Ook Gouda luidde de noodklokken
AAN BEREIDHEID TOT HELPEN
ONTBRAK HET NIET
Wat het water ons in
eeuwen aandeed
ijf
Krimpenerwaard (3000 ha) loopt vol
Veranderingen in
de treinenloop
DERDE BLAD - PAGINA 2
MAANDAG 2 FEBRUARI 1953
Hulp aan de Krimpenerwaard
ik
De hoge waterstand van de Hollandse I Een zeer onaangenaam gevolg was, dat
IJssel heeft Gouda van Zaterdag tot Zon- J de waterleiding uitviel, doordat de bekkens
j dag een angstige nacht bezorgd. Op het 1 van het bedrijf van de Goudse Waterleiding
kantje af is de stad voor watersnood be- Maatschappij aan Schielands Hoge Zeedijk,
hoed. j door een kleine breuk in de IJsseldijk waren
I ondergelopen. Daardoor zal Gouda twee
Zeer gevaarlijk was dc situatie bij de dagen zonder water zitten. Met zes van be-
i Nieuwe en de Oude Veerstal aan bet eind drijven geleende tankwegens zal de bevol-
van de haven, waar van zes uur af des j king van des morgens zes tot des avonds 7
avonds de wacht is gehouden en waar later uur van drinkwater worden voorzien,
in dc nacht met man en macht is gewerkt I Er wordt hard gewerkt aan de droog-
om het water te keren. Om ,half zes Zon- making van de bassins. Er zijn maatrege-
dagmorgen was de toestand zo, dat het IJs- j len getroffen, dat bij opnieuw opkomende
selwater tot aan de rand van de vloed- j vloed het water niet meer kan doorstromen,
planken stond en boven dc sluisdeuren het De verwachting is, dat in de loop van Dins-
water binnenstroomde. Het was I-et kri- d-ag de waterleiding weer in gebruik zal
tlekc moment waarop loco-burgemccster E. I kunnen worden gesteld. Tot zolang geldt de
V
gggfe «,-y.j
PPr;T;
!9H5
Het hoge water in de Alblasserwaard zette de Kabelfabriek te Alblasserdam blank.
A. Polct voor dc beslissing stond de nood
toestand af tc kondigen door het luiden
van de klokken of de bewoners van de door
overstroming bedreigde straten in de bin
nenstad te laten waarschuwen. Tot dit
laatste werd besloten, waarop de politie
de bewoners van de Turfsingel, Turfmarkt,
Achter de Vismarkt, Raam en Zeugstraat
werden opgeroepen op hun hoede te zyn en
eventueel naar het bovendeel va
zen te evacueren. Om tien over
Zondagmorgen kregen de mannen
raad: Kook al hel water, dat niet via de
auto's wordt verstrekt.
Ook het Gemeentelijk Energiebedrijf on
dervond moeilijkheden.
Doordat één van de centrales te Rotterdam
is uitgevallen, ontvangt Gouda geen stroom
meer. De eigen centrale is nu in bedrijf
gesteld om het tekort op te vangen. De
«,-ji stroomlevering naar de gemeenten in de
de" hui" Krimpenerwaard ondervindt grote moei-
1 lijkheden. Eén van de belangrijkste voe
dingskabels, die bij Stolwïjkersluis, is door
de overstroming beschadigd. De gemeenten
die mei man en mach. hadden senerkl om j "u teblil Woerden - Oude-
Brandweer, Gemeentewerken en de Politie, 1
Haastrecht Schoonhoven wor-
Betreffende de treinenloop kan wor
den meegedeeld, uat het spoorwegver
keer gestremd is op de baanvakken
SchiedamHoek van Holland. Rotter- j
dam MaasGouda, ZwijndrechtDor- TT
drecht, Dordrecht—Giessendam, Slie- Voor velen m de overstroomde gebieden was de aanwezigheid van vaar-
drecht—Giessendam, Dordrecht—Lage tuigen een kwestie van leven of dood. Een beroep op sleepbootkapiteins
Zwaluwe, Lage Zwaluwe Breda, Ber- j jn cje ]laven van Maasbracht had tot resultaat, dat gisteravond een dertig-
8e" rf°0m, ,ssingen' tal sleepboten uit deze haven naar de getroffen gebieden vertrok. De
Er zyn de volgende maatregelen genomen f
betreffende het reizigersvervoer. De vier j gemeente Den Haag zond tien motorvletten naar Rotterdam en tien
?,~nnei?-e?T weike normaal rijden om 8.00. i naar Voorne-Putten. Den Bosch zond zes boten naar Dinteloord en uit
11.00. lo.47 en 21.00 uur uit Den Haag over
Rotterdam naar Parijs vertrekken nu uit Doesburg vertrok gisteravond een trailer, beladen met drie motorvletten
Utrecht over Den Bosch en Roosendaal nsar
Parijs. De vertrekuren te Utrecht zijn 7.50,
10.49, 15.32 en 20.49 uur.
De buitenlandse trein van Den Haag over
Luxemburg naar Bazel, die normaal ver
trekt om 9.00 uur uit Den Haag, begint .nu
in Roosendaal om 10.32 uur. Deze trein rijdt
dus wél, in tegenstelling met eerdere berich
ten. volgens welke deze trein niet zou rij
den. De dagboottreinen rijden slechts tot
Den Haag. De reizigers worden uit Den
Haag met bussen naar Hoek van Holland
gevoerd.
De nachttrein naar Hamburg, die normaal
te 19.49 uur van Schiedam zou vertrekken,
vertrekt morgen om 20 u. uit Den Haag S.S.
Ook de nachttrein naar Keulen, die normaal
om 20.16 uur van Rotterdam D.P. zou ver
trekken gaat nu om 20,00 uur uit Den Haag
S.S. Beide treinen vertrekken dus als één
trein, die in Utrecht gesplitst wordt.
De Scandinavië Express, die normaal ver
trekt uit Schiedam om 7.16 uur. gaat nu om
7.30 uur uit Den Haag S.S. De Rhcingold-
Express, die normaal om 7.03 uur uit Rotter
dam vertrekt, gaat nu om 6.39 uur uit Den
Haag.
Tussen Rotterdam D.P. en Dordrecht
wordt een tien-minuten dienst met bussen
gereden. Er gaar. ook een busdienst lussen
Schiedam en Hoek van Holland en tussen
Rotterdam D.P. en Gouda.
Afsluitdijk hield
zich goed
Mensen van de Zuiderzeewerken ver
klaarden ons, dat de Afsluitdijk zich
buitengewoon goed heeft gehouden. Er is
op drie plaatsen enige schade, die geen
gevaar oplevert: schade bij de Vlieter en
schade 5 km van Den Oever en tussen de
kilometerpalen 17 tot 21. Deze schade is
toegebracht aan de steenglooiing. De dijk
heeft het ..maximum" te verwerken ge
had, waarvoor hij berekend is. Dat is drie
meter vijf en zeventig plus (boven Normaal
Amsterdams Peil).
De Zuiderzeewerken zelf hebben zich
buitengewoon goed gehouden. Aan de
Noord-Oostpolderdijk is zeer geringe
schade geconstateerd. De werken van de
Oosterpolder hebben ook enige geringe
6chade opgelopen, maar zich verder goed
gehouden.
en bemanning, naar Bergen op Zoom. De directie van de Visserijen van
het ministerie van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening heeft de
reders van de vissersvloot dringend verzocht, hun sloepen beschikbaar te
stellen voor hulpverlening. De bevelhebber van de derde militaire afde
ling verzocht elke particulier, die beschikt over gemotoriseerde vaar
tuigen in de provincie Noord-Brabant, ten Westen van Breda en in de
provincie Zeeland, zich te melden op telefoon 5741 of 5742, kengetal
K 4100, 's-Hertogenbosch.
In de provincie Zuid-Holland staat het
reddingswerk onder leiding van de waar
nemende Commissaris van de Koningin, mr
J. J. R. Schmal, aangezien mr Kesper met
vacanlie in Zweden is. Sinds Zaterdag te
middernacht is len kantore van de provin
ciale griffie onafgebroken gewerkt. Gisteren
zijn alle E.H.B.O.-helpers en helpsters opge
roepen. Het hoofdbestuur van het Neder
landse Rode Kruis heeft Zondagmorgen
reeds uit alle lagen der bevolking aanbie
dingen ontvangen voor hulp in allerlei
vormen, van dijkwerkers, lied.en die met vee
kunnen omgaan, doktoren en oud-verpleeg
sters. padvinders en burgers, die woon
ruimte aanboden. Ook de D.U.W. heeft hulp
aangeboden.
Uit Heemstede vertrok Zondagmiddag een
gezelschap van zestig vrijwilligers, bestaan
de uit advocaten, M.T.S.-ers en andere bur
gers uit Haarlem en Heemstede om hulp te
bieden in de bedreigde Zeeuwse gebieden.
De Nederlandse Jeugdherbergcentrale
heeft alle jeugdherbergen beschikbaar ge
steld voor dakloos geworden personen.
De Nederlandse bond van kermisexploi
tanten heeft kermisgasten opgeroepen om
zoveel mogelijk woonwagens ter beschik
king te stellen voor gezinnen, die door' de
overstromingen dakloos zijn geworden.
De burgemeesters der getroffen Zuid
hollandse gemeenten kunnen zich voor
hulp in geld of goederen, voor onderdak,
enz. wenden lot de Vrouwelijke Hulpver
lening in Zuid-Holland, p.a. Provinciale
Griffie, Korte Voorhout 1, Den Haag.
tel. 130050. De Vrouwelijke Hulpverlening
staat in voortdurend contact met het Na
tionaal Rampenfonds en het Rode Kruis.
VI
7o lang Nederland bestaat, heeft het een
strijd op leven en dood moeten voeren
tegen het water: zijn beste vriend en tevens
zijn ergste vijand. Door het water is ons
land groot en rijk geworden. Maar het is
verraderlijker dan een vulkaan.
Op 18 November 1421 richtte de St. Eli-
zabethsvloed verwoestingen aan in tal van
plaatsen en deed de Biesbosch ontstaan.
Op 16 October 1502 teisterde een grote
vloed de dijken bij Medemblik, Muiden,
Amsterdam en Spaarndam.
Op 16 October 1508 had Noord-Holland
sterk te lijden: overal breken dijken door.
Op Palmzondag 1509 braken de dijken bij
Schardam door.
Op 24 September 1509 brak de dijk tussen
het IJ en de Haarlemmermeer door.
Op 29 of 30 September 1514 richtte een
hoge vloed in Noord-Holland zware schade
aan, Bij Hoorn en Spaarndam braken de
dijken door.
Op 5 November 1530 braken de dijken bij
Hoorn en Enkhuizen door.
Op 1 November 1570 teisterde een der
grootste overstromingen West-Europa van
hel Kanaal tot aan Jutland. Bij deze aller
heiligenvloed, die vier dagen duurde, liep
het water in Noord-Holland een halve
meter over de dijken, die op vele plaatsen
doorbraken. Een groot gedeelte van Gro
ningen, Friesland en bi.ina alle Zuidholland
se en Zeeuwse eilanden liepen onder water.
Enkele stukken land ginger, voorgoed verlo
ren. zoals delen van verscheidene dorpen
langs de Hollandse kust. de Broodeloos-
polder bij Tholen en het eiland Wulpen bij
Cadzand.
Op 15 Augustus 1597 liep Waterland ge
heel onder ten gevolge van een hoge spring
vloed bij Noord-Westerstorm.
Tn November 1601 joeg een storm uit het
Noordwesten het water in Noord-Holland
tot zulk een hoogte op, dat de dijken op vele
plaatsen bezweken.
Op 22 en 23 Januari 1609 steeg het water
van de Zuiderzee zo hoog, dat een gedeelte
van Amsterdam onder kwam te staan.
Bij de storm van 23 Januari 1610 stond het
water zelfs van Amsterdam tot. Leiden. De
pas drooggemaakte Beemster liep onder
water.
Op Nieuwjaarsdag van 1616 braken de dij
ken van net IJ op drie plaatsen door.
In September 1621 spoelde een water
vloed de Velzerdijk geheel weg. Ook stond
het water tot In Amsterdam.
In Februari 1625 werden Amsterdam,
Haarlem en Monnikendam zwaar geteisterd.
De pas drooggemalen Purmer liep weer
onder water.
De St. Petrivloed op 22 Februari 1651 deed
het IJ voor Amsterdam nog hoger stijgen
dan bij de Allerheiligenvloed van 1570. De
Watergraafsmeer liep onder. Rondom Haar
lem leek het een zee en de omgeving van
Hoorn stond eveneens blank.
Op Sint Nicolaasavond in 1665 bezweek de
IJdijk en Waterland werd in een wezenlijk
waterland herschapen.
Op 4 en 5 November 1675 moest Neder
land een zware stormvloed uit het Noord
westen doorstaan. Noord-Holland, 't Gooi
en Utrecht hadden het zwaar tc verduren.
Vele plaatsen kwamen onder water.
De hoofdcommissarissen en presidenten
van de vereniging ..De Nederlandse padvin
ders". de verkenners van de Katholieke
jeugdbeweging, het Nederlandse Padvind-
stersgilde en de Nederlandse Gidsenbewe-
ging gaven voor alle padvinders en pad-
vindsters in de geteisterde gebieden het
motto: „Geen werk is te groot, geen werk
is te klein". Voorts werd op alle padvinders
en padvindsters in het gehele land een be
roep gedaan, zich ter beschikking te stellen
voor de nationale inzameling.
Zondagochtend werd via de radio bekend
gemaakt. dat de chef van de Generale Staf
al het in werkelijke dienst zijnde beroeps-,
reserve- en dienstplichtig personeel gelast
te, onmiddellijk naar de garnizoenen terug
te keren. De chef van de Luchtmachtstaf
liet eveneens het luchtmachtpersoneel te
rugroepen. De in de kazernes aanwezige
militairen werden geconsigneerd. Het Di
rectoraat Gebouwen, Werken en Terreinen
van de landmacht riep ook het burgerper
soneel op. De colonnes van het Rode Kruis
in Zuid-Holland, Zeeland, Utrecht en N.
Brabant moesten zich gereed houden.
Zondagochtend hebben zich de minister
president. dr W. Drees, de minister van
Verkeer en Waterstaat, mr J. Algera en ir
A. G. Maris, directeur-generaal van de
Rijkswaterstaat naar Dordrecht begeven om
zich van de toestand op de hoogte te stel
len. De leden van Gedeputeerde Staten van
Zuid-Holland, de heren Wittenberg en Jan
sen Maneschijn bezochten gisteren de meest
de damwanden en de vlocdplanken met: vty
zandzakken Ie versterken, hel alle span-voorzien. Extra zuinigheid is ui
nine ontladende bericht, dat het rvalerpeil Krimpenenvaard beslui noodzakel ,k. daar
oncoveer 10 cm was "czakt Gouda had kri- andels deze kabel overbelast wordt en uii-
ongciecr 1» cm was gezant. Gouua nart Kri vaU En dit zqu betekenen dal deze slreek
zonder stroom komt te zitten.
Ter beveiliging van de Schielandse Hoge
Zeedijk werden Zondagmorgen enkele bo
men aan de rivierzijde oïhgezaagd.' Door
ondergrondse werkingen veroorzaakten deze
scheuren in de dijk.
Van Zaterdagavond tot Zondagmorgen zijn
de Goudse brandweer en politie druk in de
weer geweest, gevaarlijke obstakels, die van
de daken van vele woningen dreigden te
vallen, op te ruimen. In de gehele stad zijn
daken van huizen beschadigd. De woningen
aan de rand van de stad hebben veel glas
schade. De Noord-Wester stond pal op de
ruiten. Overigens zijn in Gouda zelf de
gevolgen meegevallen.
getroffen gebieden. Mr L. A. Kesper, de
Commissaris der Koningin in Zuid-Holland,
heeft op zijn vacantie-adres in Zweden be
richt ontvangen van de ramp.
De Nationale Commissie voor Vluchtelin
genhulp doet, mede namens h.et Nationaal
Rampenfonds, een dringend beroep op al
liaar plaatselijke afdelingen om, zo mogelijk
nog in deze week en anders in de volgende
week, in hun gemeente een extra bus- en
ljjstcncollecte te organiseren ten bate van
dc door dc watersnoodramp getroffe
nen, en zich hier met kracht achter
te stellen. De Nationale Commissie voor
Vluchtelingenhulp heeft hiervoor haar or
ganisatie cn apparaat tijdelijk in dienst ge
steld van het Rampenfonds en verzoekt
haar plaatselijke commissies zich ad hoe te
beschouwen als plaatselijke commissies van
het Nationaal Rampenfonds.
De Stichting 19401945 doet gelijktijdig
een beroep op a! haar plaatselijke commis
sies ten bate van deze inzameling. De plaat
selijke afdelingen van de Nationale Com
missie voor Vluchtelingenhulp en van de
Stichting 1940—1945 wordt verzocht, onder
ling contact t.e willen opnemen en plaatse
lijk deze actie gezamenlijk te voeren,
Het Nederlandse Rode Kruis, dat deze op
roep mede ondersteunt, zal via haar afde
lingen een goedereninzameling voor de door
de watersnood getroffenen organiseren.
De Nationale Commissie en de Stichting
19401945 verzoeken haar afdelingen ook
hieraan alle medewerking te willen geven
en zich hiervoor in verbinding te willen
stellen rust de plaatselijke afdelingen van
het Nederlandse Rode Kruis. Voorzover
geen plaatselijke afdeling van het Neder
landse Rode Kruis in een gemeente aan
wezig is, kunnen de goederen rechtstreeks
gezonden worden naar de intendance vn,.
het Nederlandse Rode Kruis, Fluwe1^
Burgwal 19, 's Gravenhage.
De genoemde organisaties doen een be
roep op allen, om niet zelfstandig activi
teiten te ontwikkelen, maar deze langs de
plaatselijke vertegenwoordigingen van ge
noemde organisaties te leiden, opdat een zo
effectief mogelijke bundeling van alle
krachten wordt verkregen, leder, die dus
wil meewerken aan deze actie, wordt ver
zocht zich in verbinding te stellen met deze
vertegenwoordigingen, welker adressen in
het algemeen op de gemeentehuizen bekend
zijn.
Zij, die rechtstreeks gelden willen storten,
kunnen dit doen op giro no 9575, ten name
van het Nationaal Rampenfonds Den Haag.
Haastrechtse brug
stond blank
Spookachtig was ook de situatie bü de
Haastrcchtsebrug, dc toegang naar de wegen
naar Oudewater, Schoonhoven en Krimpen
a. d. IJssel, die omstreeks 2 uur vrijwel
onbegaanbaar was, zodat automobilisten
alleen op eigen risico mochten passeren. Het
water stroomde over de oprit bjj Stohvykcr-
sluis, waarby een gedeelte van het fietspad
werd weggeslagen. Een personenauto, die
hier in het water was blijven steken, ver
dween tot aan dc kap in de golven. Om 5
uur werd het dek van de Haastrcchtsebrug
geheel door het water overstroomd, zodat
voor de brug werd gevreesd. In de loop van
de morgen kon de brug echter weer voor
het verkeer worden vrijgegeven.
Dijkbreuk bij Ouderkerk
In de Krimpenerwaard zwichtte omstreeks
hall'vijf onder dc druk van het water de
IJsseldijk nabij Ouderkerk ter hoogte van
de graanhandel van Gebr. Baas, nadat het
water gedurende enige uren al over de dijk
het pand was binnengedrongen.
Niet alleen in de dorpen langs de IJssel,
maak ook in Stolwijk en Berkenwoude werd
de noodtoestand afgekondigd. Van overal
kwamen vrijwilligers om hulp te verlenen,
die met man en macht aan het werk zijn
gegaan om het gat te dichten. Vrachtauto's,
beladen met zandzakken, reden naar Ouder
kerk om materialen aan te voeren. Daartoe
werd te Stolwijk het zand van een in aanleg
zijnde weg uitgegraven.
Hulp van militairen
Honderden Stolwijkers helpen bij het
vullen der zakken en het transport. Hun
gelederen werden in de loop van de middag
versterkt door militairen, die van verlof
waren teruggeroepen. Het water stroomde
door het gat bij Ouderkerk het achterland
binnen totdat het vanmorgen de Oudeland-
seweg tussen Berkenwoude en Lekkerkerk
bereikte. De gehele polder Oudeland staat
blank. Het water dreigde in de loop van de
middag ook de polder Berkenwoude binnen
te dringen. De bewoners van de Oudeland-
De dijk hield het niet; het vee
wordt gered
(Van
i onzer verslaggevers.)
Een grote colonne veewagens uit Utrecht, Woerden, Rotterdam, Gouda. Leeuwarden,
Bodegraven en andere plaatsen, welke uit de Krimpenerwaard over de Stolwijkse brug
Gouda binnenreed, was het teken dat ook deze polder door het water op de mens werd
veroverd. Op drie plaatsen bij Gouderak, Capelle en Ouderkerk vielen grote galen in
de dijk en met daverend geweld stroomde het water de polder binnen, Met alle moge
lijke materiaal werden ploegen uitgerust om het vee te redden. De dorpen welke onder
lopen zijn Stolwijk, Berkenwoude, Gouderak, Ouderkerk en Bergambacht. Reeds bij
het oversteken van de IJssel blijkt welk een vernielende kracht het water heeft, want
al is de dijk daar nog heel, buitendijks is er weinig heel gebleven.
Auto's, fietsen, paarden voor wagens gespannen, en lopend, de landbouwers soms met
hun juist" uil de stal gehaald vee achter zich aan. zo trekt de bevolking weg. een triest
gezicht, waarbij men de machteloosheid van de mens tegenover de elementen wel zeer
diep voelt. Een trieste Zondag voor de Krimpenerwaard. die straks verlaten en doods zal
liggen, als een onafzienbare zee, slechts onderbroken door bomen en woningen. Ergens
bij Stolwijk loopt een biggetje over de weg, twee kinderen trachten het te vangen, maar
tevergeefs. En de vader, het hopeloze van de toestand inziende, roept ze terug om dan
met zijn gezin zijn woning te verlaten.
Snnntrmo nr«rmisatie 1 betreft, zal de kom vermoedelijk vrij blijven.
spontane organisatie Alleen de buurtën, Ouderkerk. Berkemvou-
i de. Gouderak en een deel van Lekkerkerk
In Sto wijk heerst een koortsachtige druk- Krimpen moorden geëvacueerd. Oudcr-
te. In allerijl ts er een organisatie uit de kc,.k f h J vee h,
grond gestampt. Wagens rijden af en aan.
Nadat on s Anri lira»7 Tgestampt wagens ryaen ai en aan.geheel de lder u,t naar de veehallen in
u^k b,'L^UI.d!" °P het dorpsplein spraken wy de burge- ütrecht. Dag en nacht is het gemeentehuis
was doorgebroken, was het land van
Amersfoort en Utrecht tot aan Haarlem her
schapen in een binnenzee.
Bij de Kerstvloed van 1717 braken de
Assendelver- en Uitgeesterdijken op acht
plaatsen door.
In Mei 1773 werd de Zuiderzee zo hoog
opgestuwd, dal het water over de slaperdijk
bij Spaarndam golfde.
Onberekenbaar was de schade en boven
alle beschrijving de ellende in Holland, ten
eevoiee van de overstromingen op 14 en 15
November 1775. Er was nauwelijks een
stad, die van het water verschoond bleef.
De eilanden Wieringen, Marken, Urk en
Schokland werden geheel overspoeld.
In November 1776 liepen bij Haarlem de
polders onder water.
Op 1, 2 en 3 Februari 1791 werd het ge
bied rondom het IJ zwaar geteisterd.
Op 15 Januari 1808 werden alle huizen
op Marken vernield door de storm en het
water. De Zuiderzeedijk brak op verschei
dene plaatsen door.
Bij de Noordwesterstorm begin Februari
1825 ontstond zulk een overstroming, dat
800 personen en 46.000 stuks vee om het
leven kwamen. De sehade, die deze ramp
aan Nederland bracht bedroeg acht millioen
gulden,
Toen kwam de ramp van 1916, die door
deze nieuwe ramp is overtroffen.
t 'i, Utrecht. Dag en nacht is het gemeentehui:
meester van Gouda die er met een ploeg de d geopend.
I D« burgemeesters hebben een zeer zware
te zien, of hij met zijn mannen hulp kon
bieden, een geste, welke maar al te zeer
op prijs wordt gesteld en aanvaard. In Gou
da is vanmorgen het noodrampendepot in
gericht met 100 bedden om de eerste klap
op te vangen. Allen slaan de handen ineen
taak. Reeds in de ochtenduren begon
evacuatie. De mensen evacueerden met on
bekende bestemming, met andere woorden,
het was het begin. Doch weldra kwam er
een straffere organisatie en werden de men
sen via Gouda-Haastrechl afgevoerd. On-
atjtt v iet vguuutt-ttctaottukitt cttttvuciu. wit-
om de evaeue s te helpen waar zy kunnen. der ;ejciing van polïtiejeeps worden de co-
Op de vry smalle wegen in de waard is - -
het lastig rijden met al die tegenliggers,
maar de politie heeft de zaak goed in han
den en de transporten lopen vlot. Vanmor
gen had burgemeester James, een bijeen^
komst met de dijkgraaf en de hoogheem
raden van Rijnland, teneinde de toestand
te bezien en maatregelen te kunnen treffen,
Gouda zit onder meer zonder drinkwater,
doch de melkfabrieken, welke over eigen
bronnen beschikken, zorgen daar nu voor.
Een groot aantal tankwagens is hiervoor ge-
requireerd.
Niet allemaal
Omstreeks kwart vóór drie was er een
bespreking op het gemeentehuis in Berg
ambacht, waarbij voorlopig besloten werd
om hel vee te evacueren, doch de bevol
king in het dorp, niet. Het water komt
ongeveer een meter boven het zomerpeil te
staan, dus wat de ligging van het dorp
lonnes geleid en waar zich tegenliggers
bevinden ontstaan verkeersknopen.
Verdrinkend land
Het. geeft een eigenaardig gevoel om door
een onderlopende polder te rijden in de we
tenschap dat dit voorlopig de laatste maal
is dat men er rustig kan toeren, Om waar
lijk te beseffen wat het voor een boer oe-
tekent, om zijn boerderij te moeten verla
ten, dient men zelf van het platteland af
komstig te zijn. Wij verlaten Bergambacht
en rijden in de richting van Berkenwoude.
Overal hetzelfde beeld, overal een drukte
van belang. Nu is het zo, dat een gedeelte
van de Krimpenerwaard vrij laag ligt, na
melijk het westelijk deel, waar ook de galen
in de dijk zijn ontstaan. Men heeft er ver
woed gestreden cn wist het gat bij Ouder
kerk van 100 meter terug te brengen op 40
meter. Het was echter tevergeefs.
In het westelijk deel is de evacuatie zo
goed als voltooid en met angst en vreze
wacht men de komende gebeurtenissen af.
Op de erven van vele boerderijen drommen
de koeien samen, wachtend op het ogenblik
dat ze in de transportauto's geladen wor
den. De evacuatie gaat vannacht door, men
kan niet wachten, want het water vloeit.
Verlaten
Berkenwoude leverde weinig nieuws op.
Na de drukte in Stolwijk en Bergambacht
doet het dorpje Berkenwoude al verlaten
aan. Vrouwen en kinderen zijn reeds gro
tendeels weg, de mannen volgen. Langzaam
regelmatig stijgt het water in de vele sloten
en vaarten. Op het dorpsplein drommen
enkele bewoners angstig samen. Ongeveer
honderd koeien zijn hier .samengebracht in
afwachting van hel transport. Angstig
loeien de verschrikte dieren in de strie
mende regen. Nu kunnen wij niet meer
recht door. Op het moment dal wij uitstap
pen tforen wij een bericht binnenkomen over
een boer, die op de rand van het water zit
en zijn 41 koeien nog heeft staan. Onmid
dellijk gaat er een transportwagen heen,
spoedig gevolgd door een tweede, want de
nood is hoog. Er zijn verschillende koeien
net op het nippertje gered. Nog even rijden
wij door, maar reeds spoedig moeten wij
draaien, want voor ons ligt een wijde wa
tervlakte. In de verte, tegen de sombere
lucht, zien wij het torentje van Lekkerkerk.
Op de binnenweg van Berkenwoude naar
Stolwijk liggen de palen van de netspan
ning alle dwars over de sloot. Wij nemen
een man mee die voor het veetransport
moet zorgen. In Stolwijk zal hij nieuwe
veewagens naar Berkenwoude dirigeren.
Als deze wind aanhoudt ziet het er zwart
uit.
Door een totaal verlaten buurt rijden wij
naar Stolwijk. De telefoonverbinding is
reeds verbroken. De luiken van de huizen
zijn gesloten. Dan worden wij even van de
weg gedrongen, want, geescorteerd door
een agent van politie in een DKWtje komt
een bus met werkmensen aan, even later
gevolgd door vier veewagens. Kalmaan vor
deren wij. Als wij later weer in Stolwijk
gearriveerd zijn, waar vele auto's aan,en
afrijden, waardoor we langzaam vorderen
en de weg naar Gouda voor ons openligt,
drukt de chauffeur zijn gaspedaal dieper "in
en snellen wij naar Rotterdam, in de weten
schap dat het morgen in de Krimpener
waard ook mis is.
In Ouderkerk kon men met veel moeite
enkele geïsoleerde gezinnen redden Hier
pakt iedereen, doordrongen van de nood
zakelijkheid ervan, met alle kracht aan. Wij
slaagden er echter niet in de thans reeds
van de buitenwereld afgesloten gedeelten
te bereiken, want het water sneed ons on
herroepelijk de weg al.
sepolder zijn, toen de situatie kritiek werd,
naar Lekkerkerk geevacueerd. Het vee werd
voor zover dat mogelijk was, weggevoerd,
doch veel boeren lieten vee uit de stallen
los met het gevolg, dat de dieren opgejaagd
over de wegen liepen of verdronken.
Bij het opdringende water is Zondag het
grootste gedeelte van de bevolking van
Berkenwoude geëvacueerd. De bejaarden,
de vrouwen en de kinderen zijn naar Berg
ambacht gebracht. De boeren bleven achter
om te redden wat er te redden viel. Zij kre
gen van vee-exporteurs uit vele delen van
het land hulp om hun vee in veiligheid te
brengen. Overal zag men langs de wegen
opgejaagde koeien. Het huisraad van de
boerenhofsteden is zoveel mogelijk op de
verdiepingen opgeslagen. Het water dringt
steeds verder op. Voor alle veiligheid is
men Zondag tegen de middag ook begonnen
met het evacueren van ouden van dagen
en zieken van Stolwijk naar Haastrecht.
Water bij Gouderak
over de dijk
Overal waar het water doordringt, is de
schade zeer groot. Ook langs de Gouderak-
sedyk heerst spanning. Des nachts was de
situatie zeer kritiek. Ook hier sloeg het
water op dc dyk. De huizen langs dc dyk
zijn ondergelopen, zodat de bewoners, voor
zover zij geen veilig onderdak konden vin
den, zich op de bovenverdiepingen moesten
terugtrekken. Er wordt met man en macht
gewerkt aan de versterking van de dyk. De
dyk heeft liet tot nu toe gehouden.
In Moordrecht en Nieuwerkerk a. d.
IJssel hebben de kerkklokken des nachts
geluid om de bevolking te wekken in ver
band met het overstromingsgevaar. Nieu
werkerk liet bovendien de sirene loeien.
Te Moordrecht is nabij de Snellesluis tus
sen Moordrecht en Nieuwerkerk door over
komend IJsselwater een deel van de bin
nenkant van de dijk weggeslagen. De bur
gemeester liet de noodtoestand afkondigen
en riep alle mannelijke inwoners naar het
bedreigde punt, waar zij assistentie kregen
van de te hulp geroepen bewoners van Ze
venhuizen en Moerkapelle. Met uit Wad-
dinxveen aangevoerde klei is het gelukt,
het gat te dichten en de dijk te houden.
In Nieuwerkerk is een gat van 50 me
ter breedte in de Groenendijk langs
de Hollandsche IJssel geslagen. Er werd
energiek ingegrepen.
Ticee motorschepen
dichtten gat in dijk
Om het gat in de dyk te dichten, liet men
twee in dc buurt gemeerde motorschepen in
het gat zinken, dat verder met zandzakken
is opgevuld. Ook in Nieuwerkerk was door
het afkondigen van dc noodtoestand alle
hens aan dek gecommandeerd. De Mariniers
uit Rotterdam kwamen eveneens te hulp.
Met al deze vereende krachten is het gelukt,
de dijk tc houden.
De watersnood heeft ook de stremming van
het treinverkeer tussen Gouda en Rotterdam
tot gevolg gehad. Door de dijkdoorbraak te
Nieuwerkerk stroomde het water de polder
in, waarom het niet vertrouwd werd over
de spoorbaan te rijden, De dienst is daarom
Zóndag bij de aanvang van de treinenloop
stopgezet. Zolang niet vastgesteld kan wor
den, welke invloed het water op de baan
heeft gehad, rijden er geen treinen. De
treinen naar en van de richting Utrech'^
gaan te Gouda in zijn geheel naar en vaif
Den Haag S S. Reizigers naar en van Rotter
dam moesten aanvankelijk via Den Haag.
reizen en daar van het station S.S. naar het
station H.S.M. met de tram gaan. Zondag-
midag om 3 uur is echter een spoor-autobus-
dienst GoudaRotterdam D.P. ingelegd, die
de doorgaande reizigers Rotterdam—'Utrecht
en terug in Gouda overneemt en brengt en
ook het lokale verkeer Gouda—Rotterdam
onderhoudt.
Hachelijke redding
uit Wieldreclxt
Dramatische tonelen hebben zich. Zon
dagmiddag afgespeeld in de overstroomde
polders ten Zuiden van de Wieldrechtse-
zeedijk toen twaalf mannen, vrouwen en
kinderen van de zolders en daken van de
verspreide woningen in deze polders wer
den gehaald. Twee motorvletten van de
marine en van de genie waren in het
woeste weer uitgevaren om deze reddings
poging te ondernemen. Men is er inderdaad
in geslaagd om deze in nood verkerende
mensen aan boord te krijgen.
Maar daarna heeft men hachelijke
avonturen beleefd. De woeste golven sloe
gen steeds meer water in de vletten, zodat
er ten slotte geen hozen meer aan was.
Men is er nog net in geslaagd de verwoeste
spoorbaan tussen Dordt en Breda te be
reiken en men was er amper of de vletten
sloegen om en zonken.
Redders en geredden hebben toen een
zware tocht gehad over de bielzen en de
verwrongen en vertrokken rails van de
verwoeste spoorbaan. Diepe gaten vol
water belemmerde de tocht en van Wiel-
drecht uit is een hulpcolonne over de
spoorbaan de worstelende mensen tege
moet gekomen met lijnen en stokken. Na
drie uur worstelen heeft men eindelijk de
droge grond bereikt, waarna de uitgeputte
redders en geredden liefderijk door om
wonenden zijn opgenomen. De meesten zijn
nadien naar Dubbeldam gebracht.
Laatste vaste verbinding
Walcheren-Zuid-Beveland
verbroken
De laatste verbinding over het vasteland
tussen Walcheren en Zuid-Beveland ^was
vanmorgen verbroken doordat de Nieuw-
landpolöer bij Krabbendijke is ondergelo
pen. Alle polders rond Waspik in de
Langstraat zijn overstroomd. De boeren
hebben met hun vee kunnen vluchten. Drie
huizen zijn ingestort. Het eiland Rozen
burg bleek vanmorgen voor 70 pet onder
water te staan. In de dijk langs de Nieuwe
Waterweg zijn twee gaten geslagen van 60
en 40 meter breed.
De bevolking van St. Philip s 1 a n d
en N i e u w - V os s e m e e r in West-
Brabant worden geëvacueerd. In R a a m s-
d on lts veer in Noord-Brabant zijn on
geveer 800 bewoners geëvacueerd, Twintig
huizen zijn verwoest en het dubbele aantal
is onbewoonbaar geworden. Een baby van
zes weken en een man zijn verdronken. De
gehele vissersvloot van Breskens staat op
het punt zich op weg te begeven naar de
in nood verkerende bevolking van Stel
lendam, die per radio een noodkreet om
hulp de aether had ingezonden. Het weer
was vannacht nog te slecht om uit te varen.
De doden op Texel
Zondagavond laat werd op Texel officieel
bevestigd, dat vier van de inzittenden van
de autobus met werklieden, die op weg naer
de bedreigde plaatsen op het eiland door het
water was overweldigd, de dood hebben
gevonden. Over een vijfde inzittende van
de autobus verkeert men nog in onzeker
heid. Aangenomen wordt echter, dat ook hij
het leven heeft verloren.
t
