S)e&2idó£(Soii/wwX
Nederlands erfvijand
en vernietigde mens
brak los
en goed
AANTAL DODEN TOT 400 GESTEGEN
VADERLAND IN NOOD
Bijna 400
doden
ALS EEN DIEF IF DE NACHT
waar zij viELENiToestand op Zeeland nog
zeer onoverzichtelijk
KONINKLIJK MEDELEVEN
ONZE
ZEEWERING
MAANDAG 2 FEBRUARI 1953
44ste JAARGANG No. 12803
Directeur: C. M. v. HAMERSVELD.
Hoofdredacteur: L. C. J. ROOZEN.
KATHOLIEK DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
Laatste berichten (pag. 3)
Papengracht 32, Tel. 20015, Adm. en Adv. 20826, Abonn. 20935, Giro 103003. Abonnementsprijs f 0.47 p. w., f 2.— p. rand., t 6— p. kwart. Franco p. p. f 6.80. - Advert.: 15 ct. p. mm. felet... nt,es 1 1.50
DE OUDE ERFVIJAND VAN NEDERLAND, HET WILDE, WOESTE
WATER, HEEFT IN DE NACHT VAN ZATERDAG OP ZONDAG OP VRIJ
ONVERWACHTE WIJZE HET LAND, DAT ZICH VEILIG WAANDE
ACHTER ZIJN DUINEN EN DIJKEN, BESPRONGEN. OPGEZWEEPT
DOOR EEN TOOMLOZE STORM HEEFT DE VRAATZUCHTIGE ZEE
DOOD EN VERDERF GEZAAID EN DAARMEDE EEN RAMP OVER NE
DERLAND GEBRACHT, DIE NIET ALLEEN GEHEEL ONS LAND MET
STARRE ONTZETTING VERVULD HEEFT, MAAR DIE ONTSTELTENIS
VEROORZAAKT HEEFT TOT VER BUITEN DE GRENZEN.
VOLGENS DE LAATSTE BERICHTEN, DIE ONS BEREIKTEN, HEEFT
DE RAMP MEER DAN 303 MENSENLEVENS GEKOST TERWIJL DE
MATERIELE SCHADE ZICH NOG NIET EN DE VERSTE VERTE PEILEN
LAAT.
VOORAL DIE GEBIEDEN, DIE IN DE AFGELOPEN TIEN JAREN DOOR
OORLOGSGEWELD ZO'N ZWARE TOL HEBBEN MOETEN BETALEN,
ZIJN IN ERNSTIGE MATE GETROFFEN.
HET CENTRUM VAN DE RAMP LIGT IN BRABANT, ZEELAND EN
HET ZUIDELIJK DEEL VAN ZUID-HOLLAND.
- W*
paniek veroorzaakte het ïri die gebie
den, die in de ontelbare polders van
Nederland gelegen zijn. De bewoners
van deze streken zagen zich plotse
ling ingesloten door de zee, die zij zo
ver van zich verwijderd waanden.
Te omstreeks 4 uur bereikte de
aanval haar hoogtepunt. Dijken be
zweken, duinen werden weggevaagd
en voor velen bleken de daken der
huizen en de toppen der bomen geen
veilige schuilplaats meer.
En Nederland stond deze eerste
uren vrijwel machteloos. Na de tien
tallen jaren van gewapende vrede,
had zij niet de nodige middelen bij
de hand om een aanval van de zee te
weerstaan. Doch nauwelijks waren
de eerste berichten van de ramp
bekend, of Nederland schaarde zich
aaneen om de strijd op te nemen.
Allerwegen werden hulpacties onder
nomen en binnen de vierentwintig
uur was er'n organisatie gebouwd, die
geruggesteund werd door verbeten
vechters, die tot iedere prijs het le
ven en goed van hun ongelukkige
landgenoten wilden verdedigen.
Militairen met verlcf werden opge
roepen en naar de getroffen en be
dreigde gebieden gestuurd, een ein
deloze stroom van Roode Kruis-auto's
en ambulances spoedde zich naar het
Zuiden van Nederland, eigenaars van
auto's en schepen stelden hun voer
tuigen beschikbaar en in honderden
plaatsen boden tienduizenden zich
aan om naar de getroffen streken ge
zonden te worden.
Vuur enige ingewijden wera net
reeds Zaterdagmiddag duidelijk, dat
Nederland een zware nacht tegemoet
zou gaan, maar voor de buitenstaan
der, die de aankondiging hoorde, dat
er zware storm op til was, betekende
dit geen alarm-toestand.
Nederland is nu eenmaal vertrouwd
met storm. Voor de kustgebieden mag
storm 'n ernstiger klank hebben, dan
voor het binnenland, maar de ge
dachten, dat de zee een ernstige be
dreiging kan vormen voor mens en
bezit, is in de loop der jaren door de
schijnbaar onoverwinnelijke duinen
en dijken, weggeëbt.
De wind, die Zaterdagmiddag op
sommige plaatsen van Nederland
reeds veranderde in een orkaan,
bracht in diverse plaatsen angst en
spanning, maar nog dacht niemand
aan een ramp.
Zondagnacht echter te ongeveer 2
uur opende Nederlands erfvijand zijn
meedogenloze aanval en in de dor
pen en steden, die het eerst onder zijn
bereik liggen, werden de bewoners
opgeschrikt door het geloei van sire
nes en het luiden van de noodklok.
De sirenes en noodklok vormden de
macabere prelude voor de ondergang
van deze gebieden. Het door de storm
ongezweepte water wist na zijn eer
ste overwinning van geen wijken
meer en spoedig geraakte het gehele
gebied van Zuid-West Nederland in
een noodtoestand.
Was de toomloze aanval een ver
schrikking voor de kustplaatsen, een
Een beeld van de overstromingsramp in ons land, een opname uit Maassluis. Uit ëen der bedreigde huizen
worden met grote spoed kleding en noodzakelijke bezittingen gered. De gevel heeft het al begeven.
Volgens de tot dusverre ont
vangen berichten bedraagt het
aantal slachtoffers van de wa
tersnood thans 303.
Hier volgen de plaatsen met het
aantal slachtoffers dat er te be
treuren is.
Willemstad 12, Moerdijk 13,
Hontenisse 8, Krabbedijke 4,
's-Gravenöeel 55, Dinteloord 3,
Terneuzen 4, Vlissingen 3, Hoe-
dekenskerke 1, Hondsbossezee-
wering 1, Sliedrecht 1, Maasluis
1, Halsteren 17, Kruispolder 8,
Rotterdam 1, Nieuweneuzenpol-
der 1, Heijningen 25, Numans-
dorp 12, Anvernege Theodoruspl.
17, Helievoetsluis 5, Texel 4, St.
Philipsland 1, Veere 2, Kortgene
35, Raamsdonkveer 2, Hoekse-
waard 7, Ooslerschelde 4, Krui-
ningen 11, IJsselmonde 3, Brand
wijk 2, Goeree en Overflakkee 40.
DIJK BIJ VOORNE EN PUTTEN BEZWEKEN
De berichten over sommige delen van Zeeland zijn nog uiterst vaag en
ontbreken soms nog in het geheel. Het eerste teken, dat hedenmorgen via
de radio van Schouwen ontvangen werd, behelsde een dringende bede om
hulp, daar de dijken op het eiland op verschillende plaatsen bezweken
v/aren en directe hulp geboden was.
Eveneens zijn de dijken op de Zuid-Hollandse eilanden Voorne en Putten
bezweken, waardoor deze gebieden hedenmorgen ook weer tot noodgebied
verklaard moesten worden. Allerwegen worden door militaire, burger- en
luchtvaartautoriteiten pogingen in het werk gesteld om ook aan deze nieuwe
rampen het hoofd te kunnen bieden.
Tussen Baarland en Hoedekenskerke staat het water tot aan de kruin van
de dijk. Op vijftien plaatsen zijn gapende gaten in de dijk geslagen.
Wolphaertsdijk staat geheel onder water.
In Rilland Bath wordt de burgemeester vermist In Waard" zaten gisteren
nog veertig mensen in de huizen. Aan de Kattendijkse dijk bij Goes is met
auizend man gewerkt. Het grootste gevaar is daar geweker. Het gat in de
dijk bij Kvuiningen is zo groot, dat de grote veerboot KruiningenPerk-
polder daar doorheen is gespoeld en op de weg ligt Het lot van Noord-Be
veland is onzeker. In Katseveer op de dijk staande zag men de dijk op
Noord-Beveland in elkaar zakken en de huizen wegspoelen. Men vreest
hier het ergste.
Op het stations-emplacement van Dordrecht is een groot gedeelte van het spoorweglichaam ten Westen van het
station in de nacht van Zaterdag op Zondag weggeslagen. Een groot gedeelte van het dijklichaam is geheel weg
gespoeld, zodat de rails in de lucht zijn komen te han gen, de betonnen voetstukken van de bovenleiding hiel
en daar in de lucht hangen, de hoogspanningspalen scheef zijn gaan staan enz., zodat het treinverkeer
hier volkomen gestremd is.
Prinses Wilhelmina in Zeeland
H.M. de Koningin heeft zich gisteren te zamen met prinses Beatrix
naar de getroffen gebieden gespoed. De Koningin poogde Dordrecht
te bereiken hetgeen onmogelijk was wegens het overstelpende verkeer
op de weg naar die plaats.
Nadat zij een bezoek had gebracht aan Stolwijk. Lekkerkerk en
Krimpen aan de IJssel, is H.M. via de brug bij Vreeswijk naar Gor-
kuim gegaan, waar zij gesproken heeft met de burgemeester van die
stad. Ook vandaag zal de Koningin de gehele dag in de noodgebieden
verkeren.
Namens de Koningin zal H. K. H. Prinses Wilhelmina vandaag een
bezoek brengen aan Zeeland.
Toen prins Bernhard, die momenteel in opdracht van de regering
in New-York -verblijft, van de ramp hoorde, was hij zeer ontsteld.
Hij verklaarde aan journalisten, dat de ramp des te tragischer was,
omdat Nederland juist de ramp van de oorlog enigszins te boven
kwam.
Desgevraagd verklaarde de prins, dat hij nog niet wist of hij zijn
plannen zou wijzigen. Hij zou zich ïaten leiden door de opdrachten,
die hem vanuit het vaderland zouden bereiken.
7JET is niet alleen met ontroering
en ontzetting, dat Nederland
kennis heeft genomen van de zond
vloed, welke gebieden in de provin
cies Zuid-Holland, Zeeland en Bra
bant heeft overspoeld. Enige honder
den van onze medeburgers hebben
het leven verloren; tienduizenden
zijn zwaar getroffen in hun woning,
have en goed; uitgestrekte landerijen,
met zorg en vlijt bebouwd, zijn door
het zilte water overspoeld en voor
lange tijd waardeloos gemaakt. Het
nationale mededogen gaat uit naar al
die medeburgers, die in één donkere,
woelige nacht de nieuwe morgen za
gen "rijzen grauw van angst en ge
slagen van rampspoed.
Veilig woonden zij achter hun
machtige dijken, in de vruchtbare
welvaart van het aan de zee moei-
:am afgetroggelde land. Zij begaven
zich in de storm tér ruste zonder ver
moeden van een ramp, vertrouwend
op de kunstwerken, door deskundigen
aangelegd ter vrijwaring van hun le
ven en have zoals ook wij gezapig
ter ruste zijn gegaan, ons veilig we
tend achter de tengere duinenrij van
mul zand, door de zee zelf opgewor
pen.
Veilig woonden zij. omdat zij zich
veilig waanden tot midden in de
barre nacht de machtige dijken het
begonnen te begeven en in het aan
stormende water wegzakt in de wie
lingen en kolken..
Het is niet alleen met ontroering
en ontzetting, niet all'een met mede
dogen en barmhartigheid, maar óok
met pijnlijke verbazing, dat Neder
land tot de verschrikkelijke ervaring
kwam, dat het „saevis tranquillus in
undis" een lijfspreuk van Willem
van Oranje „veilig te midden van
de woeste baren" niet met de rauwe
werkelijkheid struokte.
Onze waterkering is op belangrij
ke en bekend gevaarlijke plaatsen
niet bestand geweest tegen het on
stuimig spel van de zee. Het nood
lottig samenvallen van springtij en
Noord-Westerstorm is een mogelijk
heid en in 't geheel niet een zo
onwaarschijnlijke mogelijkheid
waartegen onze dijken niet waren
opgewassen. Reeds ir 1940 heeft een
officieel ingestelde commissie voor
stormvloed een deskundig „voorlopig
verslag" uitgebracht, waarin tot de
conclusie werd gekomen, dat de dij
ken van de zeegaten verhoogd en ver
zwaard dienden te worden, om on
der alle omstandigheden een afdoen
de beveiliging aan het achterliggende
gebied te besehermen. Och nu de
ramp geschied is met zulk een trieste
nasleep van honderden doden en tien
duizenden zwaar-getroffenen, zullen
ongetwijfeld met bekwame spoed de
aanbevelingen van de commissie wor
den omgezet in daden, welke zeer
kostbaar zullen zijn, maar toch niet
kostbaarder dan de materiële schade,
welke in één stormnacht is veroor
zaakt. Maar zelfs al zou de kostbaar
heid van de uit te voeren werken
nieuwe zware lasten op ons volk leg
gen Nederland kan en mag er niet
in berusten, dat een gedeelte zijner
bevolking bij ieder springtij in onze
kerheid zou moeten verkeren, of een
plotseling opstekende storm het leven
der ingezetenen ir]" gevaar brengt;
zelfs al wijzen berekeningen uit, dat
zulk een samentreffen slechts eens in
de twee- of driehonderd jaar kan
voorkomen. Dat te voorkomen, is een
ere-zaak van het gel ele Nederlandse
volk, dat het risico van een nieuwe
ramp niet op zijn nationaal geweten
zal durven nemen.
Het is daarom dat we niiet alleen
met ontzetting maar ook met verba
zing en verontrusting kennis namen
van de hart-verscheurende waters
nood. Wij, en zij die nu in ellende
zijn gedompeld, waanden ons veilig
achter de machtige dijken.
Tot in één- nacht, dal trots gevoel
van ons geweken is voor nederige be
zorgdheid en de superieure glimlach
van ons technisch kunnen over
stroomd werd door de bittere tranen
van menselijk leed.
Dit leed van onze medeburgers
vergt van Nederland een grote per
soonlijke offervaardigheid om de on
middellijke nood te lenigen.
Het vergt ook van alle Nederlan
ders ingetogenheid in zijn uiterlijke
gedragingen en zijn vermaak. Als een
deel van het lichaam lijdt, „lijden alle
delen mede". Dit saamhorigheidsbesef
van één volk, één geest, moge tot
uiting komen zowel in overvloedige
bijdragen voor het nationaal comité
als in een wijze matiging bij ontspan
ning en vermaak.