RAMPZALIGE SPRINGVLOED TEISTERT
WESTELIJKE KUSTEN VAN NEDERLAND
Grote gebieden blank
door dijkbreuken
AANTAL
DODEN
71Iaasstad: millioenen schade
Tientallen millioenen
schade geraamd fc
Ministerraad vergadert
Maandagmorgen
SPOORLIJN EN WEG BIJ DE
MOERDIJK WEGGESPOELD
27
EXTRA EDITIE
Terstond
helpen!
Acht doden hij Hontenisse
Oorlogsworid opnieuw open
Spoorlijn stuk bij Moerdijk
Morgen spoed-ministerraad
Treinverkeer een wanorde
Nationale
ramp
Brullende bandjir knaagt
aan dijk van Dordtse Kil
rtedactie en Administratie N. Z. Voorburgwal 225.
Amsterdam-Centrum. Telefoon 3 8 2 3 2.
Voor Koeriersters uitsluitend 62 33 6 (4 lijnen)
Gemeente Giro P. 10.000. Postgiro 260728. Bankiers:
Amsterdamsche Bank N. V. Bijkantoor Damrak.
HET PAROL
Onafhankelijk Dagblad, opgericht in het oorlogsjaar
1940 door Pieter 't Hoen. Uitgave van de Stichting Het
Parool te Amsterdam. HoofdredacteurDr P. J. Koets.
Directeur: W. van Horden. Abonnementen 0.49 per
week, 6.35 per kwartaal.
DERTIENDE JAARGANG No 2473 A. Losse nummers 10 ct.
VRIJ, ONVERVEERD
ZONDAG 1 FEBRUARI 1953
(Van onze verslaggevers)
ORKAxAN en springvloed samen hebben het afgelopen weekend
Nederland dusdanig geteisterd, dat van een nationale ramp
kan worden gesproken.
Een aantal mensen is om liet leven gekomen als gevolg van dijk
doorbraken; uit de bij bet ter perse gaan van deze extra-editie nog
steeds binnenstromende berichten gestagneerd, want talloze plaat
sen zijn onbereikbaar, ook voor de telefoon krijgt men de indruk
dat Zeeland en bet gebied om Rotterdam en Dordrecht bet zwaarst
zijn getroffen.
Per radio werden militairen opgeroepen zich onverwijld naar bun
garnizoenen te begeven; fabrieken en bedrijven riepen langs dezelfde
weg bun personeel op en de monotone opsommingen over dijkdoor
braken en overstromingen gaven een beklemmend beeld: dat van
een noodtoestand -verscheidene radio-luisteraars zullen hebben
moeten denken aan de Meidagen van 1940; er heerste een soort
gelijke sfeer.
TN Zeeuwsch-Vlaanderen zijn zeker acht mensen om het leven ge
komen door een dijkdoorbraak by Hontenisse. Bij Ossenisse sloeg
in de dijk van de Westerschelde een gat van honderd meter. Verschei
dene boerderijen stortten in en ook hier is een aantal mensen om het
leven gekomen. Op de markt van Temeuzen staat een meter water.
Het oude deel van de stad staat blank, polders in de buurt zijn vol
water gelopen.
Op Walcheren is Vlissingen er het ergst aan toe. Een goed over
zicht van de toestand ontbrak vanmiddag nog, maar volgens een
voorlopig bericht is daar één mensenleven te betreuren.
"DIJ Fort Rammekens is de dijk weer op dezelfde plaats vernield als
in de oorlog. Auto's' meesleurend stroomde het water de oude stad
binnen, huizen zwaar beschadigend. Er werden talrijke gaten in de
Boulevard geslagen; het water staat drie tot vier meter hoog en de
bewoners vluchtten in boten.
Het gehele stadje Veere staat onder water; hetzelfde geldt voor
Arnemuiden en Ritthem. De Sloedam is overstroomd en waarschijnlijk
zelfs ondermijnd. Bij Oostkappelle zijn de duinen weggeslagen.
P de spoorlijn MoerdijkBreda heeft de spoordijk hel hegeven.
O In Willemstad zitten 1200 mensen opgesloten door het ivater.
Bergen op Zoom staat blank, zo ook Ossendrecht. Zevenbergen
ivordt geëvacueerdde vluchtelingen worden naar Roosendaal gebracht.
Een ander rampcentrum is Dordrecht, dat zich door het water in een
middeleeuws isolement bevindt. Minister-president dr Drees en minister
Algera (Verkeer en Waterstaat) zijn naar Dordrecht gegaan om de toestand
in ogenschouiv te nemeii. Het gemeentehuis tvas alleen met laarzen be
reikbaar; de politie huisde tijdelijk in een café. Honderden mensen zijn
uit de bedreigde stadsdelen naar hoger gelegen delen gevlucht. Anderen
verblijven zolang bij bovenburen. Een gymnastieklokaal fungeert als nood
ziekenhuis. Rode Kruis en E.H.B.O. hebben de H.B.S. ingericht om
evacué's te ontvangen.
TVE ministerraad zal morgenochtend in spoedzitting bijeenkomen.
Vandaag was dit niet mogelijk, doordat verscheidene ministers
zich naar de noodgebieden hebben begeven. Zo vertoefde minister
Beel vandaag in het Brabantse Halsteren; hij wilde ook nog naar
Middelburg. Er is nog geen speciale Tweede-Kamervergadering uit
geschreven; dr Kortenhorst wilde eerst overleg plegen met dr Drees.
Dinsdag echter komt de Kamer in elk geval bijeen.
In Rotterdam heeft bet water al voor millioenen guldens schade
berokkend; vanmiddag vreesde men nog nieuwe dijkdoorbraken bij
Schiedam, Moordrecht en Hitland, tegenover Ouderkerk aan de
IJssel. In de stad zelf is de toestand iets minder ernstig, maar vemen
en loodsen in de havenbuurt hebben enorme schade en verscheidene
straten in deze omgeving staan onder water. De Maastunnel is vrij
van water. Over de bruggen echter passeert niets, doordat de kaden
onbegaanbaar zijn.
Ook het internationale verkeer ivordt belemmerd: de boten van en naar
Engeland varen niet alle loodsdiensten zijn gestaakt en in Engeland
is ook het. treinverkeer van Londen naar Harwich door overstromingen
onmogelijk.
Overal in Nederland, het meest in Zuid-Holland, Noord-Brabant en
Zeeland, ondervindt, het treinverkeer grote vertraging of staat geheel stop,
doordal er verbindingen zijn verbroken. Gestremd zijn o.a. de lijnen Rot
terdamBreda, GoudaRotterdam. Geldermalsen, Sliedrecht, Roosen-
daal-Lage Zwaluwe, hel veer van Enlchuizen naar Stavoren; op de Zuid
hollandse eilanden staan alle tramen busdiensten stop. Op Goeree-Over-
flakkee staan alle dertig polders onder water. Huizen zijn ontruimd, opge
slagen voorraden vernield. Noodklokken luidden en riepen de mensen op
tot hulpverlening.
y ANN ACHT om drie uur begon Tic
water van de Nieuw Maas te Roi
terdam over de Honnigerdijlc te strc
men. Benedendijks ligt. het Par:
herstellingsoord waar t.b.c.-patiëntc
worden verpleegd. Het water kwa:
onverwachts, zodat de patiënte
moesten vluchten, Omwonenden g:
alarmeerd en trachtten hulp te biedc
(Eigen foto
EEN ramp heeft ons land getroffen
Op het ogenblik', dat wij dit schrij
ven, bestaat er nog geen volledi.;
overzicht van de omvang ervan. Eén
ding staat echter wèl vast: er moet ge
sproken worden van nationale
nood.
Op vele plaatsen, vooral in Zuid-Hol
land en Zeeland, maar ook op Texel en
in westelijk Noord-Brabant, zijn dijken
doorgebroken of overspoeld. Grote
streken staan onder water; andere wor
den bedreigd. Mensenleven.'; zijn verloren
gegaan. Er is voor millioenen schade
aangericht.
In de grimmige, eeuwenoude strijd die
ons volk voert tegen het water heeft,
door het rampzalige samentreffen van
de felle Westerstorm van de afgelopen
nacht met springtij langs de kust en een
hoge waterstand op de rivieren, de
erfvijand voor het ogenblik een over
winning behaald. Een watersnood als
die van nu heeft zich sinds 1916 niet
meer voorgedaan. Toen heeft die ramp
mee de stoot gegeven tot de beslissing
om de Zuiderzee droog te leggen. Uit
verlies werd zo uiteindelijk winst ge
boren.
HET kan weinig meelevend lijken op
dit moment, nu zovelen in rouw
zijn en uit hun huis verdreven, al
aan de toekomst te denken. Toch is het
dat niet- Ieder Nederlander weet nu
eenmaal, dat zijn land bij voortdurin;
door het water wordt bedreigd, en dei
er dus onverdroten moet worden gestre
den. Een nederlaag, zoals die van van
daag, kan dan alleen een aansporing
zijn om de strijd met verbetenheid voort
te zetten. Om te zinnen op middelen, die
voor de toekomst naar mensenmogelijk
heid een herhaling kunnen voorkomen.
Zo zal het ook nu gaan. De getroffen
gebieden zullen niet bij de pakken neer
zitten. Niet voor niets voert de water-
rijlNte provincie van ons land onder zijn
wapen de zinspreuk: luctor et emergo,
ik worstel en kom boven. Dèt dient
voor allen de leus te zijn.
INTUSSEN blijft er de nood van het
ogenblik, die moet worden gelenigd.
Wij vragen daarom met nadruk de
aandacht van al onze lezers voor de
oproep elders in dit nummer. Laat ieder
geven wat hij geven kan m daarbij be
denken, dat zeker in een geval als dit
snelle hulp dubbele hulp is.
K.L.M. vliegt weer
De K.L.M. deelt mede, dat de vlieg-
diensten die gisteren en vanmorgen in
verband met het noodweer stagnatie
ondervonden, sinds vanmiddag weer nor
maal worden uitgevoerd.
J\JET zandzakken en vloedplanken
probeerde men het water tegen ie
houden. Politie, brandweerdijkwacht
en een aantal particulieren, inderhaast
gewaarschuwd, deden wat zij konden,
maar toen de Honingerdijk te Rotter
dam op een bepaald punt geen weer
stand meer bood, hield men het water
niet meer. „In den .Rustwat"
Honing er dijk-, dldpfegSJiéel ouder
Eigen foto
Diegenen die niet. direct
bij de watersnood die
ons land teisterde betrokken
waren en wellicht thans po
pelen om op enigerlei wijze
de helpende hand te bieden,
kunnen NU iets doen.
De wijze waarop U die on
ontbeerlijke hulp kunt bie
den wordt nader omschre
ven op pag. 3 van deze extra
editie.
CAPBLLE, Zondag. In Capelle in
de Langstraat (N.-Br.) zijn de Maasdijk
en de hulpdijk doorgebroken. Het water
stroomt Capelle binnen. Een boerderij en
een smidse zijn onder het watergeweld
bezweken.
Terwijl van alle kanten nog inlichtingen over de schade bleven
binnenstromen, was het Zondagmiddag onmogelijk om een overzicht
te krijgen van de ware omvang van de ramp die ons land heeft getrof
fen. Met verscheidene plaatsen is het uiterst moeilijk of onmogelijk om
verbinding te krijgen. Het ministerie van Verkeer en Waterstaat
schatte de schade hedenmiddag op tientallen millioenen guldens.
De minister van Binnenlandse Zaken dr L. J. M. Beel is vanmorgen
naar Halsteren (N.B.) vertrokken om zich daar van de ernstige toe
stand op de hoogte te stellen. Hij zou ook proberen Middelburg te
bereiken.
Maandagmorgen vroeg zal er een speciale vergadering van de
ministerraad worden gehouden ter bespreking van de maatregelen, die
genomen moeten worden in verband met de watersnood. Het was niet
mogelijk een dergelijke vergadering reeds voor Zondag uit te schrijven,
daar verscheidene ministers juist in verband met de noodtoestand
elders in het land vertoeven.
Vervolg op pag. 3
(Van een onzer verslaggevers)
WIELDRECHT. Vanmorgen om half tien stond ik vijf kilometer
buiten Dordrecht op de weg naar de Moerdykbrug. Die weg bestaat
niet meer. Naast die weg liep vroeger de spoorlijn DordrechtRoosen
daal. Die spoorlijn bestaat niet meer. De moderne betonweg eindigde
in een grauwe watermassa, die opgezweept door de nog immer gierende
storm bij stukjes en beetjes de massieve betonpalen wegvreet. Aan
mijn voeten ligt een koeïelijk, een paar meter verder drijft een tafel,
een keukengordijntje, een koffiemolen. Als ik naar de plek kijk waar
vroeger de spoorlijn was, zie ik de scheef weggezakte betonnen palen
van de electrischc bovenleiding. Het zal lang duren voor er weer een
trein van Dordrecht naar Roosendaal en verder naar België kan rijden.
huisje van dijkopzichter Arend van
Herwijden, een rustige man, die al
25 jaar lang deze dijk kent, als zijn
eigen broekzak. Vannacht om twee
uur ratelde bij Arend van Herwij
den de telefoon. „De dijk schuift",
schreeuwde een stem. „Ik lag met
mijn kleren aan op bed en wandel
de nog geen vijf minuten later op
de dijk".
.Links en rechts heb ik de polderjon
gens uit bed geheld, ik heb zandwagens
gecharterd om zodra het lioht zou
worden aan de slag te kunnen gaan.
Het dijklicihaam schoof, dat voelde je,
en bjj een lantaarn kon je het zien ook.
En wat er allemaal onder dat waterop
pervlak aan de hand is kun je dan alleen
maar raden."
„Ik hoorde dat het water over de dijk
Vervolg op pag. 3
Dit is het complete beeld van een ramp.
Een ramp, waar men als klein mens te
genaan kijkt, die men niet omvatten kan
waarvoor men een onbestemde angst
de keel voelt kloppen. Achter mij
klinkt een schreeuw, daar zjjn enkele
tientallen kerels bezig in een koorts
achtig tempo zandwagens vol te schep
pen. Zij halen het zand uit het tweede
baanvak-in-aanleg. Het zal nog wel even
duren voor wjj daaraan verder bouwen,
nu de weg twintig meter verder ergens
onder dat kwaadaardige water is ver
dwenen. De zandwagens rijden een
smalle polderdijk af; wij rijden er ach
ter aan.
Dit is d e dijk van Wieldrecht, d e
dijk waarvan op dit moment het lot
van het Eiland van Dordrecht af
hangt. Vlak voor het dorp, waar de
anders zo rustige Dordtse Kil nu als
een brullende bandjir aan de dijk
knaagt, scheppen mannen in een
wild tempo de zandwagens leeg.
Een paar honderd meter verderop
ligt, in de luwte van de dijk, het
Volgens de laatste berichten
die wij bij het ter perse gaan
van deze extra-editie ontvin
gen heeft de watersnood 27
mensenlevens gekost.
De schade wordt geschat op
tientallen millioenen guldens. Het
herstel van de ergste schade zal
enkele maanden vergen, heeft mr
J. Algera, de minister van Ver
keer en Waterstaat medegedeeld.
BLAUW WIT—AJAX VOOR
SLACHTOFFERS
Woensdagavond 4 Februari wordt in
het Olympisch Stadion te Amsterdam
een vriendschappelijke voetbalwedstrijd
gespeeld tussen de hoofdstedelijke clubs
Blauw Wit en Ajax ten bate van de
slachtoffers van de watersnood.
