Polder „Eendracht moet geheel
opnieuw worden ingedijkt
Storm richt enorme ravage
aan langs de kust
Heldhaftige strijd bij dijk van
Ouderkerk a. d. IJssel
Texels duinenrij heeft zwaar geleden
Ploeg arbeiders door water verrast,
één man verdronkenvier vermist
DIJKBREUK- toestand
die oorlog benadert
6000 êvacué's
verlaten triest
Alblasserdam
Duinen en boulevards weggeslagen,
paviljoens en hotels vernield
Duizenden sloegen woedende
elementen Zondag gade
Schip tot zinken gebracht
in de dijkopening
Bij Stolwijk vecht men om
behoud Krimpenerwaard
Eiland Putten nog slechts
één watermassa
Maandag 2 Februari 1953
3
Haven Hoek van Holland
zwaar beschadigd
HOEK VAN HOLLAND. Behal
ve de middensteiger in de Berghaven
te Hoek van Holland zijn alle andere
aanlegsteigers geheel vernield en
verdwenen. Grote brokken hout en
zware meerpalen drijven in de ha
ven rond en beuken de glooiingen
en de overal liggende schepen. Grote
gaten zijn er gebeukt in het weg
dek voor de haven welke met de
meeste spoed met puin en zand wor
den gedicht.
Het voorste gedeelte van de boule
vard heeft eveneens zwaar geleden,
tientallen meters stenen zijn wegge
spoeld en massa's zand zijn op de
straat opgehoopt. Het verkeer onder
vindt stagnatie.
(Van onze correspondent)
TEXEL. Zondag. Vanmorgen omstreeks tien uur is de dijk
van de polder De Eendracht op Texel over een lengte van ruim
honderd meter doorgebroken. Hij zal later geheel opnieuw
moeten worden ingedijkt. Een ploeg arbeiders van 40 man werd
door het water verrast en moest hals over kop vluchten. Op
weg naar de Eierlandsedijk werden zij door een zodanige sterke
stroom verrast, dat circa tien man in groot gevaar kwamen te
verkeren. Een hunner is verdronken, terwijl nog vier anderen
worden vermist. Al deze vijf personen waren gehuwd.
DUITSE HULP
VOOR
ROTTERDAM
DUISBURG. De burgemees
ters van Duisburg en Dusseldorp
hebben Rotterdam hulp aangebo
den en hun medeleven met de
ramp die Nederland heeft getrof
fen, betuigd.
De Eendracht Polder vertoont
tientallen gaten en is geheel over
spoeld. Twee grote boerderijen,
waarvan de landbouwinventaris en
het vee konden worden gered, staan
grotendeels in het water.
De Oude Sluis bij het gemaal De
Schans leverde groot gevaar op,
(Van een onzer verslaggevers)
ALBLASSERDAM, Zondag
avond. Voortaan zal voor ons
het begrip dijkbreukniet meer in
de eerste plaats verbonden zijn met
ondergelopen bouwland of huizen
rijen, waarvan nog slechts de da
ken boven het klotsende water uit
steken.
Na de evacuatie van enige hon
derden Alblasserdammers, die wij
vanavond hebben bijgewoond in de
cantme van de Nederlandse Kabel-
fabriek. zullen wij bij „dijkbreuk"
vóór alles denken aan huilende
kleine kinderen en aan oude men
sen, die verdwaasd zich laten leven'
zó overdonderd, dat ze de zin niet
begrijpen van wat er met hen ge
beurt.
De schade die Nederland lijdt
loopt in de milliarden guldens. Dat
is een afschuwelijk feit zó onvoor
stelbaar groot, dat de buitenstaan
der niet anders kan doen, dan over
gaan tot de orde van de dag.
Maar wie al die bange kinders
heeft gezien, wie moeders, met al
leen maar het allernoodzakelijkste
goed in een bundeltje, schreiende
kleuters heeft zien sussen, terwijl ze
zelf óp waren van de emoties en
vooral, wie zag, hoe héél oude men
sen. volkomen uit hun doen, alles
maar over zich lieten komen, kan
nóóit meer vergeten, wat het be
grip „dijkbreuk"' inhoudt.
Het gold hier dan noc een voor
beeldig verlopende evacuatie, waar
voor de Rode Kruis-colonne van
Alblasserdam, onder leiding van
dokter P J G. H. Lemoine. alle
hulde verdient. Zaterdagavond was
al een begin gemaakt met het af
voeren der bevolking van het stads
deel plan Kinderdijk en vanmorgen
was plan Dam aan de beurt. Rónd
6000 personen moesten worden af
gevoerd. De laatste paar honderd
êvacué's, die niet bij familie of
vrienden konden worden gehuisvest,
zijn allen ondergebracht in Rotter
dam: in de Ahov-hal. of het Feijen-
oord-stadion. Zij hoefden maar een
paar honderd meter te lopen van
de voor auto's onbereikbare kabel-
fabriek naar de brug over de
Noord Om half negen 's avonds
stonden hier zeventig van de meest
uiteenlopende wagens van vrijwilli
gers. Hulpbehoevenden werden op
stoelen gedragen, ouders met kleine
kinderen werden geassisteerd door
Rode Kruls-colonmslen.
Vóór zij de reis naar Rotterdam
aanvaardden waren alle slachtoffers
van brood en warm drinken voor
zien. Er waren in de cantine britsen
en brancards voor zieken, Gezinnen
bleven bij elkander. Het was in één
woord: voorbeeldig. Niettemin, er is
maar één situatie, waarmede dit
f;ebeuren te vergelijken was: oor-
og-
Intussen veranderde de weg in
één kokende, kolkende zee, daar
stroomde het water van de Mer-
wede en de Noord aan weerszijden
de Alblasserwaard in. Onbeschrijfe
lijk luguber stroomde de grijze, gol
vende massa verder en verder,
steeds hoger stijgend, ondanks de
afnemende storm. Dit was het ge
volg van het bezwijken van de dij
ken bij Papendrecht en tussen Gies-
sondam en Sliedrecht. Dit en de
hopeloze ontreddering van al die
stokoude mensen en die heel kleine
kinderen.
FRANKFORT. Luitenant-gene-
raad Manton S. Eddy, de comman
dant van het Amerikaanse leger in
Europa, zal heden naar Nederland
vliegen om te onderzoeken welke
hulp door het Amerikaanse leger
geboden kan worden. De generaal
begeeft zich naar Den Haag. Hij
wordt vergezeld door een groep staf
officieren.
doch met duizenden zakken zand is
het gelukt de stroom tegen te hou
den. Gevaar ook leverde het punt
De Kaap ten Noorden van Ooster-
eind op, waar enige zeer gevaar
lijke gaten zijn ontstaan, en waar
door bij wassend water, dat om
twaalf uur wordt verwacht, o'ver-
bied ten Noor-
niet denkbeel
dig is Hetzelfde geldt voor de Noor-
derdijk van de polder Het Noorden.
Het water klotst er verwoed tegen
aan en er is reeds een betrekkelijk
klein gat in geslagen.
Aan het strand van de Koog zijn
bunkers uit de duinen gespoeld en
naar elkaar toegeschoven. Het
strandpaviljoen, waarin zomerhok-
jes waren opgeborgen, is weggesla
gen. Het dorp zelf ligt achter de
duinen tamelijk veilig en daarheen
wordt dus onderkomen gezocht voor
de êvacué's, voor wie voldoende
verblijfsruimte beschikbaar blijkt te
zijn. In het midden van het eiland
zijn duizenden schapen bijeen ge
dreven. Arbeiders uit Sneek en
Haarlem zijn met een boot onder
weg om hulp te verlenen. Men heeft
op Texel te kampen met een tekort
aan dekzeilen, die benodigd zijn om
de honderden gaten te dichten. De
coupures bij de haven van Oude-
schild zijn met zandzakken afgeslo
ten. Midden in de polder De Een
dracht ligt een autobus, waarmee
arbeiders naar de polder werden
vervoerd, bijna op zijn kant, en
dreigt door de stroom overspoeld te
worden. De chauffeur van deze bus
werd licht gewond.
Het eerste alarm op Texel werd
Zaterdagavond om'twaalf uur gege
ven. Burgemeester C. de Koning van
Texel leidt persoonlijk het reddings
werk. De Texelse duinenrij heeft
zwaar geleden en verscheidene me
ters duin zijn weggeslagen.
Un—An ,,An irl afton nn
Duizenden Nederlanders zijn per auto naar de kust getrok
ken om het imposante schouwspel van de woedende elementen
en dan speciaal dat van de op de duinkust beukende zee gade
te slaan. Zij trotseerden er een ijzige kou voor. Met de nieuws
gierigheid van het grote publiek groepte het in de nog steeds
gevaarlijke krachtige storm rondom vernielde gebouwen, in
gestorte paviljoens en uiteengebroken oude Duitse bunkers.
Op hun rit naar de kust zagen de Nederlanders overal de spo
ren van de storm. Maar de grote ravage zagen zij toch eerst in
de badplaatsen: in Zandvoort, in Noordwijk, in Katwijk en al
die andere kustplaatsjes. Zandvoort beleefde een dag zo druk
als ook des zomers slechts zelden voorkomt. Duizenden auto's
kropen in lange files achter elkaar voort over de brede en
dankzij zijn hoge ligging onbeschadigd gebleven boulevard. De
restaurants deden goede zaken, hetgeen voor de meeste eige-
naars een pleister op de wonde betekende, omdat hun gebou- viijóen omvergewaaid.
I.,,, ,i mole.* railc van pen
bergen van vletten op de Zeedijk is
een man ernstig gewond. Men vreest
voor zijn leven. In een nieuw gedeel
te werden de daken van een blok van
acht woningen weggeslagen, van een
huis bezweek een gevel. Het wacht
lokaal van Texels Eigen Stoomboot
onderneming is door het water on
dermijnd en staat op instorten.
Bij Kadzand heeft het water een
gat van vijftig meter geslagen in de
duinen waardoor een gedeelte van de
Zwartepolder onder water is gelo
pen. Een aantal woningen staat on
der water en is ontruimd. Te Kam
perduin is het zeepaviljoen, doordat
zo goed als de gehele eerste duinen
rij over 300 m. is weggeslagen, weg
gespoeld. De Hondsbosse-zeewering
heeft zich kranig gehouden. Wel sloe
gen grote golven bij Petten over de
dijk het dorp in, waardoor Zater
dagavond reeds om acht uur de elec-
trische stroom uitviel, maar de kunst
matige zeewering hield stand.
Een uitvoerder, die aan de dijk
werkzaam was, is Zondagmorgen
dood in de duinen aangetroffen. Hij
vertoonde geen lichamelijk letsel.
Bij Camperduin is een groot pa-
Driehonderd
wen bijna zonder uitzondering schade hadden geleden.
De boulevard van Noordwijk
werd over een groot gedeelte
vernield.
I manoeuvreren werd het karkas in de
dijkopening gedeponeerd. Direct
i werden slangen in het ruim gewor
pen: de Ouderkerkse brandweer
pompte water uit de IJssel in dit 3
OUDERKERK AAN DE IJSSEL.
deze kreet in de nacht van Zaterdag op Zondag de rust in de Krimpe
nerwaard. Bü Ouderkerk sloeg de IJssel haar slag. Die slag was hevig en
liet een gaping van vijf en dertig meter breed achter, waardoor zij haar
water met grote drift in de polders joeg, niet lettend op mensen, dieren
en hulzen. Alleen de gereformeerde kerk kon zU niet de baas. Die bleef
staan als een rots in de branding en weigerde te wankelen onder het ge
weld van het water, dat met grote kracht de funderingen aangreep.
Zij kon echter niet verhinderen stroomde de polder in. „Ze houw'em
dat de woonhuizen naast haar wer- niet" mompelden de Ouderkerkers
ruim, zodat het schip verzwaard
werd en hecht op de bodem kwam
te liggen. Later legde de „Lekstroom
IV" nog een sloopschip in een over-
„De dfjk is door". Rauw verscheurde gebleven gat. Een binnenschip meer-
Op het moment dat Radio-Scheve-
I ningen te IJmuiden op hoogspanning
1 werkte en talrijke noodseinen van al-
Ie kanten binnenkwamen, rees het
j water steeds hoger rond het Sluis-
eiland, waarop het radio-station is
gelegen. De kelders liepen onder wa
ter. maar door de hele avond met
man en macht te werken heeft men
de kabels kunnen beveiligen, waar
door het station kon doordraaien. Het
verkeer is gedurende deze tijd niet
I merkbaar onderbroken. Op het
l strand is geen strandhuis of con
sumptietent gespaard. De schade
loopt in de tienduizenden. De hoog
waterstand was Zaterdagnacht
m. Te Schellingwoude werd bij de
meter rails van een werkspoortje
werden tientallen meters door de
lucht geslingerd tot achter een dijk.
De lage duinen ten zuiden van de
zeewering hebben ernstig te lijden
Een kritiek moment: In de nacht
van Zaterdag op Zondag was
vooral bij de uitspanning In den
Rustwat bij Rotterdam de span
ning zeer groot.
gehad. Bij St. Maartenszee zijn de
duinen op twee plaatsen over een af
stand van 40 m. doorbroken. Te
Zandvoort werd de duinreeks langs
de gehele kust grotendeels wegge
slagen, het Ritzbad is totaal vernield.
De betonnen rotonde liep flinke
schade op. Het prachtige wandelpad
tussen boulevard en strand is geheel
verdwenen. Een paviljoen staat let
terlijk en figuurlijk aan de rand van
de afgrond. Nieuwe huizen leden
enorme dakschade. De straten erach
ter zijn rood van het pannengruis.
Bij Wijk aan Zee zijn grote gedeel
ten van de duinen weggespoeld, bun
kers zijn blootgelegd, andere op het
strand gestort. De toegangsweg naar
het strand is weggespoeld. In Noord
wijk werd de Koningin Wilhelmina
Boulevard over een groot deel weg
gespoeld evenals de duinen. Het
Oranjebad is totaal weg. verscheide
ne hotels hebben waterschade. Te
Katwijk leed de boulevard enige
schade, het geheel uit steen opge
trokken paviljoen „Brittenburg"
werd vernield, alsmede de muziek
tent die tegen de duinrand stond.
Tonnen water kletterden over hui
zen van drie en vier verdiepingen
hoog heen. „Zee- en zonnebad" als
mede de politiepost zijn geheel ver
dwenen.
Bij Kijkduin werd een groot gat
in de duinen geslagen. De bunkers
die zich daar nog bevonden staan op
instorten. Op het strand is een mijn
aangetroffen. Een groot deel van het
strand is afgezet.
De kuststreken van Groningen en
Friesland liepen geen ernstige storm
schade op. In Utrecht was niets bij
zonders aan de hand. Het water in
de Lek werd opgestuwd tot Wijk bij
Duurstede. De sluis bij Ravenswaay
is gesloten. In Gelderland zijn door
de stormvloed weinig moeilijkheden
ontstaan. Alleen de stand van de
Merwede bij Dalem is zeer hoog.
de tijdelijk achter de beide slopers,
om de stroom van de IJssel onder
de slopers door te bemoeilijken.
Het scheen te lukken. Tientallen
soldaten en burgers werkten onder
leiding van kapitein De Vries van de
Verbindingstroepen uit Den Haag.
Om vier uur moest hij echter zijn
mannen het bevel geven de dam, die
nog enige centimeter boven het was
sende water lag, te verlaten. De
den meegesleurd. Daarvan was Zon-1 omstreeks vier uur. Het waren men. dam dreigde niet sterk genoeg te zijn.
dagmorgen geen spoor meer te be- sen, die hun mening voorzichtig en v'ak voor de kerk waar aanvankelijk
kennen. Twee bewoners worden niet al te luid wilden verkondigen, f®en water meer stroomde drong de
vermist, de heer en mejuffrouw opdat de moedige werkers, die in IJssel weer door. De techniek werd
Rijkaart. De verslagenheid was een vreselijk tempo, de handen lie- j ,',..Xjnï:A. z,aln(*schip
groot, de angst nog groter, want ten gaan en zich niet lieten ver
vroeg in de morgen leek het een ontrusten door het weer hoger op-
onbegonnen werk om het gat in de komende water, de moed niet zou-
dijk te dichten. Men beschikte toen i den verliezen. Om 8 uur 's avonds
nog over te weinig mensenhanden toen het tij zijn hoogtepunt had be
en materiaal
De slag tussen mens en natuur,
die om tien uur begon, duurde uren
en werd met wisselende kansen ge
streden. Om twee uur had het er
alle schijn van dat de mens had
overwonnen. De dam van zandzak
ken, basalt, zakken veevoer, zeil
doek, cocos, blokken beton, enz.,
reikte enige centimeters boven de
waterspiegel. Slechts hier en daar
siepelde het water onder de bar
ricade door. Het was alles schijn.
De storm nam toe. het water steeg,
de druk werd groter, meer water
reikt, konden zij voor het eerst
even uitblazen. De strijd was nog
niet definitief gewonnen, maar de
kansen stonden bijzonder gunstig.
In de morgenuren
In de morgenuren van Zondag
werd slechts door een handjevol
mannen, meest militairen, gewerkt
om vergroting van het gat in de dijk
te voorkomen, Dit werk geschiedde
aan de Gouda'se kant van de dijk
breuk. Aan de Ouderkerkse zijde
stonden wat dorpelingen verdwaasd
te kijken naar de bruisende, gieren-
de stroom, die immer voortging de
i polder „De Kromme", een deel van
de Krimpenerwaard, te vullen met
water, dat pas tot rust kwam tegen
de nieuwe provinciale weg van
Stormpolder naar Stolwijk.
Oranjesluizen de laagste waterstand
sinds mensenheugenis geconstateerd.
Grote stukken van het Buiten-IJ la
gen droog. In de loop van de nacht
steeg het water weer tot normaal
peil.
In de Noordoost-polder hebben de
dijken de aanval van de storm goed
doorstaan. Er is echter grote schade
aan woningen, boerderijen en be
drijfsgebouwen.
In Harlingen werd de Zuidweste
lijke stadswijk door het zeewater
overstroomd. In diverse woningen
kwam het water een halve meter
hoog.
Te Den Helder is een van de pas
aangelegde dijken van df
rijkszeehaven doorbroken.
Weg naar Gouda
bedreigd
(Van een onzer verslaggevers)
GOUDA. Zondagavond. De weg
van Gouda naar Stolwijk is niets
anders dan een dam Aan weerszijden
zyn sloten zo breed geworden als ri
vieren. De weg wordt bedreigd. Een
paar kilometer verder op staat een
bus met de voorwielen half in het
water en kan niet verder. Nu is de
weg versperd. Honderden auto's, die
uit de richting Gouda kwamen om
hulp te bieden in de omgeving van
Oudekerk en Berkenwoude staan met
r__ de koplampen aan op de duistere
nieuwe weg. Ze kunnen niet verder. Hulp
Bij het1 kan niet worden verleend. *Van de
Avontuur" werden stortbakken op
gehesen die hun vracht boven de
braak loslieten De dam werd stevi
ger en bood na een half uur weer
plaats aan de moedige vechters. Weer
legden zij zeildoek en zandzakken.
De zandvoorraad in de omgeving
van Ouderkerk raakte uitgeput bQ
het invallen van de duisternis. Een
nieuw probleem dus. Drietonners
van de Koninklijke Landmacht wer
den ingeschakeld. Dat betekende een
nieuwe strijd, minstens even gevaar
lijk en hard als de strijd bij de dijk
breuk.
De eerste colonne kwam om zes
uur in beweging. Richting: Stolwijk
Het was een angstige tocht. De ster
ke Noorderwind joeg het water over
de IJsseldijk en de rivier, die zich
bij de kerk een prooi zag ontgaan, van Putten, de Zuidlandse polder, die
knaagde verwoed aan het wegdek
dat steeds smaller werd De chauf
feurs moesten hun wagens voeren
over takkenbossen, blokken stro en
allerlei andere obstakels. Een centi-
Omstreeks het middaguur kwam meter uitwijken kon betekenen.
er meer activiteit. De zwaar ver
moeide Ouderkerkers, die een nacht
lang hadden gevochten voor het be
houd van hun dijk, togen weer aan
het werk om met de moed der wan
hoop te trachten het gat te dichten.
Van allerlei kanten werden vracht
auto's met ladingen zandzakken,
bouwmateriaal en met schoppen ge
wapende vrijwilligers aangereden.
Bij de koppen van de dijk stapelden
hopen basalt zich op en gingen man
nen uit de polder, leden van de
Nationale Reserve cn militaire troe
pen uit Den Haag. Utrecht en
Schoonhoven aan het werk.
Allengs vormden zich van de dijk-
koppen af zwakke dammetjes van
zand cn beton, die moesten worden
verdedigd tegen het water, dat nog
steeds de sterke wind tot vriend had.
Hoe smaller het gat in de dijk werd,
hoe sneller de stroom.
Er was een waarlijke staal van
vernuft en kracht voor nodig om de
Ouderkerkers weer nieuwe hoop te
geven.
Schip aangesleept
Even na twee uur kwamen de
„Noorwegen" en de „Rusland", twee
sterke sleepboten van Piet Smit Jr
te Rotterdam, de schuimende IJssel
afzetten. Zij sleepten het karkas van
een 250-tons binnenschip, dat ergens
langs de IJssel had gelegen en voor
sloop bestemd was. In het ruim lag
zand en beton. Na uiterst kundig
verslonden worden door de kolkende
golven of een griezelig storten van
de dijk in een vier meter diepe pol
der, waarin het water steeg. Meter wordt gevormd cioor de smalle Sta
voor meter werd afgelegd. Een tegen- i tionsweg. waarover de grote gele
ligger betekende een ramp. Moei- i bussen van de Rotterdamse electri-
zaam veroverde vorderingen moesten sche tram af en aan rijden, om zo-
worden prijsgegeven. Het achteruit lang het nog gaat, de honderden
rijden gaf een ondragelijke spanning Zuidlanders naar Rotterdam te eva-
Toch vorderde de colonne. Het tem- cueren.
po kon worden opgevoerd Ontruim- Op de smalle Stationsweg zagen
de huizen, die in de middaguren kil wij een verbeten tegen de orkaan
en triest aandeden, vormden nu een vechtende. Rode Kruiscolonne, die
warme steun en leidraad. Bij het met man en macht bezig was de be-
kruispunt LekkerkcrkStolwijk woners van de huizen, die tot boven
brak de spanning. Niet langer voer de vensters in het water stonden, te
de weg langs driftig water. Op de redden.
landwegen, nu niet meer versperd Een gedeelte van de veestapel, die
door kuddes koeien, maar dichter in- uit de benauwde stallen weg kon ko-
gesloten door het zich uitbreidende men „liep angstig loeiende, hinni-
watervlak. werd Stolwijk bereikt. Na kend en knorrend over het Dorps-
het laden begon de zware weg terug, pleintje. Hoofdkwartier van de
Stellendam kan het reddingswerk
niet langer aan
(Van een onzer verslaggevers) bekend, hebben de op hol geslagen
Over de met overblijfselen van I golven van het Haringvliet.nog geen
houten loodsen, keten en daken be- menselijke slachtoffers geeist. De ad-
dekte wegen op het eiland rijden vele I judant van de rijkspolitie vertelde
luxe wagens en vrachtwagens in de dat niemand de toestand nog kon
richting van het meest kritieke punt! overzien.
- - 1 „Als ae waterkering bu Simonsha-
ven het begeeft, stroomt heel het
eiland onder," hoorden wij iemand
op het gemeentehuis van Spijkenisse
verzuchten.
Van burgemeester Bliek van Spij
kenisse hebben we alleen maar een
jas gezien, die in zijn kamer voor de
kachel lag te drogen. Zelf onderhield
hij zich met minister L. A. Donker,
die zich van dc toestand in de be
dreigde gebieden op de hoogte kwam
stellen.
Zaterdagnacht via verscheidene ga
ten in de düken door het w oeste wa
ter werd overstroomd. Op het kleine
Dorpspleintje na. is het dorp Zuid-
land één watermassa.
Het water slaat met wilde golven
tegen de honderden huizen. De eni
ge verbinding met het voorlopig nog
niet ondergelopen Dorpspleintje
Weer storm, weer water, weer een
brokkelig wegdek. Weer overwonnen
de soldaten dezelfde moeilijkheden,
omdat ze slechts door één gedachte
werden gedreven: materiaal voor de
werkers aan de bres. Het materiaal
dingsploegcn was het cafe Maiborg.
waar burgemeester De Kool de scep
ter zwaaide. Voortdurend kwamen de
groepen vluchtelingen met hun bun
deltjes kleren en dekens het café
binnenstromen. Met bussen en auto'
kwam er en werd door schijnbaar vol werden ze weggehaald om weer
met vermoeid rakende handen op de ruimte te maken voor anderen. In
dam gegooid. Schijnwerpers, die hun Zuidland was men bezig met tien
stralen fel op het karwei spoten, lie- motorvletten en andere bootjes, de
ten duidelijk zien, dat de strijd door mensen van de zolders weg te halen
de mens zou worden, gewonnen. Zij Met roeiboten kon men niet tegen de
konden de verdere schade niet laten woeste orkaan optornen,
zien. Die werd door grauw water en Er moeten nog honderden mensen
eer. aardedonkere nacht verborgen -
gehouden.
Zaterdagnacht werd in het dorp de
noodtoestand afgekondigd. De brand
weer probeerde met haar sirenes de
loeiende storm te overstemmen, de
torenklokken beierden angstaanja
gend. De polder Oostbroek liep ge
heel onder, iets wat 36 jaar geleden
ook gebeurde. Ook in de polders oud
en nieuw Hongerland steeg het wa
ter tot aan de zolders van de boer
derijen.
In Stellendam kon men het red
dingswerk niet meer aan Uit de
buurt van dit dorp vlogen ook ang
stige hulpkreten om meer versterkin
gen en meer boten.
Vlak bij de brug naar Spijkenisse
kwamen wij de eerste groep burgers
van dat dorpje tegen die al van één
uur Zaterdagnacht met hun schoppen
in de weer waren om zandzakken te
vullen.
In Zuid-Beyerland brak de dijk
van de Eendrachtpolder op drie
plaatsen door. Met man en macht
probeerde men de vele arbeiderswo
ningen en boerderijen te ontruimen.
Numanspolder, Hoogezandse polder,
de Molenpolder en de 1000 hectaren
grote Torensteepolder kwamen ook
uit het dorp volkomen geïsoleerd op onder de golven. In de Torensteepol-
hun zolders en daken zitten. Zover I der wonen ongeveer 2800 mensen.
andere kant komen vluchtelingen,
die met hun fietsen en hun karretjes
vol bundels langs de gestrande auto
bus zijn gekomen. Uit de boerderijen
die nog bereikbaar zijn, wordt het
vee geevacueerd. Tientallen veewa
gens rijden in het donker de veilig
heid tegemoet. Maar honderden an
deren kunnen niet bij het bedreigde
gebied in de buurt van Oudekerk
komen....
Een paar jeeps komen ons tege
moet. Er achter lopen tientallen man.
nen met lege zakken in de hand en
schoppen op de rug.
„We kunnen niet verder," roepen
ze, „Het is daar verloren". Niemand
in die hele colonne stilstaande auto's
weet precies, hoe het bij Oudekerk
is. De een zegt, dat de IJsel op vier
plaatsen door de dijk stroomt, de an
der vertelt, dat men een met zand
geladen schip voor het gat in de dijk
heeft laten zinken. En de vrouwen,
die met kinderen op de arm in
vrachtwagens zitten, zeggen hele
maal niets, maar staren wezenloos de
weg af, die ze gekomen zijn.
Bij Stolwijkersluis. waar de IJsel
Zondagmorgen vroeg vier gaten in
de dijk sloeg, brandt licht in een
klein café, precies op de kruising
van twee, drie dijkwegen. Koffie of
thee is er niet te krijgen, want daar
heeft de bazin van „De Spil" water
voor nodig en water, drinkwater al
thans. is er in de hele buurt niet te
krijgen. Limonade is er ook al niet.
want de voorraad werd bewaard in
de kelder en die is ondergelopen.
Zondagmorgen vroeg, toen de dijk
het begaf Met man en macht is er
gewerkt om de gaten te dichten.
Zakken, deuren, balken, bomen, zelfs
stenen zijn gebruikt En terwijl de
storm het water over de dijk heen
joeg. terwijl huizen totaal vernield
werden, terwijl de bevolking met
have en goed in veiligheid werd ge
bracht, terwijl de noodklok geluid
werd. dichtte al wat werken kon de
dijk.
Maar nu, om zeven uur in de avond,
stijgt het water opnieuw. En overal
op de dijk zijn groepjes mannen be
zig de zwakke plekken te verstevi
gen. Schooljongens zijn er bij en ook
soldaten van het Leger des Heils.
boeren, fabrieksarbeiders en politie
mannen. Opzij van zich zien ze de
Kunstaardewerkfabriek Flora, door
het water een ruïne geworden, ze
zien een garage, waarin een bus, die
gemeenlijk tussen Gouda en Utrecht
heen en weer rijdt, anderhalve meter
in 't water staat, ze zien huizen, aan
de voet van de vijf meter hoge dijk.
die verlaten zijn en die behouden
moeten worden, tot elke prijs. Zon
dagmiddag heeft, zo vertelt men ons
Koningin Juliana het gevecht tegen
het water hier. waar het het verst
landinwaarts drong, gezien. Nu. uren
later gaat de strijd nog voort en ook
morgen zal er nog gevochten worden
om het behoud van de Krimpener
waard.
Op Walcheren, dat geteisterd is
door de storm van afgelopen nacht,
bestonden plannen om binnenkort
het herstel van de schade, opgelopen
in de Tweede Wereldoorlog, te vie
ren. Het lag in het voornemen van
de Koningin om bu de plechtigheden
aanwezig te zijn.
