Tientallen schepen op Noordzee
zonden S.O.S.-seinen uit
Storm gaf de
vol
redders
werk
handen
BOVEN HET GRAUWE WATER STRAALDE
HIER EN DAAR EEN LICHTJE
Zandzakken, klinkers en balen
stro ter bescherming
V
MOEDVAKMANSCHAP, VOLHARDING
Deens schip ternauwernood bij
de Hoek binnengeglipt
Drie oorzaken
GOUDA KON HET IJSSELWATER
NOG BEDWINGEN
Ook Poortugaal
betaalt zijn tol
Maandag 2 Februari 1953
TROUW
Alblottgff
ss
fJ»«l<son<la
Vóctm Putten
Over-
^r^ltokkt*
mutmn»
jpuxèkzvxiüX
Pi AN&
o
i -"Tffi:. -':>«&MWM'Ct-,vj
Tfcoten
(Van onze speciale verslaggever)
Welhaast nog heviger dan op het vasteland
teistert de storm met tomeloos geweld de mensen
op zee. Sinds Zaterdagavond bevinden zich tien
tallen schepen in nood, reddingboten varen onop
houdelijk uit, sleepboten en bergingsboten wagen
zich onder levensgevaar op de woedende baren
om gehoor te geven aan de radeloze noodseinen
van schepen. Het Nederlandse zeemanschap heeft
in de afgelopen 48 uur welhaast ongelooflijke
staaltjes van moed, vakmanschap en doorzettings
vermogen te zien gegeven.
Zaterdagnacht om drie uur was het Guusjen
op Terschelling, waar de sleepboot „Holland" met
zijn honderden paardekrachten reeds onder stoom
lagklaar om op het eerste het beste noodsignaal
zee te kiezen. Het noodsein kwam van het Indiase
vrachtschip „Jala Kety", dat op 80 mijl ten Westen
van Terschelling met een defecte stuurinrichting
en een weggeslagen bakboordanker lag te worstelen
met de onstuimige zee.
Enkele seconden later reeds stoof de
„Holland" 35 met geweldige vaart de
haven van Westersclielling uit, kapitein
Doeksen op de met schuim bespatte
brug en marconist Van Brakel aan de
sterke zender. Wy komen, was het ver
lossende bericht, dat hij de Indiase
Vrachtvaarder seinen kon. Gistermiddag
hebben wö radiotelefonisch contact ge
had met de „Holland".
De tweede marconist vertelde ons, dat
de „Jala Ketu", een vrachtboot van 7180
ton en afkomst,tg uit Bombay Zondag
morgen om half zeven eindelijk was
vastgemaakt na één van de verschrik
kelijkste gevechten, die de mens ooit te
gen de zee heeft geleverd. Vloedgolf na
vloedgolf daverde met ontembare kracht
tegen de slanke, hoge romp van de „Hol
land", de trossen dreigden af en toe als
garendraadjes af te knappen, doch ten
slotte werd de urenlange worsteling
met succes bekroond en kon de vracht
boot op sleeptouw worden genomen
naar Rotterdam.
Alsof de zee kookte
Neen, gemakkelijk hebben de zeelie
den het zeker niet. Het is alsof de zee
kookt, de golven zün witbeschuimd en
een orkaan ranselde de koppen met een
snelheid tussen de 80 en 100 km per uur.
Voor de IJmuidense sluizen lagen Zon
dagmorgen tien schepen, waaronder
twee gTote, die zich eenvoudig niet bui
tengaats durfden wagen. De sleepboot
„Neeltje Jacoba" lag voortdurend on
der stoom om op het eerste noodsein
zee te kunnen kiezen.
Elisabethkroop door
oog van naald
In de nacht van Zaterdag op Zondag
voltrok zich rond de 175 ton metende
kustvaarder „Elisabeth" bijna een ver-
schrikkelük drama, dat ter elfder ure
echter nog goed afliep.
Het. scheepje, dat uit Groningen met
een lading aardappelmeel op weg was
naar Londen, geraakte voor de kust ter
hoogte van Terheide (Monster) in nood.
Het schip kwaim vast te zitten en kon
niet 'bereikt worden door de gealarmeer
de reddingboot. Evenmin bleek het mo
gelijk om een reddinglijn over te schie
ten. De bemanning beleefde enkele zwa
re uren, waarbij zij de dood recht in de
ogen zagen. Er was geen ontkomen aan,
zo scheen het. Toen waagden twee op
varenden zich ten einde raad met zwem
vesten aan in de kokende zee en zij wis
ten wonder boven wonder de vaste wal
te bereiken, waar de bevolking vol angsti
ge spanning het wreede schouwspel van
een woedende zee tegen een weerloos
scheepje gadesloeg. Wat later wist ook
een derde lid van de bemanning de wal
te bereiken, Alleen de 63-jarige schip
per Jonkers was toen nog aan boord en
zijn toestand was zeer ernstig, Danik zij
de opofferende heldenmoed van een in
woner van Terheide, die zich te water
begaf, wist kapitein Jonkers tenslotte
echter ook de veilige wal te bereiken.
De bemanning werd ondergebracht in
een café, waar een arts aanwezig was
en goedgeefse lieden de mensen van dro
ge warme kleren voorzagen. Het schip
zit nog vast op het strand.
Schelde99 op strekdam
gesmeten
De sleepboot van de Internationale
sleepdienst Smit en Co, „Schelde" is in
de nacht van Zaterdag op Zondag in de
Nieuwe Waterweg op een strekdam ge
smeten. De „Schelde" wilde hulp verle
nen 3an de Prinses Beatrix" van de Mü.
Zeeland, die wegens de gierende storm
niet aan de steigers kon komen.
Onmiddellijk na het vergaan van de
-Schelde" liep de reddingboot „Presi
dent Jan Leis" uit de haven van Hoek
Tan Holland uit en nam de bemanning
van de sleepboot over.
Onmiddellijk na het ongeval van de
Hoeveei van deze zandzakken souden
de afgelopen dagen in Nederland zijn
gevuld en versjouwd? Het zijn er dui
zenden en nog eens duizenden. Jonge
lui te Capelle a. d. IJssel vullen de-
sakken met zand dat zij langs de weg
hebben opgegraven. Dadelijk zal een
de zo dringend nodige lading
komen halen.
Het sdhiip, dat aanvankelijk als verlo
ren werd beschouwd is gisteravon door
twee sleepboten vlot getrokken.
Het. lichtschip „Goeree". dat ter hoogte
van IJmuïden in zee ligt, heeft het ook
zwaar te verduren gehad. Zaterdagavond
sloeg een grote waakboei los en Zon
dag ontstond er tijdens een vloedgolf
enorme schade aan boord en dreef het
lichtschip enkele mijlen af. De stuurhut
werd geheel ingedrukt.
Tientallen schepen
in nood
In dc loop van Zaterdagnacht werden
alle loodsdiensten gestaakt. Het aantal
schepen, dat in nood verkeert, liep Zon
dag met het uur op. Van tientallen
schepen kwam een oproep om hulp van
redding- of sleepboot, 't Engelse stoom
schip „Seabrook" maakte water ter
hoogte van Hoek van Holland, het Duit
se ss „Harold Ottens" vroeg Zondag
zeer dringend sleepboothulp, omdat het
stuurloos ronddreef, de zandzuiger
„Ahoy" die een ligplaats had gezocht in
de haVen van Hoek van Holland liep
ernstige schade op door het botsen tegen
de kademuur, de reddingboot „Prins
Hendrik" is uitgevaren om huip te ver
lenen aan het Zweedse schip „Virgo",
dat gestrand is tussen Vlieland en Texel,
bij Vlissingen liep het Belgische schip
„Luxemburg" aan de grond. Het schip
is op eigen kracnt vlot gekomen.
De reddingboot „Brandaris" voer Za
terdagnacht uit om hulp te verlenen
aan de Duitse sleepboot „Gulosen-
fjord".
De sleepboot had de tanklichter „Oder"
op sleeptouw en verloor op circa vijftien
kilometer van Texel deze sleep. Aan
boord van de „Oder" bevonden zich vijf
runners en hun leven liep onmiddellijk
gevaar, omdat, indien de „Oder" op de
verraderlijke gronden zou slaan, schip en
bemanning moesten worden opgegeven.
De sleepboot verloor tenslotte de
„Oder" uit het gezicht en raakte zelf
in de zware grondzeeën In moeilijk
heden en kon geen koers houden. Later
herstelde zich de toestand aan boord
van de sleper en werd zij weer bestuur
baar.
Kotter Ouddorp 17
tegen strand
geworpen
Zaterdagavond omtreeks zes uur
strandde tussen Noordwük en Katwük de
kotter „Ouddorp 17". Het scheepje werd
hoog op het strand geworpen en een
ploeg van de Noordwykse reddingboot
onder leiding van schipper Jan van de
Niet reed onmiddellijk per vrachtauto
over het strand de kotter te hulp. De
redder C. van der Berg begaf zich met
een lijn in zee en wist met bovenmense
lijke inspanning aan boord van de kot
ter te komen.
Hij trof in het logies drie leden var
'de bemanning aan. Zij namen de situatie
nogal kalm op en weigerden van boord
te gaan, hoewel in de loop van Zondag
het scheepje met elke golfslag verder
in de richting van Noordwijk afdreef.
Zondagavond werd de toestand voor de
drie opvarenden onhoudbaar en gingen
zij van boord, Er werd gevreesd, dat het
scheepje by hoog water te pletter zou
slaan.
Zondagmorgen vroeg werden nood
seinen opgevangen van het Deense
stoomschip „Anne Trom", dat op 120 mijl
ten Noorden van Umuiden in nood ver
keerde. Het Nederlandse s.s. „Kota
Agoeng" is het schip ter hulp gesneld.
Het Nederlandse tankschip „Tiba" (5239
ton), dat van Zuid-Amerika naar Rotter
dam onderweg was, heeft dringend
sleepboothulp gevraagd. De roerquadrant
was gebroken. De Deense kustvaarder
„Amman" geraakte Zondag stuurloos en
dreef in snel tempo af in de richting
Hoek van Holland. Sleepbootassistentie
was dringend nodig.
Op ongeveer 7 km ten Zuiden van
Zandvoort gaf de Duitse tanklboot. Julius
Rutgers" Zondagmorgen voor de eerste
maal noodsignalen af en het is tekenend
voor het vreselijke geweld van de zee,
dat enige uren later reeds gemeld kon
worden, dat dit 853 ton metende schip
ter hoogte van Noordwijk hoog op het
9trand terecht was gekomen. Drie van
de 15 opvarenden zijn aan boord geble
ven. De anderen zijn van boord gehaald.
Zaterdagavond voer de reddingboot
„Maria Cornelia Blankenheijm" onder
schipper Jan Minneboo uit Veere uit om
assistentie te verlenen aan het Finse
schip „Bore 6", dat was vastgelopen.
Even later koos ook de reddingboot
„Koningin Wilhelmina" uit Stellendam
zee, doch deze kon het schip niet be
reiken en moest terugkeren. De „Maria
Cornelia" keerde na een wanhopige
strijd met de golven eveneens terug,
nadat de machinist bewusteloos was ge
raakt. Men was van plan om Zondag- j
morgen weer uit te varen, doch gelukkig
was het niet meer nodig. De „Bore"
wist op eigen kracht los te komen.
Ook de opvarenden van de Neder
landse kustvaarder „Franke II" hebben
moeilijke uren meegemaakt. Zondagmor
gen verkeerde het schip bij Tersohellin-
gerbank in nood en de bemanning maak
te zich in afwachting van de komst van
de reddingboot reeds klaar om het schip
te verlaten. De reddingboot „Insulinde"
voer onmiddellijk uit. Het schip was met
een lading pek onderweg en vermoede
lijk is de lading gaan schuiven. Gister
middag is de „Franha II' met zware slag
zij Delfzijl binnengelopen.
e Panamese tanker „Barbara Ann"
liep een ernstig lek op en vroég assis
tentie kreeg hulp van het Britse stoom
schip „Norrisia" ter hoogte van Hoek
van Holland, waar het schip Zaterdag
had willen binnenlopen. Door het slech
te weer kon de tanker echter geen
sleepbootassistentie krijgen en wilde op
open zee rustiger weer afwachten.
Van het Russische stoomschip „Enisei"
werden berichten opgevangen, dat het
zich op 30 mijl ten Westen van Den
Helder in nood bevond, het Britse schip
„Selby" kwam in nood ten Westen van
Terschelling doordat de lading ging
schuiven en kreeg assistentie van het
Zweedse vaartuig „Sueccia". Later is
het schip in de buiten haven van IJmui
den voor anker gegaan. Het zou zijn
reis langs de kust voortzetten, omdat
het niet te IJmuiden kon worden binnen
geloodst.
Niet alleen aan de kust, ook op het
binnenwater heeft het gespookt tydens
het weekeinde. Vier schepen, die in de
ketelmond naby Kampen voor anker
lagen, sloegen los en raakten op drift.
Zij liepen alle vier op pieren in de
ketelmond.
Het Franse stoomschip „Gharthage"
dat voor de kust bij Umuiden op drift
raekte, verzocht sgiteravond dringend
om sleepboothulp. Het verloor eerst een
anker en later raakte de stuurinrichting
defect. Omstreeks kwart over twee van
nacht is de „Carthage" voor Scheve-
ningen aan de grond gelopen. Bij dag
licht zouden sleepboten trachten ver
binding tot stand te brengen. Het
Duitse schip „Industria", dat eveneens
stuurloos op de Noordzee drijft, seinde
gisteren tegen de avond dat het in
zicht was van Hoek van Holland. Het
„Neeltje Jacoba" verliet gisteravond de
haven van Umuiden om assistentie te
verlenen aan de „Vatave", die zich ter
hoogte van Noordwijk in moeilijkheden
bevond. Nadere bijzondereheden ont
breken nog.
Topprestaties van de
Een der hoofdingenieurs van de Rijkswaterstaat heeft de
watersnood toegeschreven aan de volgende drie factoren:
1. Het tijdstip van het hoge water; 2. de hoogte van het getij,
dat springtij was in verband met de nieuwe maan; 3. de wind
kracht en de windrichting.
Aan drie kuststations, nl. Hoek van Holland, IJmuiden en
Harlingen, werden de hoogste waterstanden genoteerd, die
sinds een eeuw zijn opgetreden. In 1894 was de hoogste stand
in Hoek van Holland 3,28 meter, terwijl deze thans 3,40 meter
is. Te IJmuiden was in hetzelfde jaar de hoogste stand 3,68
meter en thans 3,85. In Harlingen was in 1936 de hoogste stand
3,19 meter en thans 3,68 meier.
Gelukkig Is Gouda het lot gespaard
gebleven, dat zovele andere gemeenten
in ons land heeft getroffen, men heeft
bijtijds drie houten stuwen aan het
eind van de haven aangebracht en is
er in geslaagd het snel wassends Ijs-
slewater te bedwingen. Op de Veer-
stal heeft men zandzakken geplaatst te
gen de kademuur. Daarbij werden in
geschakeld de Provinciale Waterstaat,
de Rijkswaterstaat, de Reinigingsdienst,
de politie, de brand weer en Gemeen
tewerken.
In Stol wij ker sluis ging het minder
goed. Het water bleeft stijgen en alle
buitendijks gelegen bedrijven, zoals de
Houthandel De Hoop en de in de nabij
heid gelegen mlkfabriek kwamen blank
te staan. Het water beukte tegen Gou-
derakse dijk nabij Stolwijkersluis, waar
door verzakkingen en kuilen ontstonden.
Een benedendijks huisje werd door het
water nagenoeg verniegtid. Het onder
ste gedeelt van de platelfabrik Flora
van de heer Eikelenboom werd weg-
„President Jan Leis"
(Van een onzer verslaggevers)
HOEK VAN HOLLAND, Zondag.
Prachtwerk heeft de „President Jan
Leis" de fiere reddingboot met zijn
dappere en onvermoeibare zeerobben
tijdens de zware storm bijna onafge
broken verricht. Thans ligt het vaar
tuig met een beschadigd roer werkloos
aan de wal, maar niet nadat het er m
geslaagd was één van de grootste
krachttoeren van zijn bestaan te ver
richten. In de vliegende storm werden
24 mannen van het practisch tot onder
gang gedoemde Deense schip ,Annam"
overgenomen en aan land gebracht. De
kapitein van de Deen wilde een laatste
vertwijfelde poging doen om zijn schip
te redden en nam het risico bij dit
weer binnen te komen. Honderden toe
schouwers hielden bij dit waagstuk
hun hart vastmaar het lukte
Op zee kon de „Amnam" met blijven,
omdat het schip dan onherroepelijk on
der zou gaan vanwege de zware schade
die het had opgelopen. De kapitein nam
het beskuit met een paar leden van de
bemanning (vrijwilligers) de noodsprong
te wagen.
Toen de „Jan Leis" met de in veilig
heid gebrachte mannen was binnenge
komen, liet de Deen er geen giras over
groeien. Ln schier onhoudbare vaart ste-'
vende het schip recht op het Noorder
havenhoofd af. Het zou er te pletter op
gelopen zijn als niet juist een grondzee
het schip in een gunstige positie had ge
bracht, waardoor hei recht voor de Wa
terweg kwam te liggen
„Volle kracht vooruit", moet de kapi
tein toen geschreeuwd hebben. Daarmee
was het waagstuk tot een goed einde
gebracht, wamt tot grote opluchting van
de toeschouwers voer het schip binnen
dé beschuttende pieren en stoomde het
naar Rotterdam op.
Tevoren had de „Jan Leis" al vele
malen assistentie verleend. Zo had de
reddingboot twee man van een zandzui-
gertje weten te halen, dat op de
Niquwe Waterweg bij Poortershaven in
ernstig gevaar verkeerde. Daarna moest
men de sleepboot „De Schelde" te hulp
snellen, die van zijn ankers was losge
slagen en dreigde te kapseizen. Het
schip werd tenslotte tegen een beton-
stetger geslagen, waar het tegenaan
bleef stampen. Met assistentie van de
sleepboot Blankenburg" kon „De
Schelde" tenslotte uit zijn benarde po
sitie worden bevrijd. Het schip werd
naar Vlaardimgen gebracht.
De beschadigde ..Jan Leis" wordt on
middellijk onder handen genomen en zal
voorlopig vervangen worden door de red
dingboot van Breskens.
Veel schade
Schade is er veel in de Hoek: De
Harwich-steiger had het zwaar te verdu
ren en de „Prinses Beatrix" van ie Mij.
Zeeland is er (beschadigd) vandaan ge-
Tussen Gouda en Gouderak werd in
allerijl het vee over de dijk geëvacueerd.
sleept. Het koos ligplaats te Rotterdam.
Uojc de zanuzui%ei „nnoy netu aunaoe
OpgéiopeU, eVteiiciia li el VUiUio«-xUp „v-»oe-
ie aat van zijn ooeien sioeg.
Wat HoeK van Holland zelx Betreft:
over eeu uneeuwi van uiisevcei rnmuerd
meier is ac gioonug weggcu,oigca van ae
uijiK langs ae xsieuwe nbiuerweg. net
iiumiiue-uepu'i. Van ae ivuwurie aiuna ajank
en een gat van tien matei wera geuon-
staleera in ae ooaievaia naiuy ae jtferg-
naven, i-uj ks waters iaat wiai ait gat te
aiomten.
Langs de Zeekant was de situatie de-
pioraoei. ne toegang tot nat atimna was
tweemaai zo preea gcwOraen. v Oor de
seinpost zyn ae Deiumnen muur en een
Qiumter üioor net water umaermyna en
voor- dan wel achterover gevallen. Ook
de zeewering is zwaar gehavend; liet
waiter stond Zondag tot aan de strand
weg.
Engeland stuurt tien
Helicopters
De Britse ambassade m Den Haag
leett gisteravond meaegedeelü, dat de
Britse admiraliteit vandaag tien heli-
coptères zal zenden voor hulpverle
ning aan de getroffen gebieaen.
Sombere tocht door Alblasserwaard
(Van een onzer verslaggevers)
De avond is gevallen als we van Utrecht uit de Alblasserwaard binnen
rijden. De grote autoweg blijkt al te zijn gestremd. Vlak voor Sliedrecht is
een groot gat in het betonnen wegdek geslagen, waar het water vrij spel
heeft en steeds dieper het zand wegvreet.
Boven het grauwe water, dat links en rechts de polders overdekt, straalt
hier en daar een klein lichtje, het enige teken van leven, dat de weinige
mensen, die op hun zolderverdieping het nog een tijdje in hun woning denken
uit te houden, de buitenwereld geven.
gespoeld, zodat de zaak in elkaar zak
te.
De Goudse waterleiding is buiten ge
bruik. Het bassin van de watertoren is
namelijk volgelopen met het vule IJs-
selwater. Het herstel van het bassin zal
één of twee dagen in beslag nemen.
Men krijgt nu water van de zuivelfa
briek „De Producent." Hierbij wordt
Gouda in zes wijken verdeeld. In deze
wijken krijgt men door middel van gro
te tanks water van 's morgens zeven
tot 's avonds zes uur.
De medewerking van de Gouwenaars
is uitstekend te noemen. De commis
saris van politie heeft een oproep ge
daan, waarna zich onmiddellijk een
groot aantal jongens en mannen beschk-
baar stelde voor de nodige werkzaamhe
den. Vele eigenaars stelden hun vracht
auto ter beschikking.
Zeven mensen verdronken?
Naar gevreesd wordt heeft de waters
nood in de gemeente Poortugaal op IJs-
selmonde zeven slachtoffers geëist, nl,
twee arbeidersgezinnen die in de Zalm
plaat wonen en twee personen die ter
hulp waren gesneld.
In het huisje aldaar woonde het
echtpaar J. V. dat bij zich in had
wonen een getrouwde dochter met haar
man en een zoontje van drie jaar.
Wegens de angstwekkende stijging van
het water waren alle vijf naar de boven
verdieping gevlucht maar waarschijnlijk
door de stuwing van het water is het huis
daarop ingestort en werden allen onder
het Ln de watermassa vallende puin be-
dolven.
I Een andere zoon van V.. die met een
tot nu toe onbekend gebleven man te
1 hulp wilden snellen, heeft men niet terug
gezien. Slechts één van de lijken is tot
I nu toe aangespoeld, nL dat van de schoon
zoon.
Vrijwel alle bewoners van deze
vruchtbare polders hebben echter have
en goed moeten verlaten. Nog gister
avond was men bezig het vee in vei
ligheid te brengen. Bij honderden suk
kelen de schonkige beesten over de
dijk, niets begrijpend van hetgeen hun
begeleiders met een stok zwaaiend hun
trachten duidelijk te maken.
Langs de Hogedijk, die van Gorin-
ehem tot bij Rotterdam de polder om
sloten houdt, staan de bewoners bij
groepjes bijeen. Elke keer als we met
hen in gesprek komen zijn de geruch
ten weer anders. De sombere voor
spelling, dat ergens tussen Gorcum en
Giessendam de dijk doorbroken is,
wordt echter gelukkig niet bewaar
heid. Wel zien we op vele plaatsen
dat balen stro, zandzakken en klin
kers bedreigde plekken moeten be
schermen, doch eerst op de grens van
Sliedrecht en Papendrecht, waar zich
het silhouet van de gasfabriek tegen
de donkere regenlucht aftekent, ma
ken we met de eerste dijkdoorbraak
kennis.
We redden het
„Hier redden we het wel weer", zegt
een van de mannen, die de gehele dag
in touw zijn geweest om mede te helpen
dat doel te bereiken". In het onderge
spoten land had het opdringende Mer-
wedewater een gemakkelijke door
gang gevonden. Nog steeds sijpelt het
water schuimend door de opgeworpen
barrières, maar vergeleken met het
gat dat enige kilometers verder, in de
Noordhoek van Papendrecht in de dijk
is geslagen, en waar men reeds de vo
rige nacht de strijd tegen het opdrin
gende water heeft moeten opgeven,
telt deze breuk nauwelijks meer mee.
Het moeten angstige uren zijn ge
weest, daar aan de Hogedijk, op de
rand van de Alblasserwaard. Nu is de
bevolking wel veilig. Althans voor zo
ver men het hier weet. Eigenlijk is het
niet veel, dat men weet over hetgeen
zich in de polder, in plaatsen als Oud-
Alblas, Bleskensgraaf, Wijngaarden,
Molenaarsgraaf en de gehuchten daar
omheen heeft afgespeeld. Alle mensen
zijn geëvacueerd en van slachtoffers
heef-t men gelukkig niet gehoord. Maar
telefonische verbinding heeft men met
de omgeving niet meer, zodat het
meestal slechts geruchten zijn, welke
men elkaar oververteld.
Maar dea t* nauvrar k men hier ki
Papendrecht betrokken geweest bij de
nachtelijke strijd tegen het water, dat
op een nederlaag voor de zwoegende
mannen is uitgelopen.
Duizenden zandzakken
In het bedrijfskantoor van de firma
Dekker zit de staf, die de werkzaam
heden heeft geleid. Met driehonderd
man zijn ze in de late avond van Za
terdag al begonnen op de gevaarlijke
plek. Zandzakken zijn er hij duizenden
gelegd, maar de dijk bleef „werken"
Het werd steeds gevaarlijker door de
wild-overslaande golven en zelfs ach
ter hun stevige muur van zand en
steen bleven de mannen niet meer
veilig. Maar er is doorgeploeterd, tot
om kwart over drie de doorbraak
kwam. Over een lengte van zestig
meter ongeveer sloeg de ondermijnde
wal weg en met kolkend geweld stort
te zich de vloed van het water uit de
Noord zich in de Alblasserwaard.
Toen was het verkeken. Dat wisten
de waterbouwkundigen van Visser en
Smit en van Dekker, dat wist ook de
technisch ambtenaar van het hoog
heemraadschap, de heer Vermeulen.
Maar het ging om duizenden die dak
loos zouden worden en dus moest met.
alle macht doorgewerkt worden, om
de breuk toch maar zo klein mogelijk
te houden. Des te meer tijd zou er zijn
voor de evacuatie. De randen van het
gat werden daarom verstevigd met
zeilen en met steen, met zank en zin
kers.
De werkers aan de polderrand heb
ben daar althans dit succes mee be
haald, dat vrijwel alles in veiligheid
kon worden gebracht. Burgemeester
Keizer van Papendrecht vertelt daar
met voldoening over.
Zaterdagnacht om twaalf uur had
den in de Waard al sirenes geloeid en
klokken geluid, zodat de meeste be
woners op de hoogte waren en hun
eerste maatregelen hadden genomen.
Men was al begonnen met het vee
transport en de families zaten overal
boven, toen het water kwam, veilig
althans voor het eerste gevaar. In
koortsachtige haast is er gewerkt.
Een flink deel van de morgen heeft
men er voor nodig gehad om alle
mensen uit hun benarde posities te
halen. Dikwijls ging dat lang niet zon
der risico. Met bewondering vermeldt
burgemeester Keizer het optreden van
de Dordtse geniesoldaten, die met ka
no's de laatste mensen van het via
duct in de weg Oud-Alblasserwaard—
Papendrecht hebben gehaald.
Voor zover men gisteravond kon
nagaan is geen van de helpers een
ongeval overkomen. Wel zijn er en
kelen vermist, maar er bestaat rede
lijke kans, dat zij aan de ander kant
van het gat zijn beland.
De huizen op de Papendrechtse dijk
zijn dicht bevolkt. Ieder heeft er wel
een of meer gezinnen bij. Men schuift
maar wat op en des nachts behelpt
men zich met een enkele deken, een
jas of een paar stoelen. Wat in de hui
zen niet meer gebórgen kon worden,
zit in de cantine van Avillanda, waar
de Rode Kruiscommandant, de heer
Viveen, met het fabriekspersoneel,
zijn gasten zo goed mogelijk verzorgt.
Zo goed mogelijk, want veel normaals
is uitgevallen. Petroleumpitjes zijn in
een deel van Papendrecht de enige
verlichting.
Gas is er niet en drinkwater ont
breekt eveneens. Maar men leeft. Dat
is een. Mén heeft een dak boven het
hoofd, dat is het andere en verder is
er weinig belangrijks na een nacht
van angst en kou.
In Papendrecht verdronk een baby
van negen maanden uit het gezin
Kraal. Voorts is in Sliedrecht een 83-
jarige vrouw dood in haar Dijkhuisje
aangetroffen. Waarschijnlijk is zij
door door vloed overvallen en kon zij
van haar bovenkamertje niet tijdig
verdwijnen.
Het staat wel vast dat er in de hele
Alblasserwaard tienduizenden mensen
dakloos zijn. Ook moet er veel vee
een droevig einde gevonden hebben in
het verraderlijke water. Maar het
eigenlijke noodgebied daar in de afge
sloten polders lag gisteravond nog te
zeer buiten het bereik van de buiten
wereld om er, althans in Papendrecht,
betrouwbare gegevens over te kun
nen krijgen.
Vijftigjarig bestaan
van „Huiszorg"
Vandaag herdenkt de vereniging „huis-
_omg" te Rotterdam het vijftigjarig be
staan. Dit jubileum zal gevierd worden
met een receptie .waar in het bijzonder
aandacht zal worden geschonken aan het
feit. dat de president van deze vereni
ging, mevr. C. A. Wilikes-Havelaar ge
durende een halve eeuw is opgetreden
als presidente van de vereniging.
Op bescheiden voet werd destijds ge
start. De initiatiefneemsters begrepen in
het jaar 1902, dat de helpende hand
moest worden geboden in die gezinnen,
waar de vrouw des huizes door ziekte
niet in staat was haar taak te vervullen.
Veel waardering werd ondervonden,
toen „Huiszorg" een huLp in de huishou
ding kon anibiedm bij degenen, die dat
zeer van node hadden. De aanvragen
overtroffen als spoedig he aanbod en
meerdere gezinsverzorgsters werden
aangenomen.
Begonnen werd met zeven personen
aan te stellen. Later was dit honderd
en thans zijn meer dan 300 krachten by
de vereniging in dienst.
Gedurende de laatste jaren houdt
„Huiszorg" zich ook bezig met het ver
zorgen van de zwak-sociale gezinnen.
Morgenmiddag om 2 uur zal de recep
tie gehouden worden in het gebouw van
de Volksuniversiteit.
Groot medeleven
op de Antillen
DE berichten over de overstro
mingsramp maken op de An
tillen zeer diepe indruk.
Het Rode Kruis van de Antil
len heeft reeds een telegram naar
Nederland gezonden met de
vraag, waaraan in de eerste
plaats behoefte bestaat.
Er is een comité van actie ge
vormd, dat nog gisteravond aan
het werk is getogen om al het
mogelijke te doen om de nood te
lenigen.
Het medeleven is algemeen.
Nog voor het comité van actie
was opgericht, waren er reeds
zeventig duizend gulden bijeen
gebracht voor de hulpverlening.
NOORD BRABANT
i»T53
