Dordrechts binnenstad stond
geheel onder water
KONINGIN JULIANA en
Kroonprinses
bezochten Krimpenerwaard
Auto gestrand in evacuatie-
stroom
MAANDAG 2 FEBRUARI 1953
Een boerderij in de omgeving van Krabbendijkerondom in het water eigen foto).
moesten de boten met lange touwen verbonden worden en naar de wal worden getrokken (eigen foto).
's GRAVENHAGE. - H.M. Konin.
gin Juliana heeft Zondagmiddag
enkele getroffen gebieden bezocht
voor zover deze nog bereikbaar
waren. Zij is, vergezeld van Prin
ses Beatrix in de Krimpenerwaard
geweest. Toen zij zich verder naar
het Zuiden wilde begeven om te
proberen ook Zeeland te bezoeken,
moest zij echter op weg naar Dor
drecht haar reis naar de verder
gelegen getroffen gebieden afbre
ken, omdat de wegen overbezet
waren door evacuërende transpor
ten. Zij is Iaat in de avond terug
gekeerd in het paleis Soestdijk.
Vanochtend zou H.M. zich op
nieuw naar de getroffen gebieden
begeven.
Prinses Wilhelmina naar
Zeeland
De gehele Zondagochtend had H.M.
zich op de hoogte laten houden van
de ontwikkeling van de toestand in de
geteisterde streken. In de middag be
gaf zij zich met de kroonprinses eerst
naar de omgeving van de Krimpener
waard. Zij reed tot Ouderkerke, welke
plaats echter onbereikbaar was. De
koninklijke auto kon slechts tot de
grens van het ondergelopen land vlak
voor het plaatsje rijden. Vervolgens
werden Lekkerkerk, Krimpen aan de
IJssel en Krimpen aan de Lek bezocht.
Onder meer werden ook Stolwijk en
Lekkerkerk bezocht. H.M. heeft de
overstromingen aldaar in ogenschouw
genomen, meestal alleen, maar in som
mige gevallen vergezeld van de burge
meesters dier plaaten.
De koningin heeft nog getracht Dor
drecht te bereiken, hetgeen helaas niet
mogelijk bleek, mede door de over
bezetting der wegen als gevolg van de
plaatselijke evacuaties en het passeren
van grote hoeveelheden in veiligheid
gebracht vee. Via de brug bij Vrees
wijk heeft H.M. Gorcum bereikt; daar
na is zij teruggekeerd naar Soestdijk.
Zeeland was voor haar onbereikbaar.
Namens H.M. de Koningin zal Prin
ses Wilhelmina vandaag en morgen een
bezoek brengen aan de door de waters
nood getroffen gebieden van Zeeland.
Het is niet bekend, van welk vervoer
middel zij gebruik zal maken.
Ministerieel bezoek
Ook vai) regeringswege zijn verschil
lende hoge persoonlijkheden naar de
getroffen gebieden gereisd voor een
bezoek om zich ter plaatse van de
omvang der ramp op de hoogte te
stellen. De minister-president dr. Drees
heeft Dordrecht en omgeving bezocht,
minister Algera van verkeer en water
staat heeft eveneens Dordrecht bezocht.
De minister van binnenlandse zaken,
dr. Beel, heeft zich van de toestand
te Halsteren, ten Noorden van Bergen
op Zoom op de hoogte gesteld. Hij
zou nog proberen Middelburg te be
reiken.
Minister Staf en staatssecretaris Kra
nenburg hebben eveneens de getroffen
I gebieden in ogenschouw genomen.
Schade van tientallen
millioenen
HET RIJK ZAL
BIJSPRINSEN
's-GBAVENHAGE. - De schade die
door de watersnood in de Zuid-West
hoek van ons land is aangebracht
loopt in de tientallen millioenen. Hoe
groot de vernielingen zijn kan men
zich wellicht voorstellen als men ver
neemt dat, indien er met man en
macht gewerkt wordt aan het dichten
der vernielde dijken, het aller-aliererg-
ste toch pas over enige maanden her
steld zal kunnen zijn:
In eerste instantie, zo meent men in
kringen van het departement van Ver
keer en- Waterstaat, zijn polderbestu
ren en watersehapbesturen de aan
gewezen lichamen om de dijken en
wegen weer in goede staat te brengen.
Maar daarin bestaat de schade niet
alleen. Hoeveel vee is er omgekomen,
hoeveel land is er vernield, hoeveel
huizen zijn er onbewoonbaar, hoevelen
zijn er zonder werk. Nog afgezien van
de onherstelbare verliezen, geleden
door de gezinnen waarin doden zijn
te betreuren.
Er wordt echter aangenomen dat als
er een beroep wordt gedaan op do
rijksoverheid, financiële en technische
steun met het oog op het zeer
bizondere karakter van deze ramp
wel niet zal uitblijven.
Intussen heeft de voorzitter van de
Tweede Kamerfractie van de PvdA,
mr Burger, zich reeds tot de minister
president gewend met het verzoek zo
spoedig mogelijk mededelingen te doen
(via de radio) omtrent maatregelen te
nemen door de regering tot beperking
van de watersnood en ter leniging van
de nood. Dit ter geruststelling van de
slachtoffers. Ook heeft hij mededelin
gen hieromtrent gevraagd, te doen in
de Tweede Kamer als deze morgen
wordt geopend.
Schade nog niette berekenen
(Van onze speciale verslaggever.)
DORDRECHT. - Het stormde Zater
dagavond, ook over Dordrecht en even
als op zovele plaatsen elders steeg het
water in de Merwede. Men laat zich
daardoor in Dordrecht niet zo gauw
afschrikken, want men is er wat ge
wend. Neen, ongerust was men des
avonds nog niet.
Maar toch gaf het te denken, toen
na het hoog tij tussen zes en zeven
uur des avonds, de stand van de rivier
niet daalde, zoals dat naar eb toe
steeds het geval is. De felle orkaan
stuwde het water de zeegaten en de
rivieren in. Het kon niet weg en ook
bij Dordt. bleef het water stijgen.
Aanvankelijk hadden velen daar geen
erg in. Men had zich te ruste gelegd,
doch midden in de nacht moesten
ijlings de bewoners gewaarschuwd
worden voor het. dreigende gevaar. De
waterstand bereikte een hoogte als
slechts zelden daarvoor.
„Ja, in 1906 is het ook verschrikke
lijk geweest," vertelde ons een winke
lierster, die al bijna vijftig jaar in
Dordrecht haar zaakje drijft. „Maar
toch nog niet zo hevig als nu," voegt
zij eraan toe.
Neen, wie men in Dordrecht hoort,
allen zijn het erover eens: dit is wel
een van de verschrikkelijkste waters
noodrampen, die de stad getroffen
heeft.
Op het ogenblik, dat wij Dordrecht
bezoeken, is het water al weer gezakt,
maar nog altijd staan in de binnen
stad talrijke straten blank. Voor het
stadhuis heeft een halve meter water
gestaan. In het hoofdbureau van po
litie, dat ernaast ligt, stond 30 cm
water. Desondanks heeft men er dienst
gedaan. En wat voor een dienst; er is
onder hoogspanning gewerkt.
Het hoogtepunt van de watersnood
kwam tussen vier en zeven uur Zon
dagmorgen. Tot overmaat van ramp
werd het electrisch licht uitgeschakeld.
De surveillance in de geteisterde
stad moest per boot geschieden. Dor
drecht is een watersportcentrum, ge
lukkig waren er dus boten te krijgen.
Zij voeren nog geregeld door de stra
ten, die zelfs bij eb het overtollige
water niet kwijt raken, toen wij ons
een weg door de stad zochten.
Dordrecht wordt tegen het water
beschermd door een door de stad
lopende dijk. Welnu in de 's-Graven-
deelsedijk is bij het Spoordok en bij
de Victoriafabriek een gat geslagen.
En ook de Noordendijk begaf het. Het
water spoelde over deze dijken heen
en nam kokend en kolkend het weg
dek en een deel van de aarden wal
mee.
Het nieuwe gedeelte van Dordt liep
pas onder water, toen de dijk van de
Dokhaven doorbrak. Vooral in de
Noordendijk is een groot gat ontstaan.
Woningen moesten worden ontruimd
en de gehele dag is de situatie pre
cair gebleven.
Het rusthuis voor ouden van dagen
van de Ned. Hervormde gemeente op
het Bagijnhof vroeg in het holst van
de nacht om assistentie. Politiemannen
hebben de verpleegden naar de eerste
verdieping gedragen. Gelijkvloers
kwam het gebouw geheel blank te
staan. Later moesten de oudjes per
boot worden weggehaald.
Ook in het ziekenhuis zijn veilig
heidshalve verscheidene patiënten
naar de eerste étage gebracht.
Overigens en da. is een geluk
kige omstandigheid hebben zich in
Dordrecht geen persoonlijke ongeluk
ken voorgedaan. Maar de schade is
verschrikkelijk.
In talrijke winkels zagen wij het
water zeker een halve meter hoog-
staan. In woonhuizen was het vaak
nog hoger gestegen. Wel hadden velèn
hun huisraad op een bovenverdieping
in veiligheid kunnen brengen, doch
dat neemt niet weg, dat zeer veel
meubilair zwaar van het vieze, drab
bige water geleden heeft.
Schade is ook toegebracht aan de
straten en trottoirs, die op verschei
dene plaatsen waren weggespoeld. Fa
brieken en terreinen van bedrijven
langs en bij de Merwede hebben op
een erbarmelijke manier geleden. Hout,
emballage, flessen en andere goederen
lagen ordeloos verspreid en veel was
vernield.
Zwaar is de schade aan de dijken.
De Noordendijk is over veertig meter
stuk. Met beperkte middelen poogde
men de gaten te dichten: met emmers
zand, met vaten, met zakken zand. Het
leek hopeloos, maar toch werkte men
door, met man en macht en rusteloos.
Want omstreeks vijf uur verwachtte
men opnieuw hoog water. En de
storm hield aan. Met grote vreze
zagen de Dordtenarcn Zondagmiddag
de avond en de nacht tegemoet. Men
wildé de dijken althans zover versterkt
hebben, dat er een kans bestond, dat
zij bij opkomend tij verder zouden
houden. Het leed zou niet te overzien
zijn, als het water ten tweeden male
de stad zou overstromen.
Alle mannen boven de achttien jaar
werden opgeroepen voor hulpverlening.
Er is geholpen in Dordt, op een
flinke wijze. Ontelbaar waren daar
tegenover ook de bij de politie binnen
komende verzoeken tot bijstand.
Dordrecht zal zich wel weer her
stellen van de wonden, die de woeden
de elementen in de stad geslagen heb
ben. Voorlopig echter zullen zij triest
blijven herinneren aan een bange
nacht van 31 Januari on 1 Februari
1953, toen een zware ramp ons gehele
land trof.
DIEP TREURIG
's-GRAVENHAGE. Reeds in
de loop van Zondag moest er
een algemene waarschuwing van
de politie uitgaan tegen perso
nen die- van de gemakkelijke ge
legenheid van het medeleven
met. de nationale ramp zouden
willen profiteren door ten eigen
bate inzamelingen te houden. Zo
wel Den Haag als Amsterdam
hebben in deze reeds richtlijnen
vastgesteld. Men wil de inzame
lingen zoveel mogelijk centraal
regelen; erkende organisaties
kunnen dan machtigingen afge
ven waarmede de collectanten
zich kunnen legitimeren.
Een boot met vluchtelingen, man vrouw en kinderen, be
reikt een dijk in Oostelijk ZuidrBeveland (eigen foto).
Nog een beeld van de ellende in Oostelijk ZuidrBeveland. Woestenij tussen
Kruiningen en Krabbendijke (eigen foto).
Katwijk. De kotter OD 13 op het strand geworpen.
De verwoesting in Oostdijk. nabij Krabbendijke. Deze foto werd Zondagmiddag
U uur genomen. Een half uur later stroomde door de vloed hier het water tveer
in de'huizen (eigen föto).
Deze Zeeuwse vrouw van ruim SO jaar
ontvluchtte voor de vierde maal in
haar leven haar woning in Rilland;
bij de watersnood in 1006, daarna
door brand, in de laatste oorlog door
bommen en thans weer door het was
ter (eigen foto).
Rotterdam. Een Rijnaak werd op de kade geworpen.
