Tall oze schepen in nood geraakt
Met veldartillerie en zoeklichten
de nachtelijke polder in
Orkaan raast over de Noordzee
Reddingboten komen herhaaldelijk in actie
mm
Vlucht i
®Dw»Sito©p
ÜSlMSHa
500 vluchtelingen
in Rotterdam
Militairen verrichten
kranig werk
Marine werpt rubberboten boven
geïsoleerde gebieden uit
De Januarivloed van 1916
Vooral gebied rond Zuiderzee
zwaar getroffen
MAANDAG 2 FEBRUARI 1953
PAGINA 4
Tengevolge van de zware stormen zijn er op de Noordzee talloze schepen in
moeilijkheden gekomen. Vele schepen kregen avery, liepen uit hun koers en
sloegen over de vele zandbanken voor onze kusten. De hevige rukwinden brachten
ook verschillende schepen op kanalen en rivieren in moeilijkheden. Voor Texel
verloor o.m. de Duitse sleepboot „Oder" zün sleep, waarop zich zes runners be
vonden. De reddingboot „Brandaris" voer onmiddellijk na het bekend worden
van noodberichten uit, doch slaagde er niet in de losgeslagen sleep te bereiken.
Eerst vanmorgen kwam het verheugende bericht, dat de gehele bemanning, vier
Duitsers en twee Nederlanders, in de buurt van Texel door de „Prins Hendrik"
zijn gered.
Een Duitse tankboot, de 800 ton metende „Julius Rutgers", is ten Zuiden van
Zandvoort op het strand geworpen, het schip ligt onwrikbaar vast. Van de vijftien
opvarenden werden 12 man van het schip gehaald, de andere drie zullen voorlopig
nog aan boord blüven.
Ter hoogte van Noordwijk bevond zich het Franse schip, de „Carthage", stuurloos
in een vliegende storm. De „Neeltje Jacoba" van de Noord- en Zuid-Hollandse
Reddmgmaatschappij voer onmiddellijk uit ter assistentie. De Katwijkse logger
KW 68 slaagde erin drie man van een Deense kotter te redden, die zich in zinken
de toestand bevond. In verband met de nog steeds ongunstige weersomstandig
heden durfde de KW 68 echter nog niet een haven binnen te lopen.
dreef langs het Noorderhoofd in Zui
delijke richting af. De kapitein, die
aan boord was gebleven, maakte van
de geboden kans gebruik en zette de
machines op volle kracht aan. Hij
presteerde het zonder loods veilig de
Nieuwe Waterweg op te stomen. Tij
dens de redding liep de „Jan Leis"
averij op aan het roer die het schip
voorlopig uit de vaart zal brengen.
Uit Breskens is inmiddels een andere
reddingboot gearriveerd om de „Jan
Leis" voorlopig te vervangen.
Bij Schouwen liep in de stormnacht
van Zaterdag het Finse schip „Bore-6"
aan de grond. De bemanning slaagde
erin het schip vlot te krijgen en het
stoomt nu op eigen kracht verder.
Ook de binnenscheepvaart heeft op
vele plaatsen met moeilijkheden te
kampen gehad. In Rotterdam werden in
het stormweer vele plezierjachten vol
komen versplinterd. In de Ketelmond
bij Kampen sloegen vier schepen, die
daar voor anker lagen, los en geraak
ten op drift. Een der schepen, een Rijn
aak uit Bazel, sloeg op een strekdam
en werd zeer zwaar beschadigd. Mo
menteel is men bezig met behulp van
sleepboten de andere drie los te krij
gen.
Ook de zandzuiger „Ahoy", die bij
het wrak van de „Faustus" aan het
werk is, liep schade op. Het schip sloeg
verschillende malen tegen de kademuur
waardoor de zijwand ontzet werd en
het schip enige lange scheuren opliep.
Op de Waal zijn in de buurt van Tiel
tengevolge van de hevige golfslag Zon
dagmiddag vier schepen gezonken. Het
is nog niet bekend of de opvarenden
zich in veiligheid hebben kunnen stel
len. Alleen de bemanning van een
Duitse sleepboot kon zich met een roei
boot redden, werd bekend gemaakt. Ter
hoogte van Heeselt zonken nog twee
andere scheepjes. Bij Gameren zonk
een 2500 ton metend sleepschip „Vul-
caan", dat een lading ijzererts aan
boord had.
Buitenlandse schepen in nood
Ook talloze buitenlandse schepen die
op de Noordzee in moeilijkheden ver
keerden zonden tijdens de stormnacht
hun noodseinen uit. Voor de haven van
IJmuiden drijft een Poolse trawler in
zinkende toestand. Een 7000 ton metend
Tussen Noordwijk en Katwijk is de
kotter „Ouddorp" 13 gestrand, het
scheepje werd door het woeste geweld
tegen de duinrand te pletter geslagen.
Een ploeg van de reddingsdienst slaagde
er in het wrak te bereiken en wist door
middel van een uitgeschoten lijn aan
boord te komen. De aanvankelijke ver
onderstelling dat er niemand meer aan
boord was bleek onjuist. Men trof drie
bemanningsleden in de gehavende ka
juit aan. Deze verklaarden dat zij bij het
Wassenaarse slag het anker 'hadden
moeten uitwerpen, daar de motor
onklaar geraakt was. daarna hadden zij
noodseinen uitgezonden die echter vanaf
de kust niet waren bemerkt, de anker-
tros knapte en het scheepje raakte op
drift en strandde. De opvarenden heeft
men van boord kunnen halen.
Ook voor de kust by Tcrheide heeft
zich in het nachtelijk duister een
scheepsdratna afgespeeld. De coaster
„Elisabeth" uit Groningen, die met een
lading aardappelmeel onderweg was
naar Londen. Het scheepje geraakte in
nood en gaf door middel van fluitsig
nalen noodseinen. Even later strandde
het schip op „het oude slag" en kon
door de inmiddels uitgevaren redding
boot niet worden bereikt. Men slaagde
er ook niet in een lijn aan boord te
schieten. Ten einde raad besloten de
drie opvarenden zwemmend de wal te
bereiken. Dank zij enige mensen die
te hulp waren gesneld is dit gelukt. Hel
schip wordt door de hoge golfslag
steeds verder het strand opgeworpen.
In Hoek van Holland hadden ver
scheidene schepen met moeilijkheden tc
kampen. In de nacht van Zaterdag op
Zondag werd de sleepboot „De Schelde"
van de sleepdienst Smit en Co. te hulp
geroepen door de ..Prinses Beatrix" van
de lijn Hoek van HollandHarwich. De
„Schelde" liep echter zelf op een strek
dam en ijlings werd de hulp ingeroepen
van de reddingboot „Jan Leis" die er in
slaagde de sleepbootbemanning aan
boord te nemen. Enige uren daarna kon
den twee sleepboten de „Schelde" vlot
slepen.
Voor de kust van Hoek van Hol
land geraakte het Deense motorschip
- - „Annarn" stuurloos De reddingboot
..Jan Leis" voer wederom onmiddel
lijk uit en wist vier en twintig man
aan boord te nemen. De „Annam"
India's schip is in nood en wordt door
een Duitse sleepboot naar een Neder
landse haven gesleept. Midden op de
Noordzee bevindt zich een Russisch vis-
transportschip dat noodseinen uitzond,
Boven Terschelling is een ruim 3000 ton
metend Duits vrachtschip in moeilijk
heden geraakt. Een Zweedse vrachtboot
is gistermorgen bij de Eierlandse gron
den voor Texel aan de grond gelopen.
Voortdurend varen Hollandse, Belgische
en Britse reddingboten uit om hulp te
bieden waar deze gewenst wordt.
De Britse admiraliteit maakte gisteren
stens acht schepen in gevaar. Een Finse
vissersboot kwam in moeilijkheden door
dat enkele netten overboord sloegen en
in de schroef kwamen, het scheepje
drijft nu ter hoogte van Schotland stuur
loos rond. Een Engels vissersvaartuig
kreeg 5 mijl buiten de kust van Schot
land, bij Berwick, averij. De mast sloeg
overboord en versplinterde in zijn val
het stuurhuis. Met behulp van een red
dingsvaartuig wist het schip enige tijd
later veilige wal te bereiken.
De Brise admiraliteit maakte gisteren
bekend dat tengevolge van de storm een
duikboot gezonken is en een klein fre
gat kapseisde; er vielen geen slachtof
fers.
Een ruim. 7000 ton melend Engels
schip, de „Clan Mac Quarrie" werd tij
dens de storm stuurloos en dreef met
grote snelheid naar de kust van de He
brides. Het sloeg te pletter tegen de
rotsen. Met behulp van een wipper-
toestel"1 konden zich 66 leden van de be
manning in veiligheid stellen.
Ter hoogte van Hull in Engeland drijft
reeds geruime tijd een Zweeds vracht
schip stuurloos rond. Reddingboten zijn
onderweg, doch hebben nog geen con
tact. kunnen krijgen met het schip.
Een vliegtuig dat op weg was van
Brighton naar Dieppe wordt sinds Za
terdagmiddag vermist.
Zondagmiddag kwam een Duits vracht
schip van ruim 3000 ton voor Hoek van
Holland in moeilijkheden. Het had beide
ankers uitgeworpen, doch de ankerkettingen
knapten door het razende geweld af. Van
uit Hoek van Holland zijn reddingboten
schip wordt als verloren beschouwd. In
buitenhaven van IJmuiden is een Brits schip
voor anker gegaan: de lading van het schip
was buitengaats gaan schuiven en de boot
maakte een zware slagzij. Ongeveer 30 mul
van Den Helder zond een Russisch schip
noodseinen uit. Hulp is onderweg.
Het lichtschip „Goeree" kreeg zware
schade aan boord, de stuurhut werd inge
drukt en het schip drijft snel af. daar het
waarschijnlijk averij aan de stuurinrichting
heeft gekregen.
geteisterd gebied
Zondagmiddag heeft een Beechcraft
van Gïlze-Rtjen 'n vlucht gemaakt bo
ven de geteisterde delen van ons land.
Het vliegtuig gaf het volgende
rapport:
15.00 uur. Middelburg: geheel droog.
15.06 uur. Kruiningen: geheel onder
water.
Gebied ten Oosten kanaal van Wal
cheren: een tot twee meter onder water.
Dijken ten Zuiden van West-Capelle:
in orde.
Bij Domburg wordt aan dijken ge
werkt. Hier en daar is alles af ge vreten.
Stavenisse: geïsoleerd. Vele bewoners
nog aanwezig.
15.50 uur. Oudendijk: mensen op in
eenstortende huizen. Dijken en wegen
op vele plaatsen gebroken en over
stroomd. Noodhulp dringend nodig.
Gebied ten Westen en ten Noorden
van de lijn Melissant—Middelharnis:
volkomen onder water. Geen straat te
ontwaren.
Stellendam: geïsoleerd en bijna ge
heel onder water. Mensen op geïsoleer
de droge plekken.
Havenhoofd Goederee: overstroomd.
Mensen kunnen de duinen bereiken.
Reddingboot in Stellendam aanwezig.
Gebied ten Noord-Oosten van Middel
harnis: onder water. Dijken gebroken
op vele plaatsen.
16.29 uur. Tiengemeten: geheel onder
water. Mensen op droge plekken bij de
boerderijen.
16.40 uur. Ooltgensplaat: geheel onder
water. Vee en mensen op droge stuk
ken aanwezig.
Halsteren: dringend hulp nodig. Be
hoefte aan zoeklichten.
Ossendrecht: dezelfde omstandighe
den. evenals Rilland-bad.
Damespolder bij Ossendrecht.: drin
gend behoefte aan zoeklichten.
Tussen Noordwijk en Katwijk aan
Zee heeft de storm de kotter O. D. 13
op het strand geworpen.
HOESTBUIEN, VAST SLIJM
Met man en macht wordt overal gewerkt om de dijken te behouden en de gaten
Xe dichten. In Krimpen aan de IJsel sleept jong en oud zandzakken aan op
meest bedreigde punten.
In de loop van de Zondag zijn vluchte
lingen te Rotterdam aangekomen uit de be
dreigde gebieden. Zij zijn opgevangen In
het Feijcnoordstadion. Voor zover ze fa
milie in Rotterdam-Zuid hebben zijn ze
daar ondergebracht. In de Ahoyhal ziin tot
nog toe vijfhonderd vluchtelingen,
de meesten slechts in het bezit van luttele
eigendommen, aangekomen, terwijl men re
kening houdt met de mogelijkheid cr nog
meer te zullen ontvangen.
Medewerkers heeft men In de Ahoyhal
genoeg vijftienhonderd en ook het
eten vormt geen probleem. De keuken van
het tehuis van ouden van dagen verzorgt
het eten aan de lopende band de school-
voeding is er voor stopgezet en ook zijn
de buffetten van de Ahoyhal ingeschakeld.
Er is echter gebrek aan veldbedden voor
deze slachtoffers van de watersnood.
In de Ahoyhal zijn artsen van de G. G.
en G. D. aanwezig om in samenwerking
met verpleegsters de eerste hulp te bie
den.
(Van een onzer verslaggevers)
Dat de Nederlandse jongens, die zich momentcel in werkelijke dienst bevinden,
zich bewust waren van hun verantwoordelijke taak, blijkt wel uit het feit, dat
velen van hen een uur na het bekend worden van de oproep van de Generale Staf,
reeds in hun garnizoensplaatsen arriveerden. Zondagmiddag om ongeveer vier
uur was het grootste gedeelte van het zich op verlof bevindende militaire per
soneel teruggekeerd. De militairen werden in hun garnizoenen geconsigneerd of
terstond naar de bedreigde gebieden afgevoerd. Dank zij de medewerking van
allerlei vervoersinstanties en hulpvaardige .automobilisten, heeft het overgrote
deel van de militairen zich zeer snel kunnen melden. Tram en autobusonderne
mingen b.v. vervoerden de militairen gratis. Inmiddels waren in de kazernes reeds
allerlei maatregelen getroffen om bij de eerste oproep hulp te verlenen. De marine
zond motorboten, vletten en rubberboten. Volledig uitgeruste „kikvorsmannen"
werden op de bedreigde plaatsen tewerkgesteld en deden kranig werk. Honderden
militairen kwamen in actie bij het vullen van zandzakken, het vervoer van
evacué's, het verstrekken van voedsel, kleding en medicamenten.
Buitenland helpt
krachtig mee
De gehele nacht was een groot ge
deelte van ons leger in de weer, op in
derhaast geïmproviseerde hulpposten
vingen zij de slachtoffers op en verricht
ten werkzaamheden aan dijkdoorbra
ken. Mariniers waren bij Dordrecht be
zig met het redden van mensen, die een
toevlucht hadden gezocht op de daken
of in de bomen.
De Marine Luchtvaartdienst kwam
in actie, er werden rubberboten en
vlotten uitgeworpen in de omgeving
van geïsoleerde boerderijen.
De Luchtmacht verrichtte verken
ningsvluchten met de Harvards van
Gilze-Rijen. Op de verschillende ba
ses staan vliegtuigen gereed om bij
het eerste sein op te stijgen en hulp»
te verlenen.
Op de magazijnen van Soesterberg,
het depot materieel Luchtmacht lig
gen grote hoeveelheden goederen
klaar voor verzending. Ook hier heeft
men uren ingespannen gearbeidt. De
mobile radio-stations van de lucht
macht werden naar de bedreigde ge
bieden gedirigeerd om de verbroken
telefoonverbindingen in de geteister
de gebieden, te vervangen.
In Den Haag werden de militairen
van de Luchtmachtstaf voorzover zij
niet op de staf moesten werken in de
Alexanóer-kazerne geconsigneerd. Het
personeel op de bases Volkel en Eind
hoven is ter beschikking gesteld van de
territoriale bevelhebber. De militairen,
gelegerd in Breda, Bergen op Zoom en
Tilburg, werden onmiddellijk doorge
zonden naar de noodgebieden in Zèe-
'and en N.W.-Brabant.
Buitenlandse hulp
Ook vanuit het buitenland bereikten
de Nederlandse regering vele aanbie
dingen voor militaire hulpverlening
voor de getroffen gebieden. Amerika en
Canada beloofden algemene militaire
hulp, terwijl Frankrijk twee pioniers
bataljons ter beschikking heeft gesteld,
an Nederlandse zijde werd verzocht
deze bataljons voorlopig gereed te wil
len houden om bij een eventuele op
roep onmiddellijk in actie te kunnen
komen.
Engelse troepen, die gelegerd waren
in het doorgangskamp in Hoek van
Holland, zijn druk in de weer met het
I helpen van de eyacué's in Zuid-Hol-
j land. De Amerikaanse minister van
i BuitenJandse Zaken, die op het ogen-
I blik een bezoek aan Europa brengt,
heeft een persoonlijke telegrafische
boodschap gezonden aan zijn Neder
landse collega, waarin hij uiting geeft
aan zijn deelnming met de rampen, die
Nederland in dit weekeinde hebben ge
troffen. Zijn telegram luidt: „Ik ben
diep verslagen door de ramp die Ne
derland zo plotseling heeft getroffen.
Mijn regering zoekt onverwijld naar
middelen om doeltreffende steun te
verlenen. Ik bid dat het ergste voorbij
zal zijn als ik binnen enkele dagen u
zal ontmoeten".
Het Duitse Rode Kruis heeft ook zijn
hulp aangeboden. De burgemeesters
van Dusseldorp en Duisburg hebben
toegezegd dat zij speciaal Rotterdam
zullen helpen. De Amerikaanse hulpor
ganisatie „CARE" heeft zijn medewer
king beloofd.
Op de Nederlandse Antillen heeft het
nieuws van de ramp diepe verslagen
heid gebracht. Er werd onmiddellijk
een steuncomité opgericht, dat reeds
70.000 gulden bijeen heeft gebracht. De
douane-beambten van de Nederlandse
Antillen hebben het geteisterde Wil-
lemsstad geadopteerd. In de protestant
se en katholieke kerken op Curasao en
Aruba zijn gisteravond speciale diensten
gehouden naar aanleiding van de ramp
in Nederland.
Noodzenders onder weg
De burgemeester van Hansweert
maakt bekend, dat er noodzenders on
der weg zijn met de volgende schepen:
voor Kortgene de „Zeven Gebroeders D
31". voor Zierikzee „De Vriendschap D
35," Voor Val van Ouwerkerk: „De
„Ora et Labora D 73', voor Bruinisse
de „Summus Umbra U 41", voor Hans-
weert de „Neeltje U 6", voor Rilland
de „Matteus U 202" cn voor Ellewouts-
dijk de „Adrïaantje 2".
Een ongewoon en beangstigend straatbeeld; zo geweldig is de kracht van het
hoge water, dat een schip midden 'in een Rotterdamse straat kon terecht komen.
Duizenden landgenoten herinneren zich nog de Januarivloed van 1916,
waarbij zestien mensen om het leven kwamen. In de middaguren van de
dertiende Januari stak een zware Noordwester storm op, die het zeewater
opwaarts stuwde het land in. Vooral in de Nieuwe Waterweg werd het
water buitengewoon hoog opgejaagd. Van Rotterdam tot Schoonhoven
kwamen standen voor, hoger dan men bij mensenheugenis ooit had gekend.
Hetzelfde was het geval langs de Brtelse Maas, de oude Maas, Noord, Mer-
wede, Dordtsche Kil, Hollands Diep en de Amer. In hel algemeen hebben
echter de dijken zich hier toen ititstekend geweerd, zodat rampen uitble
ven en hoegenaamd geen schade werd aangericht.
Het ergst heeft van deze vloed te lijden gehad het gebied rondom de
Zuiderzee. Ten Zuiden van Monnikendam bijvoorbeeld werden tien gaten
geslagen van veertig tot zestig meter, waardoor het water met kracht de
verschillende laag gelegen polders binnenstroomde. Alles moest vluchten,
er was geen houden aan. Aan alle kanten sloeg men alarm, Edam en Vo-
lendam verkeerden in gevaar, de West friese zeedijk werd bedreigd, de
dijk van de Anna Paulownapolder bij de Ewijcksluis bezweek, de zeer
grote polder Waterland was een onafzienbare watervlakte, van Muiden
was het grootste gedeelte overstroomd. Bij Baarn brak de Eemdijk door.
tengevolge waarvan Bunschoten en Spakenburg onder water kwamen ie
staan; ten Noord-Westen van de lijn BaarnAmersfoortNijkerkHar
derwijk stond alles blank; van Kampen liepen de lager gelegen straten
onder. In de stad was alles één watermassade omstreken van Mepoel
stonden blank, van Urk liep viervijfde deel o'nder water.
Het allerergste was de toestand op het eiland Marken, waar zich ont
zettende tonelen afspeelden. Hier lieten zestien mensen het leven.
Geruime tijd heeft het geduurd eer het water weer was teruggedron
gen. Later zijn de dijken verzwaard om te voorkomen, dat andermaal zulk
een ramp ons volk zou treffen.
Andere ernstige overstromingen
Dat Nederlands erfvijand de lage landen herhaaldelijk heeft belaagd,
blijkt voorts uit onderstaande opsomming van grote overstromingen:
18 Nov. 1421: St. Elisabethsvloed, Biesbosch ontstaan.
16 Oct. 1502: Grote vloed in Noord-Holland,
16 Oct. 1508: Dijkdoorbraken in Noord-Holland.
1 Nov. 1570: Allerheiligenvloed. Noord-Holland, groot deel van Gro
ningen, Friesland, Zuid-Holland en Zeeland onder water.
23 Januari 1610: Dijkdoorbraak. Water van Amsterdam tot Leiden.
1 Januari 1616: IJ-dijken op drie plaatsen doorgebroken.
22 Februari 1651: St. Petrivloed. Half Noord-Holland onder water.
5 November 1675: Zware stormvloed.
1415 November 1775: Zeer ernstige overstroming in Noord-Holland.
15 Januari 1808: Zuiderzeedijk op veel plaatsen doorgebroken.
Februari 1825: 800 personen en 46000 stuks vee omgekomen.
Vervolg van pagina 3).
Helden
Ditmaal zijn er slechts twee militai
ren onder de vier man die de boot
bemannen. Eén van hen is schipper
Landa uit Bergen op Zoom. De boot
waarmee ze varen is ook van hem. Op
een vrachtwagen lieeft hij zijn vaar
tuigje naar Rilland gesleept. Dit is niet
de eerste redding die hü gaat verrich
ten. Gisternacht, kort na vijf uur
heeft hij, wadend door het water dat
bijna tot aan zijn mond reikte, een
aantal mensen aan de „Kop van 't
Hoofd", de doorgebroken dyk bij Ber
gen op Zoom, gered. Later op de dag
trotseerde hij het woeste water in
Zuid-Beveland en om half tien in de
avond vond men hem onder Rilland,
Zyn kleren kon men uitwringen, maar
hij had een verbeten trek om zyn mond
en leek bezeten door de idee mensen
te redden, een idee welke hem schier
onvermoeibaar maakte.
Zijn naam is een der vele uit het
noodgebied Zeeland en West-Brabant,
die men niet moet vergeten. Wat over
dag niet lukte, slaagde in dat nachte
lijk duister. De familie Boot (zes kleine
kinderen) werd in twee zware tochten
uit haar isolement verlost. Mevrouw
Boot verklaarde na haar redding dat zij
het onmogelijk langer in liaar huis had
kunnen uithouden. Het drabbige, roest
bruine water stroomde bijna tot aan het
plafond van de eerste verdieping door
haar huis. Hoewel zij voldoende voed
sel voor een paar dagen in huis had
en ook het gebouw het wel zou kun
nen uithouden, had het isolement haar
angstig gemaakt, vooral daar zij de ge
hele dag had gezien hoe de reddingspo
gingen mislukten. In een wagen van de
luchtstrijdkrachten werd zij naar Ber
gen op Zoom gebracht.
In de verte echter flikkerden onop
houdelijk lichtseinen in het zwart van
de nacht. Noodseinen van ongelukkigen,
die hoopten op redding Die redding is
echter vooralsnog niet mogelijk. Voor
eerst kampen de hard werkende militai
ren en burgers met een schreeuwend
tekort aan materieel en daarnaast maken
de wind en regen de meeste pogingen
vruchteloos.
Nogmaals helden
Een ander die men niet moet ver
geten is korporaal De Bruin, een jon
geman van de luchtstrijdkrachten, die
in de nacht van Zaterdag op Zondag
een tocht over de dijk by Bergen op
Zoom ondernam, terwijl de golven er
huizenhoog overheen sloegen. Iïy
waagde zijn leven om een invalide cn
diens twee kinderen te redden, die in
een woonwagen aan de dijk woon
den. Hij vond de man terwijl deze
zyn kinderen boven zyn hoofd hield.
Kort nadat deze mensen waren gered
sloeg de woonwagen om en werd hij
verbrijzeld door de golven.
Velen, die op meer afgelegen plaatsen
verspreid in de polders wonen, konden
niet bereikt worden. Met gebrekkige
middelen bleef men pogen ook deze on
gelukkigen te helpen. Vannacht zijn wij
uitgerukt met een uitgebreide afdeling
van het regiment veldartillerie. In de
politiepost van het zwaar getroffen
Halsteren werd een korte stafbespreking
gehouden tussen de hoogste officieren
Besloten werd het waterfront aan drie
zijden aan te vallen. De detachementen
waren uitgerust met zoeklichten en
pontonboten. Dicht aan de grens van
land en water werden de zoeklichten
opgesteld. Als enorme ijspegels priem
den de blauwe stralenbundels door de
duistere nacht. Voelhoorns tastten het
overstroomde gebied af. Nu en dan
bleef de lichtstraal rusten op een een
zame boerderij, een stil eilandje in de
woeste zee, een eenzame enclave temid
den van de troosteloosheid, waar wel
licht diepe menselijke ellende werd ge
leden.
De militairen, vermoeid en onbe
kend met dit soort reddingswerk,
zwoegden met onhandelbare stormbo-
ten en onwillige buitenboordmotoren.
Er werd koortsachtig gewerkt. Even
wel nog zonder noemenswaardig re
sultaat. Bij Lepelstraat, een der dorpen
waar in de omtrek de elementen het
hevigst hebben gewoed, zagen de man
nen geen kans hun zoeklichten op een
goede plaats ot> te stellen. Door de
enorme golfslag waren grote stukken
uit de weg, die men de „Kladde
noemt, weggeslagen. Met de grootste
moeite konden zware vrachtwagens
met stormboten en pontons de dijk
passeren. Aan het einde van de Kladde
rieoen lichtstralen uit de verte om
huip. Van een roeiboot, die al twee
uur weg was, bleek geen spoor meer
te bekennen. En de bui'l nbooramoto-
ren van de pontons weigerden dienst.
Dit maakte deze nacht tot een van
de meest trieste die wij ooit meemaak
ten Nu was de wind gaan liggen,
slechts nu en dan verstoorde een he
vige hagelbui de rust: een rust die on
heilspellend was. De watervlakte rim
pelde troosteloos. Aan de einder gin
gen lichtstralen aan-uit. aan-uit.
De weg waarover wij met een wacht
meester van de Rijkspolitie konden
gaan was een droevige getuigenis van
de rampzalige nacht van gisteren. Alle
boerderijen die wij passeerden waren
verlaten, op een cafeetje na, waar eva
cué's en doodvermoeide en verkleum
de soldaten in het schijnsel van een
walmende petroleumlamp de morgen
afwachtten met hete koffie en stilzwij
gen. Stilzwijgen, dat slechts onderbro
ken werd door vragen over de toestand
en het dreigende gevaar.
Daarbuiten heerste eveneens stilte
en slechts het gestage klotsen van
het water kon men horen. Langs de
totale lengte van de weg is het dek
opengereten door de golven. Balen
stro, hout. kisten, vaten en resten van
boerengereedschap zijn er aange
spoeld. Tot hier is de overstroming
gekomen in die verraderlijke nacht,
die erger is geweest dan de nacht van
de bombardementen. Men staat mach
teloos tegenover dit wrede ingrijpen
van de natuur. Men waande zich weer
veilig achter beschuttende dijken.
Een springvloed, opgejaagd door een
ontembare Noordwester, is echter vol
doende geweest om het werk van ja
ren volledig in stukken te slaan en een
groot aantal mensen van het leven
te beroven. -
De soldaten ploeterden voort in de
modder era in het water. Desnoods wa
ren zij bereid er helemaal in te gaan,
zoals die vissers van Tholen, die met
heldenmoed gisteren de gehele dag met
onooglijke schuitjes mensen uit hun
isolement hebben verlost. Maar het is
droevig te zien, hoe ook deze jonge
kerels tenslotte worden teleurgesteld
tenzij er zwaarder en beter materiaal
komt en de reddingsorganisatie op volle
toeren gaat draaien. Dat kan nu nog
niet. Daarvoor kwam de slag te onver
wacht.
En ondertussen stuwt het water voort,
onstuitbaar. Zwakke polderdijken kal
ven af en steeds meer land raakt over
stroomd. Steeds opnieuw klinkt alarm
en zijn nieuwe evacuaties nodig. En in
de stilte van de nacht snakken de ge-
isoleerden naar het licht van een nieu
we dag, die dan wellicht redding zal
brengen.
IJmuiden
De ravage ana het strand voor IJmui
den is onisteliend. De paviljoens stort
ten krakend ineen, de houten planken
en splinters werden tot ver in de dui
nen verstrooid. Strandhuisjes zakten als
kaartenhuisjes in elkaar en werden
weggespoeld; het botenhuis van de red
dingsbrigade werd versplinterd, de bo
ten vond men kilometers verder totaal
vernield terug. De dienstdoende tele
grafisten van Scheveningen Radio be
leefden een angstige nacht. Het water
liep in de kelders en dreigde de daar
opgestelde apparatuur onklaar te ma
ken. Met vereende krachten wist men
een groot onheil te voorkomen.
Scheveningen
De peilschaal bij de zeesluizen in het
verversingskanaal te Scheveningen
wees in de nacht van Zondag op Maan
dag zelfs vier meter aan. Niemand her
innert zich ooit een hogere stand te heb
ben meegemaakt. De ravage, welke de
waarlijk kokende zee heeft aangericht
op de boulevard, vooral aan de Zuid
zijde bij de Scheveningse havens, is
verschrikkelijk. De bestrating van de
boulevard is over honderden meters
volledig verdwenen: de banken, die
langs de strandmuur stonden, waren
opgenomen door het golvenspel en als
kinderspeelgoed neergekwakt tegen de
strandweg. Het water is 's nachts tot
ever de verhoging van de Scheveningse
Keizerstraat gekomen en er is een flink
gat in deze straat geslagen gebeur
tenissen, waar men nog jaren over zal
spreken.
Bij het Kurhaus was het gisteren zeer
druk van de belangstellenden, die niet
uitgekeken konden raken op de wilde
en woeste golven. Nooit zag men de zee
zc kwaadaardig, zo machtig en zo in
drukwekkend.
Bij de haven is een grote partij ha
ring in vaten, welke gereed lag voor
export, doodeenvoudig verdwenen:
weggespoeld door de zee.
De schade in Den Haag. waar de
brandweer een kleine duizend maal
ter assistentie werd geroepen, waar
twee woonschuiten zonken, waar tal
loze bomen sneuvelden, daken en
schoorstenen beschadigd werden en
waar de boulevard geruïneerd werd,
is niet gering.
Bij veetransport
twee doden
Uit Brandwijk wordt gemeld, dat twee
personen, die vannacht met een vrachtauto
varkens trachtten te vervoeren uit de on
dergelopen gebieden door het stromende
water zijn meegesleurd en verdronken. Er
waren reeds twee vrachten varkens door
hen vervoerd, doch tijdens het transport van
de derde vracht kwam het water opzetten
met het bovenvermelde gevolg. De toestand
in Brandwijk is ernstig. Ook in het nabij
gelegen dorpje Molenaarsgraaf stroomt reeds
het water door de straten in de richting
van Ottoland.
