Met bootjes werden 400
mensen uit buizen gebaald
De klokken
luidden
Alarmklok luidt over
Kri m pener waa rd
Hondsbossehe zeewering
hield zich goed
Aanbiedingen van
motorrijtuigen
DE TREINENLOOP VAN HEDEN
WATERSNOOD-EDITIE VAN MAANDAG 2 FEBRUARI PAGINA 4
Ridderkerk stond duizend angsten uit
Het water spoelde over
de Ringdijk
(Van een onzer speciale verslaggevers)
De 21.000 inwoners van de gemeente Ridderkerk, die ook de gemeen
ten Bolnes, Slikkerveer, Rysoord en Oostendam omvat, en zich uit
strekt. over een gebied van 2500 hectaren, hebben in de fatale nacht
van Zaterdag op Zondag jl. zeer grote angsten uitgestaan, want zo de
15 kilometer lange dyk langs de Maas en de Noord het zou hebben
begeven, dan zon de ramp voor dit gebied niet te overzien zijn geweest
en het gehele eiland IJsselmonde zijn overstroomd.
Gode zij dank heeft de dijk de kracht van het wild opstuwende water
doorstaan, hoewel het er over vrijwel de gehele lengte overheen is
gespoeld en er op talrijke plaatsen flinke stukken van de dijk zijn
weggeslagen. Met man en macht is er die gehele nacht gewerkt om
met zandzakken de ergste breuken te dichten, l it de \ele buitendijks
gelegen huizen, die tot aan het dak toe in het water stonden, werden
in de zwarte nacht, terwijl de storm het water hoog opzweepte, met
alle beschikbare bootjes en zelfs kano's ongeveer 400 mensen geëva
cueerd. Eenmaal sloeg een zwaar beladen bootje om, doch gelukkig
heeft men de inzittenden kunnen redden. In dit gebied zijn ook verder
geen slachtoffers te betreuren, alleen is er veel Vee verdronken
den gereqüireerde voertuigen naar
de vele bedreigde plaatsen ge
bracht.
Toen op een gegeven moment de
voorraad zakken was uitgeput,
heeft men in allerijl een nieuwe
voorraad van 1000 zandzakken uit
Om 12 uur in de nacht van Zater- Rotterdam laten komen,
dag op Zondag juist toen de meeste I Deze waren meer dan nodig-
mensen ter rust,- waren gegaan. wapt Qp tientallen plaatsen spocl-
werd de toestand al uiterst errt- de faet ^aier door geslagen bressen
tig ingezien. De burgemeester, de. onder de dijk door.
heer A. M. Nieuwcnhmsen, en de Hgt kon doQr de achter de dijken
politie, bestaande uit 25 man
de vaste kern, en 29 man van de
reserve, hielden zich gereed om op
het ergste voorbereid te zijn. Om
kwart voor drie kwam de melding
binnen, dat hot water 1 meter on
der de kruin van de dijk stond. Het
steeg toen met een snelheid van 10
centimeter per kwartier. Tegen
drie uur achtte de burgemeester
liet ogenhlik gekomen, om de ge
hele bevolking te alarmeren. Met
kerkklokken, fabrieks- en brand-
weersirenes en alles vvat maar
flink geluid kon geven, werd de
alarmtoestand ingeluid, en op de
mannelijke bevolking een beroep
gelegen sloten en rioleringen vol
doende worden opgevangen, maar
het veroorzaakte aan de binnen
kant van de dijken gevaarlijke ga
ten. die met. zandzakken moesten
worden gedicht. Bij Slikkerveer
was de nieuwe tegengloooiing op
verscheidene plaatsen kapot. Om
Er moet dan ook een zucht van
verlichting zijn geslaakt, toen om
streeks acht uur tegen het aanbre
ken van de dag het water ging
zakken en de zekerheid bestond,
dat tot dusver de dijk behouden
was gebleven. Het was toen ook
mogelijk een algeheel overzicht
van de toestand te verkrijgen. Bur.
gemeester Nieuwenhuisen, die wij
op het gemeentehuis opzochten,
was zo bereidwillig ons in zijn
wagen mee te nemen op een in
spectietocht langs het zo zeer be
dreigde gebied, dat sinds 1910 niet
meer zo'n angstige nacht had door
gemaakt.
Troosteloze aanblik
De adem stokte ons in de keel.
bij de aanblik van die ontzettende
massa vuilbruin water, die met
woest geweld de zich langs de
Noord en de Maas slingerende dijk
beukte. Troosteloos staken op vele
sen grote gaten. De ijzerfabriek
huizen en boomkruinen boven de
golven uit.
Overal dreven stukken hout van
kapot geslagen schuren en de res
ten van boerenkarren rond, Tak
ken en stukken hout. die met het
overspoelende water waren meege.
voerd. lagen bezaaid over de dijk,
die op talrijke plaatsen, vooral in
de bochten, lelijke knauwen had
opgelopen.
De zwakkere dijken van de ui
terwaarden hadden het geheel be
geven en vertoonden op vele plaat
plaatsen. van zwarte daken van de
van de firma Bakker, die buiten
dijks ligt, stond geheel blank, even
als de talrijke langs de dijk van
Ridderkerk tot IJsselmonde gele-
fsn scheeps. en reparatiewerven.
en trieste aanblik leverden de
cadavers van verscheidene varkens,
die de verdrinkingsdood hadden
gevonden. Burgemeester Nieuwen
huisen, die bij de organisatie van
7-40 u. brak hij de Oude Molen een de hulpkrachten de leiding had. en
oude duiker en sloeg er een wilcte kh d„ prntp nnnd waarin ziin ee-
oude duiker en sloeg
stroom water de polder in. In de
Dolder-Wouodestein stond het mod
derige water tegen de huizen. Uit
de Ambacht Veerweg werd om half
zes gemeld, dat er vier huizen wa
ren ingestort. Het zal geen verwon,
dering wekken, als nog vele bui-
gedaan 'om zic h ter bescherming rendijks gelegen huizen, door de
11 ondermijning van het water dit lot
zullen delen
van de dijk gereed te houden.
Terwijl op vele plaatsen de boe
ren in de laaggelegen polders hun
gezin en hun vee in veiligheid
trachtten te brengen, werden el
ders honderden zandzakken ge
vuld en naar de bedreigde plaat
sen vervoerd.
Weg op dijk barstte open
Om half vier werd uit IJssel
monde gemeld, dat het water gelijk
stond met de kruin van de dijk.
Tal van straten waren daar onder
gelopen. De post Bolnes meldde om
kwart voor vier, dat aan de Be-
nedendijk, tussen de Christelijke
school en de boerderij van Bol. de
weg van de dijk was opengebar
sten en 't water door de dijk heen
spoelde. Even later sloeg ook de
dijk bij het Lekveer in Bolnes
stuk.
Met zó'n enorme snelheid was
het water gestegen, dat er van
enige redding van goederen in de
onder gestroomde huizen buiten de
dijk geen sprake meer kon zijn.
De bewoners van die huizen konden
er slechts op bedacht zijn het vege
lijf te redden. Met van alle kanten
gereqüireerde roeibootjes en ande
re vaartuigen werden de huisge
zinnen, die in grote angst de zol
der waren opgevlucht, uit de wo
ningen gehaald. In de pikzwarte
duisternis en op de kokende golven
werden daarbij vele angstige ogen
blikken uitgestaan.
Een klein bootje, beladen met
een tiental mennen, waaronder
vrouwen cn kinderen, sloeg om,
doch de inzittenden konden geluk
kig alle worden gered. In totaal
werden ongeveer 100 mensen op
deze wijze uit hun woningen ge
haaid. die in scholen, in de pasto
rie of bij familie werden onderge
bracht.
Het evacueren van een achttien
oude mannen en vrouwen uit het
gemeentelijk Oudeliedentehuis aan
de Havenstraat ging eveneons met
grote moeilijkheden gepaard, aan
gezien er enkele bedlegerige oud
jes bij waren. Zij werden naar het
café St. Joris overgebracht en
door leden van de hulpcolonne van
het Rode Kruis liefderijk verzorgd.
Bij Munter, aan de Ringdijk 108,
moest ook nog een oude zieke
vrouw uit haar woning worden ge
haald. Burgemeester Nieuwenhui
sen, die met de corpschef, inspec
teur M. C. Fortuin, gedurende de
nacht verscheidene malen de toe
stand van de dijk inspecteerde,
bracht in de ochtenduren een be
zoek aan de geëvacueerden om zich
van hun toestand op de hoogte te
stellen.
Toestand werd uiterst precair
Om half vijf was het water zó
hoog gestegen, dat het. opgezweept
door de felle stormwind, vrijwel
overal over de Ringdijk en de Mo
lendijk heenspoelde.
Door hel uitvreten van de dijk
was om 5.20 uur de toestand in Bol
nes uiterst precair. Op dat moment
brak ook brand uit in het electri-
sche pompstation aan de Haven-
kant. dat onder water stond. De
vlammen sloegen boven het water
uit. Ook uit de wijk Tienplagen
werd een brand gemeld. De brand
weer. die onmiddellijk uitrukte,
had het vuur evenwel spoedig be
dwongen.
Van de waker van de werf
Schram kwam om 5.50 uur het
alarmerende bericht binnen, dat
een aantal vaten carbid, die daar
lagen opgelagen. en door het water
werden overspoeld, aan het wer
ken waren gegaan. Vermoedelijk
heeft men het gevaar bijtijds kun
nen stuiten, want er kwamen geen
nadere meldingen over binnen. Op
dezelfde werf wa? ook nog een ter
reparatie liggend schip losgeslagen
Het gezin van vijf personen is met
een bootje van boord gehaald.
Zandzakken tekort
Om het behoud van de dijk.
waarvan immers zo ontzettend veel
afhing, is door de mannelijke be
volking en de politie van Ridder
kerk en de andere gemeenten een
heroïsche strijd geleverd Honder
den en nog eens honderden zand
zakken werden door van alle zij-
De dag breekt aan
Men kan er zich moeilijk een
voorstelling van maken, hoeveel
angsten er die verschrikkelijke
nacht in het gebied van Ridderkerk
zijn uitgestaan.
bjj de grote nood. waarin zijn
meente verkeerde, een grote kalm
te en zelfbeheersing aan de dag
legde, was vol lof over 't opofferen
de werk dat door zijn inwoners, de
politie en de hulpcolonnes van het
Rode Kruis, gedurende de gehele
nacht en de dag daarop was ver
richt.
In de middaguren van Zondag,
toen het ergste gevaar geweken
was, hebben de meeste mensen zich
enige rust mogen gunnen, maar
van slapen zou het vooreerst niet
komen. Vol zorg werd Zondagavond
omstreeks zeven uur het tweede
hoge getij tegemoet gezien.
Het «at moet dicht
D
Al kost het een millioen
(Van onze verslaggever)
In het gebied van üe
grote waterwegen in ons
land speelde de mobilofoon
een onmisbare rol. De nor
male telefooncommumcatie
was door Het onderlopen
van telegraaf- en telefoon
kantoren in het ongerede
geraakt. De radio-teletonte
was hier zowel voor de ge
ïsoleerde bewoners als voor
hen die op schepen vertoef
den en geen kans meer za
gen de vaste wal te berei
ken, een ware uitkomst.
Uok als middel voor con
tact van polder- en water
schapsbesturen met de ver
schillende autoriteiten be
wees de radio-telefonie uit
stekende diensten. Ben
woord van hulde komt toe
aan die amateurzenders die
onaigeoroKen op hun „ka
nalen" bleven uitluisteren
om te kunnen bijspringen.
Het was in een der vele
Zuidhollandse polders, dat
wij via onze eigen mobilo-
looninstallatie toevalliger
wijs een gesprek hoorden
tussen een dijkgraaf en een
opzichter van een gemeen
telijke dienst. Er moest snel
worden ingegrepen cn de
dijkgraaf diende op eigen
initiatief te handelen, om
dat de betreffende ryksin-
stantics voor hem onbereik
baar waren. Nadat hy zich
door de opzichter uit cn ter
na had laten voorlichten
over de noodtoestand nam
hij als een veldheer kordaat
zelf de beslissing ter hand
en verordineerde: „Kerel,
één ding, jou gelast ik: dat
gat moet dicht. Gooi er in
wat je er in kan gooien, al
kost het een millioen
En na een ogenblik van
stilte aan de andere kant.
kwam opeens het besliste
antwoord van de opzichter:
„Begrepen, dijkgraaf, dan
zal het gat dicht...
Eventueel afslachten
geëvacueerd vee
Onder leiding van de directeur
van het Openbaar Slachthuis te
's Gravenhage. tevens hoofd van de
Keuringsdienst voor Vee en Vlees,
is een commissie gevormd om het
uit de getroffen gebieden te eva
cueren vee, dat voor afslachting
in aanmerking komt, te doen slach
ten en te verkopen. Deze commis
sie zal haar diensten belangeloos
verrichten.
Hrooglegger van Walcheren
dicht de dijk
(Van een onzer verslaggevers)
De noodklok luidde over de Krïmpenerwaard. Hier liggen de
polders, waar Herman de Man zijn stof vond voor zijn roman over
„Het wassende water", een boek. waarmee hij indertijd de letter
kundeprijs verwierf. Het wassende water! Springtij, een Noordwesten
wind. die het toch al hoge water tegen de dijken opstuwt, dijken
ondermijnt cn tenslotte indrukt en er gaten in slaat, welke door de
vloed van het schurende water steeds groter worden. Alarm! Met
spa en schop, met zandzakken stelt iedere man en ook de jongen
is hier man zich te weer om het wassende water te keren. Het
stroomt de polders binnen, het verdrijft mensen en vee van huis
en hof.
Twee grote gaten bij
Ouderkerk a. d. IJssel
Twee grote gaten zijn er in de
IJsséldyk bij Ouderkerk a. d. IJssel
geslagen. Een groot deel van de
polders loopt onder.
Het is Zondagmiddag. 1 uur. Wij
snorren met onze auto over de
gl-ote weg naar Gouda. Overal langs
de weg stonden militairen, opge
roepen om zich naar hun onder
deel te begeven. Zij namen de
snelste weg. de lift, de duim om
hoog. Slechts een konden wij er
opnemen, maar er waren vele auto
mobilisten. die zich bijzonder be
reidwillig toonden.
In de buitenwijken van Gouda,
naar de kant van Berkenwoude,
hadden reeds vele huizen van het
water te leiden gehad. Ondergelo
pen erven, vol ravage en huizen,
waarvan de benedenverdiepingen
blank staan. Op de nauwe polder
weggetjes aangeland, konden wij
slechts met een zeer matige gang
verder komen, daar uit alle boer
derijen het vee werd weggevoerd.
Grote veewagens, die bijna de hele
weg versperden, reden het polder
land in. Het verschrikte vee. uit
de warme stal gehaald, rillend van
koude, gaf de geleiders heel wat
moeite. Overal, op alle kruispun
ten, was politie aanwezig, die snel
en vriendelijk iedereen op weg
hielp. Langs vele bochten beland
den wij op de IJsseldijk. die zo goed
als geen normale meter meer had.
Overal was het wegdek weggesla
gen en afgebrokkeld. Grote happen
ontbraken hier en daar. zodat er
nog maar nauwelijks plaats was
om er met de auto overheen te ko
men. De omwonende boeren waren
allen druk in de weer om de zwak
ke plekken zo goed mogelijk te
versterken met zand- en grint-
zakken.
In Ouderkerk a. d. IJssel aan
geland. reden we al spoedig over
het eerste gat in de dijk. dat reeds
om half 12 met een aantal zakken
en strips gedicht was. De boerderij,
die achter het gat gelegen was. was
gedeeltelijk weggeslagen, ten dele
in elkaar gezakt. Het strooien dak
was troosteloos in elkaar gezakt.
Stukken van de dijk. wrakhout,
slib en modder achtergelaten door
de gekeerde stortvloed. bedekte
het erf De bewoners hadden hun
hof verlaten en elders een heen
komen gezocht.
Vrouwen en kinderen zeulden
met huisraad. Was dit het nodigste
wat zij wilden meenemen? Of was
het het liefste? Of was het zo maar
meegenomen in wezenloze versla
genheid door het leed. dat over hen
was gekomen. Waarheen gingen zij?
Waar zouden zij terecht komen?
Zou er nog iets terechtkomen van
wat zij achterlieten? Zij sjouwden
met haar schamele bezittingen, tor
nende tegen de wind. die haar rok
ken om de benen deed zwiepen.
En de mannen vochten hun strijd
tegen het water om de polder en
hun akkers en weiden te bescher
men. Naast hen stonden onze mili
tairen, onze jongens, van hun ver
lof teruggeroepen. Jongens, die
nimmer polderwerk verrichtten. In
storm en regen, in de striemende
snijdende wind pakten zij aan. Zij
waren overal, waar hulp nodig
was.
In Ouderkerk waren geen men
senlevens te betreuren; wel wer
den twee mensen vermist, maar
daar de beide delen van het dorp
volkomen van elkaar afgescheiden
waren, maakte men zich daarover
nog niet zo heel ongerust.
We kropen voorzichtig langs de
kerk naar beneden en keken de
polder in. Een verlaten water
vlakte met op ongeveer 100 meter
van de dijk een barrière, boven
het water uitstekend, gevormd
door brokstukken van de wegge
slagen dijk. Een trieste aanblik.
Een eenvoudig boertje stond naast
ons over de vlakte voor zich uit te
turen. „120 varkens zo maar ver
dronken, weg", zei hij op vlakke
toon. Dan voel je dit plotseling
mee met zo'n man. die in enkele
ogenblikken zijn hele hebben en
houden heeft verloren, de vrucht
van jaren arbeid. Ook hier het
zelfde beeld: auto's met evacuees,
mensen met hun nog schamele be
zit achter op de fiets of op wa
gentjes: mensen in dekens gehuld
op open vrachtwagens op weg
naar veiliger gebieden en steeds
maar weer militaire auto's met
onze behulpzame militairen.
Vrachtauto's met jonge mensen,
bestelauto's van allerlei firma's
voor het afvoeren van hulpbehoe
venden, vrachtauto's en grote vee
wagens om het vee weg te bren
gen. velerlei soorten wagens wa
ren op de weg. Iedereen was te
hulp gesneld. Spontane hulp.
Snelle hulp. Het viel op, hoe kalm
en vriendelijk de helpers waren.
In tijden van nood is ons volk een
en helpt iedereen v.aar hij kan.
De stadsmensen stelden hun auto's
en huizen ter beschikking van de
getroffen boeren, zoals deze in de
oorlog hun levensmiddelen ter be
schikking stelden van de stads
mensen.
Drooglegger van
Walcheren leidde
dijkwerk
Twee grote mannen hadden
hier de leiding. Prof. v. Veen en
Prof. Ir P. P. Jansen, de man,
die zo'n groot aandeel heeft ge
had in de wederdrooglegging
van Walcheren, nadat daar de
mens het water, dat hem hier
bedreigt, te hulp had geroepen
om hem te steunen in een an
dere strijd, eveneens tot behoud
van ons vaderland. Hier werden
de zelfde methoden toegepast,
die ook op Walcheren van zoveel
steun zijn geweest bij het dich
ten van de gaten. Voor het gat
werden twee platte schuiten ge
legd. die volgepompt zouden
worden om het gat te helpen
stoppen. Militaire hulptroepen
uit Schoonhoven, 140 man. wa
ren hier met het dichtingswerk
bezig. Zware betonnen balken
werden aangedragen, waartus
sen de verdere versterking werd
aangebracht.
Prof. Jansen deelde ons mede,
dat hij hoopte het gat binnen
enkele uren (het was toen drie
uur Zondagmiddag) dicht te
krijgen, maar het water zou
tegen G uur weer zijn hoogste
stand bereiken. Koortsachtig
werd hier dus gewerkt. Hoewel
dc kerk nog overeind stond,
waren de fundamenten volko
men ondergraven en bloot ge
legd. Men had reeds trottyl ter
beschikking om het gebouw op
te blazen. De brokstukken en
het puin zouden dan in het gat
vallen, waardoor de dyk zou
worden gedicht.
Uren van angstige spanning
In angsttige spanning hebben vannacht de inwoners van Petten en
de enkele landbouwers met hun gezinnen in de schaarse boerderijen
tussen Camperduin en Petten afgewacht hoe de Hondsbossehe en de
Pettener Zeewering het geweld van de aanstuwende zee zouden weer
staan. Tegen het midduguur Zondag konden zij echter iets lichter
ademhalen: de kunstmatige zeewering op het zwakke punt in Noord-
hollands kust, waar de duinen ontbreken, heeft zich kranig gehouden.
Nergens is de zee er in geslaagd een gat in de grote, zwarte brokken
steen te slaan.
Eén dode te betreuren
Wel sloegen Zaterdagnacht
grote golven bjj Petten over
de dijk het dorp in, wel viel daar
Zaterdagavond om acht uur reeds
alle electrische stroom uit, wel
werd de strekdam, die aan het ein
de van de Pettener-zeewering de
zee in loopt, ernstig beschadigd,
maar tegen al het geweld van de
kokende zee hielden Hondsbossehe
en Pettener Wering stand.
Koffers stonden klaar
Intussen echter hebben de bewo
ners van Petten geen rustige nacht
gehad. Bijna overal maakte men
zich gereed om zo nodig onmiddel
lijk te kunnen vluchten. Koffers
werden gepakt en velen hebben
's nachts geen oog dicht gedaan.
Er is één dode te betreuren.
Zaterdagmiddag vertrok de 51-
jarige uitvoerder F. de Waard,
uit Petten, die voor de aan
nemersfirma Daalder uit Alkmaar
werkzaam was by het onderhoud
van de zeewering en de strand-
pieren, naar de dijk en Zaterdag
nacht keerde hij niet terug.
Zondag heeft men hem om
streeks 9 uur dood aangetroffen
vlak benoorden Petten in de
duinen.
Restaurant weggevaagd
Bij Camperduin, dus aan
het Zuidelijke einde van de Honds
bossehe, is het grote, uit hout op
getrokken café-rastaurant, bekend
onder de naam „Paviljoen Minke-
ma". het slachtoffer van de storm
geworden. Tegen middernacht werd
eerst het terras weggeslagen. Met
man en macht begon men toen de
inventaris van het restaurant in
veiligheid te brengen. In de loop
van de nacht is het restaurant bijna
geheel omver gewaaid.
Moeilijke redding
Pocht van drie uur over
verwoeste spoorbaan
Dramatische tonelen hebben zich
gistermiddag afgespeeld in de
overstroomde polders ten Zuiden
van de Wieldrechtse Zeedijk toen
twaalf mannen, vrouwen en kinde
deren van de zolders en daken van
de verspreide woningen in deze
WAT DEDUKEiV VOOR ONS BËTtKENEN: polders werden gehaald. Twee mo-
torvletten van de Marine en van
de Genie waren in het woeste weer
uitgevaren om deze reddingspoging
te ondernemen. Men is er inder
daad in geslaagd om deze in nood
verkerende mensen aan boord te
krügen. Doch daarna heeft men
hachelijke avonturen beleefd. De
woeste golven sloegen steeds meer
water in de vletten, zodat er ten
slotte geen hozen meer aan was.
Men is er nog net in geslaagd de
verwoeste spoorbaan tussen Dordt
en Breda te bereiken en men was
er amper of de vletten sloegen om
en zonken.
Redders en geredden hebben
toen een zware tocht gehad over
de bielzen en de verwrongen en
vertrokken rails van de verwoeste
spoorbaan. Na drie uur worstelen
heeft men eindelijk de droge grond
bereikt.
zeèdijten zouden m
53 Gebieden welke zoi._
a dijken zouden overstromen
Bekendmaking van
Verkeer en Waterstaat
Het ministerie van Verkeer en
Waterstaat maakt het volgende be
kend:
„Allerwegen worden aanbiedin
gen van motorrijtuigen en vaartui.
gen gedaan, ter verlening van hulp
aan de getroffenen in de noodge-
bieden.
In vele gevallen worden deze
aanbiedingen gedaan naar aanlei
ding van oproepen van overheids
instanties. De directeur-generaal
voor het Verkeer vestigt er de aan
dacht op. dat in die gevallen, waar
in geen plaatselijke overheidsin
stantie de dienst van vervoerders
aanvraagt, het aanbeveling ver
dient aanbiedingen van motox-voer-
tuigen te doen aan de Rijksinspec
teur van het Verkeer. Aanbiedin
gen van vaartuigen kunnen worden
gedaan bij de Bevrachtingscommis
saris.
Deze brengen de vervoerders in
contact met die instanties, die de
hulp het meest van node hebben.
De vervoerders en vrachtautobezit-
ters gelieven zich uitsluitend te
wenden tot de genoemde instanties,
met name de Rijksverkeersïnspec-
teur en de Bevrachtingscommissa
ris.
Zij dienen in hun woonplaats te
blijven en bericht af te wachten,
waar en wanneer zij zullen wor
den ingeschakeld.
Betreffende de treinenloop kan
worden medegedeeld, dat het
spoorwegverkeer gestremd is op
de baanvakken Schiedam—Hoek
van Holland, Rotterdam Maas
Gouda, Zwyndrecht— Dordrecht;
Dordrecht-Giessendam. Sliedrecht-
Giessendam, Dordrecht—Lage
Zwaluwe, Lage Zwaluwe Breda,
Bergen op ZoomVlissingen.
Er zyn de volgende maatregelen
genomen betreffende het reizigers-
vervoer. De vier D-treinen welke
heden normaal rijden om 8.00,
11.00, 15.47 en 21.00 uur uit Den
Haag over Rotterdam naar Pa
rijs, vertrekken nu uit Utrecht
met. eerdere berichten. De dag-
naar Parijs. De vertrekuren te
Utrecht zijn: 7.50, 10.49, 15.32 en
20.49 uur.
De buitenlandse trein van Den
Haag over Luxemburg naar Ba
zel, die normaal vertrekt om 9.00
uur uit Den Haag. begint nu in
Roosendaal om 10.32 uur Deze
trein rijdt dus wel, in tegenstelling
met andere berichten. De dagboot-
boot-t.reinen rijden slechts tot den
Haag. De reizigers worden uit
Den Haag met bussen naar Hoek
van Holland gevoerd.
De nachtboot van hedenochtend
zal hopelijk uitvaren De nacht
trein naar Hamburg, die normaal
te 19.49 u. van Schiedam zou ver
trekken, vertrekt heden om 20.00
uur uit. Den Haag S.S. Ook de
nachttrein naar Keulen, die nor
maal om 20.16 uur van Rotterdam
D.P. zou vertrekken gaat nu om
20.00 uur uit Den Haag S.S. Beide
treinen vertrekken dus als één
trein, die in Utrecht gesplitst
wordt. De Scandinavië Express,
die normaal vertrekt uit Schiedam
om 7.16 uur gaat nu' om 7.30 uur
uil Den Haag S.S.
De Rheingold-Express. die nor
maal om 7.03 uur uit Rotterdam
vertrekt, gaat nu om 6.39 uur uit
Den Haag S.S.
Tussen Rotterdam D.P. en Dor
drecht wordt een tien-minuten-
dienst met bussen gereden. Er
gaat ook een busdienst tussen
Schiedam en Hoek van Holland en
tussen Rotterdam D.P. en Gouda.
Zuinig met electriciteit
in Zuid-Holland
De electriciteitsvoorziening in
geheel Zuid-Holland is in grote
moeilijkheden geraakt. De grote
centrales te Rotterdam cn Dor
drecht zijn uitgevallen, doordat de
installaties gedeeltelijk zijn over
stroomd.
Er wordt een dringend beroep
gedaan op de gehele bevolking van.
Zuid-Holland, zo zuinig mogclyk
te zyn met het gebruik van electri
citeit. Dit is in hel belang van de
vitale krachtbedryven, die moeten
blijven functioneren. Vandaag zal
een speciale rantsoenering van
stroom worden ingevoerd.
Stormschade te Delft
Ook Delft heeft zijn deel van de
stormschade gehad. Op vele plaat
sen werden vernielingen aan wo
ningen en gebouwen aangericht en
van enkele panden werden zelfs
delen van het dak door de orkaan
weggesleurd. Op liet stadhuis
heerste een grote bedrijvigheid. Het
college van B. en W. kwam giste
ren in vergadering bijeen om de
toestand onder de ogen te zien en
te overwegen, welke maatregelen
bij eventuele overstromingen in
Delfland konden worden genomen.
In de loop van gistermiddag, toen
het bericht binnenkwam dal de
dijk bij 's-Gravenzande was bezwe
ken. namen de Delftse studenten
verenigingen het initiatief vrijwil
ligers op te roepen om zo nodig
hulp te kunnen verlenen. In totaal
hebben zich al 300 studenten ge
meld.
Van de zijde van de burgemees
ter is een dringend beroep gedaan
op de Delftenaren hun volle mede
werking te geven bij de leningen
van de grote nood. waarin vele
landgenoten verkeren.
Bunkers toch nog van
nut geweest
Zowel in Katwijk als in Noord-
wijk heeft de voormalige Atlantik-
wall van de Duitse bezetters een
nuttige functie vervuld tijdens deze
aanval van de natuur. De beton
nen wal en bijbehorende kazemat
ten werden door ondergraving en
kantelen indertijd in het duinter
rein voor de boulevard begraven,
aangezien het in die tijd te duur
was om ze door sloping te ver
wijderen. Het vreemdelingenver
keer moest toen zo snel mogelijk
weer op de been worden geholpen.
Thans zijn die betonnen gevaar
ten door het geweld van de zee
bloot gewoeld, doch niet gebro
ken. waardoor zij als golfbrekers
op 't smalle strand hebben gefun
geerd. Waren die betonnen gevaar
ten er niet geweest, dan was de
zee ongetwijfeld verder doorgebro
ken.
Manifest van het Nederlandse
Rampenfonds
Oproep aan het Volk van Nederland. Nood is
neergedaald over ons Vaderland.
Help, help direct. Krachten,
machtiger dan welk mense
lijke machtsconcentraties
ook, hebben in enkele uren
tijds grote delen van ons
land in rouw gedompeld.
Duizenden mensen werden
in nachtelijke uren door het
wrede water van huis en
haard verjaagd. Werk van
eeuwen werd in luttele
ogenblikken te niet gedaan.
Onbeschrijflijk is het leed,
dat mensen en dieren heeft
getroffen, met geen moge
lijkheid te overzien de ma
teriële schade, die met name
het Westen van ons land is
toegebracht.
Hulp is plicht.
Onder deze tragische om
standigheden is hulp aan de
getroffen gebieden plicht
van iedere Nederlander.
Hulp in goederen, maar ook
en vooral, hulp in geld.
Veel geld, zeer veel geld om
de geteisterde bronnen van
onze welvaart, die ook uw
welvaart is, met de grootst
mogelijke spoed te herstel
len.
Tast diep in uw buidel ook
als dit een offer voor u
mocht betekenen. Offer in
het diepe besef dat het gaat
om uw medemensen, om
uw Vaderland en uiteinde
lijk om ow eigen belang.
Doe het direct! Stort, uw
bijdragen op postgiro 9575
van het Nationale Rampen
fonds, Den Haag of stuur
een postwissel naar het
secretariaat Statenlaan 81.
