Totaal overzicht van de toestand in
de getroffen gebieden
Zuiden en Westen het zwaarst geteisterd
mÊm
i-' '«r
Schade aan Katwijk en Noord wijk
is ten dele onherstelbaar
Koningin en
geteisterde
Prinses
gebied
in
GELDERS DAGBLAD
MAANDAG 2 FEBRUARI 1953
PEN NATIONALE RAMP HEEFT ONS LAND
GETROFFEN. Het water van Noordzee, zeegaten
en rivieren sloeg, reeds hoog door springtij en op
gestuwd door een Noordwestenwind van orkaan-
kracht, op vele plaatsen bressen in dijken en water
keringen. Het zwaarst werden het Zuiden en het
Westen van het land getroffen. Grote gebieden
steden, dorpen en polders staan blank. Veie
plaatsen zijn geheel van de buitenwereld afgesneden.
Vele inwoners van vele overstroomde dorpen, ge
huchten en steden hebben verscheidene uren op
zolders of zelfs in toppen van bomen moeten door
brengen, alvorens zij door in allerijl verzamelde
reddingsploegen konden worden gered. Tientallen
gezinnen hebben de nacht moeten doorbrengen op de
zolders of daken van hun soms tot de dakgoten
ondergelopen woningen. Tientallen huizen, schuren,
loodsen, vacantieliuisjes en uitspanningen werden
verwoest. Honderden stuks vee verdronken.
De direct noodzakelijke hulpverle
ning wordt, zover mogelijk, thans
plaatselijk uitgevoerd onder leiding
van burgerlijke en militaire autoritei
ten. Alle beroeps-, reserve- en dienst
plichtige militairen, van land-, zee- en
luchtmacht, diein werkelijke dienst
zijn is gelast naar de plaatsen van de
tachering terug te keren. Een groot
aantal militairen is reeds bij de hulp
verleningsacties ingeschakeld en ver
wacht mag worden dat doorlopend
grote groepen militairen, duw-arbei-
ders, Roode-Kruiscolonnes en andere
hulpvei'leningsploegen zich naar de
getroffen gebieden zullen begeven.
In deze streken moet men het veelal
zonder communicatiemiddelen stellen,
soms zelfs zonder electrïciteit, water
of ga s. De Spoorwegen hebben in som
mige streken de diensten moeten sta
ken, doordat spoorbanen zijn Wegge
spoeld of overspoeld.
In vele havens is een chaos ont
staan, tientallen schepen verkeerden
op zeé of op de rivieren in moeilijk
heden of moesten de strijd tegen de
elementen beëindigen met de onder
gang. Het laat zich aanzien, dat de
Zeeuwse eilanden het zwaarst zijn ge
troffen. Men' vreest voor ernstige
Verzilting.
Walcheren.
De zeedijken op het eiland Walche-
ren zijn op verschillende plaatsen be
zweken. De nieuwe Kerkerpolder en
de Suzanna-polder zijn volgelopen. In
de dijk bij Rammekens zijn grote ga
ten geslagen. Onder andere by Veere
en Vlissingèri. In laatstgenoemde
plaats is de toestand ernstig. De bin
nenstad staat blank en het water in
de straten bereikte een hoogte van 3
4 meter. Ook Veere en Arnemuiden
staan onder water.
Zuid-Beveland.
De zeedijken bij de Ellewoudsdyk,
Kattendijke, Baai-land en Kruinlngen
zijn doorgebroken. De Reigersbergs
polder de Wolverdijkspolder,- zijn on
der gelopen. Rilland Bath en Krui-
ningen zijn geïsoleerd. Het water
stroomt met grote kracht de polders
binnen. In deze gebieden is men be
gonnen met de evacuatie van de be
volking, die naar Goes zal worden ge
bracht. De zak van Zuid-Beveland is
het hevigst getroffen. Onmiddellijke
evacuatie is gelast in verscheidene
plaatsen.
Zeeuwsch-Vlaandereo.
In Zeeuwsch Vlaanderen zijn de dij
ken bij Terneuzen, Hoofdplaat, Osse-
nisse, Hontenisse en van verscheidene
andere polders doorgebroken. Bij Kad-
zand is de zee over de sluis geslagen.
Grote stukken duin zijn weggespoeld.
In verscheidene dijken zijn gaten ge
slagen.
Dordrecht.
Het gebied rondom Dordrecht is
ook ernstig geteisterd door het wa
ter. Meer dan de helft van de stad
werd overstroomd. In de 's-Gravên-
deelse dijk, die het eiland van Dor
drecht aan de Westzijde beschermt te
gen de Dordtse Kil, is een gat gesla
gen. De Noordendijk is overspoeld.
Omstreeks half vijf voltrok zich het
gruwelijk lot van de stormvloed aan
de Oude- en Nieuwe Beerpolder onder
Dubbeldam 1200 H.A'. Polderland
staat blank.
De spoordijk werd totaal verwoest.
De electrische gemalen onder Dubbel
dam zijn onder water gespoeld. De
waterkerende dijk van de Eendrachts-
pólder in de Hoekse Waard is op drie
plaatsen doorgebroken. In Numans-
dorp zijn twee polders, tezamen onge
veer 650 h.a. groot, ondergelopen. In de
Torensteepolder (groot 1000 h.a.) wer
den de 2000 bewoners grotendeels ge-
evacueerd. Sliedrecht is praetisch een
eiland geworden. De Alblasserwaard is
ondergelopen, doordat op twee plaat
sen de dijk i" doorgebroken. .Ongeveer
1200 huizen in Sliedrecht staan onder
water. Ruim 1000 h.s. van de stad staat
blank.
Ook Papendrecht (geheel geïsoleerd,
zonder wa,ter, licht en gas), Alblas-
serdam, Oud Alblas en Wijngaarden
staan onder water. De Polders Het
Zand, Burgemeester-Ci-ezeepolder en
de polder voor Donkersloot naby Rid
derkerk staan blank, evenals de in
dit gebied gelegen gemeenten. Zwijn-
drecht, IJsselmonde en Hendrik Ido
Ambacht hebben ernstige schade op
gelopen. De Krimpenerwaard is sinds
1916 niet zo ernstig geteisterd als
thans. De dijk by Krimpen aan de
IJssel is op vele plaatsen zwaar ge
havend.
Zuidhollandse Eilanden.
De gemeenten Oudenhoorn en Helle-
voetsluis staan geheel onder water?
Zuidland, Abbenbroek en Oudenhoorn
zy'n geëvacueerd. De afsluitdijk in de
Brielse Maas nabij Oostvoome is over
een afstand van ongeveer 300 meter
ernstig beschadigd. Zij loopt ernstig
gevaar. De Boulevard in Oostvoome
is ernstig beschadigd. De duinen zijn
over kilometers lengte weggeslagen.
In 's Gravendeel is de toestand hope
loos. De „God zy da.nk Polder", de
Bosse polder, de Scheurpolder en de
Noordbankpolder op het eiland Roo-
zenburg zijn onder water gelopen. Er
is veel vee verdronken.
Langs de Nieuwe Maas.
De Kappelpolder bij Maassluis is in
.drie minuten onder water gelopen.
Ongeveer 1500 huizen in Maassluis
werden een prooi van het water. De
Maasdyk is doorgebroken. Vele fabrie
ken in Maassluis hebben grote schade
opgelopen. Ook in Vlaardingen was de
door waterschade slechts met twee
machines,kan werken. De ki-aakgas-
vooraiening te Pernis is gestagneerd
geweest.
In West-Brabant.
Tydens de springvloed zijn in de
nacht van Zaterdag op Zondag de dij
ken van de Schelde op vele plaatsen
bezweken, waardoor een groot gebied
ten noorden en zuiden van Bergen op
Zoom is overstroomd. Voor zover
thans kan worden nagegaan is het
gebied rondom Halsteren het zwaarst
getroffen. Alleen al in de Auvergne-
en Theodorus polders zijn tot nu toe
17 personen om het leven gekomen.
Het aantal zal, naar wordt gevreesd,
meer dan het dubbele blijken te zy'n.
In deze polders zijn 50 boerderijen en
huizen onder water komen te staan.
Een tiental is door het opstuwende
water vernield. Honderden stuks vee
zijn gedood.
In de Tholense Dy'k werden acht ga
ten geslagen. Hierdoor zijn vrijwel
alle polders ten Westen van de lijn
LepelstraatBergen op Zoom onder
water komen te staan. Het water
heeft op vele plaatsen een hoogte van
ruim zes meter bereikt.
In Bergen op Zaam is de machine
fabriek „Holland" onder water komen
te staan. De schade wordt op ander
half millioen gulden geschat.
De bewoners van een aantal hui
zen aan de dijken moest wor
den geëvacueerd. Een der gezinnen
De op het Nöordwijkse strand geivorpen OD 13.
toestand critiek, Het havengebied van
Vlaardingen stond geheel blank.
Fabrieken liepen onschatbare scha
de op. Het 8000 ton metende passa
giersschip „Stad Vlaardingen" ge
raakte op drift, doch kon tijdig weer
aan da veilige touwen worden gelegd.
In Schiedam is een 33 meter diepe
bouwput van het nieuwe dok van Wil
ton Feyénqord vol gelopen. Het water
stond tot aan de rand van de sluisdeu
ren. Vele fabrieken en woningen heb
ben waterschade opgelopen.
In Rotterdam zyn verscheidene
stadsdelen overstroomd. Rotterdam
Zuid 'was alleen bereikbaar via de
autotunnel. De toegangen tot de Maas
tunnels zijn met de vloedschotten be
veiligd en lopen geen gevaar. Opge
slagen goederen op de loswallen langs
de rivier, dreven rond. Het water
heeft op drie plaatsen de Pastorie-
dijk te Pernis overstroomd. In Pernis
zelf was de toestand niet onheilspel
lend. De raffinaderij van de B.P.M. is
wegens de grote waterschade geheel
stilgelegd. Rotterdam is voor stroom
voorziening aangewezen op de cen
trale- aan de Schiehaven, die echter
wiiift»
Het tttid vernielde restaurant Brittenburg op de zwaar beschadigde
t. andboulevard te Katwijk.
bestaande uit zes personen kon
eerst op het laatste moment worden
gered. Er zijn geen slachtoffers. De
spoorlijn van Bergen op Zoom naar
Vlissingen werd op enkele plaatsen
weggeslagen.
Het reddingswerk.
De eerste slachtoffers van de wa
tersnood in dit gebied werden geëva
cueerd door schippers uit Tholen, dat
door de overstroming geheel is geïso
leerd. Het water verraste velen in hun
slaap en enkele gezinnen danken hun
leven aan -liet feit, dat inwoners van
Halsteren hen op tyd konden waar
schuwen. Het reddingswerk werd be
lemmerd doordat er slechts een ge
ring aantal motorboten beschikbaar
was de sterke stroming maakte
het gebruik van roeiboten onmogelijk
waarmede echter tot Zondagmiddag
reeds ongeveer 40 van de ruim 50 ge
zinnen uit Auverne- en Theodoruspol-
ders in veiligheid werden gebracht.
In de loop van de middag was in
Halsteren een detachement van de
marine gearriveerd, dat met amphibie-
tanks het overige deel va.n de zwaar
getroffen bevolking zou evacueren.
Uitgeput van de doorstane ontberin
gen moesten velen met draagbaren
uit de bootjes woïtlen gedragen. Wat
zij hadden kunnen redden was niet
meer dan wat kledingstukken en kost
baarheden.
De Hollandse ku«t.
In het kustgebied van Noord- en
Zuid-Holland en op de eilanden is de
schade grotendeels veroorzaakt dooi
de heftige stormen. Van watersnood
was slechts hier en daar sprake. By
de aanlegwerken van de nieuwe Rijks
zeehaven in Den Helder is een van de
pas aangelegde dijken bezweken. Bij
Sint Maartenszee (gemeente Zype)
zijn de duinen op twee plaatsen door
het zeewater doorbroken. In Zand-
voort in de duinem-eep weggeslagen en
zyn de strandtoegangen totaal ver
dwenen. De reddingspost van de
Zandvoortse reddingsbrigade op het
zuidelijke strand is naar beneden ge
stort. Duinen sloegen ook bij Kijk
duin, 's-Gravenhage (toestand kri
tiek). Kamperduin, Noordwyk a,. Zee,
Beverwijk en Katwijk aan Zee. De
Hondsbosse zeewering heeft het ge
weld der golven kunnen verwerken. In
Kamperduin is een groot foouten
restaurant het slachtoffer van de
storm geworden. Het Oranjebad in
Noordwjjk aan Zee is totaal wegge
slagen. In Katwijk is het hotel Restau
rant „Brittenburg" geheel overspoeld
en zo goed als weggevaagd. Het „Zee-
en Zonnebad" is geheel verdwenen,
evenals de politiepost te Katwyk. Op
twee plaatsen is het zeewater over de
Balgdijk ten Zuiden van het vliegveld
De Kooy in de kop van Noord-Hol
land geslagen. In bijna alle kust
plaatsen werden de Boulevards door
de politie afgesloten. In Scheveningen
zijn duizenden vaten haring, op drift
geraakt. De schade aan de vissers
vloot blijkt nogal mee te vallen.
Een opvallend verschil met de toe
stand elders in het land, werd waar
genomen bij de Oranjesluizen te
IJmuiden. Zaterdagavond werd daar
de laagste waterstand sinds mensen
heugenis geregistreerd (2.96 m.). In
de loop van de Zondagmorgen was de
waterstand weer normaal. In de ha
ven van IJmuiden zyn vele loggers op
drift geraakt. Op het strand werden
enkele uitspanningen een prooi van
de storm.
Elders in Iret land.
Vanzelfsprekend zyn ook vele plaat
sen ln het binnenland door de storm
getroffen. In Amsterdam stagneerden
omgewaaide boomen enkele tramlij
nen, in de haven sloegen enkele sche
pen los, Iicht-reclames en stroomdra
den sneuvelden; doch verder viel de
schade nogal mee. Friesland en Gro
ningen hebben, voor zover thans kan
worden nagegaan, geen ernstige
stormschade opgelopen. De weg Gou-
-Utrecht via Oudewater was niet
berijdbaar. De P.T.T. heeft hier en
daar te kampen gehad met kebelsto-
ringen. In Sleeuwijk, Abcoude en
Schoonhoven sloeg het -rivierwater op
sommige plaatsen over de dijken en
richtte schade aan. Op marken dwar
relden alleen souveniers door de lucht.
Het befaamde huis van Sijtje Boes
heeft men moeten stutten. De dijken
de Noordoostpolder hebben zich
goed gehouden. In de polder zelf heb
ben de woningen en boerderijen grote
schade opgelopen. De dijken van de
Wieringermeerpolder en de Anna Pau-
lownapolder zijn ook intact gebleven.
In Gelderland heeft men weinig last
gehad.
'M& .vi'ïisSS.
De Strandboulevard te Scheveningen,
die eveneens een zware tol moest be
talen aan de losgebarsten elementen.
Atlantic Wall keerde grotere ramp
(Van een onzer speciale verslaggevers)
^EER ZWARE, ten dele voor tientallen jaren onherstelbare schade
heeft het noodweer aangericht in de badplaatsen langs de Noordzee
kust, die, het zwaarste geweld van de over de schuimende open zee aan
stormende Noordwester moesten opvangen.
Langs de gehele kust werden de duinen over tientallen meters cL pte
weggeslagen, waardoor de glooiende hellingen naar het brede strand
veranderden in aangevreten stijle zandwallen, die vrijwel loodrecht m
zee of op een smal strandje neervallen.
Hoe ernstig deze duinafslag in het algemeen ook zijn mag hier en
daar ontstonden zelfs kritieke situaties voor het achterland Let ergste
doen deze gevolgen van de storm zich gevoelen in de badplaatsen, die
ten dele gebouwd zijn op deze duinstrook langs de zee en voor wie dit
voorste duinterrein met boulevards, wandelwegen, badgelegenhedeu,
andere seizoen-outillage en wat dies meer zij, als het ware een levens
slagader is.
Een blik op de kaart toont, dat in
deze gordel van badplaatsen Katwyk
Noordwyk het zwaarste geweld
van een zuivere Noordwester te ver
duren hebben. De schade, in de vissers
badplaats en de bloemenbadplaats
aangericht, betekent dan ook een zeer
ire slag, waarvan zy zeker niet
voor het komend seizoen zich kunnen
herstellen en bovendien nog tientallen
jaren de naweeën zullen gevoelen.
"yergezeld van prinses Beatrix bracht H.M. de Koningin gistermiddag
een bezoek aan de omgeving van de Krimpenerwaard. De komst van
H.M. was de autoriteiten in die streek niet bekend. Zij reed eerst tot aan
Ouderkerk, welke plaats zelf onbereikbaar was, zodat de koninklijke
auto slechts tot de grens van het ondergelopen land kon rijden. Vervol
gens werden Lekkerkerk, Krimpen aan de IJssel en Krimpen aan de
Lek bezocht.
De burgemeester van Krimpen aan
de IJssel was toevallig ter plaatse aan
wezig, waar de koninklijke auto stil
hield. Met hem had de Vorstin een in
formatief onderhoud. Het lag in het
voornemen te pogen naar Zeeland te
gaan. Dit bleek echter onmogelijk door
het passeren op de wegen van grote
hoeveelheden in veiligheid gebracht
vee.
De Koningin trachtte eveneens
Dordrecht te bereiken, hetgeen helaas
niet mogelijk bleek, mede door de
overbezetting der wegen als gevolg van
plaatselijke evacuaties. Via de brug bij
Vreeswijk heeft. Hare Majesteit Gorin-
chem kunnen bereiken en heeft aldaar
onder meer met de burgemeester ge
sproken.
Daarna is de Koningin naar Soest-
dyk teruggekeerd.
Ministers bezochten het
noodgebied
De minister van Verkeer en Water
staat, mr. J. Algera en dr. Drees be
zochten Dordrecht om zich van de toe
stand ter plaatse op de hoogte te stel
len. Minister Beel bezocht N. Brabant,
Namens de Koningin brengt Prinses
Wilhelmina heden en morgen een be
zoek aan de door de watersnood ge
troffen gebieden in Zeeland.
Prins Bernhard 'was zeer onder de
indruk, toen hy het nieuws van de
overstromingen in Nederland vernam.
„Dit is verschrikkelijk nieuws", zei
hij. De Prins was diep onder de indruk
van het verlies aan mensenlevens.
De Prins, die deelneemt aan de
plechtigheden ter herdenking van het
feit, dat New York 300 jaar geleden
werd gesticht, zeide:
„Ik zal doen wat mijn regering en de
Koningin willen dat ik doe."
„Nederland heeft echter altyd tegen
het water moeten vechten en wij zul
len deze nieuwe ramp bestrijden en
overwinnen zoals wy altyd in het ver
leden hebben gedaan." Hy was dank
baar voor het Amerikaanse aanbod tot
hulp.
Prins Bernhard deelde zijn gehoor
in de „Saint Marks of the Bouwerie"
te New York het nieuws van de ramp
mede. Hij sprak met grote emotie en
zijn gehoor was diep onder de indruk.
Hy vroeg de aanwezigen te bidden voor
degenen, die zyn omgekomen en hen,
die thans in gevaar en ellende ver
keren.
Voor Katwijk, dat zich juist in de
laatste twee jaar weer trachtte op te
richten van een ogenschijnlijk onher
stelbare verwoesting in de oorlogs
jaren, betekent deze aanval van de
natuur een ramp, waarvan de gevolgen
zeer ernstig zyn.
Om ruim vyf uur Zondagochtend
bereikte de springvloed, die bovendien
werd opgejaagd door de ongekend felle
storm een hoogtepunt in deze omge
ving. Ook de windkracht bereikte hier
toen een maxinium.
In Katwyk werd de hoogste water
stand genoteerd, die ooit werd gere
gistreerd, namelijk ongeveer ±Yz meter
boven N.A.P. De golven sloegen met
een razend geweld over de buiten
sluizen, over de duinreep langs de
Boulevard en uiteindelijk ook over de
Boulevard zelve. De uitwatering werd
dichtgedreven met hef zand, dat elders
met tonnen tegelijk van de duinen
werd geslagen.
Het tientallen meters brede duin
terrein voor de Boulevard, waardoor
heen zich de wandelweg kronkelt,
sloeg met grote stukken tegelijk weg,
zodat binnen korte tijd de zee knabbel
de aan de Boulevard, voor zover die
niet door een lage muur naar het voor
terrein beschermd werd.
Zondagochtend was zo goed als het
gehele voorterrein van de Boulevard
verdwenen, wandelweg incluis. In de
vroege ochtend spoelde de muziektent
weg.
Nadat het geweld van het water de
duinstrook langs de Boulevard uad
doorgeslagen," sloeg de zee haar klau
wen uit naar Nieuw Brittenburg, de
trotse erflater van het dorp, dat in
vroeger eeuwen door de zee verzwol
gen werd en waarvan de resten thans
ver buiten de kust op de zeebodem
rusten.
Dit café-restaurant stond eertijds
aan de landzijde van de Boulevard,
werd in de oorlog tegelijk met de ge
hele Boulevardbebouwing door de
Duitsers gesloopt om schootsveld te
verkrijgen voor de versterkingen in de
Atlantic Wall, en werd na de oorlog
als een der eerste bouwwerken in de
afbraakstrook herbouwd, ten dienste
van het vreemdelingenverkeer in het
badseizoen.
Het herrees aan de zeezijde van de
Boulevard.
Water en wind hebben in enkele
uren dit bouwwerk gesloopt. Zondag
ochtend stond nog slechts de helft aan
de landzijde overeind, gevaarlijk balan
cerend op de afgebrokkelde duinrand,
geteisterd en in flarden gerukt door
de aanglerende storm.
Katwijk bezit nog een andere ont
spanning direct aan zee, ook gelegen
tussen Boulevard en wandelweg in het
voorduin. Deze ontspanning is ge
spaard gebleven, doordat voor dit café
een bunker van de Atlantic Wall in 't
zand verzonken werd bij de oprui
mingswerkzaamheden na de bevrij
ding. Deze betonnen kolos, blootge
woeld door het geweld van de golven,
heeft de kracht van de zee gebroken,
zodat het pand behouden kon blijven.
Maar de gebouwtjes van de red
dingsbrigade, de politiestrandpost de
badoutillage, alles werd door de zee
verzwolgen.
Zondagochtend bood de Katwykse
Boulevard een troosteloze aanblik: tot
aan de straatweg toe, voordien door
een tientallen meter duin en een even
zo breed strand van de zee gescheiden,
overdekt met uit de duinen weggesla
gen zand en helm, met palen van be
schoeiingen, met de gebruikelijke res
ten, die de zee op de vloedlijn achter
laat.
Met man en macht is men de gehele
Zondag in touw geweest, om te redden
wat er te redden viel.
Verwonderlijk is, dat de nieuwbou ,v
aan de Boulevard betrekkelijk weinig
schade heeft opgelopen.
Over het geheel genomen betekent
deze aanval van de elementen voor
Katwijk een onnoemelijke schade. Tien
tallen jaren zullen nodig zijn, om de
zee weer voldoende zand te laten aan
voeren voor een dergelijk royaal front
van de vissersbadplaats, die het voor
lopig zal moeten stellen met een smal
le- Boulevard waarlangs een style
glooiing naar het strand voert. De
mooie toegangen tot net strand van
eertijds zijn verdwenen. Het aanzicht
van de badplaats is geschonden, en
het zal zeer lang duren, voordat dit
van deze wonde genezen is.
In de bloemenbadplaats Noordwyk
schond het geweld van de zee hoofd
zakelijk de Noord-Boulevard, het cen
trum van de badgastactiviteit in deze
parel langs de Noordzeekust.
Om vijf uur Zondagochtend hadden
de golven reeds al het hier smallere
dan in Katwijk duinterrein voor de
Boulevard weggeslagen. In de late
schemer dreunden de golven over de
Noord-Boulevard, hun schuimende
spatten opjagend tegen de voorgevels,
van de grote hotels. Tot over het
straatdek, tot tegen de omheiningen
van de hotelterrassen, joeg de zee hel
wrakhout van duinafzettingen, de helm
van de duinen, de steunen en tegels
van wandelpad en Boulevard.
Het Zuiderbad voor hotel Seinpost
verdween volkomen, de badkoetsen
dreven weg en werden te pletter ge
slagen. De houten gebouwen werden
neergeveld door water en wind. Van
het nieuwe hotel Zeelust werd een deel
van het dak opgelicht en verwoest.
De in Noordwyk aangerichte
schade wordt door deskundigen
voor een deel onherstelbaar ge
noemd. Het duin gaat thans verti
caal van de ryweg van de Boule
vard naar beneden naar het
strand. Uier moét (wil men geen
strandmuur bouwen) die het ge
hele strandveld van b.v. Scheve
ningen ontsiert, een nieuw duin
talud naar het strand worden aan
gebracht, hetgeen alleen ten koste
van de Boulevardbreedte kan gaan.
Zowel in Katwyk als in Noordwyk.
heeft de voormalige Atlantik Wall va.n
de Duitse bezetters een nuttige functie
vervuld tijdens deze aanval van de
natuur. De betonnen wal en bijbeho
rende kazematten werden door onder
graving en kantelen indertijd in het
duinterrein voor de Boulevard begra
ven, aangezien het in die tyd, te duur
was om ze door sloping te verwijde
ren. Thans zyn die betonnen gevaar
ten door het geweld van de zee bloot
gewoeld, doch niet gebroken, waardoor
zij als golfbrekers op het smalle strand
hebben gefungeerd. Waren die beton
nen gevaarten er niet geweest, dan was
de zee ongetwijfeld verder doorgebro
ken, en had zowel in Katwijk als
Noordwyk niet alleen de Boulevard,
maar waarschijnlijk ook de gehele Bou
levardbebouwing ondermijnd of ge
sloopt. Het is verheugend, dat die be
tonnen muur, die zovelen geërgerd
heeft en zovele millioenen ook aan ons
land heeft gekost, althans deze vrucht
heeft afgeworpen.
IN ZAND VOORT is het prachtige
lange wandelpad, tussen boule
vard en strand door de duinen gelegd,
geheel verdwenen, evenals de rand
der duinen. Van het prachtige by de
boulevard in 't duin gebouwde zwem
bassin naast restaurant Rïche is niets
meer over. Het restaurant zelf werd
zwaar beschadigd. Het terras is zo
goed als verdwenen.
Een ander fraai restaurant, gelegen
tussen boulevard en strand op de aan
getaste duinrand, „Kiefer's Paviljoen",
heeft stand gehouden, zy het ten koste
van glasschade, terwijl het terras
eveneens verdwenen is. I-ïefe hele ge
bouw staat letterlijk en figuurlijk aan
de rand van een afgrond.
't Wonder van
de Annam
(Van onze speciale verslaggever).
BIJ ALLE SOMBERE berichten
over watersnood en scheepsrampen
kan toch ook een zeer verheugend be
richt worden gevoegd. Het in stran
dingsgevaar en ondergang verkerende
Deense motorschip „Annam" gaf
vlak voor de dreigende stranding op
het noorderhoofd van Hoek van Hol
land het grootste gedeelte van zyn be
manning (21 mannen en 3 vrouwen)
over aan de reddingsboot President J.
Leis. Toen dit was geschied werd het
schip door oen grondzee gegrepen en
in de mond van de Waterweg gedron
gen. De gezagvoerder, die met zijn
officieren het schip niet had willen
verlaten, en nog op de brug was, zag
zijn kans en commandeerde tegen de
machinisten, die in de machinekamer
waren gebleven „volle kracht vooruit".
En de verbaasde ogen van honderden
toeschouwers zagen het ten dode op
geschreven schip dwars over het
wrak van de Faustus ineens de
Waterweg binnen stomen, voorafge
gaan door dc reddingboot.
Zonder twijfel zal men dit gebeuren
nog jare het wonder van Hoek van
Holland roe-
