HULP UIT BINNEN- EN BUITENLAND trn Drie buur - gezinnen slachtoffers Ook in Zeeuwsch-Vlaanderen zijn doden te betreuren Er is koortsachtig gewerkt Regen en hagel Water zakt Tien helicoptères Ravage op liet stationsemplacement te Dordrecht ^13 Prins Bernhard in Amerika Overzicht van de nationale ramp DIJK- EN DUIN- DOORBRAKEN TRAGISCH ONGEVAL Commando's ge-isoleerd TWEEDE BLAD MAANDAG 2 FEBRUARI 1953 (Van onze redacteur). rpOEN ROND VIER UUR IN DE NACHT van Zaterdag op Zon- dag de enorme springvloed de Z.-Vlaamse kusten begon te bedreigen, werden de bewoners van enkele gehuchten in de buurt van Graauw en Hontenisse volkomen verrast. In Walsoorden waren de bewoners al om twee uur in de nacht begonnen met hun waardevolle voorwerpen te pakken om zo nodig direct te kunnen vertrekken. De dijk, hoewel zwaar be schadigd, hield het echter. Anders was het gesteld aan de Duivenhoek. Daar begaf de dijk het plotseling en het water, dat met woeste kracht de pol der in stroomde, vernielde huizen en boerderijen. Drie naast elkaar wonende gezinnen werden het slachtoffer. Twee kinderen, resp. 8 en 9 jaar oud van de familie A. Taalman- Matthijssen verdronken, en met hen verdween de moeder in de vloed. Het U-jarig zoontje van de familie kon, zwaar gewond, gered worden. Hij is naar het Ziekenhuis te Hulst vervoerd. I AXER heeft men het lijk van mevr. M. Kinat-Leeraert uit het water kunnen halen. Dan is er nog een echtpaar dat bij de ramp aan ao Duivenhoek het leven verloor. Het is de familie Smit-3Iaas met twee kin deren. Hun lichamen heeft men ech ter niet terug kunnen vinden. In. de kerken werd "s morgens vroeg de noodtoestand bekend gemaakt en de mannen wachtten het einde van de Mis niet af om terstond met de spade gewapend, te hulp te komen. Vanuit Hulst en de omliggende dor pen stroomden honderden mannen en jongens naar Graauw en Honte nisse. Het water was toen weer laag en met koortsachtige ijver trachtte men de dijken, die beschadigd waren te versterken om tegen vijf uur 's mid dags als de vloed weer zou opkomen, het water te kunnen keren. Bij de Baalhoek was de toestand critiek. bij Perkpolder had het water, over de betonnen muren in het dijkje dat de toegang naar de haven afslui ten heen grote gaten gevreten. Bij Osseuisse gaapten enor me. brede en diepe gaten in de zee dijk. Het water had vrij spel in de polders er achter. Paarden werden voor sleden ge spannen en mannen sjouwden tegen de orkaan in met rijshout en bossen stro om de gaten, die nog een kans op herstel van de dijken mogelijk maakten te dichten. Waar de dijken aangevreten waren, lukte dat nog. maar anders was het bij de Duiven hoek. Daar stond op een punt van de dijk. eens de boerderij van de heer van Damme. Het water spoelde huis. schuren en stallen in enkele ogen blikken weg! Een paar wrakstukken, die cp de golven deinden, toonden de plaats van het- ongeluk. Gelukkig hadden de bewoners zich tijdig uit de voeten kunnen maken. Het is niet de eerste maal dat een vloed hen verrast. Het is een gevaarlijk punt. welkt- in de volksmond dan ook wel met de naam Duivclshoek wordt be titeld. HOOGSPANNING 'S jyTIDDAGS kwam er regen en er viel hagel. Met bedenkelijke gezichten keken de mannen van de hulptroepen naar de lucht. De wind moest draaien maar het wilde niet! Honderden mensen had de burge meester van Hontenisse op zijn op roep naar ziin gemeente doen stro men allen gewapend met de spade. Het hoofdkwartier het gemeentehuis in Hontenisse. leidde de hulpverle ning. Walsoorden leek veilig, om streeks het middaguur. Maar Osse- nisse liep meer gevaar. Niet alleen /van de Oostzijde, waar bij Klevershil 'wel zes gaten in de dijk zaten, maar ook van de andere kant. bij Kampen, de voormalige monding van het vroe gere Hellegat. Ir. Hofwegen van Waterstaat gaf om ongeveer half vier het bevel „stop pen mannen en terug! Ik neem de verantwoording niet meer. Het is niet te houden, als de vloed komt!" De honderden mannen gingen terug. De grote gaten konden onmogelijk ge dicht worden en bovendien: de tijd drong. Dc- toestand was niet te overzien. Ook hier in Hontenisse klonken ge luiden over de Duivelshoek. welke wijk onder deze gemeente behoort. Het water stroomde daar reeds des middags om half twee door het gat dat "s nachts geslagen was. Aan dich ten viel niet te denken. Bii Klevers- lui moest afgewacht worden, wat de vloed zou doen. En het Hellegat dreigde. Met de Baal'noek. tussen Walsoorden en Graauw in. was geen verbinding te verkrijgen. De toestand was ook daar critiek. HET MOEST... LUITENANT PLADET van de lucht strijdkrachten. commandant van een ploeg van 67 militairen <die wel dra versterking- zouden krijgen van 200 man is n(ig maar pas terug uit Amerika waar hij eveneens een wa tersnood had meegemaakt. Maar he laas. tegen het critieke uur van de vloed kon men weinig anders doen dan wachten wachten. Bussen van de Z.V.T.M. stonden gereed, zo er i dragen kregen. Met behulp van evacuatie op grote schaal nodig was. Van de dijken in de bedreigde secto ren waren de mensen al weggehaald. Oudere mensen weigerden hun huizen te verlaten en de burgemees ter moest ze soms persoonlijk van de noodzaak gaan overtuigen. werd de bestrating geheel weggerukt. Zodra mogelijk zijn de brandweren van Terneuzen en omliggende plaat sen begonnen de massa's water weg te pompen. Erg veel is het niveau tot nu toe echter nog niet gedaald en een kwart van de bevolking leeft nog in het water. Ook de zeedijken voor de Serlip- penpolder, Othenepolder en Nieuw- Neuzenpolder konden de watermas- ma's niet keren en in de vroege och tend zijn deze drie grote polders in gestroomd. De bewoners van de in de Nieuw-Neuzenpolder gelegen boerde rijen en arbeiderswoningen hebben op de zolder en zelfs op de daken van hun huizen enkele critieke uren mee gemaakt, eer ze door boten van het loodswezen konden worden gered. Veel paarden en vee zijn verdronken. Het meest tragisch is. dat een kind je van vijf maanden in zijn wiegje door het water is verrast. Het ver dronk eer de ouders wisten wat er aan de hand was De zware zeedijk voor de Nieuw- Othenepolder is over een lengte van vele honderden meters volkomen weg geslagen en de daarin gelegen boer derijen staan tot het dak toe in het water. Ook hier is een slachtoffertje te betreuren. Uit het gezin van zes kinderen wist de moeder drie klei nen en de vader twee spruiten te red- dén. Het zesde kind kon men niet te rugvinden Tengevolge van het doorbreken van de zware zeedijken werd Zondagmid- "ig om vier - ri? toc'r.nd ki.tiek, omdat toen de onbeschermde slaper dijken de volle druk van het water te dragen kregen. Met behulp van uit alle achtergelegen plaatsen afkomsti ge vrijwilligers konden met het leg gen van duizenden zakken zand cX meest bedreigde punten toch zo af- doende worden verzekerd, dat geen nieuwe doorbraken plaats vonden. Wel waren dit uiterst kritieke uren, waar bij het droogblijven van Zaamslag, Breskens was Zaterdagnacht de toe stand zeer critiek. Het water stroomde het dorp bin nen. weggedeelten werden wegge slagen. Op de kade werden verschil de huizen ondermijnd. Hotel Alphons Roest scheurde over de hele hoogte doormidden. Drie vissersschepen wer den door de sterke wind op de kade geworpen. De loodsen op de kade had den veel waterschade! Zo ook de goe deren, die daarin lagen opgeslagen Het lager dorpsgedeelte stond onder water. De geestelijken verleenden dis pensatie aan mankrachten inzake het vervullen van de Zondagsplichten. Aannemers en vrachtvervoerder-s stel den materiaal beschikbaar voor de aanvoer van zanden grint. Het hoog water heeft Zondagmiddag op deze punten geen nieuwe doorbraken ver oorzaakt Dc hoogste waterstand bleef beneden de kade. De doorbraak bui ten het dorp werd niet opnieuw be dreigd. De zeedijk van de calamiteuze Hoofdplaatpolder kon 't evenmin hou den. Enige woningen in deze polder zijn weggespoeld. De Thomaspolder was er al even slecht aantoe. Het vergde ontzettend veel inspanning om de zakken zand op de plaats van be stemming le krijgen. Alle beschikbare tractoren en auto's werden gebruikt en ook met paardekracht werden de zakken vervoerd. Om 5.25 uur begaf het de duiker in de Wilhelminadijk te Hoofdplaat, waarna het water het dorp instroom de. De hele nieuw buurt stond na een half na half uur ongeveer 80 onder water. Verscheidene meters hoger dan normaal lag de pont bij Perkpolderhaven. De „balken" zijn aangebracht om te voorkomen, dat dc weg naar KIoos- terzande zal overstromen. Uit Hulst, en andere plaatsen kwamen wagens, volgeladen met bo terhammen. zowel voor de helpers als voor de verschrikte bewoners. Hier en daar stenden groepjes vrouwen de zakdoek tegen de ogen... Hoe de toestand in dé verscly'.len- de polders in Oost Zeeuwsch-Vlaan- ren is. kan onmogelijk op dit ogen blik overzien worden. In de vele tien tallen polders langs de kust was de zaak gisterenavond nog critiek. De vloed van deze nacht \s eveneens met grote vrees tegemoet gezien. Heel de streek heeft zich van zijn beste ztfde laten zien. De deelne ming met de slachtoffers is groot en wie kan biedt hulp. in welke vorm dan ook. Naar men ons later nog be richtte. worden de omgekomen be- wners van de Duivelshoek Woens dag ter aarde besteld. In en rond Terneuzen Tn Terneuzen begon het tot ongeken de hoogte opgezweepte water even na drie uur bij het postkantoor en het gemeente-haventje over de dijken te stromen. In een minimum van tijd stonden alle tussen Noordstraat en Grenulaan gelegen straten blank en vele bewoners van deze buurt wer den door het water, dat hun huizen binnenstroomde, verrast. Tijd om meu bilair enz. naar hoger gelegen ver diepingen of de zolder over te bren gen was er niet. Tegen het hoogst van de vloed stond vrijwel de hele stad, op een kleine uitzondering na in het centrum, blank, terwijl op dat moment in de diepst gelegen straten anderhalf tot twee meter water stond. Door de kracht van het water werd de bakkerij van de heer Verhage mee- I gesleurd en op meerdere plaatsen Axel en Hoek op het spel stonden. Een indruk van de geweldig hevige vloed krijgt men als men weet dar le Terneuzen het zeev ler een hoogte bereikte van 5.10 meter N.A.P. te gen normaal 2.60 meter -f N.A.P. In Wesl-Zeemvsch- Vlaanderen Cadzandhaven staat onder zware druk. De duinen zijn over kliometers lengte aangetast en de glooiende helling :.r een gapende afgrond verr.ni Verderop in de richting Breskens is de di.' op diverse plaatsen ernstig aangetast. Vrijwilligers uit alle >laat- sen zijn reeds Zondagmorgen naar de bedreigde plaatse getrokken, men met zandzakken de weggeslagen gedeelten versterkte. De bunkers, wel ke op vele plaatsen in de duinen stonden, verzakken en gemetselde ver sterkingen spoelen weg. Wel zeer actief toonde zich bij hel bieden van hulp de ploeg uit Oost burg. waar honderden aan de oproep gehoor hebben gegeven. Ongeacht stand en rang. De burgemeester v Oostburg heeft contact opgenomen n de Gistfabriek te Brugge, teneinde de komende dagen de gistvoorziening geregeld te krijgen. Indien andere ge meenten in West Zeeuwsch Vlaande ren daarmee in moeilijkheden zouden geraken kunnen zij zich met de bur gemeester van Oostburg in verbinding stellen. Eventuele doorbraken kunnen door de zgn. slapersdijken aanvankelijk op gevangen worden. Bij Nieuwvliet i: men hiejop reeds aangewezen. Ir QM HALF EEN vannacht be reikte ons uit Terheijden het verheugende bericht, dat op dat tijdstip, gerekend van half twaalf Zondagavond af, het water 8 cm. was gezakt cp de Tysseweg ten Noorden van Wagenberg, in de polder daargelegen. Dit meldde de eigenaar van de daar geisoleerd liggende boerderij. Aan de Noordrand van Terheij den moesten huisgezinnen worden geëvacueerd, doch verder konden de inwoners dezer gemeente in hun woningen blijven. Wel moest de weg van Wagen berg naar Hooge-Zwaluwe van nacht worden afgesloten, omdat een duiker het begeven had. Het is te hopen, dat de val door zet en vanochtend de nieuwe vloed minder hevig zal zijn dan giste ren, in welk geval de hulpverle ning overal met succes zal kun nen geschieden. UIT ENGELAND UNe Britse Ambassade deelde Jj rr <l3i, öc Britse Admiraliteit morgen tien helicoptères zal zenden ter hulp verlening aan de getroffen gebie den. Op het stationsempl. van Dordrecht is een groot gedeelte van het spoor weglichaam ten Westen van het sta tion in de nacht van Zaterdag op Zon dag weggeslagen. Een groot gedeelte van het djjklichaam is geheel wegge spoeld, zodat de rails in de lucht zijn komen te hangen, evenals hier en daar de betonnen voetstukken van de bo venleiding, de hoogspanningspalen staan scheef. Zeer onder de indruk van ramp DRINS BERNHARD is Zaterdagmid- r dag om 17.32 uur Nederlandse tijd op het internationale vliegveld van New-York aangekomen. Zondag sprak Z. K. H. een rede uit ter gelegenheid van de formele stich ting „drie honderd jaar geleden", van Nieuw Amsterdam. Daarna had een receptie plaats. Zondagavond werd 'n diner in de Union Club aangeboden. De Prins was zeer onder de in druk. toen hij het nieuws van de v,-al"mijn regering en rit- Koningin willen dat ik doe", zei hy. Hij liad nog niet gedacht aan verande ring van zijn huidige plannen. Onder de Graauwse Paal in Z.-Vlaanderen stond eens de boerderij van de heer van Damme. Dit bleef er van over, toen het springtij de dijk ver raste. De bewc i konden zich redden. Hoog bezoek in getroffen gebieden ■WAN ALLE KANTEN is hulp aan- geboden in verband met dc na tuurramp, welke ons land trof. Het militaire apparaat is volledig ingeschakeld. Alle militairen op ver lof werden onmiddellijk naar hun standplaatsen teruggeroepen. De hulpverlening geschiedt plaat selijk door dc burgerlijke autoritei ten, geassisteerd door de militairen. Ook de centrale evacuatie-commissie, welke ressorteert onder de Departe menten van Binnenlandse Zaken en Oorlog, is in actie gekomen. De minister-president en de minis ters van Verkeer en Waterstaat, van Binnenlandse Zaken en van Oorlog en Marine, begaven zich naar het geteisterde gebied. In de middag en namiddag bracht H.M. de Koningin zich, vergezeld van Prinses Beatrix, een bezoek aan verschillende geteisterde plaatsen. Een Plan om nog een bezoek te bren gen aan Zeeland moest worden opge geven. Onder meer weid een bezoek ge bracht aan Stolwijk, Lekkerkerk en Krimpen aan de IJssel. De Koningin heeft getracht Dordrecht te bereiken, hetgeen helaas niet mogelijk bleek. Via Vreeswijk heeft H. M. Gorcum kunnen bereiken. Daarna is dc Ko ningin naar Soestdijk teruggekeerd. AMERIKAANS AANBOD. Een beeld van de overstromingsramp in ons land, een opname uit Maas sluis. Uit een der bedreigde huizen wordt met grote spoed kleding noodzakelijke bezittingen gered, gevel heeft het al begeven. FNE AMERIKAANSE ambassadeur, de heer Selden Chapin, heeft aan Dr. Drees zijn hartelijk medeleven betuigd met de natuurramn, welke Nederland heeft getroffen. Hij heeft daarbij medegedeeld, dat de Ameri kaanse regering hem gemachtigd heeft aan de Nederlandse regering het aanbod te doen om Amerikaanse mi litaire hulpmiddelen te harer beschik king te stellen. Foster Dulles zond een telegram van deelneming aan minister Beyen. Experts van de Amerikaanse genie troepen te Heidelberg komen naar hier. om samen te werken met de Nederlandse genie. De Directeur-Generaal van het Rode Kruis van België en het Duitse Rode Kruis hebben hulp aangeboden. Ook is hulp aangeboden van Britse en Canadese kant. De Franse regering bood twee genie-bataillons aan voor de hulpver lening. In de Antillen waren reeds zeven tigduizend gulden bijeengebracht voor de hulpverlening aan Nederland, voordat een Comité van Actie was gestart. De gemeente :s-Hertogenbosch heeft gezorgd voor zandzakken voor Waal wijk en Waspik en zes boten naar Dinteloord gestuurd. Tevens heeft de gemeente gezorgd voor materiaal, bestemd voor noodverlichting in de getroffen gebieden. (vervolg van pag. 1) KIJKDUIN. Groot gat in de duinen, bunkers op instorten. KRUININGEN. Gat in de dijk ge slagen. noodtoestand afgekondigd. KATWIJK. Hotel weggevaagd. KRIMPENERWAARD. Toestand cri tiek. KLUNDERT. Toestand critiek, schip van 80 ton zwerft door de onderge lopen straten, talrijke slachtoffers, honderden mensen nog in gevaar. KWADENDAMME. Blank. KATTENDIJKE. Slechte toestand. KRABBENDIJKE. Bedreigd. mjddelharnis. Vier mensen ver dronken. MAASSLUIS. Een dode in onder lopen slaapkamer. MOERDIJK. Twaalftal slachtoffers. Dijk bij Blauwe Ham doorgebroken, honderden mensen door water inge sloten, toestand hopeloos. NOORDOOSTPOLDER. Dijken ble ken tegen storm bestand, materiële schade aanzienlijk. NOORDWIJK. Boulevard wegge spoeld. NUMANSDORP Hogezandsepolder en Molenpolder onder water, mensen geëvacueerd. NIEUW-VOSSEMEER. Ingesloten. OUDENHOORN. Blank. OUDERKERK. Toestand critiek. OOSTKAPELLE. Dijken doorge broken. OSSENISSE. Verschillende meneer, kwamen om het leven. rttmiXAW ïyAPENDIvECKT. .L/ijk bezweken, ovér vijftig meter, ook Merwededijk doorgebroken. PERNIS. Vluchtende mensen, drij vende olietanken gevaarlijk. Maas stroomde binnen. PETTEN. Hondsbosschezeewering heeft geweld weerstaan, toch een dode te betreuren. RIDDERKERK. Dijkdoorbraak, vier polders ondergelopen, honderd huizen onder water, toestand ernstig, nog meer dijkbreuken, woningen van 4UÜ personen onder water. Dijk die IJssel- monde beschermt, nog intact. ROTTERDAM. Mensen kunnen wo ningen niet bereiken, verkeer stil gelegd. RITHEM. Blank. RILLAND-BATH. Geïsoleerd. RAAMSDONK. Toestand critiek. SCHIEDAM. Door krachtig optreden gevaar gekeerd. STELLENDAM. Grote nood, het reddingswerk groeit de mensen boven het hoofd, velen verkeren in levens gevaar. ook voor Zuid-land werd de meest dringende hulp gevraagd. Ge brek aan motorboten. SLIEDRECHT. Geheel geïsoleerd, toestand hopeloos, oude vrouw ver dronken, aantal stuks vee omgeko men, niet te schatten. Gebied van 1000 HA. onder water, mensen op de zol ders wachten op hulp, staat voor vier-vijfde blank. Mensen zitten in bomen en op daken. Dijkdoorbraak bij Gouderak. SLEEUWTJK. Toestand critiek. Dijk van Bakkerskil doorgebroken. Er zijn enkele slachtoffers. SINT PHILIPSLAND. Zwaar ge troffen. SPIJKENISSE. Polder Oostbroek onder water. SCHEVENINGEN. Enorme ravage. TERNEUZEN. Twaalf boerderijen onder water, geen slachtoffers bekend. Water stad binnengedrongen. (Zie elders). TEXEL. Vier mensen verdronken, deel uitmakend van een -reddings expeditie. TERSCHELLING. Water tot 40 cen timeter in de huizen, VLISS1NGEN. Toestand zeer peni bel, binnenstad door zeewater over stroomd. VEERE. Geheel onder water. VOGELWAARDE. Gehucht Ossenis- se bedreigd door enorme gaten in zeedijk bij Krevershil, gehucht Kam pen, ingang van oude Hellegat ernstig bedreigd. Gehele streek probeerde herstel dijken, is opgegeven. WILLEMSTAD. Ongeveer 1200 men sen ingesloten, wordt geprobeerd me boten le bereiken, geadopteerd door Willemstad (Nederlandse Antillen.» WOLFAARTSDIJK. Geheel over stroomd. WEMELDINGE. Gaten in zeedijk. WASPIK. Bedreigd. WAGENBERG. Vee verdronken. WAALWIJK. Tegen de avond toe stand critiek. IJMUIDEN. Strand weg. ZWIJNDRECHT. Grote gaten in de dijk, alle mannen moeter. helpen. ZUIDLAND. Geëvacueerd. ZEVENBERGEN. Geëvacueerd loag gelegen gedeelten. ZANDVOORT. Duinreep weggesla gen. reddingspost ingestort. ZIJPE. Duindoorbraak van 50 meter geen gevaar Voor achterland. Dit zijn de dijk- en duindoorbraken, zoals ze ons ter ore gekomen zijn: IN ZEELAND: Cadzand. Kruinin- gen Perkpolder. Hansweert, Vlissi;:- gen, Veere, Oost-Kapelie. Arncmui- den en Rithem, Baarland, Kruiningen. en Ellewoutsdijk. Fort Rammekens, Kattendijkc, Wemeldinge. Ossenisse. Hontenisse. Sin: Maartenszee. List ri ijk, Kreekraköam, Sloecam. Hoofd plaat en Sint Philipsland.- IN NOORD-BRABANT: Wi .-f Kruispolder. ..Zevoni*"'?.—" lSi— Moerdij!:. Bei-zon .on Zwoia.—Haiate- verr. CT-'sunurC'cirr. vvoêusdrecht en Sleéuwijk. IN ZUID-HOLLAND: Maassluis. Zwijndrecht, Dordrecht. Rotterdam. Eendrachtöpolde»'. Katwijk, Ouderkerk aan de IJssel, Numansdorp, Middel- harnis en Sommelsdijk, Stellendam. Rozenburg. Spijkenisse. Pernis, Lek kerkerk. Schcveningen, Ridderkerk. Vlaardingen. Schoonhoven. Noordwijk aan Zee. Sliedrecht en Papendrecht, Hcllevoetsluis en Oudenhoorn. IN NOORD-HOLLAND: Texel. Be verwijk, Kamperduin. Abcoude, Noordwijk aan Zee. Znadvoort, Balg- dijk en Kijkduin. Hij „liftte".... PEN TRAC ,CH ongeval heeft zich voorgedaan met een auto van een Rotterdamse zakenman, die zich met een lifter in de auto, onbewust van het grote gevaar, naar dc Moerdijk spoedde. Op ongeveer 8 K.M. van de Moerdijk werd de auto overvallen door het water. De automobilist wist zich na veel moeite te redden, maar zijn lifter is spoorloos verdwenen en ver moedelijk verdronken Reddingstroepen onderweg DOND EEN' UUR in de nacht bc- reikte ons het bericht, dat ren groep mannen van de Commando troepen uit Roosendaal, die naar Ril- land-Bath zijn vertrokken om assis tentie te verlenen, zelf geisoleerd "zijn geraakt. Onmiddellijk werden op de Engelbrecht van Xassaukazerne maat regelen getroffen om de ingesloten manschappen te redden. Oni een uur stonden nieuwe Commandotroepen gereed, die met behulp van boten van de K.MA. pogingen zouden gaan doen om hun makkers te redden. EEN BRITSE treiler, waarvan de ma chine niet meer werkte, wordt tei hoogte van de Hebrïden met 15 opva- I renden vermist. 's Middags om half twee toen de vloed pas opkwam stroomde reeds het Scheldewater door het enorme, onmogelijk te dichten gat in de dijk van dc Kruispolders onder Hontenisse.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - kranten | 1953 | | pagina 2