Amersfoort „verwerkte
10.000 militairen
Burgemeester doet beroep op
alle Amersfoorters
Kees Broekman is
Stormschade in Amersfoort
viel nogal mee
Steunt inzameling voor
getroffen gebieden
Oorzaak van
de ramp
JAN t:\RI-VLOED VAN 1916
EISTE 16 DODEN
11
Europees kampioen
MAANDAG 2 FEBRUARI 1953
PAGINA 3
Amersfoorts brandweer
helpt Rotterdam
In o|xlrucht van de burgemeester
is Zondag door de Amersfoortse
brandweer een speciale eenheid ge
vormd, die met bekwame spoed naar
de door de overstroming geteisterde
gebieden is vertrokken. Deze een
heid, bestaande uit een goed geoutil
leerde wagen met vier man, is in
geschakeld by het veiligstellen van
het gemeentelijk energiebedrijf te
Rotterdam. Dit bedrijf wordt ook
door het water bedreigd: de kelders
waren gisteravond al volgelopen.
De werkzaamheden van de Amers-
ioortsc eenheid zullen tenminste du
ren tot hedenavond.
Wat is eigenlijk een
springvloed?
Kb en vloed vinden hun ont
staan in de aantrekkings
kracht. welke de maan op de
aarde uitoefent. Het zeewater
volgt de beweging van do
maan. Wanneer zon cn maan
ongeveer in dezelfde richting
staan, treedt een vergrote
aantrekking van het zeewater
op. Dit gebeurt kort na nieu
we en volle maan.
Dan ontstaat een extra hoge
vloed, die men springvloed
noemt en die gewoonlijk twee
maal zo hoog oploopt als
wanneer zon en maan in te
gengestelde richting werken
(eerste en laatste kwartier).
De combinatie van spring
vloed tezamen met de harde
Noordwester storm is oorzaak
geworden van de ramp.
Hotel op Ameland
stortte in zee
Hotel Steinvoorte op Ameland is
tengevolge van de storm in zee ge
stort. Er deden zich geen persoon
lijke ongelukken voor. De Amelan
ders. die. onmiddellijk alle pogingen
in het werk stelden nog iets van de
inboedel te redden, konden n^ets
uitrichten.
De burgemeester van Amersfoort richt de volgende oproep
tot de inwoners van de Keistad:
Stadgenoten, mijn boodschap kan kort zijn. Door middel
van de radio en de dagbladen hebt gij reeds bijzondei heden
vernomen over de ramp die in de nacht van Zaterdag op
Zondag over ons vaderland is gekomen. De dijken van de lagë
landen zijn op talrijke plaatsen bezweken. De gevolgen zijn
nog niet te overzien, maar we weten reeds, dat vele landge
noten in de vloed wei-den verzwolgen en dat honderden have
en goed verloren. Vele bewoners van gebieden, die gespaard
bleven, voelen zich geroepen iets voor de getroffen landgeno
ten te doen in deze uren der beproeving.
Amersfoort is vrijwel zonder schade door deze stormach
tige dagen en nachten gekomen en wij kunnen ons hulpbetoon
dus geheel richten op de getroffen gebieden in Zuid-Holland,
West-Brabant en Zeeland.
Op mijn verzoek is reeds Zondag één algemeen Comité ge
vormd om de hulpactie doeltreffend te organiseren'. We be
ginnen met een grote geldinzameling op 2, 3, 4, 5, 6 en 7 Fe
bruari en zullen dan nader beraadslagen. Besturen, zet het
verenigingswerk eens even aan kant om deze collecte te doen
slagen.
Medeburgers, laat ons tonen dat de idee der christelijke
naastenliefde, de gedachte der menselijke solidariteit in onze
stad levend is.
De burgemeester van Amersfoort,
H. Molendijk.
WAT TE DOEN
W'u" gaan om te beginnen: één gro
tc geldinzameling houden. Geen
apartjes, geen initiatieven naast en
door elkaar.
Voor de collectes kan men zich
de gehele Maandag opgeven op de
kantoren van het Rode Kruis (Vlas-
i akkerweg 46, tcL 5609 en van de
Amersfoortse Gemeenschap, Paulus
Buyslaan 1, tel. 5190.
Dinsdag gaan we met honderden,
mannen, vrouwen, en jongeren de
stad in, om de gaven der burgerij
te verzamelen.
Girostortingen op No 3051 Am
sterdamse Bank t.g.v. Actie Getrof
fen Gebieden.
Bij Baarn brak de Eemdijk door
De Januarivloed van 1916: dui
zenden langenoten herinneren zich
nog deze nationale ramp. waarbij 16
mensen om het leven kwamen, In
de middaguren van de dertiende
Januari stak een zware Noordwes
terstorm op, die het zeewater op
waarts stuwde, het land in. Vooral
in de Nieuwe Waterweg werd het
water buitengewoon hoog opgejaagd.
Van Rotterdam tot Schoonhoven
kwamen standen voor, hoger dan
men bij mensen-heugenis ooit had.
Hetzelfde was het geval langs de
Brielse Maas, de Oude Maas. Noord
MerwedeDordsche Kil. Hollands
Diep en de Amer. In het algemeen
hebben echter de dijken zich hier
toen uitstekend geweerd, zodat ram
pen uitbleven en hoegenaamd geen
schade werd aangericht.
Het ergst heeft van deze vloed te
li.iden gehad het gebied rondom de
Zuiderzee. Ten Zuiden van Monni
kendam bijv. werden tien gaten ge
slagen van 40 tot 60 meter/waardoor
het water met kracht dc verschil
lende polders binnenstroomde. Alles
moest vluchten, er was geen houden
aan. Aan alle kanten sloeg men
alarm. Edam en Volendam verkeer
den in gevaar, de Westfrlese zeedijk
werd bedreigd, de dijk van de Anna
Paulownapolder bezweek, de zeer
grote polder Waterland was een on
afzienbare watervlakte, van Muiden
was het grootste gedeelte over
stroomd.
Bij Baarn brak de Ecmdük door,
tengevolge waarvan Bunschoten en
Spakenburg onder water kwamen te
staan. Ten Noord-Westen van de lijn
Baarn - Amersfoort - Nykerk - Har
derwijk stuud alles blank. Van Kam
pen liepen de lager gelegen straten
onder. Om de stad was alles een
watermassa, dc omstreken van Mep
pol stonden blank, van Urk liep
viervijfde deel onder water.
Het allerergste was de toestand op
bet eiland Marken, waar zich ontzet
tende tonelen afspeelden. Hier lieten
16 mensen het leven. Geruime tyd
heeft het geduurd eer het water
weer was terug gedrongen.
Chauffeurs verkochten
6000 liter melk
Drie chauffeurs van een Haagse
melkfabriek, de 44-jarige W. H. B.,
de 26-jarige A, H. T. en de 44-jarige
P. W.. zijn gearresteerd, omdat ze
gedurende zes maanden tezamen
ongeveer 6000 liter melk clandestien
verkocht hebben. Ze konden dit
doen omdat een zgn. klok op een
melktank verkeerd aanwees.
Daardoor ging er meer melk in
de tank dan officieel was genoteerd.
Of de chauffeurs zelf aan de klok
geknoeid hebb of alleen maar het
defect ontdekt en niet gemeld heb
ben, is nog niet komen vast te
staan. In ieder geval maakten zij er
dankbaar gebruik van. Zij leverden
datgene wat de klok aanwees nor
maal af en wat er overbleef ver
kochten zij aan melkslijters voor 'n
lage prjjs. In dit verband is ook
tegen drie slijters wegens heling
proces-verbaal opgemaakt.
Alle hens aan dek en geeft uit
een gul gemoed
Het comité van aanbeveling voor
de hulpactie inzake de watersnood
is als volgt samengesteld:
H, Molendijk, burgemeester: J.
Koopman, C. van Zwol, Mr F. C. A.
Eenhorst, weihouders; Deken G. C.
Smit, Ds M. G. Gerritsen. Ds H. W.
Eneelkes, Ir P. Schut, Dr B. Keu
len. Dr Ir L. J. N. v. d. Hulst, Dr
R. Miedema, H. van Galen-Last, ge
deputeerde der provincie, Mr J. C.
Graaf van Randwijck.
Het werkcomité wordt gevormd
door:
H. Molendijk, voorzitter.
F. de Feber, secretaris.
Mr A. L. W. v. Heel, penningmeester
Dr W. H. de Beaufort (Rode Kruis)
W. H. Ittmann (Groene Kruis)
A. J. Hülsenbeck (Wit Gele Kruis)
J. P. Hülsenbeck (Sectie Jeugd A.G.)
Mevr. Mr A. Beem-Boegheim (Sec
tie Vrouwen A.G.)
Drs P. J. M. Bindels, A. J. Jansen
'Amersfoortse Gemeenschap)
Th. van Oort (Raad v. Overleg
C.N.V. K.A.B. en N.V.V.)
J. Visser (Federatie Amersfoortse
Middenstand).
Bridgeclub gaal
hulp bieden
De bridgeclub ..Abconi" te Amers
foort zal Vrijdagavond een bridge
drive organiseren ten bate van het
Noodfonds.
Ook de biljartclub „Oranjeboom"
zal onder haar leden, eveneens voor
dit doel. een inzameling houden.
Stort op giro 9575
ISat. Rampenfonds
Nieuwsgierigen
niet gewenst
De K.N.A.C. heeft reeds van ver
schillende zijden uit de getroffen
gebieden het verzotk gekregen er
de aandacht van automobilisten op
te vestigen, dat men by het hulp-
v rleningswerk ernstige hinder on
dervindt van nieuwsgierigen, die
per auto aankomen. De K.N.A.C.
doet dan ook een dringend verzoek
zich slechts dan naar de desbetref
fende plaatsen te begeven, wanneer
van overheidswege om de hulp van
automobilisten wordt gevraagd.
Een groot gedeelte van de bou
levard te Noordwijk werd door
de golven weggeslagen. Een op
name van de ravage voor het
Palace-hotel.
Afsluitdijk hield
zich goed
DEN HELDER. 2 Feb)Men
sen van de Zuidezeewerken ver
klaarden dat de afsluitdijk zich bui
tengewoon goed heeft gehouden Er
is geen schade, welke gevaar ople
vert. De dijk heeft het ..maximum
te verwerken gehad, waarvoor hij
bestand is Dat is drie meter vijf
en zeventig plus (boven normaal
Amsterdams peil).
De Zuiderzeewerken zelf hebben
zich buitengewoon goed gehouden.
Aan de Noord-Oostpolderdijk is zeer
geringe schade geconstateerd. De
werken van de Oosterpolder hebben
ook enige geringe schade opgelopen
doch zich verder goed gehouden.
Amsterdam plaats voor
duizenden evacué's
AMSTERDAM, 2 Febr. De cen
trale in Amsterdam, waar adres
sen werden verzameld van hoofd-
stiielingen. die woonruimte ter be
schikking van slachtoffers van de
stormramp willen stellen, deelde
ons mede. dat de hoofdstad reeds
duizenden evacué's kan opvangen
Gehele hotels en pensions, ook
buiten de stad, staan open voor de
getroffen medeburgers.
Enorme drukte op
het station
Nog maar nauwelijks was het radio
bericht. waarin alle met verlof zyn-
dc militairen werden opgeroepen
zich onverwijld naar hun garnizoen
te begeven, in de aether, of uit alle
plaatsen van het land kwamen dc
mannen in grijs, groen en blauw gis
termorgen in actie. Wie „de dienst"
van nabij kent. weet, dat het niet
meevalt om een paar dagen verlof
zo kort na het ingaan weer tc moe
ten afbreken, do gezelligheid van
huis en haard te moeten vaarwel
zeggen en inderhaast de eerste dc
beste trein te nemen naar kazerne
of legerkamp.
Maar de Nederlandse militairen zijn
gekomen, zo spoedig mogelijk, om
dat zij uit de radioberichten wel
hadden begrepen, dat de toestand in
de zo zwaar getroffen gebieden in
het Westen en Zuiden des lands dit
noodzakelijk maakte. Immers, daar
waren sterke handen nodig om de
strijd tegen het wilde water te voe
ren. Vele militairen zijn dan ook
kort na aankomst in hun garnizoen
vertrokken naar die plaatsen, waar
het gevecht tegen het water het
hoogst oplaaide.
Die plotselinge oproep bracht in
tal van steden heel wat drukte in
de straten, waarin tevoren nog de
rust van de vroege Zondagochtend
heerste een rust. welke overigens
door het gebulder van de storm
nogal verbroken werd.
Vele stations hadden een grote
stroom militairen te verwerken, en
in vrijwel alle treinen overheerste
het veldgroen.
Andere militairen, die niet zo
snel een trein hadden kunnen ne
men, trachtten langs de grote wegen
een lift te krijgen. Dank zij de me
dewerking van vele automobilisten
konden ook tal van die lifters hun
doel binnen redelijke tijd bereiken.
Tegen één uur in de middag heer
ste op het Amersfoortse station door
de aan- en afvoer ran militairen een
enorme drukte, welke de gehele
middag aanhield en pas in de avond
uren afnam. Van de zijde van de
Ned. Spoorwegen werden bijzondere
maatregelen genomen om de stroom
van militairen naar schatting
tienduizend man te „verwerken":
extra treinen werden ingelegd, cn
sneltreinen stopten op tussenstations
om mensen op te nemen of af te
zetten. Zo hield de sneltrein naar
Apeldoorn o.a. stil in Stroc.
Tussen de velen, die gisteravond
het station verlieten, op weg naar
hun garnizoen, was ook soldaat R.
Bulthuis uit Stedum in de provincie
Groningen. Een tikje eenzaam stond
hij op de bus te wachten, welke hem
naar het kamp Wittenberg te Stroe
zou brengen. Hij is namelijk inge
deeld bij het 3de Regt. Genie aldaar.
Of hij het erg onaangenaam had ge
vonden zijn verlof, dat tot Dinsdag
morgen zou duren, al zo spoedig te
moeten afbreken'
„Helemaal niet glimlachte
hij. „Ons land is getroffen door een
ramp en daarom vond ik het niet
meer dan mijn plicht om te komen.
En zo zal iedere Nederlandse mili
tair er over hebben gedacht".
Een beeld van de ravage op de
hoofdweg bij Zwyndrecht.
De hoofdstad helpt
Rotterdam
AMSTERDAM, 2 Febr. Het
gemeentebestuur van Amsterdam
heeft twee brandweerauto's naar
Rotterdam gezonden, die daar be
hulpzaam zijn bij het leegpompen
van de onder water gelopen kelders
der electrische centrale Bovendien
heeft het twee kleine veerboten
naar Rotterdam gestuurd, die in de
getroffen gebieden hulp zullen gaan
verlenen aan door het water afge-
snedenen en ook bij algemene eva
cuaties. Voor de Ahoy-hal in Rot
terdam. die is ingericht als voor
lopige verblijfplaats van geëvacu-
eerden. heeft Amsterdam tot slot
400 veldbedden verzonden.
De Rotterdamse haven
In de Rotterdamse haven kwamen
gedurende de week van 18 tot en
met 24 Januari 1953. 343 zeeschepen
binnen, gezamenlijk metend 648.630
netto register ton, tegen 303 schepen
in de zelfde week van het vorig
jaar met een gezamenlijke netto ton
nage van 491.867.
HAMAR, 1 Febr. Kees
Broekman uit De Lier heeft
het Europees kampioenschap
hardrijden op de schaats op
zijn naam gebracht. Wim van
der Voort uit 's-Gravenzande
bezette de tweede plaats, ter
wijl Anton Huiskes uit Hier-
den de vijfde plaats innam.
Kees Broekman bezette op de 500
m. de 9e plaats, op de 1500 meter de
Ze plaats, op de 5000 en 10.000 me
ter de eerste plaats. Wim v. d. Voort
werd op deze afstanden resp. 4e, le,
Se en 7e; Anton Huiskes resp. 12e.
12e, 5e en 2e. Gerard Maarse was op
de 500 meter 7e. 1500 m. 15e en op
de 5000 meter 14e.
In Maassluis, in de Korte Pier-
soustraat, stortte een huis in,
dar door liet water was onder
mijnd.
De storm, die Zaterdagnacht en Zondag met bijna ongekende horig
heid over ons land raasde, heeft ook in Amersfoort schade aangerieht,
al viel deze niet te vergelijken niet de ravage elders in den lande, waar
zeer vele landgenoten zwaar werden getroffen door het hoge water,
dat helaas zelfs mensenlevens heeft geëist. Onze deernis gaat wel in de
eerste plaats uil naar dc nabestaanden van deze slachtoffers en naar
allen, die door het vreselijke noodweer hun woning, havo en goed heb
ben verloren en maar nauwelijks het vege lyf wisten te redden.
Bejaarde wielrijdster kreeg zware
heer M. uit Baarn. De wagen werd
aan de voorzijde zwaar beschadigd.
Ook de gasleiding kreeg schade.
hersenschudding
Auto vernield door
vallende boom
In onze stad kreeg de 62-jarige
mevr. M.-M. een zware hersenschua.
ding. toen zy Zaterdagavond op dc
Leusderweg nabij Laan 1914 fiet
send, van haar rijwiel viel. doordat
een afgewaaide tak tussen de spaken
van het voorwiel kwam. De G.G. cn
G.D. vervoerde haar naar het zie
kenhuis „De Lichtenberg" waar zij
ter verpleging is opgenomen. Haar
toestand was Zaterdagavond niet
levensgevaarlijk.
Verscheidene bomen hebben het
ook moeren ontgelden. Zo viel een
zware boom op de Kon. Sophialann
hoek Utrechtsewcg dwars over de
rijweg.
Een langs de Snouckaertluan
staande boom werd door de storm
ontworteld en kwam boven op een
daar geparkeerd staande auto te
recht. welke toebehoorde aan de
De brandweer heeft ook in actie
moeten komen, al was het niet om
de rode haan te bestrijden. Enige
luiken van een fabriek aan de Gro
ningerstraat waren losgeraakt: de
brandweer heeft ze met balken vast
gezet. Een zonnescherm, dat in de
Zevenhuizen dreigde onder te gaan.
werd verwijderd. Een boom van 40
cm. dikte, die dwars over de Ber-
kenweg was gewaaid, werd in stuk
ken gezaagd en opgeruimd. Een
stuk lood. -dat was losgeraakt van
een woning op de Kamp en gevaar
opleverde voor het verkeer, werd
verwijderd Ook een aantal schoor
stenen heeft de kracht van de
Noord-Wester niet kunnen door
staan. evenmin als het dak van de
muziektent by „Amicitia". van welk
dak een gedeelte werd afgerukt. De
stukken belandden in een boom.
In totaal is de brandweer gisteren
in Amersfoort twintig maal uitge
rukt. Ook de andere gemeentedien
sten hadden met allerlei ongevallen.
welke niet van ernstige aard bleken,
de handen vol. Een topgevel aan de
Coninckstraat. die dreigde in te
storten, is gedeeltelijk neergehaald.
Een gevaarlijk overhellende gevel
op de Kamp werd met balken ge
stut. Twee vrijstaande muren bij de
nieuwbouw aan de Dollardstraat zijn
door de storm omvergeworpen.
De brandweer wyst het publiek er
nog met klem op. haar assistentie
alleen in te roepen, wanneer er
sprake iG van uiterste noodzaak.
Aan het politiebureau meldde zich
gisteren reeds een groot aantal men
sen. die hulp voor de getroffen ge
bieden kwamen aanbieden. Zij
brachten kleding en voedsel, stelden
hun auto ter beschikking of gaven
zich op voor het huisvesten van
evacué's.
Zü werden allen verwezen naar
het kantoor ran het Rode Kruis.
Vlasakken* eg 46 tel. 5609. Iedereen
die iets wil afstaan om de grote nood
te lenigen, vervoegc zich aan dat
adres
Een jaar wegens
verduistering
Een 45-jarige assurantiebezorger
F. H. J. is door de Haarlemse
rechtbank tot een jaar gevangenis
straf veroordeeld wegens verduiste
ring van 34.000 ten nadele van di
verse assuranliemaatschappijen. HU
inde kwitanties voor deze maat
schappijen doch had het geld in
het tijdvak van 1949 tot 1952 niet
volledig afgedragen. De Officier
van Justitie had een gevangenis
straf van anderhalf jaar tegen hem
geëist.
Bergense ..Bello" gaat
verdwijnen
De Bergense tram „Bello", die se
dert jaren voor het relzigersvervoer
tussen Alkmaar via Bergen naar
Bergen aan Zee heeft zorg gedragen,
zal met „een aanlooptijd" van dri»
jaar geheel verdwijnen zo heeft de
minister van Verkeer en Waterstaat
besloten.
In de jaren 1953 tot en met 1955
zal de tram mg slechts rijden tij
dens het „badseizoen".
Smokkelaarspech in
de mijnstreek
Dc Ned, douane heeft naby drie
plaatsen in de mijnstreek met suc
ces achter smokkelaars aangezeten.
In d.- omgeving van Brunssum
stootte n douane-patrouille op drie
of vier smokkelaars, die koffie en
thee naar Duitsland wilden smokke
len. De mannen wisten zelf allen te
ontkomen: van hun smokkelwaar
vielen echter ongeveer 40 pond kof
fie en 5 pond thee in handen van de
douane. Bij Vaals werd een Duitse
smokkelaar gesignaleerd, die met
buit en al (31 pond koffie) kon
worden ingerekend. Evenzo verging
het tenslotte bij Kerkrade een Ne
derlander die 20 pakjes koffie frau
duleus wilde uitvoeren.
Vissersvloot naar
Stellendam
Naar wy nog vernemen. Is de vis
sersvloot van Breskens hedenmorgen
vroeg uitgevaren om hulp tc bieden
aan Stellendam, waar dc toestand
zeer ernstig is.
Diphtheric
Dc Staatscourant bevat een opga
ve van het aantal gevallen van
besmettelijke ziekten over de week
m 18 t.'m 24 Jan. 1953.
DiphUrie: Gelderland 5: Utrecht
In geheel Nederland totaal 72
gevallen.
