
t mist. In rubberboten rondvarende
van het land staan onder water. In Belgie hebben grote over
vliegers van de Britse luchtmacht
staan de politie bij bij het redden
van gezinnen van de daken van
i hun onder water gelopen wonin-
i gen. De vloedgolf heeft hier een
I hoogte van ruim 10 meter bereikt.
tt 4 T>" it- v cr t i i i i Te Clacton-on-Sea, een vacantie-
Het Rijnland is eveneens zwaar getroffen. In tal van plaat- 0ord aan de Britse Oostkust, zijn
sen is de schade groot en worden slachtoffers gemeld. Maar uit bijna duizend personen door ae
Wenen komt bericht, dat in de Oostenrijkse hoofdstad, de zon overstromins?" afgesneden. Mtt
schijnt en voorjaarsweer heerst.
stromingen plaats gehad in de Oostelijke en Westelijke Vlaamse j
provincies. Oostende staat onder water. De verbindingen tussen j
Brussel en Oostende zijn verbroken. De Schelde-tunnel is on-
dei-gelopen.
niiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Steen van 100 kilo
woei uit Haarlems
Grote Kerk
met de geteisterde dorpen, De red
ders moeten soms tot aan de hals
door het water waden.
Vissersboten werden door het ge
weld van de zee op de akkers ge
worpen.
In het gebied van Lincolnshire
Norfolk. Engelands „Klein-Hol-
land", overstroomde de zee uitge
breide landerijen, die in de laat
ste twee eeuwen door Nederlandse
ingenieurs aan de baren waren
ontwoekerd.
Te Southend werd de boulevard
man en macht wordt gepoogd hen
te helpen. In dit gebied zijn dijken
en vele woningen weggeslagen.
Men vreest, dat velen om het le
ven zijn gekomen.
Telefoonverkeer met
het Zuiden gestoord
Postkantoren dag en
nacht open in
noodgebieden
HET telefoonverkeer met en in de
Zuidelijke provincie is voor een
groot gedeelte gestoord of gestoord
geweest ten gevolge van de over
stromingen. De lijn Rotterdam
Breda was niet te gebruiken. Het
telefoonverkeer tussen deze twee
steden is omgeleid via Utrecht en
's-Hertogenbosch. Ook het interna
tionale verkeer werd voor zover
mogelijk via deze lijn verwerkt. De
directeur-generaal der PTT heeft
met zijn staf de te nemen maatre
gelen ten aanzien van de verbindin
gen besproken. Daar de toestand
nog zeer onoverzichtelijk is en
slechts incidentele gegevens be
schikbaar zijn is het niet mogelijk
strakke richtlijnen voor de PTT-
dient uit te vaardigen. De PTT-
autoriteiten in den lande zullen
naar bevind van zaken handelen.
De postdienst zal gaan werken
vanuit een aantal goed bereikbare
knooppunten in of bij de geteister
de gebieden waarbij het van de
toestand zal afhangen of van voer-
of vaartuigen gebruik zal worden
gemaakt. Alle PTT-kantoren en
stations in de getroffen gebieden
zullen dag en nacht geopend zijn.
HAARLEM. Zondagmorgen om I
negen uur woei een honderd kilo-
gram zware steen van de Grote
Kerk in Haarlem. Het gevaarte was
door de wind gerukt uit de muur door de zee vernield. Op het hoog-
boven de ingang en stortte van tepunt van de orkaan brak brand
twintig meter naar beneden. In zijn I uit in een gasfabriek. De brand-
val verbrijzelde het een straatlan- J weer kon de brand slechts per
taarn. i boot door de overstroomde straten
Toen de bloemenhandelaar P. T. bereiken doch slaagde er deson-
W., uit de Pieter Kiesstraat
Haarlem Zaterdagavond zijn haard
aan het bijvullen was. sloeg de
storm zo hard in de schoorsteen,
dat er een hevige ontploffing ont
stond. De zijgevel van het huis
werd over een oppervlakte van en
kele vierkante meters totaal ver
nield.
In de nacht van Zaterdag op Zon
dag omstreeks één uur stortte de
voorgevel in van een woning aan
de IJdijk te Spaarndam. Een dei-
bewoners stond buiten net te tel
len hoeveel pannen van het dak
gewaaid waren toen de pui 't begaf.
De man werd door het vallende
stuk getroffen en moest met een
linker dijbeenbreuk naar een zie
kenhuis worden gebracht.
In de Haarlemse, winkelstraten
danks in het vuur te blussen.
Te Dartford ontstond brand in
een vuurwerkfabriek aan de Tha
mes. De brandweer moest door een
De ramp in Engeland heeft ee.i
catastrofale omvang aangenomen.
Een vloedgolf, voortgedreven door
enorm sterke stormvlagen, heeft
over een afstand van vijftig kilo
meter de dijken in de nabijheid
van Mablethorpe, in Oost-Engeland
doorbroken, waardoor het land
over een afstand van 3200 meter
van de kust is overstroomd. Men
vreest, dat er vele slachtoffers te
betreuren zijn. Honderden mensen
hebben hun huizen moeten verla
ten.
(Van een onzer redacteuren)
rampen die zich sinds Zater-
dagavond in ons land hebben
voltrokken, hebben aangetoond hoe
riskant het voor leven en bestaan
van duizenden kan zijn te leven in
een land, waarvan een belangrijk
deel gelegen is beneden de zeespie
gel. Trekken wij een lijn van Delf
zijl naar Roosendaal, dan ligt onge
veer van het Westelijk van die
lijn gelegen gebied beneden de zee
spiegel. Dit deel van ons land is in
Een groot gebied tussen Mable- de loop der eeuwen bevochten op de
thorpe en het naburige Sutton-on- zee en op de binnenmeren. Beschut
zijn heel wat grote spiegelruiten j Sea, ter lengte van dertig kilome- i achter de polder- en zeedijken leeft
door de wind kapot geslagen. In de ter en over een afstand van acht daar ]iet grootste deel van onze be-
Grote Houtstraat woei op een ge- kilometer het binnenland in, is volking. over het algemeen veilig en
[even moment een partij nieuwe door de politie afgezet. In sommi- rustig, vertrouwend op de kracht van
zijn dijken en waterkeringen. Die
rust en dat vertrouwen zijn de af-
de oerkrachten die de natuur tot ont
wikkeling kan brengen. Groot is de
droefheid over verloren mensenle
vens en omvangrijk de vernielingen.
gt
hoedjes uit een etalage de straat ge gebieden staat het water zes m
Op. h00g.
In Heemstede dreigde in de nacht Alle verbindingen in dit gebied I gelopen uren zwaar beproefd, onder
van Zaterdag op Zondag het woon- j zjjn verbroken. De politie heeft
wagenkamp aan de Cruqiusweg de I vergeefs gepoogd door middel van
Ringvaart in te waaien. De vr°u- radio-auto's verbinding te krijgen
wen en kinderen werden naar het I meter hoog water waden om het
politiebureau gebracht. De mannen
begonnen met het treffen van nood-
maatregelen. - Drie woonwagens.,
woeien in elkaar.
In Overveen werd de Duinlust-
weg voor alle verkeer afgesloten
omdat er tien omgewaaide bomen
over de weg lagen en het mogelijk
■was dat er nog meer bij zouden
komen.
Een vrouwelijke dokter (voor
grond, met rug naar camera)
wordt uit de reddingboot van
Donaghadee aan land gezet.. Zij
waagde zich met de reddingboot
op de woedende zee om hulp te
bieden aan de weinige overle
venden van de Princess Victo
ria", de Britse veerboot, die Za
terdag in de Ierse Zee verging.
Van de 183 opvarenden werden
er slechts 44 gered.
ABCOUDE. De oude
weg
(Van een onzer redacteuren).
Er zijn voor een springvloed zo
als die waarvan Nederland dit
weekend te lijden heeft gehad drie
oorzaken aan te wijzen, waarvan
er twee „buiten-aards" zijn: be-
UtrechtAmsterdam is bij Abcoude halve de orkaan-achtige storm, die
over een afstand van dertig meter dus tot het terrein van de metco-
weggeslagen. Een groot gat ontstond rologie behoort, spelen namelijk
Zaterdagavond om half twaalf toen 1 de zon en de maan een belangrij-
de storm het water van het Abcou- 1 ke rol. Eb en vloed worden im-
der meer over de klinkerweg sloeg mers veroorzaakt door de aan-
bij de N.V. Motex-fabriek. trekkingskrachten die zon en maan
De kantonnier van de Rijkswater- op de aarde uitoefenen en de hoog
staat bij de wegen, de heer M. Berk- te van de vloedgolf is afhankelijk
hof. die deze weg onder toezicht van de vraag of zon en maan el-
heeft, mobiliseerde zijn mensen na- kaar tegenwerken of dat zij sa-
dat een automobilist de politie had menwerken. Bij Eerste en Laatste
gewaarschuwd. Burgemeester Quar- i Kwartier zijn er tegengestelde in-
les van Ufford was ook onmiddellijk vloeden werkzaam; bij volle en
ter plaatse. Er was weinig tegen het nieuwe maan werken echter de
water te doen. Een paar uur latervloedwekkende krachten samen,
beukten de golven nog een bres in de Dit was nu het geval,
bestrating. De weg loopt daar over
een afstand van honderd meter langs 1 Men denkt er meestal niet aan
het water van de kleine plas. Er lag dat verreweg het grootste deel van
een hoop zand van tachtig meter de oppervlaktevan onze planeet
lengte op de oever. Die berg ligt nu bestaat uitwater. Nog geen i
aan de andere kant van de dijk derde deel van die oppervlakte is
waarover de weg loopt. j land. En op dat water, dat zo be-
Het busverkeer werd omgelegd weeglijk is alsja, als water
over de nieuwe weg. Zondagmorgen werken die aantrekkingskrach-
konden lichte auto's weer passeren. ten van zon en maan. Die van de
De gaten werden met zand gedicht, maan werkt veel sterker, doordat
de linkerweghelft was met man en dg maan veel dichter bij de aar-
macht gerestaureerd. Persoonlijke de staat. Men geeft de krachten
ongelukken deden zich niet voor. van maan en zon in cijfers weer
Het dorp Abcoude zelf wordt niet door de verhouding 11:5. Bij te-
bedreigd. genwerking der krachten kan men
(Van een onzer redacteuren)
Naar wü op het hoofdkwartier van
de chef territoriale troepen verna-
fen schat men de omvang van de
ramp voor Walcheren minder
groot dan in 1944, maar voor de rest
van Zeeland en de Zuidhol
landse eilanden zal de schade
waarschijnlijk groter zijn dan in de
oorlogsjaren.
Vele personen zullen moeten wor
den geëvacueerd. Een overzicht van
het aantal der gcëvacueerden had
men nog niet. Overal wordt met man
en macht gewerkt.
Van de zijde van de Rijkswater
staat vernamen we, dat dit de groot
ste watersnood in Nederland sedert
eeuwen is. Waarschijnlijk is de St.
Elisabethsvloed in 1421 ingrijpender
geweest, maar toen was het dijken-
stelsel nog veel minder volmaakt en
beschikte men niet over moderne
communicatiemiddelen. De hevig
heid van de springvloed van 1 Fe
bruari 1953 zal waarschijnlijk niet
minder zijn geweest dan die van de
beruchte ramp in 1421.
De K.L.M. vliegt weer
's-GRAVENHAGE. Naar de
K.L.M. mededeelt worden de vlieg-
diensten, die Zaterdag en Zondag
morgen in verband met het nood
weer stagnatie ondervonden, sinds
Zondagmiddag weer normaal uitge
voerd.
In Amersfoort stonden Zondag
rijen vrachtauto's gereed om de
Rode Kruis-colonnes naar de
rampgebieden te brengen.
dus de hoogte van het getij aan
geven door deze twee getallen van
elkaar af te trekken (115 6),
bij de samenwerkende krachten
ontstaat er een optelsom: 11+5
16.
Nu is het pas volle maan ge
weest. namelijk tijdens het z.g".
midden van de maansverduistering
in de nacht van Donderdag op
Vrijdag om 0.45 uur. Op aarde
wordt in het algemeen de uitwer
king van de stand der betrokken
hemellichamen pas enige tijd later
merkbaar, ruwweg gezegd een et
maal. De kans op een springvloed
was dus nu juist groot. Daarbij
kwam de orkaan die deed de
rest.
Behalve de invloeden van astro
nomische herkomst zijn er dan
voor Nederland ook nog aardrijks
kundige omstandigheden die een
belangrijke rol spelen. Nederland
ligt aan een trechter (de Noord
zee) waarin een om Schotland
heen uit het Noorden komende
vloedgolf hoog wordt opgestuwd.
Een andere trechter wordt ge
vormd door het Kanaal; de vloed-
stroom in het Kanaal is sterker
dan die in de Noordzee. Door het
Nauw van Calais dringt hij in de
Noordzee binnen, vandaar dat
Scheveningen bijvoorbeeld later
vloed heeft dan de Zeeuwse kus
ten, van daar ook dat de spring
vloedhoogte in Rotterdam altijd
geringer is dan in Antwerpen, dat
dichter bij de nauwe opening van
de trechter het Nauw van Ca
lais ligt.
Aan drie kuststations, n.l. Hoek
van Holland. IJmuiden en Haiiin-
gen werden de hoogste waterstan
den genoteerd die sinds een eeuw
zijn opgetreden. In 1894 was de
hoogste stand in Hoek van Hol
land 3.28 meter, terwijl deze thans
3.40 meter is. Te IJmuiden was in
hetzelfde jaar de hoogste stand
3.68 meter en thans 3.85 meter. In
Harlingen was in 1936 de hoogste
stand 3.19 meter en thans 3.68 mtr.
sinds Zaterdagavond de orkaan met
een snelheid van 100 km per uur
over de Noordzee de Lage Landen
kwam binnenvallen en met enorme
krachten het water door de zeegaten
naar binnen stuwde en tegen de dij
ken zwiepte. Talrijke dijken zijn te
gen de natuurelementen niet opge
wassen gebleken, maar .aanzienlijk
groter is het aantal, dat wel stand
heeft gehouden. En daaruit toch mo
gen wij tussen alle ellende en ver
nielingen de troost en het vertrou
wen putten, dat de Nederlandse dij
ken en waterkeringen wel hun tol
hebben moeten betalen, miar dat zij. i
gezien de totale situatie van natuur-
geweld en aangerichte vernielingen, i
niet zijn verslagen. Onze afweermid-
delen tegen de Noordwesterstorm en
de door een springvloed versterkte I
kracht van 'n woendende Noordzee,
hebben tegen een sinds mensenheu
genis niet meer bekende hevige aan
val. over het algemeen goed stand
gehouden.
Zeeland, nog nauwelijks bekomen
van dc vernielingen, die de oorlog
had aangericht, is thans opnieuw
zwaar getroffen.' Talrijke polders in
dit vruchtbare zeekleigebied staan
onder water. De omvang van de
schade, die de land- en tuinbouw in
deze provincie hebben geleden, was
Zondagmiddag noe niet bij benade
ring te schatten. Walcheren, de Tuin
van Nederland, dat in dc laatste
phase van de oorlog vrijwel volledig
werd vernield, is thans, nauwelijks
acht jaar later, opnieuw zwaar ge
troffen.
De boeren in de Nieuwkerker- en
Suzannapolder,. zijn weer van huis
en hayd verdreven. Hun collega's in
verscheidene polders van Zeeuws-
Vlaanderen en het prachtige eiland
Zuid-Beveland delen dit lot. Kleine
boeren en tuinders ovpr het alge
meen, bekwame vakmensen, zuinig
en streng levend. Hetzelfde geldt voor
de boeren en tuinders op de Zuid
hollandse eilanden Goeree, Rozen
burg. Hoeksche Waard. Dijkdoorbra
ken, overstroomde polders en dien
tengevolge vernielde akkerbouw
grond. tuingrond, boomgaarden, wa
terlopen en ontwateringsstelsels zijn
erg. Zij kunnen een bevolking du
peren. Maar een dergelijke toestand
groeit uit tot een ware ramp voor
de land- en tuinbouwende bevolking,
wanneer zich door de vernielde dij
ken het zoute zeewater naar binnen
stort, zoals thans op de Zeeuwse en
Zuidhollanrise eilanden het geval is.
Dan is de ellende nauwelijks te over
zien: zelfs als de dijken gedicht zijn,
de polders leeggepompt en de afwa
teringsstelsels hersteld, dan nog
blijft het zout in de bodem achter
om zijn desastreuse kracht uit te le
ven. Jaren duurt het voor die scha
delijke invloeden door zware kalk-
giften en voorzichtige grondbewer
kingen zijn overwonnen en de pro
ductiekracht van de grond zich weer
heeft hersteld.
Hoeveel de schade bedraagt, kan
nog niet worden opgemaakt. Maar
dat het jonge wintergraan, dat op
duizenden hectaren zijn jonge groe
ne sprietjes reeds boven de koude
grond uitstak, volledig verloren is
gegaan, staat vast. Dat vele tuinde
rijen, waarin grote kapitalen zijn
geïnvesteerd en dat grote opper
vlakten boomgaard, vooral jonge
boomgaarden en aanplantingen, ge
heel zijn vernield, kan nauwelijks
worden betwijfeld.
Vliegtuigen werpen
rubberboten af
Vanmorgen, na het aanbreken
van de dageraad, zal bij goed
vliegweer een eskader vliegtuigen
vermoedelijk van Soesterberg op
stijgen om boven de omgeving van
Middelharnis rubberboten en een
zendapparaat uit te werpen.
Er is in Midelharnis een ontstel
lend gebrek aan boten. De vaar
tuigen, die er waren, zijn door de
storm stukgeslagen. In afgelegen 1
gehuchten bevinden zich op de da
ken van huizen en boerderijen nog j
mensen, waaronder een gezin van
13 personen met een kind van een
half jaar.
Ten einde raad zocht de burge-
meester van Middelharnis contact j
met Amersfoorts burgemeester. De
beer Molendijk heeft onmiddellijk
de militaire autoriteiten op de
hoogte gesteld en deze hebben tot
een dropping van rubberboten be
sloten.
Man verdronk in
zijn auto
(Van een onzer verslaggevers)
DORDRECHT. Ergens op de
weg naar de Moerdijkbrug op het
eiland van Dordrecht liep in de
DORDTSE BEVOLKING BLIJFT OPGEWEKT
Duizenden inwoners zochten heenkomen'
bij bovenburen
Van een onzer verslaggevers)
DORDRECHT. Men krijgt in de
ze stad de indruk, dal dc bevolking
zicli de ramp, die haar heeft getrof
fen, nog niet in volle omvang heeft
gerealiseerd. Er heerst een kordate
niet te bekijken, wanneer dit weer in
orde zal komen.
Het merendeel van de toch al niet
zo talrijke taxis is voor hulpwerk ge-
requireerd. Dordrecht bevindt zich
in een middeleeuws isolement. In de
bedrijvigheid en voorbereidingen I ambtswoning van de burgemeester
voor efficiente hulpverlening zijn in I troffen wij Mevrouw van der Dussen
volle gang. In de overstroomde bin- j aan de burgemeester was toen al
nenstad groepen de burgers bijeen, met de minister op inspectie die
Ze kijken op de Voorstraat en aan vertelde, dat haar echtgenoot reeds
het Bagijnhof geamuseerd naar mi
litairen en burgers, die met plat
boomde vaartuigen de mensen, die er
noodzakelijk moeten zijn, vervoeren.
De opgewektheid is eenvoudig ver
bijsterend. Dat onze regering terdege
bewust is van een nationale ramp,
werd bewezen door persoonlijke be
langstelling van die zijde. Reeds
vroeg in de morgen was de Minister
van Waterstaat, mr J. Algera in Dor
drecht aangekomen en hij is er on
middellijk met burgemeester Van der
Dussen in een auto op uitgetrokken,
om de stand van zaken in ogen
schouw te nemen. Vandaar, dat Mi
nister Staf. toen hij in Dordrecht ar
riveerde, geruime tijd naar de bur
gemeester moest zoeken, want de
normale vaste punten van het ver
keer zijn Dordrecht in één slag ont
vallen. Het gemeentehuis was nog
slechts met lie?!aarzen bereikbaar,
het politiebureau was in allé vroegte
ontruimd, maar na een korte periode
van vestiging in een café, is het
weer in gebruik genomen, toen het
water door het vallende tij weer
enigszins is gaan zakken. Inmiddels
nacht van Zaterdag op Zondag een j js 0ok de Minister-President, dr W.
auto vast in het water dat over de Drees. in Dordrecht aangekomen,
rijksweg en de spoorbaan spoelde. De kelders van de Dordtse telefoon-
Van de twee inzittenden ging er een i centrale van Dordrecht zijn onder
op hulp uit. de ander bleef zitten, water gelopen. Het hele telefoonver-
Hij verdronk. keer in de stad ligt stil. Het is nog
Huizen sloegen weg, auto's dobberden rond
ZWIJNDRECHT.De bewoners van Zwijndrecht waren de eersten, die
Zondagmorgen door de noodklokken en de sirenes der fabrieken uit hun
slaap werden gewekt. Terwijl de sombere tonen der klokken en het lu
gubere geluid van de sirenes wegstierven vlogen de meldingen over het
gevaar aan de dijken door het dorp. Zwijndrecht werd aan drie kanten
door het water bedreigd. Ten Noordoosten door de Noord, en aan de Oost
en Zuidzijde door de oude Maas, die dreigend opklom tegen de kruin der
dijken.
Uit het Zuiden kwam het eerste
en grootste gevaar, de dijk stond
daar op doorbreken, het water sloeg
er reeds over, bestrating en onder
grond met zich meevoerend. Een
doorbraak op dit punt betekende een
volledige overstroming van de
Zwijndrechtse polder met inbegrip
van Hendrik Ido Ambacht, maar
wonder boven wonder hield de dijk
het uit. Een strook grond van niet
meer dan veertig centimeter breedte
behoedde dit land voor een meters
hoge watermassa.
Tegelijkertijd echter sloeg het wa
ter zich een bres in de dijk op zeer
korte afstand van de spoorbrug naar
Dordrecht. De golven gingen er over
de kruin, knaagden de rand van de
dijk af en stortten zich naar beneden
op een huis.
Door de deur en door de ramen,
waarin de gordijnen troosteloos ble
ven hangen baande het zich een weg
DE nationale ramp. die storm en
springvloed in de nacht van
Zaterdag op Zondag en in de loop
van gisteren hebben veroorzaakt, is
de ergste, die sinds mensenheugenis
over ons land gekomen is door het
geweld van de natuurkrachten. Zij
is véél en véél ernstiger dan die,
waardoor wij werden getroffen in
1916 en die duizenden landgenoten
zich nog wel herinneren.
Evenals nu, was het ook toen een
zware Noord-Wester storm, die het
zeewater landinfaarts stuwde. Maar
toen was het vooral het eiland Mar
ken waar 16 mensen het leven
lieten en de streek ten Zuidwes
ten van Monnikendam, die het ergst
van de vloed te lijden hadden.
Ook destijds werd in de Nieuwe
Waterweg het water buitengewoon
hoog opgejaagd. Van Rotterdam tot
Schoonhoven kwamen standen voor.
zoals men zich niet herinneren kon
ooit te hebben beleefd. Hetzelfde
was het geval langs de Brielse Maas
de Oude 'Maas. Noord, Merwede,
Dordtse Kil, Hollands Diep en de
Amer. In het algemeen hebben de
dijken langs deze wateren zich toen
echter uitstekend gehouden.
Ten Zuiden van Monnikendam
werden tien gaten geslagen in de
voormalige Zuiderzeedijk, waarvan
de breedte varieerde van 40 tot 60
meter. Het water stroomde met
kracht de laaggelegen polders bin
nen. Alles moest vluchten, er was
geen houden aan. Edam en Volen-
dam verkeerden in gevaar, de West-
friese Zeedijk werd bedreigd en de
dijk van de Anna Paulownapolc'er
bezweek bij de Ewhcksluis. De gro
te polder Waterland was een onaf
zienbare watervlakte. Van Muiden
was het grootste deel overstroomd.
Bij Baarn brak de Ëemdijk door,
tengevolge waarvan Bunschoten en
Spakenburg onder water kwamen te
staan. Ten Noordwesten van de lijn
BaarnAmersfoortNijkerkHar
derwijk stond alles blank. Om Kam
pen en Meppel golfde een water
massa en van Urk liep viervijfde
onder.
Geruime tijd heeft het geduurd
eer het water was teruggedrongen.
Later heeft men de dijken ver
zwaard om te voorkomen, dat ons
volk andermaal door zulk een ramp
zou worden geteisterd.
om aan de achterzijde van het huis
bruisend en kolkend de straten op te
stromen. Steeds groter werd de hap
grond, die aan de binnenzijde van
de dijk werd weggevreten, steeds
groter het gevaar dat de gehele dijk
zou instorten.
Over een breedte van ongeveer
dertig meter baande het water zich
op het moment dat de vloed het
hoogst was omstreeks zeven uur
een weg. Maar hier brachten de
huizen die aan weerszijden van de
dijk gebouwd zijn. zo niet redding
dan toch verlichting, door de soliede
weerstand die zij het water boden.
Op afstanden van ongeveer drie
honderd meter uit elkaar ontstonden
in de richting Hendrik Ido Ambacht
op dezelfde wijze kleinere bressen,
waardoor het water vrij de polder
binnenstroomde en het gehele dorp
langzaam maar zeker onder een laag
water van twee meter tot tien centi
meter bedolf. Huizen werden wegge
slagen, auto's die men veilig gepar
keerd dacht door het water meege
sleurd de dijk af, een soliede pakhuis
stortte in. En tot over negen bleef
het water doorstromen, toen bracht
de ingevallen eb enige verlichting.
Naast de oprit van de verkeersbrug
slaagde men erin een kleine bres met
behulp van spoorbiels en zand te
stoppen en omstreeks half elf was
het gevaar zij het dan voorlopig
geweken.
Stroomrantsoenering
in Zuid-Holland
Er zal vandaag voor de provincie
Zuid-Holland een rantsoenering van
electrische stroom worden in ge
voerd. Deze is nodig, doordat zowel
de centrale van Rotterdam als die
van Dordrecht, door de watersnood
is uitgevallen. Op de gehele bevol
king van die provincie is een be
roep gedaan zo zuinig mogelijk met
stroom te zijn.
De beide Rotterdamse gasfabrie
ken ondervinden grote hinder van
de hoge waterstand. Er is daardoor
stagnatie ontstaan in de gasproduc
tie. In verband hiermee moest het
gebruik van gas voor ruimtever
warming worden gestaakt.
nacht om twaalf uur voor de
springvloed was gealarmeerd. Om
half vier zijn de sirenes der fabrie
ken gaan loeien en heeft men de
alarmklokken geluid. Van dat tijd
stip af zijn er honderden mensen van
de bedreigde stadsdelen uit in aller
ijl naar hoger gelegen delen gevlucht,
met zoveel mogelijk van hun hebben
en houden geladen op kinderwagens
en alle mogelijke rollend materiaal,
dal daarvoor in aanmerking kwam.
Nochtans zijn er naar onze voor
lopige schatting, duizenden in bene
denwoningen door de elementen ver
rast, van wie het merendeel een on
derkomen bij bovenburen heeft ge
vonden.
DIJK hield het op
Eiland van
Dordrecht
DORDRECHT. Gisteravond om
half acht stonden we op de Wiel-
drechtse Zeedijk de duisternis in te
kijken. In die duisternis gromde en
brulde de Dordtse Kil. Tevergeefs.
De dijk hield het. Uit de duisternis
doemden trieste groepen op: eva
cuees uit de toch nog steeds bedreig
de gebieden. Vrouwen over-hun-ze-
nuwen met kinderen op de arm en
aan de hand. mannen met dekens en
het allernodigste op hun rug. Het is
een oorlogsbeeld, dat aan de donker
ste tijden van de jaren 1940—'45 doet
teiugdenken.
Ten zuiden van de stad Dordrecht
spoelt de stroom uit het Hollands
Diep nog steeds over alle ten zuiden
van de Wïeldrechtse dijk gelegen
polders. De oude Beerpolder, de nieu
we Beerpolder, de Tongplaat, de
Louisapolder en de Gammemanspol-
der staan geheel onder. In Zwijn
drecht waren aanvankelijk gas, wa
ter en electricïteit geheel uitgevallen.
Maar gisteravond brandde het licht
alweer, en kon men het fornuis weer
aansteken.
Rondom Dordrecht
toestand eritiek
(Van een onzer verslaggevers)
DORDRECHT, Zondagmorgen.
Vanmorgen om twaalf uur ont
moetten wij de heer Van Thiel, de
commandant van de rijkspolitie in
het district Dordrecht. „Mijn bureau
staat onder water; een hoofdkwar
tier heb ik niet meer." zei hij.
..Mijn hoofdkwartier is mijn radio
wagen. Ik zoek nu de burgemeester,
want de Alblasserdijk siepelt nu
ook door. Als die bezwijkt, en als
de dijk bij Wildrecht bezwijkt,
loopt het eiland van Dordrecht
onder. En dan is de stad Dordrecht
ook verloren. Verderop, tussen
Sliedrecht en Hardinxveld. zijn ook
critieke toestanden. Daar is een
enorm gat geslagen, waardoor het
water naar binnen spoelt. Van
Voorne en Putten, Beyerland en
de Zuid-Hollandse eilanden weet ik
weinig, het is daar verschrikke
lijk".
Walcheren wilde het
naoorlogs herstel
gaan vieren
Op Walcheren, dat geteisterd is
door de storm van afgelopen nacht,
bestonden plannen om binnenkort
het herstel van de schade, opgelopen
in de Tweede Wereldoorlog, te vie
ren. Het lag in het voornemen van
de Koningin om bij de plechtigheden
aanwezig te zijn.
Kind op geïsoleerde
zolder geboren
(Van een onzer verslaggevers)
Op de Kerkweg te Hendrik Ido
Ambacht zijn in de nacht van Zater
dag op Zondag zeven huizen, die de
kracht van het binnenstromende
water niet konden weerstaan, inge
stort. Op de zolder van een der hui
zen aan deze weg is in dezelfde nacht
een kindje geboren. Pas Zondagmor
gen kon men moeder, kind en dok
ter bevrijden.