De vlag halfstokmaar toch een beetje feest Een echtpaar in Schouwense rouwkleding wacht op de kranslegging bij de caissons van Ouwerkerk. Ze hebben twee uur voordat de koningin arriveert een plekje uitgezocht. fl Foto Daniel Koning - de Volkskrant \J<>AJJLOAXKV^ ij-, 1333 m Van onze verslaggever PETER SMOLDERS NIEUWERKERK Een uur voor aanvang van de herdenkingsdienst ne men de eerste oudere dames, met rode wangen van de kou, plaats langs het pad dat naar de ingang van de kerk leidt. 'Waar we voor komen? Voor de koningin natuurlijk.' De vlaggen han gen halfstok, maar Nieuwerkerk viert ook een beetje feest. Een Zeeuws dorp is een dag lang in de ban van de konin gin. En, natuurlijk, van De Ramp. De op Schouwen-Duiveland gelegen dorpen Nieuwerkerk en Ouwerkerk zijn uitverkoren om als decor voor de eerste nationale herdenking van de wa tersnoodramp te dienen. Veertig jaar geleden verloren 378 van de tweedui zend inwoners van deze kernen het levep in het aanstormende water. Het leverde de dorpen de weinig flatteuze titel 'relatief zwaarst getroffen gemeen te' op. De dienst wordt in Nieuwerkerk ge houden, maar daarmee houdt het voor de Nieuwerkerkers wel op. In de Ne derlands Hervormde kerk wonen niet meer dan acht dorpsgenoten de plech tigheid bij. Voor de inwoners die niet de status van genodigde hebben is later op de dag een andere dienst gepland. De herdenking heeft immers een nationaal karakter. Dat houdt in dat de eerste rijen stoelen in het kleine kerkgebouw zijn gereserveerd voor hoogwaardig heidsbekleders en het balkon is toebe deeld aan de pers. De resterende plaat sen zijn verdeeld onder de vijftig ge meenten die in 1953 de zwaarste verlie zen leden. Ieder kent zijn plaats, weet wanneer hij moet opstaan of juist gaan zitten. Wie het niet weet, hoort het wel van een van de vele functionarissen van de Rijksvoorlichtingsdienst. De vorstin en de ministers Maij, Da- les en Ter Beek worden buiten verwel komd met gejuich, kindergezang en flitsende camera's, binnen met sereen orgelspel en een stille hoofdknik van de aanwezigen. De toespraken verhalen van de verschrikkingen: 'Het water, het verdriet, het bijna verdrinken.' Een enkeling laat een kritische noot horen. Maij beklemtoont dat de slechte toestand van de dijken al ver voor 1953 bekend was. Een ander durft voorzich tig te praten over de positieve effecten van de aanleg van dammen en dijken voor Zeeland. A. Bergshoeff, burge meester van Duiveland, waaronder Nieuwerkerk en Ouwerkerk vallen: 'Voor velen van elders is het daardoor aantrekkelijk geworden die gebieden als woonoord of als vakantiebestem ming te kiezen.' In genummerde bussen reist het ge zelschap vervolgens af naar het naburi ge Ouwerkerk, waar de koningin en drie van haar commissarissen een krans leggen. Het levert een haast sur realistisch plaatje op: in het vlakke, zanderige landschap is een noodtribune opgericht. Enkele honderden toe schouwers luisteren naar een ver kleumde Ouwerkerkse fanfare. Bij de caissons, de blokken beton die in no vember 1953 het laatste stroomgat dichtten, worden twee gedichten voor gedragen. Een ervan is 'Watersnood' van Gerrit Achterberg. 'Een kind zat om haar dode pop te zeuren/ en was het ogenbliklijk zelf nog maar.' Het is het laatste publieke onderdeel van de plechtigheid. Terwijl de toe schouwers hun warme huiskamers op zoeken en de cameraploegen hun spul len opruimen, spreekt de koningin in het dorpshuis nog een half uur met de delegaties van enkele gemeenten. Ze zal er ook een kleine tentoonstelling bezoeken. Ouwerkerk kon immers niet achter blijven: iedere zichzelf respecterende Zeeuwse of Westbrabantse gemeente heeft dezer dagen een expositie inge richt. Dit is de dag van de ramp. Mor gen zou de herinnering in de niet-ge- troffen gebieden van Nederland wel weer eens kunnen vervagen. In Nieuwerkerk gebeurt dat niet. Pal achter de kerk die 's morgens met het hoge bezoek werd vereerd, ligt een be graafplaats. Er is een speciale plaats gereserveerd voor de drenkelingen van 1953. Op de 289 zerken staat alleen een naam en een geboortedatum. Geen jaar van sterven.

Krantenbank Zeeland

Watersnood documentatie 1953 - krantenknipsels | 1993 | | pagina 12