Ordelijk en zonder valse sentimenten:
zo evacueerde Zuidland
Engeland ontkwam ook nu
niet aan de vloedgolven
Brabants
door
Westhoek werd onverhoeds
het water besprongen
Meer dan 300 doden en vermisten
Grootste deel van de duinenrij
weerstond woedende zee
Verzekering was voor meeste
schade onmogelijk
De Rotterdammer
Pag. 8
Maandag 2 Februari 1953
O TRAKKE MONDEN in verbeten gezichten; bleke kinderen met grote
schnkogen, vrouwen, die hun huis, hun goed, hun have moesten
achterlaten; angstig loeiend, opgejaagd vee; kou, verbitterdheid, ge
latenheid, wanhoop: wat is evacuatie verschikkelijk!
In hel café op de Ring drommen zij samen, zij, die in de polders om
en bij Zuidland hun „spulletje" hadden. Daar staan zij. Het enige, dat
zij nog hebben is hun leven en soms wat kleren, die zij nog net in een
koffertje konden samenpakken. Straks zullen zij in een bus hun dorp
verlaten. Het woeste watermonster heeft zich ook bulderend op hun
huis gestort en nog horen zij het gebrul van hun koeien, die jammerlijk
moeten verdrinken. Een al wat bejaarde boer grijpt in een hoekje van
het rumoerige café de hand van zijn vrouw. „Wij leven nog
Met de rustige moed, vaak ouderen eigen, wacht ook dit paar op de
bus, die hen zal wegvoeren. Voor hoe lang?
„Wij moeten het
overgeven"
Als een schrille dissonant hangen in
het zaaltje kleurige guirlandes en vlag
getjes. Het is pas feest geweest.Nie
mand denkt er aan de papieren versie
ring weg te halen. Er is ander werk
te doen. Loeiend trekken de koeien, die
nog gered konden worden, aan het
raam voorbij. Zij zijn drijfnat en on
willig. De boeren, die al van vier uur
af in touw zijn, hebben de handen voL
Een paar dieren zijn vastgebonden in
de muziektent. Met verdwaasde koppen
trekken zij aan hun koptouwen, sprin
gend van schrik voor de gele bussen,
die over de Ring voorbijtrekken. Rug
aan rug staan de wit-zwarte koeien.
Hun klagend geluid is een vervolg op
het geklep van de noodklok, die om
half zes de mensen waarschuwde.
„Nood, nood, nood". Zelden heeft de
klepel zo fel op het metaal geslagen.
Een jonge vrouw met verwarde haren
drukt haar kleine jongen vast tegen
zich aan. Het kind kijkt verrukt naar
het grote glas limonade, dat het heeft
gekregen. Onbewust van wat zich rond
om hem afspeelt, kijkt het naar de t>a-
pieren slingers aan het plafond. De va
der staat buiten bij een zielig kalf, dat
op de lange dunne poten staat te tril
len. De busreis is voor de jongen een
evenement en hij is nog te klein om
de angst die op het gezicht van zijn
moeder valt te lezen, te begrijpen.
Een andere vrouw vertelt haar droe
ve verhaal. „Om een uur of zes werd
ik wakker. Het was zo nat aan mijn
voeten. Ik dacht dat de kruik was leeg
gelopen. maar toen ik mijn bed uitstap
te, stond ik toen tot mijn knieën in het
water". In hevige schrik heeft zij toen
een ruit ingeslagen en samen met haar
man maakte zij een bittere tocht door
het wassende water. Alles moesten zij
achterlaten en zij hadden juist de hy-
nnf.hpplr Hi» r*Ti Vv,-in
„Nog erger"
,,'t Is nog erger, dan de evacuatie in
de oorlog", zegt de koperslager van
Zuidland. „Toen wisten wij een paar
dagen van te voren, dat wij weg moes
ten en konden wij nog de nodige spul
len bij elkaar pakken. Dingen van waar
de sleepten wij naar de zolder. Maai
nuin een uur zijn wij alles kwijtge
raakt. En bijna niemand is tegen zo
iets verzekerd". Zijn verhaal wordt on
derbroken doordat er een man wordt
binnengebracht. Het is de graanschroter
Van der Wal. Hij raakte gewond bij een
poging mensen uit hun huizen te red
den. Met zijn boot was hij onderweg
naar een gezin, dat reeds op zolder
zijn toevlucht had moeten nemen. Het
woeste water wierp het bootje tegen
een ijzeren hek en Van der Wal kneus
de zijn hand. Bleek zit hij op een stoel
de komst van de dokter af te wachten.
Anderen nemen zijn reddingspoging
over en slagen erin het gezin veilig
naar het dorp te brengen. Weer is een
aantal mensen aan de greep van de dood
ontkomen.
Vertrouwen
Burgemeester De Kool van Zuidland
komt even binnen om zijn mensen ge
rust te stellen. Hij vertelt hun. dat er
bussen genoeg zijn om hen allen naar
veiliger streken te brengen en zegt,
dat er voldoende hulp aanwezig is. Dan
spoedt hij zich weer naar buiten om de
laatste berichten van bewoners uit de
polder op te vangen. Gehaast deelt hij
ons mee, dat van de 2200 inwoners er
tot nu toe 1500 zijn getroffen en dat
naar schatting ruim de helft van het
vee is verdronken. „Wa,t een ellende,
wat een schade. Het zoute water maakt
de grond voor lange tijd onbruikbaar.
Gelukkig zijn er hier nog geen mensen
levens te betreuren en ik ben dankbaar
dat de evacuatie ordelijk verloopt".
Geen mensenlevens te betreuren? In
het café wordt dit tegengesproken. Groep
jes mensen drommen samen om een
jongeman, die heeft gehoord, dat er een
gezin in de polder is verdronken. „Wie
zijn het?" Niemand weet het en de
angstige sfeer in het zaaltje neemt toe.
„Bus voor Rotterdam.." roept een
mannenstem. Een kleine dertig mensen
stappen in. In Rotterdam zullen zij wel
verder zien. „Er is hulp genoeg", heeft
de burgemeester gezegd en zij vertrou
wen erop, dat zij onderdak zullen krij
gen. Anderen vertrekken naar familie
of kennissen in de omgeving, waar hei
water nog niet dreigt, en zo evacueert
Zuidland
Een oude vrouw zit eenzaam in een
hoekje. Zij wrijft haar beslagen brillen
glazen schoon en wacht tot het haar
beurt is om weg te gaan. Zij heeft wel
eerder zo'n ernstige watersnood meege
maakt. „Maar dat is wel meer dan
vijftig jaar geleden. Wij kunnen be
droefd of wanhopig zijn", zegt ze, „doch
wij zullen dit moeten overgeven. Er is
er Een die voor ons allemaal zorgt"
en rustig vouwt zij haar handen in
haar schoot.
Het overgeven, 't Is voor velen moei
lijk haar dit na te zeggen,
Verbondenheid
Inmiddels vertrekt de ene bus na de
andere. De R.E.T.-mannen brengen de
gedupeerden naar het Stadion, waar in
allerijl een tijdelijk onderkomen is in
gericht. Verschillenden trekken van hier
uit naar familie in de omgeving en an
deren zijn in de loop van de dag naar
de Ahoy!-hal overgebracht. Met man en
macht heeft men in de Maasstad ge
tracht de slachtoffers zo goed mogelijk
"N
Evacuatie
Bewoners uit tal van plaatsen
in de getroffen gebieden moesten
Zondagmorgen vroeg in allerijl
evacueren. Ondanks de ernstige
dreiging van het wassende ivater
zijn de ontruimingen in de
meeste gevallen ordelijk ver
lopen.
Een van de eerste gemeenten
in Zuid-Holland, welke tot eva
cuatie overging, was Zuidland.
In nevenstaand artikel krijgt
men er een beeld van, hoe door
krachtige samenwerking een ge
meente rn korte tijd kan worden
ontruimd
deze zo noodlottige dag komen de ge-
evacueerden wat op hun verhaal. Maar
de meesten hebben de afgelopen nacht
niet veel slaap genoten De herinnering
aan de schrikkelijke uren was te diep
en de zorgen voor de komende tijd hiel
den de gedachten- bezig, onafwendbaar.
Eén houvast moeten deze mensen toch
hebben, namelijk het besef, dat de ver
bondenheid van ons volk, in deze ban
ge uren getoond, achter hen staat. Een
verbondenheid, hecht en sterk, een ver
bondenheid, die hen door deze tijd zal
heenhelpen.
Nieuw lid Provinciale
Staten Zuid-Holland
In de vacature-wijlen G. de Klerk te
Dordrecht heeft de voorzitter van het
centraal stembureau benoemd verklaard
tot lid van de Provinciale Staten van Zuid-
w». vöii ue r:uv»»u<uc oidieil voii i.aiu-
te ontvangen. Er wordt voor slaapgele- Holland mr. w. D. Okkens (c.h.) te Leer-
genheid gezorgd en voor het eerst op 'dam.
Handelsconferentie
Oost-West
Nadat de Sowjet-Unie op vroegere
voorstellen niet had geantwoord, heeft zij
thans toegestemd in het houden van een
conferentie over de handel tussen Oost
en West-Europa, welke op 25 Februari a.s.
te Genève zal worden gehouden.
Verwacht wordt, dat andere Oosteuro-
pese landen het voorbeeld van de Sow
jet-Unie zullen volgen.
De Economische commissie voor Europa
en de Verenigde Naties heeft verleden
jaar Maart aangedrongen op het houden
van een dergelijke conferentie.
yBK
Rode Kruis-helpers en helpsters
waren soms 24 uur achter elkaai
in touw. om nood te lenigen, waai
dat nodig was. Een oud vrouwtje
wordt naar een hospitaal gebracht
in de buurt van Ridderkerk.
OOK ENGELAND heeft z'n tol betaald aan de enorme vloedgolven,
die, voortgestuwd door reusachtige stormvlagen, in de nacht van
Zaterdag op Zondag uit de Noordzee kwamen opzetten. Gister-
avond had men reeds meer dan 300 doden en vermistèn geteld. Men
i vreesde toen al, dat het hierbij niet zou blijven en dat de droeve lijst
gedurende de nacht en in de loop van heden nog langer zou worden.
Dit is het ergste, dat de Engelsen sinds mensenheugenis hebben mee
gemaakt. Langs een groot deel van de Oostkust staan grote gebieden
blank, daar het woedende water de zeeweringen wegspoelde. Talloze
i huizen werden weggespoeld als waren het blokkendozen. Duizenden
mensen, die niet door hét water werden weggesleurd, zitten opgesloten
in hun huizen. In het plaatsje Hunstanton kwamen verschillende Ame
rikaanse soldaten met hun gezinnen om het leven, toen alles vernieti
gende watermassa's het slapende dorpje in Norfolk teisterden. Een
politieman, die terugkeerde uit het geteisterde gebied, verklaarde:
„Het was een afschuwelijk gezicht".
Honderden mensen in gebieden
Noorden enten Zuiden van Mablethorpe.
moesten hun huizen ontruimen. Zij zijn
in vrachtauto's van leger en luchtmacht
naar Louth, dat dertig kilometer verder
in het binnenland is gelegen, overge
bracht. De politie richtte te Louth een
„hoofdkwartier te velde" in om aan de
Langs de Noordhollandse kust heb
ben storm en vloeden veel schade aan
gericht.
Het Ritzbad in Zandvoort is totaal ver
nield, hetgeen een schadepost van
30.0000 betekent. De reddingspost van
de Zandvoortse Reddingsbrigade is in
gestort. Ook de rotonde aan de strand
weg heeft flinke schade opgelopen.
In Noordwijk is bijna de gehele boule
vard weggeslagen. Verschillende hotels
hebben waterschade in de kelders. Het
Oranjebad is geheel verdwenen. Hotel
„Palace" heeft nog maar enkele meters
grond voor zich.
Bij Scheveningen is de boulevard over
een lengte van een kilometer wegge
slagen.
In Katwük aan Zee zijn het gehele
Vervoersconferentie
nam besluiten
Zaterdag is de Internationale ver
voersconferentie geëindigd, welke
doel had de vraagstukken te bestuderen,
die zich voordoen als gevolg van de ont
wikkeling van de techniek en de bestu
dering van de behoeften op het gebied
van het vervoer per spoor, langs de weg
en te water. Aan de conferentie werd,
ook deelgenomen door Nederland.
De ministers besloten de reeds tussen
Frankrijk en West-Duitsland bestaande
pool" van spoorwegwagons uit te brei
den tot acht landen. Binnen niet al te
lange tijd zou het aantal wagons van de
pool tot 200.000 kunnen aangroeien.
Verder werd overeengekomen een poli
tiek van standaardisatie van het mate
rieel te bevorderen, welke standaardi
satie een essentiële voorwaarde is voor
een beter gebruik van het materieel.
Allerwege zag men koeien langs
de wegen. Soms met drijvers,
soms ook alleen, ontsnapt aan de
greep van het wurgende water-
President en mevr. Eisenhower zijn
Zondag als lid van de Amerikaanse
Presbyteriaanse kerk toegelaten. De pre
sident werd met vijftig anderen in een
kerk te Washington gedoopt. Een gees
telijke verklaarde, dat de president lang
over zijn stap had nagedacht.
De heer Dijkstra benoemd
tot districtsbestuurder
De heer K. Dijkstra te Leeuwarden ïs
dezer dagen benoemd tot districtsbestuur
der bij het C.N.V. Hij is werkzaam als
hoofdconducteur bij de Nederlandse
Spoorwegen en uit dien hoofde lid van
de Vrot. Chr. Bond van Vervoersperso-
neel.
Bij het oude Goudse Raadhuis
stonden Zondag de inwoners van
de kaarsenstad in een lange rij te
wachten op drinkwater. Dit werd,
zoals deze foto laat zien, met tank
wagens aangevoerd, daar de
waterleiding onklaar was geraakt.
Samen dragen is de
(Van één onzer verslaggevers)
ROOSENDAAL, Zondagavond.
Onbeschrijfelijk! Ziedaar het enige woord voor de toestanden,
die we hedenmiddag in de Westhoek van Brabant aantroffen. Doden
en gewonden, verdronken vee en ingestorte huizen vormen samen
het beeld, zoals we dat gezien hebben in Fijnaart, in Oudemolen,
Zwingelspaan en Heyningen, waar we gedeeltelijk de evacuatie mee
maakten. Het laatste dorpje vooral is zwaar getroffen. Geheel onver
wachts is het water daar in de vroege morgen komen opzetten, de
bewoners verrassend in hun slaap, de huizen verwoestend, alles wat
even los was meesleurend in zijn wilde vaart.
Verschrikkelijke voorvallen hebben
zich in dit Heyningen afgespeeld. Zo
kwam vanmorgen een deur aandrij
ven waarop een moeder met twee
van haar kinderen het vege lijf
hadden weten te redden. Helaas
bleken de kinderen, toen eindelijk
hulp kon worden geboden, de doorge
stane ellende niet te hebben over
leefd. De moeder zelf moest in een
ziekenhuis worden opgenomen. Een
I vader, die vroeg naar de kerk was ge
gaan, vond bij zijn terugkomst zijn
gehele gezin verdronken.
Wij spraken een jeugdig echtpaar dat
nog maar net op het nippertje was ont
komen. De vrouw vertelde cms dat z
zelfs geen tijd had gehad om zich U
kleden. In de tijd dat ze de eerste kle
dingstukken aanschoot was het water
reeds zo hoog gestegen dat alleen een
overhaaste vlucht haar en haai" man
kon redden. Ze hadden de buren ge
waarschuwd en ze hebben geholpen om
'deze nog uit hun huis,, waarin in korte
tijd meer dan een meter water stond,
te bevrijden,
In Zwingelenspaan ging het op dezelfde
wijze. Een jonge man vertelde ons dat
toen hij om negen uur buiten kwam de
plank nog over de sloot lag, maar om
kwart over negen stroomde het water
het huis reeds binnen. Dat velen in hun
slaap overvallen zijn door het water
bleek wel uit het feit dat onderschei
den lijken alleen gekleed in nachtkledij
zijn aangespoeld.
enige uitweg
Wel zeer zwaar drukt bij een ramp als
deze op de getroffenen, dat de schade, die
stellig in de honderden millioenen loopt,
niet door verzekering is gedekt. Toen wij
over dit onderwerp bij deskundigen in
formaties inwonnen, bleek ons dat de
verzekeringsbedrijven wel een polis ken
nen. die naast andere schade, ook voor
ziet in die, welke men lijdt „als gevolg
van doorbraak van dijken of andere wa
terkeringen'. Echter met deze beperking,
dat voor bedrijven en industrieën geen
enkele verzekeringsmaatschappij dit risi-
oo aanvaardt, omdat dit verzekeringtech-
Verrassend is de grote hulp die van
alle zijden geboden wordt. Grote en
kleine autobusondernemers uit heel
de omgeving hebben htm wagens be
langeloos ter beschikking gesteld en
reden de gehele dag reeds evacué's uit
de getroffen gebieden.
nisch niet met een redelijke premie kan
worden gedekt. Men doet het alleen voor
particulieren, eventueel met inbegrip van
hun winkels, inventaris en voorraad.
Slechts weinig winkeliers zijn echter op| jn Fijnaart is een centrale- evacuatie-
deze wijze verzekerd. Maar wie zal de post ingericht waardoor de mensen uit
winkeliers tellen, die In dit uitgestrekte deze omgeving naar Roosendaal gezon-
gebied zo z.vaar zijn getroffen! Voor al worden, va
gebied zo z.vaar zijn getroffen! Voor
de boerderijen, bedrijven en industrieën,
die het slachtoffer werden, bestond ech
ter geen enkele mogelijkheid om zich
door verzekering tegen de gevolgen van
een ramp als deze min of meer veilig te
stellen.
Dit alles maakt dat er voor een beroep
op de algemene offervaardigheid meer
dan normale reden aanwezig is. Er is geen
andere uitweg, dan zich opmaken om dit
allen samen te dragen.
den worden, vanwaar ze naar omliggen
de landen worden afgevoerd.
In Roosendaal komen van alle kanten
aanbiedingen voor het huisvesten van
de evacué's binnen. In scholen, patro
naatsgebouwen. cantine's van fabrieken
e.d. worden de evacué's met dekens en
matrassen, die door het Rode Kruis en
het leger zijn aangevoerd, ondergebracht.
Venvacht mag worden dat Roosendaal
alleen in de nacht van Zondag op Maan
dag een 3.000 evacué's huisvest.
Dappere redders
De soldaten, die te hulp gesneld zijn,
verrichten kranige staaltjes van prach
tig reddingswerk. Wij spraken sol
daten, die zich reeds drie maal van
daag opnieuw in droge kleren moesten
steken. Tot aan de borst toe gingen
de jongens vaak het water in
slachtoffers te redden.
Twee militairen waren twee urn-
lang bezig om een alleenwonende
vrouw, die op de zolder was gevlucht
en daar in een deken gewikkeld in een
hoek van de zolder gedrukt het water
steeds dichter zag naderen, te bevrij
den.
Vooral de Commando Troepen onder
scheidden zich door hun moedig optre
den. Helaas zijn ook onder deze "red
ders waarschijnlijk reeds slachtoffers
te betreuren. Wij hoorden met zekerheid
vertellen van een ponton dat was omge
slagen en waarvan de bemanning ver
dronk.
Op allerlei manier wordt getracht
ook vee te evacueren. Langs de dijken
lopen hele troepen loeiende koeien.
Soms met drijvers soms ook zonder drij
vers, omdat ze uit de stallen konden
wegvluchten. Helaas hadden verschillen
de boeren zelfs de tijd niet gehad om
het vee los te binden, zodat tal van
koeien en paarden in de stallen omgeko
men zijn. Het is nog niet mogelijk enig
cijfer te" noemen van de schade, die in
deze omgeving is aangericht. Terwijl
wij dit telefoneren is de evacuatie van
het dorpje Fijnaart zelf in volle gang,
daar men vreest dat enkele dijken in
deze omgeving het zullen begeven.
't Begon bij Moerdijk
De ramp voor de Westhoek Is begon
nen met een aantal dijkbreuken tussen
Dintelsas en Moerdijk, waardoor de gro
te polder ten Oosten van de Dintel onder-
stroomde. Ook bij de Moerdijk en aan
weerszijden van Willemstad ontstonden
dijkdoorbraken, zodat in korte tijd het
hele Noordelijk deel van de Westhoek
onder water kwam te staan waarbij op
sommige punten het water een hoogte
van meer dan vier meter bereikte. Ge
hele dorpen werden door het water over
vallen. In Klundert dreef een schip van
ongeveer 80 ton tegen de nieuwbouw
aan de Helsestraat. Tal van boerderijen i
in de polders in dit gebied zijn onbe
reikbaar. Ook omdat het nodige moto
rische materiaal ontbreekt Gevreesd
moet worden dat op vele boerderijen
nog gezinnen opgesloten zitten, indien
ze al niet reeds verdronken zijn.
Een 40-tal mannen van de Commando
troepen bwaimen bij 'het reddingswerk in
een polder, toen de dijk achter hen be
zweek. Langs touwen hebben zij zich
zelf-weer in veiligheid gebracht.'
Vanmorgen meldde onze verslaggever
nog:
Het aantal doden in Fijnaart en om
geving wordt geschat op vijftig. In de
afgelopen nacht en ook vanmorgen nog
ging men door met het evacueren van
gezinnen die nog op boerderijen e.d.
zitten.
Het water had een ontzettend ge
weld. In een huis, waarin het gezin om
vijf uur gewekt werd, stond het water
in tien minuten tijd drie en een halve
meter hoog, zodat men amper tijd had,
naar de bovenverdieping te vluchten.
Vannacht werd het gezin met zoek
lichten er vandaan gehaald. Ramen en
deuren slaan onmiddellijk weg en oude
maai- ook nieuwe huizen storten on
middellijk in.
Het gemeentehuis te Fijnaart gaf de
indruk een militair hoofdkwartier te
zijn. Hoofdofficieren leiden het red
dingswerk.
Omstreeks vijf uur was men er in
geslaagd, het gat in de Stoofclijk te
dichten. Net op tüd, want om zes uur
was het weer hoog water dat tot 8 uur
duurde.
Men hoopt de dijk te kunnen be
houden. Daarvan hangt veel af voor de
gehele omgeving.
zee- en zonnebad, de twee posten van de
Katwijkse Reddingsbrigade en de houten
politiepost verdwenen. Het hotel-res
taurant „Brittenburg" is zo goed als
weggevaagd. De golven sloegen soms
over de daken van de huizen die aan de
landzijde van de boulevard staan. Dit
zijn woningen van drie of vier verdie
pingen.
Een groot gedeelte van de duinen bij
Wyk aan Zee is weggespoeld. De oude
Duitse bunkers zijn blootgelegd, terwijl
een aantal kleine bunkers op 't strand
is gestort. Van het in aanbouw zijnde
Emma Kindertehuis liepen de kelders
onder water, terwijl het gebouw een
aanzienlijke glasschade opliep.
Het Zeepaviljoen te Kamperduin is
over ongeveer 200 meter weggeslagen
in de onder water staande duinen. Per
soonlijke ongelukken deden zich niet'
voor.
Ook bij Kijkduin is een groot gat ln
de duinen geslagen. De bunkers, die zich
daar nog bevonden staan op instorten
en leveren gevaar op. Op het strand
heeft men een mijn aangetroffen. De
politie heeft het strand afgezet.
Chr. Handelsreizigers
vergaderden
De Nederlandse Christelijke Handels
reizigers Vereniging, afdeling Rotterdam,
hield haar jaarvergadering in een
van de zalen van het Groothandels-
gebouw. De voorzitter, de heer W.
Kleppe werd herkozen, terwijl nog een
nieuw bestuurslid werd benoemd, ln
verband met het 25-jarig bestaan der
vereniging in Mei a.s. werden twee com
missies gevormd: een voor de huisvesting
een damescomité voor het organi-
seren van een gezellige dag voor de
damesgasten op de dag na de feestavond.
Hervormde Kerk en
het R.K. eeuwfeest
Richtlijnen van moderamen
der generale synodie
Het moderamen van de generale syno
de der Ned. Hervormde Kerk is van
plan richtlijnen te geven voor de hou
ding die in deze kerk moét worden in
genomen bij de viering van het eeuw
feest der R.-Kath. hiërarchie in Neder
land. Het moderamen zal tevens publi
caties over dit onderwerp laten ver
schijnen.
„Het is ons gebleken." zo schrijft het
moderamen, „dat verschillende kerkera
den en verenigingen zich hebben afge
vraagd of het ook gewenst was om naar
aanleiding van het eeuwfeest der R.K.
hiërarchie in Nederland, zoals dit rond
om Hemelvaartsdag zal worden gevierd,
tot het houden van bijzondei-e samen
komsten of tot andere activiteiten over te
gaan. In sommige gevallen heeft men
reeds uitgewerkte plannen hiervoor ge
reed. in andere is men nog in het sta
dium van overleg,
„Het moderamen der generale synode
acht het gewenst, dat over dergelijke
voornemens enig voorafgaand overleg
met het secretariaat der kerk wordt ge
pleegd, Zowel verwarring als dubbel
werk kunnen op deze wijze het beste
worden voorkomen."
Voorts schrijft het moderamen:
ieder geval moge er op worden aange
drongen dat alle activiteiten antipapisti
sche tendenzen geheel weten te vermij
den. Niet het negatieve geluid tegen
Rome, maar het positieve getuigen vóór
de waarheid dient op de voorgrond te
staan. Zo kan een waardig en verant
woord bezig zijn met de vragen rondom,
het Rooms-Katholicisme in ons vaderland
het beste dienstbaar worden gemaakt aan
onze eigen taak. de opbouw der Hervorm
de gemeente en de doorwerking van het
Protestantse getuigenis in ons volks-
leven."
Tn dikke dekens gewikkeld werden
het eerst de kleine peuters uit de
geteisterde gebieden weggevoerd.
Op de rijksweg bij Alblasserdam
wachten deze ouders ijiet hun
kinderen op een behulpzame auto
mobilist.
mm
noodtoestand het hoofd te kunnen
bieden.
Zes meter
Een groot gebied lussen Mablethorpe
en het naburige Sutton-on-Sea, ter lengte
van 30 kilometer en over een afstand
van 8 kilometer het binnenland in, werd
door de politie afgezet. In sommige ge
bieden staat het water zes meter hoog.
Velen, die in landhuisjes woonden, zijn
om het leven gekomen. Alle verbindin
gen in dit gebied waren verbroken. De
politie poogde vergeefs door middel van
radio-auto's verbinding te krijgen met
de geteisterde dorpen. De redders
moesten soms tot aan de hals door het
water waden.
Een gebied ier lengle van honderd
kilomeier langs de kusl van Norfolk is
door overstromingen geteisterd. In een
dorpje zijn vele personen door verdrin
king of tengevolge van ontberingen om
het leven gekomen.
In de nabijheid van Wells-on-Sea is
het land tot acht km. van de kust over
stroomd. Vissersboten werden door het
geweld van de zee op de akkers gewor
pen. Vele dorpen zijn er onder water
gelopen. Een beambte van het gemeente
bestuur van Louth reed in een vracht
auto door de straten, via een luidspre
ker oproepen uitzendend voor het ver
lenen van onderdak aan woninglozen.
Het stadhuis van Louth zag er uit. als
of er een ontruiming in oorlogstijd had
plaats gevonden. Op de vloer lagen ma
trassen en dekens. De vluchtelingen, die
in vele gevallen slechts hun nachtgoed
en een overjas aan hadden, hingen hun
natte kleren op de radiatoren van de
verwarming te drogen.
Tien meter
Kings Lynn, de grootste stad aan de
Wash, met 24.000 inwoners, heeft de
ergste overstroming van zijn geschiede
nis te verduren gekregen. De Ouse,
waaraan deze plaats is gelegen, is buiten
zijn oevers getreden. Honderden gezin
nen zijn dakloos geworden. Verschillen
de mensen zijn om het leven gekomen,
terwijl verscheidene personen worden
vermist.
In rubberboten rondvarende vliegers
van de Britse luchtmacht stonden de
politie bij bij het redden van gezinnen
van de daken van hun onder water ge
lopen woningen. De vloedgolf heeft hier
een hoogte van ruim tien meter bereikt.
Het water rees in het overstroomde
gebied zo snel, dat vele gezinnen slecht»
enkele minuten hadden om zich in vei
ligheid te brengen.
Te Clacton-on-Sea. een vacantieoord.
aan de Britse Oostkust, zijn bijna dui
zend personen door de overstromingen
afgesneden. Met man en macht wordt
gepoogd hen te helpen. In dit gebied
zijn dijken en vele woningen wegge
slagen. Velen zijn daar om het leven
gekomen.
Ook de Londense arlislenwijk, Chelsea,
is onder water gelopen. Voorts is een
groot gebied rondom Ipswich, in het
Britse graafschap Suffolk, onder water
gelopen. De politie heeft hier griep-
lïjders in veiligheid gebracht. Ongeveer
een derde gedeelte van Harwich staat
onder water.
Te snel
Geweldige golven sloegen over steden
en dorpen langs de Engelse Oostkust,
over een afstand van 250 km. Van de
rivier de Humber tot de monding van
de Theems. Vei-kleumde gezinnen klom
men in pyama op daken van huizen om
hun leven te redden. Elk uur steeg het
aantal doden als gevolg van de hevigste
woede van de Noordzee sinds mensen
heugenis.
Op het eiland Founess in de Theems-
monding zijn 300 mensen ingesloten Hun
lot is onbekend.
Het water overviel de mensen zo
snel, dat ouders slechts enkele minu
ten tijd hadden om hun kinderen
mee te nemen en naar het dak te
vluchten. Vele oude mensen waren
niet snel genoeg. In Lowestoft roei
den redders een kerk binnen om
veertig kinderen op te nemen, die
daar hun toevlucht hadden gezocht.
Te Whitstable in Kent werden vijf
honderd personen gered door vissers. Zij
klommen langs ladders uit de ramen
iar beneden en stapten in de boten.
Op verschillende plaatsen langs de
kusl werden dikke betonnen muren, ze«
meter hoge zeeweringen, door de kracht
van de zee stukgeslagen. Talloze huizen
werden gehéel vernield. Vele bewoners
werden in hun huizen door het water
verzwolgen. Een jongen van zeven jaar
werd in Kent gered, terwijl hij in de
gootsteen van de keuken tot zijn hals toe
in het water stond.
Koningin Elizabeth en de Hertog van
Edinburgh hebben zich naar het over
stroomde gebied van Hunstanton be
geven.
Het aantal slachtoffers in Engeland
stijgt nog steeds. Men verwacht dat het
aantal vanavond tot 300 zal zijn opge
lopen.
Men acht het niet onmogelijk
dat er duizend mensen bij de ramp
in Engeland zijn omgekomen.
Student-dijkwacht hield
burgemeester tegen
Hoe zeer de geest om te
werken de vechters om het
behoud van de polders van het
eiland IJsselmonde bezielde,
bleek burgemeester Nieuwen-
huisen Zondagavond om half
elf op de Molendijk. Hij wilde
daar een korte inspectie hou
den, doch werd tegengehouden
door een student-dijkwacht met
de woorden: „Kijkers en in
specterende meneren hebben
we niet nodig. Wérkers hebben
we nodig!" En meteen duwde
hij de edelachtbare terug in zijn
auto. Slechts het argument, dat
de burgemeester van Ridder
kerk toch wel diende te weten
hoe de zaken er voor stonden,
heeft later de student doen
besluiten de heer Nieuwen-
huisen toch zijn gang maar te
laten, gaani
