ZATERDAG
De therapie van
NORDHOLT:
sociale integratie
fridvi
'DE MENSELIJKHEID MOET
UITGANGSPUNT WORDEN'
BON VOOR LAGERE ZIEKTEKOSTENPREMIE!!
KERK ZIET SEKSUEEL
MISBRUIK ONDER OGEN
ZWERVERTJES OP ZOEK
NAAR EIGEN PLEKJE
PAGINA 43
ZATERDAG 21 NOVEMBER 1992
Algemeen Dagblad
PAGINA 37
Stel je voor dat we in een
poging om alle clandestien
in Nederland verblijvende
mensen uit te wijzen de illegale
arbeid massaal aanpakken, zo
als kabinet en Tweede Kamer
graag willen. De Amsterdamse
hoofdcommissaris van politie
drs. E.E. Nordholt moet er niet
aan denken.
„Er zouden geweldige spannin
gen ontstaan. Ik waag me nooit
meer aan een schatting om
hoeveel mensen het zou gaan.
Maar je zou het deze mensen
onmogelijk maken in hun le
vensonderhoud te voorzien. Ze
zouden nog verder naar de zelf
kant van de maatschappij af
glijden en bijna gedwongen in
het criminele circuit terechtko
men, waar ze nu juist zo graag
vandaan blijven."
„En dat is nog afgezien van
de grote economische proble
men die ontstaan als we deze
mensen, die vaak voor heel wei
nig geld keihard werken en de
baantjes opknappen waar Ne
derlanders de neus voor opha
len, het werk zouden ontnemen.
Bovendien: als je consequent
zou optreden tegen bij voor
beeld de illegale naai-ateliers,
dan kun je de ene groep uitwij
zen terwijl je weet dat de ploeg
aflossers al per bus onderweg
is naar Nederland."
Maar het zal zo'n vaart niet
lopen met de massale uitwij
zing van illegale allochtonen,
meent Nordholt. „Ten eerste
moet je ervan uitgaan dat ons
land per saldcr al zeker drie de
cennia lang een immigratie
land is, dat wil zeggen dat er
meer mensen binnenkomen dan
er vertrekken. Duizenden kwa
men hierheen voor werk, waar
voor we geen Nederlanders
konden krijgen. Ze kregen een
verblijfstitel en leverden onge
looflijke prestaties voor ons
land, Sinds een aantal jaren la
ten we weliswaar veel minder
mensen toe, maar toch voegden
zich nog altijd zeer velen, fami
lieleden, vrienden en kennissen,
bij de hierheen geëmigreerde
buitenlanders. Dat hoort nu
eenmaal bij hun cultuur. Het
Rijk en de grote steden hebben
die mensen altijd ruimhartig
gedoogd, al mochten ze hier
formeel niet zijn. Ze verkregen
met sofinummers, onderwijs en
huisvesting een semi-legale sta
tus."
„Maar dan is er na zo'n Bijl
merramp ineens die ergerlijke
verbazing dat het er plotseling
zovéél zouden zijn. Alsof we dat
niet wisten. Vervolgens die vol
slagen kentering in het beleid,
die doorklinkt in dat ene zinnet
je: alle illegalen het land uit. En
dan wordt het noodlottige ver
band gelegd tussen illegaliteit
en criminaliteit, zó gemakke
lijk. En zo onterecht."
Het verband tussen crimina
liteit en illegaliteit gaat volgens
Nordholt maar voor een zeer
beperkte groep allochtonen op.
„Dat wordt veroorzaakt door
dat we al enkele jaren worden
geconfronteerd met Algerijnse,
Marokkaanse en andere Noord
paspoort vernietigen en dan via
de route Gibraltar, Parijs,
Brussel, Rotterdam en Amster
dam ons land binnenkomen.
Niet om te werken, of om zich
bij hun familie te voegen, maar
slechts om hier zwervend en
stelend door het leven te gaan.
„Als wij hen dan oppakken,
hebben we twee ernstige handi
caps. Omdat ze geen paspoort
meer hebben, worden ze niet
meer in hun land van herkomst
geaccepteerd en kunnen we hen
alleen maar per trein via Roo
sendaal het land uitzetten. En
dan zijn ze bij wijze van spreke
eerder terug in Amsterdam dan
de politiebus waarmee we hen
wegbrachten.
„Het tweede probleem: in
Amsterdam moesten tot voor
kort wegens gebrek aan cel
ruimte nog 70 procent heenzen
den van alle mensen die we ge
zien de ernst van hun vergrijp
in voorlopige hechtenis hadden
moeten nemen. Dit percentage
is weliswaar gedaald tot 45,
maar nog altijd hebben we veel
te weinig celruimte om deze
mensen op te bergen. Dat geldt
dus ook voor de criminele ille
galen.
„Zoals iedereen weet leggen
we in Amsterdam nu een sterke
Opnieuw worstelt de Amster
damse hoofdcommissaris
drs.E.E. Nordholt met zijn ge
weten. Hoewel hij niets liever
wil dan de volledige integratie
van kansarme Antilliaanse, Ma
rokkaanse en andere allochto
ne jongeren in de Nederlandse
samenleving, beseft hij dat zijn
negatieve opmerkingen aan
hun adres heel verkeerd kun
nen vallen.
En dat zou niet de eerste keer
zijn. Bijna anderhalf jaar gele
den waarschuwde hij in deze
krant voor de toenemende cri
minaliteit onder al dan niet le
gale allochtonen. Met de statis
tieken van zijn agenten in de
hand betoogde Nordholt dat
verreweg het grootste deel van
de straatroven, overvallen en
inbraken wordt gepleegd door
zwerfjongeren van Antilliaanse,
Marokkaanse, Surinaamse en
Noord-Afrikaanse afkomst. Hij
waarschuwde voor rassenrel-
len als de Nederlandse samen
leving niets zou verbeteren aan
de desperate positie van deze
generatie kansarme, vaak in
het moeras van de misdaad
verdrinkende jongeren.
Zijn alarmerende opmerkingen
stonden mede aan de wieg van
een soms heftige politieke en
maatschappelijke discussie
over de positie van in Neder
land wonende allochtonen.
Nordholt werd daarbij verwe
ten dat hij bestaande racisti
sche vooroordelen bevestigde
en mensen met legale en ille
gale status ten onrechte op
één hoop veegde.
Vandaag kijkt Nordholt met het
Algemeen Dagblad terug op
die discussie en vooruit naar
de verhoudingen binnen de
multiculturele samenleving,
waarvan de kleuren nergens zo
bont zijn als in zijn eigen ge
meente: de wereldstad Am
sterdam. Nordholts liefste
wens: geld voor werk, huisves
ting en onderwijs voor de
kansarme, gekleurde mede
mens, van wie we eindelijk
eens moeten accepteren dat
ook die recht heeft op een
plaats onder de Nederlandse
zon.
door PIETER DEN HOLLANDER
Hoofdcommissaris Nordholt: „Hét probleem van de jaren negentig is de migrantenproblematiek."
FOTO MICHAEL KOOREN
Amsterdam Neem nu
Defensie. Op verzoek van de
Amsterdamse politie stelde
minister Ter Beek onlangs de fa
ciliteiten ter beschikking om een
groep ontspoorde Marokkaanse
jongeren via een militaire rij-op-
leiding op het rechte pad te bren
gen. Dertig jongeren met wat in
de vaktaal zo mooi 'criminele an
tecedenten' heet, kregen een door
de overheid betaalde rij-opleiding
en daarmee uitzicht op wat hun
tot dan toe volledig had ontbro
ken: de mogelijkheid om (als be
roepschauffeur) in hun eigen on
derhoud te voorzien.
De eerste, zorgvuldig aan het oog
van de buitenwereld onttrokken
opleiding in het militaire oefen
kamp Crailo is afgerond. Vrijwel
alle cursisten zijn nu de trotse be
zitter van het rijbewijs. Slenter
den ze vroeger als dieven, dealers
en anderszins overlast bezorgende
leeglopers op straat, nu staat voor
hen de weg open om als betaalde
werknemers hun brood te verdie
nen.
De Amsterdamse hoofdcommis
saris van politie drs.E.E. Nordholt
is trots op dit resultaat. Temeer
daar de minister zo enthousiast is
geraakt dat hij (op aandringen
van de cursisten zelf) in meer ka
zernes in Nederland zulke rij-op-
leidingen wil organiseren. Ter
Beek wil ook praten over andere
dan deze opleidingen voor het
groot rijbewijs.
nadruk op het handhaven van
de veiligheid op straat. Als je
die hoofd-prioriteit al nauwe
lijks effectief kunt aanpakken,
kun je je wel voorstellen dat je
niet eens toekomt aan een ware
aanpak van het probleem 'ille
galiteit', nog even afgezien van
de morele en ethische kanten
daarvan."
Nederland maar laten vollo
pen, dan?
„Neen, al weet ik niet wat
'vol' betekent. Maar ook niet het
probleem verdringen, zoals de
politici doen met hun onuitvoer
bare 'beleid' onder het motto
'alle illegalen het land uit'. Ik
wijs er alleen maar op dat de
praktijk en de politiek nu vol
strekt uit elkaar lopen. Je moet
het vraagstuk in zijn volle om
vang onder ogen durven zien.
Dat wil de politiek niet, maar ik
denk dat de Nederlandse bevol
king moet accepteren, en dat
vermoedelijk ook doet, dat de
hierboven geschetste werkelijk
heid bestaat."
DVZ Verzekeringen is specialist in ziektekostenverzekeringen. Er is al een DVZ ziektekosten
verzekering voor/ 25.85 per maand (excl. wettelijke heffingen). Vraag met onderstaande
bon het uitgebreide mfopakket aan. En., bij schade betaalt DVZ razendsnel uit!
Hoofdkantoor
Rijnstraat <16-48
2223 EO Katwijk
01718-29881
Dat is nu een voorbeeld van de
door Nordholt zo vurig bepleite in
tegratie van buitenlanders, die ge
zien hun achtergrond en mogelijk
heden op het oog kansloos zijn in
onze veeleisende samenleving. Bo
vendien gaat Nordholts PvdA-
hart sneller kloppen bij de ge
dachte dat de krijgsmacht via dit
soort initiatieven meer dan ooit
bij de maatschappij betrokken
raakt.
Onderwijs, werk en huisvesting
zijn de basisbegrippen in wat
Nordholt de bitter noodzakelijke
'sociale integratie' noemt: het op
nemen van allochtonen in onze
van oorsprong blanke maatschap
pij. Blank is die maatschappij ze
ker in Amsterdam al lang niet
meer: het palet van deze wereld
stad telt ruim 140 nationaliteiten
in bijna even zoveel kleuren en
toonaarden. Maar veel van die im
migranten en hun kinderen bevol
ken bij gebrek aan mogelijkheden
vooral de zelfkant van de ver
kleurde samenleving.
In landen als Frankrijk, België
en Duitsland hebben de toene
mende spanningen tussen
blank en gekleurd reeds tot hefti
ge explosies van haat en geweld
geleid. Uit vrees dat ook Neder
land zo ver zou afglijden, sloeg
Nordholt op 7 juni 1991 publiek
alarm: we zijn op de verkeerde
weg en de toenemende criminali
teit onder buitenlanders die geen
enkel uitzicht op een goede toe-
„Dan moet je je vervolgens
realiseren dat de vreemdelin
genwetgeving weliswaar voor
schrijft dat alle illegalen het
land uitgezet kunnen worden,
maar uitdrukkelijk niet voor
schrijft dat dat ook daadwerke
lijk moet gebeuren. Er is dus
zonder de wet geweld aan te
doen ruimte voor beleid in
individuele gevallen. En dan,
vind ik, moet je de menselijk
heid als uitgangspunt nemen.
Dat is wat anders dan de gren
zen openzetten. Ik vind het heel
aanvaardbaar dat we tegen de
nieuwkomers zeggen: neen. het
kan niet langer, we zullen je
helpen maar dan via onze ont
wikkelingshulp in je eigen land.
Tenslotte neem ik zelf ook geen
tien Somallërs in huis. Maar
ten opzichte van de jarenlang
gedoogde illegale allochtonen
hier zou je maatregelen moeten
nemen die aansluiten bij de
werkelijkheid van alledag. En
dat is nadrukkelijk een andere
dan de huidige politieke werke
lijkheid."
Legaliseren dus
„Ik ben tegen een generaal
pardon, als u dat bedoelt. Maar
je mag evenmin generaliseren.
Je moet de humaniteit laten
tellen op basis van een situatie
die historisch is gegroeid. Nu
iemand uitwijzen, die zich ja
renlang in ons land kapot heeft
gewerkt en zich voortreffelijk
heeft gedragen, is geen vorm
van humaniteit."
De politiek zegt: Nordholt, te
rug in je hok. Je bemoeit je met
het beleid.
„Ik ben niet gewoon op derge
lijke uitspraken te reageren.
Maar in dit geval wil ik wel
zeggen dat ik geen politieke uit
spraken doe, hooguit uitspra
ken die de politiek niet welge
vallig zijn. En ik vind dat ik dat
móet doen over een realiteit
waarmee mijn mensen elke dag
geconfronteerd worden. Ik kan
die werkelijkheid niet verande
ren. Maar (en nu formuleert
Nordholt in een langzaam stac
cato) ik vind het wel bijzonder
jammer dat Kamerleden, die
toch ons volk moeten vertegen
woordigen, het mij kwalijk ne
men als ik de werkelijkheid
waar binnen mijn collega's vre
de en veiligheid in stand moe
ten houden, verwoord."
komst hebben, is daarvan onmis
kenbaar de voorbode.
Hij wil niet beweren dat die cri
minaliteit inmiddels is afgeno
men. Maar wel is er sindsdien
veel gebeurd, dat Nordholt tot
voorzichtig optimisme stemt. Ne
derland lijkt er volgens hem in te
slagen de vrede te bewaren en dat
bleek wel het duidelijkst bij de
zijns inziens ontroerende nationa
le solidariteit met de slachtoffers
van de vliegramp in de Bijlmer.
Die solidariteit reikt verder dan
onze grenzen, zo is Nordholt ge
bleken na zijn recente bezoek aan
de Nederlandse Antillen. Het doel
van zijn reis, samen met de Rot
terdamse hoofdcommissaris Hes-
sing, was om samenwerking te
zoeken met de autoriteiten in dat
deel van het koninkrijk, waar Ne
derland voor veel jongeren nog al
tijd het land van melk en honing
is: dé droom voor mensen die zon
der werk, geld en toekomstpers
pectief door het leven gaan. He
laas blijkt die droom in toenemen
de mate een luchtkasteel: een
maal in Nederland kloppen de
jonge Antilliaanse gelukzoekers
tevergeefs aan om werk en wonin
gen en lijkt het criminele circuit
vaak de enige uitweg om het
hoofd boven water te houden.
„We hebben daar onder meer
over gesproken met gouverneur
Saleh, minister van justitie Ro
mer. procureur-generaal Pietersz
en de politie-autoriteiten. Zij ma
ken deel uit van het speciale actie
team onder leiding van de gede
puteerde mevrouw Peternella Pie-
ters Kwiers, dat probeert oplos
singen te vinden om de situatie
van langdurig werkloze en onge
schoolde jongeren te verbeteren.
We hebben een verrassende open
hartigheid aangetroffen. Geen
verwijten over en weer, geen
vooroordelen, maar een diepe
wens tot samenwerking om deze
verliezende generatie nieuw uit
zicht te bieden."
Het begin van die samen
werking zijn ons advi
seurschap bij dit actiete
am, de hartelijke uitnodigingen
om over en weer studiebezoeken
af te leggen en de inmiddels op
gang gebrachte uitwisseling van
politiemensen om zich te verdie
pen in de nog zo onbekende ach
tergronden en motieven van de
jongeren, die hun heil in Neder
land zoeken en daar bedrogen uit
komen. We zouden veel winnen als
we erin slagen de jongeren in hun
éigen land perspectief te bieden,
en tegelijkertijd degenen die al in
Nederland zijn, aan onderwijs en
een baan te helpen.
„Dat kost geld, veel meer dan
het huidige kabinet er gezien het
regeerakkoord voor wil uittrek
ken. Maar ik ben ervan overtuigd
dat volgende kabinetten hun prio
riteiten zullen verleggen. Het is
duidelijk dat hét probleem van de
jaren negentig de migrantenpro
blematiek is. En dat de oplossing
sociale integratie heet. Je kunt
dat probleem geweldig gecompli
ceerd maken. Maar ik raak er
steeds meer van overtuigd dat het
helemaal niet zo ingewikkeld
hoeft te zijn. Als je maar geld
vrijmaakt voor die basisvoorzie
ningen: huisvesting, scholing en
onderwijs. Dan komt het werk op
den duur ook wel en zal de crimi
naliteit afnemen.
„Dat is een heel wat effectievere
aanpak in het offensief tegen de
veiligheidsbedreigende conflicten
op straat dan telkens maar de
bouw van nieuwe cellen aan te
kondigen. Natuurlijk zijn wij er
om de boeven te vangen. Maar als
je blijft steken in politie-repressie
en nieuwe gevangenissen, zonder
echt aandacht te besteden aan de
achtergronden van deze onthechte
jongeren zonder werk en in een
cultuurshock, dan ben je op de
verkeerde weg. Dan zullen er in
onze grote steden nog veel grotere
problemen ontstaan. Dan kun je
niet eens voldoende cellen meer
bouwen."
Opvallend genoeg is het juist de
politie die in de praktijk een voor
trekkersrol lijkt te vervullen in
deze sociale vernieuwing, zegt
Nordholt. Niet met dikke rappor
ten en eindeloze discussies, maar
met praktijkgerichte projecten
die navolging krijgen bij de over
heid. Het project 'Crailo' is daar
een voorbeeld van en wie Nord
holt op zijn praatstoel wil krijgen,
moet hem vragen naar méér.
„Wat we hebben geleerd is dat
je als politie een rol moet spelen
in het op gang brengen van pro
jecten voor scholing, weningen en
werk. Dan treft ons natuurlijk on
middellijk het verwijt dat we an
der werk doen dan waarvoor we
zijn ingehuurd. Nu, daar heb ik
vrede mee, zolang in de praktijk
blijkt dat je hiermee aan échte op
lossingen werkt. Sterker nog: dan
ben je als politie wel verplicht om
buiten je traditonele taken te tre
den, vooral nu we langzamerhand
door een lichte personeelsgroei uit
het dal van onze sterkte kruipen."
Nordholt wijst op de samenwer
king die zijn mensen met de Am
sterdamse stadsdeelraden zoeken
in allerlei kleine, maar zeer effec
tieve projecten voor Antilliaanse
en Marokkaanse zwerfjeugd. Het
project 'Osdorpplein' is daar een
voorbeeld van. Vijf Marokkaanse
jongeren met een criminele ach
tergrond kregen daar de kans om
onder leiding van een door de po
litie ingehuurde vertrouwensfi-
guur met een eigen budget als een
soort buurtwacht aan de slag te
gaan om de veiligheid op straat te
vergroten. De jongens in kwestie
hervonden hun trots, de omwonen
den zagen de rust weerkeren en
de winkeliers waren enthousiast
over het effect. Inmiddels hebben
tien andere Marokkaanse jonge
ren de fakkel overgenomen en vol
gens Nordholt heeft dit project in
de Marokkaanse gemeenschap
enorm enthousiasme ontketend.
Zo is in het vierde politiedis
trict het zogenoemde Bali-
straat-project van de grond
gekomen, waarbij mensen van de
politie een heel netwerk van con
tacten met ouders binnen de Turk
se en Marokkaanse gemeenschap
hebben opgebouwd. Ze zijn er vol
gens Nordholt in geslaagd de ou
ders te betrekken bij de pogingen
om de jongeren in het rechte
spoor te trekken en dat blijkt zeer
effectief. Gezinshoofden die zich
vroeger door hun kinderen te
schande gemaakt voelden en zich
van hun kroost afkeerden, erva
ren nu dat ze niet de enigen zijn
en dat er nieuwe wegen gevonden
kunnen worden om het contact te
herstellen.
In het achtste district voltrekt
zich een ander opvallend politie
project. De Amsterdamse agenten
in dat district worden persoonlijk
betrokken bij de werving van
nieuwe collega's onder Marok
kaanse en Turkse jongens én
meisjes. Ze onderzoeken hun ante
cedenten en coachen de leerlingen
tijdens de opleiding. Als die
slaagt, worden de allochtone
nieuwkomers door diezelfde coa
ches in de praktijk begeleid, het
geen volgens Nordholt tot verras
send goede resultaten leidt.
„En denk nu niet dat mijn au
tochtone medewerkers dat alleen
maar doen omdat ze die buiten
landers zo aardig vinden. Neen, ze
zijn langzamerhand diep door
drongen geraakt van de noodzaak
tot samenwerking, wil je deze
stad in de jaren negentig vredig
en veilig houden. Zo doen we het
ook in het groot, door ons advi
seurschap aan de Nederlands-An-
tilliaanse task-force en in de zo
juist begonnen samenwerking met
de Marokkaanse consul-generaal
en het Europees Parlement. Je
moet beginnen en de omslag ma
ken. In de landelijke politiek zie ik
die omslag helaas nog niet. De
Haagse politici stellen veel aan de
orde dat niet op het gewenste re
sultaat is gericht en daardoor
blijft de politieke druk van bove
naf uit. Men realiseert zich kenne
lijk nog onvoldoende dat sociale
integratie indirect ook over veilig
heid voor alle burgers gaat."
Zend deze bon in een enveloppe zonder postzegel aan DVZ.
Antwoordnummer 14029. 2220 VB Katwijk 01 bel: 01718 - 29881!