NIEUWSBLAD van het NOORDEN
Erfvijand overrompelde slapend Nederland
Zeeland het zwaarst getroffen
Storm en springvloed brachten dood
en verderf
Enorme watersnood eiste talrijke slachtoffers
Vrijwel geheel Noord-Beveland verzwolgen
Onoverzichtelijke chaos in tal van polders
Oproep aan het Nederlandse Volk
Mensen in doodsnood
op zolders en in bomen
66ste JAARGANG No. 27
Maandag 2 Februari 1953
Directie: J. A. HAZEWINKEL
Mr N. HAZEWINKEL
Hoofdredacteur: C. DE BRUIN
Uitgave en druk van dit DAGBLAD:
R. HAZEWINKEL JZN's UITG. MIJ N.V.
Ged. Zuiderdiep 24 Groningen
WAARIN OPGENOMEN DE PROVINCIALE GRONINGER COURANT
OPGERICHT 1787
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's
Abonnementsprijs: Stad Groningen f 1J92
per maand of f 5.70 per 3 maanden, daar
buiten f 5.70 p. 3 maanden. Losse ex. 13 cent
Advertenties 30 ct. per m.M. Minimum f2.
Telefoon: Directie 27953. Redactie 27913 en
27915. Abonn en adv. 27919 en 27917. Na 6 u.
en Zat. na 3 u. 27919 en 44107 - Giro 83363
Een nationale ramp Heeft ons land in de nacht van Zaterdag op Zondag getrof
fen. Zware stormen, gepaard gaande met springtij, hebben in het Westen des
lands, alsmede op de Zuidhollandse en Zeeuwse eilanden een watersnood veroor
zaakt van een omvang als men zich nauwelijks kan herinneren. In de nanacht en
in de vroege ochtend van gisteren kwamen van talloze plaatsen uiterst alarmeren
de berichten, die, hoe onvolledig en onoverzichtelijk zij aanvankelijk ook waren,
al terstond deden vaststaan, dat men kon spreken van een ramp met catastro-
phale gevolgen.
Al spoedig kon vastgesteld worden dat de Zuidhollandse en Zeeuwse eilanden er
het ergst aan toe waren. Tengevolge van het feit, dat op zeer veel plaatsen de
dijken waren doorgebroken, zijn ettelijke polders ondergelopen, waardoor de be
volking in een uiterst benarde positie kwam. Door klokgelui en sirenengeloei voor
het dreigend gevaar gewaarschuwd, zochten velen een veilige plaats op hoger
gelegen gedeelten, terwijl men op vele plaatsen genoodzaakt was huis en haard
te verlaten. Hoewel men terstond met man en macht aan het werk getogen is om
het geweld van het woeste water zoveel mogelijk te keren en van alle zijden hulp
troepen werden gerequireerd, is helaas een zeer groot aantal mensenlevens te be
treuren. Tengevolge van het overstromende water werden enkele spoorlijnen onbe
rijdbaar; het telefoonverkeer met de betrokken gebieden werd geheel verbroken of
zwaar gestagneerd.
Ook op zee deed de storm zich gelden. Een groot aantal schepen geraakte in
moeilijkheden. In verband met de grote omvang van de ramp werden de met ver
lof zijnde militairen van land-, zee- en luchtmacht met spoed naar hun standplaat
sen teruggeroepen voor eventuele hulpverlening in de in nood verkerende gebieden.
Ook alle Roode Kruis-colonnes kregen opdracht zich gereed te houden om met
materieel te kunnen uitrukken.
De muren van de huizen waren niet bestand tegen de hardnekkige kracht van het water. Deze foto werd
te Maassluis gemaakt, maar had ook kunnen worden genomen in vele andere plaatsen, die door deze
verschrikkelijke ramp werden getroffen.
(Van onze speciale verslaggevers),
Het noodweer, dat over Walcheren is losgebarsten, heeft aan de
Vlissingse boulevard een schade aangericht, die alleen maar
valt te vergelijken met de schade in de oorlog.
Zaterdagmiddag liepen de mensen nog over de boulevard om te
genieten van het indrukwekkende schouwspel van het over
slaande water, zonder te vermoeden, dat dit spel binnen 24 uur
dodelijke ernst zou worden. In de nacht stak de storm zo op,
dat de boulevard tussen het standbeeld van De Ruyter en het
bekende Wooldhuis op zes plaatsen volkomen werd opengereten.
tergebied van Vlissingen dood in
zijn woning aangetroffen.
Men meldde Zondagavond, dat men
de situatie vrijwel meester was. Er
werd evenwel nog met man en macht
doorgewerkt om de aan de dijk aan
gebrachte schade te herstellen. Men
had wel het vertrouwen, dat hier ver
dere rampen voorkomen kunnen wor
den.
Veere overstroomd
Drie meter water in
Vlissingen
Zodra het tot de autoriteiten door
was gedrongen welk een omvang de
ramp in Vlissingen had, werd er een
speciale hulpverleningsdienst georga
niseerd onder leiding van de burge
meester, mr B. Kolff. Deze slaagde er
in, in de loop van de morgen een 1500
vrijwilligers te verwerven, die naar
diverse bedreigde plaatsen werden ge
stuurd, waar met zand en zandzak
ken, rijshoutvlechtwerk e.d. de ontsta
ne gaten zo goed mogelijk werden ge
dicht en versterkt. Hierdoor was het
mogelijk dat bij het tweede hoge tij,
gistermiddag om 4 uur de situatie
niet in ongunstiger zin is veranderd.
Inmiddels was bij de Boulevard De
Ruyter en in de zogenaamde vissers
haven het water dermate hoog opge
stuwd, dat het over de boulevard en
over de kademuur sloeg en het oude
stadscentrum binnenstroomde. Het ge
volg hiervan was, dat in zeer korte
tijd 'de hele oude binnenstad in een
zee veranderde. In het winkelcentrum
stond het water drie meter hoog. Het
spoelde door de winkels en de etala
ges met het gevolg dat spoedig overal
allerlei soorten artikelen ronddreven.
De schade, aan deze bedrijfspanden
van de Vlissingse middenstand aange
richt, is nog niet in cijfers uit te druk
ken. In vele gevallen moesten de be
woners naar de bovenverdiepingen
van hun woning vluchten, waar zij in
de loop van de dag met bootjes wer
den weggehaald. De meeste mensen
werden bij particulieren, familie en
kennissen ondergebracht, terwijl an
deren een onderdak werd bezorgd in
een school, die als evacuatiecentrum
was ingericht.
In Vlissingen zijn in totaal drie
doden te betreuren. Een man, V.,
is in de storm van de boulevard
geslagen en werd Zondagmorgen
dood op de stecnglooiïng gevon
den. Het tweede slachtoffer, de
heer J., verdronk in het „haventje
van Meijer," de zogenaamde Spui-
kom terzijde van de boulevard, en
een derde man B-, werd in het wa-
Ook de dijk bij WEST-KAPELLE
heeft zware schade geleden, maar de
situatie is daar niet critiek geworden.
Door enige breuken in de dijk tussen
VROUWENPOLDER en VEERE
kwam het mooie oude stadje geheel
onder water te staan. Er stortten drie
oude panden in.
Door de enorme duinafslag bij Ka-
pelle is grote schade aangericht aan
de waterwinningsplaats van de water-
leidingsmaatschappij Middelburg.
De watervoorziening van Middel
burg is uitgevallen.
Door de overslag van water in de
buurt van het bekende Fort Ramme-
kens liep er veel water in de polder,
zodat er in de omgeving van de dor
pen Rithem, Nieuwland en Arnemui-
den veel waterschade ontstond.
Lichtseinen in de nacht
Vanmorgen was de verbinding met
NOORD-BEVELAND nog niet moge
lijk. Men kon zien dat de dijk diverse
gaten vertoont en dat op het onderge
lopen eiland de bevolking onderling
lichtseinen uitwisselt, waarschijnlijk
met de bedoeling om na te gaan, of
de buren nog leven.
Aan de Zuid-Bevelandse wal spoel
den vele huishoudelijke voorwerpen
aan, o.a. meubelen, beddegoed, dekens
en ook veel dood vee. Men weet nog
niet hoeveel slachtoffers er zijn onder
de bevolking.
Vanmorgen om zes uur bleek,
dat heel Noord-Beveland onder wa
ter staat. Er zijn tientallen slacht
offers. Alleen in Kortgene zijn
naar schatting ongeveer 35 doden
te betreuren. Alleen Wissekerkc en
Camperland zijn enigszins droog
gebleven, vermoedelijk eveneens
een deel van Colijnsplaat, maar
met deze laatste plaats heeft de
rest van het eiland geen verbin
ding.
Op het eiland is een groot gebrek
aan rubberboten. Voorts moet uit
Zuid-Beveland zoet water wórden
aangevoerd, aangezien er geen water
leiding op Noord-Beveland is. Ook le
vensmiddelen worden aangevoerd.
Van Catseveer zijn enkele boten
onderweg. (Men zie ook pag. 5)
Aantal slachtoffers
1 394
Uit de berichten, welke tot
hedenmiddag 3 uur zijn binnen
gekomen blijkt dat het aantal
slachtoffers thans reeds 394 be
draagt.
's Gravendeel moest tot nu toe
de zwaarste tol aan de waterwolf
betalen: 55 personen mannen,
vrouwen en kinderen verdron
ken. In een huis in deze gemeente
hadden 20 personen een toevlucht
gezocht. Gistermorgen stortte de
woning in en allen werden door
het wervelende water meegesleurd.
Op Goeree-Overflakkee werden
reeds 40 ontzielde lichamen ge
borgen. In het kleine plaatsje Kort
gene al 35, terwijl men vreest dat
op Noord-Beveland nog tientallen
anderen zijn omgekomen.
Een voorlopig overzicht van an
dere geteisterde plaatson geeft
aan:
Kruispolder 8, Vlissingen 4, Nieu-
we-Neuzenpolder 1, Halsteren 17,
Kruiningen 11, Hellevoetsluis 5,
Texel 4, Terneuzen 4, Willemstad
12, Moerdijk 13, Hontenisse 8,
Krabbendijke 4, Dinteloord 3, Stel
lendam 7, Middelharnis 10, Hoek-
sewaard 7.
Plaatsen waar 1 of 2 slachtoffers
vielen, zijn hier niet bij vermeld.
I Angstig loeiend vee wordt
g weggevoerd over de geheel
1 verzakte dijk bij Gouda.
Manifest van het Nederlandse Rampenfonds
Help, help direct. Krachten, machtiger dan welke menselijke machts
concentraties ook, hebben in enkele uren tijds grote delen van ons land
in rouw gedompeld. Duizenden mensen werden in nachtelijke uren door
het wrede water van huis en haard verjaagd. Werk van eeuwen werd
in luttele ogenblikken te niet gedaan.
Onbeschrijfelijk is het leed, dat mensen en dieren heeft getroffen,
met geen mogelijk te overzien de materiële schade, die met name het
Westen van ons land is toegebracht.
Hulp is plicht.
Onder deze tragische omstandigheden is hulp aan de getroffen ge
bieden plicht van iedere Nederlander. Hulp in goederen, maar ook en
vooral hulp in geld.
Veel geld, zeer veel geld om de geteisterde bronnen van onze wel
vaart, die ook uw welvaart is, met de grootst mogelijke spoed te her
stellen.
Tast diep in uw buidel, ook als dit een offer voor u mocht betekenen.
Offer in het diepe besef dat het gaat om uw medemensen, om uw
vaderland en uiteindelijk om uw eigen belang.
Doe het direct. Stort uw bijdragen op postgiro 9575 van het Nationale
Rampenfonds, Den Haag, of stuur een postwissel naar het secretariaat:
Statenlaan 81.
Voor tientallen millioenen schade
Vele inwoners van vele overstroomde dorpen, gehuchten en ste
den hebben verscheidene uren op zolders of daken van hun tot
de dakgoten ondergelopen woningen en soms zelfs in de toppen
van bomen moeten doorbrengen. Tientallen huizen, schuren,
loodsen, vacantiehuisjes en uitspanningen werden verwoest.
Honderden stuks vee verdronken.
In tal van streken moet men het
veelal zonder communicatiemiddelen
stellen, soms zelfs zonder electriciteit,
water of gas.
In verscheidene gebieden, vooral
op Zuid-Beveland, is men reeds
vroeg op de dag begonnen met de
evacuatie van de bevolking. Het
staat wel vast, dat de Zeeuwse
eilanden het zwaarst zijn getrof
fen. Men vreest voor ernstige ver-
zilting.
Op dit ogenblik kan uiteraard
geen enkele globale schatting wor
den gemaakt van de schade, die de
ramp aan have en goed van velen
heeft toegebracht. Verwacht moet
worden dat dit bedrag in de vele
tientallen millioenen guldens zal
lopen.
Er zijn centrale maatregelen voor
bereid. In alle delen van ons land zijn
hulpverleriingsacties ontworpen of
hebben bevolkingsgroepen zich paraat
gemeld voor hulpverlening.
Overal langs de kust, zover als het
oog reikte, 'vertoonde de zee het zelf
de, angstaanjagende beeld: een kol
kende, schuimende, hoog opgezwiepte
watermassa met dreigend aanrollen
de, reusachtige waterruggen. In vrij
wel alle kustplaatsen is een ontzet
tende ravage aangericht, die men pas
over enkele dagen geheel zal kunnen
overzien. Huizen stortten in en kel
ders liepen onder water. Verschillende
wegen en in Zuid-Holland en Zee
land spoorlijnen zijn onbereidbaar.
In de kop van Noord-Holland zijn
de verwoestingen niet zo omvangrijk.
In Den Helder ondervond men geen
grote moeilijkheden, maar op de
Noordzee-eilanden is op sommige
plaatsen grote schade aangericht.
Vier doden bij dijk-
doorbraak op Texel
Op Texel is de sluis „De Schaap"
bij Oudeschild bezweken. De pol
der „Eendracht," die geheel onder
water kwam te staan, moet als ver
loren worden beschouwd. Gister
avond werd bekend, dat daar een
autobus met werklieden, die in de
ochtend naar de bedreigde plaat
sen op het eiland was vertrokken,
door de kolkende watermassa is
verzwolgen. Vier mannen kwamen
daarbij om het leven. Men neemt
aan, dat een vijfde, die vermist
wordt, eveneens is verdronken.
Gisteren en ook vandaag kwamen
niet alleen uit eigen land, maar ook
uit het buitenland aanbiedingen voor
hulp binnen. De Britse, Amerikaanse,
Canadese, Franse, Belgische en Duit
se regeringen zonden telegrammen,
waarin verschillende aanbiedingen
werden' gedaan.
