Uit alle lagen der bevolking kwamen
spontane reacties tot hulpverlening
Epos van zelfopoffering en weer
stand op de kale polderwegen
Ook de kust van Engeland werd
door een vloedgolf geteisterd
Medeleven is overweldigend
Grootste georganiseerde hulp
verstrekt door land-, lucht
en zeemacht
HULP UIT HET BUITENLAND
P.T.T. paraat
Sneeuwstormen over
Zwitserland
Herinnering aan de Januarivloed van 1916
Maandag 2 Februari 1953
Pagina 3
GETROFFEN GEBIED, 1 Febi'. Onmiddellijk na het bekend wor
den van de verschrikkelijke ramp kwamen meldingen binnen van
niet-getroffenen, die er op gebrand waren daadwerkelijke hulp en
bijstand te verlenen. Deze aanmeldingen groeiden in de loop van
de Zondag aan tot een ontzaglijke stroom. Overal in het land zullen
inzamelingen worden gehouden met het doel de nood der getroffe
nen zo goed mogelijk te lenigen. De grootste georganiseerde hulp
wordt verleend door duizenden militairen. De hoogste autoriteiten
gaven Zondag aan de onder hun bevel staande, met bewegingsvrij
heid of met permissie gegane militairen opdracht onverwijld naar
hun garnizoenen, standplaatsen en inrichtingen terug te keren.
Alle. strijdkrachten zijn onder het centrale bevel gesteld van de
Nederlandse territoriale bevelhebber, de luitenant-generaal D. C.
Buurman van Vreeden en werden door deze ter assistentie aange
boden aan het civiele gezag. Onder de militairen bevinden zich aal
moezeniers en legerpredikanten.
Ook
buitenland springt
de bres
in
Voor zover Zondagnacht bekend zijn
enkele van de voornaamste genomen
maatregelen: 1 Troepen uit Breda, Den
Bosch, Geertruidenberg, Oirschot en
Roosendaal zijn in het bedreigde ge
bied Willemstad en Kruiningen inge
zet. 2 Eenheden van de koninklijke
marine zijn op Walcheren. 3 Marine-
strijdkrachten uit Rotterdam zijn on
derweg naar Middelharnis en Stellen
dam. 4 Troepen uit Den Haag, Utrecht
en Schoonhoven zijn ingezet in Ouder
kerk aan de IJssel. 5 In vele andere
plaatsen staan militaire eenheden ge
reed om op het eerste sein assistentie
te verlenen. De bevelhebbers van de
eerste en derde militaire afdelingen
hebben volledige bevoegdheden troe
pen onder hun bevel in te zetten. De
troepen van de bevelhebbers der twee
de en vierde militaire afdelingen die
nen ter versterking. 6 Vliegtuigen
hebben rubberboten uitgeworpen om
te trachten mensen te redden, 7 Maat
regelen zijn en worden genomen om
de gestoorde verbindingen door inzet
Van militair personeel en materieel
zo spoedig mogelijk te herstellen.
Van de vliegbasis Güze-Riien uit zijn
met Beechcrafts en Harvards-vliegtui
gen vier verkenningsvluchten verricht,
met het doel uitwijkmogelijkheden te
zoeken voor de bevolking. De verken
ningen zijn verricht boven Sleewijk, Wil
lemstand en West-Brabant. Als gevolg
van de noodtoestand staan vliegtuigen
van de luchtmacht op stand-by" op de
basis. In het depot materieel-luchtmacht
te Soesterberg liggen goederen, die kun
nen worden uitgereikt aan de bevolking
van de de geteisterde gebieden. Mobiele
Aato-radiostations van de luchtmacht
zijn ingezet, om de telefoonverbindingen
bij te staan en te ondersteunen. Het
luchtmachtpersoneel van de vliegbasis
Volkei 'en Eindhoven en van het com
mando luchtvaarttroepen te Nijmegen is
ter beschikking gesteld van de Neder
landse territoriale bevelhebber.
Het personeel van de Koninklijke Ma
rine was Zondagavond geheel binnen en
Btaat ter beschikking van de plaatselijke
autoriteiten. Het betreft hier het perso
neel der marine in Rotterdam, Vlissin-
gen, Valkenburg, Amsterdam en Den
Helder. Een mijnen-opsporingsploeg van
de marine in Brielle heeft zich vandaag
reeds verdienstelijk kunnen maken bij
het hulpverleningswerk in Spijkenisse.
Een Mitchell van de marine luchtvaart
dienst is vanmiddag op verzoek van de
burgemeester van Middelharnis opgeste
gen om bij Nieuwe Tonge rubberboten
Uit te werpen boven geïsoleerde boerde
rijen. Er werden drie rubberboten uitge
worpen. Naar de piloot meedeelde is dit
goed gelukt. Twee der boten werden
zelfs tegen de boerderijen geworpen. De
piloot heeft niet meer kunnen waarne
men of er va.n de boten al gebruik werd
gemaakt door de bewoners dezer geheel
door het water geïsoleerde boerderijen.
Een andere Mitchell vloog met rubberbo
ten boven Pattenliorst en Herkingen.
Door de reeds ingevallen duisternis kon
den de boten niet meer worden uitgewor
pen. Wel werden lichtjes waargenomen,
maar een doeltreffende hulpverlening
was hier niet meer mogelijk. Wellicht zal
morgen op ruimere schaal getracht wor
den met het uitwerpen van rubberboten
in de geïsoleerde gebieden hulp te ver
lenen.
RODE KRUIS
Reeds Zondagmorgen vroeg ver
zochten generaal Van Oyen, de com
mandant van het Rode Kruis Corps,
en de heer Van Emden, directeur, alle
colonnes in de provincies Zuid-Hol
land. Zeeland, Noord-Brabant, Utrecht
en Noord-Holland zich gereed te hou
den voor uitrukken met groot mate
rieel. Nog voor 12 uur, toen het dui
delijk geworden was, dat de ramp een
enorme omvang had. waren de mees
te colonnes on weg, het eerst naar het
zwaar getroffen Halsteren.
Op 12 telefoontoestellen van het hoofd
bestuur van het Ned. Rode Kruis kwa
men Zondagochtend aanbiedingen binnen
voor hulpverlening. Deze kwamen uit
alle lagen der bevolking, van doktoren,
dijkwerkers, lieden die met vee kunnen
omgaan, oud-verpleegsters en vele bur
gers, die woonruimte aanbieden. Men
had de indruk, dat ieder wilde heioen zo
veel maar mogelijk was. Een rederij te
Schcveningen stelde een vijftiental sloe
pen ter beschikking van de centrale red
dinginstanties. De sloepen werden van
de in de Scheveningse haven liggende
haringloggers gehaald en per vrachtauto
naar de noodgebicden vervoerd. Meer
reders volgden dit voorbeeld. Wagens
van Van Gend en Loos van de diensten
te Den Bosch, Tilburg, Breda, Goes en
Rotterdam werden spontaan bij de hulp
verlening ingezet. De KNAC deed een
beroep op alle automobilisten om zich
waar dit van nut kan zijn ter beschik
king te stellen van de hulporganisaties.
In het bijzonder meent de KNAC dat zij
zich in de eerstvolgende dagen verdien
stelijk kunnen maken bij de inzameling
van de voor de getroffen gebieden nood
zakelijke goederen als kleding e.d. door
deze naar de centrale punten te vervoe
ren. Het beroep was niet tevergeefs. De
Rotterdamse rivierpolitie begaf zich met
boten naar Goeree. Ook in Doesburg
heeft de oproep tot hulpverlening aan de
getroffen gebieden spontane weerklank
gevonden. Zo vertrok daar Zondagavond
om zeven uur een trailer, beladen met
drie vletten met aanhangmotoren, plus
vijftien personen om deze te bemannen.
Zij meldden zich bij de garnizoenscom- houdt met de toestand, ontstaan door de
mandant te Bergen op Zoom. De ge- overstromingen in Nederland. De Franse
meente Utrecht heeft al haar materiaal
ter beschikking gesteld van het Rode
Kruis. In de loop van Zondagochtend is
een deel van het gemotoriseerde mate
rieel van de reinigingsdienst vertrokken
naar Berkenwoude in de Krimpener-
waard, om daar in nood verkerend vee
over te brengen. Om half zes vertrokken
uit Utrecht 250 studenten met door de
gemeente meegegeven materiaal in ge
meentelijke autobussen naar het West-
land om daar te helpen de dijken te
dichten en te versterken. Een gezelschap
van zestig personen, bestaande uit Haar
lemse advocaten, leerlingen van de
Haarlemse MTS en Heemsteedse vrijwil
ligers uit alle delen van de bevolking,
vertrok Zondagmiddag naar de bedreig
de Zeeuwse gebieden in twee grote mo
torvoertuigen, waarin zij zo lang het
nodig is gehuisvest kunnen blijven. Uit
Aarle-Rixtel vertrok een bus met hel
pers, allen leden van ASV. De bus kwam
vele plaatsen te kort-
Namens landbouworganisaties van
Wieringermeer biedt de burgemeester
van Wieringermeer onmiddellijke hulp
aan voor onderbrenging- van mensen en
vee in zijn gemeente
Ook de afdeling Den Haag van de fe
deratie voor vrouwelijke hulpverlening
bood hulp aan. Uit Warmond gingen
schuiten op weg naar Voorne en Putten.
Voor Vlaardingen en andere plaatsen
werden lampen en nood-aggregaten ge
vraagd voor het werk in de avonduren.
Men hoopte deze te kunnen krijgen van
de Bescherming Burgerbevolking. Ver
scheidene aannemersbedrijven uit het
- noorden des lands hebben hun hulp aan
geboden. Personeel van deze bedrijven
vertrok naar Oudekerk, Abbenbroek en
andere plaatsen. Vanuit Eindhoven ver
trok een karavaan van 10 luxe wagens,
enkele vrachtauto's en drie bussen, be
mand met oud-stoottroeperg en andere
vrijwilligers, uitgerust met rubberlaar
zen van de Bata, naar Breda. Studenten
van het Tilburgse studentencorps Sint
Olaf, die op eigen gelegenheid hulp wil
den bieden, werden door hun senaat
opgeroepen ten spoedigste naar de mili
taire politie te Zevenbergsche Hoek te
gaan. Dit gold ook voor de studenten
van de hogere textielschool te Tilburg;
honderdvijftig studenten zijn reeds te Ze
venbergsche Hoek.
DE JEUGD
De hoofdcommissarissen en presi
denten van de vereniging „De Neder-
Ianderse Padvinders", de verkenners
van de katholieke jeugdbeweging, het
Nederlandse padvindstersgilde en de
Nederlandse gidsenbeweging vroegen
alle padvinders en padvindsters in de
geteisterde gebieden, die ongetwijfeld
alle hulp verlenen, die nodig is, dit
te doen in samenwerking met de
plaatselijke instanties. Het motto voor
deze hulp dient te zijn: „Geen werk is
te groot, geen werk is te klein".
Voorts wordt op alle padvinders en
padvindsters in het gehele land een
beroep gedaan zich ter beschikking te
stellen voor de nationale inzameling,
die voor de geteisterde gebieden zal
worden gehouden, waarbii zij zich on
dergeschikt dienen te weten aan de
van officiële zijde daartoe aangewezen
instanties.
De gemeente 's Hertogenbosch heeft
gezorgd voor zandzakken voor Waalwijk
en Waspik en zes boten naar Dinteloord
gestuurd. Tevens heeft de gemeente ge
zorgd voor materiaal, bestemd voor
noodverlichting in de getroffen gebieden.
Twee textielbedrijven in Enschede
hebben in totaal 12.000 dekens ter be
schikking gesteld van de getroffen ge
bieden, Het nationale postzegelfonds
voor tbc en chronische lijders te Voor
burg heeft 200 lakens en 400 slopen ter
beschikking gesteld voor hulp aan tbc
patiënten en chronische lijders, die daar
aan dringend behoefte hebben. Het sta
dion Feyenoord te Rotterdam is geheel
ingericht als ontvangstcentrum voor eva-
cuë's, die vervolgens zullen worden door
gezonden naar de Ahoyhal. De DUW
heeft de hulp toegezegd van 2000 arbei
ders.
INZAMELINGEN
De Nederlandse bioscoopbond was een
der eerste organisaties, die terstond na
het vernemen van de Inschakeling van
het watersnoodfonds al zijn hulp toe
zegde.
De bond zal o.m. zijn gehele collecte-
De Amerikaanse ambassadeur, de
heer Selden Chapin, heeft aan de mi
nister-president, dr. Drres, zijn harte
lijk medeleven betuigd met de na
tuurramp, welke Nederland heeft ge
troffen. Hij heeft daarbij medege
deeld, dat de Amerikaanse regering
hem gemachtigd heeft aan de Neder
landse regering het aanbod te doen
om Amerikaanse militaire hulpmidde
len te har er beschikking te stellen.
Onmiddellijk na de eerste berichten
over de nationale ramp kwam ook het
apparaat van de CARE de Ameri
kaanse hulporganisatie in volle wer
king getreden.
Reeds Zondagmorgen werden 100
voedselpakketten van 15 kg elk en 65 de
ken-pakketten ter beschikking gesteld.
De CARE zal ook onmiddellijk in het
buitenland een algemene inzameling
houden voor hulp aan de noodgebieden.
De directeur-generaal, de heer Dron-
sart, van het Rode Kruis van België,
heeft het Nederlandse Rode Kruis hulp
aangeboden en verzoekt op te geven, op
welke wijze deze hulp kan worden geëf
fectueerd.
Het Duitse Rode Kruis zal in Den
Haag en Brussel vragen, of het van
dienst kan zijn bij het helpen van slacht
offers van de overstromingen, aldus
heeft de secretaris-generaal van het
Duitse Rode Kruis, Walther Hartmann,
medegedeeld. Het bestuur van het Wcst-
duitse vakverbond, dat zes millioen leden
telt, zal Maandag in Düsseldorf bijeen
komen cm te spreken over maatregelen
om de slachtoffers van de overstro
mingsrampen in Nederland en ook in
België te helpen.
De Canadese ambassade heeft Zon
dagavond het volgende medegedeeld:
„Na een persoonlijk bezoek aan de
door de watersnood getroffen gebie
den van Zuid-Holland, heeft de Cana
dese ambassadeur, mr, Thomas Stone,
de Nederlandse regering doen weten,
dat de Canadezen elke hulp, die in
hun vermogen ligt en die kan bijdra
gen tot verlichting van deze ernstige
en tragische nationale calamiteit zul
len verlenen". Een woordvoerder van
het Ministerie van Buitenlandse Zaken
verklaarde, dat de Nederlandse rege
ring met grote erkentelijkheid heeft
kennis genomen van de boodschap van
de Canadese ambassadeur. De rege
ring stelt dit blijk van medeleven, af
komstig van de vertegenwoordiger van
een land, waarmede Nederland zulke
innige en vriendschappelijke betrek
kingen onderhoudt, buitengewoon op
prijs.
De Britse ambassade verklaarde van
avond: „De Britse zaakgelastigde, de
heer A. C. Stewart, heeft vanavond de
Nederlandse regering medegedeeld dat
de Engelse regering diep medegevoelt
met de nationale ramp, die Nederland
heeft, getroffen en gevraagd welke hulp
Engeland aan Nederland kan bieden.
Britse troepen, welke gelegerd zijn in
het doorgangskamp in Hoek van Hol
land, zijn de gehele dag druk bezig ge
weest de helpende hand te bieden bij de
evacuatie van vluchtelingen en in het al
gemeen met het helpen van de Neder
landse autoriteiten.
Naar de regeringsvoorlichtingsdienst
mededeelt zal de door de ambassadeurs
van Amerika en Canada en de Britse tij
delijk zaakgelastigde (in afwezigheid
van de Britse ambassadeur) aangeboden
hulp voor zover mogelijk worden ver
leend door de Amerikaanse, Canadese en
Britse legers in Duitsland. De regering
heeft dit aanbod dankbaar aanvaard en
zal overwegen in welke mate deze hulp
nodig zal zijn en waar ze kan worden
verleend. De Britse ambassade deelde
Zondagavond mede, dat de Britse admi
raliteit morgen tien helicoptères zal zen
den. Naar de Franse ambassade mede
deelt, is zij gemachtigd te verklaren, dat
Franse regering zich ernstig bezig
regering heeft het voornemen de Neder
landse autoriteiten aan te bieden, dat z(j
twee geniebata.ljons zendt om hulp te
bieden bij dringende werkzaamheden.
Het Franse ministerie van Buitenlandse J deze alle te
Zaken heeft een communiqué gepubli
ceerd, waarin zij verklaard dat het Fran
se gouvernement, ingelicht over de ern-
stige overstromingen die het Neder
landse grondgebied hebben geteisterd,
een bewijs heeft willen geven van haar
solidariteit met een bevriende en ge
allieerde natie door het ter beschikking
stellen van twee bataljons genietroepen.
De Amerikaanse staatssecretaris,
John Foster Dulies, heeft een persoon
lijke telegrafische boodschap aan de
Nederlandse minister van Buitenland
se Zaken doen toekomen, waarin hij
uiting geeft aan zijn verslagenheid
over de ramp, die Nederland heeft ge
troffen. Het telegram zegt: „Ik ben
diep verslagen door de ramp, die uw
land zo plotseling heeft getroffen.
Mijn regering zoekt onverwijld naar
middelen om doeltreffende hulp te
verlenen. Ik bid, dat het ergste voor
bij is en dat veel van 't lijden verlicht
moge zijn als ik u binnen enkele da
gen zal ontmoeten". De ambassade
deelt voorts mede, dat experts van de
Amerikaanse genietroepen te Heidel-
berg naar hier komen om samen te
werken met de Nederlandse genie en
legerautoriteiten.
apparaat in werking stellen. De afdeling
Naarden-Bussum van het Rode Kruis
heeft 5000 gulden ter beschikking ge
steld van het watersnoodfonds.
Het hoofdbestuur Stichting '40/'45
heeft besloten het gehele inzamelingsap
paraat van de Stichting ter beschikking
te stellen van de inzameling, welke ten
bate van de slachtoffers van de over
stromingsramp wordt gehouden. Het
hoofdbestuur verzoekt daarom alle bu
reaux, besturen en medewerkers van de
stichting '40/'45 alle krachten aan te
wenden om deze nationale inzameling
mede te doen slagen.
Het operakoor Bel Canto, dat op Don
derdag 5 Februari een operaconcert in
de concertzaal te Haarlem geeft, zal de
baten van dit concert afdragen aan het
Nationale Rampenfonds. Woensdagavond
speelt Blauw Wit in het Olympisch Sta
dion een vriendschappelijke wedstrijd te
gen Ajax en ook liet batige saldo hier
van wordt aan de getroffenen besteed.
De raad van overleg, samengesteld uit de
katholieke vakbeweging, de christelijke
vakbeweging en het NVV heeft besloten
om door middel van het opwekken van
de leden om enkele uren te gaan over
werken, te trachten een bedrag bijeen te
krijgen ter ondersteuning van door de
ramp getroffenen. Hierover zal op zo
kort mogelijke termijn met de werkge
vers overleg worden gepleegd. Ook heeft
zich een comité gevormd, bestaande uit
Indische Nederlanders en uit in de woon
oorden in Nederland verblijvende Ambo
nezen, tot leniging van de nood.
Het rampencomité te Roermond on
der leiding van de burgemeester stuur
de Zondagavond nog vijfduizend gulden
naar het nationale rampencomité. Mor
gen zullen goederen, speciaal kleding en
dekking, ingezameld worden. De Some-
rense biljartclub Juliana was voorne
mens Maandag haar grote jaarlijkse
teerdag te houden. Er is evenwel beslo
ten het geld, hiervoor beschikbaar, ge
heel af te staan ter leniging van de nood
der getroffenen. Een comité te Har-
dinkxveld, dat gelden wilde inzamelen
om een geschenk aan te bieden aan de
plaatselijke afdeling van het Groene
Kruis, die vijftig jaar bestaat, is omge
vormd tot plaatselijke afdeling van het
Nationale Rampenfonds. Een inzameling
op het Vitesseterrein in Arnhem heeft
Zondag 3000 opgebracht, waarbij
1000 van het bestuur van Vitesse. Tij
dens draverijen te Hilversum is een som
van 1072 bijeen gecollecteerd.
De Nederlandse Jeugdherbergcentrale
heeft alle jeugdherbergen beschikbaar
gesteld voor dakloos geworden personen.
De Nederlandse Katholieke Midden
standsbond heeft een actie ingezet onder
het motto: „Bedrijfsleven helpt bedrijfs
leven", om de middenstandsbedrijven in
de getroffen gebieden te helpen. Het
bondsbestuur heeft duizend gulden gege
ven. De algemene voorzitter van de Ne
derlandse federatie van harmonie- en
fanfarecorpsen zal alle muziekvereni
gingen in Nederland verzoeken, bij hun
leden een collecte te houden.
Uit diverse gemeenten, grote zowel
als kleine, komen berichten binnen
over collecten en inzamelingen van
goederen. Het zou ons te ver voeren,
ermelöen.
De overstromingsramp heeft o.m. te Raamsdonkvecr grote verwoestingen aangericht. Op deze foto een van
beschadigde woningen, waarvan de gehele voorgevel is weg geslagen.
Honderden evacué s in Roosendaal
In de donkere nacht ligt Willemstad vlakbij,
hoe zou het daar zijn
GETEISTERD GEBIED, 1 Febr. Honderden auto's snellen thans (Zondag
nacht) langs Brabants wegen om de nood te lenigen die zo velen zo hard en
zo plotseling heeft getroffen, om hulp te brengen aan mensen die thans alleen
nog hun eigen ellende beseffen. Bij honderden zitten ze thans in Roosendaal,
slachtoffers uit Noord-West-Brabant, beangst over het lot van familieleden,
die ze niet meer gezien hebben en waarvan ze slechts hopen dat ze in veilig
heid zijn. In 't R.K. Militaire Tehuis te Roosendaal liggen honderden mannen,
vrouwen en kleine kinderen, een tafereel van diep menselijke ellende. Vrou
wen die haar man zoeken, een klein meisje, dat moederziel alleen in de vluch
telingenstroom is meegekomen en mannen die somber peinzen over het ver
lies van hun vee en in wanhoop de verte in staren.
De kinderen praten
maar over „het
veule water"
„Ik heb geen plezierige verjaardig ge
had", zei de 75-jarige Elisabeth Blok
land, die in haar beste kleren het water
is ontvlucht en slechts dankbaarheid
toont dat ze de woedende elementen is
hunnen ontkomen. „Als Onze Lieve Heer
maar met een vinger wijst moeten wij
het hoofd buigen", zo zegt ze eenvoudig
en verzoent zich er mee de nacht door
te brengen op een stoel in het R. K. mili
taire tehuis te Roosendaal, waar hon
derden zijn samengekomen.
En het is merkwaardig, hoe ieder hier
na enige tijd herstelt van de zware slag
en manmoedig het lot draagt dat hem
Met beihulp van z.g. ducks werden te Raamsdonkveer de bewoners uit de door het
water bedreigde huizen geëvacueerd.
Het water richtte grote schade aan
en maakte zeer vele slachtoffers
MABLETHORPE, 1 Febr. Een
vloedgolf, voortgedreven door
enorm sterke stormvlagen, heeft
over een afstand van vijftig kilo
meter de dijken in de nabijheid
van Mablethorpe, in Oost-Enge-
land, doorbroken, waardoor het
land over een afstand van 3200
meter van de kust is overstroomd.
Zondagavond waren er reeds 155
doden en 145 vermisten, 20.000
personen zijn dakloos. Er is grote
schade aangericht.
Honderden personen, woonachtig in
gebieden ten noorden en ten zuiden
van Mablethorpe, hebben hun huizen
moeten ontruimen. Zij zijn in vracht
auto's van leger en luchtmacht naar
Loutli, dat dertig kilometer verder in
het binnenland is gelegen, overge
bracht. De politie heeft te Louth een
„hoofdkwartier te velde" gevestigd,
om aan de noodtoestand het hoofd te
bieden.
Te Sutton-on Sea is een hotel vol
ledig vernield. De politie poogde hier,
doch tevergeefs, verbinding te krijgen
met een radio-kuststation van de
Britse marine.
De politie van het graafschap Lin
coln verklaart dat de toestand „zeer
slecht" is.
Een groot gebied tussen Mablethor
pe and het naburige Sutton-on-Sea,
ter lengte van 30 kilometer en over
een afstand van 8 kilometer het bin
nenland in, is door de politie afgezet.
In sommige gebieden staat het water
zes meter hoog.
Men vreest dat velen, die in land
huisjes woonden, om het leven zijn
gekomen. Alle verbindingen in dit ge
bied zijn verbroken. De politie heeft
vergeefs gepoogd door middel van ra
dio-auto's verbinding te krijgen met
de geteisterde dorpen. De redders moe
ten soms tot aan de hals door het wa
ter waden. Een gebied ter lengte van
honderd kilometer langs de kust van
Norfolk is door overstromingen geteis
terd. In een dorpje zijn zeven perso
nen door verdrinking of tengevolge
van ontberingen om het leven geko
men.
In de nabijheid van Wells-on-Sea is
het land tot acht kilometers van de
kust overstroomd. Vissersboten wer
den door het 'geweld van de zee op de
akkers geworpen. Een vijf kilometer
van de kust gelegen hotel is door
krachtige golven geteisterd. Gemeld
wordt, dat vele dorpen onder water
zijn gelopen
Een beambte van het gemeentebe
stuur van Louth reed Zondag in een
vrachtauto door de straten, via een
luidspreker beroepen uitzendend voor
het verlenen van onderdak aan wo
ninglozen.
Het stadhuis van Louth zag er uit,
alsof er een ontruiming in oorlogstijd
had plaats gevonden. Op de vloer la
gen matrassen en dekens. De vluchte
lingen, die in vele gevallen slechts
hun nachtgoed en een overjas aan
hadden, hingen hun natte kleren op
de radiators van de verwarming te
drogen.
Kings Lynn, de grootste stad aan de
Wash, met 24.000 inwoners, heeft de
ergste overstroming van zijn geschie
denis te verduren gekregen. De Ouse,
waaraan deze plaats is gelegen, is bui
ten zijn oevers getreden. Honderden
gezinnen zijn dakloos geworden. Twee
mannen en twee vrouwen zijn om het
leven gekomen, terwijl verscheidene
personen worden vermist. In rubber
boten rond varende vliegers van de
Britse luchtmacht staan de politie bij,
bij het redden van gezinnen van de
daken van hun onder water gelopen
woningen. De vloedgolf heeft hier een
hoogte van ruim tien meter bereikt.
Het water rees in het overstroomde
gebied zo snel, dat vele gezinnen
slechts enkele minuten hadden om
zich in veiligheid te brengen.
Te Clacton-on-Sea, een vacantie-
oord aan de Britse oostkust, zijn bij
na duizend personen door de overstro
mingen afgesneden. Met man en
macht wordt gepoogd hen te helpen.
In dit gebied zijn dijken en vele wo
ningen weggeslagen. Men vreest, dat
velen om het leven zijn gekomen.
De Londense artistenwijk, Chelsea,
is onder water gelopen. Ook een groot
gebied rondom Ipswich, in het Britse
graafschap Suffolk, staat onder water.
De politie heeft hier grieplijders in
veiligheid gebracht. Ongeveer een
derde gedeelte van Harwich staat on
der water.
Zondag tegen de middag waren
reeds minstens 23 lijken geborgen. In
Lincolnshire werden acht doden en in
het dorpje Palling (Norfolk) zeven
doden geteld, onder wie drie kinde
ren. In de vissersplaats Great Yar
mouth kwamen tenminste vier perso
nen om het leven, terwijl een gelijk
aantal het leven verloor in Kings Lynn
aan de Wash. Men vreest dat vele
slachtoffers te betreuren zijn in het
kustplaatsje Cley in Norfolk (685 in
woners), dat 2,5 meter onder water
staat. Politiemannen en militairen po
gen over het ondergelopen land het
geteisterde dorp te bereiken. Een po
litieman verklaarde: „Het was een af
schuwelijk gezicht".
hier door machten, die verre boven het
menselijk verstand uitgaan, is opgelegd.
Men troost elkaar, staat elkaar bij en
het is ontroerend te zien hoe velen hun
eigen leed vergeten als het er om gaat
de medemens een hart onder de riem
te steken.
Men kan slechts een greep doen uit
het veelvoud van menselijke ellende, dat
zich hier voor het oog ontrolt en men
weet niet wat meer imponeert, het kol
kende water en de woedende storm die
nog steeds over de kale vlakte giert, of
het epos van zelfopoffering en mense
lijke weerstand dat hier geschreven
wordt op de kale wegen van het West
brabantse polderland. Blatende kudden
vee dwalen door de donkere nacht, vaak
geleld door kinderen. In de avond rijdt
een jongen van een jaar of vijftien te
paard als een kruisridder voor een kud
de vee, die door enkele kinderen wordt
omringd.
Waarheen gaan zij? Zij weten hetzelf
niet. Weg van het water, weg van de
dreiging die hen midden in de nacht op
schrikte. In de richting van Breda, een
tiental kilometers verder nog we', waar
zeker honderden klaar staan om hen te
ontvangen. Dat weten zij, dat is de on
geschreven wet, die opgeld doet in tij
den dat mensen als nietige wezens voort
gedreven worden naar de plaatsen waar
warmte en veiligheid is.
EERSTE CONTACT
Bij de Moerdijk staat' een jonge mare
chaussee van Zondagmorgen vroef af al
met door de vind opengescheurde lippen
en een gelaat, dat blauw van de kou is.
Hij is het eerste contact met de veilig
heid, dat de bewoners rond de Moerdijk
krijgen als zij er misschien in geslaagd
zijn. het vege lijf te redden. „Er zitten
er daarginds nog een twaalfhonderd te
wachten, zegt' hij en zijn armgebaar
omvat de wijde trieste vlakte, die voor
hem ligt en waarop zich drijvende plan
ken een stuk van een deur en een aan
gespoelde stoel de aanwezigheid van
mensen suggereert. Zojuist zijn er een
paar langs hem heengekomen. Twee
druipnatte mannen en een kind, die zich
via een lange lijn hebben kunnen red
den.
HELPEN
Een militaire auto met een ponton ar
riveert, er springen drie militairen af
die hierheen zijn gedirigeerd. „Wat is
jullie opdracht?" „Wij hebben geen op
dracht". is het antwoord, „wij willen
helpen". Het ponton gaat te water,
maar wordt door de kracht van de wind
weer teruggeworpen.
Nogmaals harder terug, de wind, de
sterren en de golven tegemoet', maar het
is onbegonnen werk. „Slachtoffers?"
vragen wy ook hier. Men weet het niet.
De donkere nacht verbergt alles, en
men kan slechts bidden, dat het de hon
derden daarginds in het water gegeven
mag zijn het vege lijf te redden.
„Slachtoffers?" vragen wij nog weer te
Fijnaart'. Men weet het niet.
„In Heyningen zijn 25 mensen verdron
ken", klinkt een stem, maar ook hij
heeft het weer gehoord en zo gaat het
angstige gerucht de donkere nacht door,
angst brengend en de vraag openlatend
„Is mijn familie er bij?"
WILLEMSTAD
Een donkere nacht by Feijnaart. Een
zwak schynsel komt door de gordijnen
van een huis op de dyk op de plaats
waar de weg naar Willemstad naar be
neden in het water voert. Daarginds, 2,5
km. verder, ligt Willemstad. Maar on
danks deze geringe afstand weet nie
mand in het huis, het café Van Strundel,
hoe het daarginds is. De bewoners zit
ten op de zolders. Enige oude huizen
staan op instorten, doch de mensen
daarvan zyn voorlopig in veiligheid ge
bracht by anderen. Dit hebben twee
jonge mannen verklaard, die Zondagmid
dag door het water wadend aan kwa
men lopen. Maar dat is dan ook het
enige wat Van Strundel weet uit het
stadje, dat reeds zo vele malen zwaar
is getroffen.
„Zijn de pontons daar aangekomen?"
Men kan het slechts hopen, maar rnen
moet zich met angst in het hart afvra
gen, wat in deze stikdonkere nacht een
convooi van 8 pontons in het Hollands
Diep kan uitrichten. Om 7 uur Zondag
avond was het ty weer hoog. En lang
zaam kroop het water tegen de binnen
dijk ten Noorden van Feijnaart' op. Mis
schien moeten wij hier ook nog weg,
zegt Van Strundel, maar voorlopig blijft
hij nog hier zitten, zoals zo velen gedaan
hebben in de vorige nacht, doch die
thans hun verknochtheid aan huis en
haard duur moeten bekopen. Want voor
de tweede maal gaan zij thans de nacht
in, die angstiger is dan elke nacht die zij
zich kunnen herinneren. De 73-jarige
Van de Bogert' uit Zwingelstaan heeft
het nog de nacht van Zaterdag op Zon
dag volgehouden, doch toen moest hy
weg. Zijn vee had hij naar een hoger
gelegen gedeelte vervoerd, maar toen hy
vertrok stond het water al in de boerde
rij. „Het vee zal wel verleren zijn" is
zyn oordeel. En ook van zyn winter
tarwe en zijn aardappelen zal hij geen
profijt meer hebben.
Evenzo staat het met de oude Ende
poel, die met vrouw en drie kinderen en
zyn stokoude schoonmoeder na een barre
tocht veilig in Roosendaal is aangeland.
H. Schreuders uit Lundert werd 's nachts
om drie uur geallarmeerd, doch toen
stond het water al voor zyn deur.
Met vrouw en kinderen is hy overhaast
vertrokken en een uur later stond het
water al twee meter hoog. De kinderen
zyn vol over het avontuur. Voor hen
was het grote evenement dat het schip
„Tien Gemeten" over de dyk in de pol
der is gesmeten en terwijl hun ouders
droevig lachend knikken storten zy hun
hart uit over het „veule water" dat zo
plotseling het land overstroomde.
DEN HAAG. 1 Febr. De directe
generaal der P.T.T. heeft met zijn s
de toestand van de P.T.T.-verbindingen
en de te nemen maatregelen tot het on
derhouden en het herstel er van bespro
ken. Daar de situatie nog zeer onover
zichtelijk Is en slechts incidentele ge
gevens beschikbaar zyn, is het niet mo
gelijk strakke richtlijnen voor de P.T.T.-
dienst uit te vaardigen. De P.T.T.-auto-
riteiten in den lande zullen naar bevind
van zaken handelen. De postdienst zal
gaan werken vanuit een aantal goed
bereikbare knooppunten in of by de
geteisterde gebieden, waarbij bet van
de toestand zal afhangen of van voer-
of vaartuigen gebruik zal worden ge
maakt. Alle P.T.T.-kantoren en stations
in de getroffen of bedreigde gebieden
zullen dag en nacht geopend zyn. Het
P.T.T.-personeel krijgt de uitdrukkelijke
opdracht om ter beschikking te blijven
van de eigen dienst. Het zal zich niet
mogen aansluiten by acties van hulp
verlening buiten de P.T.T.
GENEVE, 1 Febr. Over de Zwit
serse Alpen en de Jura woedden Zon
dag zware sneeuwstormen met een wind
kracht van 100 tot 150 kilometer per
uur. Boven Bern ontlastte zich Zater
dagavond een hevig onweer, gevolgd
door zware sneeuwval.
DEN HAAG, 1 Febr. De Januari
vloed van 1916: duizenden landgenoten
herinneren zich nog deze nationale
ramp, waarbij 16 mensen om het leven
kwamen. In de middaguren van de 13e
Januari stak een zware Noordwester
storm op, die het zeewater opwaarts
stuwde het land in. Vooral in de Nieu
we Waterweg werd het water buiten
gewoon hoog opgejaagd. Van Rotter
dam tot Schoonhoven kwamen standen
voor, hoger dan men bij mensenheuge
nis ooit had. Het zelfde was het geval
langs de Brielse Maas, de Oude Maas,
Noord, Merwede, Dordtsche Kil, Hol
lands Diep en de Amer. In het alge
meen hebben echter de dijken zich hier
toen uitstekend geweerd, zodat rampen
uitbleven en hoegenaamd geen schade
werd aangericht.
Het ergste heeft van deze vloed te
lijden gehad het gebied rondom de Zui
derzee. Ten Zuiden van Monnikendam
bijvoorbeeld werden tie- gaten gesla
gen van 40 tot 60 meter, waardoor het
water met kracht de verschillende laag
gelegen polders binnenstroomde. Alles
moest vluchten, er was geen houden
aan. Aan alle kanten sloeg men alarm,
Edam en Volendam verkeerden in ge
vaar, de Westfriese zeedijk werd be
dreigd, de dijk van de Anna Paulowna-
polder bij de Ewijcksluis bezweek, de
zeer grote polder Waterland was een
onafzienbare watervlakte, van Muiden
was het grootste gedeelte overstroomd.
Bij Baarn brak de Eemdijk door, ten
gevolge waarvan Bunschoten en Spa
kenburg onder water- kwamen te staan,
ten Noordwesten van de lijn Baarn
AmersfoortNijkerkHarderwijk stond
alles blank, van Kampen liepen de la
ger gelegen straten onder. Om de stad
was alles een watermassa, de omstre
ken van Meppel stonden blank, van
Urk liep viervijfde deel onder water, en
zo zou er nog veel meer te noemen zijn.
Het allerergste was de toestand op
het eiland Marken, waar zich ontzet
tende tonelen afspeelden. Hier lieten 16
mensen het leven. Geruime tyd heeft
het geduurd eer het water weer was
terug gedrongen. Later zijn de dijken
verzwaard om te voorkomen, dat an
dermaal zulk een ramp ons volk zou
treffen.