Wij verlaten de persers en wandelen langs de zeer
behoorlijke nieuwe woonketen, waarin honderden
mannen zijn ondergebracht, en verbazen ons over de
geweldige breedte, die straks de nieuwe dijk zal
krijgen! Naar mijn schatting wordt deze met het
talud mee wel meer dan 60 m breed. Welk een
gigantisch werkstuk is hier in voorbereiding en ook
hier weer het einddoel: 5 a 5l/2ni boven A.P.!
Ook bij Schelphoek zal volgens mij veel afhangen
van het weer. Blijven de najaarsstormen voorlopig
weg dan is de kans groot, dat geen nieuwe cata-
strophen zich zullen voordoen, maar het blijft een
koortsachtig gevecht, nog vele wekenlang! Men is er
nog lang niet en als men in Nederland denkt, dat wij
na de berichten over het dichten van Schelphoek
inderdaad kunnen overgaan tot de orde van de dag,
dan slaat men de plank heel ver mjs. Deskundigen
vonden het vlagvertoon begrijpelijk maar prematuur
en dat reeds spreekt boekdelen!
Een snelle auto brengt ons druipnat van de regen
langs de nieuwe Noordelijke weg, dus via Renessë,
naar Scharcndijke, waar wij worden opgewacht door
onze oude vriend, boer v. d. Panne, die in dat witte,
gespaard gebleven huis met het rode dak, „de Wijde
Wereld" boven op Schouwens duin, zijn domicilie
tijdelijk heeft opgeslagen totdat ook zijn boerderij
weer droog zal liggen.
Wordt de 2l/2 m hoge nooddijk om Scharcndijke
straks niet meer gebruikt en kan deze dan gevoeglijk
wel weer verdwijnen?! Ik hoor. dat „men", d.w.z. de
Overheid, de dijk met graszaad heeft bezaaid en dat
zegt voor de insiders voldoende: men wil dus blijk
baar toch die extra beveiliging voor het dorp Scha-
rendijke behouden, althans voor het komende jaar!
Dan krijgen wij plotseling 'n „landbouwtechnisch"
gesprek. Men mag het droog gekomen land en dat,
wat straks weer droog valt, niet bebouwen. Men mag
er niets aan doen, doch de officiële instructies van
hogerhand dienen te worden afgewacht. De meest
juiste methoden zullen worden beproefd om in een
zo kort mogelijke tijd het verzilte landweer enigszins
vruchtbaar te krijgen.
Op mijn vraag welke producten na de rampvolle
oorlogsoverstromingen het beste groeiden op de toen
eveneens zilte bodem, kreeg ik ten antwoordhet
Lucerner gras, gerst en vlas, die al in Maart/April
moeten worden gezaaid. Wannéér derhalve Schou-
wen plm. half October droog is, wannéér het over
tollige zand spoedig verwijderd kan worden, wannéér
deze winter zijn voor deze gebieden zo zegenrijke
regenwater en sneeuw overvloedig laat neerdalen en
wannéér de Overheid steeds tijdig de nodige richt
lijnen aangeeft, zou dan wellicht in Maart en April
1954 de Schouwense boer weer bezig zijn met zijn
Lucerner-, gerst- en vlaszaad?!
Laten wij het hopen! Koolzaad is ook geschikt
voor het doel, doch wordt in Augustus gezaaid.
Boer v. d. Panne wist te vertellen, dat hij in de
neer wij 't enige levende wezen zien, dat op Noordwelle
achterbleef, een verwilderde, driekwart verhongerde
kat, die zich niet meer laat vangen, maar die bij tijd en
wijle met melk en brood gevoed wordt, wanneer men
Noordwelle per motorvlct bezoekt. Een zielig, tra
gisch gezicht, al is het maar een onnozele kat
Wij verlaten het dorp en richten onze steven naar
Serooskerke, intussen enige malen vastlopend op
geheel nieuwe, kortelings ontstane zandbanken,
die slechts enige decimeters onder water blijven en
die ons te raden geven, hoeveel afgraafwerk straks,
wanneer het Schouwen-Meer droog is, ook hier op
sommige plaatsen zal moeten worden verricht, voor
dat het eigenlijke bouwland weer bloot komt. Ook
de wethouder springt bij zo'n stranding onvervaard
overboord en met vereende krachten wordt onze
ijzeren vlet over de ondiepten heengeduwd, een
werk, dat veel omzichtigheid vereist, want enige me
ters verder staat soms weer meer dan 2 meter water!
Na Serooskerke, na de ondergelopen zeer gehavende
hoeve van de heer Klompe, voorzitter van dc aloude
Waterschap, gepasseerd te zijn: Schelphoek in zicht!
Door een dicht regengordijn naderen wij thans van de
binnenzijde Schelphoek en inderdaad constateren wij,
langs de gezonken caissons varende, dat enkele
punten nog maar beangstigend weinig boven liet
water uitsteken. Met grote kracht stroomt het water
nog door enkele kieren en door één plek, die voor
lopig slechts met bazaltkeien kon worden gedicht.
Daar is dan ook een grote zandperser bezig om het
door de zuigers vele honderden meters verder op
gezogen zand, met klei vermengd, te storten bij en
op die bazaltblokken, daarmede aan de binnenzijde
een versteviging vormend waarna straks ook de
buitenzijde versterkt zal worden.
Het is een koortsachtig werken daar bij die Schelp
hoek, want de Zuidwester wakkert meer en meer aan
en straks is het weer vloed! Een gedeelte der ploegen,
die hier zijn ingezet, kent dan ook geen Zondagsrust
en ik begeef mij tussen hen in. He t zijn stuk voor stuk
door en door geharde en gebruinde kerels, die met
hun verweerde gezichten een verbeten strijd tegen
het water voeren, dat hun aartsvijand is. Zij laten
zich door niets of niemand ophoudenin een ijzig
rustig, maar voortdurend,onbedwingbaar tempo doen
zij hun werk aan de opzuigers, waarvan er twee op
dit punt zijn ingezet, aan de persers-die het zand weer
uitstoten op de gevaarlijke plekken - waarvan er even
eens twee zijn ingezet en die met elkaar verbonden zijn
door een enige honderden meters lange buisleiding.
Als we in Noordwelle aankomenmeren we bij de enige droge plek, die er te vinden is. nl. i
links is bootsman-wethouder Akkerdaas, geheel links boven v. d. Panne, iviens hoj'je en
drooggevallen zijn.
Tweede van
l
Links: De nieuwe dijk, die bij de Schelphoek zal worden aangelegd, wordt met hel talud mee ongeveer zestig meter breed. Een gigantisch iverkstuk is hier in voorbe
reiding. RechtsBazall is ietsdal in liet overstroomde gebied niet gemist kan worden. Ook bij hel dichten van de Schelphoek is het in mateloze hoeveelheden te water ge
laten. Zie hier hel laatste nog niet volkomen, afsluitende gedeelte.
