HAAGSCHE
COURANT
Orkaan en springtij teisterden Nederland
VOLLEDIGE EXTRA WATERSNOOD-EDITIE
Steden, dorpen en polders werden
overstroomd
Tot dusver zijn 138 mensen om het leven gekomen
Zeeland en Zui d-H olland
het zwaarst getroffen
Miiliiah •en en Rode
Ren is natie de
t/e troffen t/ebieden
Noodtoestand op Goeree-Overflakkee
8 pagina's
Maandag 2 Februari 1953
PRIJS DEZER COURANT Abonnement per kwartaal 5.85, per week
47 cent Losse nummers 9 cent per exemplaar. Verschijnt dagelijks
behalve op Zon- en Feestdagen. Loketten geopend van 8.30—18:00 uur.
BUREAUX WAGENSTRAAT 85-37 - TEL. 184466 - 8 LIJNEN - POSTGIRO 12500
DIRECTIE: A. G. SIJTHOFF, Mr. K. H. LABOHM. TH. G. VAN DER GARDEN
HOOFDREDACTEUR: PROF. Mr. A. C. JOSEPHUS JITTA
PRIJS DER ADVERTENTIëN l t/m 26 mm ƒ0.176 per mm, daarna
iedere mm meer ƒ0.35 per mm. Minimum grootte 13 mm.
KL adv. bjj vooruitbet. tot 15 w. ƒ1.daarboven tot max. 20 w. ƒ1.50
Een storm- en watersnoodramp van een omvang en hevigheid, zoals die sinds
mensenheugenis in ons land niet is voorgekomen, heeft het Westelijk en Zuid
westelijk deel van Nederland in de nacht van Zaterdag op Zondag jl. geteis
terd. Een zeer zware stormdepressie, die Zaterdagmiddag bij Ierland ontstond,
trok via Schotland en het Noordelijk deel van de Noordzee naar onze om
geving, waarbij de storm, welke al spoedig het karakter van een orkaan aan
nam (er waren windstoten bij van meer dan 140 kilometer per uur) gepaard
ging met een springtij, waardoor in Nederland op verschillende plaatsen zeer
hoge waterstanden werden bereikt. Vele dijken braken door, waardoor polders
overstroomd werden, bewoners uit hun huizen verdreven, tal van schepen
vergingen en het treinverkeer hier en daar gestagneerd werd. De provincies
Zeeland, Westelijk Noord-Brabant, Zuid-Holland en de kust van Noord-Hol
land behoren tot de zwaarst getroffen gebiedenDirect nadat de gevolgen
van de orkaan enigermate bekend waren, werden militairen van verlof terug
geroepen en Rode Kruis-colonnes naar de bedreigde streken gedirigeerd, ter
wijl de provinciale en gemeentelijke instanties op volle toeren draaiden, om
onmiddellijk de plaatselijke nood te kunnen lenigen en provisorisch maat
regelen te treffen. Koningin Juliana, die zich eerst persoonlijk van uur tot
uur op de hoogte liet stellen, heeft gisteren, in de loop van de dag, met
Prinses Beatrix, verscheidene getroffen gebieden bezocht. Prinses Wilhelmina
zal heden en morgen, namens Koningin Juliana, een bezoek aan Zeeland
brengen. De ministers Drees, Algera, Beel en Staf stelden zich eveneens ter
plaatse van de toestand op de hoogte. Voorzover thans bekend, hebben
138 personen bij deze ramp het leven verloren. De meeste doden zijn te be
treuren op Goeree-Overflakkee (naar Schatting 40 mensen) en in de gemeen
ten Willemstad (12); Moerdijk (13); Hontenisse (8) Halsteren (17)
Hellevoetsluis (5); Texel (4); Krabbendijke (4) en 's Gravendeel (7).
Tot de zwaarst getroffen gebieden behoren ongetwijfeld de
provincies Zeeland en Zuid-Holland. Zeeland was gister
ochtend geruime tijd telefonisch onbereikbaar en om 9 uur
Zondagochtend werd de toestand wel zeer ernstig. De laag
gelegen oude binnenstad van Vlissingen stond in haar ge
heel onder water, op sommige plaatsen was het water zelfs
twee meter hoog. De boulevard is volkomen vernietigd.
Hele huizenblokken en straten zyn zwaar beschadigd. Op
de werf „De Schelde" heeft men de hoge springvloed kun
nen weerstaan. Het plaatsje Ritten stond geheel onder wa
ter en de bevolking is geëvacueerd. Te Veere werden twee
huizen weggespoeld en hier vielen twee slachtoffers. Met
behulp van militairen wordt men man en macht aan de dijk
gewerkt. In Hansweert stond het water tot aan de dakgoten.
Met landingsboten uit Roozendaal werd de bevolking ge-
evacueerd. De zg. „zak" van Zuid-Beveland werd het hevigst
getroffen. Wolphaertsdijk en Rilland Bath zijn eveneens
geëvacueerd. Hier is ongeveer 500 meter dyk weggeslagen!
Een aantal gezinnen verkeerde in nood. In de Borsselenpol-
der, op Zuid-Beveland, werd met duizenden vrijwilligers aan
de zeewering gewerkt. In de Plasstreek-polder (West-
Zeeuw-Vlaanderen) stortten drie woningen in. Het oude ge
deelte .van Terneuzen staat onder water tot aan de 1ste ver
diepingen. In Baarland en Ellewoutsdijk werden grote gaten
in de dijk geslagen, waardoor de waterstand in deze polder
zo hoog werd, dat de mensen op de daken en in de bomen
moesten klimmen. Bij Krabbendijke zijn vier personen ver
dronken. In de nieuwe Neuzenpolder is een kind van enkele
maanden verdronken.
Ook op Walcheren, Zuid-Beveland en in Zeeuws-Vlaanderen
zijn vele polders, als gevolg van dijkdoorbraken, ondergelo
pen. De situatie op Goeree-Overflakkee schijnt niet beter
te zijn, hoewel Middelharnis, Sommelsdijk en Dirksland tot
nu toe droog zijn gebleven. De bewoners van de polders van
Storm met springvloed
veroorzaakte de ramp
Windstoten tot 144 km. per uur.
Zaterdag in de loop van de dag
begon de wind tot stormkracht
aan te wakkeren. Om 5 uur des
avonds werd door het K.N.M.I. een
waarschuwing voor zware N.W.-
storm gegeven.
Een half uur later waarschuwde
het K.N.M.I. voor gevaarlijk hoog
water voor de groepen Klundert,
Willemstad en Bergen op Zoom.
De zwaarste windstoten werden
Zondagnacht op het vliegveld
Leeuwarden gemeten en bedroe
gen 144 km. per uur.
Hier in het Westen heeft de
windkracht vrijwel de gehele nacht
120125 km. per uur bedragen en
nam geleidelijk langzaam af. Deze
zware storm viel samen met een
springvloed, hetgeen als de oor
zaak dezer natuurramp kan wor
den aangewezen.
Er zijn in de loop van deze eeuw
wel enkele zwaardere stormen ge
weest en was ook deze storm niet
juist gelijk met springtij voorge
komen. dan zou er van e'en ramp
geen sprake zijn geweest. Gister
avond begon de storm af te ne
men en de wind draaide meer naar
het Noorden. De reddingswerk
zaamheden zullen echter vandaag
nog bemoeilijkt worden door koud
en guur weer met nog een harde
wind, maar Dinsdag kan het hoge
drukgebied van Engeland ons heb
ben bereikt met rustig weer en
perioden van zonneschijn.
Stellendam en Ouddorp zijn naar Middelharnis geëvacueerd.
Bij Hontenisse (Zeeuw-Vlaanderen) zijn 8 mensen verdron
ken. Te Hoedekenskerke verdronk een pontonknecht.
Zeer ernstig was de toestand ook op het eiland van Dor
drecht. Alle ten Zuiden van de Wieldreehtse Zeedijk gelegen
polders zijn ondergelopen. Het Noordelijk gedeelte van het
Eiland van Dordrecht stond totaal blank, terwijl de toe
stand van de spoorbanen DordrechtMoerdijk en Dor
drechtSliedrecht zeer slecht was! In 's-Gravendeel zijn
tot nu toe 7 mensen verdronken. Op verschillende punten
langs de IJsspI bij Nieuwerkerk en Capelle ontstond eon
dreigende situatie. Het' gebied van de Krimpenerwaard over
stroomde gedeeltelijk door een grote bres in de dijk bij
Ouderkerk.
Critieke toestand op
de eilanden
Het eiland IJsselmonde is in het
Zuiden overstroomd dooi een door
braak in de Zuidpolder en de Ze
genpolder. In Ridderkerk is de
situatie zeer precair, evenals in
Hendrik Ido Ambacht en Zwijn
drecht. Het eiland van Roosenburg
is gedeeltelijk overstroomd door
enige doorbraken nabij de Veer-
steiger van Maassluis. Het eiland
Voorne en Putten is voor «en groot
deel overstroomd, o.a. door enige
doorbraken in de Oude Hoornse
zeedijk en door een doorbraak bij
de polder-Zuidland.
In de Hoekse Waard is het Zui
delijk deel overstroomd door een
doorbraak onder Zuid-Beyerland en
Numansdorp.
De stormvloed, die de ramp
heeft veroorzaakt is naar het oor
deel van ir Kleyn, hoofdingenieur
directeur van de provinciale Wa
terstaat in Zuid-Holland veroor
zaakt door het samenvallen van
een «eer krachtige en langdurige
stormperiode uit Westelijke rich
tingen met springvloed, terwijl ook
de rivieren veel opperwater af
voerden. De waterstanden waren
daardoor ongeveer een halve meter
hoger dan sinds mensenheugenis is
vooreckomc*-
Te Ridderkerk en Zwijndrecht
Ouden van dagen met
roeiboten gered
Hoewel de dijken langs Oude
Maas en Noord nog niet bezweken
zijn, zijn de afkaveling en het door
sijpelen der dijklichamen zó ern
stig, dat met man en macht wordt
gewerkt om de situatie in de hand
te houden.
Zwijndrecht en Hendrik Ido
Ambacht hebben ernstige schade
geleden door het water, dat over
de dijken sloeg. Tal van 'woningen
en schuren buitendijks zijn ver
woest, doch ook binnendijks werd
veel schade aangericht, speciaal
aan de straten, waarin diepe gaten
sloegen.
Bij Ridderkerk zelf is de bui
tendijk op enige plaatsen weg-
RaamsdonJcveerRuim een me
ter hoog stroomt het water door
het stadje. Op de achtergrond
een berg riet. welke door de
•'oom wordt meegesleurd.
geslagen, waardoor werven en i
fabrieken onder water kwa
men. De woningen van onge
veer 400 personen, waaronder
een tehuis voor ouden van da
gen, kwamen tot de daken in
het water te staan. Men heeft
met roeiboten allen kunnen
redden. Eén der boten sloeg
om.
In de agitatie van de stormvloed
nacht is door onhandigheden enige
malen brand ontstaan te Ridder
kerk en Bolnes. Men was het vuur
spoedig meester.
Veel vee bij Sliedrecht
verdronken
In Sliedrecht is in de nacht van
Zaterdag op Zondag een alleen
wonende oude vrouw verdronken.
Zij is vermoedelijk door het water
overvallen. Zy heeft niet meer om
assistentie kunnen verzoeken.
De burgemeester van Sliedrecht
noemde de toestand in zijn gemeen
te hopeloos. Honderden stuks vee
werden op centrale plaatsen bijeen
gebracht. Men had voor de beesten
geen eten en geen onderdak. Bo
vendien ontbraken de melkers.
Veel vee is in dit gebied verdron
ken, doch een schatting van het
aantal slachtoffers onder de vier
voeters kan uiteraard nog niet
worden gemaakt. Van twee kan
ten af stroomde het water naar
Sliedrecht toe. Dat gedeelte van
Sliedrecht, dat op dijkhoogte is ge
legen. had echter geen last van de
abnormaal hoge waterstand. De la
gere stadsdelen, tezamen beslaan
de een derde deel der stad, zijn on
der water gelopen.
De hoge dijk, die een hoogte
heeft van 4.25 meter boven N.A.P.
is reeds overspoeld. Volgens schat
ting staat een gebied van 900
1000 'ha onder water. De Sliedrecht-
se Rode Kruiscolonne werkte on
der hoogspanning om de talloze
dakloze gezinnen hulp te kunnen
verlenen. Zij heeft assistentie ge
kregen van de Rode-Kruiscolonnes
uit Gorkum.
In verschillende huizen liep het
water via de vensterbanken naar
bi.aien. De bewoners zochten een
onderkomen op de zolders. Bij een
aantal lage huizen, waar het wa
ter tot de zolders was gestegen,
heeft men de bewoners via het dak
moeten redden.
Naar wij vernemen, heerst er op het eiland Goeree-Overflakkee
een noodtoestand. Mensen uit Stellendam, Ouddorp en nog een plaats
zyn niet bootjes naar de dijk gebracht. Naar schatting zijn veertig
mensen op dit eiland om het leven gekomen. Een gedeelte van de
huizen is weggespoeld. Men heeft dringend behoefte aan voedsel
en drinkwater.
De reddingboot van Stellendam heeft via Scheveningen Radio het
ministerie van Verkeer en Waterstaat om onmiddellijke maatregelen
verzocht. In het radiografische contact is verzocht een groot schip te
zenden om de bevolking te evacueren. Zou zulks niet gebeuren, dan
zouden nog meer doden zijn te betreuren.
Het ministerie heeft toegezegd, dat in overleg met de Marine alle
mogelijke hulp zal worden geboden.
Koningin bezocht
geteisterde
gebieden
Samen met Prinses Beatrix
Vergezeld van Prinses
Beatrix heeft Koningin
Juliana gistermiddag
een bezoek gebracht aan
de omgeving van de
Krimpenerwaard. De
komst van de Koningin
was de autoriteiten in
die streek niet bekend.
Zij reed eerst tot aan
Ouderkerk, welke plaats
zelf onbereikbaar was,
zodat de Koninklijke
auto slechts tot de grens
van het ondergelopen
land kon rijden. Ver
volgens werden Lekker-
kerk, Krimpen aan de
IJssel en Krimpen aan
de Lek bezocht. De bur
gemeester van Krimpen
aan de IJssel was toe
vallig ter plaatse aan
wezig, waar de Konink
lijke auto stilhield.
Met hem had Koningin
Juliana een informatief
onderhoud. Het lag in
het voornemen te pogen
Zeeland te bereiken. Dit
bleek echter onmogelijk
door het passeren op de
wegen van grote hoe
veelheden in veiligheid
gebracht vee. In de
richting Vianen reed de
Koningin terug naar
Soestdijk, toen het te
laat was geworden nog
andere oorden te bezoe
ken.
