DAGBLAD VOOR AMERSFOORT
Noordwester storm en springvloed brengen
nationale ramp over Nederland
De waterwef
losgebroken
Dijken en duinen bezweken,
water golft over eilanden,
Westland ernstig bedreigd
Walcheren en Beveland in
strijd met oude erfvijand
Woeste zee sleurt
Brits schip naar
diepte: 139 doden
Tot dusver
138 doden
hulp
aan
Reeks van overstromingen
eist vele slachtoffers
f
Drama in Ierse Zee
Koningin naar
noodgebieden
Oproep van Nationaal
Rampenfonds
EXTRA EDITIE Maandag 2 Februari 1953
c.1 v.- u D r~. cinnn Telefoon redactie 429.1 Telefoon administratie 6235
SSMLi Uitgave: NV. De Nieuwe Pers -
prijs 47 cent p. w. of J b.to p. kw. Losse nummers li' cent
Als een veertje zo licht in het
geweld der elementen
Het schip „Avontuur" in het
Haringvliet was een van de bin
nenschepen in Rotterdam, die tij
dens de storm als een veertje.
door het water werden opgeno
men en op de kade gezet. De op
varenden bevonden zich in het
ouderlijk huis te Lekkerkerk en
verkeerden ook daar in waters
nood.
NIEUWE WATERWEG
EEN bulderende orkaan uit het noordwesten en een springvloed hebben het af
gelopen weekeinde Nederland dusdanig geteisterd, dat van een nationale ramp
kan worden gesproken. Op diverse plaatsen langs onze kust zijn de duinen weg
geslagen. Gebouwen, die dicht aan het strand stonden zijn verzwolgen door een
kokende branding. Langs de Zeeuwse stromen zijn op verscheidene plaatsen reus
achtige gaten in de dijken ontstaan. Zuid Beveland is voor het grootste deel een
verdronken land geworden. Bij Fort Rammekens is de dijk weer op dezelfde plaats
vernield als in de afgelopen oorlog. Zeewater golft door Vlissingen en door Vere.
Zeeuws Vlaanderen wordt geteisterd door overstromingen. Bij Oostkapelle hebben
de duinen het begeven. In West-Brabant, op het eiland van Dordrecht, in de Al-
blasserwaard, in het land van Altena, op Roozenburg en op Putten, stroomt het
water, evenals op Goeree en Overflakkee, door de dorpen en over de velden.
In een inktzwarte nacht, bij felle koude en in een striemende
regen, hebben duizenden Nederlanders opnieuw een verbeten
strijd moeten voeren tegen hun oude erfvijand het water, dat
spoorlijnen onklaar maakte en dwars door Dordrecht en Rotter
dam stroomde. Bij Maassluis bezweek een dijk langs de Nieuwe
Waterweg. Door de opening baande het water zich een weg,
naar het laaggelegen Westland. Ernstig werd het aangrenzende
Delfland bedreigd, toen op een gegeven ogenblik de smalle
duinenrij bij 's-Gravenzande ernstig gevaar liep door de razen
de elementen te worden doorbroken.
Nood in Zeeland.
Lekstreek en in
Rotterdam
np het moment, dat deze extra
editie van ons blad ter perse gaat
komen omtrent de ramp die ons
land heeft getroffen nog steeds be
richten binnen. Waar met verschei
dene plaatsen de telefonische ver
binding uiterst moeilijk, zo niet on
mogelijk is. is het volslagen uitge
sloten zich ook maar bij benadering
een denkbeeld te vormen van de
aangerichte schade. Temeer, waar
mag worden aangenomen, dat de
stroom van inlichtingen voorlopig
zal blijven vloeien. Van de zijde
van het ministerie van Verkeer en
Waterstaat is medegedeeld, dat zij
zeker in de tientallen millioenen zai
lopert en dat het herstel van ver
nielde dijken, wegen en spoorbanen
enige maanden in beslag zal nemen.
Op diverse punten der bedreigde
gebieden is men genoodzaakt ge
weest de bev.olking te evacueren.
De monotone opsommingen over
dijkdoorbraken en overstromingen,
die de gehele Zondag via de radio
werden gegeven, boden een beklem
mend beeld dat van een noodtoe
stand. dat ongetwijfeld vele luiste
raars heeft doen terugdenken aan
de Meidagen van 1940 Er heerste
ook een soortgehiko sfeer.
Per radio werden militairen op
geroepen zich onverwijld naar hun
garnizoenen te begeven. Fabrieken
en bedrijven riepen langs dezelfde
weg hun jvrsonoel op Het Rode j
Kruis en diverse hulpverlenings
instanties in het gehele land namen
onverwijld maatregelen om de ge
teisterde streken te hulp te komen.
Minister-president Drees, de minis
ter van Verkeer en Waterstaat. Al-
gera en minister Beel begaven zich
naar de noodgebieden.
Hedenmorgenn zal de minister
raad in een spoedvergadering bijeen
komen om de toestand te bespre
ken.
DEN HAAG. Het aantal
doden dat de overstromingen
in ons land hebben geëist is bij
het ter perse gaan van deze ex
tra editie gestegen tot 138.
De Nieuwe Waterweg trad bui
ten haar oevers. Een blik over
de ondergelopen streken bij
Maassluis.
DEN HAAG. De Ameri
kaanse ambassadeur in Den
Haag, de heer Selden Chapin,
heeft aan minister-president
dr W. Drees zijn hartelijk me
deleven betuigd met de na
tuurramp, welke Nederland
heeft getroffen. Hij heeft daar
bij meegedeeld, dat de Ame
rikaanse regering hem ge
machtigd heeft aan de Neder
landse regering het aanbod te
doen om Amerikaanse mili
taire hulpmiddelen te harer
beschikking te stellen.
DE provincie Zeeland, zwaar geteisterd, prooi van het water geworden
in de tweede wereldoorlog, behoort tot die gebieden, die het afgelopen
weekeinde het zwaarst door de elementen zjjn getroffen. Walcheren, dat
met enorme inspanning het water verjoeg van zUn domein, zag de zelfde
dijk bij Fort Rammekens, die in 1944 werd vernield, thans bezwijken onder
de kracht van wind en water. Een groot gedeelte van de stad Vlissingen
kwam een meter hoog onder water te staan. En in de Boulevard aldaar
werd een gat van vijftig meter lengte geslagen.
Bij Oostkapelle werden de dui
nen door de zee verzwolgen en
zwalpte het water het eiland bin
nen. Bij Westkapelle werd de zee
dijk beschadigd. Domburg kreeg
last van hoge waterstand; bij
Veere werden twee huizen weg
gespoeld door de zee, die door de
straten golfde. Bij Vrouwenpolder
liep een laag gelegen gebied on
der. Een gat in de dijk bij Veere
moest met 3000 zakken zand wor
den gedicht.
Het ergst getroffen gebied in de
provincie Zeeland is de zgn. zak
van Zuid-Beveland. In de dijk bij
Kruiningen is een groot gat ge
slagen. Om half twaalf Zondag
morgen moesten 2500 mensen uit
hun huizen worden gehaald, nadat
de dijk ook nog op een tweede
plaats was gebroken. De dam die
Zuid-Beveland met het vasteland
van Brabant verbindt en de dam.
die de verbinding vormt met het
eiland Walcheren, werden beide
weggeslagen. De spoorbrug bij
Kruiningen werd vernield. In
Baarland en Ellewoudsdijk is een
groot gat in de dijk geslagen. Het
water staat hier tot aan de zol
ders van de woningen.
Tussen Kattendijke en Wemel-
dinge zijn op enkele plaatsen van
de zeedijk gaten ontstaan. In het
bedreigde gebied heeft men de
mensen uit hun huizen moeten op
halen. De Reigersbergerpolder is
volgelopen waardoor het dorp
Rilland Bath geïsoleerd werd. Ook
de Wolversdijkse polder is volge
lopen evenals de polder Kruinin
gen. Het dorp Kruiningen werd
geïsoleerd.
De Rijksweg op Zuid-Beveland
is op verscheidene punten onder
water komen te staan. Bij Krab-
bendijke moesten de mensen van
de daken en uit de bomen worden
gehaald. Men hoopte, met behulp
van duizenden vrijwilligers, de
zeewering bij Borssele te redden
Acht mensen verdronken als ge
volg van de overstromingen bij
Hontenisse Het vee van twaalf
ondergelopen boerderijen kon niet
geborgen worden. Er is nog aan
zienlijke andere schade. De oude
stad Terneuzen is ondergelopen. In
de omgeving staan de volgende
polders blank: Serlippenpolder,
Othenepolder, Ossen issepolder.
Meelopolder. Nieuwe Neuzen pol
der. In deze laatste is een baby
van de familie Smallegange om
het leven gekomen. Bij Breskens
stroomt het water over de beton
weg. Er waren bij Ossemsse twee
doorbraken in de dijk, waarvan
een van 100 meter lengte. Ver
scheidene mensen zijn hier ver
ongelukt of gewond geraakt.
Vrachtwagens werden gevorderd
voor vervoer van mensen en vee.
Een nieuwe dijkdoorbraak is bij
Hoofdplaat in West Zeeuws-Vlaan-
voorgekomen. Ook bij de Plas-
streekpolder ontstonden gaten in
de dijk. Ook op Walcheren zijn
helaas doden te betreuren.
i Verder afnemende
wind
Weersverwachting, medege- jt
deeld door het K.N.M I. te De 3
Bilt. geldig van Maandagoch- g
tend tot Maandagavond:
Aanvankelijk in hef Zuiden m
en Zuid-Westen van net land S
krachtige, geleidelijk verder g
afnemende wind tussen Noord- ff
West en Noord. Elders over- g
wegend matige Noordelijke g
wind. Wisselend bewolkt met §t
enkele buien Dezelfde tempe- g
raturen als gisteren of iets lager
DOOD en rampspoed zijn op
eenmaal over een deel van ons
land gekomen. Dat het water
de erfvijand is van Nederland, kan
men uit den treure lezen in de school
boekjes; maar waren we niet geneigd,
het een beetje te vergeten? Zeker, de
rivieren zijn altijd onbetrouwbaar en
wispelturig en stichten nu en dan on
heil; maar het had er de laatste ja
ren de schijn van, dat de zee zo ta
melijk wel was bedwongen. De West-
friese zeedijk, die zwakke stee. was
geen probleem meer sedert het tot
standkomen van de Afsluitdijk. Wel
bracht het laatste oorlogsjaar vele
overstromingsrampen, maar hier was
de oorzaak te zoeken bij de boosheid
De „Princess Victoria" was op weg vrouwen en kinderen bevonden. van bezetter. n'et bij Hgt geweld
van Stranraer naar Lame in Noord- sloeg bijna onmiddellijk om. Man- van de elementen.
Ierland. Het schip werd door de or- nen sprongen in het water en pro- Nu is het echter de zee geweest, die
kaan overvallen en kreeg zware slag- beerden, zicht vastklemmend aan 1 onverwacht het Nederlandse volk van
zy. Water stroomde de machine- wrakhout, de reddingvaartuigen of u„,,f,j X™
kamer binnen en al gauw sloeg de de kust te bereiken. De een na de i beroofd. Met gigan-
zee over het met auto's volgeladen ander moest echter, verstijfd door tl5Che kracht heeft zij de dijken en
dek- kou en uitgeput, zijn stuk hout los- duinen bestormd en haar vloedgolven
Een ooggetuige vertelde: „Het wa- I laten en zonk weg. j de zeegaten ingestuwd. En zie. grote
ter deed achter ini het schip de deu- Twee vliegtuigen vlogen boven het lïjks onvoldoende bleken de waterke
ien openbarsten. We kregen bevel de rnet de woedende elementen worste- i- i i l i
reddinggordels om te doen. Door de lende schip. Zij zonden radiobood- ngen' mach,elo°s bleek het mense
gespleten deuren stroomden postzak- schappen aan de ..Contest" om de
oorlogsbodem bij zijn reddingspogin
gen te helpen.
Toen de duisternis was ingevallen.
bleven de reddingboten de enorme
tragedie. In de kokende en brullende zeeen trotseren om. met behulp van
zee probeerden de opvarenden in de - fakkels, naar overlevenden te zoe-
reddingboten te komen. Sleep- en ken. Doch de heldhaftige pogingen hoeveel kundiger en wetenschappelij-
ÏSSMSïïS"1 ker onderlegd dan voorheen is de Ne.
fregat, die zich in de buurt bevon- Onder de 44 geredden bevinden fler'ant>_se waterstaat. Deze waterstaat
den, poogden bij de redding te hel- j zich tien leden van de bemanning. I heeft niet kunnen verhinderen, dat da
pen maai- konden door de enorme jot de slachtoffers behoren majoor grauwe vloeden over duizenden hec-
^Een I t°hn Sinclair. vice-premier en mi-1 tares vruch.baie grond zijn gekomen.
DONAGHADEE. Het eerste en grootste slachtoffer van
de vliegende orkaan die vanaf de Hebriden op ons land kwam
toegeraasd. was de grote Britse veerboot „Princess Victoria".
Van de 183 opvarenden passagiers en bemanning kwamen
er 139 om het leven, toen het 2694 ton metende schip Zaterdag
in de Ierse Zee onderging. De 44 overlevenden zijn allen man
nen. De dappere gezagvoerder, James Ferguson, die tot het
laatste moment de passagiers moed insprak, ging met zijn schip
en al zyn hoofdofficieren ten onder.
ken en bagage naar buiten."
Om drie uur in de middag gaf
kapitein Ferguson opdracht het schip
te verlaten. Toen voltrok zich de
lijk vernuft tegen het beukend ge
weld van storm en springtij. Dijken
overstroomd en weggespoeld, duinen
weggevaagd; de erfvijand leeft en is
sterk.
^■ant hoeveel beter georganiseerd.
golven niet dichtbij komen. ulua(B1
tankboot pompte heel zijn voorraad nister van Financiën
- rr-— - j« --------| mater van rmancien van Noord-Ier- j
op de golven leeg, zonder dat het land en Sir Walter Smiles, een af-
merkbaar hielp.
Zeelieden van de reddingvaar-
tuigen zagen voor hun ogen vele
schipbreukelingen van de vlotten en
stukken wrakhout wegspoelen.
Enkele reddingboten van de „Prin
cess Victoria" waarin zich ook wel
gevaardigde van No0rd-Ierland
het Britse Lagerhuis.
dat mensen en vee zijn verdronken,
dat huizen zijn weggespoeld, dat kort-
(Zie verder pag. 2)
DEN HAAG. H.M. Ko
ningin Juliana heeft zich de
gehele Zondagmorgen op de
hoogte laten houden van de
toestand in de geteisterde ge
bieden. In de middag en ach
termiddag heeft zij, vergezeld
van prinses Beatrix, aan ver
scheidene geteisterde plaatsen
een bezoek gebracht. Zij be
zocht Stolwijk, Lekkerkerk en
Krimpen aan de IJssel en nam
daar de overstromingen in
ogenschouw. In Krimpen aan
I de IJsel sprak de vorstin met
j de burgemeester en diverse an-
i dere personen.
J De koningin heeft getracht Dor
drecht te bereiken, hetgeen niet
mogelijk bleek, o.a. door de over
belasting der wegen als gevolg van
plaatselijke evacuaties. Via de brug
bij Vreeswijk bereikte Hare Majes-
teit Gorkum. Na daar met de bur-
j gemeester te hebben gesproken is
1 zij naar Soestdijk teruggekeerd.
Help. help direct. Krachten, machtiger dan welke menselijke machtscon
centraties ook, hebben in enkele uren tjjds grote delen van ons land in
rouw gedompeld. Duizenden mensen werden in nachtelijke uren door het
wrede water van huis en haard verjaagd. Werk van eeuwen werd in lutte-
lijke ogenblikken te niet gedaan.
Onbeschrijflijk is het leed, dat mensen en dieren heeft getroffen, met
geen mogelijkheid te overzien de materiele schade, die met name het
Westen van ons land is toegebracht.
HULP IS PLICHT
Onder deze tragische omstandigheden is hulp aan de getroffen gebieden
plicht van iedere Nederlander. Hulp in goederen, maar ook en vooral, hulp
in geld.
Veel geld. zeer veel geld om de geteisterde bronnen van onze welvaart,
die ook uw welvaart is. met de grootst mogelijke spoed te herstellen.
Tast diep in uw buidel, ook als dit een offer voor LI mocht betekenen.
Offer In liet diepe besef, dat het gaat om uw medemensen, om uw vader
land en uiteindelijk om uw eigen belang.
DOE HET DIRECT' STORT UW BIJDRAGEN OP POSTGIRO 9575
VAN HET NATIONALE RAMPENFONDS DEN HAAG OF STUUR
EEN POSTWISSEL NAAR HET SECRETARIAAT STATENLAAN 81.
In verband met het feit. dat ons van verscheidene kanten aanbiedingen
tot hulp bereiken en ook vanwege de omstandigheid, dat wij diverse ver
zoeken ontvingen .inlichtingen te willen verschaffen op welke wijze het
beste hulp zou kunnen worden geboden, menen wij er goed aan te doen op
deze oproep van het Nationaal Rampenfonds in het bijzonder de aandacht
te vestigen Hoezeer een individuele hulpverlening ook te waarderen valt.
slechts een landelijke coördinatie daarvan schept de waarborg, dat hulp ook
inderdaad daar verstrekt wordt, waar deze het meest van node is.
