WATER TEISTERT NEDERLAND
INDRUKWEKKENDE DEMONSTRATIE
TROTSEERDE GIERENDE STORM
EXTRA
EDITIE
Reeds 142 doden - vele duizenden
gebrek aan leiding
ontroerende hulpvaardigheid
VOLKSDAGBLAD VOOR NEDERLAND 12e Jaargang No. 1145
Gebrek aan motorboten
Onoverzienbare
schade
CPN Amsterdam vraagt spoed-
raadsvergadering aan
NI V-ers en EVC-ers betooë^en
eensgezind
Bij nationale rampspoed
nationale hulp!
Oproep van het Dagelijks Bestuur
der CPN
Uitgave C.V. Persorganen
Gebouw Felix Meritis, Keizersgracht 324,
Amsterdam-O.
Gem. Giro-rek. W 5607, Postgiro-rek. 246337
Telefoon 62565 (4 lijnen)
V. 31349, 34831, 37796, 39704
Na 6 uur bezorging tel. 62565
Abonn. 45 et p.w., 2.05 p.m., 5.95 p. kW.
(Inclusief incassokosten)
DE WAARHEID
Maandag 2 Februari 1953
5 cent
(Van onze verslaggevers en correspondenten)
AMSTERDAM, 1 Februari. - Ons land is getroffen door een van de
grootste overstromingsrampen uit de geschiedenis. Een hevige springvloed,
samenvallend met zware stormen uit het Westen en Noord-Westen, heeft
Zaterdagnacht en Zondag op tientallen plaatsen dijkbreuken veroorzaakt.
Het door de orkaan wild opgezweepte water stortte zich met donde
rend geweld op de lage landen langs onze westkust, sloeg door dijken, zee
weringen en duinen heen en overstroomde tal van steden, dorpen en polders.
De zwaarst getroffen gebieden zijn de Zeeuwse en Zuidhollandse eilan
den,' Westelijk ?<loord®rabant, de'pulders^roijaksm Dordrecht en Rotterdam,
benevens de Waddeneilanden. De totale omvang van deze nationale ramp
is op dit ogenblik nog niet te overzien.
Minstens 142 personen zijn gedood, maar elk ogenblik komen berich
ten binnen over nog meer slachtoffers. Vele personen worden nog vermist.
De schade aan eigendommen van de bevolking, aan huizen, gebou
wen, fabrieken en voorradén, aan akkers, weilanden en vee, aan wegen en
spoorwegen loopt in de honderden millioenen guldens.
Onmiddellijk na het bekend worden van de verschrikkelijke over
stromingen hebben duizenden mensen, doktoren, verpleegsters, dijkwer
kers en andere arbeiders, jongeren en ouderen hun hulp aangeboden.
Niet alleen in de geteisterde gebieden zelf, maar ook uit alle delen van
het land kwamen spontane aanbiedingen voor hulp binnen.
Nog tijdens de grote nationale demonstratie in Den Haag van de
Eenheidsvakcentrale tegen de werkloosheid, vertrokken vijf bussen met
werklozen - waaronder een aantal van de veroordeelde arbeiders uit Beerta
en Finsterwolde - naar Dordrecht, om hulp bij de reddingswerkzaam
heden te bieden.
De Eenheidsvakcentrale heeft zich in een oproep tot haar leden
gewend om alle mogelijke hulp te bieden.
DEZE orkaan heeft ons land met overrompelende snelheid
overvallen. De loeiende storm, die soms een snelheid
had van 135 km per uur, joeg muren van water tegen het
land op. Reeds in de voornacht van Zaterdag op Zondag
bezweken in het Zuidwesten van het land tientallen dijken
en berichten over nieuwe doorbraken bleven tot Zondag
nacht onophoudelijk binnenkomen.
Bij Vlissingen had het water zulk een kracht, dat een
gat van 40 meter in de dijk werd geslagen en een groot deel
van de binnenstad blank kwam te staan. Op de laagst ge.
legen punten stond het water drie meter hoog in de straten.
Op andere plaatsen werden dammen en dijken overspoeld
of hele duinenrijen weggevaagd, zoals bij Callantsoog.
In Westelijk Noord-Brabant schijnen de meeste doden
te betreuren te zijn. De dijken werden hier reeds zeer vroeg
in de ochtend van Zondag doorbroken. Het aanstormende
Water verzwolg duizenden hectaren vruchtbaar bouwland.
De bewoners werden door de ramp volkomen verrast en
vele tientallen vonden een jammerlijke verdrinkingsdood.
De Rotterdamse bevolking, oud en jong
vulllen urenlang tot diep in de nacht
zakken met zand. die op vrachtauto's
naar het bedreigde Ridderkerk worden
vervoerd. Prachtige voorbeelden van
vaderlandsliefde In de strijd tegen het
'water. j (Eigen foto)'
lan(i) kwam onder water te staan en
wordt bedreigd.
In de dijk by Rammekens is eveneens
een gat gestoter. op dezelfde plaats als
in de oorlog. Rit them bevindt zich in
grote nood.
Even critiek is de toestand op Zuid-
Beveland. De zeedijken bij de Ellewouds-
dijk, Kattendyko, Baarland en Kruinin-
gen zijn bezweken, waardoor de ene
nolder na de van het
"zoaté'water --L
In de zak van "'"Zuid-Beveland is de
toestand verschrikkelijk. Alom worden
honderden personen geëvacueerd.
Baby voor ogen van moeder
verdronken
TN Zeeuwsch Vlaanderen zijn de dijken
bij Terneuzenj Hoofdplaat, Ossenisse,
Hontenisse en van verscheidene andere
polders doorgebroken. Op Zeeuwsch
Vlaanderen en dit is 't beeld in alle
getroffen gebieden werkt men met
man en macht, Snet elke gezonde hand,
met alle beschikbare middelen om de
ergste gevaren af te wenden.
Zandzakken, brokken steen, stukken
zeildoek, wat men maar bij de hand
heeft, wordt gebruikt om de gaten in
de dijken te dichten, of de dijken, die
langzaam ondermijnd worden door het
doorsijpelende water, te versterken.
Bij Kloosterzande stond het water
Zaterdagnacht zo hoog, dat men de
peilschaal niet meer kon zien. De eerste
dijkdoorbraak was bij Hontenisse met
het verschrikkelijke gevolg, dat twee
huizen letterlijk in het niet verdwenen
en acht personen verdronkën, onder wie
vier kinderen.
Een vader slaagde er slechts niet veel
moeite in zyn zoon te reÖdeh, nadat deze
twee uur met een gebroken been in een
boom had gehangen. Een vrouw uit
Ossenisse, die haar baby in veiligheid
wilde brengen en tot haaf borst door
het water moest waden, zag haar kind
op een noodlottig moment uit haar ar
men weggerukt. De kleine verdronk voor
haar ogen.
Ook in de Nieuwe Neuzen-polder zijn
afgrijselijke ongelukken gebeurd. Het
verraderlijke water drong een huis bin
nen. De ouders snelden naar beneden
om hun kindje te redden, maar de wieg
was al omver geworpen en de baby
verdronk onder de ogen van de wanho
pige ouders.
Noord-Beveland geïsoleerd
/"YM een indruk te geven van de ver-
latentheid en afgeslotenheid van de
overstroomde gebieden geven wij hier
het verhaal van de veerman van het
Katsche veer, die met zijn boot Noord-
Beveland aandeed.
Zover het oog reikte, zag de veerman
niets dan water.
De toestand van de dijk was zeer
slecht en deze brokkelde ten gevolge van
de druk van het water af. Drie huizen,
die ten Oosten van Kats in de Anna-
polder achter de dijk lagen, waren ge
heel weggeslagen. Van de bewoners icas
geen spoor te bekennen. In het water
dreef een deel van de inventaris van de
boerderijen en veel dood vee. De veer
man ontwaarde in de verte enkele vluch
telingen met beddegoed. Hij kon geen
contact met hen krijgen
Voordat zijn verhaal bekend werd,
was er nog letterlijk niets over Noord-
Beveland vernomen.
Toestand in Zuid-Holland
De Krimpenerwaard is voor een deel
overstroomd, voornamelijk door een bres
in de dijk bij Ouderkerk.. De Alblasser-
waard wordt in hoofdzaak uit Westelijke
richting overstroomd door gaten bij Pa-
pendrecht en Sliedrecht. Het eiland IJs-
selmonde heeft het meeste last van
water in het Zuiden.
Dordrecht is in de nacht van Zater
dag op Zondag door enorme water
massa's besprongen. Meer dan de helft
van de stad werd overstroomd; op een
gegeven ogenblik stond het water niet
minder dan 3.80 m boven AP, d.w.z. 50
cm boven de ontzaglijk hoge waterstand
van 1916.
Sirenegeloei en klokgelui
TWEN ALS in Dordrecht werd- in om
liggende plaatsen als Zwijndrecht de
noodtoestand afgekondigd door geloei
van sirenes en klokgelui. Deze onheil
spellende geluiden deden de mensen uit
hun slaap opschrikken. In de aarde
donkere nacht vluchtten de mensen over
haast met nog wat have en goed over
de wegen naar veiliger oorden, of zij
begaven zich naar hoger gelegeni verdie
pingen van hun huizen.
Voor Al te veel mensen kwam de
waarschuwing of hulp te laat
Zo wordt uit Maassluis bericht, dat
een 68-jarige vrouw in een huis aan het
Zandpad door het water werd overrom
peld en ingesloten. Zy heeft nog hulp
trachten te halen, maar kon niet tegen
het geweld van het water op. Zy ver
dronk jammqriyk.
Op dc eerste ..etage van ditzelfde huis
werd Zondagochtend een oude man van
74 jaar geheel in de war door buren in
zijn bed aangetroffen. Hij lag reeds half
in het water. Met moeite kon hij gered
worden.
Maassluis is trouwens als geheel
zwaar getroffen. Op vele plaatsen stond
het water meters hoog. Aan de inboedel
van de bewoners is enorme schade toe
gebracht.
Vele fabrieken zijn beschadigd.
Vlaardingen en Rotterdam
/"AOK in Vlaardigen is de toestand nog
steeds ernstig. Het 8000 ton metende
schip. „Stad Vlaardingen" raakte in de
haven op drift, maar kon met enige
'moeite weer veilig in de kabels gelegd
worden.
In Schiedam is een 33 meter diepe
bouwput ondergelopen.
Rotterdam heeft een vreselijke nacht
doorgemaakt. Niets of in elk geval veel
te weinig vermoedend legden de be
woners van de Maasstad zich Zaterdag
avond ter ruste.
Het water steeg. Aanvankelijk nog
langzaam, maar al sneller en sneller.
Het water werd met millioenen hecto
liters de stad ingespoten. Om ongeveer
half vijf in dë ochtend bereikte het de
hoogste stand.
(Zie verder op pagina 3)
EVC van WSR doet
beroep op directie
Het dagelijks bestuur van het bedrijfs-
bestuur EVC, afdeling Wester Suiker
Raffinaderij, heeft zich Zondagavond
telefonisch tot de directie van dit be
drijf gericht met het verzoek personeel
en materiaal beschikbaar te stellen voor
de noodgebieden. Een en ander met be
houd van loon. Enkele arbeiders van
de WSR zijn reeds Zondagavond naar
de noodgebieden vertrokken.
AMSTERDAM, Zondagavond. Het
districtsbestuur van de CPN, Amster
dam, heeft zich hedenavond tot Burge
meester en Wethouders gewend met liet
verzoek om reeds morgen (dat is dus
Maandag) een raadsvergadering te he
ieggen in verband met de nood in de
getroffen gebieden. Het districtsbestuur
is van mening, dat dë noodgebieden on
middellijk alle steun en hulp van Am
sterdam nodig hebben.
COLLECTE IN AMSTERDAM
Het Rode Kruis houdt vandaag in de
hoofdstad een collecte ten bate van het
Nationale Rampenfonds en het daar
mede verbonden Algemene Rampen
fonds. Collectanten wordt verzocht zich
te melden bij het. Rode Kruis, Paulus
Potterstraat 2, tel. 90952.
Particulieren, die kleren of goederen
willen inzamelen, wordt verzocht zich in
verbinding te stellen met de Sociale
Raad, Herengracht 174, tel. 48344, 45405
en 42547.
Het Wijkcentrum Betondorp is gister
middag reeds op initiatief van de buurt-
afdeling der CPN met een inzameling
begonnen.
Duizenden eisten in Den Haag: Werk voor allen
(Van onze verslaggevers,
DEN HAA(>, 1 Februari..— >j?t noockvqer gaten slecht
onderhonden Nederlandse dijken g-&i.ijjen hatf, ueinoijs'creerdeii van-
daag in Den Haag duizenden en duizenden werklozen en werkenden
voor de eis: Werk voor allen.
De gierende storm, gepaard gaande met ijskoude hagel- en regen
buien, kon de kilometer lange demonstratie, georganiseerd door de
EVC, niet uit elkaar jagen. Met man en macht werden de nationale
vlaggen omhoog gehouden. Tegen de storm in trokken de betogers met
geestdrift en vastberadenheid door de straten van Den Haag naar
het gebouw van de Dierentuin.
Groep voor groep werd in het
gebouw van de Dierentuin door
Frits Reuter, voorzitter van de
EVC, toegesproken. Frits Reuter
wees in zijn korte toespraak op de
nood-toestand in ons land.
„De oorzaak daarvan is, evenals
van de werkloosheid, de regerings-
politiek. Met 176.000 werklozen in
't land heeft de regering nagelaten
voldoende geld voor versterking
van de dijken uit te geven om de
erfvijand van ons volk, het water,
te weerstaan."
Frits Reuter stelde de mannen
uit Rotterdam, die niet aanwezig
konden zijn, als voorbeeld. Zij wa
ren direct met het hulpwerk be
gonnen.
„Wij eisen", riep Frits Reuter
uit, „dat de regering onmiddellijk
millioenen en millioenen voor de
noodgebieden en de slachtoffers zal
uitgeven."
De oproep van Frits Reuter tot hulp
verlening over te gaan verwekte een
grote beweging onder de demonstran
ten. Vrijwilligers werden opgeroepen di
rect naar de noodgebieden te vertrekken.
Vier autobussen werden gecharterd. De
arbeiders stonden te dringen om in één
der bussen te komen.
Onder donderend applaus gaven zich
als eerste vrijwilligers vier werkloze
arbeiders uit Groningen op, die vorige
week tot zware" straffen werden ver
oordeeld, omdat zij hogere uitkering
hadden verlangd.
Propvol met. vrijwilligers, verge
zeld door de communistische Tweede
Kamerleden Henk Gortzak en -Jan
Halten en EVC-bestuurders, trokken
de auto's weg in de richting Rotter
dam.
Deze machtige demonstratie voor
TVE reddingswerkzaamheden werden
bemoeilijkt door een gebrek aan
voertuigen en motorboten. Dit euvel
deed zich trouwens op alle Zuidweste
lijke eilanden gevoelen. De gehele dag
werden via de radio oproepen uitgezon
den van burgemeesters van geïsoleerde
dorpen, waarin dringend om motorboten
werd gevraagd.
In tal van overstroomde dorpen, ste
den en gehuchten hebben de bewoners
uren lang moeten doorbrengen op zol
ders, daken of zelfs in toppen van bo
men. Velen hebben de nacht van Zondag
op Maandag doorgebracht op de zolders
van huizen, die tot aan de dakgoten
onder water staan.
De Zeeuwse eilanden en ook Zeeuwsch
Vlaanderen zijn door de woedende ele
menten van alle kanten tegelykertyd
besprongen.
Zo brak bijvoorbeeld op Walcheren
niet alleen de dijk bij Vlissingen, maar
tegelijkertijd stroomden ook Veere en
andere plaatsen onder. De Sloedam (ver
binding tussen Walcheren en Zuid-Beve-
"TEN verschrikkelijke ramp heeft
Nederland getroffen. De waters
nood van Zaterdag en Zondag heeft
tientallen doden geëist, talloze gezin
nen dakloos gemaakt, arbeiders, boe
ren en middenstanders van hun brood
winning beroofd. Ze heeft een schade
veroorzaakt van naar schatting hon
derden millioenen guldens, waarvan een
groot deel direct drukt op de bewoners
van de getroffen gebieden.
Bij zulk een ramp is er slechts één
weg tot leniging van de nood: natio
nale, centraal georganiseerde hulp.
Het Dagelijks Bestuur van de CPN
heeft vastgesteld dat de regering
niet centraal heeft ingegrepen, maar
de hulp en het reddingswerk, die in de
eerste plaats staatszaak zijn, heeft
overgelaten aan plaatselijke autoritei
ten en particuliere instellingen, dié
onvermijdelijk langs elkaar heen wer
ken. Hierdoor kon de prachtige hulp
vaardigheid die ons volk onmiddellijk
heeft betoond, voor een groot deel niet
tot haar recht komen.
Het Dagelijks Bestuur eist van de
regering, dat deze onmiddellijk over
gaat tot het instellen van een cen
trale raad voor dfi hulpverlening, die
van uitgebreide bevoegdheden wordt
voorzien. Deze raad moet het recht
hebben tot vordering van de benodigde
voertuigen, schepen en levensbenodigd
heden. Hy moet de evacuatie van de
getroffen gezinnen organiseren en
voor deze landgenoten behoorlijke
onderkomens vinden.
Een dergelijke hulpinstantie moet
onmiddellijk de beschikking krijgen
over de benodigde gelden, om, in af
wachting van volledige schadevergoe
ding, de getroffenen van kleding,
levensmiddelen en andere levensbe
hoeften te voorzien en om de schade
aan woningen, werktuigen en land te
herstellen.
Het Dagelijks Bestuur eist van de
regering dat deze onmiddellijk een
groot bedrag ter beschikking stelt om
deze hulpverlening doeltreffend te
maken. Alle andere geldinzamelingen
moeten onder een nauwgezette gecen
traliseerde controle plaats vinden.
Het Dagelijks Bestuur eist tevens,
dat de ondernemers de lonen doorbe
talen van dié arbeiders die door de
overstromingen hun werk verloren
hebben, en dat van overheidswege een
uitkering plaats vindt aan de getroffen
middenstanders, zolang dezen niet in
staat zyn hun bedrijf uit te oefenen.
Het Dagelijks. Bestuur staat op het
standpunt dat de bergings- en her
stelwerkzaamheden snel en doeltref
fend kunnen geschieden wanneer hier
voor DUW-arbeiders tewerk worden
gesteld tegen het volle loon.
Alle maatregelen moeten worden
getroffen om de dijken op de nog be
dreigde punten op afdoende wijze te
versterken, terwijl de onmiddellijk te
beginnen herstelwerkzaamheden er in
het belang van volk en land op ge
richt moeten zijn, om een herhaling-
van rampen als deze te voorkomen.
Het Dagelijks Bestuur stelt de na
oorlogse regeringen Drees e.a., en
in het bijzonder de ministers van Ver
keer en Waterstaat, ten volle ver
antwoordelijk voor deze ramp. Zy heb
ben lijf en goed van de burgerij in de
waagschaal gesteld, door geen acht
te slaan op de waarschuwingen die
reeds jaren lang door deskundigen,
Kamerleden en lagere bestuursinstan-
ties toe hen gericht zijn, en door de
bescherming van het land tegen het
water ten achter te stellen by de alles
verslindende militarisatie.
Het Dagelijks Bestuur van de CPN
roept de arbeiders uit de niet getrof
fen steden en dorpen op, bij bun
directies de vorming van hulpbrigades
aan de orde te stellen, die met werk
tuigen en vervoermateriaal van de
onderneming kunnen worden ingescha
keld bij de reddings- en herstelwerk
zaamheden.
Het doet een beroep op alle voor
uitstrevende mensen, om van de reeds
bewezen hulpvaardigheid nogmaals
biy'k te geven door deel te nemen aan
de nationale inzameling, welke deze
week zal worden gehouden.
HET DAGELIJKS BESTUUR
VAN DE COMMUNISTISCHE
PARTIJ NEDERLAND.
werk, op het moment', dat geheel ons
volk in beroering is over de ramper... die
onvergetëïykTblijven.
Zij waren gekomen uit het uiterste
Noorden van ons land, uit het Zuiden,
uit Twente en Amsterdam, de IJsel-
streek en Zaanstreek.
Uit het Oldambt in Groningen waren
ze in de vroege morgen om zes uur ver
trokken. Met moeite hadden de mannen
en vrouwen zich tegen het noodweer in
naar de halteplaatsen begeven.
Toen zij in Den Haag aankwamen
stroomden regen en hagel onafgebroken
uit èen grauwe hemel neer. Onverzette
lijk begaven de arbeiders, de vrouwen
en de jongeren zich naar de verzamel
plaats, het Jacob van Campenplein.
„We moeten wat doen", zei de schil
der uit Deventer. „Ik ben lid van het
NVV en drie maanden werkloos. Als
we ons koest houden gelooft de rege
ring het wel. Wij zullen allen werk krij
gen als de arbeiders het eens zijn."
„Om werk te krijgen kan er geen ver
schil van opvatting bestaan", merkte een
Haarlemse KAB-er op. Hij vertelde, dat
honderden arbeiders en vrouwen uit
Haarlem gekomen waren. De reiskosten
waren betaald door de werkers in de
bedrijven en door de middenstand.
Op het Jacob van Campenplein kon
men spreken met EVC-ers, NVV-ers en
anders-georganiseerden of ongeorgani
seerden uit het gehele land. Zij allen
waren gekomen door de oproep van de
Eenheidsvakcentrale: Werk voor allen
en behoud van werkgelegenheid.
(Zie verder pag. 2.)
Dicht, op elkaar gepakt staan demon
stranten in stromende regen en ijzige
koude geduldig te wachten, totdat de
deuren van de Dierentuinzaal open
gaan voor de volgende vergadering.
