Zeeland zwaarst van al getroffen WAT ER GEBEURDE EN WAAR HET WATER ONS OVERVIEL Ongeveer dertig doden Zware slagen voor de Z.-H. eilanden En nog wachten honderden op hun redding -HELP— GIRO 9575 TWAALF DODEN GEBORGEN MAANDAG 2 FEBRUARI 1953 DE COURANT—NIEUWS VAN DE DAG ■^5-nloor*1T WATER. LANO BINNENJ EEN poce. 0IJ PjKWAGHT PETT*W •TIEN 6ChEPEtV WACHTEN/ j 'j'flM HAVErv^__ glNNEIV li TE. VALLEN/.' "Pooi.56. TRAWLER. 2.1 NKENP6 IN HAVEfV - RADIO SCHEvenin^EIV. KEU/ER^ ONDER WATER i "hoo6$PaNNIN6'5L. j IN 07EVAAR. 'J MUIDEN/ koNUK/6'N WH-HEL-MINABOUL. '- '.EK-N^tio 06-tCWAP. i tfRANOEfJAD wet&óE^AAjSEN// EK V HDLLANP RaoiOSVTATion vERniEL-P \2W. BCWAPE IN BRITSE lKAMP 2 5CHEP6IN ■sSQ. \OP LANO 66WORPEN pijKOOORÖR V\v OOg Ni Y\ -X'SP.jk.ENIS^E» ;HE^lSrs Pu/ten arnoeR 7 i-ieNieiv VE«U><2ONI<E N E g <- A. N O ^s. •S é>«A.vrv/oeeL® >Zfi menSEN ÜP&B Slot&M r\i PÖLITiE* <.-N 2 ERN e. PONTOK/KN6CH7G~ i^V6RPRDNH6W DUINEN/ - QOQR66PLAC»EI-<\ ijk j| ^jCWAD IC D VROUWEN v\' 1 Pol-DER \A \fwe$7»cAP£uA VEËREJ WALCHE-RENJ V SloEPN-J*1 AR.NEMOIOEN OUPE -iTAD (OnPER WATER) ONpER WATER WATER N JA- VL'^IN6&Iip-~N COK^KERX jvX 6AT IN 06 PJK. 1 ^L IOORD- BEVELANOj HOEPEKENSKeRKEi» V(WAT6RO> "^T UMRjAwD NktfbK- PAiR- 5W-. ÖTH^N6. OUPE^TAD ONP£R6ÊLOPËI O (Van onze speciale verslaggevers) BERGEN OP ZOOM. 1 Febr. Zeeland, van alle Neder landse provincies het meest kwetsbaar in de strijd die Neder land in de afgelopen uren tegen zijn erfvijand voerde, is wel zeer zwaar getroffen. Slechts bij benadering valt te zeggen hoeveel mensenlevens het aanstormende water heeft geëist. Vannacht bedroeg dit aantal ongeveer dertig, maar nog wachten honderden mannen, vrouwen en kinderen op een zolderkamer, of zelfs in de bomen op het moment, waarop zij uit hun nood zullen zijn verlost. Men kon het gisteren niet aan. Het was onmogelijk ze allen te red den, voordat de nacht viel, de nacht, die opnieuw een eb zou bren gen en een vloed... Schier overal was het even erg. In Kruiningen en zijn om geving, waar hele dorpen moesten worden geëvacueerd, in de zak van Zuid-Beveland, die voor een groot deel onder water staat, op Walcheren, waar Vlissingen en tal van dor pen onder water kwamen te staan. En overal de gehele rijke Schelde-delta door drijven boven vrucht- haar land kadavers van vee en beneden diep onder het water rot de wintertarwe en vergaan de kostbare aardappelvoorraden. Nog op geen stukken na valt te begroten, van welke omvang de materiële schade zal zijn. de geweld van het water niet aan. Bij Oostkapelle sloeg een groot gedeelte weg. Arnemuiden staat onder water, evenals het vlakbij gelegen Rithem. Middelburg bleef practisch van het water vrij. Een groot gat sloeg in de dijk bij Rammekens, op dezelfde plaats waar ook tijdens de bezetting de dijk werd getroffen. Z .-Vlaanderen OP vier plaatsen brak bij Hon- tenisse de dijk onder het woeste geweld van het de Schel de instormende water. Acht men sen kwamen hier om het leven, een in Hontenisse, zeven in het dichtbij gelegen Grauw, doch bij zonderheden hoe deze ramp zich voltrok zijn nog niet beschik baar. Het gemeentebestuur van Hontenisse wist een verbinding met Nederland te krijgen en deel de mede, dat de stoffelijke resten der slachtoffers geborgen waren. Een sober bericht, maar tekenend voor de ramp-toestand, die alom in het geteisterde gebied heerst. Bij Ossenisse, slechts enkele ki lometers meer Westwaarts, sloeg een gat van honderd meter in de dijk. De politie heeft vrijwilligers opgeroepen en vorderde mensen voor het vervoer van mensen en vee. Van de verspreid liggende boerderijen in deze omgeving, konden velen zich niet staande houden. Hoeveel mensen hier om gekomen zijn, valt nog niet bij benadering te zeggen. Het gehele fn de Schelde stekende land van Ossenisse, is één grote watervlak te, Terneuzen Zelfs de machtige stenen bol werken bij Terneuzen, waar dage lijks tientallen bezig zijn aan het onderhoud, moesten het begeven. De Serlippenpolder en de Othene- Dolaer even ten Oosten van de Zeeuwsvlaamse havenstad, liepen onder. Hier kwam een kind om het leven; twee personen worden vermist. In het oude gedeelte van Terneuzen staat het water tot aan de eerste verdiepingen en buiten de stad zijn twaalf boerderijen on der water gezet. Het vee kon niet geborgen worden. Verder naar 't Westen, langs de gehele kust van Zeeuwsch-Vlaan deren, overal kwamen gaten in de dijk, of sloeg het water over de borstwering. Bij Hoofdplaat, bij de Plasstreekpolder, overal staan hele gebieden onder water en overal is het hetzelfde beeld van trieste boerderijenresten en rond drijvend vee, losgeslagen stro en hooi. Walcheren NAUWELIJKS op adem geko men van de ontzettende ramp die de „Tuin van Nederland" in de oorlogsdagen trof, stroomt op nieuw met niet te stuiten geweld het water Walcheren binnen. Weer is het afgesloten van de rest van Nederland, weer staan tal van polders onder water, weer zitten de taai volhoudende Zeeuwse boeren op hun zolders en weer drijft het vee hulpeloos rond totdat het omkomt in het water, waaruit Walcheren na de bevrij ding weer zo zegevierend oprees. Ergens in Vlissingen, in het Bellamy-park staat een boom: de eerste boom, die koningin Juliana plantte om Walcheren weer zijn oude aanzien te geven. Het water reikte tot halverwege zijn stam.... In de boulevard sloeg het wa ter achtereenvolgens vijf gaten, die steeds breder werden tot 50 meter toe. Het opgestuwde water, vermengd met zand, baande zich een weg er doorheen, sloeg hele gedeelten weg, asfalt en brokken steen met zich sleurend. Het oude gedeelte van de stad stond in minder dan geen tijd blank. Men had geen tijd auto's en andere voertuigen te bergen. Zij werden meegesleurd of sloe gen om. De huizen zelf hadden zwaar te lijden. Berichten over persoonlijke ongelukken beper ken zich tot dusver tot één dode. Door middel van de radio deden de burgemeester van Vlissingen en de directeur van de scheeps werf „De Schelde" een beroep op de bevolking tot hulp. Van alle zijden stroomde men daarop naar de bedreigde punten. „De Schel de" weerstond zodoende de hoge vloed en ook de dijk van Vlissin gen kon het houden. In de stad stond het water even wel op vele punten twee meter hoog. Het water sleurde massa's zand mee, dat zich in tal van straten ophoopte tot grote bergen. Hele huizenblokken zijn ernstig beschadigd. De gaslevering is uit gevallen. Het water kwam zelfs tot in de oude Jacobskerk. waar van de toren eens Michiel de Ruy- ter tot uilkijkpost diende. Veere Veere, een der schoonste juwe len aan de kroon van Zeeland, staat geheel onder water. Alle straten zijn kapotgespoeld. Zelfs de duinen konden het aanstormen- Sinds het eerste springtij van Zondagmorgen is Walcheren weer •olkomen afgesloten. De Sloedam, verbinding tussen Walcheren en Zuid-Beveland, was doorgebro ken. Het water sloeg over spoor dijk en betonweg heen, beukend woelend, zolang, totdat de dam het begaf. Mogelijk, dat ook van onder af het water zijn aanval is begonnen. Hele stukken aanslib bing zün weggespoeld. Z.-Beveland EN ook Zuid-Beveland is sinds vanmorgen weer een eiland, volkomen van het land afgeslo ten. Want niet alleen de Sloedam ook de Kreekrakdam tussen Be veland en Brabant is doorgesla gen. Er zitten met korte tussen ruimten, die nog intact zijn, vier gaten in van 250 meter breed. In de Kruininger Perkpolder, de olaats. waar het tweede veer van Zeeuwsch-Vlaanderen aankomt, is een gat geslagen. De bevolking bereidt zien voor op evacuatie. En ook Noordwaarts, tussen Kat- tendijke en Wemeldinge sloeg het niets ontziende geweld van hel water de gaten in de dijk. Men bracht niet auto's boten uit Ierseke naar het bedreigde gebied, ■aar de mensen uit hun huizen werden opgehaald. Velen zitten boven op het dak, in storm en on tij wachtend, totdat zij uit hun ellende verlost zullen worden. In Krabbendijke was het wat dit be treft, het ergst: vier personen kwamen om. Bij Katiendijke requireerde men honderden mannen uit de omgeving van Goes, want zouden de gaten zich daar uitbreiden, zou men nog bredere gaten krijgen, dan zouden ook Kloetinge, Capelle en gedeelten van Goes onder wa ter lopen. Met spanning zag men gistermiddag uit naar het uur van halfvijf. als opnieuw het wa ter op zijn hoogst zou komen. En tegelijk met dit alles, bij al le ellende, die men van het stij gende water ondervond, kwam, om de ramp volledig te maken, het wegvallen van gas, electra, water, de drie allernodigste za ken in tijden van nood. Zak van Beveland De zak van Zuid-Beveland is een vrijwel onafzienbare water vlakte. Triest steken de honder den fruitbomen, die deze streek telt. boven het water uit. Bij Baarland en Ellewoutsdijk sloeg het water, hoewel niet op volle kracht, omdat deze plaatsen in de luwte van de storm lagen, ook al gaten in de dijk. Meer naar het Noorden, in Wolphaarts- dijk, bleef men er ook niet vrij van en zo was geheel Zuid-Beve land van alle zijden bedreigd. Overal wachtten deze Zondag de mensen, totdat zij van hun hui zen konden worden gehaald. Het ergste was Kruiningen er aan toe: 2500 mensen verkeerden hier in nood. De reddingswerkzaam heden worden bemoeilijkt, omdat i niet beschikt over boten, die het stormweer kunnen doorstaan. In Goes is een opvangcentrum gevormd, waarheen de mensen uit Kruiningen kunnen worden voerd, om later bij burgers worden ondergebracht. Overflakkee OP het meest Zuidelijke der Zuidhollandse eilanden, Goe- ree-Overvlakkee, was er vrijwel geen polder van de dertig of hij was onder water gelopen. Het grootst was de ramp rond Middel- harnis, waar vier mensen door het kolkende water werden mee gesleurd en omkwamen. Som- melsdijk en Dirksland bleven aan vankelijk droog, maar verdere be richten ontbreken. Later verloor men nl. de mogelijkheid om met bet eiland in verbinding te ko men. onnoemelijk groot zal de scha de zijn. die hier aan de voorraden ingekuilde aardappelen en aan de reeds opgekomen wintertarwe is toegebracht. Nog denkt men daar echter niet aan. Men acht ook hier slechts de mogelijkheid het leven te redden. In Stellendam reikte het water tot aan de zolders. Vele mensen vluchtten uit hun woningen en over dit alles klonk van vele dor pen 'het luiden van de noodklok. Drie doden vielen hier. Het red dingswerk kon men niet aan. Overal zat men immers in nood! Het dorp Stellendam stond des middags voor vier-vijfde deel on der water. De mensen zaten er op bovenkamers en zelfs in de bo men. Men wierp boven Goeree uit vliegtuigen rubberboten af om de mensen te redden. Een helicopter maakte een oriëntatievlucht boven het eiland. West-Brabant En zelfs tot in West-Brabant, het onaantastbare voor het aller grootste gedeelte hooggelegen Brabant drong het water door. Hoog stuwde de Noordwester het water in de zeegaten, in de Krammer, het Haringvliet en de Ooster-Schelde en ook op deze zo zelden ernstig bedreigde dijken kreeg het water vat. De dijken rond Dinteloord bra ken door. waardoor de Annapol- der. de Carolinapolder en de Randpolder langs het Volkerak onderliepen. Er zijn drie lijken geborgen. Meer dan honderd stuks vee zijn verdronken. Er is dringend hulp nodig om de men sen te redden, maar er zijn geen boten. De gemeente 's-Hertogen- bosch zond met spoed zes boten, en aggregaten om voor noodver lichting te zorgen. Verder Zuidwaarts in de rich ting van Halsteren, Bergen op Zoom, Woensdrecht, Ossendrecht, achter de dijken van de Ooster- Schelde dus, was alles onder wa ter gelopen. Het water sloeg kolkend over en door de dijken, totdat het stuitte tegen het hoger gelegen deel der provincie, bij Huyber- gen, maar afsluitend de grote weg naar Zuid-Beveland. de levenslijn die dit eiland en daarmee ook Walcheren verbindt met het vas teland. De gemeenten Nieuw-Vosse- meer op Tholen en St. Philipsland en de bijbehorende polders zijn volledig van de buitenwereld af gesloten. De bevolking van St. Philips land is vrijwel geheel geëvacu eerd. Nieuw Vossemeer, waar 16 a 1700 mensen wonen, is volmaakt geïsoleerd. Alle pogingen om Nieuw-Vossemeer te bereiken zijn mislukt wegens het gebrek aan motorboten. Uit Rockanje wordt ons bericht, iat ook op Voorne velen op de daken van de huizen verblijven. Er zijn verscheidene doden. NI&uwe. DIJK B'j K')h;^ZE6HAVEN POOR-^ BROKEN, AI-LÊEN vee-' TRAÖ'Nt? HAVEMAWLÊ6 (Van onze speciale verslaggevers) IJSSELMONDE, 1 Febr. - Ook op de Zuidhollandse eilanden heeft het zeewater, dat met alles vernietigende kracht de rivierarmen bin nendrong, verschrikkelijk huisgehouden. Dit gebied omvat de eilanden ten Zuiden en Zuidwesten van Rotterdam: Rozenburg, Welpraat, IJsselmonde, Voorne, Putten en Oud-Beijerland met de Hoekse waard, en het is al ellende wat uit deze gebieden aan berichten bij ons binnenkomt. Het meest dramatische nieuws bereikte ons uit het geïsoleerde Hellevoetsluis, waar vijf mensen de dood vonden en uit 's-Gravendeel aan de Dordtse Kil, waar zeven mensen het leven verloren in het woeste geweld van het ijskoude water. Naar gevreasd wordt, zijn er in de gemeente Poortugaal zeven slacht offers, nl. twee arbeidersgezinnen, die in de Zalmplaat wonen, en twee personen, die te hulp waren gesneld. In het huisje aldaar woonde het echtpaar J. V.. dat bij zich in had wonen een getrouwde dochter met haar man en een zoontje van drie jaar. Wegens de angstwekkende stij ging van het water waren alle vijf naar de bovenverdieping gevlucht, maar waarschijnlijk door de stuwing van het water is het huis daarop ingestort en werden allen onder het in de watermassa val lende puin bedolven. Een andere zoon van V.. die met een tot nu toe onbekend gebleven man te hulp wilde snellen heeft men niet teruggezien. Slechts een van de lijken is tot nu toe aange spoeld, nl. dat van de schoonzoon. Ook bij Numansdorp zijn ver scheidene polders ondereelooen. Hier wachtten Zondagmiddag 2800 mensen in ten dele ondergelopen boerderijen op evacuatie. Rozenburg Op Rozenburg staan ver scheidene polders blank, waarbij veel vee verloren ging. IJsselmonde Op het eiland IJ s s e 1- monde werd in het Zuiden een geweldige overstroming veroor zaakt door een doorbraak in de Zuidpolder en de Zegenpolder. Zwaar getroffen werden in dit deel van het eiland, dat midden tussen Rotterdam en Dordrecht is gelegen, de stadjes Zwijndrecht, en Hendrik Ido.Ambacht en in Ridderkerk is de situatie gevaar lijk. In de omgeving staan hon derden huizen tot de dakgoot in het water. De woningen van ongeveer 400 mensen, onder wie de bewoners van een tehuis voor ouden van dagen liepen onder, zij konden met roeibootjes worden gered. Een van onze verslaggevers be richtte ons Zondagavond uit deze streek het volgende: De avond heeft zich over IJssel monde gelegd. De Nieuwe Maas aan de Noordzijde van dit eiland en de Oude Maas aan de Zuid zijde. zijn schijnbaar tot rust ge komen. De wind is iets afgenomen en het lijkt of de grootste ellende achter de rug is. Maar binnenshuis turen de mensen op hun barometers en de dijkwachten lopen met ernstige en ongeruste gezichten over de bedreigde plaatsen van de dijk. Immers een molsgang in deze reeds 30 jaar door water aange taste dijk is voldoende om een nieuwe breuk te veroorzaken, Er staat immers een reusachtige ko-1 lom water te dringen en te wroe ten, die probeert een weg te ba nen naar de binnen de polder ge legen .en tot nu toe veilige huizen. Ridderkerk Padvinders lopen in opdracht van de burgemeester langs deze huizen en zij stoppen in elke bus een voorlopige waarschuwing van de burgemeester van Ridderkerk om zich gereed te houden. Want het afkalven en doorsijpelen der dijklichamen schrijdt voort. Slikkerveer Wat betreft Slikkeveer, het bedrijvige stadje met zijn grote industrieën en veel nieuw bouw, dil is ernstig getroffen. Ruim tweehonderd gezinnen zijn de dupe van het aanvallende wa ter en de huizen zijn tot aan de dakgoot bedolven. Maar de orga nisatie in deze gemeente is uit stekend. De evacuatie verloopt volgens plan en de El.ectrozaal van de grote machinefabriek van Smit is gereserveerd, de daklozen zijn daar voorlopig onder dak ge bracht en de zieke kinderen, be smet door de mazelen deze ziekte heerst momenteel heel erg in deze gemeente zijn ge. isoleerd op de bovenzaal onderge. bracht. Pernis In P e r n i s sloeg het Maas water op drie plaatsen over de Pastoriedijk. De laagstgelegen de len van het dorp stonden weldra onder water. Ook hier wekte angstig klokgelui de bewoners uit hun slaap. In de huizen aan de dijk steeg het water ontzettend snel. een paar meter in slechts enkele minuten en de bewoners konden zich slechts met de groot ste moeite in veiligheid stellen. Twee schepen werden over ae dijk op het land geslagen. De raffina derij van de B.P.M. l:gt stil. Er is wel veel schade, doch er zijn geen ongelukken gebeurd. H. 1. Ambacht Hendrik Ido Ambacht heeft ernstige scnade gekregen, doch er worden uit dit plaatsje geen slachtoffers gemeld. Ook hier bracht de nacht een verschrikke lijke spanning. Met witte, ang stige gezichtjes wachtten kinderen in de vluchthuizen boven op de dijken de afloop van de strijd te gen orkaan en watersnood af, ter wijl moeders en grootmoeders de handen vouwden en__dachten aan de mannen op de dijken. Zo zat men triest bijeen tussen bundels haastig gered lijfgoed, natte kle ren en de lievelingshondjes of kat ten van de kinderen. In Zwijndrecht, tegenover Dor drecht. stroomde het water op vijf. zes verschillende plaatsen over de Ringdijk, sleurde de weinige ver- snerringen mee en spoelde de trapDen en stoepen naar de bene- dendijkse straten weg. Hoog sta pelde zich het vloedzand tegen de woningen. Lantaarnpalen, schut tingen en bomen werden neerge- smakt. Een hoekhuis, waar geluk- kig slechts een magazijn was ge vestigd, stortte krakend ineen. Twee auto's schoven mee in het puin en de modder. Water, en gasbuizen spoelden bloot, braken of sloegen lek Zwijndrecht werd een plaats zon der ?as. electriciteit en drinkwa ter. Zonder telefoon ook. Voorne en Putten De eilanden Voorneer. Pu t_ t e n zijn voor een groot deel over stroomd, door enige doorbraken in de oude Hoornse zeedijk en bij de ooider Zuidland. De dijken zou den reusachtige gaten vertonen. Bij dit plaatsje verkeerden vélen Zondagmorgen in levensgevaar en Zondagmiddag werd een dringen de oproep gedaan om versterkin gen en twintig motorboten te zen- Goei ee en HAARLEM AbpSTERPAr*; STKAND0OUL BESC-WADi&D •ka.TW EVEN IN 67 EN/ ,r;eN WAA6 6P<XEM 'M P'ps N, wAttRWtÓ en H POLPCRP'JKENÏ KERKHOF EN 1500 »- HUIZEN ONPER WATER. VROUW IN 6£P VER ORONKEWi PRiB- MENSEM Or*l£6 KoMEM .VEEL MENSEN IN NOOD 2WAAR.D 1 5 :VERPRON<6\/ OirvTeuOORD P')K. OOORBR AKfcN NVN /OLX.ERAK.J 5 DOPEN 67eBO*^»FN ■A//N/AK. O £T QOF FEN #HACiT£R£N Bergen of zoon UoN&eg ÖfcLOPEN) ,OÉ»bf>>pC.6-CHT (on o a#66 LOPS M) D'JKDOORBR. 2 vERMi^Teiv/ ■IMP vERPROMKew. den. Bij Spijkenisse. bij de grote verkeersbrug in de weg naar Rot terdam staat de polder OosiDro^K onder water. Zestien gezinnen werden hier dakloos; het water staat vele meters hoog, tot de zol ders der huizen. Via de Groene, kruisweg, die in allerijl weerszijden werd versterkt met zandzakken wist de bevolking zich te redden in de richting Rotter dam, waar zij voorlopig in het Feijenoord-stadion werd opgeno men. In Hellevoetsluis drong het water aan de Oostkade de hui zen binnen, het steeg twee meter hoog. Als een stormram stortten de watermassa's zich tegen de huismuren, onder welk geweld verschillende woningen ineen stortten. De straten drijven vol huisraad en winkelgoederen. Vijf oudere mensen, die zich niet zo snel konden redden, kwamen om het leven. I Verschrikkelijk was ook de toe stand in 's-Gravendeel in de Hoekschewaard, ten Zuidwesten ■an Dordrecht. Zeven mensen T'erdronken hier jammerlijk in het ivoeste water. Er is geen drink- evater, geen gas en geen electrici- ;it, en velen hebben niet te eten. [et Rode Kruis is hier in actie ge komen. Evenals Hellevoetsluis staat ook Oudenhoorn geheel onder wa ter. Zuidland, Abbenbroek en Nieuw-Helvoet zijn ten dele over stroomd. Oudenhoorn en Abben broek zijn reeds gedeeltelijk ge- evacueerd, de situatie is hier voor de mensen onhoudbaar. Ook het badplaatsje Oost- voorne is zwaar geteisterd. De boulevard, die ernstig werd be schadigd is ten dele gedicht, doch de duinen zijn over vele kilome ters lengte en tot op grote diepte weggeslagen. ENORME 6CHADE OP BSPR'JVEfV LAN65 WAT5RWE& ONDER- WATÉR Aw£ STRATEN S-TUKÖESfüEU? - -["WEE POPEN ÓATEN DE PJ VIER PJKDOORBRAKEN £sC,M T MÉNDEN LbÊPOOD L"t J

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 4