Orkaan en watersnood slaan
diepe wonden
TELE TIENTALLEN DODEN;
DUIZENDEN DAKLOZEN
Nationale en buitenlandse hulp bij
de nationale ramp |~T
OCHTENDEDITIE
r Hoo gste waterstand sinds
mensenheugenis
Medeleven van de
Koningin
Ramp na ramp
1 Lenneid m
Rampspoed
ïïïïs-sr^ fESLsrsEi™ k™-
Grootste stormramp, die ons ooit trof
Maandag 2 Febr. 1953 A llflflll HTnVllllfmV A Prijs 10 cent per nummer
Bureau Binnenweg.
per week 0 47
per maandf 2.00
per kwartaal5.K5
Directeur: D. BROEKEN 75ste Jaargang No 22484 Hoofdredactie: LEO O TT en H. W. ELDERMANS Per P°st Pmf 225
Nederlands aartsvijand, de water
wolf, heeft met een verraderlijke
aanval, die heviger was dan ooit,
onder de aanhoudende zweepslag
van een zware orkaan, in het holst
van de zwarte nacht op Zondag de
dijken besprongen en in enkele
uren een ontzettende ramp ge
bracht over onze lage landen.
Tientallen mensen zijn verdron
ken. Alleen al in het gebied van
Halsleren in West-Brabant worden
57 mensen uit de daar onderge
lopen polder vermist. 17 Lijken zijn
er reeds geborgen. Duizenden ang
stige vluchtelingen moesten voor
het dreigend aansluipende of soms
wild kolkende water redding zoe-
O
Door het samenvallen van het springtij met een zeer zware en lang
durige storm uit Noord-Westelijke richtingen, pal op de kust, werd het
zeewater met onstuimige kracht de rivieren ingeperst, die juist veel
water van boven hadden af te voeren. De waterstanden waren daardoor
ongeveer een halve meter hoger dan ooit sinds mensenheugenis is voor
gekomen.
De dijken, die door de hoge waterstand toch al onder zware druk ston
den, werden bovendien gebeukt door de orkaan. Op tientallen plaatsen,
vooral op de Zeeuwse en Zuid-Hollandse eilanden en langs de grote
rivieren in Zuid-Holland, dieper het land in, bezweken de dijken en
bulderde het woedend opgezweepte water de polders in.
In Hontenisse in Zeeuws-Vlaanderen zijn 8 mensen verdronken, in
Terneuzen 3, in Vlissingen 3, in Veere vielen 2 doden, op Zuid-Beveland
in Ellewoutsdijk 4, in Krabbendijke 4, in Hoedekenskerke 1, in Helle-
voetsluis op Voorne 4. in Middelharnis op Overflakkee 4, in 's-Gravcn-
deel in de Hoeksehe Waard 7, in Poortugaal op IJsselmonde 7, in West-
Brabant in Willemstad 12, Moerdijk 13, in Dinteloord 3, in Sliedrecht 1, in
Vlaardingen 1, in Petten in Noord-Holland 1, op Texel 4. In totaal zijn dit
reeds 82 doden. Daarbij komen de 17 doden die in het gebied van Hal
steren reeds zijn geborgen. En naar schatting zijn op het eiland Goeree-
Overflakkee 40 mensen verdronken, waarmee het aantal doden tot 139
zou zijn gestegen. Een betrouwbaar overzicht van het aantal doden viel
vannacht nog niet op te maken. De ramp is nog niet te overzien.
Ook op Zuid-Beveland zijn op
vele plaatsen langs de Schelde de dijken
doorgebroken. Op het eiland Go e ree
kwamen bij Stellendam en Zuid-
land velen in nood te verkeren. Men
kon er het reddingswerk niet aan en de
burgemeester verzocht per radio 20
motorboten te zenden. In de Hoekse-
waard zijn onder Numansdorp en
Middelharnis de polders onderge
lopen. De bewoners moesten de vlucht
nemen, omdat de woningen onder de
druk van het water instortten.
Op het wijde, zwarte Hollandsdiep
raasde de orkaan wild over het als een
zee golvende water. De spoordijk bij
Moerdijk werd doorgebroken. Het dorp
Willemstad werd overstroomd en
1200 mensen moesten hun toevlucht zoe
ken op de daken en de dijken.
In West-Brabant moesten de
mensen ook in Hank-Dussen hun
heil zoeken op de daken, in angstige af
wachting van hulp die niet direct kon
worden gelfc>den omdat daarvoor boten
ontbraken. Bergen-o p-Z oom kwam
blank te staan. Ook de oude binnenstad
van Dordrecht liep onder water en
langs de IJsel liep de Krimpener-
w aard vol door een dijkdoorbraak bij
Ouderkerk. Ook de Alblasscrwaard
liep onder en duizenden moeten eva
cueren. Onder Slikkerveer en Oos
ten d a m liepen de polders onder waar
door 400 mensen in boten moesten vluch
ten. Tweeduizend man hebben op de 15
kilometer lange dijk tussen IJ s e 1 m o n-
de en Ridderkerk gevochten tegen
het water en tenslotte gewonuen dank
zij duizenden zandzakken en ander mate
riaal dat met vrachtauto's werd aange
voerd.
Woest beukte de orkaan ook de kust.
met ontzaglijke kracht. In de stoere
Scheveningse boulevard werden
gaten geslagen over een lengte van een
ken op de daken van lnin wankel
geworden huizen of op de dijken,
waar zij in hun natte kleren (en
met ijskoude voeten) werden ge
teisterd door de gure stormvlagen.
In bange spanning en opwinding
keken de vluchtelingen op de da
ken van hun huizen bevend uit
naar redding. Voor tientallen
kwam hulp te laat.
Vele huizen stortten in onder de
druk van het water. Duizenden
slachtoffers van de stormramp heb
ben al hun dierbare bezittingen
verloren. In de overstroomde pol
ders zijn ook honderden stuks vee
verdronken.
Het trieste landschapzo is het hij Dubbeldam
Koningin Juliana heeft Zondag een
bezoek gebracht aan Stolwijk, Lekker-
kerk en Krimpen aan den IJssel. Zij
trachtte daarna Dordrecht te bereiken,
hetgeen echter door overbezetting van
de wegen als gevolg van evacuaties, niet
mogelijk bleek. Via de brug bij Vrees
wijk kon de Koningin Gorinchem berei
ken, waar zij ook met de burgemeester
sprak en vervolgens naar Soesldijk
terugkeerde. Namens H.M. de Koningin
brengt Prinses Wilhelmina Maandag en
Dinsdag een bezoek aan de getroffen
gebieden in Zeeland. Dinsdagmiddag zal
de minister-president dr Drees in d»
Tweede Kamer een verklaring afleggen.
De ministers Drees, Beel, Algera, Staf en
Witte stelden zich gisteren persoonlijk
in getroffen gebieden op de hoogte.
De ramptijdingen volgden elkaar in de
loop van de Zondag snel op. In Z e e u w s
Vlaanderen zijn de dijken langs n*
Schelde op vier plaatsen doorgebroken.
In Vlissingen werden vijf gaten ge
slagen in de dijk-boulevard. De binnen
stad kwam blank te staan en in het oude,
lage gedeelte stond het water ongeveer
drie meter hoog. Geparkeerde auto's
werden door de kracht van het binnen
stromende water meegesleurd.
Ook andere delen van het reeds zwaar
beproefde eiland Walcheren werden
weer getroffen. Veere en Arnemui-
d e n kwamen onder water te staan en
in het Zuiden van het eiland ook R i t-
them.
1M
kilometer, terwijl de stenen toegangs-
trappen naar hel strand werden ver
nield. Ook de boulevard van Noord-
w ij k werd ten dele stukgeslagen. In
K a t w ij k werd het paviljoen Britten
burg weggeslagen.
Op Texel werden polders over
stroomd. Op Ameland is het strand-
hotel in zee gestort.
Bij 's G r a v e n z a n d e dreigde de zee
door de .smalle duinstrook te breken en
het Westland te overstromen. Na drie
uur werken met honderden vrijwilligers
kon dit gevaar worden bezworen.
Ook België en Engeland
geteisterd
Ook in België en Engeland heeft
de orkaan zijn vernielend werk ge
daan. De gehele Belgische kuststrook is
zwaar geteisterd. In de kustplaatsen zijn
vele gebouwen door het binnenstromen
de zeewater beschadigd. In A n t w e r-
p e n is de Scheldetunnel voor voertui
gen volgelopen. Voorzover thans bekend
zijn vier mensen in België om het leven
gekomen.
Aan de Oostkust van Engeland, nabij
M a b 1 e t h o r p e, zijn over een afstand
van vijftig kilometer de dijken doorge
broken, waardoor het land tot een diepte
van ruim drie kilometer is overstroomd.
In sommige gebieden staat het water zes
meter hoog. De schade is zeer groot.
Volgens de jongste berichten zijn in
Engeland 118 mensen tengevolge van de
stormramp omgekomen. Volgens onof
ficiële berichten bedraagt het aantal
reeds 159.
If EN RAMP als sinds mensenheugenis
in ons land niet is voorgekomen,
heeft de Nederlanders getroffen. Zelden
nacht. Streken, waar de Zaterdag ah
een gewone werkdag was begonnen,
vaak nog opgevrolijkt door een wat
hulpmaatregelen te bespreken
Inzamelingen van geld en goederen
Zodra bleek, dat de gevolgen van het noodweer de omvang van een 1
uiouale ramp aannamen, zijn allerwegen, tot zelfs buiten de landsgren
zen. Hulpacties up touw gezet. Het NationarA Ramp >>iior£v vattende
het Nederlandse Rode Kruis, de Koninklijke Nationale Bomi ,j.4PSl Oranje
Kruis", het R.K. Huisvestingscomité en het Algemeen Watersnoodcomité I
Nederland, heeft een oproep gericht tot alle Nederlanders om ten spoe-
Ï5T, „^dfikfe e'5131"!. 'f VCrlCn<!",. Hï« hoofdb*s,ttUr Va" d« Stichting |S! SrêkSTwïïr'de latcrfL'" al°
194(1-1945 heelt het gehele mzamehngsapparaat van de Stichting ter
beschikking gesteld voor de inzameling, welke vandaag is begonnen. Het
j hoofdbestuur van het Nederlandse Rode Kruis neemt goederen voor de WI'^ wapperende vlag op de toren van-
door dc watersnood getroffenen in ontvangst aan de Fluwelen Burgwal 's'nStsTn^de
19 tn Den Haag. j diepste ellende en waren verworden tot
Hel ministerie van Verkeer en Waterstaat ontving zelfs zoveel aanbie- even zo vele verstoorde mierennesten,
dingen tot hulpverlening, dat het met alle waardering voor deze blijken Onze oude erfvijand heeft weer eens
i -# j -ii j i r toegeslagen, ditmaal bnzonder hard.
van burgerzin zich Zondagnamiddag genoodzaakt zag er op te wijzen, Ne(ler]and hecft een etmaal achter de
dat men er goed aan doet eventuele oproepen van de zijde van de overheid j rug, waarin de ene Jobstijding de an-
af te wachten, alvorens handelend op te treden. dere opvolgde Doch wat deze ongeluks-
I berichten betekenen, kan alleen degene
gezonden. Ook organiseert de CARE thans beseffen, die de uitwerking van het
een algemene inzameling in het buitenland, j dreigende water en de loeiende storm
vrrltond, rajm„„, leden lelt. l.eeii m™ andere berichten van rampspoe-
daai; in Du.seldorp een bestuur.eergadc- in Fngeland. '.vaar zelfs een passa-
j gierssehip is vergaan, en in België. Dit
wekeinde zal West-Europa hDugen!
I Doch óok in deze dingen is het hemd
nader dan 'de rok. TJet meèst benauwt
ons de toestond in h"t eigen land. Op dit
ogenM;k is het nog niet mogelijk een be
hoorlijk overzicht tc krijgen van de
i juiste omvang van de natioijale ramp,
die ons heeft getroffen. Misschien zal
het enkele dagen vergen om bij. benade-
j ring vast te steden, hóéveel slachtoffers
de watersnood heelt gevergd en hoe
i groot de materiële schade zal zijn.
j Maar m«M één ding kan men zo spoe-
dig mogeliik beginnen, en dat is het tö-
ren van éénheid in rampsnoed. In te-
genslag" toont een volk. wat het waard
is. Het zal deze flacon om enkele dinggn
1 gaan: hot verschaffen van hulo op een
voor ons land ongekend grote schaal én
h°t lenigen van nood. Ook van gebieden,
die zelf niet dadelijk door de rampen
zijn getroffen, zal naast- gemepusehaps-
- gevoel .ook 'zelfbeheersing worden ge
vraagd. niet het niinst door het betrach-
I ten van spaarzaamheid met electrische
i energie.
Er moet nu in Nederland veel worden
gedaan, maar enkele dingen moeten
hief gedaan worden. Er moet worden
geholpen in goeden in geld. De inzame
lingen, die worden voorbereid. mnet°n
lonen, dat Nederland een groot hart en
"en milde hand heeft. En er mogen geen
wegen bezaaid zijn met auto's van
nieuwsgierigen, die de hulpverlening op
alle mogelijke manieren in de wielen
rijden. F.r dient g"en electrische energie
te worden gebruikt, wanneer het niet
beslist noodzakelnk is. cm het zwaar be
laste stroomopwekkingsapparaat niet te
ontwrichten.
Dat zijn de practische dingen, waar
voor wij deze dagen staan. En verder
moeten wij voorlopig de tanden op el
kaar zetten. En dan zullen de dagen ko
men van de droeve balans der doden,
die om herdenking zullen vragen, even
als de nabestaanden op onze deernis
recht kunnen doen gelden
Wij worden on r-en zware nroef ge
steld. Als wij werkelijk één zijn en
daartoe willen wij in dit uur aansco-
ren zullen wij er ten slotte sterker
door worden!
Zo ging het op vele plaatsen Boeren
brengen hun vee in veiligheid, langs de
a/gebrokkelde dg ken
Medeleven in heel
de wereld
De ambassadeurs van Amerika en Canada ring
en ook de zaakgelastigde van het zclT ge
troffen Engeland hebben de Nederlandse
regering hulp aangeboden. Voorzover moge
lijk. zal deze liulp worden verleend door de
Amerikaanse, Canadese en Britse legers in
Duitsland. Onze regering heeft dit aanbod
dankbaar aanvaard en zal overwegen in
welke male deze hulp nodig zal zijn en
waar ze kan worden "crlccnd. Dc in hel
doorgangskamp te Ilock van Holland ge
legerde Iroepcn zijn Zondag al de gehele
dag in touw geweest, onder meer om te hel
pen bjj dc evacuaties.
De Amerikaanse hulporganisatie CARE
stelde Zondagochtend reeds 100 voedsel
pakketten van elk 15 kg en 65 dekenpakket
ten ter beschikking van het Rode Kruis,
welke dadelijk naar de noodgebieden zijn
Allen op de bres
Honderden vechten op de dijken.
Nederland is één in zijn strijd
tegen het water en in zijn steun
aan de slachtoffers. Steun het
NATIONAAL RAMPENFONDS
GIRO 9575
Bijdragen kunnen ook worden
gestort aan ons bureau.