't Leek of de zee overkookte
iiaHHRHiHi
40 Jaar de ramp
DE RAMP"
Zit net even
prettiger.
HollandiafJ
OPRUIMINGS
AANBIEDINGEN
BABYNETTE - BEBINELLA
Oud-wethouder Rijstenbil bij opening expositie ramp:
Exposities
in de streek
Cursus sociale vaardigheden
DIELEMAN BV
Donderdag 28 januari 1993
EENDRACHTBODE, DE THOOLSE COURANT
23
«v.- Z--— - vV^-'-
AS
"Veertig jaar geleden werd niet alleen een bres gesla
gen in de dijken. Er werd ook een bres geslagen in
ons leven en ons bestaan: vrienden, bekenden, buren,
plotseling waren zij er niet meer. Bezittingen waren
verdwenen. Alles wat was opgebouwd was kapot.
Het leed was enorm." Oud-wethouder A.A. Rijstenbil
van Sint-Philipsland zei dat gisterenavond in De Wim
pel, bij de opening van de tentoonstelling over de wa
tersnoodramp.
Vanaf de Rijksweg de Oostdijk in Sint-Philipsland opdraaiend komt de auto van de ANWB vast te zitten. Op de achtergrond de
Hollands Hoeve in het water.
Rijstenbil heeft de ramp van zeer
nabij meegemaakt. "Ik herinner
me hoe de storm die bewuste za
terdagavond de ramen van boer
derij de Zwarte Schouw deed
klapperen. Hoe er om twee uur 's
nachts een telefoontje van mijn
op het dorp wonende vader was.
Hij had, ais gezworene van het
waterschap, net bericht gekregen
dat het water bijna over de dijk
kwam. Je denkt op zo'n moment:
ach, het zal zo'n vaart niet lo
pen." De oud-burgemeester van
Nieuw-Vossemeer vervolgde:
"Voor de zekerheid ben ik op de
dijk gaan kijken. Wat ik zag, deed
me de haren ten berge rijzen. Dat
is zo'n beeld dat je nooit vergeet.
Onder het vaalbleke schijnsel van
de maan, het licht, zag ik de door
de storm opgezweepte golven te
gen de dijkkruin aanrollen. Het
leek wel, ik kan het niet anders
tot uitdrukking brengen, of de
zee ging overkoken."
Uit zijn verdere relaas bleek, dat
de Sint-Philipslander zelf de ramp
maar ternauwernood heeft over
leefd. Hij ging naar de Zuiddijk
om in de twee knechtshuisjes de
families Vroegop en Van Dijke te
waarschuwen. Daarna reed hij de
auto uit de schuur om die vast
naar een hoger gelegen deel te
brengen. "De dertienjarige Lau-
ran Vroegop wilde perse mee in
de auto. Net toen wij de dreef in
reden, braken de dijken. Een
muur van water rolde over de
auto. We werden uit de auto
gespoeld. Ik bleef met m'n jas in
het prikkeldraad hangen, Lauran
werd uit m'n armen gesleurd en
verdween in de golven. Dat zijn
beelden, dames en heren, die je
niet makkelijk vergeet. Ik raakte
in een draaikolk, verloor het be
wustzijn en werd brakend wak
ker toen ik tegen het huis
aanspoelde"
Lakens
De families Rijstenbil, Vroegop en
Van Dijke zaten temidden van
een uitgestrekte watervlakte op
zolder. Zonder electriciteit, tele
foon, eten of drinken. "We sta
ken kaarsen aan voor een
bovenraam om op het dorp te la
ten zien dat er nog leven was, en
zwaaiden met lakens uit de ra
men naar over komende vliegtui
gen." Maandagmorgen vroeg
haalden militairen hen met een
boot weg. Totaal ontredderd
kwamen ze bij de Oostdijk aan.
"Wat het meest bijbleef op dat
moment, was de enorme ravage
op het dorp en de honderden do
de varkens en kippen langs de
vloedlijn."
Rijstenbil ging vervolgens in op
de evacuatie, de terugkeer en de
wederopbouw van het dorp. "Al
len die zich in die tijd inzetten, of
het nu de eigen bewoners of al
die hulpverleners van elders wa
ren, zij kunnen hiervoor niet ge
noeg worden geprezen." De
oud-wethouder noemde de ne
gen slachtoffers, die de ramp van
1 februari 1953 op Sint-
Philipsland eiste, bij naam. "We
zijn hier bijeen om de ramp te
A.A. Rijstenbil
herdenken. We herdenken ook
hen die bij de ramp het leven lie
ten. Opdat zij niet worden verge
ten en opdat alle nieuwe
generaties en zij die van elders
hier kwamen wonen, zullen be
grijpen.
Litteken
"Voor degenen die het zelf mee
maakten, zal het altijd hetzelfde
blijven. Bij dit soort herdenkin
gen, of gewoon als de wind tot
stormkracht aanwakkert, gaan
de gedachten terug naar toen.
Lezing watersnood. In de
Zeeuwse Bibliotheek te Mid
delburg is dinsdagavond om
acht uur de lezing 'Waarom
herinneren' door prof. dr. S.
Leydesdorff te beluisteren. Me
vrouw Leydesdorff spreekt
naar aanleiding van haar
jongste publicatie 'Het water
en de herinnering; de Zeeuwse
watersnoodramp 1953-1993'.
Tevoren biedt ze de voor dat
boek opgenomen interviews
aan aan het Zeeuws Documen
tatiecentrum. Dat centrum
wijdt t/m 27 februari een expo
sitie aan de watersnoodramp.
Het inmiddels verbleekte litteken
doet dan weer even pijn. Bij u die
het meemaakte, bij mij, bij al die
duizenden zwaarbeproefde fami
lies in Zuidwest-Nederland, leder
beleeft het op zijn eigen manier."
Veertig jaar later is het Deltaplan
gerealiseerd, aldus Rijstenbil. De
Oosterschelde gesloten met een
stormvloedkering, Philips- en
Oesterdam aangelegd en de Een
dracht een kanaal geworden.
"Naar menselijke maatstaven zijn
we absoluuut veilig. Andere ram
pen en oorlogsellende in de we
reld vragen onze aandacht. Toch
zou ik in dit verband willen
zeggen: Laat ons niet vergeten.
Vooral hen niet die wij in de
rampnacht moesten verliezen."
Burgemeester H.A. van der Mun-
nik opent morgenavond (vrijdag)
om half acht een tentoonstelling
over de watersnoodramp in
dorpshuis De Stove in Stavenis-
se. Behalve opnamen die veertig
jaar geleden in het dorp zijn ge
maakt door de Amsterdamse fo
tografe Eva Besnyö, zijn
kranteknipsels, boeken en ander
fotomateriaal te zien. De ten
toonstelling is morgenavond ge
opend tot negen uur, zaterdag
van twee tot negen uur, maan
dag t/m donderdag van drie tot
vijf en van zeven tot negen uur.
In dorpshuis De Wimpel in Sint-
Philipsland is gisteren door bur
gemeester T.A. Vogel een exposi
tie over de ramp geopend. Hier
kan het publiek vandaag en mor
gen terecht van twee tot vijf en
zeven tot negen uur, alsmede za
terdag van tien tot vier uur.
Beide tentoonstellingen zijn gra
tis toegankelijk.
De Utrechthoeve van de familie Steendijk, die drie jaar geleden werd gesloopt, in 1953 rondom
in het water.
Wrakhout voor de woningen aan het Bos in Stavenisse.
Zeeland veilig. Onder het motto
'Nu Zeeland veilig zit...kunnen we
anderen een vluchtplaats bieden!' Sporen. In het televisieprogramma
houdt Mensen in Nood een actie 'Sporen' - vrijdagavond 23.14 uur
voor Bangladesh. In dat land wil Nederland 1 - gaan journalisten te
men cycloonschuilplaatsen maken, rug naar de plaatsen vanwaar ze
Elke schuilplaats redde 2500 men- veertig jaar geleden het nieuws
senlevens bij de laatste overstro- over de ramp brachten. De docu-
ming in 1991. Mensen in Nood mentaire is getiteld 'Verslag van
hielp veertig jaar geleden ook in een ramp'.
Zeeland. Het gironummer van de
organisatie is 11.11.222.
Plaatselijk nieuws
waarvan er veertien te hard reden.
Er werden snelheden genoteerd
tussen 65 en 80 km/u.
Vuur slaat over
De brandweerkorpsen van Sint-
Annaland (inclusief waterwagen)
en Sint-Maartensdijk rukten don
derdagmiddag omstreeks half vier
uit voor een brandje bij L.J. Men-
heere aan de Bram Groenewege-
weg. Deze had een vuur gemaakt
om wat rommel op te stoken, maar
dat was overgeslagen naar de
naastgelegen maïskuil. Het plastic
en de rubberbanden die daarop la
gen vatten vlam en zorgden voor
flink wat rook. De brandweer had
het vuur snel onder controle.
In de nacht van dinsdag op woens
dag werd er ingebroken bij dezelf
de man. Hij meldde bij de politie
een geldbedrag van honderd gul
den te missen.
Sint-
Philipsland
Lezing epilepsie bij
NCVB
Voor de NCVB hield mevr. Arnol-
dussen een lezing over epilepsie.
Zij probeerde een antwoord te ge
ven op de vele vragen, die er over
deze ziekte zijn. Wat is epilepsie,
wal veroorzaakt het en is epilepsie
erfelijk? Voordat zij hier nader op
inging, toonde zij een film.
Aanvallen van epilepsie zijn het ge
volg van een plotselinge en onge
wone electrische activiteit in de
hersenen. Heel vaak krijgt iemand
epilepsie zonder dat hiervoor een
duidelijke oorzaak aanwezig is.
Dan kan erfelijke aanleg een rol
spelen. Meestal wordt de ziekte
met medicijnen behandeld. De
medicijnen genezen de epilepsie
niet, maar onderdrukken de aan
vallen. De meeste mensen kunnen
door de medicijnen aanvalsvrij
worden. Bij de helft blijken de
aanvallen later niet meer terug te
komen.
Molenstraat 13, St.-Maartensdijk
tel. 01666-4041 01640-41497
vrijdag en zaterdag
geopend
De
gerenommeerde
irmwEN LIJSTENMAKER
OEEUWEN voorhe,
ZJIJSTWERK eiland Tholen
Advertentie I.M.
Mevr. L. Verwijs-Faasse opende de
vergadering met gebed en het lezen
van Psalm 139. Voor de vergade
ring werd lied 14 gezongen. Mevr.
Quist-v.d. Reest sloot de vergade
ring met het gedicht 'Belijdenr'
van Co 't Hart.
Landbouw heeft het
bijzonder moeilijk
De bedrijfsvoering in de landbouw
is bijzonder moeilijk. Dat stelde
voorzitter A.A. van Nieuwenhuij-
zen van de ZLM-afdelig donder
dagavond tijdens de
jaarvergadering. Een zorgelijk
beeld geven niet alleen de zeer lage
prijzen van aardappelen, maar
ook de vee- en fruitteelt, alsmede
de grove tuinbouw delen in de mi
neurstemming. Voeg daarbij de
plannen van EEG-commissaris
MacSharry, de onzekerheid over
het GATT-accoord en de milieu
regelgeving. Gezien die factoren is
er mede uitstel gekomen bij de
besluitvorming over het verdich
tingsplan zoet water. Op 9 februari
wordt dit verder besproken, samen
met de CBTB-afdeling.
Aan het begin van de vergadering
werd staande het vorig jaar overle
den lid J.A. Stols herdacht. De af
deling telt nog 56 leden, zo bleek
uit het jaarverslag van secretaris
A.M. Guiljam.
In de plaats van de periodiek aftre
dende M.M. van Nieuwenhuijzen
werd dhr. D. Goense gekozen. In
de controlecommissie werd M.
Goense benoemd in plaats van A.
van Dijke.
Gezien de fusie van de ZLM met
landbouworganisaties in Utrecht
en Gelderland staan de afdelingen
en kringen ook ter discussie. Daar
om werd nog gesproken over con
centratie van afdelingen binnen de
kring Tholen en St. Philipsland.
Na de pauze besprak dhr. W.
Speelman van de Accountantsunie
ZLM fiscale actualiteiten, waar
over een levendige discussie volgde.
De voorzitter sloot de jaarvergade
ring met een dankwoord en hoopte
op betere uitkomsten in 1993.
Plattelandsvrouwen
groeit
De afdeling van de Plattelands
vrouwen is met drie leden ge
groeid. In het afgelopen jaar
kwamen er zes nieuwe leden bij en
werden drie dames uitgeschreven.
Dit bleek uit het verslag van de se
cretaresse tijdens de jaarvergade
ring, die in De Wimpel werd
gehouden.
Bij de opening stond vice-
presidente A. van Nieuwenhuijzen
stil bij het overlijden van mevr. D.
Timmers-van Nieuwenhuijzen, die
tot het laatst actief betrokken was
bij de vereniging. Vervolgens keek
presidente R. Timmers met tevre
denheid terug op het afgelopen
jaar. Recreatie, educatie en eman
cipatie stonden centraal. Voor de
gehouden cursussen was veel be
langstelling. De excursies naar de
bonbonnerie in Steenbergen en de
rechtbank in Bergen op Zoom wa
ren eveneens een succes. De koffie
ochtenden werden goed bezocht.
De dames P. Boudeling-den Har-
tog en A. de Graaf-Oosterwaal
werden als nieuwe bestuursleden
gekozen. Tussentijds aftredend we
gens drukke werkzaamheden was
mevr. I. Goense-Kaan, terwijl
mevr. E. de Raat-Ertvelde regle-
mantair niet herkiesbaar was.
Na de pauze was mevr. L. Dekkers
uit Wouw te gast. Zij liet de dames
proeven van verschillende lekkere
hapjes. Bij voldoende belangstel
ling wil mevr. Dekkers een korte
cursus geven.
De eerstvolgende bijeenkomst is
woensdag 17 februari. Dan is het
thema 'thuiszorg van de kruisver
enigingen', met bij voldoende deel
name een cursus van ongeveer vier
lessen.
Projectavond
Julianaschool
De Kon. Julianaschool houdt don
derdag 4 februari een project
avond. Tussen zeven en negen uur
is er van alles te zien in de school:
werkstukken, tekeningen en werk
boekjes. Groep 8 geeft een EHBO-
demonstratie en er wordt een ba
byfoto quiz gehouden. Verder is
een klankbeeld te zien over de wa-
tersnoodramp in het dorp, ge-
maakt door J. Kempeneers en J.
Quist. De avond is voor iedereen
toegankelijk.
Brutale inbraak
Terwijl mevrouw Van der H. in het
ziekenhuis ligt, is er ingebroken in
haar woning aan de Stationsstraat.
Een familielid ontdekte dat maan
dagmiddag. Vermoedelijk zijn sie
raden en geld weggenomen, maar
wat er precies weg is kon de politie
niet meedelen. De technische re
cherche verrichtte dinsdagmorgen
onderzoek.
Niet gekeurd
De politie schreef woensdag twee
bekeuringen uit voor bestelauto's
van plaatselijke bedrijven die geen
geldige APK-sticker hadden. De
auto's stonden in de Plataanstraat
en de Esdoornhof.
Op maandag 15 februari begint
het Ree in Tholen met een cursus
sociale vaardigheden. De cursus
'Gemakkelijk omgaan met men
sen' duurt acht maandagavonden.
Belangstellenden kunnen zich in
Tholen aanmelden.
"Heel veel mensen ervaren een ze
kere verlegenheid in contacten met
anderen," zegt Ine Visser. Zij gaat
de cursus leiden. "In deze cursus
pakken wij die onzekerheid aan.
In een veilige omgeving en met een
kleine groep werken we een hele rij
vaardigheden af. We doen dat erg
praktisch, dus veel oefenen met el
kaar. Er wordt heel wat gelachen
en het resultaat is geweldig. Steeds
na afloop horen we dat het contact
met anderen soepeler verloopt!'
Onderwijskaart. Zeven onderwijs
instellingen hebben een kaart uit
gebracht in de vorm van een
ganzenbordspel, om te laten zien
welke mogelijkheden er in West-
Brabant geboden worden. Het
gaat hierbij om streekschool West-
Brabant, technisch college Antonie
Keldermans, Zoomvliet College,
vormingswerk westelijke Noord-
Brabant en de instellingen voor
basis- en volwasseneneducatie BE
Rucphen, De Lelie en OVO.
I 5
Nu weer voorradig
van Kees Slager
ingenaaid f 49,90
gebonden f 65,00
Hoogstraat 14-16
4691 CB Tholen
Dames hemdje en heup slip Magnnlut
n
Sportief ondergoed heeft een merk:
Verkrijgbaar bi):
FA. W. PLEUNE ZN.
Hoge Markt 16-18, Scherpenisse
Voorstraat 5, Sint Annaland
HAGE TEXTIEL
Dalemsestraat 17, Tholen
FA. A.F. P0LLIE ZN.
F.D. Rooseveltstr. 17, Oud Vossenteer
DEN ENGELSMAN EN VAN DRIEL
Voorstraat 17, Sint Annaland
MODEHUIS M0RELLI
Haven 18, Sint-Maartensdijk
Profiteer NU van onze spectaculaire
een voorbeeld van onze
sterk verlaagde prijzen
Bedrijventerrein „Korenweide"
STANDERDMOLEN 14 - OUD GASTEL - TEL. 01651-2856
