Polder „Eendracht' moet geheel opnieuw worden ingedijkt Storm richt enorme ravage aan langs de kust Texels duinenrij heeft zwaar geleden Ploeg arbeiders door water verrast één man verdronkenvier vermist Prins Bernhard onder de indruk Strandhotel op Ameland stort in zee Dordtse gebied thans vrij van gevaar DUITSE HULP VOOR ROTTERDAM Duinen en boulevards weggeslagen paviljoens en hotels vernield Duizenden sloegen woedende elementen Zondag gade Duinen bij 's Gravenzande waren in groot gevaar Kustvaarder „Elizabeth" bij Terheijde gestrand Twee woonschuiten zinken aan Soestdijksekade Storm rukte daken van huizen in Den Haag Maandag 2 Februari 1953 3 NEW YORK. Prins Bernhard was zeer onder de indruk, toen hij het nieuws van de overstromingen in Nederland vernam. „Dit is verschrikkelijk nieuws", zei hij. De Prins was diep onder de indruk van het verlies aan men senlevens. Hij betreurde, dat Ne derland door deze ramp getroffen is, op het ogenblik dat het zich weer herstelt. De Prins, die deelneemt aan de plechtigheden ter herdenking van het feit. dat New York 300 jaar geleden werd gesticht, zei: „Ik zal doen wat mijn regering en de Koningin willen dat ik doe". Z.K.H. zei, dat hij nog niet of ficieel op de hoogte was gesteld van de overstromingen. Hij had nog niet gedacht aan verandering van zijn huidige plannen. „Zoals U weet", verklaarde de Prins, „heeft Nederland zojuist de Amerikaanse regering medege deeld dat het geen economische hulp meer nodig heeften nu komt deze ramp." „Nederland heeft echter altijd, gedurende zijn gehele geschiedenis tegen het water moeten vechten en wij zullen deze nieuwe ramp bestrijden en overwinnen zoals wij altijd in het verleden hebben ge daan". Hij was dankbaar voor het Amerikaanse aanbod tot hulp. „Dit is altijd gebeurd, wanneer er nationale rampen waren", ver klaarde hij. (Van onze correspondent) TEXEL. Zondag. Vanmorgen omstreeks tien uur is de dijk van de polder De Eendracht op Texel over een lengte van ruim honderd meter doorgebroken. Hij zal later geheel opnieuw moeten worden ingedijkt. Een ploeg arbeiders van 40 man werd door het water verrast en moest hals over kop vluchten. Op weg naar de Eierlandsedijk werden zij door een zodanige sterke stroom verrast, dat circa tien man in groot gevaar kwamen te verkeren. Een hunner is verdronken, terwijl nog vier anderen worden vermist. Al deze vijf personen waren gehuwd. De Eendracht Polder vertoont tientallen gaten en is geheel over spoeld, Twee grote boerderijen, waarvan de landbouwinventaris en het vee konden worden gered, staan grotendeels in het water. De Oude Sluis bij het gemaal De Schans leverde groot gevaar op, doch met duizenden zakken zand is het gelukt de stroom tegen te hou den. Gevaar ook leverde het punt De Kaap ten Noorden van Ooster- eind op, waar enige zeer gevaar lijke galen zijn ontstaan, en waar door bij wassend water, dat om twaalf uur wordt verwacht, over stroming van het gebied ten Noor den van Oosterend. niet denkbeel dig is. Hetzelfde geldt voor de Noor- derdijk van de polder Het Noorden. Het water klotst er verwoed tegen aan en er is reeds een betrekkelijk klein gat in geslagen. Aan het strand van de Koog zijn bunkers uit de duinen gespoeld en naar elkaar toegeschoven. Het strandpaviljoen, waarin zomerhok- jes waren opgeborgen, is weggesla gen. Het dorp zelf ligt achter de duinen tamelijk veilig en daarheen wordt dus onderkomen gezocht voor Duizenden helpers uit heel Nederland DORDRECHT. Bü Barendrecht op IJsselmonde is vanmorgen de dijk ter hoogte van de Barendrechtse brug westelijk van Heerjansdam ge broken, waardoor de polders tussen de Middeldijk en de Achterzeedijk zijn volgelopen. Gevaar bestaat hier voorshands ook niet meer. De dijk- wachten zijn waakzaam. Over het algemeen kan men van het Dordtse gebied zeggen, dat het grootste ge vaar geweken schijnt en dat het water minder dan overdag de dijken aantast. Men is er op het ogenblik vrij gerust op dat er geen verdere calamiteiten van grote omvang zul len geschieden. Het is duidelijk, dat zowel de weg naar de Moerdijk als de spoorbaan lange tijd onbruikbaar zullen zijn. Ondanks deze enigermate gerust stellende mededelingen blijft men overal paraat met hulpcolonnes voor ziekenvervoer, evacuatie en veever- voer om onmiddellijk te kunnen in grijpen. Het Rode Kruis, padvinders, eerste hulpen en talloze particuliere vrijwilligers uit vrijwel heel Neder land, onder wie duizenden Rotter dammers, zijn overal aan het werk om de schade op gevaarlijke plek ken zoveel mogelijk te herstellen. Zelfs uit Gouda en Bodegraven is men naar de bedreigde gebieden ge komen om de helpende hand te bieden. Het gemeentebestuur van Dor drecht deelde te middernacht mede. dat de toestand niet meer critiek is. De gaten in de Noorderdijk, de Kildijk en de Kilkade. zomede bij de Wieldrecht en de Veehaven zijn ge dicht. Hulp, die nog voortdurend van alle zijden wordt aangeboden, heeft men niet meer nodig. De boulevard van Noordwijk werd over een groot gedeelte vernield. Tragische dood van vader en twee kinderen RHOON, Zondag. Oj wel zeer tragische wijze hebben de 40-jarige arbeider C. van Wijnen en zijn twee dochtertjes, respectievelijk 3 en 4 jaar oud, de dood gevonden. Tenge volge van de doorbraak van een der dijken van de Zegenpolder trachtte hij met zijn beide kinderen het lijf te redden. Hij moest daartoe over een in deplorabele toestand ver kerend bruggetje. Juist toen hij hier over ging. werd dit bruggetje weg geslagen. Sedertdien (het gebeurde in de prille ochtenduren) is van geen van de drie personen ook maar iets gezien. Hoewel ze officieel nog als vermist zijn opgegeven, kan met aan zekerheid grenzende waarschijnlijk heid worden aangenomen, dat zij óp deze wijze een tragische dood heb ben gevonden. Het zoeken naar de slachtoffers werd bij het invallen van de duister nis gestaakt. DUISBURG. De burgemees ters van Duisburg en Dusseldorp hebben Rotterdam hulp aangebo den en nun medeleven met de ramp die Nederland heeft getrof fen, betuigd. Amerikaanse commandant in Europa komt naar geteisterd Nederland FRANKFORT. Luitenant-gene- raad Manton S. Eddy, de comman dant van het Amerikaanse leger in Europa, zal heden naar Nederland vliegen om te onderzoeken welke hulp door het Amerikaanse leger geboden kan worden. De generaal begeeft zich naar Den Haag. Hij wordt vergezeld door een groep staf officieren. de evacué's, voor wie voldoende verblijfsruimte beschikbaar blijkt te zijn. In het midden van het eiland zijn duizenden schapen bijeen ge dreven. Arbeiders uit Sneek en Haarlem zijn met een boot onder weg om hulp te verlenen. Men heeft op Texel te kampen met een tekort aan dekzeilen, die benodigd zijn om de honderden gaten te dichten. De coupures bij de haven van Oude- schild zijn met zandzakken afgeslo ten. Midden in de polder De Een dracht ligt een autobus, waarmee arbeiders naar de polder werden vervoerd, bijna op zijn kant. en dreigt door de stroom overspoeld te worden. De chauifeur van deze bus werd licht gewond. Het eerste alarm op Texel werd Zaterdagavond om twaalf uur gege ven. Burgemeester C. de Koning van Texel leidt persoonlijk het reddings werk. De Texelse duinenrij heeft zwaar geleden en verscheidene me ters duin zijn weggeslagen. Waddeneilanden Op Schiermonnikoog stond het water Zondagochtend nog slechts een decimeter onder de kruin van de dijk en het ging juist op tijd zak ken. Ameland is van de Friese Wad deneilanden het ergst getroffen. Het strandhotel Steinvoorte aan het eind van de Badweg te Nes is door het water dat tot de voet van de duinen werd opgestuwd, ondermijnd en stortte in. Slechts op een plaats werd een klein gat in de duinen ge slagen. Op de westpunt van Ameland is vijf a zes meter duin verdwenen en ook een directiekeet van Rijkswater staat bezweek. Schiermonnikoog is geïsoleerd door de hoge waterstand, maar de veerdienst naar Ameland kon hoewel met enkele uren vertra ging, gewoon doorgang vinden. Bij Terschelling wordt de water stand eveneens abnormaal hoog. Omstreeks 25 huizen en schuren aan de Willem Barentszkade op West- Terschelling, zijn ondergelopen, maar verder is de schade beperkt gebleven. Bij het Posthuis op Vlie land dreigde vanochtend een stuif- dijk door te breken en doch dit heeft men weten te voorkomen. Op het Oosterveld zijn enige stukken land overstroomd. Op de Noordkant van het eiland zijn grote stukken duin weggeslagen en enkele duin valleien liepen vol water. Afsluitdijk Op de Afsluitdijk is het hier en daar levensgevaarlijk door over slaande watermassa's. De veerboot van Stavoren naar Enkhuizen is niet uitgevaren wegens een uitzonder lijke lage waterstand. Op het Friese vasteland is de schade voorzover thans bekend, beperkt gebleven tot afgerukte schoorstenen en dakpan nen. Duizenden Nederlanders zijn per auto naar de kust getrok ken om het imposante schouwspel van de woedende elementen en dan speciaal dat van de op de duinkust beukende zee gade te slaan. Zij trotseerden er een ijzige kou voor. Met de nieuws gierigheid van het grote publiek groepte het in de nog steeds gevaarlijke krachtige storm rondom vernielde gebouwen, in gestorte paviljoens en uiteengebroken oude Duitse bunkers. Op hun rit naar de kust zagen de Nederlanders overal de spo ren van de storm. Maar de grote ravage zagen zij toch eerst in de badplaatsen: in Zandvoort, in Noordwijk, in Katwijk en al die andere kustplaatsjes. Zandvoort beleefde een dag zo druk als ook des zomers slechts zelden voorkomt. Duizenden auto's kropen in lange files achter elkaar voort over de brede en dankzij zijn hoge ligging onbeschadigd gebleven boulevard. De restaurants deden goede zaken, hetgeen voor de meeste eige naars een pleister op de wonde betekende, omdat hun gebou wen bijna zonder uitzondering schade hadden geleden. (Van een onzer verslaggevers) 's-GRAVENZANDE. De bevolking van het WesUand, speciaal in 's-Gravenzande en omstreken heeft Zaterdagavond en Zondag spannende uren beleefd in verband met het feit dat de zeewering ter hoogte van dit plaatsje op twee plaatsen ernstig gevaar liep door de woedende elementen te worden doorbroken. Door spontane medewerking van de bewoners uit de omtrek, die zich in groten getale beschikbaar stelden om de bedreigde punten te versterken kon het gevaar voor een doorbraak worden bezworen. De kritieke plaatsen bevonden zich ter hoogte van de kalkovens en bij de toegangsweg naar het strand waar de oude heemraad- schuur heeft gestaan. Op deze plaat sen hebben de Duitsers zware bun kers gebouwd en men neemt aan dat deze bunkers hoofdzakelijk de oorzaak zijn geworden dat hier ge vaar is ontstaan. De kokende zee sloeg flinke happen uit de duinen waardoor de bunkers bloot kwa men te liggen. Daartussen ging het water kolken, zodat trekgaten ont stonden. Vooral bij de toegangsweg naar zee werd Zaterdag tegen 6 uur met de springvloed een gat van ongeveer 30 m geslagen, zodat Zondagoch tend vrijwilligers werden opgeroe pen om deze plaats te versterken. De heer C. van Staalduinen, dijk graaf van de polders Noordland en Nieuwland vertelde ons dat onge veer 150 man Zondag de gehele dag hard hebben gewerkt om met zandzakken en klei de zaak hier te verstevigen, zodat Zondagmiddag tegen 6 uur toen de vloed weer op kwam er geen gevaar meer be stond dat het achter de duinen liggende Delfland zou onderlopen, hetgeen uiteraard een ramp zou zijn geweest. Bij de Kalkovens was de situatie minder kritiek. Mocht hier een gat in de zeewering zijn ontstaan dan zou dit betekend hebben dat de polders Nieuwland en Noordland zouden zijn ondergelopen. Volgens de heer Van Staalduinen moet de situatie hier ter plaatse sinds 1845 niet meer zo kritiek zijn geweest. In dat jaar is nl. de zeewering bij de Kalkovens bezweken zodat de Nieuwland-polder onderliep. Op het nSoment dat Radio-Scheve- ningen te IJmuiden op hoogspanning werkte en talrijke noodseinen van al le kanten binnenkwamen, rees het water steeds hoger rond het Sluis- eiland, waarop het radio-station is gelegen. De kelders liepen onder wa ter, maar door de hele avond met man en macht te werken heeft men de kabels kunnen beveiligen, waar door het station kon doordraaien. Het verkeer is gedurende deze tijd niet merkbaar onderbroken. Op het strand is geen strandhuis of con sumptietent gespaard. De schade loopt in de tienduizenden. De hoog ste waterstand was Zatei-dagnacht 3.80 m. Te Schellingwoude werd bij de Oranjesluizen de laagste waterstand sinds mensenheugenis geconstateerd. Grote stukken van het Buiten-IJ la gen droog. In de loop van de nacht steeg het water weer tot normaal peil. In de Noordoost-polder hebben de dijken de aanval van de storm goed doorstaan. Er is echter grote schade aan woningen, boerderijen en be drijfsgebouwen. Ir, Harlingen werd de Zuidweste lijke stadswijk door het zeewater overstroomd. In diverse woningen kwam het water een halve meter hoog. Te Den Helder is een van de pas Bemanning overboord gesprongen en gered (Van een onzer verslaggevers) TER HEYDE. De 25-jarige stuurman H. Helmus, in nieuwe kleren ge stoken, vertelt ons in café „De Sport" in Ter Heyde in sobere bewoordin gen van de ramp, die zün schip, de coaster Elizabeth uit Groningen Zater dagavond op de Noordzee is overkomen. Tegen 7 uur raakte het 175 ton metende scheepje, geladen met 170 ton aardappelmeel, in moeilijkhe den. Het was uit Groningen via IJmuiden naar Londen uitgevaren, maar de motor kon de strijd tegen wind en water niet volhouden. Toen bovendien de stuurhut werd weg gevaagd kon de bemanning zich nauwelijks meer aan dek ophouden. Het moet tegen tien uur geweest zijn het was reeds donker toen de coaster met de voorsteven op de kust liep. Met de63-jarige kapitein J. Jonker was het moeilijker, daar hij niet kon zwemmen. Twee man slaagden er niettemin in hem op het strand te brengen, maar hij had veel wa ter binnen gekregen en moest wor den bijgebracht met een zuurstof apparaat. De heer Jonker fungeer de als gezagvoerder op de Eliza beth tijdens'n „invalreisje" Het schip ligt nu dwars op het strand, bijna aan de voet van het duin. Er valt nog niet te zeggen of men het kan behouden. De 19-jarige matroos-motordrij ver A. Huberts sprong met een lijn om het middel overboord en probeerde zwemmende de kust te Minister Algera vergadert Hedenavond heeft mr J. Algera, minister van Verkeer en Waterstaat, met ir A. G. Maris, directeur-gene raal van de rijkswaterstaat en ande re autoriteiten vergaderd om een in zicht te krijgen in de stand van za ken in verschillende delen van ons land, die door de ramp getroffen zijn. bereiken. Maar de lijn was tekort om de honderd meter tot het strand te overbruggen. Gelukkig waren op de vuurpijlen en andere noodsig nalen met de stoomfluit enige men sen komen opdagen; zij wisten de volkomen verkleumde jongen uit het water te halen. Stuurman Helmus sprong vervol gens overboord met een lijn. Ook hij moest uit het water gehaald worden, evenals de 19-jarige kok J. Bakker. aangelegde dijken van de nieuwe rijkszeehaven doorbroken. Bij het bergen van vletten op de Zeedijk is een man ernstig gewond. Men vreest voor zijn leven. In een nieuw gedeel te werden dé daken van een blok van acht woningen weggeslagen, van een huis bezweek een gevel. Het wacht lokaal van Texels Eigen Stoomboot onderneming is door het water on dermijnd en staat op instorten. Bij Kadzand heeft het water een gat van vijftig meter geslagen in de duinen waardoor een gedeelte van de Zwartepolder onder water is gelo pen. Een aantal woningen staat on der water en is ontruimd. Te Kam perduin is het zeepaviljoen, doordat zo goed als de gehele eerste duinen rij over 300 m. is weggeslagen, weg gespoeld. De Hondsbosse-zeewering heeft zich kranig gehouden. Wel sloe gen grote golven bij Petten over de dijk het dorp in, waardoor Zater dagavond reeds om acht uur de elec- trische stroom uitviel, maar de kunst matige zeewering hield stand. Een uitvoerder, die aan de dijk werkzaam was. is Zondagmorgen dood in de duinen aangetroffen. Hij vertoonde geen lichamelijk letsel. Bij Camperduin is een groot pa viljoen omvergewaaid. Driehonderd meter rails van een werkspoortje werden tientallen meters door de lucht geslingerd tot achter een dijk. De lage duinen ten zuiden van de IMH Hotel Brittenburgin Katwijk werd overspoeld en is zo goed als weggevaagd. Een beeld van wat er overbleef. zeewering hebben ernstig te lijden gehad. Bij St. Maartenszee zijn de duinen op twee plaatsen over een af stand van 40 m. doorbroken. Te Zandvoort werd de duinreeks langs de gehele kust grotendeels wegge slagen, het Ritzbad is totaal vernield. De betonnen rotonde liep flinke schade op. Het prachtige wandelpad tussen boulevard en strand is geheel verdwenen. Een paviljoen staat let terlijk en figuurlijk aan de rand van de afgrond. Nieuwe huizen leden, enorme dakschade. De straten erach ter zijn rood van het pannengruis. Bij Wijk aan Zee zijn grote gedeel ten van de duinen weggespoeld, bun kers zijn blootgelegd, andere op het strand gestort. De toegangsweg naar het strand is weggespoeld. In Noord wijk werd de Koningin Wilhelmina Boulevard over een groot deel weg gespoeld evenals de duinen. Het Oranjebad is totaal weg, verscheide ne hotels hebben waterschade. Te Katwijk leed de boulevard enige schade, het geheel uit steen opge trokken paviljoen „Brittenburg" werd vernield, alsmede de muziek tent die tegen de duinrand stond. Tonnen water kletterden over hui zen van drie en vier verdiepingen hoog heen. „Zee- en zonnebad" als mede de politiepost zijn geheel ver dwenen. Bij Kijkduin werd een groot gat in de duinen geslagen. De bunkers die zich daar nog bevonden staan op instorten. Op het strand is een mijn aangetroffen. Een groot deel van het strand is afgezet. De kuststreken van Groningen en Friesland liepen geen ernstige storm schade op. In Utrecht was niets bij zonders aan de hand. Het water in de Lek werd opgestuwd tot Wijk bij Duurstede. De sluis bij Ravenswaay is gesloten. In Gelderland zijn door de stormvloed weinig moeilijkheden ontstaan. Alleen de stand van de Merwede bij Dalem is zeer hoog. STORM OVER DEN HAAG Forse bomen breken in geweld van de wind (Van een onzer verslaggevers) In het water van de Soestdijksekade liggen twee woonschuitjes, waarvan alleen een stuk raam, een deel van het dak, de schoorsteen nog zichtbaar zün. De orkaan scheurde gisternacht tussen elf en twaalf uur deze twee tussen de lange rü woonschepen uit, brak de ankerkabels als papierlouw en sloeg toen meedogenloos het wilde water door de ramen naar binnen. Een oude vrouw kon met moeite uit haar zinkende huisje worden gered. Zü kreeg onderdak bü bewoners van de Soestdijksekade. De tweede schuit ging onder, terwijl de bewoners afwezig waren. Een appel en een brood plank drijven door een woonkamertje en tikken zo nu en dan aan tegen de ruiten. Een nutteloos geworden raam slaat in de wind luguber tegen de sponning. „Het is heel angstig geweest van. nacht.'* vertelt een bewoner van een van de drijvende huisjes, „bij iedere windstoot schuurden de kabels ver der weg. De kiezel ratelde over het dak. de regen werd gewoon door de kieren van de ramen naar bin- nengeperst. Met je ene oor probeer de je te slapen, maar dat vreselijke geluid en dat bonken tegen de kant hield je wel met het andere wak ker. Maar we hebben het gehou den." Zo is het gegaan met de meeste van de schuiten. Wanneer de over winning van de wind al te dicht dreigde was de brandweer dadelijk er bij om de op drift geslagen bo ten weer te verankeren. De brand weer heeft massa's werk verzet. Gistermorgen zijn twee wagens naar Rotterdam uitgerukt om te helpen bij het leegpompen van de electrische centralen. die onder wa ter staat. In Den Haag kwam het eerste alarm al om zes uur Zater dagavond. Sindsdien zijn de mannen onafgebroken in het geweer ge weest. Gelukkig waren het geen ernstige gevallen en werden geen mensen gewond: een ontelbaar aan- (Van een onzer verslaggevers) Politie en brandweer in Den Haag zijn de gehele Zaterdagnacht en Zon dag met man en macht in de weer geweest om op tientallen plaatsen in de stad hulp te verlenen bij de door de storm aangerichte schade. Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor, enkele huizen werden evenwel ernstig be schadigd. In de Van der Meerstraat 221 werd het dak opengerukt, het dak van het huis aan de Vaillantlaan 24 trof een zelfde lot. In de Jan de Baenstraat 60 verdween een deel van het dak in de lucht en ook de bewoners van de Ravesteinstraat 262 kwamen onder de blote hemel te zitten. Het zeef- gebouw op het strand bij de uitmon ding van het verversingskanaal kreeg het deze nacht zwaar te verduren. Aan de buitenzijde is het gebouw zwaar beschadigd, de leidingen rond het gebouw, welke ruim twee meter onder het zand lagen, werden bloot gelegd en beschadigd. Personeel van Gemeentewerken begon direct, toen het eb werd, met de herstelling. Langs het Stille Strand staan ver scheidene bunkers gevaarlijk te wan kelen, enkele zijn omgevallen. Alle trappen van de wandelpaden in de duinen naar het strand zijn wegge spoeld. tal daken, ramen en bomen konden de brute kracht van de storm ech ter niet doorstaan. Langs de Scheveningseweg liggen volwassen bomen machteloos tegen de grond. Een hoge lantaarnpaal is geknakt onder het geweld, waarmee een van die bomen vergeefs steun zocht tegen zyn rug. De meeste van die bomen zijn botweg even onder het midden afgebroken. Eén werd met wortels en al uit de grond ge scheurd en kwam gedeeltelijk over de trambaan terecht. Vier, vijf an deren staan daar vlak naast, zich angstig vastgrijpend in de grond, die in een ruwe bult is losge scheurd. Als de storm nog even aan houdt gaan ook deze reuzen sneuvelen. Het is wondex-lyk zo vlug als de plantsoenendienst de gebroken bo men die het verkeer in de weg lagen, in kleine mootjes naar de kant heeft gebracht. De poppen in één van de etalages van C. en A. staan verwezen te staren naar de schervenmassa aan hun voeten: een kolossale spiegel ruit is zonder meer naar binnen gedrukt. In het dak van het nieu we gebouw van het Ministerie van Oorlog liggen gapende wonden, op het trottoir een puinhoop van dak pannen. Het rioolwater kon niet optorsen tegen de kracht, die de zee op het verversingskanaal zette. In de Vo gelwijk en Moerwijk staan veel kel ders en souterrains onder water. Zaterdag collecte in Den Haag Zaterdag zal een straatcollccte worden gehouden voor de slacht offers van de watersnood, zo heb ben B. en W. van Den Haag in overleg met het Rode Kruis beslo ten. Alle organisaties, die hulp kun nen verlenen in het kader van de nationale inzameling, worden opge roepen tot een bijeenkomst, heden middag om twee uur in de oude raadzaal van het stadhuis aan de Groenmarkt.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 1