Luctor et Cmerqo
t
ZEELAND KOMT WEER BOVEN
deed men het ingekomen water afvloeien. Het klinkt
allemaal eenvoudig. Het was echter een gevecht om
lijfsbehoud.
Bietenkarren rijden af en aan
De bietenkarren van de Zeeuwse boeren hebben
een andere bestemming gekregen. Daarin worden
thans de zandzakken aangevoerd, die nodig zijn om
de lage binnendijken te verbogen en te verstevigen.
Want nu de eerste linie, de zeedijk, weggevallen is,
rust op die, als waterkeringen bijna vergeten en in
ieder geval verwaarloosde dijkjes, de taak, grote
stukken nog niet ondergelopen land tegen de
stormvloed te beschermen. Sommige van die dijken
zijn niet hoger dan zeventig centimeter. Het water is
er al overheen geslagen en bier en daar zijn die kleine
dijken zeer beschadigd. Maar omdat ze toch nog
boven de thans af en aan lopende eb en vloedstroom
uitsteken hebben ze, als waterkering, opnieuw be
tekenis gekregen.
Zo is het op alle Zeeuwse eilanden. Op Zuid-
Beveland hebben de soldaten van het Jan Willem
Friso regiment uit Steenwijk van zo'n binnendijkje
een verkeersweg gemaakt, waarover nu al het ver
keer van Walcheren met de rest van Nederland
overland gaat.
Arbeiders van de Nederlandse Spoorwegen zijn be
gonnen de deerlijk gehavende spoorlijn tussen Bergen
op Zoom en Walcheren te herstellen. Zo geweldig is de
kracht van het water daar geweestdat deze dubbele
spoorlijn omgekeerd in het water terecht gekomen is.
De spoorbiels steken hier en daar nog boven het water
uit.
Men is thans begonnen een zandbaan te leggen,
waarover zandtreinen gaan rijden in de richting
Woensdrecht. Daar moet een hele nieuwe zeedijk
worden gemaakt en per spoor wordt daarvoor, nu de
wegen stuk zijn, het nodige zand aangevoerd.
Nog steeds: de helicopter
Het is één middel om de geweldige transport
moeilijkheden in dit bijna verloren land enigszins
tegemoet te komen. Wie door het overstroomde
gebied rijdt, ziet herhaaldelijk auto's, die voor het
herstel onmisbare goederen vervoeren, tot aan de
assen in de weke modder zitten. En het tanken van
motorvoertuigen op ondergelopen straatwegen uit
auto's, die speciaal in deze omgeving opereren met
de opdracht, gestrande voertuigen bij te staan, is
evenmin vreemd.
Het verbindingsmiddel blijft ook nu: de helicopter
die in wezen een vliegende auto iswaarmee de meest
wonderlijke landingen en dus opdrachtenuitgevoerd
kunnen worden. Men landt met deze practische vlieg-
tuigjes op straatwegen en onder bomenvliegt dan rus
tig achteruit om weer in de vrije lucht te komen. Op dit
moment wordt de helicopter nog gebruikt voor het doen
van verkenningenhet overbrengen van op geïsoleerde
punten nodige personen en het doen van boodschappen.
Een van de meest mistroostige en verschrikkelijke
ervaringen, die men, zwervend in het verdronken
land, thans opdoet, is het bergen van de honderden
dierencadavers, die overal ronddrijven. Met forse
takels worden de dode koeien, varkens, paarden en
schapen opgelierd en in de vrachtauto's geladen, die
de troosteloze vracht naar de schepen brengen. Daar
mee worden ze naar de overladen destructiebedrijven
gebracht, die uit de cadavers nog bepaalde, voor
veevoeder geschikte praeparaten kunnen bereiden.
Het aanbod van de Amerikanen om met vlammen
werpers de cadavers in een ogenblik te vernietigen heb
ben wijals zuinige en op alles bedachte Nederlanders,
a de bange worsteling tegen het water in de
stormnacht van 1 Februari j.l. komt Zeeland
weer boven. De W.K.-fotograaf heeft op ver
schillende punten van de geteisterde eilanden mo
menten vastgelegd, die bewijzen, dat de oude wapen
spreuk van de Zeeuwse archipel opnieuw in practijk
gebracht wordt.
Zó groot kan de verwoesting, door het water aan
gericht niet zijn, of overal zijn wel kleine kernen van
bewoning achtergebleven en uit die bruggenhoofden
wordt de herovering van Zeeland geleid. In het ene
geval is dat een stuk dijk, in het andere een dorp, dat
net boven het water uitsteekt.
Zierikzee is er een voorbeeld van en de duintop
van Schouwen. Maar ook: Poortvliet op Tholen,
waar zeventienhonderd mensen op een kluit Zeeuwse
klei zitten bleven en Krabbendijke op Zuid-Beve
land, vanwaar men de Kreekrakdam herstellen gaat.
Het eerste werk was: gaten dicht en dijken ver
sterken.
Een prachtig voorbeeld van het eerste werk ziet
men aan de Zuidelijke dijk van het eiland Tholen,
waar in de buurt van de Steenlandse sluis een gat
in de dijk om de Steenlandse polder geslagen was.
Dat werd. voor het springtij van 16 Februari j.l. een
tij, dat overigens onder de meest gunstige weers
omstandigheden verliep - gedicht met vele honderd
duizenden zandzakken. Dag en nacht hebben arbei
ders en boeren uit de omgeving, soldaten, die uit alle
kazernes van Nederland kwamen en arbeiders uit de
grote steden hier gezwoegd. Tegelijkertijd werd de
waterafvoer van de Steenlandse polder hersteld en
Het dichten van de gaten in de dijken is de eerste taak geweest in de voorbije dagen. In dit grote gat, dat gesla
gen werd in de Zuidelijke dijk van het eiland Tholen, werden honderdduizenden zandzakken gestouwd.
Links: De helicopter als boodschappenjongen. Na de landing op de straatweg gaat het, achterwaarts, terug. Rechts: Zo afgelegen kan de post voor de Marechaussee
niet zijn of er is een gelegenheid hem de allernieuwste aflevering van de Wereldkroniek te bezorgen. Een welkom geschenk, want waaruit zou hij anders weten hoe het
er uit ziet, elders in het overstroomde gebied?
