Water bracht leed en ellende
V WOORD BZABAjyr
Zeeland zwaar geteisterd
Militairen verlenen hulp
alle nood gebieden
Op Goeree veertig doden
Tientallen doden in Westelijk
Noord-Brabant
De badplaatsen
MAANDAG 2 FEBRUARI 1953
LEEUWARDER COURANT
LEEUW.
COURANT
ttrnrm/fooD
ifilFeiKmS
SCH OUlygfi
<W.
I "on veer
./flSituZ.-
PU/VEIMto
Hö/shrran
BELG/É
Mensen op daken en in bomen,
enorme schade aan dijken
Vlissingen en Veere
onder water
Zuid-Beveland en Walcheren heb
ben het wel heel er<g te verduren
gehad. Duizenden mensen moesten
in allerijl evacueren, omdat de pol
ders tengevolge van talloze dijk
doorbraken volstroomden. In bijna
alle dorpen van het Zeeuwse eilan-
dengebied werd de noodtoestand
afgekondigd.
In Goes is een opvangcentrum ge
vormd, waarheen de evacué's werden
gebracht uit Kruidingen en HansWëert,
waar de toestand het critiekst was. De
bewoners zochten steeds hoger gelegen
verdiepingen en zolders op. De plaat
sen werden practisch door het water
geïsoleerd, gas en electriciteit vielen uit.
Steeds steeg het water; mensen
zaten op de daken van de huizen en
in bomen. Zondagmiddag moesten
nog 2500 mensen uit Kruiningen
worden geëvacueerd. Het reddings
werk werd bemoeilijkt door gebrek
aan boten, die het stormweer kon
den doorstaan.
Het water stond tot aan de dakgoten.
Marine-personeel verleende hulp.
Bijna geheel Noord-Beveland
staat onder water. Er zijn tien
tallen slachtoffers. Alleen in Kort-
gene zijn er naar schatting onge
veer 35 doden te betreuren. Alleen
Wissekerke en Camperland zijn
droog gebleven, en vermoedelijk
eveneens een deel van Colijns-
plaat, maar met deze laatste plaats
heeft de rest van het eiland geen
verbinding.
Gistermiddag maakte een Beechcraft
van Gilzerijen een vlucht over de ge
teisterde gebieden. Bij West-Capelle
waren de dijken (nog) in orde. De be
volking van Domburg, daar toe opge
roepen, werkte aan de dijk. Men bleef
paraat voor eventuele dijkdichting.
Walcheren is in alarm toestand.
De binnenstad van Vlissingen stond,
doordat er vijf gaten in de boulevard
sloegen, geheel onder water, op sommige
plaatsen stond het water drie meter
hoog. De waterstroom sleurde verschil
lende auto's mee. Er zijn een a twee
doden. De bewoners wei-den gedeelte
lijk in i-oeiboten geëvacueei-d.
Ook het stadje Veere kwam geheel
onder water te staan. Alle straten zijn
kapot gespoeld. De duinen bij Oost-
kapelle zijn weggeslagen. De Sloedam is
waarschijnlijk ondermijnd. Het water
peil was 414 meter. Er zijn vermoedelijk
twee doden.
In Zeeuws-Vlaanderen braken de
dijken door en stroomden de polders
vol. De binnenstad van Terneuzen liep
onder; op sommige plaatsen stond het
water anderhalve meter in de huizen. In
de Nieuwe Neuzenpolder is een kind van
enkele maanden verdronken. Alle man
nen boven zestien jaar moesten helpen
bii het véx-sterken van de dijken.
Bij Ossenisse stortten verscheidene
boerderijen in, in Hontenisse zijn zeker
acht mensen verdronken.
Regering legt
verklarin" af
De voorzitter van de Tweede
Kamer, dr. Korten horst, deelde
mee, dat hij zich met de minister
president heeft verstaan over de
vraag, of de regering bereid zou
zijn, Dinsdag voor zover in haar
vermogen ligt, de Kamer een
overzicht te geven van de stand
van de nood in de getroffen ge
bieden.
De minister-president heeft zich
bereid verklaard, bij de aanvang
der vergadering een verklaring af
te leggen, waarna de leden in de
gelegenheid zullen worden gesteld
eventuele vragen te stellen.
De plaatsen Haamstede. Burch Zie-
rikzee, Brouwershaven en Bruinisse
zijn noch telefonisch noch per telegram
te bereiken.
Bij Ierseke zijn drie mensen op een
vlot aangespoeld uit Ouwerkerk op
Schouwen. Ze vertelden dat vier ande
ren van vhet vlot waren geslagen en
verdronken zijn.
Bij Gouda en Gnudernk werd het vee
langs de geheel verzakte dijk ge-
•erd.
Koningin Juliana heeft gistermiddag,
vergezeld van prinses Beatrix, een be
zoek gebracht aan verschillende geteis
terde plaatsen, nadat zij zich de gehele
ochtend op de hoogte had laten houden
van de ontwikkeling van de toestand.
De koningin bracht o.m. een bezoek aan
Stolwijk, Lekkerkerb en Krimpen aan
de IJsel, waar ze dc overstromingen in
ogenschouw nam.
Koningin Juliana heeft nog getracht
Dordrecht te bereiken, maar dit bleek
niet mogelijk, mede omdat de wegen
tengevolge van plaatselijke evacuaties
overbezet waren. Via de brug bij
Vreeswijk bereikte de koningin Goreum.
waar zij o.a. een onderhoud met de bur
gemeester had. Zij keerde daarna terug
naar Soestdijk.
Minister-president dr. W. Drees begaf
zich 's ochtends reeds vroeg naar Dord
recht en omgeving, evenals de minister
van Verkeer en Waterstaat, mr; J.
Algera. die vergezeld was door ir. A.
Maris, dir.-generaal van Rijkswaterstaat.
Omstreeks halftwee verliet minister
Algera Dordrecht om naar andere ge
troffen gebieden te gaan.
Nader vernemen we. dat prinses Wil-
helmina vandaag en morgen namens
koningin Juliana de door de watersnood
getroffen gebieden in Zeeland zal be
zoeken.
Dijken die liet hielden
Zaterdagavond is bij de Oranjesluizen
de laagste waterstand sinds mensen
heugenis geregistreerd, namelijk 2.96
meter min N.A.P. Grote stukken van
het buiten-IJ lagen droog.
De dijken van de N.O.P. hebben de
storm goed doorstaan, evenals de Af
sluitdijk. Het verkeer werd bemoeilijkt
door overslaande watermassa's, waarin
stukken hout en tonnen werden mee
gesleurd.
De Hondsbossche zeewering en Fet-
tener wering hebben het geweld van de.
storm doorstaan.
i/f
In Rotterdam zijn vele vluchtelingen
opgenomen, o.m. in Ahoyhallen en in
Feijenoord-stadion.
O
Verkenningsvluchten, droppings,
massale vulling van zandzakken
Zpals reeds eerder gemeld, zijn
alle strijdkrachten, die in de loop
'van Zondag opdracht kregen, naar
hun schepen, inrichtingen, g'arnizoe-
Bijzander ernstig werd de toestand op de Zuid-Hollandse eilanden (Stellen
dam!) en in het gebied ten Oosten van Rotterdam. Het vaste land van Zuid-
Holland is bijna nergens overstroomd. De Krimpenerwaard is gedeeltelijk over
stroomd door een grote bres in de dijk bij Ouderkerk. De situatie bij Gouderak
en Krimpen werd precair. Roosenburg, Voorne en Putten, Goeree-Overflakkee
en IJsselmonde zijn grotendeels overspoeld tengevolge van talrijke dijkdoor
braken.
water steeg nog steeds. Er kwamen be
richten over grote aantallen (40) ver
dronkenen.
Hachelijke tochten
Bij Lekkerkerk en Ouderkerk staan
enorme gebieden onder water. Het
is zoveel mogelijk in veiligheid ge
bracht, maar honderden stuks zijn om
gekomen.
In de gemeente 's Gx-avendeel zijn ten
minste zeven mensen verdronken. Er is
geen drinkwater, geen gas en geen
electriciteit.
Op Goex-ee stroomde het water overal
over de dijken. Verschillende dorpen
werden in ijltempo ontruimd. Stellen
dam stond practisch geheel onder water.
De mensen vluchtten naar de zolders en
de daken. Zondagmiddag kon men het
reddingswerk niet meer aan, er werd
een oproep om versterking gericht. Het
Dramatische tonelen hebben zich af
gespeeld in de overstroomde polders bij
Wieldrecht, toen twaalf mannen, vrou
wen en kinderen van de zolders en
daken van de vex-spreide woningen in
deze poldex-s werden gehaald. Twéé
motorvletten waren in het woeste weer
uitgevaren om deze reddingspoging te
ondernemen. Men is er inderdaad in
geslaagd om deze in nood verkerende
mensen aan boord te krijgen, doch
daarna heeft men hachelijke avonturen
beleefd. De woeste golven sloegen steeds
meer water in de vletten, tptdat er geen
hozen meer aan was. Men is er nog net
in geslaagd de verwoeste spoorbaan tus
sen Dordt en Breda te bereiken en men
was er amper of de vletten sloegen om
en zonken.
Redders en geredden hebben toen een
zware tocht gehad over de bielsen en de
verwrongen en vertrokken rails van de
verwoeste spoorbaan.
Een hulpcolonne is over de spoor
baan de worstelende mensen tege
moet gekomen met lijnen en stok
ken. Na drie uur worstelen heeft
men eindelijk de droge grond be
reikt, waarna de uitgeputte redders
en geredden liefderijk zijn opgeno
men.
De eilanden
De gemeenten Oudenhoorn en Helle-
voetsluis staan geheel onder water.
Zuidland, Abbenbroek en Nieuw Helle
voet gedeeltelijk. De bevolking van
Abbenbroek en Oudenhoorn is geëva
cueerd. De afsluitdam in de Brielse
Maas nabij Oostvoorne is over een af
stand van ongeveer 300 meter zwaar
beschadigd en loopt ernstig gevaar. De
boulevard in Oostvoorne is ernstig be
schadigd. De duinen zijn over kilometers
lengte weggeslagen. Er is veel vee ver
dronken.
Langs de Nieuwe Maas
De Kappelpolder bij Maassluis is in
drie minuten onder water gelopen. On
geveer 1500 huizen in Maasslüis werden
een prooi van het water. Vele fabrieken
in Maassluis hebben grote schade opge
lopen. Ook in Vlaardingen was de toe
stand eritiek. Het havengebied van
Vlaardingen stond geheel blank. Fabrie
ken liepen onschatbare schade op.
De grote ravage op het spoorweg
emplacement te Dordrecht.
Rotterdam, Schiedam, Dordrecht
Rotterdam liep vrijwel uitsluitend
-'••iade op door het water dat grote
delen der stad instroomde en het ver
keer belemmei'de.
Als gevolg van het noodweer zijn ook
de raffinaderijen van de Bataafse Petro
leum Maatschappij geheel stilgelegd. Er
is alleen .waterschade in dit bedrijf
waarvan de omvang nog niet is te be
palen.
Hoewel het water de binnenstad van
Schiedam niet heeft bereikt, is de schade
groot. De drie en dertig meter diepe
bouwout voor het nieuwe dok van Wil-
ton-Feyenoord is volgelopen.
In Sliedrecht kwamen 1'200 huizen
onder water te staan. Een derde deel
van Dordrecht, werd overstroomd, op
sommige plaatsen stond het water een
halve meter hoog,
nen en standplaatsen terug te keren,
gesteld onder het centrale bevel van
de Nederlandse territoriale bevel
hebber luitenant-generaal D. C.
Buurman van Vreeden. In nauwe
samenwerking met het hoofd van de
rijkswaterstaat wordt koortsachtig
gewerkt om een beeld te krijgen
van de omvang van de ramp.
De staf van de Nederlandse territo-
riale bevelhebber deelt mede. dat echter
nog geen volledig overzicht is te krijgen,
zodat de bevelhebbers der eerste en
derde militaire afdeling nog steeds zelf
standig optreden Niettemin wordt hulp
verstrekt waar nodig. Reeds werd onder
bijzonder slechte weersomstandigheden
een vijftiental verkenningsvluchten door
de luchtmacht uitgevoerd en dropten
twee Mitchells van de marineluchtvaart
dienst rubberbootjes boven Goeree. Er
zijn verder maatregelen genomen om de
gemeente Kruiningen te evacueren en
ook zal het bedreigde deel van Goeree
en Ovei-flakkee alle hulp verschaft wor
den, die voor een vlotte evacuatie der
bewoners noodzakelijk is.
De luchtmacht maakt zich gereed om
rubber-vlotten uit te werpen en zal de
geïsoleerde gebieden door middel van
dropping van levensmiddelen en drink
water voorzien.
Door de Amerikaanse autoriteiten zijn
ten behoeve van de drooping vliegtuigen
ter beschikking gesteld, die hun basis
hebben in de Amerikaanse zone van
Duitsland. Reeds wordt op diverse plaat
sen door de troepen incidenteel hulp
verleend. Zo zijn militairen ingezet in
Vlaardingen, Waalwijk. Willemstad.
"Fijnaard. Steenbergen Hoge- en Lage
Zwalmve. bii Hellevoetsluis, Putten en
O"dpnhoom .in de gehele Krimoener-
waard. Vlrisinven en de zogenaamde zak
vnn Zuid-Beveland. Uit Weert werden
troepen gedirigeerd naar Terneuzen in
Zeeuwsch-Vlaanderen.
In talloze garnizoenen zijn maatrege
len getroffen voor massale vulling van
zandzakken. Op diverse plaatsen ziin
troepen uit de niet bedreigde provincl-^
Teconcentreerd. zo bevinden zich o.a. in
Amersfoort troepen die uit het Noorden
"in aangevoerd.
Jnnuarivloed van
1916
De stormramp van het afgelopen
weekeinde roept herinneringen
op aan de Januarivloed van 1916.
Een zware Noordwesterstorm op
13 Januari'joeg het water op de
dijken, waarvan ook toen ver
schillende bezweken. Rondom de
Zuiderzee was in 1916 de toe
stand het ergst. Op Marken speel
den zich ontzettende taferelen af;
zestien mer"«n verloren hier het
leven.
h.
Met Zeeland is West-Nooi'd-Brabant
het ernstigst door de watersnood getrof
fen. Vele polders zijn ondergelopen eii
de ravage is ontzettend. Volgens officiële
berichten zijn in het gebied ten Noorden
van Bergen op Zoom, bij Halsteren,
zeventien personen om het leven 'ge
komen; 57 personen worden vermist.
Doordat de buitendijken van de
Theodoruspolcier en de Auvergnepolder
doorbraken, kwamen verscheidene hui
zen zo snel onder water te staan, dat
de mensexx zich niet snel genoeg in vei
ligheid konden brengen. Verscheidene
woningen en boerderijen stortten in.
Honderden stuks vee zijn in het water
omgekomen,
Bij Willemstad, waar vele doden te
betreuren zijn. was de stad op twee
plaatsen doorgebroken: de straten van
het stadje stonden direct blank. Óp
daken en dijken bevonden zich honder
den mensen. Vele boerderijen lopen ge
vaar.
De eerste, die kox~t na de ramp in
Willemstad arriveerde, was de comman
dant der genie uit Breda, de luit.-kol.
Stormvogel, die. er om drie uur in de
nacht aankwam, na een telefonische
noodkreet uit het bedreigde stadje. Een
uur daarna kon hij nog slechts met
moeite in zijn' auto het overstroomde
land verlaten en als eerste ooggetuige
verslag uitbrengen. Sint Philipsland.
Ossendrecht. Bergen op Zoom en vele
andere plaatsen liepen eveneens onder
water.
In het. R.K. militaire, tehuis te .Roozen-
daal liggen hónderden mannen, vrouwen
en kleine kinderen: een tafereel van
diep menselijke ellende. Vrouwen zoe
ken haar man. een klein meisje is moe
derziel alleen in de vluchtelingenstroom
meegekomen.
Langs de gehele Noordzeekust is
enorme schade aangericht. De bestrating
van de Scheveningse boulevard is over
een lengte van een kilometer weggesla
gen. De strandtoëgangen zijn eveneens
verdwenen. In de Scheveningse haven
zijn 4000 tonnen haring, die voor export
bestemd waren, weggespoeld.
De duinreep te Zandvoort is groten
deels weggeslagen: grote schade aan bad
en rotonde. Duizenden auto's met
nieuwsgierigen.
Bijna de gehele boulevard te Noord-
wijk is wegeslagen. Het Oranjebad is
verdwenen, evenals een groot gedeelte
van de duinen en de rijweg.
Hotel „Brittenburg" in Katwijk is
weggevaagd, het zeebad is verdwenen,
evenals de politiepost. Te Kamperduin
is het zeepaviljoen, doordat de eerste
duinenrij over 200 meter is weggeslagen,
door het water meegesleurd. In IJmui-
den is geen strand, huis of consumptie-
tent gespaard en bij Kijkduin is een
groot gat in de duinen geslagen. De
bunkers staan op instorten. Wijk aan Zee
bood hetzelfde tafereel.
Koningin bezocht
gebied van de ramp
Minister Drees en Algera
waren in Dordrecht
