Eilanddorp Zuidland werd in één uur
een schuimende binnenzee
Oost-Engelse kustgebied zwaar getroffen,
noodtoestand in Noord-West België
Extra-bussen collecte ten bate
van de getroffen gebieden
Veertig doden op Goeree
Vier doden geborgen
op Texel
Honderdnegenendertig opvarenden van
de „Princess Victoria" verdronken
Castricum's trots
ingewaaid
Spaamdammer brak
een dijbeen
Spontane hulp
uit Heemstede
Schade niet te schatten
Indrukken uit Rampgebied
Gebrek aan vaartuigen en roeiers
bemoeilijkte reddingswerk
Relaas van een oog
getuige
Hulpverleningsactie in Haarlem
MAANDAG 9 FEBRUARI 1953
3
AlMcsser
■SStTAMit 4
■c1; woerö.:
U«8lSM>0<lO
VoofM Putt CD
[EVACUATIE!
frOUttftS'
iONDgS-gATEl
•«wwtóKNMl
5 ORUs»
I VERSAKEN
ftumn NOORD BRABANT
En zo zijn er honderden gevallen in het
Zuidland, waar gisteren ware heldendaden
zijn verricht om de geïsoleerde bewoners
uit hun benarde positie te reddën. Totdat
de eb de dijk naar Heenvliet en Rotterdam
had vrij gegeven waren er alleen een paar
kleine roeibootjes en daarmee hebben vrij
willigers met lijfsgevaar eerst de zieke en
oude dorpelingen naar de hoger gelegen
huizen vervoerd. Later kwamen er nog wal
vletten én 'roeiboten uit Rotterdam, maar
omdat daar geen bemanning bij was en de
Zuidlanders zelf van roeien bij zulk ruw
water geen kaas gegeten hebben, stagneer
de het reddingswerk aanzienlijk, zodat er
laat in de namiddag nog een 150-tal ge-
inundeerden op hun verlossing wachtten.
Tegen vieren kwam ook de marine-onder
zeedienst een handje helpen met een aantal
rubberbootjes, maar deze konden behalve
hun bemanning slechts één passagier ver
voeren, terwijl deze vaartuigen eigenlijk
ook te wankel waren voor dit zwalpende
water. Zelf hebben wij in een grote motor-
vlet een reddingstocht bijgewoond een
van onze klanten moest via een ladder en
De toestand in Stellendam (op Goeree-
Overflakkee) is zeer ernstig. De gemeente
staat vrijwel geheel onder water en de be
volking heeft zijn toevlucht gezocht op
vissersbootjes. Er is gebrek aan levens
middelen en water. Talloze cadavers drij
ven in de eindeloze watervlakte rond Stel
lendam. In Melissant, waar geen direct ge
vaar dreigt zijn vier lichamen aangespoeld
van inwoners van Stellendam.
Door de overstroming zijn op Goeree 40
doden gevallen. De haringvloot, die in
Breskens ligt, gaat naar Stellendam om de
bevolking te evacueren.
Zondagavond Iaat werd op Texel offi
cieel bevestigd, dat vier van de inzittenden
van de autobus met werklieden, die in de
ochtenduren op weg naar de bedreigde
plaatsen op het eiland door het water was
overweldigd, de dood hebben gevonden.
Over een vijfde inzittende van de autobus
verkeert men nog in onzekerheid. Aange
nomen mag echter worden, dat ook hij het
leven heeft verloren.
Er bestaat vertrouwen onder de groep
werkers, die in Den Burg een centrale post
hebben ingericht in hótel Lindeboom, dat
het grootste gevaar thans bezworen is.
De circa 20 bewoners van de polder „De
Eendracht", die zoals bekend, geheel als
verloren wordt beschouwd, zijn onderge
bracht in Den Burg. De schade op het
eiland kan nog met geen mogelijkheid
worden geschat.
Vier schepen op de
Waal gezonken
Op de rivier de Waal zijn tengevolge
van de hevige golfslag in de nacht van
Zaterdag op Zondag vier schepen gezon
ken. Of alle opvarenden zich in veiligheid
hebben kunnen stellen is niet bekend. Het
staat echter vast, dat de opvarenden van
het Duitse sleepschip „Soll Verein" zich
met behulp van een roeiboot hebben kun-
redden.
Ter hoogte van Heeselt zonken voorts
de „Mathahorn 3" en „West Fina". Bij
Gameren zonk het 2500 ton metende sleep
schip „Vulkaan", dat geladen was met erts,
De orkaan van Zaterdag en Zondag heeft niet alleen Nederland, maar ook Engeland
en België veel leed en schade berokkend. Het Oost-Engelse kustgebied is zwaarge-
troffen en vele mensen hebben het leven verloren in de woedende stormen, die het
water opzweepten en de kustwerken vernielden. Een grote ramp heeft Oost-Engeland
getroffen en vele kustbewoners bevinden zich nog in groot levensgevaar, doordat
dijken en waterkeringen dreigen te bezwijken onder de druk van het water. Van
nacht was het aantal doden gestegen tot 145; 20.000 personen zijn dakloos. De red
dingswerkzaamheden, waaraan vrijwilligers uit het hele land deelnemen, worden in
koortsachtig tempo voortgezet. Ook in het Belgische kustgebied zijn slachtoffers ge
vallen. De noodtoestand is afgekondigd. De gehele kuststrook moet ontruimd worden.
In de Ierse zee is Zaterdag het Engelse passagiersschip Princess Victoria vergaan in
een woedende storm. 130 van de 183 opvarenden zijn verdronken.
Ook in het buitenland la, 1 is 2 kol
Een vloedgolf, voortgedreven door enorm
sterke stormvlagen, heeft over een afstand
van vijftig kilometer de dijken in de nabij
heid van Mablethorpe, in Oost-Engeland,
doorbroken, waardoor het land kilometers
ver overstroomd werd.
In sommige gebieden staat het water zes
meter hoog. Men vreest dat velen, die in
landhuisjes woonden, om het leven zijn ge
komen. Alle verbindingen in dit gebied zijn
verbroken. De politie heeft vergeefs ge
poogd door middel van radio-auto's ver
binding te krijgen met de geteisterde dor
pen. De redders moeten soms tot aan de
hals door het water waden. Een gebied ter
lengte van honderd kilometer langs de kust
van Norfolk is door overstromingen ge
teisterd.
In de nabijheid van Welis-on-Sea is het
land tot acht kilometers van de kust over
stroomd. Vissersboten werden door het ge
weld van de zee op de akkers geworpen-
De ergste
Kings Lynn, de grootste stad aan de
Wash, met 24.000 inwoners, heeft de ergste
overstroming van zijn geschiedenis te ver
duren gekregen. De Ouse, waaraan deze
plaats is gelegen, is buiten haar oevers ge
treden. Honderden gezinnen zijn dakloos
geworden. Twee mannen en twee vrouwen
zijn om het leven gekomen, terwijl ver
scheidene personen werden vermist. In
rubberboten rond varende vliegers van de
Britse luchtmacht staan de politie bij bij
het redden van gezinnen van de daken van
hun onder water gelopen woningen. De
vloedgolf heeft hier een hoogte van ruim
tien meter bereikt.
Het Britse passagiersschip „Princess
Victoria" is Zaterdag in de Ierse zee ge
zonken. Van tic 183 opvarenden (passagiers
en bemanning) uijr. er 139 om het leven
gekomen. Er zijn tot nu toe zes lijken ge
borgen. Onder Je slachtoffers bevinden zich
vrouwen en kinderen. De 44 overlevenden
zijn allen mannen.
Acht overlevenden zijn door de Britse
torpedoboot jager „Contest" opgepikt. De
reddingboot van Donaghadee bracht 35
overlevenden binnen.
Eén reddingboot van de „Princess Vic
toria" wist Donaghadee binnen te P">°n.
Aan boord bevonden zich een ernsti- ge
wonde man en de lijken van zes andere rp-
varenden van het verongelukte schip, die
de ontberingen na de schipbreuk niet had
den overleefd.
De Britse admiraliteit heeft Zondag
medegedeeld, dat de onderzeeboot „Sirdar"
te Sheerness, aan de Theems, is gezonken.
De onderzeeër lag in dok, toen dit ge
schiedde. Ook een fregat is omgeslagen.
België
Voor het Noordelijke deel van het Belgi
sche kustgebied is Zondag de noodtoestand
afgekondigd. Zware zeeën sloegen over de
dijken bij Knokke, het Zoute en Heist.
Bij het Zoute en het nabijgelegen Lek
kerbek werden dijken doorbroken, waar
door het water woningen, waaronder de
particuliere villa van Koning Boudewijn,
binnendrong.
De KLM vliegt weer
Naar de KLM meedeelt worden de vlieg-
diensten, die Zaterdag en Zondagmorgen
wegens het noodweer stagnatie ondervon
den, sinds gistermiddag weer normaal uit
gevoerd.
De orkaan heeft in Castricum de toe
gangsweg tot het strand, evenals in Wijk
aan Zee, gedeeltelijk vernield. De trap
van het naast deze weg gelegen wandel
pad, moest het eveneens ontgelden en op
het Noordelijk stuk strand verdween
een zware bunker in de kokende zee.
Van de duinen werden, evenals in Eg-
mond aan Zee en elders grote stukken af
geslagen; gevaar voor overstroming wordt
bij eventueel springtij niet denkbeeldig
geacht.
De oude St. Pancratiuskerk die
thans bij de Hervormden in gebruik is
kreeg het zwaar te verduren en de storm
deed een groot gat in de kap ontstaan
van 11/2 meter in het vierkant.
Met burgemeester C. F. Smeets aan het
hoofd is er thans in Castricum een actie
gaande.
In de seinzaal van de Haarlemse brand
weer zijn van Zaterdagmiddag tot Zon
dagavond 6 uur ruim 300 meldingen van
schade aan daken binnengekomen. Indien
er gevaar dreigde, rukte de brandweer
uit. Zij is de hele Zondag in touw ge
weest.
De 53-jarige A. C. Kleer uit Spaarn-
dam is Zaterdagavond door een omlaag
stortend gedeelte van de gevel van zijn
woning aan de IJdijk getroffen, tengevol
ge waarvan hij een dijbeen brak. Na ter
plaatse te zijn verbonden is hij naar het
ziekenhuis St. Joannes de Deo te Haar
lem overgebracht.
Met behulp van ducks worden bewoners vM door de vloed bedreigde huizen gered
door de genie en pontonniers. Een /oio. u®.aet zwaargetroffen Raamsdonckveer.
Van hedenmorgen 8 uur af kunnen man
nelijke vrijwilligers van 18 tot 45 jaar zich
melden aan het Stadhuis. De gemeente
zorgt voor hun uitrusting. Zij zullen op het
eerste sein van de hulpverlenende instan
ties met bussen naar het Zuiden vertrek
ken.
Particulieren, die zich met vrachtauto's
willen beschikbaar, stellen, kunnen zich van
8 uur vanmorgen af aanmelden en opstel
len in hét Florapark.
Inzameling kleding
en dekking
De afdeling Haarlem van het Nederlandse
Rode Kruis heeft in samenwerking met de
U.V.V. de inzameling van kleding, dekking,
kooktoestellen en dergelijke georganiseerd.
Er wordt opgewezen, dat de goederen'al
leen nuttig kunnen zijn wanneer zij direct
voor gebruik gereed zijn, dat wil zeggen
gereinigd en eventueel hersteld.
Vanmorgen elf uur af kunnen de goede
ren op de volgende plaatsen worden afge
geven:
Vleeshal Haarlem (centraal depót), Dag-
openluchtschool Rijksstraatweg 247A in
Haarlem Noord, Bureau Rode Kruis Pavil-
Velsen helpe de
getroffenen!
Dinsdag, dus morgen, zal in Velsen
onder leiding van het Rode Kruis een
geldinzameling worden gehouden ten
bate van de rampgebieden. Boven
dien wordt, onder leiding van de heer
P. Waardenburg, directeur van dc
dienst voor Sociale Zaken en met
medewerking der vrouwenorganisa
ties vandaag Maandag een kle
ding- en dekkinginzameling georgani
seerd.
Daartoe zullen wagens door de gemeente
rijden, voorzien van een speciaal kente
ken. De inleveringscentra zyn:
Cultureel Centrum, vergaderzaal Abe
lenstraat; Gymnastiekzaal R.K. school
Driehuls, Gymnastiekzaal Adolf van Nas-
sauschool Santpoort en de opslagplaats
van de heer J. de Meza In Santpoort-
Station.
Zondagmiddag om twee uur is een eerste
hulpcolonne uit Heemstede vertrokken, an
derhalf uur later gevolgd door een tweede.
Tezamen ongeveer zestig personen, waar
onder Haarlemse advocaten, leerlingen van
de M.T.S. te Haarlem en Heemsteedse vrij
willigers uit alle delen aer bevolking.
De technische voorbereiding was in han
den van de korpschef van politie, de heer
A. Berentsen, de uitrusting werd geleverd
door het gemeentebedrijf van Publieke
Werken.
Het gezelschap reist met twee grote auto
bussen, waarin het zo lang het nodig is ge
huisvest kan blijven.
De fractievoorzitters van de vier grootste
Heemsteedse politieke partyen (K. V. P.,
V. V. D., Prot. Christelijke en P. v. d.
A.) hebben het college van Burgemeester
en Wethouders verzocht vijfduizend gulden
ter leniging van de nood onder slachtoffers
ter beschikking te stellen.
joenslaan 3 en de gemeentehuizen van
Heemstede en Bloemendaal.
Hei Rode Kruis zal op korte termijn een
straatcollecte organiseren. Individuele
geldinzamelingen zijn met alleen niet ge
wenst, zij zijn ook niet geoorloofd.
Voor hen die direct giften in geld willen
bijdragen bestaat de mogelijkheid deze af
te dragen op de bureaux van Rode Kruis
(Paviljoenslaan) en U.V.V. (Stadhuis).
Het gemeentebestuur brengt dank aan
allen die zich spontaan hebben aangemeld
voor de hulpverlening en betreurt dat dit
initiatief niet reeds gisteren in daden kon
worden omgezet. Dit geschiedde echter op
uitdrukkelijk verzoek van de hulpverlenen
de instanties, daar deze eerst de grote hoe
veelheid van acties moesten coördineren
en bovendien de Haarlemse hulpcolonnes
toch pas bij het invallen van de duisternis
in het geteisterde gebied zouden aankomen.
Uit de Haarlemmermeer, zo vernemen
wij, werden Zondagavond reeds tien
vrachtauto's met kledingstukken naar de
noodgebieden gezonden.
Geen kijkspel
Gebleken is, dat vele nieuwsgierigen a
zich per auto naar de getroffen gebie- a
den begeven. De hulpverlening onder- s
vindt hiervan hinder. Verzocht wordt
I daarom, aan automobilisten die niet bij g
de hulpverlening zijn ingeschakeld, zich 8
niet naar deze gebieden te begeven 8
Brandweren naar
Rotterdam
In Rotterdam, Hellevoetsluis en Maas
sluis is het onder meer noodzakelijk de vol
gelopen kelders leeg te pompen. Ook de
Haarlemse brandweer neemt hieraan actief
deel. Zondagavond om zes uur vertrok een
motorspoit, bemand met een brandmeester,
drie leden van de vaste kern en drie vrij
willigers naar Rotterdam.
Een half uur later vertrok de rayon-
motorspuit van Overveen, bemand met
vier vrijwilligers van de Bloemendaalse
brandweer eveneens naar Rotterdam. De
brandweer van Krommenie sloot zich hier
bij aan.
Motorvlet naar Overvlakbee
In de avond vertrok ook een in allerijl
gereed gemaakte motorvlet van de dienst
Haven- en Marktwezen te Haarlem naar
Hellevoetsluis om dienst te doen bij de
evacuatie van de bevolking van Overvlak-
kee. De vlet is overgebracht met behulp
van een trailer van de Holland Nautic.
Voorts vernamen wij dat Zondagavond
veertig man van het Centraal Instituut
voor de Opleiding van Sportleiders te
Overveen per bus naar Spijkenisse zijn
vertrokken om assistentie te verlenen. On
middellijk hierna maakte zich een tweede
groep gereed om aan een oproep.om hulp
gehoor te kunnen geven.
Hulpcolonne
De Gemeente Velsen heeft besloten een
hulpcolonne van 30 man en toegerust met
volledig uitgeruste auto's naar de ramp
gebieden te zenden.
Op dit ogenblik kan nog geen en
kele globale schatting worden gemaakt
van de schade, die de ramp aan have en
goed van velen heeft toegebracht. Ver
wacht moet worden dat dit bedrag in vele
tientallen millioenen guldens zul lopen.
heid te kunnen stellen, want hij was er
zeker van, dat tal van geïnundeerde boer
derijen de kracht van een nieuwe vloed
niet zouden kunnen weerstaan.
De evacuatie
Met een hulpploeg van tien Rotterdamse Rode Kruis-mannen zijn wij gistermiddag
over een spiegelgladde dijk naar het rampgebied op Voorne en Putten gereden, waar
het plaatsje Zuidland wel het hevigst geteisterd is. Zuidland, een welvarend boeren
dorp van 2200 inwoners, dat in de noodlotsnacht van Zaterdag in een uur tyds ver
anderd is in een oord van troosteloze ellende. De dljlckruin, bU eb de enige verbinding
met de buitenwereld, steekt ternauwernood tien centimeter boven water uit en ter
weerszijden daarvan strekt zich van einder tot einder een kokende zee van stinkend
geelbruin water uit waarin stukken huisraad en opgezwollen dierenkadavers heen en
weer gesmeten worden tussen de halfverdronken huizen. Op het hoogste punt, waar
de tramlijn FlakkeeRotterdam uit het water opduikt, groepen wat dorpelingen
samen, doelloos en zwijgend uitziend over de kokende baaierd, die bijna hun graf
geworden was en die hen allen tot de bedelstaf gebracht heeft.
Bijna niemand heeft iets meer dan het
vege lijf kunnen redden, zo onverwacht is
de zondvloed over het dorp losgebarsten.
In het tramstation weidse naam voor
een eenvoudige boerenherberg hokt zo'n
groepje stakkerds bijeen. In geleende kle
ren en dekens zitten zij om een kachel die
met lege sigarenkistjes brandend wordt
gehouden „de kolen zijn verzopen".
Vrouw Stoof, een 69-jarige boerenvrouw,
doet het woord, de anderen turen apafisch
voor zich uit of huilen zonder geluid.Vrouw
Stoof had met haar man een kleine hof
stede in de polder en was Zaterdagavond
om 10 uur naar bed gegaan in de huis-
kamer./ömdat je boven niet kon slapen van
het lawaai van de wind. Om kwart voor zes
was' zij wakker geworden met natte voe
ten. Denkend dat de beddekruik lekte, had
ilj haar man gewekt en toen ontdekt dat
de kamer vol water stond.-
Op dat moment was krakend de huis
kamerdeur bezweken onder een muur van
binnenstromend water, zodat de beide
oudjes nog maar ternauwernood de zolder
trap konden bereiken. Kletsnat en uitgeput
hadden zij toen urenlang op de stikdonkere
vliering gelegen, beneden hen het water
steeds hoger komend. Tegen 12 uur Zon
dagmiddag naderde eindelijk een roeiboot
hun hachelijke schuilplaats en konden zij
via een dakvenster in veiligheid gebracht
worden. Hun vee, hun lijfgoed en hun
spaarduitjes zijn echter een prooi van het
water geworden en hun wrakke boerde
rijtje kan ieder ogenblik bezwijken onder
de druk van het beukende water.
een touw uit zijn dakkamertje in de boot
neergelaten worden en zelfs in die schuit
was dat een avontuur, dat wij niet gaarne
herhalen zouden. Het was dan ook alleszins
begrijpelijk dat burgemeester De Kool via
de enige teléfoonlijn die zijn dorp nog met
de buitenwereld verbond, moord en brand
schreeuwde om bemande motorvlets, om
de rest van zijn nog geïsoleerde dorpelin
gen nog vóór donker en hoog tij in veilig-
Wij hebben niet kunnen afwachten of
zijn alarmkreten effect gehad hebben, want
tegen 6 uur avonds begon de opkomende
vloed de dijk alweer dusdanig te overstro
men dat wij ons haasten moesten om nog
langs deze laatste vluchtweg huiswaarts te
kunnen keren. Tot dat tijdstip echter waren
er echter in Zuidland nog geen doden te
betreuren waarbij wij de honderden ver
dronken koeien en varkens dan maar niet
rekenen. Het ergste is het dorpje dus waar
schijnlijk bespaard gebleven, maar wat telt
voor deze mensen het leven nog, nu zij
dakloos en straatarm, alles hebben moeten
achterlaten dat hun dierbaar was?
Met bussen zyn zij, in de middag en
vooravond, naar Rotterdam geëvacueerd,
waar hun in de Ahoy-hall een liefderijke
ontvangst, een maaltijd en een bed wacht
te. Maar het ging langs hen heen, het deed
hen niets. Gewillig lieten zij zich registre
ren en met zich omsollen, gewillig slurp
ten. Maar het ging langs hen heen, het deed
samen, stil voor zich uitstarend, de ogen
nog vol van de herinnering aan hun nacht
der verschrikking
De situatie op de Zuidhollandse eilanden.
Wonderen met wankele
roeibootjes
Ook in het buitenland slachtoffers en verwoestingen
Zwaarbeschadigde woningen in Raamsdonckveer.
De Nationale commissie voor vluchte
lingenhulp doet, mede namens het Natio
naal Rampenfonds, een dringend beroep op
al haar plaatselijke afdelingen om, zo
mogelyk nog in deze week en anders vol
gende week, in hun gemeente een extra>
bussencollecte te houden ten bate van de
door de nationale watersnoodramp getrof
fenen, en zich hier met kracht achter te
stellen.
De nationale commissie voor vluchtelin
genhulp heeft hiervoor haar organisatie en
apparaat tijdelijk in dienst gesteld van het
rampenfonds en verzoekt haar plaatselijke
commissies zich ad hoe te beschouwen als
plaatselijke commissies van het nationaal
rampenfonds.
De stichting 19401945 doet gelijkelijk
een beroep op al haar plaatselijke commis
sies ten bate van deze inzameling. De plaat
selijke afdelingen van de nationale com
missie voor vluchtelingenhulp en van de
stichting 19401945 wordt verzocht onder
ling contact te willen opnemen en plaatse
lijk deze actie gezamenlijk te voeren.
Het Nederlandse Rode Kruis, dat deze
oproep mede ondersteunt, zal via haar af
delingen een goedereninzameling voor de
door de watersnood getroffenen organi
seren.
De nationale commissie en de stichting
19401945 verzoeken haar afdelingen ook
hieraan alle medewerking te willen geven
en zich hiervoor in verbinding te willen
stellen met de plaatselijke afdelingen van
het Nederlandse Rode Kruis. Voorzover
geen plaatselijke afdeling van het Neder
landse Rode Kruis in een gemeente aan
wezig is, kunnen de goederen rechtstreeks
gezonden worden naar de intendance van
het Nederlandse Rode Kruis, Fluwelen.
Burgwal 19, 's-Gravenhage.
De genoemde organisaties doen een be
roep op allen, om niet zelfstandig activi
teiten te ontwikkelen, doch deze langs de
plaatselijke vertegenwoordigingen van ge
noemde organisaties te leiden, opdat een
zo effectief mogelijke bundeling van alle
krachten wordt verkregen. Ieder, die dus
wil meewerken aan deze actie, wordt ver
zocht zich in verbinding te stellen met deze
vertegenwoordigingen, welker adressen in
het algemeen op de gemeentehuizen be
kend zijn.
Zij, die rechtstreeks gelden willen storten,
kunnen dit doen op giro no. 9575, ten name
van het Nationaal Rampenfonds, Den Haag.
Vrijwilligers kunnen zich vandaag aanmelden
Inzamelingscentra geopend
Onder leiding van loco-burgemeester D. J. A. Geluk burgemeester Cremers was
uitstedig zijn gisteren in Haarlem tal van maatregelen genomen om de stroom van
initiatieven tot hulpverlening te coördineren. De vele honderden die zich aanmeldden
voor hulpverlening in de geteisterde gebieden werden door het bureau van de U.V.V.
genoteerd. De directeur van de gemeentereiniging, de heer M. Renne, stelde een
colonne van vrachtwagens en materiaal bestaande nit zandzakken, schoppen, over
alls, brancards van de Bescherming Bevolking samen. In overleg met de centrale
dienst van de Rijkswaterstaat en het provinciaal bestuur werd echter nog niet uitge
rukt, omdat voor alles de hulp uit de nabijgelegen plaatsen gecoördineerd moest
worden.
