WATERSNOOD-RAMP TROF NEDERLAND
Zuid-westen van het land op vele plaatsen overstroomd
Reeds 250 doden en vermisten, duizenden dakloos
Burgerlijke en militaire hulpacties in volle gang
Dijken besiveken - Duinen sloegen weg
Zeister Hulpacties gecoördineerd
Burgers van Zeist
Reeds
geëvacueerden
in Zeist
Koningin
Reeds actieve hulp uit Zeist
NIEUWE ZEISTER COURANT
Uitgave: NIEUWE ZEISTER COURANT N.V. i.o.
Directie: J, H. van Lonkhuyzen Jr, H. van Wermeskerken
Hoofdredacteur: H. van Wermeskerken
Voortzetting van „De Zeister Courant" en „Zeister Nieuwsblad"
Maandag 2 Februari 1953
2de JAARGANG No. 53
Bureau: le Hogeweg 27 - Redactie telef. 3459 (b.g.g. 2441)
Administratie: tel. 2441. Abonnement: f 1,65 p..kw* Of 15 ct.p. w.
Giro 23850. Verschijnt: Maandag, Woensdag en Vrydag,
ALGEMEEN NIEUWSBLAD VOOR ZEIST, HUIS TER HEIDE, BOSCH EN DUIN, DEN DOLDER, SOESTERBERG, DRIEBERGEN, AUSTERL1TZ, BUNNIK, ODIJK EN WERKHOVEN
Uit de laatste berichten van hedenmorgen is het totaal aantal
doden van de ramp, die ons land heeft getroffen, nog niet met
zekerheid te concluderen. We kunnen het aantal momenteel op
minstens 250 schatten, doch met verschillende plaatsen in het ge
troffen gebied was nog geen verbinding mogelijk, terwijl op andere
plaatsen nog mensen op zolderverdiepingen van huizen en schu
ren bivakkeren, die ook nog niet te bereiken zijn.
De Zeeuwse eilanden zijn het zwaarst getroffen. Op Walcheren
zijn de dijken op vele plaatsen doorbroken; in Vlissingen stond
gisteravond het water 3 tot 4 meter in de stad, in Middelburg was
men de toestand meester, daar waren enkele dijken weer gedicht.
Noord Beveland staat geheel onder water. Op Zuid Beveland
zijn vele polders onder water gelopen en de verbinding met Wal
cheren is verbroken. Op de Zuid Hollandse eilanden is het niet veel
minder. Bij Dordrecht heeft men de toestand onder de knie, enkele
dijken zijn weer met man en macht gedicht. Bij 's-Gravendeel in
dc Hoekse Waard is het grootste gedeelte der bevolking geëvacueerd,
hier waren minstens 55 slachtoffers. In de afgelopen nacht zijn
hier nog twee dijken doorgebroken. Een huis, waarin 20 mensen
onderdak hadden gevonden, werd door het water verzwolgen. Ook
Numansdorp is zeer zwaar getroffen; hier waren hedennacht 25
vermisten. SJiedrecht, Giessendam en andere plaatsen staan onder
water.
Ook Maassluis heeft veel schade. Vijftienhonderd huizen staan hier
onder water en de schade aan fabrieken is nog niet te schatten. De
olieraffinaderij bij Pernis moest worden stilgelegd. In het Westland
is de toestand gisteren zeer kritiek geweest, doordat bij 's-Gra-
venzande de duinen dreigden weg te slaan. Dank zij honderden
vrijwilligers heeft men doorslaan van de zee kunnen voorkomen
Zwaarste ramp uit
de geschiedenis
De Hondsbosse en Pettener zee
wering hebben het geweld van
de golven gelukkig doorstaan, al
sloeg dan veel zeewater over de
dijken naar binnen.
Op Texel is de toestand ook
zeer kritiek geweest. De Eland
polder moet hier als verloren
worden beschouwd. Als de toe
stand niet slechter wordt hoopt
men verdere rampen echter te
kunnen voorkomen. Hier zijn
minstens vier doden te betreuren.
De spoorwegen in het Zuid-
Westen van het land zijn voor
langen tijd onbruikbaar, evenals
vele straatwegen. Gas, electrici-
teit en drinkwatervoorziening zijn
in het getroffen gebied meest uit
gevallen en in verschillende ge-
isoleerde gebieden is gebrek aan
voedingsmiddelen en drinkwater
ontstaan. Voor Schouwen en Dui-
veland, waar de toestand zeer
ernstig is, zouden bij het licht
worden rubberboten uit vlieg
machines worden gedropt, om de
op boerderijen en in huizen opge
sloten bewoners in staat te stel
len te vluchten. Hetzelfde is het
geval voor Goeree en Overflak-
kee, waar ook minstens 40 doden
te betreuren zijn. Hier zijn vele
huizen weggespoeld. Bij deze
summiere vermeldingen moeten
we het laten. Nederland is door
een der zwaarste rampen uit zijn
geschiedenis getroffen.
De toestand van
gisteravond
De enorme ramp, die ons land
sinds Zaterdagavond en -nacht ge
troffen heeft, laat zich nauwe
lijks beschrijven. De storm en de
springvloed hebben in onze ge
hele kuststrook en op de Zuid
hollandse en Zeeuwse eilanden
ontzaggelijke schade aangericht.
Dijken zijn doorgebroken, dui
nen weggeslagen, polders onder
gelopen, schepen vergaan, huizen
door het water verzwolgen, tien
tallen mensen zijn verdronken,
honderden stuks vee verloren ge
gaan en duizenden moesten inder
haast hun haardsteden verlaten en
afgevoerd worden naar droge ge
bieden.
Het is voor ons niet mogelijk
om al wat er Zaterdagnacht en
Zondag gebeur^ is volledig weer
te geven. Wij Volstaan hier met
een opsomming van de voornaam
ste feiten en van de getroffen
plaatsen.
Overzicht.
Zeeuws Vlaanderen. Diverse dijk
doorbraken bij Hontenisse en
elders.
Verschillende mensen verdron
ken.
Walcheren. Gat in dijk bij Vlis
singen. Sloedijk doorgebroken.
Toestand kritiek. Grote gedeel
ten van Walcheren liépen on
der water. Veere staat blank.
Zuid Beveland. Gat in dijk bij
Wolphaertsdijk en bij Fort
Rammekens. Meerdere slachtof
fers. Reigersbergerpolder on
dergelopen, evenals Perkpolder
bij Kruiningen. Bevolking ge
ëvacueerd.
Stellendam. Dijk doorgebroken.
Enkele mensen verdronken.
Willemstad. Stadje staat geheel
onder water. Situatie bedroe
vend.
(Zie vervolg pag. 2)
Buslijnen gestoord
In verband met het feit, dat
de N.B.M. een groot aantal bussen
heeft afgestaan voor het vervoer
van militairen en burgers naar en
van de geteisterde gebieden kan
het in de komende dag voorko
men, dat de normale dienstrege
ling niet helemaal punctieel kan
worden uitgevoerd. Wij nemen
overigens aan, dat de reizigers
hierover niet zullen mopperen
en gaarne deze storing zullen
excuseren.
Watersnood
Water altijd weer onmisbaar
Voor de keuken, voor de was,
Voor de energie, de dieren,
Voor de mens, de plant, het gras,
Voor de wegen, voor de woning.
Water, water altijd wéér,
Sinds de oertijd dient, het water
Het maatschappelijk verkeer.
Water: onze trouwe dienaar
Elke dag en ieder uur,
Eén der grote zegeningen
Van de rijkdom der Natuur.
Totdat plots zijn brute
stootkracht
Vijand van ons blijkt te zijn:
Water overvalt het landschap,
Mens, in onmacht, weet zich
klein
PHILIA.
Zondagavond was het druk op
het N.B.M. kantoor aan de Utr.
weg. Hier kon men zich opgeven
als vrijwilliger (ster) om in het
getroffen gebied te gaan werken,
waarna autobussen voor het ver
voer zorgden. Zoals U ziet was er
grote animo voor.
Zondag bestuurders van vele organisaties bijeen
Centrale post op het Gemeentehuis
Zon op
Zon onder
Maan op
Maan onder
Weerbericht
(Geldig tot hedenavond)
STORM NEEMT AF
Zwaar bewolkt met enkele
regen- of sneeuwbuien, maar
ook verspreide opklaringen.
Krachtige tot matige Noorde
lijke wind. Langs de kust van
Holland en Zeeland echter tij
delijk nog harde Noordelijke
wind.
Langs de V'addenkust tijde-
:lft nog harde wind tussen
M.->ord en Noord-Oost.
Nadat de radio de eerste berichten van de ontzettende waters
noodramp, die Nederland getroffen heeft, Zondagmorgen had ver
spreid, begonnen ook in Zeist spontaan enkele mensen onmid
dellijk pogingen in het werk te stellen om tot georganiseerde
hulpverlening te komen. Het bestuur van de Zeister Jeugdfede-
ratie begon direct contact op te nemen met de burgemeester en
met diverse personen en instanties en reeds voor dezelfde middag
om 3 uur werd een vergadering belegd in hotel Figi.
Daar waren bestuurders aanwezig van organisaties op allerlei
gebied en van diverse gezindten en zodoende konden er direct
spijkers met koppen worden geslagen. Nadat de heer F. H. C.
Jansen Jr., voorzitter van de Jeugdfederatie, zijn dankbaarheid
had uitgesproken voor de spontane medewerking en de goede op
komst, droeg hij de leiding van de vergadering over aan de burge
meester. Ook deze sprak er zyn vreugde over uit, dat zo onmid
dellijk daadwerkelijke hulp georganiseerd kan worden en we nu
reeds kunnen tonen buurmans buurman te zijn en deze te willen
helpen. Om tot een effectieve hulpactie te kunnen komen, is het
gewenst dat niets op eigen houtje wordt ondernomen, maar dat
alles centraal geregeld wordt. De organisatie „Bescherming bevol
king", voor zover reeds geregeld, staat voor onmiddellijke hulp
verlening klaar en reeds is Zondagmorgen een brandweereenheid
met vier man naar Rotterdam vertrokken om daar hulp te bieden
bij het leegpompen van ondergelopen kelders. De burgemeester
voor de hulpverlening de volgende drie noodzakelijke onderdelen:
1. de geldinzameling; 2. inzameling van kleding en dekking; 3.
onderbrengen van geëvacueerden.
Geldinzameling
Het trof gelukkig dat het Co
mité Vluchtelingenhulp juist deze
week een grote collecte zou hou
den. Dat comité heeft zich onmid
dellijk bereid verklaard om de
geheel klaar staande organisatie
dezer collecte nu in te schakelen
voor een collecte voor het Natio
naal Rampenfonds. Om de bussen
behoefden slechts andere stroken
geplakt te worden, voor de ver
vaardiging waarvan onze druk
kerij zich nog dezelfde avond be
schikbaar stelde, zodat heden
reeds de collecte ten bate van de
slachtoffers dezer ramp huis aan
huis gehouden kan worden. De
collecte voor de vluchtelingen zal
dan later wel weer georganiseerd
worden.
Heden en volgende dagen kunt
U dus de collectrices aan Uw deur
verwachten, waarbij geen huis in
de gemeente Zeist zal worden
overgeslagen. Trouwens U kunt
altijd toch ook Uw gift op een
der plaatselijke kantoren van de
Banken storten. Alle Bankkanto
ren in Zeist hebben zich bereid
verklaard gelden voor dit doel in
ontvangst te willen nemen.
Dekking en kleding
Voor de inzameling van kleren,
dekens en linnengoed werd een
aparte commissie ingesteld be
staande uit: Mej. J. G. H. v. d.
Poll, Mevr. D. Storm de Grave,
Mej. A. J. M. Ruys, Mevr. A. E.
Nort, Mevr. D. IndenReiss, Mr.
W. J. Kolkert, F. H. C. Jansen
Jr., J. J._ Smulders, C. S. Visser
en de heer Roosjen, Gemeente
huis.
De Zeister afdeling van de Weg
vervoerders had reeds hulp aan
geboden van haar leden met
vrachtwagens, terwijl ook een be
roep wordt gedaan op de bezit
ters van particuliere wagens om
zich beschikbaar te stellen voor
de inzameling dezer goederen op
a.s. Woensdag. Deze kunnen zich
opgeven bij de heer Th. S. Val-
star, Woudenbergseweg 32 A, tel.
3835.
ALLE AANBIEDINGEN VAN
HULP, VAN WELKE AARD OOK,
GELIEVE MEN OVERIGENS TE
RICHTEN TOT DE HEER ROOS-
JEN TEN GEMEENTEHUIZE,
TELEF. 5141.
Woensdag a.s. wordt er dus huis
aan huis in de gehele gemeente
kleding en dekking opgehaald
voor de slachtoffers dezer wa
tersnood. Legt U het klaar, op
dat de ophalers niet behoeven
te wachten en alles in één dag af
gewerkt kan zijn.
Onderbrenging
geëvacueerden
Voor het huisvesten van geëva
cueerden uit de getroffen gebie
den werd ook een speciale com
missie ingesteld, bestaande uit:
Mevr. L. S. M. Korthals Alles
Sterneberg, Mevr. T. Biesheuvel,
Mevr. D. Storm de Grave, Mevr.
G. E. v. Beek, Mevr. D. Inden
Reiss en de heren: J. R. Hout
man, H. G. Blankenbijl, F. H. C.
Jansen Jr., J. H. Werkman en
Mr. W. J. Kolkert.
Deze evacuatiecommissie vraagt
ieder, die een of meer personen
voor enige tijd zou kunnen her
bergen, om opgave van adres, hoe
veel personen men kan hebben,
of men het liefst bejaarden, ouden
van dagen of kinderen wil heb
ben en opgave van eigen gods
dienstige richting. Deze opgaven
gelieve men te verstrekken aan:
MEVR. VAN BEEK, HOMERUS
LAAN 18, TEL. 2263.
Er zijn reeds geëvacueerden in
Zeist aangekomen en meerderen
kunnen verwacht worden. Wacht
dus niet met Uw opgaven, maar
meldt deze aan Mevr. Van Beek
of eventueel aan een der andere
commissieleden of aan de cen
trale evacuatiepost, die nog gis
terenavond in het Slot is inge
richt, tel. 5360, maar het liefst
direct aan mevr. Van Beek.
Zo is de door Zeist te bieden
hulp dus reeds zo goed moge
lijk georganiseerd. Alles werkt
tezamen: vrouwenorganisaties,
padvinders, vakcentralen, midden
standers, buurtverenigingen, enz.
enz. Voor wie zich nog wil aan
melden voor hulp is het adres:
de heer Roosjen, Gemeentehuis.
Een nationale ramp heeft Nederland getroffen waarvan de om
vang op dit ogenblik nog niet te overzien is. Vast staat echter
wel, dat het een van de ergste rampen is die ons land ooit door
het natuurgeweld te verduren heeft gekregen. Tientallen heeft het
reeds de dood gekost, duizenden zijn dakloos geworden en van
alle have en goed beroofd. De schade door het machtig geweld
van het water toegebracht aan dijken, duinen en het daar achter
liggende vruchtbare land zal enorm zijn.
Landgenoten, hier is hulp dringend en in grote mate noodzake
lijk. Duizenden van onze landgenoten zijn plotseling in de groot
ste ellende komen te verkeren. Nu zal, evenals bij het oorlogs
geweld in 1940 en in 1944 Nederland tonen, dat het volk als één
man weet te helpen. Alle verschillen zijn plotseling als wegge
vaagd nu een ramp als deze watersnood ons land moest treffen.
Allerwege is de hulpactie reeds georganiseerd en aan het werk.
Ook in Zeist! Ook hier is de Zondag besteed om de spontane
drang van zeer velen, om direct hulp te bieden, te coördineren.
Er wordt op alle burgers van Zeist een direct beroep gedaan om
allereerst de slachtoffers te helpen. Dat helpen kan geschieden
met geld en met kleding en dekking. Reeds vandaag begint door
de gehele gemeente een lijstencollecte. Woensdag a.s. worden
huis aan huis goederen opgehaald voor kleding en dekking.
Zeistenaren, deze hulpactie is niet te betitelen met het woord
„liefdadigheid', het is meer. Landgenoten van alierlei rang en
stand en gezindte zijn alles kwijt geraakt, hun inboedel, him kle
ren, hun linnengoed, hun dieren, hun huis, kortom alles. Om deze
enorme nood enigszins te helpen lenigen, wordt van U een offer
gevraagd. Een waarlijk offerl Dat wil zeggen, dat U hier niet
kimt volstaan met een dubbeltje of een kwartje te geven, waar
van U het verlies nauwelijks bemerkt. Het brengen van een offer
vergt meer, vergt zóveel dat ge er U zelf dingen voor zult moeten
en willen ontzeggen, nu ge zelf voor het allerergste van deze
ramp gespaard bleef.
Het had ook U kunnen treffen en dan waart ge alles kwijt ge
weest. Zegen het feit dat ge niet uit Uw huis gespoeld bent, dat
ge niei al Uw dierbare meubelen en. Uw gehele hebben en hou
den bent kyrijt geraakt door het meeste te geven wat ge maar
geven kunt niet lettende op wat Uw buurman doet of niet doet
maar uit de volle dankbaarheid van Uw hart zelf van deze gru
welijke ramp gespaard te zijn gebleven.
Burgers van Zeist geeft a.s. Woensdag uit Uw voorraad kle-
ding, dekens en linnengoed niet datgene wat ge zelf al voor ge
bruik hebt afgekeurd, want daar heeft een ander ook niets meer
aan. Geeft het beste wat ge in huis hebt opdat ge toont waarlijk
een offer te willen brengen voor Uw zo zwaar getroffen landge
noten. Laten we allen trots kunnen zijn op de burgerzin, die Zeist
bij deze nood weet te tonen. Geeft met milde hand "aan de collec
trices, die U vandaag of volgende dagen zullen bezoeken met lijst
en bus. Legt de goederen klaar, die Woensdag bij U aan huis met
auto's gehaald worden. Nederland en alle getroffenen rekenen
op Uw hulpvaardigheid!
Mensen die alles
verloren
Gisterenavond om 7 uur zijn
met een autobus van een der ge
troffenen reeds een twaalftal men
sen uit 's-Gravendeel in Zeist ge
arriveerd. Zij werden eerst in ho
tel Figi even van spijs en drank
voorzien, waarna zij naar direct
bereidwilige gastheren en -vrou
wen vertrokken voor onderdak.
Wij hebben in Figi even met deze
zwaar beproefde mensen gespro
ken. Daar waren moeders met
kleine kinderen en enkele man
nen. Alles wat ze nog mee hadden
kunnen nemen zat in een paar
boodschappentassen, overigens
hadden ze alleen nog de kleren
die ze aanhadden.
Reeds Zaterdagavond was de
toestand in 's-Gravendeel span
nend geworden. Maar 's-nachts om
3 uur begon de noodklok te lui
den ten teken, dat de dijk was
doorgebroken en ieder ten spoe
digste zijn huis moest verlaten,
om althans het leven te redden.
Toen was de grote vlucht begon
nen. Mogelijkheid om iets van be
lang mee te nemen was er niet.
Het water overstroomde in grote
golven het land en over de iets
verhoogde wegen spoedden zich
de mensen om het vege lijf te
redden. Tijd om het vee te helpen
was er nauwelijks. Kippen dreven
het water rond en verdronken
jammerlijk. Koeien en varkens
poogden zich vaak nog zwemmend
te redden, maar het ijskoude wa
ter deed de pogingen van vele
dezer dieren reeds spoedig ten on
der gaan. Toch wisten sommige
koeien nog wel de weg te berei
ken.
Van de hier gearriveerden heeft
een de oudere moeder bij de
ramp verloren, van een andere
familie was een kind verdronken.
Tot overmaat van ramp brak in
de vroege morgen nog brand in
's-Gravendeel uit, waardoor ook
nog enige woningen verwoest
werden.
Begrijpelijk dat deze geëva
cueerden eigenlijk nog nauwelijks
beseften welke ramp hen had ge
troffen. De '•oornaamste bron van
inkomsten in 's-Gravendeel is de
verbouw van vlas en het werk
op de vlasfabriek aldaar. Boven
dien hebben de meeste bewoners
wel kippen en velen ook koeien
en/of varkens.
bezoekt
getroffen gebied
H.M. de Koningin heeft gis
teren reeds met H.K.H. Prin
ses Beatrix een bezoek ge
bracht aan de getroffen ge
bieden, nadat zij zich des
morgens op de hoogte had
den doen houden van de toe
standen in ons land. Zij be
zocht o.m. Stolwijk, Lekker -
kerk, Krimpen aan de IJsel
en Gorkum. De Koningin
heeft nog getracht om Dor
drecht te bereiken, maar me
de in verband met de mas
sale evacuatie waren de we
gen versperd.
Vanmorgen in de vroegte
is H.M. de Koningin weer
vertrokken naar het geteis
terde gebied. Ook H.K.H.
Prinses Wilhelmina zal van
daag en morgen onze zwaar
getroffen landgenoten bezoe
ken. Zij zal trachten Zeeland
te bereiken.
Z.K.H. Prins Bernhard
riep uit, toen hjj in Amerika
van de ramp hoorde: „Dit
is verschrikkelijk nieuws. Dit
is wel het ergste, wat had
kunnen gebeuren. Juist nu
Nederland er weer bovenop
kwam en op eigen benen
kon staan. En het verlies
aan mensenlevens maakt het
nog erger".
Veter. Leg. en anderen gingen werken
Padvinders gingen voor verzorging
Men heeft in Zeist over de
hulpverlening geen gras laten
groeien. Reeds Zondagmiddag
bood de afd. Zeist van het Ve
teranen Legioen, een organisatie
van oud-militairen, zijn daadwer
kelijke hulp aan de burgemeester
aan. Al direct hadden zich 70
man gemeld, die bereid waren
naar het bedreigde gebied te gaan
om te helpen aan de dijken of
welke werkzaamheden men hun
dan ook mocht opdragen. De
NBM bood direct autobussen aan
om allen, die in het getroffen
gebied wilden gaan helpen, daar
heen te vervoeren.
Ook de padvinders stelden di-
reet een daad. De voortrekkers
zowel van de NPV, van de Ka
tholieke en van de Lutherse
groep, tezamen ongeveer 25 man,
stelden zich beschikbaar om te
gaan helpen voor de verzorging
van de mannen, die in dit ramp
gebied moesten werken. Ook zij
zijn gisterenavond om ruim half
acht met een autobus van de
NBM, gevolgd door een wagen
met butagas en petroleum, naar
het bedreigde gebied vertrokken.
Zij waren intussen door de Zeis
ter Kruideniersvereniging voor
zien van koffie, thee, chocolade
en biscuits, de Zeister bakkers
gaven hun dozen vol koeken mee,
de sigarenfabriek v.h. de Graaf
zorgde voor sigaren en de heer
Visser alhier, grossier, voor ciga-
retten om mee te nemen voor de
werkers, die daar in de nacht
bezig zijn met het stoppen of ver
sterken van dijken of welke ande
re werkzaamheden er dan ook
verricht moeten worden.
Nog vele anderen uit Zeist meld
den zich reeds spontaan om te
gaan werken en verschenen ook
gisterenavond reeds in werkkle
ding en met schop bij het kantoor
van de N.B.M. waar autobussen
voor hen klaar stonden. Ook ver
pleegsters kwamen er en in de
loop van de avond en de nacht
zijn zo reeds vele Zeisternaren
naar het bedreigde gebied ver
trokken om daadwerkelijk te hel
pen. Een staaltje van prima bur
gerzin.
Links. Op de Schaerweydelaan bij
de Oud Arnh.weg velde de storm
een boom, die op het dak van het
huis terecht kwam, gelukkig nog
zonder ernstige schade aan te
richten, en vervolgens er naast
plofte.
Rechts. Op de Steinlaan gebeur~
de iets dergelijks. Eerst kwarni de
boom op het winkelhuis terecht,
vervolgens op het naastgelegen
dak.
