Orkaan in Engeland eist
meer dan honderd doden
Passagiersschip voor de
kust van Ierland vergaan
IJSELDIJK OP DRIE PLAATSEN
BEDREIGD, MAAR BEHOUDEN
Rampen in België, Frankrijk en
W est-Duitsland
Grote watersnood in Papendrecht
Mr K. J. Poll ere-burger van Dordt
Mr A. W. Joolen
beëdigd
In één oogopslag
Twee oude mensen in hun huisje
jammerlijk verdronken
Tincontract loopt
op 1 Maart af
Maandag 2 Februari 1953
DE DORDTENAAK
Noodweer in geheel West-Europa
rV
Eisen Nieuwsdienst
LONDEN. Zeker niet minder erg
dan Nederland heelt Engeland te lij
den gehad onder orkanen, stormen en
overstromingen. Ten minste 161 men
sen zijn er in de kustgebieden om het
leven gekomen. 145 worden vermist
en 20.000 zijn dakloos. In minder
hevige mate heeft het noodweer huis
gehouden in België, Frankrijk en
Duitsland. Ook in die landen zijn er
slachtoffers gevallen.
Over een lengte van 250 km heeft het
razende water van de Noordzee de Britse
kustverdediging doorbroken. Voor een
deel heeft de ramp er hetzelfde aanzien
als in Nederland. Huizen zijn in zee ge
stort, boulevards verzwolgen, dijken ge
broken, dorpen geïsoleerd.
Zelfs in het hart van Londen is men
niet voor overstromingen gespaard ge
bleven. Zowel in het Westen, het centrum
en het Oosten van de geweldige stad
staan wijken geheel onder water, maar
het water heeft nergens een zo hoge
stand bereiikt, dat er sprake is van groot
gevaar voor de bewoners. Slechts in en
kele gevallen is men in Londen tot eva
cuatie overgegaan.
Veel ernstiger is de toestand in andere
delen van het land waar men voortdu
rend nog over moet gaan tot massale
evacuatie en nog steeds doden moet ber
gen. Men heeft daar nog volstrekt geen
overzicht over de grootte van de ramp,
maar werkt onvermoeibaar voort met de
bewonderenswaardige discipline die bet
Britse volk eigen is. In de getroffen ge
bieden is het telefoonverkeer grotendeels
gestoord, zodat het zeer moeilijk is om
een overzicht te verkrijgen van de toe
stand. Maar het ls in elk geval zeker dat
het aantal doden nog met vele tientallen
zal stijgen.
Op daken, in bomen
Overal lanigs d'e Noordzeekust van En
geland kon men hetzelfde beeld zien van
mensen in de vreemdste kledingstukken,
roeiende door geheel of half verlaten
dorpen, op zoek naar slachtoffers. Op de
diaken en in bomen zaten gisteravond
nog honderden hun redding af te wach
ten. Duizenden stuks vee zijn omgeko
men, omdat men geen tijd meer had, hen
in veiligheid te brengen. In hoger ge
legen dorpen zitten zowel de particuliere
huizen als de openbare gebouwen vol
vluchtelingen van wie er velen niets meer
bezitten dan hetgeen zij aan hebben.
Om de handen vrij te hebben voor het
reddingswerk en ter verkrijging van een
beter overzicht van de toestand heeft de
politie Zondag een strook langs de kust,
waar het water het ergst had huisgehou
den, afgezet. Die strook is dertig kilo
meter lang en zes breed. Op sommige
plaatsen staat het water er zes meter
hoog. Niemand wordt in dat gebied toe
gelaten, tenzij hij er heel dringende re
denen voor heeft. Men vreest een her
haling van de overstroming.
Hoger dan ooit
De golven boden toen zij op de kust
afstormden een verschrikkelijk schouw
spel. Zij waren hoger dan iemand ooit
tevoren had gezien en wierpen zich op
de zeeweringen met een onvoorstelbaar
geweld. Terwijl de mensen voor hun
leven liepen, stortten him huizen achter
hun rug in zee. Vele vluchtenden wer
den, vooral in het gebied vlak langs de
kust, door het water achterhaald en ver
dronken.
In het kustdorpje Cley zfln er onge
twijfeld vele doden gevallen In de eer
ste minuten van de overstroming. Er
staat nu ver over de twee meter water
in de straten. Overal drijven de kadavers
rond van vee dat in het water is omge
komen. Het is een afschuwelijk gezicht.
Duizenden vrachtauto's en bussen en
ontelbare particuliere auto's zijn uit ge
heel Engeland naar de rampgebieden
vertrokken om de mensen daar in
veiligheid te brengen of te voorzien
van de eerste levensbehoeften. Tien
duizenden militairen zijn de burgerij
te hulp gekomen met bootjes, rubber-
vlotten, voedsel, auto's, radiozenders en
telefoon-apparaten.
Evenmin als het mogelijk is om een
enigszins juiste schatting te geven van
het aantal doden en vermisten, is het
mogelijk om bij benadering te zeggen
hoe groot de schade is. Er zijn zoveel
steden en dorpen door het water
overvallen, dat er op het ogenblik nog
niet eens een gedetailleerde lijst ge
geven kan worden van de plaatsen die
getroffen zijn-.
Nood in België
Ook België heeft zwaar geleden on
der overstromingen, die voor een groot
deel werden veroorzaakt door dijk
doorbraken. Overal langs de Belgische
kust drong het water van de Noordzee
het land binnen, evenals langs de
Schelde. In het Noorden, bij Knokke
en Heyst, moest de noodtoestand worden
afgekondigd. Alle hotels en zomer
huisjes werden geëvacueerd. Na een
paar uur al was er geen telefonische
verbinding meer tussen Brussel en
verscheidene plaatsen langs de kust,
waaronder Oostende. Op vele plaatsen
is de kustverdediging' bezweken, zodat
het water ongehinderd het land kon
binnenstromen. In de dijken langs de
Schelde zijn zes gaten geslagen, waar
van er enige een breedte hebben van
130 meter. De Antwerpse Scheldetun-
nel stond gistermiddag onder water.
Het aantal doden dat er in België is
gevallen staat, evenmin als in Engeland
en Nederland, vast. Het is zeker dat er
aan de kust ten minste zeven mensen
om het leven zijn gekomen. Een van de
slachtoffers is een baby, die door een
rukwind uit de armen van zijn moeder
werd geslingerd, in het water werd ge
worpen en verdronk.
Een oude vrouw kwam om het leven
toen zij viel van een keukenkast waar
zij op was geklommen om te ontkomen
aan het water dat toen al anderhalve
meter hoog stond in de keuken. Zij ver
loor haar evenwicht en kwam in het
water terecht, waar zij verdronk.
Oostende is geheel door het water van
de rest van België afgesneden Electrici-
teit is er niet meer. Twee derden van
de stad staat onder water. Het postkan
toor, de electrische centrale en het
drinkwaterbedrijf zijn bijna geheel door
het water verzwolgen.
Ook de electrische centrale van Ant
werpen staat onder water en is buiten
werking.
Overal in België zijn de verbindingen
gestoord, want ook van sommige kanalen
en rivieren zijn de dijken doorgebroken.
De grote wegen langs de kust, waarbij
ook de grote weg van de Nederlandse
naar de Franse grens, zijn onbegaanbaar.
In de Ardennen ligt het verkeer prac-
tisch stil daar de wegen versperd wor
den door geweldige sneeuwbanken.
En in Frankrijk
In Frankrijk heeft vooral het gebied
langs het Nauw van Calais te lijden
gehad van het zeewater. Bij Calais zijn
honderden hectaren land ondergelopen
toen de zeeweringen het begaven en
enige wegen werden onbegaanbaar. In de
haven werden twee schepen tegen el
kaar geworpen en beschadigd. De machi
nekamer van de grote sluis van Duin
kerken is onder water gelopen en enige
voorsteden van de stad liggen een meter
onder het zeewater. Voor zover gister
avond bekend was, zijn er geen doden
te betreuren.
In West-Duitsland heeft het noodweer
aan ten minste vijf mensen het leven
gekost en een geweldige schade aange
richt. Het verkeer in grote delen van
West-Dultsland is geheel gedesorgani
seerd.
In de steden die in de oorlog zwaar
zijngebombardeerd, is ook nu de schade
het grootst. Vele ruïnes konden het niet
tegen de storm bolwerken en zijn inge
stort of omvergewaaid. De storm was zo
hevig dat een auto eenvoudig werd op
gepakt en met inzittenden en al tegen
een boom werd geworpen. De chauffeur
werd gedood.
Dat het verkeer gedesorganiseerd is, is
grotendeels het gevolg van zware sneeuw
val. Hier en daar zijn de wegen geblok
keerd door een laag sneeuw van meer
dan twee meter dik. Vele anto's en bus
sen werden tijdens de sneeuwstormen in
de steek gelaten.
Ook Zwitserland ligt voor een groot
deel onder een zware vracht sneeuw
die op vele plaatsen het verkeer on
mogelijk maakt. De sneeuwstormen be
reikten hier en daar snelheden van 150-
km per uur.
Het was gistermiddag reeds vroegtij
dig te zien, dat er een hoge waterstand
zou komen. Dat het tot een catastrophe
zou leiden kon toen niemand vermoe
den. De orkaan stuwde het water verba
zend hoog op. Om drie uur was de toe
stand zo critiek, dat alle gemeentena
ren door middel van de brandweersi
rene werden gewaarschuwd voor het
hoge water. En het water bleef met een
verbazend tempo stijgen. De veerpont
op Dordrecht had reeds om 10 uur moei
lijkheden met het aanleggen aan de
Papendrechtse kant.
Vrijwilligers in actie
Om 4 uur werden vrijwilligers ge
vraagd om de toestand in het Westeind
en Hogendijk te verkennen. Onder aan
voering van de heer v. d. Oever werd
Meer dan honderd-en-dertig mensen door
de huizenhoge golven verzwolgen
GLASGOW (Reuter). Terwijl
reddingboten en sleepboten werkloos
in de buurt ronddobberden, is. het Ierse
stoomschip Princess Victoria met 177
mensen aan boord door geweldige gol
ven verzwolgen voor de Oostkust van
Ierland. Meer dan 130 mensen gingen
met het schip mee de diepte in.
Slechts 44 opvarenden zijn gered.
Zes uur had de strijd van het kleine
schip, volgepakt met passagiers, ge
duurd. Toen gaf gezagvoerder James
Ferguson zijn bemanning opdracht om
alles gereed te maken voor het ver
laten van het gehavende schip. De
passagiers moesten zich op het sloe-
pendek verzamelen. En terwijl daar
de boten werden gestreken, gaf de
Princess Victoria de strijd op. In een
paar seconden verdween het 2694 ton
metende schip in de kokende golven.
Honderden mensen sloegen de ramp
gade aan boord van de vele schepen
die zich in de buurt bevonden. Nie
mand was In staat om hulp te bieden.
De zee maakte iedere poging daartoe
onmogelijk. Men kon slechts hopen dat
't mogeljjk zou blijken, een paar over
levenden op te pikken na het vergaan
van het schip.
Al vrij kort na het vertrek Van de
Princess Victoria uit een kleine Schot
se haven de bestemming was Noord-
Ierland geraakte het scheepje in
moeilijkheden. Een hevige storm uit
het Noord-Noordwesten dreef het schip
naar het Zuidwesten, terwijl de nor
male koers ongeveer Oost-West is. De
Princess Victoria werd door de reus
achtige golven en het geweld van de
storm voortgedreven zonder dat er de
geringste kans bestond om va.i koers
te veranderen, laat staan terug te ke
ren naar een veilige haven.
Deur ingedrukt
in waardoor de auto's aan de kade het
achterdek oprijden. Het was het begin
de ramp.
Met man en macht probeerde men de
deuren, waardoor het water naar bin
nen stroomde, te sluiten. Zes mannen,
onder wie de eerste officier MacArlie,
slaagden er in, de deuren te sluiten en
het gevaar leek bezworen. Maar een
paar ogenblikken later al beukte de
zeer weer los en nieuwe pogingen om
hen te sluiten faalden.
Tonnen water sloegen het auto-ruim
binnen. Het werd levensgevaarlijk om
er te werken en de kapitein moest be
vel geven, de pogingen om dé deuren
te sluiten, te staken. Postzakken en
allerlei koopwaar dreven door het ruim.
Het roer was inmiddels ook onklaar
geraakt en het schip was stuurloos ge
worden. Met de minuut werd de toe
stand kritieker. De Princess Victoria
kwam dwarszees te ligigen. Doordat er
zich in de ruimen zoveel water had
verzameld richtte het schip zich steeds
moeizamer en langzamer op wanneer
het weer door een breker was getroffen
en het was ieder van de opvarenden
duidelijk dat het nog maar een kwestie
van minuten was voor het schip ten
onder zou gaan.
in de boten
Toen gaf de kapitein bevel de pas
sagiers in de boten te helpen. Volgens
traditie gingen vrouwen en kinderen
eerst. Terwijl de Princess Victoria die
per en dieper kwam te liggen en steeds
meer slagzij maakte, begon de laatste
faze van het drama.
Er waren zes bruikbare sloepen aan
boord. Slechts drie konden er tijdig
worden gestreken: twee aan stuurboord,
de zijde die het meest van het geweld
van de golven had te lijden, en een
aan bakboord. Een sloep met vrouwen
en kinderen dreef al vrij van het schip.
Tot hun ontzetting zagen de mensen
die nog aan boord waren of zich In de
beide andere boten bevonden, hoe de
sloep weer terug werd gedreven naar
de romp van dc zinkende Princess
Victoria. Een geweldige berg water
nam haar op en verpletterde haar tegen
de wand van het zinkende schip. Onder
de overlevenden bevinden zich geen
of kinderen
Een paar seconden later verdween
het passagiersschip in de golven. Op de
brug stond de gezagvoerder, Zijn ene
hand omklemde de railing. Met de an
dere salueerde hij. Zo zag men hem
ten onder gaan met zijn schip.
Tot de weinige geredden van de ramp
met de Princess Victoria, die tussen de
Schotse kust en Ierland is vergaan
behoren ook deze twee Engelse soldaten
Met bloed en olie overdekt werden sy
aan land gebracht in de Ierse haven
Donaghadee, tvaar zij met veel hete
thee weer wat op hun verhaal konden
komen.
(Eigen telefoto,
per auto de verkenningstocht onderno
men. Even voorbij de opslagplaats van
de fa. Boelen en Van Eesteren was de
dijk aan de binnenkant tot op de helft
weggeslagen over een lengte van onge
veer honderd meter. De verkenners kon
den langs het muurtje nog juist passe
ren. De terugtocht werd over de rijks
weg gemaakt.
De boeren werden gewaarschuwd hun
vee naar de dijk te brengen, want ieder
ogenblik kon de dijlk het begeven. Som
migen zagen de toestand niet zo donker
in en keken eerst de kat uit de boom.
Zy, die direct hom maatregelen namen
waren het best af. De boeren achter de
rijksweg dreven hun vee naar de spoor
lijn bij Sliedrecht, .Intussen bleef het
water stijgen en raasde de orkaan over
de aardoppervlakte.
Doordat de dijk steeds verder afbrok
kelde achtte men het noodzakelijk, de
dorpen in de Alblasserwaard te waar
schuwen. De boeren uit Wijngaarden
brachten hun vee in veiligheid in Slie
drecht. En dat deze voorzorg niet iidel
was zou weldra blijken
De dijk breekt door
Te ongeveer half zeven brak de dyk
door en stroomde het water met donde
rend geweld de Alblasserwaard binnen.
Met een ongelofelijke snelheid steeg het
water in de Alblasserwaard. Zy, die tij
dig hün maatregelen hadden genomen,
bleken juist gezien te hebben. Sommi
gen kwamen tyd te kort en zagen hun
koeien en varkens verdrinken. Geluk
kig is dat percentage niet groot.
Kindje verdronken
De heer .Kraal had juist zijn laatste
koe losgesneden®n de dfjk opgestuurd.
Hfl pakte zyn halfjarig dochtertje uit de
wieg en rende er mee naar buiten. Door
de duisternis misleid kwam hij in een
sloot terecht, verloor het kind, dat jam
merlijk verdronk. Het kind is nog
steeds niet terug gevonden.
Alle inwoners zijn verstoken van
licht, gas en water. Met de gemeente
Sliedrecht werd een overeenkomst aan
gegaan water te leveren. Met een tank
wagen zal aan ieder gezin een emmer
water va-strekt worden.
Honderden soldalen en burgers hebben
met man en macht geiverkt om de dijk
bij Nieuiverkerk aan den IJssel te
behouden.
Pontonniers heipen
De inwoners binnendijks kregen op
eens zoveel water in hun woningen, dat
zij geen kans meer zagen zich in veilig
heid te stellen. Het korps Pontonniers
zond onmiddellijk platboomde vaartui
gen, zodat zij, die in moeilijkheden wa
ren gekomen, met deze vaartuigen wer
den afgehaald. Ook zieken werden naar
kennissen of familieleden overgebracht.
De mensen uit de Veerstoep, Veerweg,
Weteringsirugel, Boezemsingel, die het
water van 50 tot 70 c.m. in him
gen hebben worden geëvacueerd.
Bij een rit langs de dyk van Oost
naar West heerste er een ontzettende
verwarring. We zagen verdronken koei
en, varkens en andere dieren. Van vele
erven waren materialen weggespoeld,
die in een chaos dooreen lagen.
Harde werkers
We zagen honderden mannen naar
het bedreigde punt trekken. Alle vracht
auto's in de gemeente werden gerequï-
reerd om de voorradige materialen, zo
als zakken zand, grint en cement naar
het Westeind te vervoeren. De opdracht
luidde indien mogelyk het honderd me
ter gat zo snel mogelijk te dempen.
Voorlopig zal getracht worden de beide
hoofden voor afbrokkelen te behoeden.
Onder leiding van de heren ir. Blokland
en Dekker staan deze honderden ge
reed zo snel mogelijk handelend op te
treden. Dodh het- water 'is nog steeds
niet tot stilstand gekomen. Bij ons be
zoek aan het gat op Zondag 1 Februari, i
's middags 2 uur, kolkte het water met,
een ontzaglijke vaart de Alblasserwaard
binnen, zodat het ondoenlijk was iets te
ondernemen. Het waditen is op het
ogenblik, dat het water tot stilstand is
gekomen. Dan kan worden begonnen
met het gat te dichten Met dekzei
len zal getracht worden de dyk voor
verdere afbrokkeling te behoeden.
r«g-
Ala uiting van de waardering van het gemeentebestuur voor het vele en
goede werk, dat mr K. J. Poll heeft verricht voor Dordt in zijn functie als ge
meente-secretaris werd mr Poll Zaterdagmiddag op voorstel van B. en W. door
de gemeenteraad begiftigd met de gouden ere-medaille der gemeente, het
geen tevens inhoudt dat aijn naam wordt bijgeschreven op de lijst van Dordtse
ere-burgers.
Burgemeester Van der Dussen schet
ste in zijn afscheidstoespraak mr. Poll
als een nauwgezet ambtenaar, die met
wegcijfering van eigen beiangen heel
zijn werkkracht in dienst van de Dordtse
gemeenschap stelde.
In de dank van het gemeentebestuur
betrok de burgemeester ook mevrouw
Poll, die in de bijzondere raadsverga
dering met bloemen werd gehuldigd.
Mevrouw Traarbach bood namens de
raad bloemen aan en de heer J. G. Ko-
bus, de nestor, vertolkte de dank van
de gemeenteraad. Daaiby overhandigde
spr. een aquarel van Leo Marchand.
Mr. Poll dankte ontroerd voor de
grote eer die hem te beurt viel. Voorts
getuigde de heer Poll van zijn inzicht
omtrent de taak van gemeentesecreta
ris, welk ambt spr. met alle liefde en
overgave heeft vervuld. Daarbij sloeg
mr. Poll alle records van zijn voor
gangers. Spr. bracht dank aan de amb
tenaren en afdelingschef op wie hij kon
bouwen en vertrouwen.
Van de vele genodigden die deze bui
tengewone raadsvergadering bijwoonden,
voerden de oud-burgemeesters de he
ren F. J. de Gaay-Fortman en J. Blee-
ker het woord, waarna dr. J. de Lange,
secretaris der gemeente Utrecht het
woord voerde namens de club van ge
meentesecretarissen
Tenslotte werd in de raadszaal een
receptie gehouden. Tal van Dordtse in
gezetenen, uit kringen van het bedrijfs
leven, culturele en sociale organisaties,
leden van de rechtbank, de Kamer van
Koophandel en de politie maakten van
deze gelegenheid gebruikt persoonlyk af
scheid te nemen van mr. Poll.
In de buitengewone vergadering van
de gemeenteraad Zaterdagmiddag is
mr, A, W. Joolen beëdigd als gemeen
te-secretaris van Dordrecht. Mr. Joo
len legde de vereiste eden af in han
den van de burgemeester, nadat deze
de verschillende artikelen uit de ge
meentewet had voorgelezen.
Mevrouw Joolen was bij deze plech
tigheid aanwezig. Vandaag is de heer
Joolen in dienst getreden. In de raads
vergadering van Dinsdag a.s. zal mr.
Joolen als gemeentesecretaris worden
geïnstalleerd.
Gemeenteraad herdacht de heer G.
de Klerk.
Op de plaats van wijlen de heer G.
de Klerk, fractievoorzitter van de C.H.U.
lag Zaterdagmiddag in de buitengewone
raadsvergadering een tuil witte seringen.
De stoel van heit overleden raadslid was
met rouwfloers omkleed.
De burgemeester heeft in een korte
rede de nagedachtenis van de heer De
Klerk geëerd, welke rede door de raad
en overige aanwezigen staande werd
aangehoord. Daarna nam men een mi
nuut stilte in acht.
Dr A. J. van den Tempel, directeur
wetgeving directe belastingen is tydelïjk
belast met de waarneming van directeur-
'eneraal voor fiscale zaken in algemene
dienst wegens de benoeming van dr W.
H. van den Berge tot staatssecretaris van
financiën.
De tanker Pont Gentille van 2000
ton, voor Franse rekening gebouwd op
de werf van de n.v. Gebr. van der
Werf te Deest by Nymegen is Zaterdag
te water gelaten. De kiel werd gelegd
voor een tanker van 2400 ton voor Rot
terdamse rekening.
De grote Nederlandse natuurkundi
ge prof, dr H. A. Lorenz, die honderd
jaar geleden te Arnhem werd geboren,
is Zaterdag te Arnhem herdacht als een
van onze geestelyke erflaters.
Fransen vragen Britten
om Duitse generaal
PARIJS, De Franse regering heeft
gisteren aan de Britse regering om uit
levering verzocht van generaal Lammer-
dinig, oud-commandant van de SS-divi-
sie Das Reich, van wie men hier aan
neemt, dat hij zich op vrije voeten te
Dusseldorf, dus in de Britse zone van
West-Duitsland bevindt.
Lake Placid, het wintersportcentrum
in de Amerikaanse staat New York is
aangewezen als de plaats, waar in 1955
de wereldkampioenschappen bobsleeën
worden gehouden. Volgend jaar is Cortina
d'Ampezzo in Italië aan de beurt.
Met een krachtige handdruk bezegelde
burgemeester Van der Dussen de uil
reiking van de gouden eremedaille van
Dordrecht, die mr K. J. Poll ereburger
maakte.
waren overvallen en met de schouw
het middel van vervoer in deze
streek de weg naar hogere en daar
mee veiliger oorden hadden ingestegen.
Eigen Nieuwsdienst
BERKENWOUDE. Wanneer de nood het hoogst is, is de redding
nabij. Met deze mededeling stelde de burgemeester van Berkenwoude in de
Krimpenerwaard, de heer M. Gautier, ons gisteravond telefonisch gerust, nadat
wij enkele malen in zijn kleine secretarie krijgsraad hadden gehouden over
de noodtoestand in zijn 950 zielen tellende gemeente. In dit kleine boerendorp,
waarover naarmate de dag vorderde, ondanks de grote drukte van af
en aan Tijdende veewagens een mysterieuze stilte hing, speelde zich de
tragedie af van de vlucht voor het water.
Het water, dat op drie punten van de
IJseldfik zich een weg zocht, opgestuwd
door de niet te temmen orkaan. Als de
Niagara, zo vertelde ons de nog jonge
veehouder Graveland, stuwde het water
by de Gereformeerde kerk door de
IJseldijk; een opening van veertig meter
liet het achter zich, om de zondvloed
doorgang te verschaffen.
Die zondvloed verwoestte in enkele
minuten het stenen huisje van de onge
veer zeventigjarige broer en zuster Rijk
aard, die daar in alle stilte hun levens
avond sleten, ver van het rumoerige
leven van alledag. Een zware storm brak
het leven van beiden wreed af. Niemand
was er getuige van geweest en hun stof
felijke resten rusten in het water, Ne
derlands erfvijand nummer één, die ze
zovele jaren lang in de ogen hadden ge
keken en die hen midden in de nacht
overviel en versloeg.
Maar hoe treurig dit geval ook was,
niemand die er zich verder om kon be
kommeren. De nood drong en in allerijl
werd ieder gealSrmeerd, om verder on
heil te voorkomen. Maar de vloed was
niet te stuiten, tenminste voorlopig niet,
daar, by die kerk, op de Zondag een
bedevaartplaats, op deze Zondag een hel
des doods. Nóg twee gaten' telde de dyk
en met grote inspanning slaagde een
slechts klein aantal stoere werkers erin
deze te dichten. Met zand, met pulp,
met hout, met cementen palen, met
stro, alles was welkom. Het vormde
alles tezamen een waterkering, een dam
voor het behoud van het leven van mens
en dier. Het monster der vernietiging
heeft echter grote sporen achtergelaten
en als een zwaar gewonde slang slin
gert de dijk thans tussen het polderland
enerzyds en het nog steeds bruisende
water anderzijds.
In het middaguur verschenen gisteren
bij de kerk de eerste militairen en met
hun hulp slaagden de burgers er in "de
sleuf te versmallen. Een schuit werd
in de dyk gelegd, een tweede volgde en
hechter werd de basis, waarop militairen
en burgers samen bouwden aan een ves
ting, waartegen de vloed tenslotte te
pletter zou slaan. Zondagavond was het
zover. De dyk was dicht, het grootste
gevaar geweken, dank zij de hulp van
velen.
Bij het ter perse gaan leek het
Van overal
Burgemeester Gautier van Berkenwoude
zei ons Zondagmiddag: ,Jk blijf van
nacht hier. In de toren".
grootste gevaar bedwongen. Het
gevaar voor lijf en goed in het achter
land, waarvan Berkenwoude het meest
bedreigd werd. En vandaar, dat burge
meester Gautier gistermorgen reeds de
evacuatie gelastte van vrouwen en kin
deren. Op en in auto's trokken zy weg
uit het bedreigde gebied, slechts de
nodlgate goederen met zich mee voe
rende. Het was de uittocht der achter
volgden, zoals wij die kennen uit de
jaren 1940-1945. Verkleumd tot in merg
en been trokken zij voort, op weg naar
familie of bekenden in plaatsen als
Haastrecht, Gouda en Schoonhoven.
Maar niet allen gaven gehoor aan de
oproep en in de namiddag moest een
schouw worden uitgerust, om twintig
mensen te bevrijden, die by elkaar be
scherming hadden gezocht, hoog in een
boerderij. Het Uselwater drong echter
steeds meer op en tenslotte moesten
ook zy gevolg geven aan de roepstem
van de bevrijding. Zy volgden het
voorbeeld van velen, die reeds eerder
Niet alleen om het leven van de
mens ging het echter hier; ook omdat
van het dier. En de veestapel vormde
het grootste probleem. W3nt Berken
woude telt negentig boerderyen, en op
elke boerdery staan gemiddeld twintig
koeien. Bovendien maken hier nog een
paar duizend varkens deel van de vee
stapel uit, zodat de burgemeester drin
gend behoefte had aan veewagens. Een
oproep werd uitgezonden en niet tever
geefs. Uit alle windstreken kwamen de
veewagens, die bjj elkaar een lange
reddingscolonne vormden voor het
weerloze dier, dat weerspannig als
altijd de boer nog vele hoofdbrekens
kostte. In de veemarkthallen te Gouda
vonden vele een goed onderkomen.
En temidden van dit drukke verkeer
op het smalle toegangeweggetje naar
Berkenwoude, waar dan hier, dan daar
een verkeersopstopping dreigde, sloeg
telkens weer de regen neer, opgezwiept
door de stormkracht. De noodkreet om
hulp klonk er echter bovenuit en werd
niet misverstaan. Op vrachtwagens en
met autobussen trokken met schoppen
gewapende mannen naar de meest be
dreigde plaatsen, om zo dit nodig
mocht zyn dadelijk de helpende
hand te kunnen reiken en het gevaar
in de kiem te smoren.
Burgemeester bleef
Burgemeester Gautier, bijgestaan door
zyn zoon en zy'n dochters, regelde van
zyn secretarie uit, waar de telefoon niet
stil stond en waar velen om raad en
daad vroegen, de evacuatie. Zijn plaats
was echter in zijn gemeente, waar hy
nu al 33 jaar de scepter zwaait en die
hij niet zou verlaten, zyn laatste toe
vluchtsoord zou zyn de zo juist met
steun van Monumentenzorg gerestau
reerde kerktoren. De gemeentelijke be
scheiden hadden hier reeds een plaats
gevonden, hoog endroog.
Zoals de laatste berichten echter uit
wezen, zou hy niet zo hoog zyn toe
vlucht behoeven te zoeken. Al was hij
by het vallen van de avond wel een
van de weinige burgers in zyn ge
meente, die nog daar waren. De meeste
huizen van zyn burgers waren verlaten,
door luiken afgesloten van de buiten
wereld en in stille afwachting van het
geen komen zouElk huis voor zich
vormde een schakel in de keten van
ellende, welke op meer dan één plaats
door het water en de storm was ver
broken. Een bouwval gaf hier nog
slechts de plaats aan, waar eens kinderen
speelden, de waakhond blafte en de
was te bleken lag. Een tocht door dit
land van de Krimpenerwaard, waarvan
Ouderkerk aan de IJssel byzonder met
het onder dykse land het zwaarst ge-
In Industriegebouw
de eerste brand
Eigen Nieuwsdienst
ROTTERDAM. Voor de eerste maal
is er brand geweest in het Industrie
gebouw aan de Goudsesingel. Om half
drie Zaterdagmiddag dreven dikke rook
wolken uit de grossierderij van de n.v.
v/h J. Lamee op de bovenste verdieping
van de Oostelyke zyvleugel.
De heer Van Leeuwen, huismeester
van het gebouw, stelde de brand-
installatie van het gebouw in werking,
even later voegde de brandweer er twee
stralen van een motorspuit aan toe.
De grote rook- en temperatuurontwik-
keling maakten de bestryding van de
brandende voorraden plastic niet gemak
kelijk, maar na een goed half uur was
het gevaar toch geweken. In het maga
zijn was een vrij grote ravage aangericht.
DEN HAAG (A.N.P.). Volgens In
donesische persberichten zullen de tin
mijnen op Banka met ingang van 1
Maart weer onder beheer van de Indo
nesische regering komen. Het contract
tussen de Indonesische regering en de
n.v. Gemeenschappelyke Mijnbouw-
maatschappij Billiton dat op 1 Maart
1948 werd afgesloten en waarbij het
technische beheer over de tinmynen van
Banka aan de Billiton my. werd over
gedragen, loopt eind Februari van dit
jaar ten einde.
De n.v. Billiton maatschappij in Den
Haag heeft meegedeeld, dat de bespre
kingen nog niet zijn voltooid. De be-
ric" ten, dat het contract niet zal wor
den verlengd, konden dan ook noch
worden bevestigd, noch ontkend.
Mr H. J. Santman te Hengelo her
denkt op 3 Februari de dag, dat hij vijf
tig jaar geleden aan de Leidse universi
teit promoveerde tot doctor in de rechts
wetenschappen.
De holenduif is toegevoegd aan de lyst
van onbeschermde vogels van het vogel-
besluit 1937.
Prof. dr ir H. Gelissen, directeur van
de n.v Provinciale Limburgse Electrici-
teitsmaatschappy te Maastricht, werd te
Arnhem in de algemene ledenvergade
ring van de Vereniging van directeuren
van electriciteitsbedrijven in Nederland,
met algemene stemmen tot voorzitter
gekozen.
troffen was, vertelde meer over de
kracht der natuur dan wetenschappelyke
werken ooit vermogen.
Ook by Schoonhoven leek de toestand
gistermorgen kritiek. In de glasfabriek
De Lek stroomde het rivierwater het
fabrieksgebouw binnen en veroorzaakte
een grote ravage. Eén van de ovens
werd overstroomd en generatoren zijn
buiten werking gesteld. De vloedplanken
hielden het water echter buiten de stad.
De dykdoorbraak by de watertoren
heeft voor Gouda tot gevolg gehad, dat
de iiiwoners van deze stad de eerste
dagen zonder leidingwater zitten. Er zal
in zes wyken van 's morgens zeven tot
's avonds zes uur welwater worden
gedistribueerd.
