ORKAAN EN SPRINGTIJ VEROORZAKEN
NATIONALE RAMP
Aantal slachtoffers en schade zeer groot
139 opvarenden van zinkend
passagiersschip verdronken
Dijken en duinen van Zeeland
doorgebroken en weggespoeld
Manifest Rampenfonds
West-Noordbrabant geteisterd
ADVERTENTIETARIEF: Bij vc... uit
betaling: Per mm. 14 ct. (min. 20
mm.) Ingez. Med. 3 x adv. prijs. „Brie.
ven onder no." of „Adres Bureau*
20 ct extra. Kantooruren: 812.30
en 2—6 uur. Zaterdags van 812.30 uur.
MAANDAG 2 FEBRUARI 1953.
MNGELOSCH DAGBLAD
bTR'JDEMD fc MEDERLAMD
ABONNEMENTSPRIJS: Bü vooruit
betaling: Per week 47 ct Per kwartaal
ƒ6.10. Losse nummers 13 ct. Bureau:
Nieuwstraat 36. Hengelo (O).
Telefoon Directie en Redactie 2303.
Telefoon Administratie 2304
Postgiro 481431.
EXTRA EDITIE - 4 PAGINA'S.
De noodklok luidt
Een golf van meegevoel van het gehele
Nederlandse volk heeft de ramp be
geleid, welke ons land trof door de zware
slag, welke het toegebracht is door zijn
erfvijand, het water, dat opgezweept door
een orkaan, zijn meedogenloze kracht op
nieuw heeft getoond. Een nationale ramp
is gekomen over de lage landen aan de
zee, de ergste welke hen trof na het leed
van de tweede wereldoorlog, waarvan Ne
derland bezis was zich allengs te herstel
len. Het West» en Zuiden van ons land
zijn gedompeld in diepe rouw: een groot
aantal mensenlevens valt te betreuren en
de materiele schade is'nog niet te over
zien. De noodtoestand, ontstaan door het
geweld van het water Is hoogst ernstig.
De berichten uit tal van steden en dor
pen spreken een diep verontrustende
taal als gevolg van dijkdoorbraken en.
overstromingen. Evacuaties zyn opnieuw
een bittere noodzaak geworden.
Eeuwig blijft de toom van het water.
De eeuwen door vond het generatie na
generatie kleine zwarte stippen tegen
over zich, wakend op de dijken, vechtend
in de bressen. Die wakers uit het geteis
terde gebied staan niet alleen. Reddings-
en hulpacties zijn in volle gang. Het mi
litaire apparaat is geheel ingeschakeld
en de burgerlijke hulp manifesteert zich
op veelzijdige wyze. De strijd tegen de
storm en het water wordt meebeleefd
door het gehele Nederlandse volk, hetgeen
als het ware gesymboliseerd wordt door
het bezoek, dat H.M. de Koningin, verge
zeld door prinses Beatrix, gisteren aan
de getroffen gebieden bracht.
Het verlenen van steun is een mense
lijke plicht, welke door geheel ons volk
ongetwijfeld zal worden verstaan. Het
Nationaal Rampenfonds (gironummer
9575, Den Haag) moge zijn veelomvat
tende taak gedragen zien door het hart
en de daad van de gehele natie.
Bij een droef verlies pleegt de familie
band zich nauwer te sluiten. Hier werd
door het verlies van talrijke mensenle
vens en onmetelijke schade het Neder
landse gezin zwaar eetroffen en aller .ge
voelens worden verinnigd.
Steunt!
HOLLAND'S erfvijand, het water, heeft in de nacht van Za
terdag op Zondag zijn slag geslagen en in het bijzonder
Zuidwest Nederland geteisterd. Het water sloeg over de dij
ken, sloeg er gaten in, ondermijnde, vernielde in zijn tomeloze
vaart huizen en eiste een groot aantal slachtoffers. Een waters
nood ontstond welke herinneringen opriep aan de Januari-
vloed van 1916. Bij die ramp kwamen 16 mensen om het leven,
maar thans is het aantal slachtoffers, voor zover kon worden
nagegaan, veel groter. Vannacht had men reeds 138 doden ge
teld, tientallen personen worden nog vermist.
De meeste doden zijn te betreuren in Goeree en Overflakkee
(40), Kruispolder (8), Vlissingen (3), Rotterdam (1), Nieuwe
Neuzenpolder (1), Halsteren (17), Willemstad (12), Moer
dijk (13) en Hontenisse (8). In Krabbendijke verdronken vier
personen en in 's Gravendeel zeven. In Dinteloord drie, in Ter-
neuzen drie, in Stellendam en Middelharnis drie, en in Hoede-
kenskerke, Hondsbossezeewering, Sliedrecht en Maassluis
één, Hellevoetsluis 5 en Texel 4.
Aan de drie kuststations Hoek van Holland, IJmuiden en
Harlingen werden de hoogste waterstanden genoteerd, die
sinds een eeuw zijn opgetreden.
H.M. de Koningin heeft Zondagmiddag, vergezeld van
prinses Beatrix, een bezoek gebracht aan verschillende geteis
terde streken. Het lag in haar voornemen ook Zeeland nog te
bezoeken, maar gezien de verbroken verbindingen te land, kon
aan dit voornemen geen gevolg worden gegeven.
De ministers Drees, Beel en Algera hebben eveneens ge
troffen gebieden bezocht.
Urenlange strijd tegen razende orkaan
Ontzettend zeedrama
in de Ierse Zee
(Van onze correspondent.)
LONDEN, 1 FEBRUARI. Tij
dens een vliegende orkaan is Za
terdagmiddag het Britse passa
giersschip Princess Victoria in de
Ierse Zee vergaan. Van de 183 op-
Het verdronken gebied
Het gebied rondom Dordrecht is
ernstig geteisterd. Onder Dubbeldam
staat ongeveer 1200 ha polderland
blank. De waterkerende diik van de
Eendrachtspolder in de Hoekse Waard
brak op drie plaatsen door. In Nu-
mansdorp zijn twee polders tezamen
ongeveer 650 ha groot, ondergelopen.
Dë Alblasserwaard liep onder doordat
de diik op twee plaatsen doorbrak
De Oudenhoornse zeeduk bil Helle
voetsluis is op drie ver
schillende plaatsen
doorgebroken. De ge
meente Oudenhoorn is
geëvacueerd. De ge
meenten Zuidland en
Abbenbroek zijn even
eens geëvacueerd. De
polder achter Helle
voetsluis, de polder
Nieuw Hellevoet is
eveneens vol water ge
lopen.
Oudenhoorn en Helle
voetsluis staan geheel
onder water. Zuidland,
Abbenbroek en Nieuw
Hellevoet gedeeltelijk.
De afsluitdam in de
Brielse Maas nabij
Onbeschrijflijke toestanden
De toestanden in Zeeland tarten iedere beschrijving. De binnenstad van
Vlissingen is ondergelopen. Het water in de straten staat 3 a 4 meter hoog.
Ook Veere en Arnemuiden staan onder water. Het water stroomt nog steeds
de polders binnen. De zeedijken op Walcheren zijn op verschillende plaatsen
bezweken. In de dijk bij Rammekens zijn érnstige gaten geslagen. Op Zuid-
Beveland, het zwaarst getroffen gebied, is in verschillende plaatsen onmid
dellijke evacuatie gelast. Goes is opvang-centrum. De zeedijken bij Elle-
woutsdijk, Kattendijke Baarland en Kruiningen zijn doorgebroken.
In Zeeuws Vlaanderen zijn de dijken bij Terneuzen, Hoofdplaat, Ossenisse,
Hontenisse en van talrijke polders doorgebroken. Grote stukken duin zijn
weggespoeld. Van de overige Zeeuwse eilanden is weinig nieuws binnenge
komen, aangezien de telefoonverbindingen stagneren.
Een springvloed van een hevigheid
zoals niemand zich heugen kan. beuk
te in de nacht van Zaterdag op Zon
dag de Boulevard van Vlissingen en
sloeg er achtereenvolgens 5 gaten in.
die steeds groter werden. Het opge
stuwde water, vermengd met zand.
baande zich er een weg door heen.
sloeg hele gedeelten van de Boulevard
weg. waarvan het asfalt en brokken
Overzichtskaart van de watersnood in Nederland, büge- steen verdwenen. Veel van het zand
Werkt naar beschikbare aeeevens bleef achter in 't Bellamv-park. waar
Oostvoorne is over een koningin Wilhelmina destijds met het
afstand van ongeveer
drie honderd meter ernstig bescha
digd. In Oostvoorne zijn de dui
nen over kilometers lengte weggesla
gen. De „Gode zii dank polder", de
Bosse polder, de Scheurpolder en de
Noordbankpolder op het eiland Roo-
zenburg zijn onder water gelopen.
©e Kappelpolder bij Maassluis is in
dfie minuten onder water gelopen.
Ongeveer 1500 huizen in Maassluis
werden een prooi van het water.
In Zeeuws Vlaanderen staan enige
polders onder water. Bii Ritten is een
groot gat in de zeewering geslagen.
Bii Veere werken militairen aan de
diik evenals bij West Kapelle waar
de diik beschadigd is. De „Zak van
Zuid-Beveland" is het hevigst getrof
fen Zeeuws gebied.
In West Noord Brabant is de toe
stand eveneens zeer ernstig. Op Texel
ziin grote oppervlakten overstroomd.
De gearceerde gebieden zijn het zwaarst getroffen.
Weerbericht
Weerbericht van K.N.M.I. geldig tot
hedenavond.
Verder afnemende wind
Aanvankelijk in het Zuiden en Zuid-
Westen van het land krachtige, ge
leidelijk verder afnemende wind tus
sen Noord-West en Noord. Elders
overwegend matige Noordelijke wind.
Wisselend bewolkt met enkele buien.
Dezelfde nperaturen als gisteren
of iets lagere.
Oproep aan het volk van Nederland!
Nood is neergedaald over ons vaderland.
Help. help direct. Krachten, machtiger dan welke menselijke
machtsconcentraties ook. hebben in enkele uren tijds grote delen
van ons land in rouw gedompeld. Duizenden mensen werden in
nachtelijke uren door het wrede ivater van huis en haard verjaagd.
Werk van eeuwen werd in luttele ogenblikken te niet gedaan.
Onbeschrijflijk is het leed. dat mensen en dieren heeft getroffen,
met geen mogelijkheid te overzien de materiële schade, die met
name het Westen van ons land is toegebracht.
HULP IS PLICHT!
Onder deze tragische omstandigheden is hulp aan de getroffen
gebieden plicht van iedere Nederlander. Hulp in goederen, maar
ook en vooral, hulp in geld.
Veel geld. zeer veel geld om de geteisterde bronnen van onze
welvaart, die ook uw welvaart is, met de grootst mogelijke spoed
te herstellen
Tast diep in uw buidel, ook als dit een offer voor u mocht be
tekenen. Offer in het diepe besef, dat het gaat om uw mede
mensen. om uw vaderland en uiteindelijk om uw eigen belang.
Doe het direct. Stort uw bijdragen op postgiro 9575 van het
Nationale Rampenfonds Den Haag of stuur een postwissel naar
het secretariaat Statenlaan 81.
planten van een boompje de herbe
planting begon.
Het water stormde het oude gedeel
te van de stad binnen. Zo groot was
het geweld, dat diverse auto's werden
meegevoerd. Sommigen sloegen om.
anderen spoelden meters ver weg. De
huizen zelf hebben zwaar te lijden ge
had. De ravage is groot.
Het water is ook de Jacobskerk, be
roemd omdat eens Michiel de Ruvter
de toren er van beklom, binnenge
stroomd. Tien bakkersbedrijven ziin
uitgeschakeld. Noodvoorzieningen ziin
getroffen voor een billijke verdeling
van brood te kriigen.. In de straten
spoelen vele stukken hout. planken
en tonnen etc. van zee uit binnen.
Ernstige schade is toegebracht aan de
in aanbouw ziinde nieuwe sluiswer-
ken. De bouwput is geheel onderge
lopen. Ook het stationsemplacement
heeft schade opgelopen.
Niets dan water
Toen de veerman van het Katsehe
veer met zijn veerboot Noord-Beve
land aandeed, zag hii zo ver het oog
reikt, niets dan water. De toestand
van de diik was zeer slecht en brok
kelde tengevolge van de druk van het
water af. Drie huizen, die ten Oosten
van Kats in de Annaoolder achter de
diik lagen, waren geheel weggesla
gen. Van de bewoners was geen spoor
te bekennen. In het water dreef een
deel van de inventaris der boerderijen
en veel dood vee.
De veerman ontwaarde enkele
vluchtelingen met beddegoed vluch
tend in Oostelijke richting. Hij kon
evenwel geen contact kriigen. Indien
de wind iets gaat liggen, zal getracht
worden mét een motorboot Kortgene
te bereiken omdat Kats onbereik
baar is. Omtrent het verder lot van
het eiland tast men in het duister.
Oo Zuid-Beveland is de toestand zeer
ernstig, ofschoon er nog weinig bij
zonderheden voorhanden ziin. De
Reigersbergspolder en de Wol verdij k-
seoolder ziin volgelopen. T
Bii Kattendijke werken ongeveer
duizend man uit Goes en omstreken
aan de zeediik. die op verscheidene
plaatsen zwakke plekken vertoont.
Als deze diik doorbreekt zullen na-
meliik Kattendiike. Kloetinee. Capel-
le en een gedeelte van Goes onder
water lonen. Het gevaar is gistermid
dag om ongeveer half vijf op ziin
hoogst geweest. Het water heeft dan
nameliik ziin hoogste punt bereikt.
De wind. die waarschiinliik zal
draaien, volgens de weerberichten, zal
dan in ieder geval gunstiger voor de
dijk komen te staan.
varenden zijn er 139 om het leven
gekomen. Onder de vermisten (er
waren gistermiddag nog slechts
zes lijken geborgen) zijn vele
vrouwen en kinderen. De 44 over
levenden zijn allen mannen.
De ondergang van de Princess Vic
toria is het vreselijkste zeedrama van
de laatste jaren. Het speelde zich af
in zes uur tijds in de Ierse Zee, toen
het schip halverwege was tussen
Schotland en Noord-Ierland. Temid
den van een kokende zee, opgezweept
door een duivelse orkaan, die bij tij
den een snelheid van 175 kilometer
ontwikkelde, dook de princess Victo
ria de diepte in.
Dat was Zaterdagmiddag om 3 uur
toen de kuststreep in zicht kwam.
Reeds om 7 uur in de ochtend, toen
het schip de baai bij Stramleur had
verlaten en open zee had bereikt, be
gonnen de moeilijkheden. De grote
deuren, welke toegang gaven tot het
auto-dek. waarop zware watermas
sa's voortdurend hadden gebeukt, be
gaven het. Het schip begon toen hoe
langer hoe meer over te hellen en
werd tenslotte onbestuurbaar. Over
een afstand van meer dan dertig ki
lometer dreef het hulpeloos rond in
een zee, welke zo wild was dat zich
geen enkele zeeman kan herinneren
zo'n vreselijke storm te hebben be
leefd. Voor de opvarenden waren de
laatste uren een helse marteling.
De kapitein hoopte de slagzij op te
heffen door iedereen naar de hoogste
kant te dirigeren, maar het werd
steeds erger. Het duurde niet lang of
een zijde van het schip was al ge
heel onderwater. De mensen klamp
ten zich op het spiegelgladde, hellen
de dek vast aan alles dat houvast
kon bieden, aan railing, want en
stukken. Wanhopig poogden de be
vroren vingers vast te houden totdat
ze tenslotte toch moesten loslaten
Nog erger waren de gevolgen van
het drama wegens de verkeerde posi
tie, welke de eerste noodsignalen op
gaven. Pas kort voor het schip zonk
Een beeid van de overstromings
ramp, welke ons land teisterde. In
Raamsdonkveer evacueerden de
pontonniers de bedreigde bevolking
met behulp van Ducks.
werd de juiste positie geseind. De
reddingsboten en andere vaartuigen
zochten daardoor in de verkeerde
richting en arriveerden te la^t.
Geen paniek
Uit de verhalen van overlevenden
blijkt dat geen ogenblik een paniek
is ontstaan. De kapitein op de brug
vertelde kalm door de geluidsverster
kers wat er gebeurde en wat men te
doen had, en men gedroeg zich be
heerst. Alle hoop was gesteld op de
reddingsvaartuigen, o.a. een torpedo-
bootjager, die zouden komen. Toen 't
bevel tenslotte kwam het schip te ver
laten, konden echter slechts enkele
reddingsboten worden neergelaten.
Eén ervan sloeg als een lucifersdoosje
te pletter tegen de scheepswand. Zes
tien personen sprongen in een andere
boot. Die sloeg eveneens om. De inzit
tenden lieten zich gillend in het wa
ter vallen. Zij verdronken zonder dat
een reddingboot in de nabijheid iets
kon uitrichten, doordat de riemen wa
ren weggespoeld.
De zee was bezaaid met vlotten,
stukken wrakhout, kisten en dekstoe-
len. waaraan schipbreukelingen zich
vastklampten. Vele vlotten werden
door de golven kapot gebeukt: andere
zonken, doordat ze overbelast waren.
Toen de Prlcess Victoria in de diepte
verdween stond kapitein Ferguson
nog steeds op de brug.
Tot de passagiers behoorde majoor
J. M. Sinclair, minister van financien
van Ulster, en sir Walter Smiles, een
van de Lagerhuisleden voor de Britse
gebiedsdelen.
Toen de geredden wankelend aan
land stapten, waren zij doof door het
geweld van de storm.
Regeringsverklaring
morgen
De minister-president zal morgen
bij de aanvang der vergadering der
Tweede Kamer een overzicht geven
van de toestand, waarna de leden in
de gelegenheid zullen worden gesteld
vragen te stellen.
Vele slachtoffers
in Halsteren
Hoewel een volledig beeld van
de overstromingen in West-Noord
brabant nog niet kan worden ver
kregen, is het wel zeker dat dit
gebied, met Zeeland, het ernstigst
door de watersnood is getroffen.
Vele polders zijn ondergelopen en
de ravage is ontzettend. Volgens
de officiële berichlen zijn in het
gebied ien Noorden van Bergen
op Zoom, in Halsteren, 17 perso
nen om het leven gekomen. Het
aantal slachtoffers is echter
hoogstwaarschijnlijk meer dan hei
dubbele. Tientallen boerderijen
zijn vernield. Honderden stuks vee
zijn omgekomen.
Tot een tien kilometer ten Zuiden
van Moerdijk spoelt het water thans
over het land. De dijk bij de „blauwe
hand" is doorgebroken. In het gebied
tussen het Hollands Diep en het Vol
kerak geraakte 5000 H.A. land onder
water. Pontonniers uit Hedel ver
leenden hier hulp. Ook elders was de
hulp van militaire zijde groot. De
dijken om Dinteloord zijn ook niet
bestand gebleken tegen het water. De
Annapolder, de Carolinapolder en de
Randpolder langs het Volkerak ziin
volgelopen. Er is veel vee verdron
ken. Een dieseltrein heeft uit Zeven
bergen een deel van de bevolking
geëvacueerd naar Roosendaal. In
Maden en Drimmelen ziin 200 men
sen geïsoleerd.
De dijken van de Schelde ziin op
vele plaatsen bezweken. Een groot
gebied ten Noorden en Zuiden van
Bergen qp Zoom is overstroomd. Het
gebied rondom Halsteren is het
zwaarst getroffen door deze natuur
ramp. Alleen al in de Auvergne- en
Theodorus Polders zijn tot nu toe 17
personen om het leven gekomen. Het
aantal zal naar wordt gevreesd meer
dan het dubbele blijken te zijn. In
deze polders de enige waarover te
controleren berichten waren zijn 50
boerderijen en huizen onder water ko
men te staan. Een tiental is door het
opgestuwde water vernield. Honder
den stuks vee zijn gedood.
In Bergen op Zoom is de machine
fabriek Holland onder water komen
te staan. De schade wordt op ander
half millioen gulden geschat.
De spoorlijn van Bergen op Zoom
naar Vlissingen werd od enkele olaat-
sen weggeslagen.
Het centrum van het reddingswerk
was een punt on de weg van Halste
ren naar Tholen, op ongeveer 500 me
ter buiten Halsteren, tot waar het
water was gestegen.
Uitgeput van de doorstane ontbe
ringen moesten velen met draagba
ren uit de bootjes worden gedragen.
Wat zii hadden kunnen x-edden was
niet meer dan wat kledingstukken en
kostbaarheden.
Waar Zaterdag nog vruchtbare pol
ders waren, golft nu een woelige wa
termassa. Boven het grauwe water,
dat door de aanhoudende Noord Wes
terstorm wordt opgejaagd, steken de
daken uit van de boerderijen. Met de
stroom drijven mee de cadavers van
de tientallen koeien, paarden en var
kens. Militairen bergen het dode vee,
nadat het op hoger gelegen land is
aangespoeld. Honderden bewoners uit
de omstreken bijken uit naar nieuw-
aangekomen geredden, onder wie fa
milie en vrienden van hen zijn.