De waterwolf
losgebroken
DE TREINENLOOP
VOOR HEDEN
Walcheren en Beveland in
strijd met oude erfvijand
Terstond hulpverlening ineen
zeer grote omvang
Ernstige storingen
in treinverkeer
Reeks van overstromingen
eist vele slachtoffers
LAATSTE NIEUWS
Veertig mensen
verdronken op
Goeree
INZAMELINGEN EN COLLECTES
Reusachtige gaten geslagen in
spoordammen bij Z.-Beveland
Minstens zeventien doden
in West-Brabant
Hulpaanbod
van Belgische
Rode Kruis
Canada biedt
hulp aan
N.S. neemt waar doenlijk
n oodm aa tregelen
2
Maandag 2 Februari 1953
DE provincie Zeeland, zwaar geteisterd, prooi van het water geworden
in de tweede wereldoorlog, behoort tot die gebieden, die het afgelopen
weekeinde het zwaarst door de elementen zyn getroffen. Walcheren, dat
met enorme inspanning het water verjoeg van zün domein, zag de zelfde
dijk bij Fort Rammekens. die in 1944 werd vernield, thans bezwijken onder
de kracht van wind en water. Een groot gedeelte van de stad Vlissingen
kwam een meter hoog onder water te staan. En in de Boulevard aldaar
werd een gat van vijftig meter lengte geslagen.
Bij Oostkapelle werden de dui
nen door de zee verzwolgen en
zwalpte het water het eiland bin
nen. Bij Westkapelle werd de zee
dijk beschadigd. Domburg kreeg
last van hoge waterstand; bij
Veere werden twee huizen weg
gespoeld door de zee. die door de
straten golfde. Bij Vrouwenpolder
liet) een laag gelegen gebied on
der. Een gat in de dijk bij Veere
moest met 3000 zakken zand wor
den gedicht.
Het ergst getroffen gebied in de
provincie Zeeland is de zgn. zak
van Zuid-Beveland. In de dijk bij
Kruiningen is een groot gat ge
slagen Om half twaalf Zondag
morgen moesten 2500 mensen uit
hun huizen worden gehaald, nadat
de dijk ook nog op een tweede
plaats was gebroken. De dam die
Zuid-Beveland met het vasteland
van Brabant verbindt en de dam,
die de verbinding vormt met het
eiland Walcheren, werden beide
weggeslagen. De spoorbrug bij
Kruiningen werd vernield. In
Baarland en Ellewoudsdijk is een
groot gat in de dijk geslagen. Het
water staat hier tot aan de zol
ders van de woningen.
Tussen Kattendijke en Wemel.
dinge zijn op enkele plaatsen van
de* zeedijk gaten ontstaan. In het
bedreigde gebied heeft men de
mensen uit hun huizen moeten op
halen. De Reigersbergerpolder is
volgelopen waardoor het dorp
Rilland Bath geïsoleerd werd. Ook
de Wolversdijkse polder is volge
lopen evenals de polder Kruinin
gen. Het dorp Kruiningen werd
geïsoleerd.
De Rijksweg op Zuid-Beveland
is op verscheidene punten onder
water komen te staan. Bij Krab-
VERVOLG VAN HOOFDARTIKEL
om een ramp van ongehoorde en on
gekende omvang land en volk heeft
getroffen.
HET is mogelijk, dat hier en daar
fouten zijn gemaakt. Het staat
wel vast, dat de weerdiensten
een storm van deze felle kracht niet
hadden verwacht. Misschien heeft op
sommige plaatsen de bewaking te
kortgeschoten, misschien zijn er dij
ken geweest die niet de vereiste hoog
te hadden. Dat alles is mogelijk; maar
daarnaast staat wel vast, dat ook, in
dien alles in orde ware geweest, het
ongeluk groot zou zijn geweest. Op
een zo erg offensief van de zee was
eenvoudig niet gerekend.
En dan moet wel een gevoel van
beklemming over ons allen komen. Dit
Nederland verheft zich niet trots bo
ven de wateren, het is voor een groot
deel een soort kuil, met kunstmatige
middelen droog en bewoonbaar ge
houden. Deze kuil wordt helaas steeds
dieper. Het is zinloos, op de oorzaken
van dit verschijnsel in te gaan, zoals
ook de vraag of nu het land daalt dan
wel de zee stijgt, voor de practijk van
geen belang is. Hoofdzaak is, dat
ieder jaar de zee weer een beetje ho
ger is gekomen, dat het land weer een
weinig is gezakt. Over twaalf maan
den maakt het niet veel uit, maar
over een reeks van jaren kan het niet
zonder betekenis blijven.
Dit verontrustende feit is wel eens
vergeten in de vreugde van de weder
opbouw. In Rotterdam verrijzen de
nieuwe trotse gebouwen, de moderne
woonwijken; overal in de geteisterde
kuststreek bruist het van nieuw le
ven, van frisse ondernemingslust. Nu
is daar de zee gekomen en heeft ge
zegd: ik bén er ook nog, houd reke
ning met mij. Het ware wel onver
antwoordelijk, deze vingerwijzing in
de wind te slaan. Opnieuw is geble
ken, dat het leven iets grimmiger is,
dan sommigen wel eens geneigd zijn
aan te nemen. De zee heeft geknauwd
aan het land en aan de Hollandse
zelfgenoegzaamheid.
MISSCHIEN zullen sommigen
vragen: maar wat dan? Wel,
wat ook de tegenpool van de
zelfgenoegzaamheid is, zeker niet de
moedeloosheid. Veeleer de nuchtere
vastberadenheid, misschien gepaard
aan wat nederigheid. Er moet gebeu
ren wat menselijkerwijs gebeuren kan.
Moge de schone hulpvaardigheid,
waarvan ons land zo vaak in tijden
van nood heeft blijk gegeven, op dit
ogenblik meer bloeien dan ooit. Laat
ieder geven wat hij kan missen ten
hate van de slachtoffers, in geld of
in goederen. Laat ieder doen, wat hij
kan doen om de nood te lenigen en de
schade te herstellen. En laten de uit
muntende waterstaatkundige dien
sten, die wij rijk zijn, al hun kunde
en al hun energie aanwenden om dat
kleine stukje op de landkaart, dat Ne
derland heet en waaraan ons aller
hart hangt, nog beter te beschutten
en te beveiligen tegen de Noordzee,
zo grillig in haar gunst en ongunst.
Maar nederig moeten wij ook zijn.
Er is een trotse uitspraak: God schiep
de wereld, behalve Nederland, dat de
Nederlanders zelf hebben gemaakt.
Welnu, alle mensenwerk is feilbaar
en onvolmaakt. Ten diepste doordron
gen, van dit besef moeten wij pogen,
er van te maken wat er van te
maken is!
van duizenden vrijwilligers, de
zeewering bij Borssele te redden
Acht mensen verdronken als ge
volg van de overstromingen bij
Hontemsse Het vee van twaalf
ondergelopen boerderijen kon niet
geborgen worden. Er is nog aan
zienlijke andere schade. De oude
stad Terneuzen is ondergelopen. In
de omgeving staan de volgende
polders blank: Serlippen polder,
Othencpolder, Ossenissepolder.
Meelopolder. Nieuwe Neuzenpol-
der. In deze laatste is een baby
van de familie Smallegange om
het leven gekomen. Bij Breskens
stroomt het water over de beton
weg. Er waren bij Ossenisse twee
doorbraken in de dijk, waarvan
een van 100 meter lengte. Ver
scheidene mensen zijn hier ver
ongelukt of gewond geraakt.
Vrachtwagens werden gevorderd
voor vervoer van mensen en vee.
Een nieuwe dijkdoorbraak is bij
Hoofdplaat in West Zeeuws-Vlaan-
voorgekomen Ook bij de Plas-
streekpolder ontstonden gaten in
de dijk. Ook op Walcheren zijn
helaas doden te betreuren.
ROTTERDAM. Naar wjj bij het
ter perse gaan van deze editie ver
nemen heerst er op het eiland Goe-
rec-Overflakkee een noodtoestand.
Mensen uit Stellendam, Ouddorp en
nog een plaats zün met bootjes naar
de dijk gebracht. Naar schatting zü»
•eertig personen op dit eiland
even gekomen. Een gei*
huizen is weggespoeld,
dringend behoefte aan voedsel en
drinken.
De haven van Goeree is niet meer
te bereiken en de snelste methode
om hulp te bieden schijnt van Rot
terdam uit te kunnen geschieden.
Afslachten van vee
Onder leiding van de directeur van
het openbaar slachthuis te 's-Graven-
hage. tevens hoofd van de keurings
dienst voor vee en vlees, is een com
missie gevormd om het uit de getrof
fen gebieden te evacueren vee. dat
voor slachting in aanmerking komt,
te doen slachten en verkopen. Deze
commissie zal haar diensten belange
loos verrichten.
(Van een onzer verslaggevers)
Het treinverkeer heeft overal in
West Nederland, maar uiteraard het
meest in de provincies Zuid-Holland,
Noord-Brabant en Zeeland zeer veel
te lüden gehad van de storm en de
daaropvolgende watersnood. In Zee
land was Zondagavond elk openbaar
verkeer gestremd. Bussen noch trei
nen reden daar, sinds de situatie zo
ernstig was geworden, dat vrywel
alle wegen en vele spoorbanen en
zelfs ook vrü hoge spoordijken door
het water werden overspoeld.
Van de belangrijkste, overige strem
mingen kunnen wy noemen: Rotter-
dam-DPBreda. GoudaRotterdam,
bendijke moesten de mensen van Schiedam, Hoek van Holland. Gel
de daken en uit de bomen worder. I dermalsenSliedrecht, Roosendaal—
gehaald. Men hoopte, met behulp Lage Zwaluwe, het veer van Enkhui-
Evacuatie is in
volle gang
BERGEN OP ZOOM. Hoewel
een volledig beeld van de over
stromingen in West-Noordbrabant
nog niet kan worden verkregen, is
het wel zeker dat dit gebied, met
Zeeland, het ernstigst door de wa
tersnood is cetroffen. Vele polders
zün ondergelopen en de ravage is
ontzettend. Volgens de officiële
berichten zijn in het gebied ten
Noorden van Bergen op Zoom. in
Halsteren. 17 personen om het le
ven gekomen. Het aantal slacht
offers is echter hoogstwaarschijn
lijk meer dan het dubbele. Tien
tallen boerderijen zijn vernield.
Honderden stuks vee zün omge
komen.
De gemeenten Nieuw.Vossemeer
en St. Philipsland en de bijbeho
rende polders zijn volledig van de
buitenwereld afgesloten. In Nieuw
Vossemeer wonen 16 a 1700 men
sen. Over de toestand aldaar is
niets bekend, omdat sedert Zon
dagmorgen alle contact is verbro-
30 sleepboten naar
rampgebied
Na overleg tussen gemeentelijke
autoriteiten van Maasbracht en
het Ministerie van Binnenlandse
Zaken is een beroep gedaan op
sleepbootkapiteins in deze haven.
Het resultaat is, dat nog Zondag
avond een dertigtal sleepboten uit
Maasbracht naar de getroffen ge
bieden zal vertrekken. Daarom zul
len de sluizen in de Maas, die nor
maal op Zondagavond gesloten zijn
worden geopend.
Tussen Noordwijk en Katwijk
werd de O.D. 13 op het strand
geworpen.
ken Commandotroepen uit Roo
sendaal en de genie poogden in de
vooravond met rubberboten 't ge-
isoleerde gebied te bereiken. De
I hulpactie wordt van Steenbergen
uit geleid.
De dijken om Dinteloord zijn
doorgebroken, waardoor de Anna-
polder, de Carolinapolder en de
Randpolder langs het Volkerak zijn
ondergelopen. Er zijn drie lijken
geborgen. Meer dan honderd stuks
vee ziin verdronken. Er is drin
gend hulp nodig om de mensen te
redden, maar er zijn geen boter,.
Zevenbergen wordt gedeeltelijk
per trein geëvacueerd naar Roo
sendaal. In Maaden en Drimmelen
zijn 200 mensen geïsoleerd.
De wegen in West-Brabant zijn
thans vol met vluchtelingen en
vee. Bussen rijden af en aan naar
Roosendaal, waar allen worden
opgevangen en zo goed mogelijk
worden ondergebracht.
DEN HAAG. De directeur-
generaal van het Rode Kruis van
België, de heer Dronsart, heeft het
Nederlandse Rode Kruis hulp aan
geboden en heeft verzocht op te
geven, op welke wijze deze hulp
kan worden verleend.
Prinses Wilhelmina
naar Zeeland
DEN HAAG. Namens H.M.
de Koningin brengt Prinses Wil-
helmna Maandag en Dinsdag een
bezoek aan de door de watersnood
getroffen gebieden in Zeeland.
zen naar Staveren, de tramverbin
ding van Rotterdam met de Zuidhol
landse eilanden en verder alle bus-
en tramdiensten op de Zuidhollandse
eilanden.
In Zeeland en op de Zuidhollandse
eilanden is de situatie uiteraard het
ernstigst. In de Kreekrakdam, die de
verbinding vormt tussen Noord Bra
bant en Zeeland, zijn vier gaten ge
slagen die een totale omvang hebben
van duizend meter. En ook in de dam
tussen Zuid Beveland en Walcheren,
de Sloedam, is een gat van een der
gelijke omvang geslagen. Bij Wil-
lemsdorp, ten Noorden van de Moer-
dyk, is de spoorbaan volledig over-
stioomd. Nog afgezien daarvan is
daar ook het bovenleidings-stroomnet
onklaar geraakt.
Het treinverkeer bij het station
Rotterdam-Maas is geheel onmoge
lijk gemaakt doordal dit station ten
gevolge van breuk in de IJsseldyk
bij Nieuwerkerk (Zuid Holland) is
overstroomd: ook de spoorbaan staat
in die omgeving geheel onder water.
Bij Woensdrecht zijn twee gaten in
de spoorbaan geslagen door het was
sende water. In Dordrecht is tussen
het station en de brug over de Mer-
wede de baan door bet water onder-
spoeld en dus onbruikbaar geworden
Op diverse plaadB is voorts de
electrische boverilwTng defect ge-*
raakt.
Ook het internationale verkeer on
dervond ernstige belemmeringen. De
boot van Hoek van Holland naar
Harwich voer niet, daar alle loods-
diensten werden gestaakt. Bovendien
zou geen trein de Hoek kunnen be
reiken en is het treinverkeer van de
British Railways van Londen naar
Harwich door overstromingen geheel
onmogelijk gemaakt.
De treinen naar en van Parys re
den Zondag van Roosendaal via Den
Bosch en Utrecht naar Amsterdam.
De trein uit Zwitserland en Duits
land, die normaal tot Rotterdam
doorrijdt, ging slechts tot Utrecht,
Vandaar moest verder in locale trei
nen worden gereisd.
Wy kregen de indruk, dat hoewel
bij de Nederlandse Spoorwegen by-
zonder hard wordt gewerkt om voor
zover mogelijk alle storingen weer op
te heffen, op het hoofdkantoor van
de NS te Utrecht Zondagavond laat
nog geen volledig beeld bestond van
de omvang van deze ramp.
De hulp en bijstand aan de door de watersnood getroffenen
is begonnen, zodra de eerste berichten over de watersnood
wereldkundig werden; en zij namen in omvang en intensiteit
toe, naarmate de afmetingen van dc ramp zich duidelijker afte
kenden, De burgerzin, waarvan het Nederlandse volk bij zware
ringen steeds op zo verheugende wijze heeft blijk ge
geven, doet zich nu ook weer op treffende wijze gelden. Het
heeft al dadelijk de aandacht getrokken hoe snel de verlofgan
gers gevolg hebben gegeven aan de oproep om terug te keren
en hoe voortreffelijk hun stemming was. Tegelijkertijd regende
het alom uit het land berichten omtrent acties van allerlei
kant. Reeds gisteren zijn in tal van plaatsen inzamelingen ge
houden en vrijwel alle niet getroffen steden en dorpen zullen
vermoedelijk vandaag of de komende dagen volgen.
Het Rode Kruis in het centrum
en het Zuiden van het land heeft
al vroeg gisteren al zijn colonnes
opdracht gegeven, zich voor hulp
gereed te houden, intussen zijn al
verscheidene colonnes naar de
noodgebieden vertrokken.
De gezamenlijke vakbeweging
heeft haar leden opgewekt, in de
komende weken enkele uren over
te werken ten bate van de slacht
offers van de watersnood.
De Nederlandse Bioscoopbond
heeft zyn hele collecte-apparaat in
dienst gesteld van de getroffenen.
Overal in de universiteitssteden
hebben de studenten gelegenheid,
zich voor hulpverlening aan te
melden. Volgens de berichten wordt
hiervan op ruime schaal gebruik
gemaakt.
Ook de Stichting 1940'45 heeft
haar gehele collecte-apparaat in
werking gesteld voor de slacht
offers.
Er zijn ook berichten omtrent
buitenlandse hulp. Zo is de Care,
de Amerikaanse hulporganisatie, in
werking gekomen; dekens en voed
selpakketten zijn ter beschikking
gesteld.
Verheugend is de deelneming
juist in die steden, die zelf vroeger
door rampen zijn getroffen. Arn
hem. zo deerlijk geteisterd door het
oorlogsgeweld, is in volle actie om
zijn bydrage aan de hulpverlening
te geven. Reeds is een sleepboot
aangeboden.
Waarschijnlijk welkome hulp is
aangeboden door de burgemeester
van de Wieringermeer: evacuatie
adressen voor mensen en vee. Wie
weet. noe de toestand b.v. by Slie
drecht en op tal van eilanden is,
weet hoezeer ook het vee een veilig
onderkomen nodig heeft.
De Nederlandse jeugdherbergcen
trale heeft alle jeugdherbergen in
en nabij het getroffen gebied be
schikbaar gestald voor de slacht
offers.
Het Rode Kruis, de Stichting
1940'45 en de Nationale Commissie
voor de vluchtelingenhulp, doen een
dringend beroep op de afdelingen
en plaatselijke organisatie, voor de
collecten en inzamelingen onder
ling contact op te nemen, opdat
deze acties zoveel mogelijk worden
gebundeld. Dit verzoek geldt ook
voor alle andere organisaties, die
zich met. dit nuttige werk willen
bezig houden.
Een Mitchell van de marine
luchtvaartdienst heeft vanmiddag
bij Nieuwe Tonge rubberboten uit
geworpen boven geïsoleerde boer
derijen.
Zij. die rechtstreeks gelden wil
len storten, kunnen dit doen op giro
9575 ten name van het Nationaal
Rampenfonds.
Engeland stuurt 10
helicopteres
DEN HAAG. De Britse ambas
sade deelde mede, dat de Britse Ad
miraliteit tien helicoptères zal zen
den ter hulpverlening aan de ge
troffen gebieden.
's-GRAVENHAGE. De Cana
dese ambassade heeft vanavond het
volgende meegedeeld: „Na een per
soonlijk bezoek aan de door de wa
tersnood getroffen gebieden van
Zuid-Holland, heeft de Canadese
ambassadeur, mr. Thomas Stone, de
Nederlandse regering doen weten,
dat de Canadezen elke hulp, die in
hun vermogen ligt en die kan bü-
dragen tot verlichting van deze ern
stige en tragische nationale calami
teit, zullen verlenen."
(Van een onzer verslaggevers)
Zondagavond om tien uur had de president van de Nederlandse Spoor
wegen een meer volledig overzicht van de situatie. Hü bleek toen zeer
somber gestemd te zyn over de schade die is aangericht aan het baanvak
van Rotterdam naar Breda. Vooral de lijn DordrechtMoerdijk heeft te
lyden gehad. Herstel zal vooreerst niet mogelük zyn. Optimistischer bleek
de heer Den Hollander ten aanzien van de strehimingen by Nieuwerkerk.
Het water was daar ter plaatse reeds 97 centimeter gezakt; goederenver
voer zou er in zeer beperkte mate wellicht weer mogelijk zijn. Ook de
schade aan de lyn op de Sloedam en nabij Vlissingen blijkt nogal mee te
valfen. N.S.-inspecteurs ter plaatse hebben bericht dat zij de schade locaal
kunnen herstellen. „Overigens blijft het verkeer in dc gehele provincie
Zeeland ccn groot vraagteken," aldus de heer Den Hollander.
Voor het binnenlands verkeer zyn
tot Maandagavond de volgende nood
voorzieningen getroffen: waar nor
maal spoorwegverkeer uitgesloten is
zullen zoveel doenlyk bussen worden
ingelegd. In hoeverre deze verbindin
gen betrouwbaar zyn is echter met
te zeggen. Van Rotterdam naar het
Zuiden en verder naar Zeeland kun
nen geen bussen rijden, omdat op die
trajecten ook de wegen zeer bescha
digd, dan wel ondergelopen zijn. Het
verkeer op dat traject wordt Maan
dag zoveel mogelijk omgeleid via
Den Haag-Utrecht-Den Bosch, Deze
spoorlijn zal Maandag dus zeer zwaar
bezet zijn. Nadere regelingen worden
Maandagavond bekend gemaakt.
Reizigers, die in de loop van
Maandag naar het buitenland willen,
dienen er rekening mee te houden,
dat geen enkele trein van Rotterdam
uit vertrekt. Zo zal de trein die nor
maal van Den Haag naar Bazel rijdt
nu uit Roosendaal vertrekken. Ver
trek daar 10.32 uur. Reizigers die
deze trein anders in Rotterdam of
Den Haag bestijgen moeten nu via
een grote omweg tover Utrecht etc
Roosendaal zien te bereiken. Duitse
treinen naar Hoek van Holland gaan
nu vla UtrechtGouda naar Den
Haag S.S. cn stoppen daar In omge
keerde richting vertrekken deze
treinen nu ook uit Den Haag S.S. en
wel beiden om 20.00 uur Maandag
avond. In Utrecht wordt de trein ge
splitst en kiezen de delen naar Ham
burg etc. en naar Zuid-Duitsland elk
l hun eigen weg.
De trein van Amsterdam naar Pa-
I rijs rijdt eveneens over Utrecht. Al-
weer moeten reizigers uit Den Haag
en Rotterdam zien in Utrecht te ko
men. Vertrektijden daar: 7.50, 10.49
15.32 cn 20.49 uur.
i Daar een deel van de spoorweg
steiger in Hoek van Holland is weg
geslagen ondervindt het spoorweg
verkeer daar nog meer moeilijkhe
den dan door het uitvallen van de
boten Hoek van HollandHarwich
reeds waren ontstaan, De Zaterdag
avondboot uit Harwicht zal vermoe
delijk Maandagochtend binnenko
men. Echter niet vóórdat de nu aan
de kade liggende boot uit Hoek van
Holland is vertrokken, omdat slechts
één schip daar tegelijkertijd kan me
ren. Reizigers voor de vertrekkende
boot van Maandagavond zijn per bus
aangevoerd. Evenzo zullen binnenko-
i mende reizigers per bus worden af-
I gevoerd.
De trein van Rotterdam-Maas naar
I Emmerik—Frankfort vertrekt uit
Den Haag S.S om 15.10 uur Maan-
i dagmiddag. De trein uit Duitsland
naar Nederland komt in Den Haag
S.S. binnen. De ..Skandex". de ex
presse-trein naar Skandinavië ver
trekt Maandagochtend 730 van Den
Haag SS. De „Rcingoldexpress"
rijdt eveneens van Den Haag S.S. af
en wel om 6.39 Maandagochtend.
Hoe het verkeer Dinsdag, zowel in
het binnen- als in het buitenland zou
zyn hoopt men Maandagavond be-
I kend te maken.
