Bij eb treinen - bij vloed
water over de rails
UNIEKE DIENSTREGELING
IN KRUININGER POLDER
n+l3 RODE VLAG UIT EEN DAKRAAM
(Van een speciale verslaggever).
DIJ laag water, als de Kruinihgerpoider het slibkleed van de Wes-
terschelde zichtbaar draagt, steekt Laurens Witte uit Oostdijk
zijn hoofd, alsmede een groene of een rode vlag uit het dakraam van
een verlaten arbeiderswoning langs de merkwaardigste spoorbaan
'ter wereld. Hij behoort tot de spoorjongens, die bij eb de vijf goede
rentreinen dirigeren, die van Bergen op Zoom naar Goes rijden over
een spoordijk enkelspoor die ter weerszijden over een afstand
van vier kilometer lengte de bescherming van een kistdam geniet.
Telkens als de waterwolf door de stroomgaten bij het verlaten dorp
Kruiningen trekt, lopen de spoorlijn en het stationsemplacemenl.van
dit dorp rijkelijk onder. De vloed rijst hoger dan een meter boven
de rails en onttrekt ook de kistdam, waarvoor 14.000 paaltjes met
een handhei-machine zijn geslagen, aan het oog.
Als het zeewater het plaatskaarten
bureau van het station Kruiningen
binnenspoelt, is het reeds met ferme
golfslag over de Zuidelijke bekisting
van de spoordijk geslagen. De stroom
is dan echter gebroken en tast het bo
venlichaam van de spoorweg niet noe
menswaard aan. En dat is de factor,
waardoor men dit vitale stuk baanvak
kan behouden, het kan blijven berijden
als het water gevallen is en de inspee
tieplocg boomstammen en wrakhout
van de dan meer dan ooit glanzende
staven heeft geveegd.
De lange treinen met stukgoed rijden
in een sukkeldrafje v-an tien kilometer
per uur door dit niemandsland, waar
het zilte nat aan weerszijden van de
dijk staat. Maar de verbinding houdt
het en wordt sterker bij iedere afzet
ting van slib.
Deze unieke situatie in het spoor
wegverkeer een zeer nubtige nood
oplossing ontstond in het brein van
wegopzichter J. Colijn, een spoorweg
man, vergrijsd in de dienst en zeer er
varen omdat hij vier watersnoden heert
meegemaakt. Hij vond het jammer, dat
er een loc. en een paar wagens op het
geïsoleerde emplacement van Kruinin
gen stonden te roesten.
Belde even op
Op een avond belde hij Breda op en
stelde voor de vloeddeuren in de. pol
derdijk een binnendijk bij laag
water te openen en het materieel er
uit te rijden. Breda ging accoord en
toen rijpte tevens de gedachte het tere,
ten dele overgebleven enkelspoor van
Oostdijk (ten Westen van Krabben-
dijke) tot aan Kruiningen op hoger
niveau te brengen.
Dat was te kostbaar en zou te lang
duren. Men 'fteèft toen dp het klei-fun-
dament van de dijk een bed van grind
gestort en daarna de rails verbon
den aan dwarsliggers met lorries
aangevoerd. Bij laag water hebben de
arbeiders de rails bij wijze van
zinkstuik op het baanvak laten
zakken.
In Mei «had men de verbinding bij
laag water stevig in zijn greep en bij
vloed geeft de zee haar nog steeds on
beschadigd terug.
Passagiers moeten in Krabbendijke
uitstappen en reizen verder per bus
naar Goes, waar dsn de trein voo'-
Vlissineen wacht, maar het stukgoed
gaat linea recta door Zuid-Beveland.
kan men niet rijden, ook niet bij eb,
want er is geen verlichting en al zou
die er wél zijn, dan blijft nog de vraag
of dit nachttransport verantwoord js.
Tachtig mensen werken bij laag water
aan het onderhoud van deze spoorver
binding, waarbij men uiteraard niet
over een normaal seinstelsel beschikt.
Vandaar Laurens Witte met zijn vlag.
Hij riep vrolijk „Dag heren", toen-we
gistermorgen, op een platte goederen
wagen, langs zijn post reden, in gezel
schap van mr. S. van Houten, hoofd
inspecteur vervoer in de inspectie Bre
da en ir. J, L. Hoorweg, hoofdinge
nieur in dezelfde inspectie.
Vloeddeuren dicht
Maar een uur voordat de vloed op
til is, vervoegt Laurens Witte zioh bij
ploegbaas Zoetewij uit Schore en
maakt deel uit van de mannen, die
tweemaal per etmaal de zware, ijze
ren vloeddeuren in de binnendijken
sluiten. Dat gebeurt bij Kruiningen-
station en bij Oostdijk. De dubbele
deuren krijgen ter verhoging van hun
weerstand een voorschoot van zand
zakken en kleivulling in de gleuven.
Deze operatie geschiedt viermaal op
een dag.
Driehonderd man hebben aan de tot
standkoming van deze bijzondere
spoorlijn gewerkt. De N.V. Splunder
heeft haar in regie-werk gelegd dan
wel hersteld.
Het is een suggestief schouwspel als
men naast de vloeddeuren van de
Kruinin-gerpolder staat aan de kant
van Goes en men ziet «hoe het water
opkomt en in stugge golfslag bezit
neemt van de spoordijk. Omdat de dijk
ten Noorden een derde deel van de
ondergelopen polder afsluit, heeft men
bewust een gedeelte van het baanvak
een „zak" gegeven opdat de vloed-
stroom en de ebstroom gemakkelijk
heen en weer kunnen trekken. De hui
zen in het binnenmeer ten Noorden
van de baan hebben dank zij de
kistdam het minst te lijden van de
slopende kracht van de binnendrin
gende Noordzee.
Straks personen
Zo gauw de gaten in de dijk van de
Westerschclde dicht zijn en de vloed
de spoorbaan niet meer kan bereiken.
zullen de personentreinen de goederen
wagons volgen. Vooralsnog moeten de
Zeeuwen, die belang hebben bij het
transport van hun landbouwwerktui
gen en andere benodigdheden er reke
ning mee houden, dat dit geïmprovi
seerde goederenvervoer met vertra
ging gepaard gaat.
Dagelijks ziet men rijen auto's bij
de twee primitieve spoorwegovergan
gen in de noodweg van Krabbendijke
naar Goes, die moeten wachten totdat
Nederlands meest trage goederentrei
nen gepasseerd zij«n. Maar het trage
tempo van de stoomlocomotief is aller
minst evenredig aan dat, waarmede in
de Kruiningerpolder gepionierd wordt.
Sneller tempo bij herstel
Herkingens zeedijk
Het herstel aan de zeedijk bij Her-
kingen gaat gestadig voort. Werd tot
dusver het zand van de zandzuiger
Ahoy per schip naar Middelharnis-
haven en verder per auto naar Her-,
kin-gen gebracht, thans wordt het perl
schip rechtstreeks naar de zeedijk
vervoerd, zodat in sneller tempo wordt
gewerkt. Dat het in het voornemen
ligt spoed te betrachten, is te consta
teren uit het feit. dat zwaarder mate-
rieel werd gebruikt, o.a. een grotere
kraan, terwijl bij het voormalige
stroomgat thans ook een grotere pers-
zuiger aan het werk is. Deskundiger,
aohten het zeer nadelig voor het dijk
herstel, dat alleen kan worden ge
werkt met hoog water, daar met laag
water de sliikken voor de zeedijk een
vlotte afvoer per schip onmogelijk
maken.
Het getij regeert de dienstregeling
voor het goederenvervoer. Des nacht?
