Boulevard en haven in
ravage herschapen
Militairen uit Den Haag
naar Ouderkerk
Brandweer rukte honderd
vijftig maal uit
Westland buiten, gevaar
RUÏNE OP HET STRAND
VAN KATWIJK
VISSERS OP ZEE VEILIGER
THUIS
DAN
Spoorwegverkeer ontwricht
HET VADERLAND
3
OCHTENDBLAD 2 FEBRUARI MP
Na de furie van wind en water
Tienduizenden kijkers uit liet liele land
De rampzalige springvloed, gepaard aan de orkaan, die Nederland teisterde
heeft voor Scheveningen niet die tragische achtergrond als voor sommige
andere plaatsen en streken. Tot zover men kan nagaan vallen noch aan de
wal, noch aan boord van de zich buitengaats bevindende loggers mensen
levens te betreuren. In materieel opzicht kan van een volledige ravage ge
sproken worden. Zowel aan de zeezijde, als meer landinwaarts aan de ha
veninstallaties en in de straten van het Zuid-Westelijk gedeelte, is de scha
de groot.
Op 'liet kritieke ogenblik in de nacht
van Zaterdag op Zondag moet het water
7 meter boven het normale peil hebben
gestaan. De gevolgen, die men by het
aanbreken van de dag te zien kreeg,
waren verschrikkelijk. Ten Zuiden van
de Keizerstraat was de bestrating finaal
weggespoeld. Her en der verspreid lagen
stenen, gebroken tegels, levenloze bruin
vissen van ruim een meter lang, losge
slagen ijzeren rioolputten en tegen de
grond gesmakte lampen uit de hoge
lantaarns. De triestheid van deze aan
blik werd verhoogd door de krom gebo
gen ijzeren staven aan de rand van de
boulevard, die waren komen bloot te
liggen doordat de zware bazaltblokken,
die de bovenste rand vormden eenvou
dig waren losgerukt. Van de ook
's winters uitgezette windschermen van
sommige terrassen werden de meeste
vernield.
De hoge golven waren rakelings langs
hotel Rauch gegaan, waarvan de fun
damenten ernstig gevaar liepen te wor
den onderspoeld. Net op tijd echter ver
flauwden de ergste aanvallen van het
woeste water, zodat een verzakking en
een eventuele instorting werd voorko
men. Van hotel Savoy was de overkap
ping van een balcon er aan gegaan.
Seinpost, dat door de hoge ligging bij
zonder kwetsbaar is, bleek er merk
waardig goed te zijn afgekomen. De
meer in het centrum van de boulevard
gelegen grote hotels hadden een flinke
glasschade volgens de eerste taxatie
voor duizenden guldens opgelopen.
Auto omgeslagen
Tegen vijf uur Zondagmorgen waren
reeds nieuwsgierige automobilisten naar
de boulevard getrokken. Een van de
auto's werd bij een hevige windstoot ter
De orkaan van Zondag
Storm niet veel zwaarder
dan in andere jaren
(Van onze weerkundige medewerker)
Zware stormen zijn in <le geschiedenis
van ons vaderland maar al te bekend.
Helaas is daar het afgelopen weekeinde
een nieuwe storm aan toegevoegd, een
storm die weliswaar niet veel zwaar
der is geweest dan andere stormen van
de laatste jaren maar waarvan de ge
volgen een indruk zullen achter laten
die in geen jaren kan worden uitge
wist. Do watervloeden die het land heb
ben geteisterd hebben vele malen meer
schade aangericht dan de storm zelf
heeft gedaan.
Nu kan men zich afvragen waarom
deze storm dan het water zo hoog heeft
opgejaagd als sedert mensenheugenis
niet was gebeurd en waarom de zware
stormen die er de laatste tientallen ja
ren zjjn geweest dat niet hebben gedaan.
Daarvoor is meer dan een ooi-zaak aan
te wijzen. De belangrijkste is misschien
wel de lange duur van de storm. Verder
is ook de richting waarin de wind
waait van zeer groot belang. Deze was
in dit geval Noordelijk boven het groot
ste deel van de Noordzee. Aan onze
kust boog de stroming om zodat de wind
daar Noord-West was en dus loodrecht
op de kust stond.
Dit laatste was nog niet het ergste.
De zware storm boven de Noordzee
heeft grote hoeveelheden water in Zui
delijke richting gestuwd, waardoor het
peil aan onze kust opliep tot een halve
meter boven de stand die ooit was ge
meten. Het feit, dat de wind aan de
kust Noord-West was, heeft dit verge
makkelijkt. Bovendien viel het hoogte
punt van de orkaan samen met een
springtij. Er waren dus factoren genoeg
om het water flink op te jagen, hetgeen
dan ook is gebeurd met alle rampzalige
gevolgen vandien.
*t Begon boven Schotland
Het stormweer begon Zaterdagoch
tend boven Schotland en het aangrenzen
de deel van de Noordzee. De diepe de
pressie die daar passeerde, was daar de
oorzaak van. Achter deze depressie begon
de luchtdruk snel te stijgen, zodat de
verschillen in barometerstand gevaar
lijk groot werden en een orkaan uit
het Noorden opstak, waarmee koude
lucht werd aangevoerd. Het front dat
deze koude lucht aan de voorzijde be-
grenst passeerde Zaterdagochtend reeds
ons land maar het stormgèbied verplaat
ste zich veel langzamer naar het Zuiden,
zodat de invloed van de wind op het
water heel groot kon worden en de
vloedgolf zich als het ware met het
stormgebied mee kon verplaatsen, om
onderweg steeds gevaarlijker te worden.
Dat heeft men niet alleen in ons land
gemerkt., ook in Engeland was dat het
geval. Toen het omstreeks vijf uur Zon
dagochtend volgens de officiële gegevens
hoog water moest zijn, stond het water
reeds ongekend hoog, terwijl een daling
van de waterspiegel werd tegengegaan
door de wind, die toen snelheden van
meer dan 110 km per uur bereikte.
Zondagochtend werd in Leeuwarden zelfs
144 km per uur gemeten, aan de kust
werd op de meeste plaatsen 125 km per
uur overschreden. In de Oostelijke pro
vincies heeft het heel wat minder ge
waaid, bovendien was de wind Zondag
morgen veel verder afgenomen dan in
het Westen en Zuiden van het land. De
zware storm is bovendien met langdurige
regenval gepaard gegaan, soms ging de
regen wel eens over in hagel of sneeuw.
In Züid-Limburg sneeuwde het lange
t\jd achtereen, zodat Zondagochtend daar
3 cm. sneeuw lag.
Temperatuur stijgt niet
De depressie is Zondagochtend over de
Duitse bocht getrokken, Zondagavond
was zij reeds verder naar het Oosten op
gerukt, daardoor nam de wind bij ons af,
maar aan de kust woei het nog vrij hard.
Geleidelijk zal ook daar de wind verder
gaan afnemen en bovendien iets verder
draaien naar het Noorden of misschien
zelfs Noord-Oost, waardoor de druk van
het water op de kust wordt verminderd.
Er blijft daarbij kans bestaan op een
bui. De temperatuur gaat voorlopig niet
omhoog,
hoogte van de vuurtoren, omgeslagen,
waarbij zich echter geen persoonlijke
ongelukken voordeden. In de loop van
de morgen kwamen de kijkers" naar
de boulevard. Eerst druppelsgewijs, later
in een geregelde stroom en tegen de
middag in volledige" legerscharen. Velen
gemotoriseerd. De café's, die geopend
waren, waren om 12 uur 's morgens
reeds tot de laatste plaats bezet. De me
nigte groeide aan tot tienduizenden, die
staarden naar dit schouwspel van woes
te natuurkracht, waarvan het hoogte
punt echter al lang voorbij was. Een
file van bussen, waarin geen plaats on
bezet was, brachten Utrechtenaren, Gel
derlanders en Overijsselaars naar de
Scheveningse kust. Met het intreden van
de schemering aanvaarden dezen eerst
de terugreis.
Windstoten van 20 seconden
Het is inderdaad verwonderlijk te
noemen dat bij de furie die in de nach
telijke uren heeft gewoed, geen men
senlevens in Scheveningen vallen te be
treuren. Lange windstoten, die wel 20
seconden aanhielden, kondigden Zater
dagavond laat de naderende orkaan aan.
Was het voor mensen reeds absoluut on-
nen, voor dieren betekende dit, dat zij
voor de windkracht moesten wijken. Een
hond werd opgenomen en zeilde met 'n
boog door de lucht. Het dier liep echter
geen letsel op. In een van de grootste
gaten, die het wegdek van de boulevard
vertoont, dat bij de Keizerstraat het
welk een diepte heeft van 75 centimeter
en een oppervlakte van twee meter in
het vierkant en dat vol water stond,
viel Zondagochtend een kindje. Door
handreiking werd het er snel uitgehaald.
In het oude witte kerkje aan het begin
van de Keizerstraat drong het water
binnen, zodat de kerkdiensten geen
Duitsternis belemmerde hulp
Rubberboten boven boerderijen afgeworpen
Het beroeps-, reserve- en dienstplich
tig personeel is gisteren opgeroepen on
middellijk naar de kazerne terug te
keren, zowel van de land- als van de
luchtmacht en de marine. 150 militairen
zijn naar Zuidland en Oudenhoorn en 70
naar Vlaardingen.
Verder zijn bij de militaire autoriteiten
springstoffen gevraagd voor het doen
zinken van schepen in het gat in de dijk
van Vlaardingen. Gistermiddag waren
190 militairen aanwezig in Ouderkerk en
200 in Krimpen en omgeving.
Troepen uit Breda, Den Bosch, Geer-
truidenberg, Oirschot en Roosendaal zijn
in het bedreigde gebied Willemstad en
Kruiiningen ingezet. Eenheden van de
Kon. Marine zijn op Walcheren, marine-
strijdikrachten uit Rotterdam naar Mid-
delharnis en Stellendam. Troepen uit
Den Haag, Utrecht en Schoonhoven zijn
ingezet in Ouderkerk aan de IJssel, in
vele andere plaatsen staan militaire een
heden gereed oon op het eerste sein
assistentie te verlenen.
450 Man militaire troepen van de
mogelijk om tegen dit geweld op te tor- doorgang konden vinden.
TWEE WOONSCHEPEN GEZONKEN
Behalve in de kuststrook, waar de schade door weggeslagen duinen zeer
groot is, heeft de orkaan van Zaterdagnacht voor de gemeente Den Haag
geen grote rampen veroorzaakt, zij het dan dat zeer vele gebroken ruiten
vrij veel extra kosten zullen vergen.
De storm heeft hier talrijke bomen
ontworteld en van andere zware takken
afgerukt. De grootste verwoesting werd
onder de bomen van Scheveningen en
het Benoordenhout aangericht. De gehe
le Zaterdagnacht en ook nog een groot
deel van de Zondag is personeel van de
Gem. Plantsoenendienst bezig geweest de
wegen weer vrij te maken. Van omge
waaide bomen en takken ondervond het
tramverkeer Zaterdagnacht van 10 tot
Zondagochtend 2 uur vrij veel hinder;
evenals van een omgewaaide mast qn
een stuk zink, dat aan de bovenleiding
bleef hangen.
In de stormnacht rukte de brandweer
niet minder dan 100 keer uit, waarvan
20 keer voor brand, ontstaan door te fel
trekkende schoorstenen. In de loop van
de dag rukte zij nog ruim 50 malen uit.
Acht keer ver-leende de brandweer hulp
bij op drift geraakte woonschepen,
waarvan twee aan die Soestdijksekade
zonken doch eerst nadat een groot deel
van het meubilair was gered.
Verder werd de hulp van de Haagse
brandweer ingeroepen voor losgeraakte
dakgoten en schoorstenen en voor klep
perende stukken zink, die gevaarlijk voor
de voorbijgangers dreigden te worden,
Ook enkele dakkapellen moesten recht
gezet of verwijderd worden. Gisteravond
was nog geen geval bekend van perspon-
lijk letsel door vallende dakpannen e.d.,
hoewel in enkele straten de trottoirs met
scherven van dergelijke pannen bezaaid
Hulp uit Den Haag
De burgemeester van 's-Graven-
hage stelt, er in hoge mate prijs op
te verklaren, dat de burgerij op
velerlei wijze medeleven betoont
door het aanbieden van hulp. Zo
kwamen er aanbiedingen van wyk-
verenigingen, van de presidente
van de Federatie van Vrouwen
organisaties, cn van vele particu
lieren. Van deze hulpaanbiedingen
is dankbaar kennis genomen; zij
zullen zodra mogelijk gecoördi
neerd worden in de Algemene
Hulporganisatie.
De gemeente 's-Gravenhage zond
reeds tien. motorvletten naar Rot
terdam en tien naar Voorne-
Putten. Vandaag gaan vijftig
Haagse gemeente-arbeiders het
hoogheemraadschap Delfland
helpen.
Electriciteitsvoorziening
in moeilijkheden
De electriciteitsvoorzieniang in geheel
Zuid-Holland is in grote moeilijkheden
geraakit. De grote centrales te Rotterdam
en Dordrecht zijn uitgevallen, doordat de
installaties gedeeltelijk zijn overstroomd.
Er wordt een dringend beroep gedaan op
de gehele bevolking van Zuid-Holland,
zo zuinig mogelijk te zijn met het ge
bruik van electriciteit. Dut is in het be
lang van de vitale kracht'bedrijven, die
moeten blijven functionneren. Vandaag
zal een speoiale rantsoenering van stroom
worden ingevoerd.
Lek-Duinplan Bergambacht
geen schade
Naar wij vernemen zijn de directeur
in de Duinwaterleiding, ir A. Gurck en
de adjunct-directeur, ii Wijnstra, gisteren
de gehele dag in Bergambacht aan de Lek
geweest om te zien. of het filtergebouw
van de Duinwaterleiding het in uit
voering zijnde werk aan het Lek-Duin
plan gevaar liep Te ongeveer acht uur
gisteravond kon men gerust huiswaarts
keren. Bij Ouderkerk was een groot gat
in de dijk geslagen, waardoor het water
een eindweegs de Knimpenerwaard in
kwam, doch door het laten zinken van
twee schepen in dat gat, was men de situ
atie op dat tijdstip weer betrekkelijk
meester. Aan het werk is alleen wat
stormschade aangebz-acht, doch die is ge
ring.
wai-en. In de meeste Haagse straten waai.
den ruiten in, doch nergens zagen we het
zo erg ais aan het eind van de Laan van
Meei-dervoort, waar in één blok niieuwe
woningen niet minder dan vijf grote
spiegelruiten het begaven.
Springvloed en stormtij
Springvloed komt twee maal per
maand voor. Bij nieuwe en volle
maan zoals in de rampnacht.
Dan staat de aarde met zon en
maan in één lijn en de gecombi
neerde aantrekkingskracht van
beide hemellichamen zuigt het
water nog hoger dan bij normale
vloed.
Zij die gisteren de ravage aan
de kust hebben gezien, zullen zich
niet verbazen, te vernemen dat de
zwaarste stormgolven een druk
van circa 300 kg per dm2 kunnen
uitoefenen.
Bij het ernstigste stormtij uit de
historie, in 1737, in de Golf van
Bengalen, verdronken 300.000 per
sonen, terwijl 20.000 boten werden
vernield.
Haagse brandweer helpt
in Rotterdam
De Haagse brandweer is met twee
motorspuiten naar Rotterdam uitgerukt.
De motorspuiten assisteren daar sinds
gistermorgen bij het leegpompen van de
kelders van de electrische centrale, die
onder water staan.
Op de Parklaan in Scheveningen
zijn de TL-buizen, die daar over een
paalde lengte bij wijze van proefverlich-
ting dwars over de weg waren gespan
nen, neergesmakt.
150 Schepen voor de kust
Bootverkeer met Engeland gestaakt
In het nachtelijk uur hebhen wij langs de buitenkant van het winterstille Westland
gereden en op alle bedreigde punten vernomen, dat in de loop van Zondagmiddag
het gevaar was gekeerd, vaak dank zij enorme krachtsinspanningen. Het weer mag
dan echter niet ongunstiger worden, speciaal niet voor de omgeving van Maassluis,
waar men vannacht de laatste hand aan het dichten van de dyk heeft gelegd.
In Hoek van Holland hoorden wy, dat de „Beatrix" van de Mij. Zeeland nog uit
Engeland is overgestoken. De dienst is verder echter gestaakt.
In 's-Gravenzandie in de duinen heeft
het gespannen. De weg naar zee is nog
afgezet, maar dank zij het hardie werk
van Zondag dreigt van deze kant geen
gevaar meer.
In Hoek van Holland waren 's avonds
de straten verlaten en was men ter ruste
gegaan. Er liggen ongeveer 150 schepen
te wachten om naar Rotterdam te mogen
opvaren. De loodsd'ienst was echter nog
niet in bedrijf. Er is in Hoek van Hol
land als in alle kustplaatsen veel schade.
Doordat de kade van de Mij. Zeeland
is weggeslagen, moest de „Beatrix", die
om 12.30 uur Zondagmiddag nog binnen
kwam, naar Rotterdam doorvaren. Ook
de haven heeft de nodige schade gekre
gen. De weg naar het strand ter hoogte
van het „Jagershuis" bij de Hagenaars
welbekend is zwaar gehavend en niet
geschikt voor autoverkeer. Bunkers, die
men tot nog toe niet heeft kimmen ver
wijderen, en die nog uit de tijd van de
bezetting stammen, zijn door het water
eenvoudig weggezakt.
Overdag had de toestand in Hoek van
Holland veel bekijks getrokken uit Den
Haag, Delft en andere niet bedreigde
plaatsen.
Kijkers waren er ondanks het late uur
ook nog in Maassluis, waar het water
tot anderhalve meter in de huizen heeft
gestaan.
Het lagere gedeelte van de stad ligt
vol met drijfhout, aangespoelde vaten en
onherkenbaar schipbreukmateriaal. De
straten waren daar onbeschrijfelijk ver
vuild. Omstreeks het middernachtelijk
uur waren militairen uit Den Haag nog
druk bezig om een gat in de spoordijk
te dichten, waardoor het water in de
polder was gelopen. Het ontbrak echter
nogal aan werkmateriaal. Het water was
toen al aan het terugtrekken. In het ha
vengebied van de stad is de schade voor
de bevolking ook vrij aanzienlijk. Er zijn
verschillende oudere huizen gedeeltelijk
ingestort. Het water heeft zelfs de Hoofd
straat en de Zuiddijk bespoeld. Ondanks
het late uur trokken de werkzaamheden
van de militairen veel kijkers; werkers
waren er minder.
In Vlaardingen was het gat in de dijk
in de loop van de middag dicht gewerkt,
dank zij hulp van brandweerlieden o.a.
uit Rotterdam en van militaire eenheden.
Wéar wij in het Westland in de niet
langer bedreigde dorpen met een dodelijk
vermoeide bevolking spraken, toonde men
Scheveningse loggers
op de Noordzee
Omtrent de ca 30 loggers, welke zich
van Scheveningen uit op de Noordzee
bevinden (100 a 150 mijl van de kust,
by de zgn. boeienlyn van de grote
vaart) vernemen wy, dat deze allen
behouden zyn.
Uit alle radiogesprekken met deze
schepen verneemt men: „Bij ons is
het wel ruw weer, maar wat is het
hij jullie een narigheid bij de wal!"
zich onuitsprekelijk dankbaar voor het
afwenden van het gevaar.
Een hels lawaai
Grote belangstelling voor de strijd de
elementen
Het was in Katwijk, evenals op vele andere plaatsen langs de kust de
gehele Zondag bijzonder druk. De politie had de handen vol om het ver
keer te regelen en de mensen die al te nieuwsgierig waren, van de duinen
te weren, benevens van de bedreigde punten aan de boulevard.
Er is op het strand veel vernield, voor
duizenden guldens is er schade aange^
richt, de verbindingswegen tussen de
boulevard en het strand zyn wegge
spoeld, de politiepost, de muziektempel
en reddingsposten zyn niet meer terug
te vinden, noch het complex vaste
strandtenten. De gebouwtjes bij
strandhotel De Zwaan behoren tot een
verleder, tyd, terwyl van het paviljoen
Nieuw Brittenburg ook bitter weinig
over is, en wat over is hangt boven een
afgrond als het nu nog niet is inge
stort.
„Wy hebben vannacht de angstigste
tijd beleefd, die we ons kunnen heugen'
vertellen de bewoners. „Het was een
hels lawaai. De zee sloeg met zulk
weid op het wandelpad en boven tegen
de duinrand aan, dat de opspattende
golven torenhoog het land in kwamen
jagen. Onafgebroken kletterden tonnen
water tegen en zelfs over onze daken
heen".
Het betreft hier woningen van drie
tot vier verdiepingen, die aan de land
zijde van de boulevard staan
Aan het Noordelijk einde van de bou
levard, bij de uitwatering van de oude
Rijn, staan de bewoners van een mas
sieve kolossale villa somber achter de
grote ruiten van de serre. Het is een
villa als een rots zo sterk, een villa als
een brok beton, zoals er slechts een heel
enkele langs de kust staat. Zoals zij daar
zelfbewust staat, schijnt zij de zee te
„Kies zee, weg uit de kust
Tonnen haring kiezen 't ruime
sop
Behalve het Zuidelijke en Oost-Duitsland langs derlandse kust bevonden
zich nog 18 Scheveningse
haringloggers, die op de
binnenhaven, vangst waren. Ook met
einde van de boulevard de kade in vaten
hebben water en wind stonden, van de wal
hum krachten met succes de tweede
beproefd op de haven- Vierduizend vaten spoel.
installatie en de daken den op die manier weg.
deze schepen onderhield
radio-telefonische
van huizen en werk- Het is de vraag of deze verbinding. Zij hebben
plaatsen in het vissers- vaten nog in gave toe- terstond de luwte van de
dorp. Het enige dat in stand uit de haven gevist Engelse wal opgezocht,
dit gebied niet noemens- zullen kunnen worden,
waard is beschadigd, zijn aangezien z
beide havenpieren. kracht van
het volgens de be
door de richten van de opvaren-
het water den beter toeven moet
Rondom de buitenhaven yvel flink gekraakt zullen zijn geweest dan aan de
het zijn. Een voorzichtige ra. Nederlandse kust. Deze
de schade schepen zullen niet voor
12.000.Dinsdag binnenlopen.
zijn de duinen,
water over de kruin ming van
sloeg, voor een deel een spreekt vai
prooi van het geweld ge- Dit is de eerste maal dat
vorden. Van de seinin-
richting bij de haven
de semafoor
stuk weggeslagen,
door loopt het water
over de oude sleephel-
ling, die niet meer in ge.
Eén schip had geluk,
dat was de Sch. 195, die
na de „voorloper" van de
orkaan de krachtige
stormwind van Zaterdag.
ochtend in de loop van
De meeste loggers van de mMd veI1^ we,
i CnVimtonmitco tllnnt
de haven kon binnen-
het water in de omge
ving van de haven z<
is een hoog is gekomen.
Hier Gevaar binnengaats
de Scheveningse vloot
bruik is. Schade is voorts waren, zoals gewoonlijk D loeeer had
toegebracht aan het zeef. in de weekeinden in deze S^net op hlf jui^e
gebouw van het Verver
singskanaal en aan de
persleiding, die daar van het water en de°on-
de
'Ud van het jaar binnen- momen4 ds kua m
Door de styging hoogte van Scheveningen
naar toevoert. Ook
beschoeiing van de mon.
ding van het Verversings-
verwachte rukwinden
raakten zij los.
Dat zij vlak naast el-
kanaal heeft het zwaar kaar lagen was oorzaak ££tg1-
te verduren gehad. Hier dat zij geen grote slag
is het dijklichaam over konden maken zodat de
meter schade wat dit betreft
meevalt.
bereikt, Hy kwam ech
ter meer „onder dan bo
ven water", zoals oogge
tuigen vertelden, aan de
zyn
afstand van
weggeslagen.
Toen het water
hoogste stand had
reikt stond het tot in de
Koppelstokstraat, voorbij
de DrLelykade. Op deze
Sloepen voor
evacuatie
21 Loggers buiten
gaats
In het geheel bevonden
kade werd in de kelders z'ch 21 loggers uit Sche-
- - - dit week-
van de huizen 20 centi- vangen
meter water gemeten. De fi|n,de op
straten en kaden in dti r, en i~ -
deel van Scheveningen ™denveg naar huis.
- - Zy kwamen echter "*",r
Zondagmiddag, toen de
ergste windvlagen voor
bij waren en het water
in de beide binnenhavens
weer op enigszins nor-
maai te noemen peil was
De Sch. 81, gekomen, heeft men
32 en 120 waren Zater- de aan de kade liggende
lagen bestrooid met dak.
pannen, stukken van af
gerukte dakgoten en
planken.
Van de ival in het
water
loggers de sloepen
Deze werden op
de haven in de avond en wagens geladen, die door
het betekende levensge. tractors naar de verschil,
vaar om zelfs maar een lende noodgebieden wer-
te wagen
koersen.
den gereden. Waar nodig
Via zal men van deze vaar-
radio-telefonie had men tuigen gebruik maken
goed contact met de wal. voor de evacuatie. Vele
In tegenstelling tot de" Het advies luidde: zee leden van de bemanning
normale gang van zaken kiezen, weg uit de kust, der loggers zijn met de
verhuisden honderddui- hetgeen de drie loggers sloepen meegegaan om
zenden haring, die voor deden. de helpende hand te
verzending naar Polen Veel verder uit de Ne- bieden.
tarten tot de strijd. Reeds hebben de
golven de fundamenten bereikt, nadat
al het duinzand er voor was wegge
spoeld, maar de villa staat nog recht.
Wie zal de strijd winnen, de villa of de
elementen die van geen genade weten?
Persoonlijke ongelukken deden zich niet
voor.
Noordwijk
In Noordwijk is de boulevard aange
vreten door de zee, een groot deel is on
begaanbaar geworden, trottoirs zijn weg
gespoeld, verbindingswegen van de bou
levard met het strand zijn zo niet geheel
verwoest dan toch erg geschonden. Het
Oranjebad is niet meer; het is een prooi
der elementen geworden. In een der
grote villa's cp het duin zaten de be'
ners de gehele stormnacht op, vol angst
voor wat er mogelijk gebeuren kon. De
vluchtkoffers stonden bij de deur. De
nacht en de hevige storm zijn voorbij ge
gaan zonder de villa aan te tasten.
Ook in Noordwijk was het de gehele
dag een grote drukte. Twee schepen zijn
hier gestrand, een vissersboot O 13 en een
Duitse tanker met 14 man aan boord. De
vissersboot is verlaten door de drie man
die er op voeren zij konden zich met
moeite redden. De Duitse tanker verkeert
niet in gevaar, zodat de bemanning aan
boord is gebleven.
schoolteohnische- en verbindingsdienst
zijn ter beschikking gesteld van de pro
vinciale waterstaat van Zuid-Holland. De
troepen zijn gezonden naar Ouderkerk
aan den IJssel, Stolwijk, Stc.wijkersluis,
Moordrecht, Capelle aan den IJssel,
Nieuwerkerk en Gouderak. Meegegeven
zijn pioniiersmateriaal en zandzakken
benevens noodrantsoenen. Tevens is, op
aanvrage van de burgemeester van Stol
wijk, welke gemeente geheel van de
buitenwereld is afgesloten, ambulance 10
van het militaire hospitaal „Oog in al"
meegezonden, en een radioverbindings-
ploeg. Een aalmoezenier en legerpredi-
kanten zijn met de troepen meegegaan.
Hulp uit de lucht
Van de vliegbasis Gilze-Rijen uit zijn
gistermiddag met Beechcrafts en Har-
vards-vliegtuigen vier verkenningsvluch
ten verricht, met het doel uitwijkmoge
lijkheden te zoeken voor de bevolking
van die gebieden, die door dewaters
nood zijn ingesloten. De verkenningen
zijn verricht boven Sleewijk, Willemstad
en West-Brabant. Als gevolg van de nood
toestand staan vliegtuigen van de lucht
macht op „stand-by" op de basis.
In het depót materieel-lucMmacht te
Soesterberg liggen goederen, die in geval
van nood kunnen worden uitgereikt aan
de bevolking van de geteisterde gebieden.
Mobiele ATO-radiostations van de lucht
macht zijn ingezet, om de telefoonverbin
dingen bij te staan en te ondersteunen.
Het personeel van de luchtmachtstaf te
's-Gravenhage is, voor zover het niet
voor werkzaamheden op de staven nodig
is, geconsigneerd in de Alexanderkazerne.
Het opgeroepen personeel van de Kon.
Marine is thans geheel binnen en staat
ter beschikking van de plaatselijke auto
riteiten. Het betreft hier het personeel
der marine in Rotterdam, Vlissingen, Val
kenburg, Amsterdam en Den Helder.
Een mijnen-opsporingsploeg van de
marine in Brielle heeft zich reeds ver
dienstelijk kunnen maken bij het hulp-
verleningswerk in Spijkenisse.
Een Mitchell van de marineluchtvaart
dienst heeft bij Nieuwe Tonge drie rub
berboten uitgeworpen boven geïsoleerde
boerderijen. Naar de piloot meedeelde is
dit goed gelukt. Twee boten werden zelfs
tegen de boerderijen geworpen.
Een andere Mitchell vloog met rub
berboten boven Pattenhorst en Herkin-
gen. Door de reeds ingevallen duisternis
konden de boten niet meer worden uit
geworpen. Wel werden lichtjes waarge
nomen, maar een doeltreffende hulpver
lening was hier niet meer mogelijk. Wel
licht zal vandaag op ruimere schaal ge
tracht worden met het uitwerpen van
rubberboten in de geïsoleerde gebieden
hulp te verlenen.
Voor de kust van Terheide is de
coaster Elisabeth uit Groningen gestrand.
De uitgevaren reddingboot kon de vier
opvarenden niet overnemen, zodat deze
zelf trachtten de wal te bereiken, wat
tenslotte gelukte. Het schip zit nog vast
op het strand.
Ravage in Katwijk
Radio-Scheveningen hield het
In een niet onbelangrijk deel van het
land heeft het spoorverkeer ernstig van
de wind en het water te lyden gehad.
De situatie te Rotterdam gaf daar in de
loop van gisteren een uitstekend beeld
van. Het Maasstation, dat alleen maar
met waterlaarzen te bereiken was, lag
geheel verlaten en er was geen trein, die
in de richting Gouda kon vertrekken of
die zijde Rotterdam kon benaderen.
D.P. was kopstation geworden, want
Dordrecht was niet te bereiken. De enige
verbinding was via Den Haag naar Am
sterdam, want ook de lijn naar Hoek van
Holland was versperd door één of meer
gaten, die het uit de Waterweg opko
mende water in de dijk had geslagen.
Ook de verbindingen van Dordrecht uit
waren uitgevallen. Lage Zwaluwe was
niet te bereiken en van daar uit kón men
ook niet naar Breda komen. Ook Roo
sendaal was onbereikbaar en door het
wegslaan van de Sloedijk viel de ver
binding naar Zeeland uit.
Was het op het DP-station door het
weinige verkeer veel rustiger dan anders,
vóór het gebouw was het drukker dan
ooit. Duizenden personen, voornamelijk
militairen, die zich in de loop van de
dag naar hun garnizoenen spoedden, zijn
met autobussen, die op ongeregelde tij
den afreden, naar Hoek van Holland,
Dordrecht en Gouda vervoerd. De spoor-
telefoonverbindingen hebben weliswaar
.roodgloeiend" gestaan, zoals de onder
chef ons vertelde, maar men is in staat
geweest alle berichten te verwerken
De D-treinen, die bestemd waren voor
Hoek van Holland, heeft men naar het
Staatsspoorstation gedirigeerd, vanwaar
de reizigers met autobussen naar Hoek
van Holland werden vervoerd. Verder
kon men voorlopig echter niet, want de
Prinses Beatrix van de Mij Zeeland was
van de wal losgeslagen en was aan de
Zuidelijke oever van de Waterweg voor
anker gegaan. De Engelse nachtboot
Duke of York, die 's avonds had moeten
vertrekken, moest aan de steiger blijven.
De D-treinen naar en van Parijs reden
via Utrecht, Nijmegen en 's Hertogen
bosch.
De telefoonverbindingen, die in de loop
van de nacht op vele plaatsen enorm veel
te verwerken kregen, werden overdag
geleidelijk kalmer. De belangrijke ver
binding met het Zuiden van het land,
die door een storing op het traject Rot
terdamBreda was uitgevallen, werd
gedeeltelijk omgeleid via Utrecht en
's Hertogenbosch. Deze verbinding kreeg
ook het internationale verkeer te ver
werken. Het aantal circuits werd gelei
delijk opgevoerd.
In de loop van gisteren droeg de direc
teur-generaal van de P.T.T. alle P.T.T.-
kantoren, bijkantoren, hulpkantoren en
stations in de getroffen of bedreigde ge
bieden op dag en nacht open te blijven.
De directeur-generaal heeft met zijn staf
de toestand van de P.T.T.-verbindingen
en de te nemen maatregelen tot het on
derhouden en het herstel daarvan be
sproken. De postdienst zal gaan wei ken
van goed bereikbare knooppunten in of
bij de geteisterde gebieden uit. Van de
toestand zal het afhangen of van voer-
of vaartuigen gebruik zal worden ge
maakt.
Op het ogenblik, dat gisternacht het
radio-ontvangstation van Scheveningen-
Radio op het sluiseiland te IJmuiden op
hoogspanning werkte en talrijke nood
seinen van alle zijden binnenkwamen,
rees het water steeds hoger rond het
eiland. Door tegengesteld werken van de
riolering kwam de kelder blank te staan.
Daar in deze kelder de kabels voor het
station samenkomen, werd de situatie
precair. Personeel van de rijksgebouwen
dienst, van de brandweer en van de an
dere hulpdiensten heeft echter door hard
werken kunnen voorkomen, dat het ra
dioverkeer uitviel.
