Grote nood in West-Brabant
Hulp
Rotterdam is er in verhouding
redelijk afgekomen
Veel schade in Hoek van Holland
Uit gestrekt gebied in
watervlakte herschapen
Verbindingen
verbroken
In het verleden
van
kanten
Maastunnel bleef
functionneren
NIEUWE ROTTERDAMSE COURANT
MAANDAG 2 FEBRUARI 1953
West-Brabant
\V EST-BRABANT is een van de delen van Zuidwest-Nederland,
dat wel zeer zwaar is getroffen door het woedende water. De
dfjken werden op talloze plaatsen doorbroken of werden eenvoudig
overspoeld. Tot tien kilometer diep ten Zuiden van Moerdijk is het
water binnengedrongen en heeft duizenden hectaren land blank gezet.
Men staart uit over een onafzienbare vuilbruine watervlakte, waar
huizen, bomen en palen bovenuit steken, vaten, kisten, planken, huis
raad, dood vee, groenten en fruit drijven rond. Triest staan de mensen
aan de grens van water en land en durven nauwelijks te spreken over
de honderden, die zich nog in het overstroomde gebied bevinden, kleu
mend bijeengezeten op zolders, zich angstig vastklemmend in bomen
of op de daken, zonder beschutting tegen de storm, de regen en de
sneeuw. Dit leed is niet te beseffen en men kan slechts hopen, dat de
reddingsploegen, die uit alle delen van het land naar de geteisterde
gebieden gaan, tijdig genoeg aanwezig zullen zijn om hen te redden.
Toen de avond viel was de hulpverlening nog niet op volle toeren;
er waren nog niet voldoende boten, de wind maakte het water voor
kleine bootjes nog veel te onstuimig en men had nog te weinig over
zicht van de toestand om direct te kunnen aanpakken. Maar tientallen
kolonnes van Rode Kruis, militairen, particuliere vrachtauto's,
personenauto's, brandweer en politie waren onderweg en stellig zijn
zij vannacht reeds bezig geweest om te helpen, waar maar met enige
mogelijkheid te helpen viel. Er zijn vele verzoeken uitgegaan om
motorboten en zoeklichten en wanneer ze zijn gekomen, dan zal van
nacht een deel van de veriatenen naar veiliger oorden zijn overgebracht.
avond werden er 80 mensen vermist,
maar hoevelen van hen om het leven
zijn gekomen is nog niet bekend.
Zeventien doden, onder wie een heel
gezin, zijn er zeker te betreuren. Een
boot, waarin 15 mensen zaten, werd
door de woeste golven omgeslagen,
maar hoevelen van hen het leven er
nog hebben afgebracht, weet men niet.
Er hebben zich ook hier, evenals op
andere plaatsen, aangrijpende tonelen
afgespeeld. Op een dijk bij Halsteren
stond een oude vrouw wanhopig op
een dijk te zwaaien met een laken,
maar eer men haar hulp kon bieden,
was zij reeds verdronken.
Tientallen boerderijen zijn vernield
en honderden stuks vee zijn in deze
contreien verloren gegaan.
De ministers Witte en Beel hebben
zich persoonlijk van de toestand bij
Halsteren op de hoogte gesteld,
meente behoren, onderliepen. Gister-
De verbindingen van West-Brabant
met het Noorden en Westen zijn ver
broken. De spoorlijn Dordrecht
Roosendaal is op vele plaatsen weg
gespoeld en de spoorlijn naar Vlis-
singen verdwijnt kort buiten Bergen
op Zoom in het diepe water. Men kon
slechts op één plaats nog zien, waar
zij moest liggen, want onder water
flikkerde nog steeds het rode
sohuwingslïeht van een onbewaakte
overweg.
De Moerdijkbruig was uiteraard ook
niet bereikbaar en de ponten voeren
niet. De enige manier om West-Bra
bant te bereiken per auto of per trein
was over Den Bosch en deze verbin
dingswegen hebben Zondag dan ook
een ongekende hoeveelheid verkeer
moeten verwerken.
Het gehele gebied is verstoken van
gas, water en eleetriciteit en telefoon
verbindingen, hetgeen het verblijf in
een plaats als Willemstad extra ver
schrikkelijk maakt en de hulpverle
ning belemmert. In Fijnaart b.v., een
van de eerste centra voor hulpver
lening, beschikte men slechts over één
telefoonlijn.
Het begin van de ramp
De verschrikking voor het West
brabantse gebied begon, toen Zater
dagnacht om half twee het razende
water de sluis bij Dintelsas doorbrak.
Deze sluis was bij de bevrijding door
ie Duitsers opgeblazen en nadien her
steld. De nieuwe fundamenten bleken
tegen de druk van het water niet be
stand en in minder dan geen tijd
stroomde de Ruigenhil-polder vol zee-
A-ater. Woest beukte het water op de
oinnendijken, die kort na elkaar be
zweken, zodat de Heiningenpolder en
3a bina polder werden overstroomd.
De inwoners van de meeste huizen en
ooerderijen, die overal in de polder
verspreid liggen, werden in hun slaap
door liet water verrast. Een wilde
vlucht ontstond in de nacht naar de
droge gedeelten. Alles werd aan het
water overgelaten, men trachtte al-
ieen nog het vege lijf te redden. Som-
.nigen hebben dat niet gekund. Tries-
ie verhalen doen de ronde. Zo dat van
sen man en een vrouw, die 's mor
gens vroeg in Fijnaart ter kerke wa
zen gegaan en bij hun thuiskomst be
merkten, dat de dijk was doorgebro
kenhel huis ingestort en hun twee
kinderen verdronken. Een broer en
sen zuster wilden hun have niet ver-
.aten ondanks het feit, dat ze waren
gewaarschuwd Nog geen 5 minuten
.ater brak de dijk voor hun woning
door. een groot gat werd in de muur
van de boerderij geslagen en beiden
verdronken jammerlijk.
F ij n a a rt. dat door een kleine tussen-
lijk was beschermd, werd het centrum,
vaar de vluchtelingen heen stroomden,
/an hier uit werden dan ook de eerste
jnilpexpedities ingericht. De commando-
Toepen uit Roosendaal waren reeds heel
h-oeg in de morgen ter plaatse. Van alle
canten wordt hulp gevraagd voor geïso
leerde boerderijen en arbeiderswoningen,
vaar de meestal grote gezinnen op zol-
lers en daken zitten te wachten op ver
assing. Maar men beschikt slechts over
mkele roeiboten, die evenmin als de pon
ons van de commandotroepen tegen de
voest stormende golven kunnen optornen.
Mleen motorboten kunnen hier redding
mengen. Later heeft men Fijnaart zelf
nok "moeten ontruimen, omdat de dijk,
lie het plaatsje beschermt, dreigde door
'e breken. Zou dit gebeuren (vannacht
hadden wij hierover nog geen bericht
intvangen). dan wordt het gehele gebied
,oi Roosendaal toe door het water be
lie igd.
Al de huizen langs de dijk bij Hei-
,i i n g e n staan onder water De meeste
auizcn zijn ingestort. Slechts met de
grootste moeite kan men zich een weg
oancn over aangespoeld huisraad, stro.
nout en fruit. Overal ziet men verdron
ken vee liggen. Het aantal doden is nog
niet met zekerheid bekend. Men vreesde
gis:crivond, dat het tussen de 10 en 20
zou zijn.
Willemstad is geheel door de zee
omgeven en de toestand was gisteravond
zeer kritiek. Alle verbindingen met het
stadje waren verbroken, De laatste bood
schap. die burgemeester C v. d. Hooft
heeft kunnen laten overbrengen luidde,
da! de stad geheel onder water staat en
dat de mensen op de bovenverdiepingen
en 'ken van de huizen geïsoleerd zitten.
Het betreft hier 1200 mensen. Twee mili
taire auto's hebben gistermorgen nog ge-
probeerd hulp te bieden, maar zij hadden
nog 'geen 200 meter afgelegd, of zij lagen
al omgekeerd in een sloot. De inzittenden
konden zich mei de grootste moeite
De gemeenten Nieu w-V osse-
meer en St. Philipsland
de bijbehorende polders zijn volledig van
de buitenwereld afgesloten. Nieuw-Vos-
semeer, waar 16 a 1700 mensen wonen, is
volmaakt geïsoleerd. Sinds Zondagmor
gen zijn pogingen aangewend om het dorp
te bereiken, doch deze zijn alle mislukt
wegens het gebrek aan motorboten. Over
de toestand aldaar is niets bekend, omdat
sedert vanmorgen alle contact is verbro
ken. Commandotroepen uit Roosendaal
en de genie poogden in de vooravond met
rubberboten het geïsoleerde gebied te be
reiken. De hulpactie wordt .van Steen
bergen uit geleid.
Steen bergen liep vanmiddag kans
geïsoleerd te worden. Men hoopt echter
het water zo ver te kunnen keren, dat
het contact met Zuid- en Zuidoost-Bra
bant mogelijk blijft.
De dijken om Dinteloord zijn
doorgebroken, waardoor de Anna polder,
de Carolinapolder en de Randpolder langs
het Volkerak zijn ondergelopen. Er zijn
drie lijken geborgen; meer dan honderd
stuks vee zijn verdronken.
Een trein heeft een deel van de bevol
king van Zevenbergen overgebracht
naar Roosendaal.
In Made en Drimmelen zijn
200 mensen door het water geïsoleerd.
Ook Hoge en Lage Zwaluwe en
Kjundert zijn ontruimd.
Het water van de Westerschelde heeft
grote gebieden in Z u i d w e s t-B r a-
bant blank gezet. Een zeedijk van de
Westerschelde is ter hoogte van de Os-
sendrechtse haven bezweken. De gehele
Vijdtpolder staat blank en de daarachter
gelegen polders zijn eveneens onderge
lopen,
In Bergen op Zoom staat de ma
chinefabriek Holland onder water, De
schade wordt op anderhalf millioen gul
den geschat. Een aantal huizen aan de
dijken moest worden geëvacueerd. Er
zijn geen slachtoffers.
We moeten ver in de geschiedenis
teruggaan om van een watersnood te
lezen, die van gelijke ojvang is als de
huidige.
wat ernst betreft is misschien de o\
stroming van 14 en 15 November 1775.
Er was toen nauwelijks een stad die
van het water verschoond bleef. Bij een
Noordwestelijke storm in Februari 1825
ontstond zulk een overstroming, dat
800 mensen en 46.000 stuks vee om het
toen acht millioen gulden,
zich de ramp va 1916. toe vooral het
gebied rodom de Zuiderzee het te
kwaad heeft gehad. Edam en Volen-
dam verkeerden in gevaar, van Muiden
was een groot deel overstroomd, bij
Baarn brak een dij door. van Urk stond
vier vijfde deel onder water. Op Mar
ken lieten zestien mensen het leven.
Het heeft toen geruime tijd geduurd
Uit alle delen van het land zün reeds
berichten binnengekomen over spontane
hulpverleningsacties. Overal blijkt het
medeleven met de slachtoffers van de
natuurramp zeer groot. Het Nationaal
Rampen Fonds, omvattende het Rode
Kruis, het R.K. Huisvestingscomité en
het Algemene Watersnood Comité Neder
land, heeft alle Nederlanders opgeroe
pen onverwijld steun tc verlenen.
Tientallen organisaties en instellingen
hebben reeds medewerking toegezegd.
Vandaag begint een grote inzamelings
actie.
De Amerikaanse ambassadeur heeft
medegedeeld, dat de Amerikaanse rege
ring gaarne bereid is hulp te verlenen,
indien deze van haar zou worden ge
vraagd. Elders uit het buitenland zijn
berichten ontvangen over toegezegde
steun. De Franse regering heeft de Ne
derlandse regering aangeboden, twee ba
taljons genietroepen naar ons land te
zenden. Alle Nederlandse verenigingen
in Frankrijk houden vandaag een inza
meling, Het Belgische Rode Kruis heeft
het Nederlandse Rode Kruis hulp toe
gezegd. De Canadese ambassadeur heeft
de Nederlandse regering doen weten, dat
de Canadezen elke hulp, die in hun ver
mogen ligt. zullen verlenen. De Britse
admiraliteit zou vandaag vier hefschroef-
vliegtuigen zenden voor de hulpverlening.
De burgemeesters van Duisburg en Dus-
seldorp hebben Rotterdam hulp aange
boden. Ook het Duitse Rode Kruis heeft
gevraagd, of het zijn diensten kan be
wijzen.
Onderscheidene vertegenwoordigers
van buitenlandse regeringen hebben de
Nederlandse regering hun medeleven
met de nationale ramp betuigd. Een
woordvoerder van buitenlandse zaken
heeft ons doen weten, hoezeer deze blij
ken van medeleven door de regering op
prijs gesteld worden.
Het watersnoodfonds is met een in
zameling begonnen.
Mr. Burger, voorzitter van de Twee
de Kamerfractie van de Partij van de
Arbeid, heeft de minister-president
verzocht via de radio het Nederlandse
voik mededelingen te doen over de
door de regering te treffen maatrege
len. Hij heeft rar. Kortenhorst verzocht
in de vergadering van de Tweede
Kamer van Dinsdag a.s. maatregelen
ter beperkiing van de ramp en tot
tegemoetkoming van de slachtoffers ter
discussie te stellen.
De minister-president heeft zich be
reid verklaard, by de aanvang dei-
vergadering een verklaring af te leg
gen, waarna de leden in de gelegenheid
zullen worden gesteld eventuele vra
gen te stellen.
De sleepboot Schelde gestrand,
maar later vlotgebracht
Hoek van Holland. Zondag.
Hoek van Holland heeft de kracht van de orkaan natuurlijk uit de eerste
hand te bespeuren gekregen. Op talrijke plaatsen is min of meer ernstige schade
aangericht, hetzij door de storm, hetzij door het hoge water dan wel door
beide. De reddingboot President Jan Leis is enkele malen in actie moeten
komen. In de eerste plaats voor de sleepboot Schelde, die in de nacht van
Zaterdag op Zondag in een vrij hachelijke positie op de linker oever van de
Waterweg werd geworpen. In de tweede plaats voor een Deens schip, dat
het voor de Waterweg te kwaad heeft gekregen, maar dat later toch kans
heeft gezien op eigen kracht binnen te komen. Voordien had de reddingboot
een deel van de bemanning van boord gehaald.
Bovendien heeft het schip nog verschei
dene deuken opgelopen. Men wil trach
ten de gaten provisorisch te dichten, zo
dat de zuiger zijn werkzaamheden boven
het wrak van de Faustus kan hervatten
zodra de weersomstandigheden dit toe
laten, Wanneer die werkzaamheden ach
ter de rug zijn. zal het schip naar Rot
terdam gaan om te dokken. Naar schat
ting beloopt de schade 20 a 25 duizend
gulden. De wrakboeien van de Rijkswa
terstaat boven het wrak van de Faustus
zijn weggeslagen.
Op verscheidene andere plaatsen in
Hoek van Holland is schade aangericht,
o s. aan loodsen en steigers en aan het
wegdek van de boulevard.
De verbinding met
Engeland
Wat tot de werkelijk hoge uitzonde
ringen behoort: de Harwichboot is Za
terdagavond niet uit de Hoek kunnen
vertrekken. De Prinses Beatrix heeft nog
het uiterste geprobeerd, maar zij is n.iet
weg kunnen komen. Dit bewijst wel
zeer hoe slecht het weer is geweest!
Trouwens, ook de Harwichboot Emma.
die vandaag uil Engeland moest vertrek
ken. is aan de kade van Harwich geble
ven. Aangezien de aanlegsteiger te Hoek
van Holland vrij veel schade heeft op
gelopen. zal er morgen (Maandag) ook
geen dagafvaart naar Engeland zijn De
maatschappij Zeeland heeft de passa
giers voor dit schip laten weten, dat zij
gebruik kunnen maken van de nacht-
afvaart op Maandagavond.
Ernstige schade door het hoge water
aangericht aan de dijk om de Berg
haven. Op één plaats is een gat in de
dijk gevallen van naar ruwe schatting
20 meter lang en 10 meter breed. Bur
gers en militairen waren vanmiddag mei
grote voortvarendheid bezig deze kwets
bare plek te dichten. Het radiostation
heeft Zaterdagnacht enige moeilijkheden
gehad met de antenne. De schade kon
echter na korte tijd worden hersteld, zo
dat de verbinding met de schepen op
zee, die even verbroken was geweest,
kon worden hersteld
De fruitloods, waarin de Engelse mili
tairen zich voor het vervullen van
douaneformaliteiten moeten vervoegen,
is voor een groot gedeelte verzakt, voor
een ander gedeelte ingestort. Ook het
tentenkamp van het Engelse leger heeft
schade opgelopen. Voorts is de spoor
baan langs de kade over een lengte van
ongeveer 15 meter verzakt. In de uiter
waarden langs de Waterweg, tussen
Hoek van Holland en Maassluis, is veel
vee verdronken.
De Ahoy'
De zandzuiger Ahoy', die al weken
lang zich verdienstelijk maakt bij de op
ruiming van de Faustus, heeft vrij veel
schade opgelopen Het schip heeft door
het hoge water en de storm zo hevig te
gen de beschoeiing van de Fruitsteiger
liggen rijden, dat er in de huid. boven
de waterlijn, twee gaten van elk vijftig
centimeter in het vierkant zijn ontstaan.
Getracht zijn burgers
le redden
Een van de meest tragische gebeur
tenissen, die zich in de nacht var
Zaterdag en Zondag hebben afge
speeld. is het ongeluk geweest, dat de
burgemeester van Rilland-Bath. de
heer J. A. de Goffau, is overkomen.
Toen de burgemeester des nachts ont
dekte, dat Bath gevaar liep, begaf hij
zich per auto over de dijk naar Ril-
De sleepboot Schelde
Het ongeluk met de Schelde is bui
tengewoon goed afgelopen. De sleepboot
lag omstreeks het middernachtelijk uur
van Zaterdag op de gewone plaats voor
anker in de Waterweg, ter hoogte van
de Berghaven. Er kwamen op dat mo
ment verzoeken om assistentie binnen
de Harwichboot Prinses Beatrix, die
naar Engeland wilde vertrekken, en van
het motorschip Aalsdijk van de Holland-
Amerika Lijn. dat tussen Hoek van Hol
land en Maassluis blijkbaar enige moei
lijkheden ondervond. De sleepboot maak
te zich juist klaar om hulp te gaan bie
den. toen de storm vat op haar kreeg.
Ondanks krauwende ankers en vooruit-
draaiende machine werd de boot opge
nomen en op een strekdam aan de lin
ker oever van de Waterweg gedrukt.
Aangezien het gevaar dreigde, dat de
boot zou omslaan werd de hulp 'ingeroe
pen van de reddingboot President Jan
Leis. Deze voer onmiddellijk uit. maakte
om de woorden van schipper W. van
Seters te gebruiken ter plaatse aan
gekomen een „kittig lij'tje" en haalde
de hele bemanning van 19 koppen van
boord. Nauwelijks was dit gebeurd of
de Schelde wei"d opnieuw door hel ko
kende water opgenomen en een tachtig
Schepen öp het Haringvliet te Rotterdam
meter verder op een betonnen aanleg
steiger gezet. Aanvankelijk leek de po
sitie van de sleepboot hachelijk. Maar
in de loop van de ochtend liet de toe
stand zich iets beter aanzien. De Leis
heefit toen op verzoek van de sleepboot
kapitein weer twaalf leden van de be
manning aan boord gebracht. Tegelijker
tijd heeft de reddingboot een verbin
ding tot stand gebracht tussen de Schel
de en de sleepboot Blankenburg, welke
laatste zou gaan proberen haar gestran
de zuster vlot te slepen. Bij dit werk
heeft zij 's middags assistentie gekregen
van de sleepboot Argus. Tezamen heb
ben zij omstreeks vijf uur de Schelde in
vlot water en naar de haven van Maas
sluis gebracht.
Meer werk voor de Leis
Voor dat de President Jan Leis in
actie moest komen voor de Schelde had
zij reeds enig ander werk verricht. Za
terdagavond omstreeks half elf namelijk
had zij twee mannen gehaald van een
baggermachine. De reddingboot heeft
meteen maar twee ankers uitgebracht,
waarmee de baggermachine aan de kant
werd vastgelegd.
Op een heel ongebruikelijke manier
hebben de mannen van de reddingboot
in het hartje van de nacht en wel tussen
kwart voor drie en half vier. nog een
redding verricht. In het scheepsreporta-
gehuisje van Dirkzwager., dat bij de
Berghaven te Hoek van Holland op pa
len boven het water van de Waterweg
staat, zaten vier mannen en een vrouw
opgesloten, die de wal niet konden be
reiken omdat de verbindende steiger
was weggeslagen. Met behulp van lad
ders hebben de mannen van de Leis de
opgeslotenen uit hun benarde positie
verlost.
Vanmiddag om vier uur is de redding
boot opnieuw uitgevaren, ditmaal om
hulp te gaan verlenen aan het Deense
vrachtschip Annam. dat de waterweg
wilde binnenkomen, maar vermoedelijk
in de storm niet al te best naar het roer
luisterde. Het schip kwam met een .la
ding stukgoed v-ji Kopenhagen. Op
mij] ten Noorden van de Waterweg heeft
de Leis 24 leden van de bemanning van
boord gehaald en daarmee koers gezet
naar de Berghaven waar de boot om
half zes binnen liep Nauwelijks een half
uur later kwam tot ieders verwondering
de Deen toch nog op eigen kracht de
Waterweg binnen vallen. Alle omstan
digheden in aanmerking genomen was
het een uitermate riskante onderneming,
maar zij lukte. Het schip is tenminste
veilig en wei in de Lekhaven te Rot
terdam aangekomen.
Met deze laatste actie heeft de Presi
dent Jan Leis echter enige schade aan
het roer opgelopen, waardoor zij de
eerstkomende tiid geen dienst zal kun
nen doen. In verband hiermee wordt de
reddingboot van Breskens, de President
Wiersma, tijdelijk in Hoglc van Holland
gestationmeerd.
In Rotterdam, dat in de loop van Zaterdag was gewaarschuwd,
heeft het rivierwater, opgestuwd door de ongekend hevige storm, des
avonds en des nachts het Noordereiland alsmede uitgestrekte wijken
op de beide Maasoevers onder water gezet. De verbinding tussen de
Rechter en Linker Maasoever via de bruggen werd in de voornacht
verbroken en de enige manier om Zuid te bereiken was een tijd lang
via de Maastunnel, welke men normaal kon blijven gebruiken.
Toen het water in de loop van de Zondag zakte en het leven weer
wat normalere aanblik kreeg, hoezeer het ook nog was ontwricht,
bleek, dat het water vooral in Rotterdam-Zuid, waar een oude vrouw
jammerlijk in haar woning verdronk enorme schade had aangericht,
met als voornaamste gevolgen
dat het tramverkeer met Rotterdam-Zuid nog slechts ten dele
kon worden hervat.
dat de diensten van de R.T.M. onmogelijk zyn geworden
dat het treinverkeer alleen nog maar via het station D.P. in de
richting Den Haag kan plaats vinden
dat bijna alle utiliteitsbedrijven met moeilijkheden te kampen
hebben, zodat de komende dagen de voorziening van gas, eleetriciteit
en water kan stagneren.
Desondanks is Rotterdam vergeleken met andere getroffen
plaatsen er in verhouding goed afgekomen. Men denke in dit verband
aan een nabij gelegen plaatsje als Poortugaal alwaar bij een noodlottig
ongeluk, veroorzaakt door het hoge water, zeven personen in een
instortend huis de dood vonden.
land om een autobus te halen. Op de
■d- j terugweg bemerkte hij plotseling, dat
den door tot aan de hals door liet water dijk neigingen tot breken ver
te waden Een particuliere maatschappij toonde. Hi) keerde zijn wagen en be-
heeft in de loep ven ZoodeB uveegrote d(_ bus ,e 0 da,
landingsvaartuigen naar de stad gestuurd. ogenb,ik de d(jk ov|r ee„ len,tl.
Halsteren, ten Noorden van van 400 meter en het losbrekende
Bergen op Zoom. is zeer zwaar ge- water sleurde de burgemeester en de
troffen. Tussen 3 en 4 uur gister- j auto mee. Men heeft hem nog gezien,
morgen brak de Tholense dijk door, terwijl hij zich aan een boom vast-
waardoor de polders, die lot deze ge-l klemde, daarna niet meer.
- ■„llljpo JSX* -
i de IT est zeedijk te Rotterdam.
De Oosterkade, welke bij hoog tij en
een ongunstige wind, al spoedig over
stroomd wordt, kwam Zaterdag om on
geveer kwart voor zessen, blank te
staan. Daarna volgden de Spaanse kade
en de Boompjes, alsmede enkele straten
op de andere oever, doch tegen een uur
of acht zakte het water weer. zodat
het gevaar van een ernstige overstro
ming geweken scheen
Een uur later keerde het water, voort
gestuwd door een steeds in kracht toe
nemende storm, echter terug. Het station
Maas kwam onder water te staan zodat
reizigers die met de laatste trein waren
aangekomen slechts met moeite de stad
konden bereiken evenals vele etablis
sementen van scheepvaartmaatschappijen.
Aan de Zalmhaven en aan het Haring
vliet sloegen enkele binnenvaartschepen
op de wal. auto's bleven in het wassende
water steken, het wegdek van vele stra
ten spoelde weg, kabels, rioleringen en
gasbuizen werdén bloot gewoeld
In het geheel onder water gelopen
Park, dat veranderd scheen in een woes
te Amazonestroom, dreven op het vuil
bruine water bedden en dekens, afkom
stig uit de aldaar aanwezige lighallen,
waar overdag rustbehoevenden plegen
te verblijven en alhoewel de toch al
hoog gelegen (en als waterkering be
doelde) Westzeedijk. Oostzeedijk. Schie-
damsedijk. Blaak en Groenendaal nog met
vloedplanken waren versterkt, sloeg hel
water op een enkele plaats, nog voordat
het zijn hoogste punt had bereikt over
de waterscheidingen heen.
Met het wassen van het water werden
de verbindingen slechter en aan de plot
seling zeer grote vraag naar raxi's kon
slechts zeer ten dele worden voldaan. Bij
alle straten en wegen, welke op het
water uitmondden stonden agenten op
wacht met rode lantaarns en met kunst
en vliegwerk werd liet verkeer, voor
zover zulks mogelijk was. geregeld,
maar steeds meer mensen stranden. Een
goed uur na middernacht konden dt
Maasbruggen niet langer worden ge
bruikt en velen meldden zich bij d«
politiebureau's. vragend om advies.
Intussen werd duidelijk, dat enkele
belangrijke overheidsbedrijven ernstig
van het water te lijden hadden gekregen.
Bij de Rotterdamse drinkwaterleiding
overstroomde het vlak bij de Oude Maas
gelegen buitenbassin, doch gelukkig was
het binnenbassin geheel gevuld en daar
ook de machines bleven werken ook
al stond er in de kelders heel wat
water behoefde nog wel geen onmid
dellijke stagnatie te worden gevreesd,
doch dat zuinigheid voorshands geboden
zou zijn. werd duidelijk.
Ernstiger was de situatie bij de beide
gasfabrieken op de Rechter en Linker-
Maasoever. welke ernstig door het water
werden geteisterd. De directie van het
G.E.B. deed een mededeling uitgaan, dat
de grootste zuinigheid met gas moest
worden betracht. Ook met eleetriciteit.
aangezien ook de grote centrales schade
geleden hadden. Een rantsoenering werd
al in het vooruitzicht gesteld.
Rotterdam-Zuid kreeg het onder de
lawine van water, welke de straten bin
nendrong kwaad te verantwoorden.
Maashaven overstroomde en de enorme
windkracht stuwde het water steeds ver
der èn hoger. In de Rosestraat en de
Oranjeboomstraat verdwenen achter
gebleven auto's tot aan het dak in het
vuile water en ook in Katendrecht en
omgeving, nabij de Pleinweg en vooral
in IJselmonde was h^t aanbeeld
luguber
Te IJsselmonde
IJsselmonde heeft benauwde uren door
gemaakt. De bewoners van de Boven
straat en de Oostdijk werden Zaterdag
nacht tegen het middernachtelijk uur
gewaarschuwd om maatregelen te nemen,
aangezien er een dijkdoorbraak dreigde.
Toen om twee uur het gevaar voor een
dijkdoorbraak inderdaad acuut werd.
alarmeerde men door klokgelui degeheïe
bevolking, terwijl met de sirene van
een radiowagen ook de meest afgelegen
polderbewoners van het dreigende ge-
Tot een doorbraak is het niet geko
men maar het binnentalud van de dijken
werd door het overspoelende water
ernstig aangetast en bezweek op liefst
achttien plaatsen over een lengte van
vijfentwintig meter; op één plaats zelfs
over een lengte van meer dan honderd
vijftig meter.
Het water zakt
Het was de portier van het Witte
Huis, die Zondagmorgen om half zes
telefonisch de eerste goede boodschap
bracht; het water aan de Gelderse
kade, aldus deelde hij mee. was een
centimeter of twee gezakt. Zijn be
richt werd bevestigd door mededelin
gen van elders en inderdaad, het wa
ter zakte zelfs vrij snel zodat
tegen kwart voor elf het verkeer over
de Maasbruggen weer vrij kon wor
den gegeven.
De ten Noorden van de Maas gelegen
straten, wegen en pleinen waren het eerst
weer begaanbaar, maar in Rotterdam-
Zuid ging het minder vlot. De Oranje-
boomstraat en de Rosestraat waar
naar later zou blijken het water een
slachtoffer had geëist waren nog niet
begaanbaar zodat het tramverkeer op
vele plaatsen waren de rails ondermijnd
nog niet kon worden hersteld evenmin
s de diensten van de R.T.M.
De garage van de R.E.T. aan de Sluis-
jesdijk had onder water gestaan waar
door de bussen uiteraard niet normaal
hadden kunnen uitrukken maar met het
verstrijken van de tijd werd alles
geregelder. De werklieden van de
meente en andere nodige krachten
den opgeroepen, tientallen particulieren
stelden spontaan hun auto ter beschik
king. vrijwilligers togen aan het werk
waar zy konden terwijl anderen voorzie
ningen troffen voor het volgende tij, dat
tegen half zeven 's avonds werd ver
wacht, doch dat gelukkig geen herhaling
zou betekenen van alle geleden ellende.
In haar woning
verdronken
De oproepen, uitgegaan van enkele zie
kenhuizen. welke het personeel aan
maanden ten spoedigste aan het werk te
gaan deden aldra de vraag stellen of de
overstroming in Rotterdam soms, gelijk
elders in den lande, slachtoffers had ge-
eist. Aanvankelijk werd dit door de offi
ciële instanties ontkend al werd door de
politie toegegeven, dat er hardnekkige
geruchten waren, dat er in de Rosestraat
een vrouw verdronken zou zijn.
Zondagmiddag bevestigde de politie
bij wie overigens vele meldingen
over vermiste personen waren bin
nengekomen dat Zaterdagnacht in
de Rosestraat inderdaad een vrouw,
de 72-jarige weduwe Visser-De Wolf
in haar woning door het water was
verrast en verdronken.
Als bijzonderheid kan nog worden
vermeld, dat een buurman, die in de
woning van genoemde weduwe ru
moer had gehoord, een ruit had inge
slagen en de woning was binnenge
drongen. De vrouw wist hij niet te
redden, echter wel een medebewoon
ster van haar, de wed. Visser-Eve-
groen.
roeiboot een goed heenkomen. Het bootje
sloeg echter om en mannen van de ciuik-
bootbasis moesten uitrukken om de dren
kelingen te redden.
Zondag zijn zeer velen in de loop van
de dag langs het water een kijkje gaan
nemen teneinde zich op hoogte te stellen
van de schade, welke het water heeft
aangericht en vooral tegen de avond,
tegen de tijd dat er weer hoog water
werd verwacht, waren er velen op de
been. De storm was echter gaan liggen
er. de wind was gedraaid, zodat zich Zon
dagavond geen moeilijkheden van bete
kenis meer hebben voorgedaan.
Rotterdam, dat bereids een aantal eva-
cué's had uit de randgemeenten, o.a. uit
IJsselmonde, heeft in de loop van Zon
dag de nodige voorbereidingen getroffen
om een vijftienhonderd vluchtelingen,
welke uit Zuidland werden verwacht,
goed te kunnen ontvangen. De Ahoy'-hal
werd hiervoor beschikbaar gesteld.
Van alle kanten ontving de Rotter
damse politie aanbiedingen van mensen,
die zich en hun auto's beschikbaar stel
den voor hulpverlening. Enkelen van hen
werden doorgestuurd, doch over het
algemeen had de Maasstad, gelijk wij van
de politie vernamen, geen behoefte aan
hulpkrachten. Op het hoofdbureau meld
den zich gisteravond bij honderden tege
lijk mensen uit Den Haag, die per bus
naar Rotterdam waren gekomen op aan
dringen van „een comit". Commissaris
H. die Jong van de Rotterdamse politie
gaf ne te kennen, dat hij liever had gé-
zien dat deze mensen zich in Den Haag
tt de commissaris der Koningin hadden
gemeld dan dat zij naar Rotterdam waren
gekomen alwaar men ze niet kon ge
bruiken.
Commissaris De Jong heeft ons
gisteravond zijn indrukken van het
gebeurde gegeven. Hij stölde voorop,
dat Rotterdam het kwaad te verduren
heeft gehad, doch dat ten slotte de
overstroming vergeleken bij het
geen in andere streken en gemeenten
is gesdhied nogal is meegevallen,
al ontveinsde hij niet, dat de aan-
jerichte schade groot is, en dat de
gevolgen nog enige tijd voelbaar zul
len blijven, woorden welke hun be
vestiging vinden in een aantal bekend
makingen van officiële zijde, welke
wij onderstaand afzonderlijk laten
volgen.
Schiedam
Schiedam is wel door het hoge water
bedreigd doch met inspanning van alle
krachten is men er in geslaagd het ge
vaar van een overstroming nagenoeg te
beteugelen.
Het Sterrebos kwam echter blank te
staan en ook de 33 meter diepe bouwput
voor het nieuwe dok van Wilton Feijen-
oord liep geheel vol water, waardoor een
schadepost aan materiaal en werk is ont
staan. welke nog niet bij benadering is
vast te stellen.
Ook het Hoofd kwam blank te staan en
het water bereikte de bovenkant van de
sluisdeuren. Er werd een doorbraak ge
vreesd. doch de eb heeft dit gevaar af
gewend.
Pernis
De overstroming heeft in Pemis niet
zulke ernstige gevolgen gehad als aan
vankelijk werd verwacht. In enige tegen
de dijk gebouwde huizen steeg het water
in enkele minuten enige meters. Van het
daar aanwezige meubilair kon niets wor
den gered. Een vrouw, die zich op de
bovenetage bevond, kon net op tijd in
veiligheid worden gesteld. In de huizen
aan de Westelijke dijk van de haven
steeg het water tot ruim een meter. Aan
de andere kant van de haven ontstond
vrij ernstige waterschade. In het centrum
van het dorp werd het wegdek vernield
en het zand weggespoeld. Twee schepen
werden op het land geslagen. De busver
binding wordt in stand gehouden met
veel vertraging en langs een andere
route.
Als gevolg van het noodweer heeft de
Bataafse petroleum maatschappij het be
drijf van haar raffinaderij te Pernis sc
heel moeten stilleggen. Er is op de raf
finaderij waterschade, waarvan de om
vang wordt nagegaan. Wanneer de fa
briek weer in gang wordt gezet, is nog
niet bekend. Er hebben zich geen per
soonlijke ongelukken voorgedaan.
Zeven doden
te Poortugaal
Geen hulp nodig
Op vele plaatsen heeft de politie Za
terdagnacht de helpende hand moeten
bieden. Aan de Sluisjesdijk werden
om met enkele voorbeelden te volstaan
kinderen per roeiboot uit een woon
wagen gered terwijl vele bewoners van
woonsohepen naar veiliger oorden wer
den overgebracht.
In de Waalhaven raakte een lichter op| gezien Slechts va„ ui
drift en de opvarenden, de sohipper, zijn nu toe aangespoeld nl dat van
•■•'■•eren. zochten per'schoonzoon.
Naar gevreesd wordt heeft de wa
tersnood in de gemeente Poortugaal
zeven slachtoffers geëist, nl. twee ar
beidersgezinnen. die in de Zalmplaat
wonen en twee personen die ter hulp
waren gesneld.
In een huisje aldaar woonden het eoht-
paar J. V.. dat bij zich in had wonen
een getrouwde dochter met haar man en
een zoontje van dirie jaar.
Wegens de angstwekkende stijging van
het water waren alle vijf naar de boven
ste verdieping gevlucht maar waarsehim-
lyk door de stuwing van het water is
het huis daarop ingestort en werden al
len onder het in de watermassa vallende
puin bedolven.
Een andere zoon van V.. die met een
tot nu toe onbekend gebleven man te
snellen, heeft men niet terug
ei u.- van de ]jj|<en t=t
de
