Smartelijke Zondag bracht
rouw en grote nood
GRIEP
SSSES
Kerken houden
inzameling
Schade bij Spoorwegen loopt
in de millioenen
'cmicma
Scheveninger in wrak seinhuis
had spookachtige nacht
pas op
voor
hinderlijke
luchtjes
Het zwaarbeproefde Willemstad
maakte bange uren door
HQNGAAMSE
GALEISLAAF
e Rotterdammer
(Vervolg waan pagina 1.)
Albkzsseiwaard evenzo
Verschrikking en nood heerst ook in de
Alblasserwaard, welke vrijwel ge
heel i6 ondergelopenEen drievoudige
dijkdoorbraak deed het water met kracht
het land binnenstromen. In de nacht be
zweek de dijk bij Papendrecht, daar, waar
de rivieren Merwede en Noord samenko
men. Er ontstond een gat van honderd
meter breed in deze waterwering en met
enorme kracht sloegen de wilde golven
over het land. Later brak ook de dijk op
de grens van Giessendam en Sliedrecht
en wel ap twee plaatsen.
Hierdoor werd Sliedrecht vrijwel
geheel door het water geïsoleerd, Pa
pendrecht, Alblasserdam, Oud
Alblas en Wijngaarden staan
blank. Er is geen kans. de geweldige ga
ten in de dijk spoedig te dichten.
In Sliedreehtisde toestand uiterst
eritiek. In een derde deel van de stad
stonden honderden huizen geheel onder
water. De bewoners van dit stadsdeel
zijn in de hoger gelegen delen onderge
bracht.
Er is zeer veel vee verdronken. Op
centrale plaatsen zijn honderden stuks
vee bijeengejaagd, doch men had geen
onderdak voor de beesten. Jammerlijk
klonk in de avond het geloei van de
koeien, waarvoor men geen melkers ftad.
Papendrecht lijdt onder gebrek
aan drinkwater.
Gorinchem bleef nog droog, maar
gisteravond vreesde men voor de buiten
wijken. Bewoners van één-verdieping
woningen werden geëvacueerd; er wer
den barricades klaargemaakt om zo nodig
wallen en poorten te versterken.
In en rond Dordrecht
Niet minder groot is de in en
rond Dordrecht. In de stad was het rustig,
maar zeer nat. De binnenstad liep onder
benoorden de Voorstraat, maar niet zoda
nig, dat van alarmtoestand sprake was.
Overal was men met zandzakken in de
weer om het water te keren. Angstige,
vluchtende mensen werden gastvrij op
genomen door bewoners van hoger ge
legen stadsdelen. In het industriegebied
van Dordrecht staan alle benedenverdie
pingen van de gebouwen blank.
Op het Eiland van Dordrecht
was de toestand critieker. Alle poiaers
ten zuiden van de Wieldrechtse zeedijk
liepen onder; men vreesde ook voor de
dij'ken van de Dordtse Biesbos, doch deze
hielden het. De toestand van de spoor
banen is zeer slecht: de Moerdijkbrug
onbereikbaar.
In Dubbeldam zijn slechts enkele
woningen aan het water ontkomen. Er
sloegen gaten in de Kildijk en binnen
het halve uur was de spoordijk verwoest.
Het water raasde aan, de mensen zagen
het als een geweldige dreiging op zich
afkomen. Iedereen vluchtte en trachtte
nog een en ander te redden. Honderden
huizen liepen onder, vele, vele gezinnen
zijn dakloos. Ook de electrische gemalen
stonden blank. Overal ziet men stukken
en brokken van huizen op het water
drijven.
Een vijftal centimeters is de vl ed
tekorïgekomen om de Zwijndrecht-
se Waard in bezit te nemen. De Oude
Maas en de Noord hebben op zes plaat
sen een felle aanval op de Ringdijk ge
daan; enkele afritten werden ondermijnd.
Het water stroomde binnen en het cen
trum van Zwijndrecht kwam tot
ongeveer kniehoogte onder water te
staan. Aan de de binnenzijde van de dijk
ontstonden in de vroege ochtend reeds
enkele gevaarlijke gaten. Fabrieken en
industrieën leden grote schade. Enkele
benedendykse huizen werden door het
water vernield en meegesleurd. Bij het
tweede tij liep vooral de dijk te Groote:
Lindt gevaar. Over een afstand van 100
meter in de Achterlindt werd met zand
zakken een zwakke plek I"1 1
Ook hier is hard gewerkt.
Hoeksche Waard: water
Tussen de oude Wieldrechtse Zeedijk
en het Hollands Diep staat in de Hoeksche
Waard alles onder water. Alles was er
op gericht, de Wieldrechtse dijk te be
houden en hiertoe hebben 400 mannen
uit de omgeving samengewerkt, liever ge
zegd; samen gezwoegd, 's G r a v e n d e e 1
werd zwaar getroffen, hier telt men 7
doden en 400 personen werden dakloos,
Aan de Nieuwe Dijk zijn enkelewonm-
gen ondermijnd en ingestort. De Een-
drachtspolder liep geheel onder, evenals
de Hogezandse-, de Molen-, de Toren
steeg- en de Numanspolder. In laatstge
noemde polder werden 2800 inwoners
door het vernielende water bedreigd.
Voorne en Putten
Uit Voorne en Putten komen de be
richten slechts spaarzaam binnen als ge
volg van gestoorde leidingen. S p ij k e
n i s s e heeft het hard te verduren; de
gemeente staat geheel onder water. De
burgemeester riep alle mannen en jon
gens tussen 15 en 45 jaar op om te hel
pen en vorderde alle vrachtwagens. Zes
tien gezinnen zijn dakloos; de polders
Oostbroek, Nieuw- en Oud-Hongerland
staan onder water, In Hellevoet-
sluis hebben vijf ouden van dagen een
tragische dood in de golven gevonden.
De gehele gemeente staat onder water,
evenals Oudenhoorn. De afsluitdam
in de Brielse Maas bij Oostvoome is wel
beschadigd, maar behouden. De duinen
bij Oostvoome zijn over kilometers lengte
door het water aangevreten.
Tragiek op Noord-Beveland
Heel erg is de toestand op Noord-
Beveland, dat op Wissekerke en Camper,
land na geheel onder water staat. Mo
gelijk is ook nog een deel van Colyns-
plaat droog, doch de rest van het eiland
heeft met deze gemeente geen verbin
ding. Alleen al in Kortgene zijn naar
schatting 35 doden te betreuren. Uit
Z. Beveland moet drinkwater en voedsel
worden aangevoerd. Op het eiland snakt
men naar rubberboten voor hulpver
lening.
En de Krimpenerwaard
Nadat de dijk in Ouderkerk aan
den IJssel was doorgebroken, stroom
de de Krimpenerwaard langzaam vol.
Bij Lekkerkerk sloeg het water
over de kade, welke de afscheiding tus
sen de beide polders vormt. Het hoog-
opgezwcepté water van de Lek sleurde
in zijn woeste vaart de schuren in de
uiterwaarden mee. Aan de scheepsverven
is grote schade toegebracht.
In Ouderkerk is een stuk dijk van
ha land liepen onder. Men vermist tw<
inwoners. Veel vee is verdronken, ver
scheidene boerderijen zijn door het water
geïsoleerd. De Geref. kerk staat te wan
kelen op de rand van het gat in de dijk;
men is hier ook verbeten aan het werk
geweest om het gat te dichten, oun. dooi
er twee schepen in te laten zinken.
In Schoonhoven stond het water
anderhalve meter hoog tegen de vloed
planken, welke de stad beschermden,
doch later viel het water. Grote ravage
is aangebracht in de glasfabriek „De
Lek", waar o.m. een der ovens volstroom
de.
Water in Brabant
Doordat de dijken van de Schelde op
vele plaatsen in de zeer vroege ochtend
reeds bezweken, is een groot deel van
west-N.-Brabant overstroomd. Het ergste
is Willemstad er aan toe. Hier is
de nood ontzettend. In het totaal ge-
isoleerde stadje moesten reeds vroeg in
de morgen ongeveer 1200 mensen en
kinderen veiligheid zoeken op zolders
en daken, ja zelfs in bomen, want de
oude kleine vesting spoelde geheel onder.
Twaalf personen kwamen om het leven.
De vier gaten in de dijken zijn niet te
dichten, zolang het wattr zo hoog staat.
Van verscheidene kanten zijn pontons
naar het stadje uitgevaren.
In de Sabina- en de Henrikapolder zijn
ongeveer 1000 ha land ondergelopen; ver
scheidene boerenbedrijven zijn in gevaar.
Halsteren is zeer zwaar getroffen;
ook Bergen op Zoom en Ossen-
drecht. In Maden en Drimmelen
zijn 200 personen geïsoleerd; ook Hank-
Dussen en Nieu w-V o s m e e r zijn
door het water ingesloten. Vele inwoners
verkeren in grote nood. Op de lijn Moer
dijk—Breda is de spoordijk bij Moer
dijk doorgebroken.
Ook rond Dinteloord zijn de dijken
kapotgeslagen, het water zette de polders
onder. Men betreurt hier drie doden.
Het gebrek aan boten deed zich érnstig
voelen. Hoge- en Lage Zwaluwe
en Klundert moesten worden ont
ruimd. vooral in Klundert staat het water
zeer hoog. Men vermist in deze omgeving
twaalf personen.
Langs de Waterweg
Van de gemeenten langs de Waterweg
Schiedam er het beste afgekomen;
het. Sterrebos liep onder en grote schade
is veroorzaakt door het vollopen van de
bouwput voor het nieuwe Wilton-dok.
Vlaardingen heeft voor millioenen
schade aan de bedrijven, welke langs de
Waterweg liggen én die alle 50 tot 100
cm hoog onder ;.epen. In de Vulcaan-
haven sloeg de „Stad Vlaardingen" van
de boeien, doch kon gelukkig weer wor
den gemeerd. In Maassluis hetzelfde
beeld: alle bedrijven onder water, maar
ook honderden woningen. De bewoners
konden zich redden op de bovenverdie
pingen van de huizen, doch zaten helaas
zonder drinkwater. Sluis en Duifpolder
liepen onder. Overal was men stug in de
weer in de strijd tegen het water; 90
militairen van de landmacht en 100 van
de luchtmacht verleenden hulp. Het
eiland Rozenburg staat voor twee
derde onder water. Er is een gat van
dertig meter breed in de waterkering
langs de Waterweg geslagen.
Op IJsselmonde
Bij Ridderkerk heeft dijkdoor
braak de polders dermate doen overstro
men, dat honderden woonhuizen tot aan
de dakgoten onder water geraakten.
Vierhonderd inwoners hebben 's nachts
uur in boten de vlucht moeten
nemen. De evacué's zijn in bovenzalen
van café's ondergebracht. Bij Slikker-
Advertentie.
«"J"1- 1M„ U
Heem
tl/dlg
waterschade. In Ridderkerk en Bol
nes ontstond door de agitatie van de
evucuatie enkele malen brand, doch men
was het vuur spoedig meester.
Dichtbij de Barendrechtse brug sloeg
het water ook door de dijk heen; de
situatie is daar echter niet meer gevaar
lijk.
Maandag 2 Februari 1953
Naar wij vernemen is gisteren van
wege het Centraal Bureau van Geref.
Diaconieën te Utrecht een circulaire
uitgegaan aan alle Geref. kerken in
Nederland om a.s. Zondag een col
lecte te houden voor de noodgebie-
den.
Moeilijke berichtgeving
Verschillende van onze corresponden
ten informeerden ons gisteravond onder
uitzonderlijke moeilijke omstandigheden.
Het was bun dikwijls niet mogelijk tele
fonisch de betrokken instanties, die na
tuurlijk in volle actie waren, te bereiken
en in hun eigen woningen werkten velen
zonder licht en moest Veel werk worden
geïmproviseerd.
De plaatsen Haamstede, Burch, Zterik-
zee, Brouwershaven en Bruinisse waren
noch telefonisch noch per telegram te be
reiken.
Het steeds hoger stijgende water
smeet tal van schepen op de kaden,
waar ze bleven liggen toen het
water zakte.
Goeree-Overilakkee: eritiek
De toestand op Goeree en Overflakkee
is zeer ernstig. Hier worden reeds 40
doden geteld. Stellendam staat vrij
wel geheel onder water eri de bevolking
heeft, geplaagd door honger en dorst,
haar toevlucht gezocht op vissersbootjes.
In de eindeloze watervlakte rond Stel
lendam drijven overal verdronken dieren.
In Melissant, waar geen direct ge
vaar dreigt, zijn de lijken van vier in
woners van Stellendam aangespoeld.
Herkingen is geheel geëvacueerd,
maar Dirksland is, hoewel bedreigd,
nog droog. Oude en Nieuwe Ton ge
zowel als Stad aan 't Haringvliet
staan blank.
In Middelharnis, dat gedeeltelijk
onder water staat, zijn tien inwoners
verdronken. De bevolking op het eiland
is wonderlijk rustig en heeft hard ge
werkt aan versterking van de dijken.
Langs de IJssel
De dijk langs de Noordelijke oever
van de IJssel tot aan Capelle is op vele
plaatsen verzakt'en door het woeste
water aangevreten. Rijen aangebrachte
zandzakken zijn weer weggespoeld, maar
het dykleger bleef paraat. In Nieu-
werkerk brak in de nacht de dijk,
doch de gevolgen waren niet ernstig,
men was er spoedig bij. Ook een breukje
bij Moordrecht werd snel geheeld.
In Gou da is de dijk langs de stad od
vele plaatsen verzwakt doordat zware
bomen uit de grond werden gerukt. Ge
brek aan drinkwater ontstond doordat de
filters van het Waterleidingbedrijf on
klaar waren geraakt.
In Rotterdam
In Rotterdam was men over het alge
meen Zaterdagavond rustig gaan slapen.
In de Maasstad is hoog water geen
vreemd verschijnsel. Maar hoe anders
was alles de volgende morgen: het Park
stond blank, langs alle kademuren van
het Maasstation tot de Tunnelgebouwen
amen verzakkingen voor en in Zuid,
o.m. in de omgeving van de Groene
Hilledijk, de Brede Hilledijk, het Afri-
kaanderplein en de Strevelsweg liepen
hele straten onder water. Vele kelders
en verschillende winkels stroomden vol,
terwijl op enkele plaatsen de tram door
ontzetting van de rails niet meer kon
rijden. Bovendien werd door de storm
een vijftal vaartuigen op de wal gewor
pen, waarvan er inmiddels enkele weer
op hun plaats zijn gebracht.
Bijzonder ernstig was de toestand aan
de Rosestraat Een 72-jarige dame kwam
hier om het leven.
In P o o r t u g a a 1 zijn waarschijnlijk
zeven personen om het leven gekomen.
Treinverkeer op vele baanvakken
door het water gestremd
We spraken met de president-direc
teur van de Spoorwegen, ir. F. Q. den
Hollander, die gistermiddag uit En
geland hier is aangekomen. Nadat
hij zich op de hoogte had gesteld van
de toestand in het bedrijf en maatre
gelen voor het spoorwegvervoer van
Maandag had genomen, reisde hij
direct door naar Lage Zwaluwe, want
het zwaartepunt ligt voor de spoor
wegen in de Holland-Brabant-verbin
ding. De verbinding RotterdamRoo
sendaal is door het wegspoelen van
een deel van de baan bij de Moerdijk-
brug gestremd. De reizigers van Rot
terdam naar het Zuiden moeten rei-j
zen over Delft, Gouda, Utrecht, Den!
Bosch.
Vandaag zouden de treinen op extra
sterkte rijden. De schade aan de spoor-
gen is nog niet te sohatten. doch zal zeker
in de millioenen lopen. Het herstel zal
geruime tijd vorderen. Ir. Den Hollan
der zou trachten Zeeland te bereiken. De
treinen naar Zeeland rijden niet verder
dan tot Bergen op Zoom. Rotterdam was
gisteren uitsluitend uit Den Haag te be
reiken.
het water hier anderhalve meter boven
het spoor. De schade bij het Sloe, i-n de
Sloedam en ook het gat in de baan bij
Vlissingen kan hopelijk lokaal worden
hersteld. Over de schade tussen Schie
dam en Hoek van Holland was ir. Den
Hollander enigszins optimistisch. Door
een spoedvoorziening zou misschien het
goederenvervoer tussen Rotterdam en
Nieuwerkerk mogelijk worden. Daaren
tegen waren zijn gedachten over Dor
drechtLage Zwaluwe zeer somber.
Advertentie
Tot Zaterdag 24 uur is de dienst ge
regeld gereden. Tussen 24 uur Zaterdag
en 4 uur Zondag is het begonnen. Er zijn
baanfoeschadigingen tussen Schiedam en
Hoek van Holland, Rotterdam en Gouda,
tussen Sliedrecht en Giessendam is het
baanlichaam doorweekt. Nog ernstiger is
het tussen Dordrecht en het Hollandsch
Diep. Bij de Moerdijkbrug is de baan
over drie km ernstig beschadigd, tussen
Bergen op Zoom en Woensdrecht staat
de baan over één km onder water. Even
eens is er ernstige schade tussen Rilland-
Bath en Krabbendijke. Over 4 km staat
Adenauer te Berlijn
Bondskanselier Adenauer is Zaterdag
te West-Berlijn aangekomen voor een
onderzoek naar de moeilijkheden, die
ontstaan zijn door de grote toevloed
vluchtelingen uit het Oosten. Hij zal tij
dens zijn korte bezoek overleg plegen
met westelijke geallieerde en Duitse
functionarissen.
Vredes-Nobelprijs voor
Truman
De Griekse premier Papagos heeft de
commissie voor de Nobelprijs voorgesteld
de volgende prijs voor de vrede te ver
lenen aan ex-president Truman.
Het Witte Huis heeft Zaterdag een
Australisch persbericht dat president
Eisenhower en Stalin .poedig „in de
buurt van Alaska" bi.i n zullen komen,
„volkomen ongegrond" genoemd.
HOESTBUIEN, VAST SLUM
SLUM-OPLOSSEND
Een hel van watei en stoim
Golven sloegen de kerkdeuren open en
het water stroomde naar binnen
(Van een onzer verslaggevers)
HOOG water en storm hebben ook aan het Scheveningse zeefront
een geweldige ravage aangericht. Het beukend geweld van de
golven, die in de orkaannacht briesend over de boulevardmuur sloeg,
heeft het wegdek over een grote lengte opengereten en geruïneerd.
De boulevard tussen de Naald en het seinhuis aan de Buitenhaven
spoelde weg.
Er is één mande havenbediende Cor den Duik, die deze spook
achtige nacht geheel meemaakte. Hij bleef in het wrakke huisje, aan
de kop van de Buitenhaven, op zijn post, ook toen de overslaande
watermassa's de stenen borstwering voor zijn post wegvaagden.
De seininrichting voor het huisje stond
in kolkend water en werd door zijn on
gekende kracht ondermijnd. Wanneer
Cor even zijn hoofd buiten de deur stak
om polshoogte te nemen, vlogen de
keien hem om de oren. Hij heeft deze
nacht in een ware hel geleefd en stond
al klaar om in het allerergste geval de
wijk te nemen.
De havenbediende kon niet zien, maar
wel horen hoe het woedende water, op
gezweept door de orkaanwinden tegen
de lage duinen bezijden de haven knal
den en over de kruinen sloegen, losge
woelde stenen en klinkers met zich
mede sleurend. Het machtige dijlc-
liohaam van steen, zand en twijgen
stond tegenover die tomeloze kracht van
de natuur weerloos
Haring zwom
En het water in de havenkommen
steeg hoger. De kaden spoelden over en
het zoute water liep de huizen binnen.
De logger Sch 66 sloeg over de kade
heen en werd ernstig beschadigd. Later
wist men de schuit weer aan de touwen
te krijgen. Het zeewater is in Scheve-
ningen nooit zo Kbèg geweest. De Dr
L'elykade stond geheel blank en zelfs
tot in de Koppelstokstraat drong het
water door. De kelders van de huizen
liepen onder. Erger is, dat vele duizen-
den vaten haring in de havens terecht
zijn gekomen en nu ergens op de bodem
verspreid liggen. Er zullen wel duikers
moeten komen om de kostbare lading te
lichten.
In d« kerk
Een ander verhaal is dat van
kosteres van de oude Scheveningse kerk
aan het einde van de Keizerstraat. Dit
Godshuis, dat de eeuwen door al menig
maal door de zee is bestormd, stond ge
heel blank. „Maar zoiets heb ik in de
35 jaar dat ik hier woon, nog nooit mee
gemaakt", vertelt de kosteres, mevr. J.
de Bruinde Mos, die de nacht van
de watersnood doorwaakt heeft.
De stoker van de kerk kwam haar
waarschuwen dat de golven door
opengeslagen deur aan de zeezijde de
kerk binnenstroomden. „Het schip stond
zelfs blank en wij waadden door de kab
belende golfjes. Het was verschrikkelijk"
De springvloed, die Zondagochtend na
De K.L.M. vliegt weer
Naar de K.L.M. ons mededeelt, worden
de vlisgdiensten, die Zaterdag en Zondag
ochtend in verband met het noodweer
stagnatie ondervonden, sinds gistermor
gen weer normaal uitgevoerd.
6 uur langzaam afdroop, liet een breed
spoor van zand en slib ln kerk en Kei
zerstraat achter. De Scheveningers die
de Zondagsdienst in het historische
kerkje wilden bijwonen, moesten worden
teruggestuurd: vandaag geen kerk.
De dakbedekking van sommige oude
hotels sloeg weg en net aantal vernielde
ramen is ontelbaar.
Electrische Centrale
uitgevallen
Het Drink-Waterbedrijf te Rotterdam aan
de Honingerdijk heeft wel schade gehad
door het hoge water, doch het bedrijf
kan water pompen. De drinkwatervoor
ziening in het Zuiden, Noorden en Oosten
van de stad is normaal, doch daar er en
kele leidingen gesprongen zijn, is de druk
naar het Westelijk stadsdeel verminderd.
Er is in die wijk echter wel water, maar
door de druk kan het mogelijk zijn, dat
hoge bovenhuizen zonder water zitten.
Deze mensen zijn dan op hun buren aan
gewezen. Ook in Schiedam, dat het drink
water van Rotterdam krijgt, heeft men
met deze verminderde druk rekening te
houden.
Wal de eleclriclleils voorziening betreft,
is Rotterdam minder gelukkig. De grote
centrale aan de Gallileislraai moest we
gens waterschade de stroomvoorziening
staken, zodat Rotterdam werd aangewezen
op de centrale aan de Schiehaven, die
echter, ook door waterschade, slechts mei
twee machines kan werken. Vandaag zal
stroom „geïmporteerd" worden, doch de
directie van het Energiebedrijf meent dat
de eleclricileiisvoorziening wel goed zal
gaan, als de bevolking meewerkt, zuinig
heid met stroom te betrachten.
De stadsverwarming ondervond geen
hinder van het water en werkte normaal
door.
De gasfabrieken op Feijenoord en
de Keilehaven hebben eveneens door het
water ondergestaan, evenals de Kraakgas-
installatie te Pernis. die ook meewerkt
aan de gasvoorziening te Rotterdam.
Deze voorzieningen werken niet, zodat
men aangewezen is op de voorraad in
de gashouders. Tengevolge daarvan is de
druk verminderd en ondanks dat wordt
een dringend beroep op het publiek ge
daan zo zuinig mogelijk met gas om te
gaan. De herstelwerkzaamheden zijn in-
Wanneer men 's avonds nog kan ruiken dat U
kool, ui of gebakken vis hebt gegeten - of als
bijvoorbeeld de tabakslucht'van de vorige
avond 's morgens nog merkbaar is - dan
heeft U vergeten Air-Wiek te gebruiken.
Air-Wiek geeft de luchtjes geen kans, want het
bevat o.a. chlorophyl en zorgt voor
een steeds frisse
woning
MENSt* *ET
Vraag uitsluitend de originele flacon Air-Wick a f. 2.40
WILLEMSTAD was gisteren geheel geïsoleerd. Van de landzijde was
het stadje niet te bereiken. Twee mannen zijn gistermorgen, tot
hun middel door het water wadend, te Feijnaart aangekomen
en meldden, dat er toen nog geen slachtoffers waren. De mensen
zaten op de bovenverdiepingen en waren nog vrij veilig. Een sleep
met acht pontons van de pontonniers uit Hedel begaf zich naar het
stadje om te trachten, van het Hollands Diep uit, de mensen uit hun
benarde positie te verlossen. Ook uit Gee.rtruidenberg brachten pon
tonniers een sloep naar Willemstad.
Om één uur Zaterdagnacht sloeg
even ten Oosten van Willemstad het
eerste gat in de dijk bij de nieuwe sluis.
Terwijl men bezig was het je dichten
brak ten Oosten van het stadje even
eens de dijk door. Even later vielen
twee gaten in 'de dijk, bij Fort de Nel,
waarbij een boerderij, bewoond door de
wed. KomtOs, die daar met een broer
en een dienstbode woonde werd rr
gesleurd Ongeveer 5000 ha. geraakte
ond'er water in het gebied tussen Hdl-
lands DiepVolkerak,
Dit gebied beslaat het domein van de
Ruigenieuwpolder, waar ongeveer 75
gezinnen wonen. De meesten daarvan
zijn thans geëvacueerd. Luit.-gen. De
Kroon, comm. van het district Brabant
van het Rode Kruis schatte, dat in het
gebied rond Willemstad ongeveer 10
tot 12 doden zijn te betreuren. Maar
er kunnen er nog veel meer zijn".
De dijk in West-Brabant, die loopt
van Nieuwe Molen naar Zwingelbaan,
was gisteravond het straitegisch punt.
Zou ook deze dijk bezwijken, dan dreig
de een nog groter deel dan de al blank
staande 5000 ha te overstromen. Het
grote gevecht, van gisteren weid ge
leverd tegen de tijd. Voor donker hoop
ten men vooral de mensen in Willem
stad bereikt te hebben. Zou dit niet
lukken, dan wachtte hun een drama
tische nacht, waarin honderden op hulp
wachtten en duizenden alles gaven om
die hulp te bieden. De wegen in West-
Brabant waren vol met vluchtelingen
en vee.
Vannacht kwam in de duisternis bij
Feijnaart een zwak schijnsel door de
gordijnen van een huis aan de dijk, op
de plaats waar de weg naar Willem
stad naar beneden in het water voert.
Daarginds, 2.5 km verder, lag Willem
stad. Maar ondanks deze geringe af
stand wist niemand in het huis, het
café Van Strunidel, hoe het daarginds
was. De bewoners zaten op zolders.
lUlOUtfll »AJI4 Ai*"
middel, in volle omvang begonnen, zodat oude huizen stonden op instor
men hoopt dat het ongemak van korte ten. De bewoners daarvan, waren voor
duur zal zijn. - lopig in veiligheid gebracht bij amdieren.
fRee la Studios
Een album met Uw
Voetbalfavorieten
met afbeeldingen van 56 eerste klasse
elftallen, gratis bij inlevering van 24 omslagen
van de Mars- of Aufs-Cbocolade vóór
30 April a.s. bij de. N.V. Mars-Chocolade
fabrieken, Sloterkade 10-11, Amsterdam (W).
Tol nadere aankondiging geeft Uw winkelier U voor 6 HTs of 6 N's
van de MARS- of NUTS^hocolade gratie I stuk Mars-Chocolade.
„Wat moet?" wilde de schipper weten. Hij be
greep, meer nog aan de toon dan uit de woor
den van de jongeman tegenover hem, dat hij eert
bijzondere reden hebben moest om naar de hoofd
stad te gaan.
„Och..." weifelde Lajos met zijn antwoord.
„Mijn va..." Hij verbeterde zichzelf: „Ik heb
daar familie."
„Je hebt moeilijkheden, dat begrijp ik nu wel,
mompelde de schipper. Hij keek naar de voorbij
glijdende oever; het was, als dacht hij na
over iets, dat hij al eerder had overlegd. Dan
zei hij: „Jouw reis heeft iets uit te staan met
wat er met enkele van onze predikanten gebeurt."
Zijn woorden verrasten Lajos. „Onze predikan
ten." Dat betekende...
„Dus u bent ook protestant", stelde hij ver
heugd vast.
„Dat ben ik. En als ik je helpen kan..."
Lajos zag hem vragend aan.
„Je versprak je daarnet", en de schipper glim
lachte. „Je gaat naar Buda om je vader Is hij
één van de gevangen dommees?"
Toen vertelde Lajos. Wie hij was en wat hem
naar Buda voerde. Nee, van zijn plan om va
der te bevrijden sprak hij niet: hij had nog geen
bepaald plan. Meer een vaag voornemen. Maar
over de mogelijkheid om vader te spreken, over
de mogelijkheid om hulp voor vader te vinden,
sprak hij wel.
De schipper schudde het hoofd. Hulp vinden?
Wist Lajos niet, dat dat al geprobeerd was? Dat
de gezanten van Zweden en Denemarken en die
van de Nederlanden al getracht hadden, de kei
zer tot toegevendheid tegenover de predikanten
te bewegen?
„De keizer kent geen toegevendheid tegenover
de rebellen", mengde de handwerksgezel zich
weer in het gesprek. „En dat is maar goed ook."
„Mijn vader is geen rebel", voerde Lajos ver
ontwaardigd tegen. „Die beschuldiging is vals!"
„Hij is in ieder geval een ketter. En ketters
zijn rebellen", gaf de handwerksman terug.
„Dat is niet waar, jongeman", zei de schip
per. „Ik weet wel, dat de Roomsen dat bewe
ren, maar waar is het niet."
„O niet?" vroeg de ander. De spottende toon
waarop hij het vroeg bewees duidelijk, dat de
DOOR
H. te Menve
tegenspraak van Lajos en van de schipper hem
niet in het minst hadden overtuigd.
„Ik zeg maar zo: wie de keizer niet gehoor
zaamt is een rebel. En gehoorzamen doen die
ketters niet."
„Dat doen we wel", zei Lajos heftig. „Dat
doen we wel. Maar over ons geweten heeft de
keizer geen recht en geen macht. Hij heeft niet
uit te maken, wat we moeten geloven en hoe
we God moeten dienen."
„Dat maakt de keizer niet uit. Dat maakt da
kerk uit en de paus."
De schipper schudde het hoofd. „Wét wa ge
loven moeten is ons in Gods Woord geopenbaard.
Dat Woord lezen we; en dat Woord brengen en
verklaren onze predikanten ons. En als de Room
se kerk dingen leert, die met dat Woord in
strijd zijn..."
De handwerksgezel liet hem niet uitspreken.
„Ik ga van boord", zei hij. „Jullie ketters ge
praat wil ik niet langer aanhoren. En ik wil
ook niet verder met jullie meevaren."
„Niet'zo heftig", trachtte de schipper hem te
bedaren. „We zijn het niet met elkaar eens,
maar daarom kunnen we wel met elkaar naar
Buda varen. Tenminste wat mij betreft; en ik
zou zeggen, dat ik als baas van de schuit ze
ker een stem in dat kapittel heb."
„Nee, ik wil van boord", hield de ander vol.
„Leg maar aan."
Jawel, dat was gauw gezegd; dat was minder
gauw gedaan. Te meer, omdat de schipper heel
geen haast maakte om de schuit langs de kant
te laten glijden... Och, die driftkop zou wel wat
bedaren, verwachtte hij.
En werkelijk bedaarde de „driftkop" wat,
maar niet zo veel dat hij opnieuw aan een ge
sprek deelnam.
Hij ging op het voorschip op de luiken -.itten,
van de anderen vandaan. Zei geen woord. En
toen het donker begon te worden en de schipper
naar hem toe kwam om hem in het achteronde.
te nodigen, weigerde hij kort. Nee, hij bleef aan
dek...
Gek, maar nu kreeg de schippér, dez Ifde
schipper die nog pas had gezegd, dat je best
samen naar Buda kon varen al vas je het over
bepaalde dingen niet eens, een geweldige zin om
de vent over boord te zetten! Desnoods zonder
dat de schuit eerst voor de wal werd gelegd!
(Wordt vervolgd)
Dit hadden twee jongemannen ver
klaard, die gistermiddag door het water
wadend aan kwamen lopen. Maar dat
was dan ook het enige, wat-Van. Strun
del wist uit het stadje, dat reeds zo
vele malen zwaar is getroffen.
Waren de pontons daar aangekomen
Men kon het slechts hopen, maar men
moest zicli met angst in het hart af
vragen, wat in de stikdonkere nacht
een convooi van acht pontons in het
Hollands Diep kon uitrichten. Om 7 uur
gisteravond was het tij weer hoog. En
langzaam kroop het water tegen de
binnendijk ten Noorden van Feijnaart
op. Zo was de toestand vannacht
Vannacht seinde onze verslaggever
ons uit Oudemolen bij Fijnaart het vol
gende:
Willemstad is geïsoleerd, maar veilig.
Dit blijkt uit een mededeling van burge
meester Van der Hooft, welke hier bin
nen is gekomen. Men tracht zelfs vanuit
Willemstad de boeren in de polder Ruy-
genhil te hulp te komen.
Hulptroepen van genie, infanterie,
artillerie en stoottroepen zijn met man
en macht bezig, de dreigende door
braken te stuiten. Een heel kritiek
pont is de Stoofdijk die loopt van
Zwingelspaan (Fijnaart) naar Klun
dert. Over een breedte van 80 meter
golft het water met een hoeveelheid
van 20 kubieke meter per seconde over
de dijk. Manschappen zijn bezig, de
dijk met zandzakken op te hogen.
Hoewel zij ontzettend hard werken,
vorderen zij slechts zes meter per uur.
Doordat een groep van de luchtstrijd
krachten van de kant van Klundert af
begon mede te werken, was vannacht
om vijf uur 70 van de 80 meter opge
hoogd.
Zonder laarzen werken de mannen in
het water. Op allerlei manieren poogt
men de van de buitenwereld afgesloten
boeren te helpen. Met rubberboten en
ander materieel tracht men met de
stroom mee naar de ondergelopen boer
derijen af te drijven.
Het water stijgt angstwekkend vlug.
Toen wij tussen Oudemolen en Fijnaart
twee jonge paarden zagen, stonden deze
nog op een stuk grond, dat niet onder
gelopen was. Even laterstonden de
beesten al tot boven de hoeven in het
water. De dieren konden niet geholpen
worden, omdat de militairen zich niet
door het water durfden begeven, met
het oog op onzichtbare sloten en gaten.
De militairen hebben enorm veel
werk verricht. Zij hebben zich ten volle
gegeven en kenden geen moeheid.
Men waant zich hier in een frontge
bied. Naar alle kanten flitsen zoeklich
ten langs de hemel, waarmede de mili
tairen het werk aan de dijken verlich
ten. Verder rijden steeds trucks van het
leger af en aan met manschappen en
zandzakken. De bevolking is uit het be
dreigde gebied geëvacueerd.
Het water, dat over de dük stroomt, is
zout. Dit betekent, dat het nog enkele
jaren kan duren, voordat het onderge
lopen land weer bebouwd kan worden.
Amsterdam helpt
Rotterdam
Het gemeentebestuur van Amsterdam
heeft gisteren twee brandweerauto's naar
Rotterdam gezonden, die daar behulpzaam
zullen zijn bij het leegpompen van de
onder water gelopen kelders der elec
trische centrale. Bovendien heeft het
twee kleine veerboten naar Rotterdam
gestuurd, die in de getroffen gebieden
hulp zullen gaan verlenen aan door het
water afgesneden mensen, als ook bij al
gemene evacuaties. Voor de Ahoy-hal in
Rotterdam, die is ingericht als voorlopige
verblijfplaats voor geëvacueerden, heeft
Amsterdam ook nog 400 veldbedden ver
zonden.
Misbruik
De Haagse politie heeft van verschil
lende kanten bericht ontvangen, dat er
Zondag in de Haagse buitenwijken reeds
gecollecteerd werd voor het Nationaal
Rampenfonds. Daar officieel bekend is
gemaakt, dat dit fonds pas Maandag met
een grote collecte zou beginnen, vreesde
de politie, dat men het opgehaalde geld
ten eigen bate zal gebruiken. De Haagse
nolitie verzoekt het publiek, hier mee re-
rening te houden.
Collectes
B. en W, van Amsterdam vestigen er
de aandacht op, dat ieder, die geld of
goederen inzamelt, zich moet kunnen le
gitimeren, hetzij met een insigne van het
Roode Kruis, hetzij met een machtiging
van de organisatie, waarbij hij is aan*
gesloten (bijv. vakvereniging of bond).
