„24 UUR OUWERKERK'V,
i
In de maanden na de ramp heeft hel politieapparaat in hel rampgebied zich geplaatst gezien voor onvoorziene taken. Patrouille te water om het verlaten en geheel doorspoelde
Noordicelle, waar evenals elders in het overstroomde Schouwen de hofsteden en woningen ontzetlende schade en vernietiging hebben opgelopen tengevolge van de
werking van eb en vloed, en vooral van de wind die het water tol ongekende hevigheid opstuwde.
Het verbijsterend verhaal van het eiland Schonwen-Duiveland soals het nu nog is
Is wc ia de belangrijk vergrote haven van
Burgh-SIuis binnenvaren, zien wc, dat daar
een buitengewone bedrijvigheid heerst.
Sleepboten varen af en aan, een enkele kleine,
snelle dircclieboot kiest het ruime sop, tankers vol
niet bazaltblokken, die straks de zinkstukken tot
zinken moeten brengen, liggen gemeerd en aan de
kade een gewirwar van vrachtauto's enz.
De gastvrije auto van de Schouwen-Duivelandse
doktersvrouw-dokteres staat ons al op te wachten
en dan gaat het in snelle vaart naar Kcncsse.
Na een kort moment pauze voor een geurige kop
ikofïie bij Mevr. Borgmeijer, echtgenote van de vol
ijverige bockverkoper-i'otograaf-secretaris V.V.V.,
die mij op deze drie-daagse tocht zo uitstekend
ter zijde stond t.a.v. het fotografische gedeelte -
Beland ik - burgemeester Lunsingh Tonkens is
ook enige weken van zijn vacantierust gaan genieten-
bij de gemeentesecretaris, de heer De Jonge, die een
schaars rustig ogenblik benut om mij te vertellen,
dat het woningprobleem in Renesse buitengewoon
nijpend is! Men vergete niet, dat er nog steeds
plm. 800 evacué's in deze kleine gemeente, die niet
veel meer dan hetzelfde aantal inwoners telt, zijn
ondergebracht in zomerhuisjes, in zelfgebouwde
barakken - en in de moderne kippenhokken van
het „Bossc hoenderpark".
Ik bezocht ook deze merkwaardige woonwijk van
Renesse en al moet ik toegeven, dat de kippen
hokken grotendeels modern zijn, zij zijn natuurlijk
voor een onderkomen voor ietwat langere tijd voor
mensen volkomen ongeschikt. Er zijn thans 30 di
rectieketen onderweg, maar die zijn bestemd voor
.30 gezinnen, die nu nog naar Holland of elders
•geëvacueerd zijn. Dan komen er nog 16 eenvoudige
doch geriefelijke Noorse woningen en niet minder
dan 50 Oostenrijkse zomerwoningen. Oostenrijk
schonk er in totaal 140 stuks voor de getroffen
gebieden, zodat in de toekomst met deze laatste 66 wo
ningen, die bestemd worden voor hen, die thans onvol
doende zijn ondergebracht, het probleem gelukkig
een eind in de goede richting - hoewel nog lang niet
geheel - zal worden opgelost.
Voedselproblemen kent de Westhoek niet. Alles
wordt in voldoende hoeveelheid aangevoerd. Ook de
waterleiding, die in het Westen haar natuurlijke
bronnen heeft, functionnccrt voldoende en hetzelfde
is het geval met de cleclriciteitsvoorzicning. De
stemming onder de mensen is na het dichten van
Schelphoek natuurlijk blijmoedig. Er heerst een
Mensen in kippenhokken
Een Zeeuw keert altijd terug
Koortsachtig gevecht bij Schelphoek
Wanneer kan er weer gezaaid worden?
gematigd optimisme, ook al is men hier en daar nog
wel bevreesd voor de aanstaande Novemberstormen.
Toch wil iedereen terug en ook hier tref ik ouder
de evacué's dat zelfde grote onblusbare verlangen naar
hel eigen dorp, naar het eigen huis, hoezeer ook
gehavend of verwoest.
De verbondenheid met de grond is voor de Schou-
wen-Duivelandse boer wel heel erg sterk en dat is
niet alleen iels moois, maar ook iets zeer gelukkigs,
want hoe zou men zonder deze liefde voor hof en
akker ooit in de komende jaren de schijnbaar niet te
overwinnen chaos meester kunnen worden?
Er is niet één, maar er zijn duizend moeilijkheden
en problemen en wanneer men twee stappen vooruit
komt, moet men dikwijls weer een stap retireren.
Maar terug gaat men, zelfs zonder de
eventuele toestemming der autori
teiten. Wanneer het maar even kan
gdat men zonder meer!
Er is een merkbaar streven in de toekomst het
busvervoer de voorkeur te geven boven de tram.
Het is voorlopig wel duurder, inanr practischer door
een belangrijke tijdwinst, want de tram boemelt van
Zierikzee toch altijd nog ruim een uur naar zijn
eindpunt, terwijl een bus binnen het half uur zijn
doel bereikt. De tramverbinding Zierikzee-Zijpe zou
nog verdedigbaar zijn, mits onderhouden met goed,
behoorlijk modern materiaal, maar de Westhoek
van Schouwen roept om snelle, doelmatige en veel
vuldige busverbindingen.
Op mijn vraag, of de nieuwe Noordelijke verbin
dingsweg van Renesse via Scharendijke naar
Brouwershaven van veel betekenis is, anlwoordt
de heer De Jonge mij, dat dit inderdaad het geval is,
omdat de weg met enige kilometers wordt bekort en
men van uit Brouwershaven veel goederen per boot
verder vervracht. De z.g.n. verkeersstoten kunnen
echter ook prachtig opgevangen worden door een
hogere frequentie via ZijpeAnna-J acobaRoozen-
daal, waaraan eveneens reeds aandacht wordt ge
geven.
Dan kom ik met de vraag hoe liet staat met de
criminaliteit, nu de dorpen volgepropt zijn met
mensen. Er zijn gelukkig geen grotere onregelmatig
heden te constateren, alleen wordt liet helaas dikwijls
ontbrekende gevoel voor samenwerking en saamho
righeid tussen de gemeenten van de Westhoek ouder
ling funestpardon, onvruchtbaar en bedroevend
genoemd.
Dat is te betreuren. Moge ook hier het voorbeeld
van het geneesmiddel „24 uur Ouwerkerk" zijn wel
dadige uitwerking niet missen.
Danvroegik nog, ofmen meent dat alle 800 evacué's
weer naar hun haardsteden zullen terugkeren. Er
zullen er echter - en dat komt Renesse nu weer eens
ten goede stellig wel 100 a 200 blijven hangen,
want zij, die niet beslist voor hun werk moeten
terugkeren, prefereren toch dikwijls de meer moderne
situatie van een plaatsje als Renesse, dat zelfs in
dit jaar nog enig badgasten- en vreemdelingen-
bezoek kreeg, zij liet dan ook grotendeels van de
„ouwe getrouwen".
En hiermede is ons prettig gesprek ook alweer ten
einde en benut ik de telefoon nog even om een af
spraak te maken metde tweede varende wet
houder, thans echter van Schouwen, Wethouder
Akkerdaas van het nagenoeg geheel ondergelopen
„eiland" Noordwelle.
Hij vormt met zijn Ouwerkerkse collega wel een
merkwaardig varend wethouders-duo!
Hij zal ons des middags voeren naar zijn gemeente
Noordwelle en dan langs het volgende „eiland" Se-
rooskerke naar de Schelphoek! Gelukkig is het Schou-
wcn-Meer geen Schouwen-Zce meer, zodat de stro
ming zich alleen beperkt tot de golfslag, door de
wind veroorzaakt, want schipper-wethouder Akker
daas moet het maar doen met een wel zeer plezierig,
doch slechts 5 P.K. sterk motortje.
Wederom kiezen wij het ruime sop en zetten koers
via allerlei ondergelopen boomgaarden naar hel
„eiland" Noordwelle, dat rustig binnengevaren kan
worden door de hoofdstraat, waarna wij meren bij
het enige droog gebleven gedeelte vlak rondom de
kerk. Twee dingen vallen ons op: In dit volkomen
vcrluten dorp onze driekleur van uit de toren, om de
triomf bij Schelphoek te vieren en een gevoel van ont
roering gaat door ons heen. Dat zelfde geschiedt, wan-
