Gemeenteraad Tholen
Vië^makélfjkKéidsbelastmg Ingevoerd
zwosirt3 al
Hö)ïyi£y6is'ldfei^éfeHHte9fcecwifee.
i-'f.,Il»#iftttttódd'Jvöri'jay' VHffge' Vër-
litidWWhgl^wtffctéh1' 'öhgëvyfjii^d
WStMSddtetófc UK 'I99v6a"ü
Geschied- en Waterbouwkundige beschrijvif
van de Waterschappen en Polders
het Eiland Tholen door A. Holleste
I
bncJZ 9>Uih9enjP
JKocihfiöS J7I'jo<j89£ .a.c
Voorzitter Burgemeester Mr. A,
J. varTder Hoeven. Secretaris de
^eeoyoüiïljsaiiieS ni bnc-ifl
Aanwezig alle leden,
'de "vter^a-
siiM^öiJatóelft1 bttikkërfs
Van Ged.-1 Stdifèn ëiiïqe missi-
tJêS'l ISëfrefféhilër "-"goedkeuring
t-awtdsbseltittekio"''
-Jf(4dn heplCen'tS''aal Bureau van
Jfet9liiö<!(öée:llï5i'oces-verbaal van
faas-dphdttlë bij de gemeente-ont-
Vdtigey'oVer 't 2e kwartaal 1947.
ötDfze stukken worden voor ken
nisgeving aangenomen.
rl'Een verzoek van Oerlemans
en van Aken om uitstel voor het
afbreken van het betonnen fun
dament van de loods.
B. en W. stellen voor dit uitstel
te verlenen tot 1 November a.s.
waar hen ter ore is gekomen dat
zij hulp -zullen krijgen van de
brugbouw, omdat het beton zo
hard is.
Met algemene stemmen wordt
dit goedgevonden.
Een verzoek van het gemeen
tebestuur van Kortgene om ad-
haesie te betuigen aan het be
sluit van de raad om ook de op-
bouwtoelage te geven aan de
burgemeesters.
B. en W. stellen voor adhaesie
te betuigen. Wordt met algeme
ne stemmen goedgevonden.
B. en W. bieden aan de ge
meente-rekening en de rekenin
gen van de bedrijven over 1946.
Deze worden in handen ge
steld van een commissie, be-
siaande uit de heren A. de Heer,
A. F. Goedemondt en M. Ver
duik
Van Ged, Staten goedkeuring
raadsbesluit tot uitbreiding van
het gasbuizennet. Dit wordt voor
kennisgeving aangenomen.
Van de Ned. Bond van Brand
weercommandanten te Utrecht
een verzoek om subsidie.
B. en W. stellen voor dit aan
te houden tot bij de behandeling
van de begroting.
Met algemene stemmen wordt
dit goedgevonden.
Van Ged. Staten goedkeuring
op besluiten van B. en W.
B. en W. stellen voor de rente
loze kasgeldlening met de pro
vincie, groot f 32.000, te verlen
gen volgens het concept zoals dit
ter inzage heeft gelegen.
Aldus wordt besloten.
De Voorzitter meent dat de he
ren de brief wel zullen gelezen
hebben van B. en W. aan Ged.
Staten met het verzoek voor het
maken van een losinrichting vóór
de kolen van de gasfabriek.
Daardoor komt men ook onafhan
kelijk te staan van de losploe-
gen, wat nog al eens grote moei
te gaf en ook zal dit de gemeente
per jaar 12000 minder kosten.
B. en W. vragen, gehoord de
gascommissie, de raad een cre-
diet beschikbaar te stellen van
f 7000. Zij hebben het voorne
men om dit plan eerst nog aan
het advies van een deskundige
te onderwerpen, wellicht is er
nog een goedkopere en betere
oplossing te vinden.
Met algemene stemmen wordt
aldus besloten.
De Voorzitter zegt dat er nog
een aanvraag is binnen geko
men volgens art. 92 cfer L.O.-wet
1920 van het bestuur van de
school op Ger. grondslag, maar
daar er eerst een advies moet
zijn van de Inspecteur, stellen B.
en W. voor beide aanvragen toe
te kennen, met de bepaling voor
de laatste„behoudens goed
keuring van de Inspecteur."
Met algemene stemmen wordt
dit goedgevonden.
B. en W. stellen voor een ver
ordening vast te stellen met het
doel om te komen tot het instel
len van een woningbedrijf over
eenkomstig de woningwet. Dit
bedrijf is dan alleen voor de wo
ningen die gebouwd worden vol
gend de woningwet.
De heer Berrevoets vraagt of
het al bekend is wie er boekhou
der zal worden.
/insla H /ninr.i'
R^Afporzitter antwoordt dat het
de bedoeling is om dit te geven
aan een ambtenaar van de se
cretarie en wel aan de heer Plou-
vier, die ook reeds de voorberei
ding gemaakt heeft. Het salaris
hiervoor zou bedragen f 8.50 per
woning, dit in overleg met de
Provinciale Griffie.
De heer Goedemondt vraagt
over welke woningen dit gaat,
zijn daar vorige woningen ook
bij inbegrepen?
De Voorzitter zegt dat het al
leen gaat over de nieuw gebouw
de vjoningen.
De heer Goedemondt merkt op
dat dit dus over slechts 11 wo
ningen gaatwaarop de Voor
zitter hierop bevestigend ant
woordt.
Met algemene stemmen wordt
de verordening vastgesteld.
B. en W. stellen voor om een
commissie van bijstand in het
beheer van het woningbedrijf
aan te stellen en bevelen aan de
heren A. de Heer, H. Jansen en
J. M. Berrevoets.
Met algemene stemmen wordt
aldus besloten.
Als voorzitter van deze com
missie is aangewezen de heer J.
Franke, als lid van het college
van B. en W.
B. en W. stellen voor een wij
ziging van het raadsbesluit tot
overdracht van de bevoegdheid,
inzake het verhuren van gemeen
tewoningen door B. en W.
De Voorzitter zegt dat dit be
sluit niet juist meer is, omdat wo
ningen zijn verkocht en weer
nieuwe woningen in bedrijf zijn
gekomen. Ook moet gelezen
worden, dat de huur is exclusief
waterleiding en voor enkele hu
ren ten minste en ten hoogste. De
huren van de nieuwgebouwde
woningen zijn vastgesteld door
de Minister en die zijn f 4.85 en
f5.35.
Met algemene stemmen wordt
het voorstel aangenomen.
De Voorzitter zegt dat door de
Duitsers de commissie van geor
ganiseerd overleg voor het ge-
meentepersoneel op zij is gezet,
maar B. en W. stellen voor deze
thans weer in te stellen.
Met algemene stemmen wordt
dit goedgevonden.
Als leden zijn reeds aange
wezen de heren V. Laban, A. J.
Rijstenbil en R. de Groot, doch in
deze commissie moeten ook twee
raadsleden zitting hebben en
aanbevolen worden de heren R.
Jansen en J. M. Berrevoets, die
met meerderheid van stemmen
worden gekozen en deze benoe
ming aannemen. Tot voorzitter
van deze commissie is aangewe
zen wethouder Van den Berge.
De vergadering wordt hierna
geschorst om de commissie gele
genheid te geven een bespreking
te houden over 't volgende punt
van de agendawijziging van
de salarisverordening voor de
gemeente-ambtenaren.
Na heropening der vergade
ring deelt wethouder Van den
Berge mede, dat de commissie
geen bezwaar heeft tegen de wij
ziging zoals deze ter inzage heeft
gelegen.
B. en W. stellen dan voor, ge
hoord de commissie van georga
niseerd overleg, deze wijziging
goed te keuren.
De Voorzitter zegt, dat deze
wijziging hoofdzakelijk betrek
king heeft op de bezoldiging van
de stokers op de gasfabriek. Zo
als het loon nu is, kan men geen
stoker krijgen. In overleg met de
Provinciale Griffie zal nu ge
tracht worden langs deze weg
een oplossing te krijgen.
Met algemene stemmen wordt
het voorstel aangenomen.
B. en W. stellen voor in over
leg met de schoolartsendienst
een verordening vast te stellen
ter voorkoming, wering en beteu
geling van besmettelijke ziekten
in scholen, zoals deze voor de
heren ter inzage heeft gelegen.
De heer Berrevoets vraagt of
dit nu door de schoolarts wordt
bepaald of door de Inspecteur.
De Voorzitter antwoordt dat de
schoolarts er eigenlijk buiten
'staat en dit wordt behandeld
door de schoolartsendienst. In
dien het hoofd der school iets
merkt, dan kan hij natuurlijk de
schoolarts waarschuwen, die dan
de schoolartsendienst waar
schuwt, maar deze laatste be
slist uiteindelijk.
Met algemene stemmen wordt
de verordening vastgesteld.
B. en W. stellen voor een ver
ordening vast te stellen op de
heffing van een vermakelijk
heidsbelasting, zoals deze in
concept ter inzage heeft gelegen.
De heer Zachariasse vraagt of
dit voor de donateurskaarten ook
dadelijk in werking treedt.
De Voorzitter zegt dat in de ver
ordening staat dat deze 14 dagen
nadat zij is goedgekeurd in wer
king treedt.
De heer Zachariasse vraagt of
er dan dit jaar nog 20 pet. voor
de donateurskaarten, die reeds
.uitgegeven zijn, betaald moet
worden.
De Voorzitter antwoordt dat al
leen betaald moet worden voor
hetgeen nog komt. De belasting
moet niet betaald worden van
hetgeen reeds is gepasseerd.
De heer Jansen zegt in het be
gin bezwaar gemaakt te hebben
tegen deze verordening, omdat
hij meende dat de burgemeester
niet zo vrij meer was in het wei
geren vcm vermakelijkheden,
omdat dit dan tegen het finan
ciële belang van de gemeente
was. Hij is echter thpns over
tuigd dat dit geen oorzaak van
weigering kan geven en zal dan
ook niet tegen de verordening
stemmen. Omdat de belasting
voor de vermakelijkheden ook
naar draagkracht wordt geheven,
kan hij zijn stem aan dit ontwerp
geven en hij hoopt dat het mo
reel belang steeds boven het fi
nanciële belang wordt bezien.
De Voorzitter dankt de heer
Jansen voor zijn toelichting en
voor de juistheid van zijn betoog.
Met algemene stemmen wordt
de verordening vastgesteld.
Bij de rondvraag vraagt de
heer De Hond hoe het zit met de
trottoirs in de Julianastraat. Her
haalde malen is toegezegd, dat
daar tegels zouden komen, maar
er wordt niets aan gedaan.
De Voorzitter zegt dat er steeds
moeilijkheden waren met Guli-
ker over de betaling. Nu is er
met de erfgenamen overeenstem
ming bereikt en kan het gebeu
ren en de rekening aan hem. wor
den gestuurd en zal ze worden
betaald. Elke dag dat het nu
langer duurt, dat dit werk wordt
uitgevoerd, zit in het niet verkrij
gen van het materiaal of te wei
nig mensen om ze er te leggen.
De heer Jansen wilde vragen
waarom er in de openbare raad
nog geen gelegenheid is geweest
om over de vrijmaking van de
brug te spreken er zijn zoveel
commentaren en daaraan zou hij
een einde willen maken.
De Voorzitter antwoordt dat
deze zaak om in een openbare
vergadering te worden behan
deld, wacht op een officieel voor
stel van de overheids-instcmties.
Er is al herhaalde malen ge
vraagd, maar nog steeds geen
antwoord. Nu zijn B. en W. bij
de minister op audiëntie geweest
en heeft spr. het mondeling ge
vraagd en toen is er geantwoord,
dat een voorstel de gemeente
zeer spoedig zal bereiken.
De heer De Heer vraagt of het
mogelijk is te verbieden om op
Zondag melk te verkopen.
De Voorzitter antwoordt dat er
altijd mensen zijn die melk op
Zondag nodig hebben en dat is
vooral met kleine kinderen. Als
men nu met de karretjes op Zon
dag langs de huizen ging, dan
zou men dat kunnen verbieden,
maar deze mensen hebben de
melk nodig en hebben er geen
bezwaar tegen deze dan te ha
len. Het meest wordt gehaald
op bepaalde uren en meest voor
de kerkdienst.
De heer De Heer" komt er nog
al veel tegen en waarom kan de
een dan niet verkopen en doet
de ander het wel.
De Voorzitter merkt op, dat het
eigenlijk een concurrentie-over-
weging is. Spreker meent dat al
leen degene die het nodig heeft
het gaat halen en het is toch ook
zo, dat de koeien Zaterdag niet
tevens voor de Zondag melk
kunnen geven.
De heer De Heer meent toch
dat er te veel gebruik van wordt
gemaakt.
De heer Franke zegt dat zo
lang hij melk heeft verkocht, dit
ook gedaan heeft pp Zondag,
omdat dit niet anders kon. De
koeien kunnen niet voor twee da
gen tegelijk geven. Wanneer
wij de melk van de fabriek kre
gen, was het een ander geval.
De heer Berrevoets is het be
kend, dat men voor de kerktijd
melk kan krijgen, doch het is
hem ook bekend, dat men na
kerktijd kwam en men geen
melk meer kreeg.
De Voorzitter sluit de discussie
er over, omdat spreker overtuigd
is dat men melk haalt als het
fetrikt nodig is.
I
De heer Berrevoets vraa
er geen borden geplaatst w<
voor maximum snelheid.
De Voorzitter zegt dat di
nodig is, want de maximum
heid is in de wet bepaald,
men mag de maximumsn.
rijden, mits men het verkee
in gevaar brengt.
De heer Berrevoets wilde
gen, indien er borden zoude
plaatst worden om er dan
aan de Vosmeersepoort te
sen, want dat is verschrikl.
zo hard daar wordt gerede
De Voorzitter meent dat
het beste de politie hierop
wijzen en dat die op bepi
uren eens scherp'oplet.
Hierna sluiting.
in
Dan, alles is in "de loop der
tijden veranderd. De drassige
plaatsen en zelfs de diepere
waterlopen zijn opgedroogd
meer grazige weilanden zijn ont
staan. Het riet en sek is grotelijks
verdwenen, en enkele der hoogst
gelegen delen zijn reeds in be
bouwbare akkers herschapen. De
nog als binnenvaarten gebruikte
wateren zijn in afgedolven wegen
vervormd, van welke de grillige
strekking, de lage ligging en de
holle en bolle kanten nog slechts
aan hun voormalige bestemming
doen denken. De woningen heb
ben velerlei verbouwingen onder
gaan en zelfs de lemen hutten
hebben plaats gemaakt voor ver
blijven van hout en steen met ge
schikte rookleidingen. De maal
inrichtingen, voor het breken van
korén en voor het afvoeren van
het polderwater, hebben opge
houden te bestaan. Maar, waar
zouden wij- eindigen, indien wij
alles wilden aanstippen, wat een
maal ook hier verandering onder
ging Verandering is als een
kronkelend koord, dat alles om
slingert en eindeloos voortloopt
door al wat op de wereld bestaat.
Schakerloo had reeds onder
Godevaart II aanzienlijke buiten
gronden, vooral aan de noorde
lijke en oostelijke kant, en onge
twijfeld leed de Mossel-Ee of de
Scakersvliet, zowel als menige
andere geul reeds aan 't verzan
den. Maar met de indijking der
aanwassen moest Schakerloo van
de zee worden afgeslotende
Mossel-Ee, waarmede men zowel
naar de Schelde als naar de
Heenetrecht toog, moest worden
afgedamd,en ongetwijefld zal de
afsluiting vcm het plaatsje van de
zee, ook zelfs de inpoldering van
het reeds grazige Herderszoet
hebben vertraagd. Doch bij toe
nemend verloop, waaraan de
wateren leden en bij de zo in om
vang winnende aanwassen, nam
het uitzicht op de bedijking daar
van voortdurend toe.
Toch bestond de polder ook bij
het overlijden van Godevaart II,
in 1216, nog zonder enig aange-
polderd accres als eiland. Maar
de eigenlijke wateren vloeiden op
enige afstand van de daar langs
aangelegde dijken, waardoor
deze destijds niet van de schuring
van de stroom zullen hebben te
lijden gehad. Nergens worden in
de oude dijken dan ook blijken
van gewelddadige instromingen
van het water of van grondbra
ken, zoals wij die elders zo menig
vuldig aantreffen, opgemerkt.
Tijden achtereen hebben die
vlieten met hun zachtglooiende
oevers dus kalm en vreedzaam
langs het gebied gevloeid, zonder
dat men zelfs bij stormen daar
voor beducht behoefde te zijn. In
hun veelal smalle en ondiepe toe
stand lag een bepaalde fiindernis
voor de ontwikkeling van een
zware golfslag, en door de aan
wezigheid van uitgebreide slijk-
vlakten, waarover het wassende
water zich onbelemmerd kon ver
spreiden, was geen hoge of ge
vaarlijke opstuwing van de vloed
mogelijk.
Dan, ook niet altoos bleef de
toestand voor de waterkering, zo
als wij die hier hebben geschetst.
Bij de steeds overal veldwinnende
inpolderingen ^an gronden en het
toenemend vermogen der
lang ontstane openingen ir
duin, steeg de vloed, inzonde
ook bij stormweer, voortdurei
een hoger peil, en, zoals lic 3
verklaren valt, niet genoeg:
bedacht op de gevolgen van
zo vanzelf sprekende en voorl f
kerende omstandigheden, vli v
het water, door hevige winde
gejaagd, eindelijk dikwijls i
de zwakke en te laag ligg 1
waterkeringen, met toenei
geweld heen.
Van de vroegste overstrc u
gen zijn geen berichten tot
gekomen. Ook latere rari
door de zee aangericht, en i
van onze kronieken gewagen
niet in betrekking tot plaatst
toestanden omschreven. Het
deswege is geboekt, ziet ze
op afzonderlijke bedijkingen ,i
heeft gewoonlijk op een ge
waterschap, zoal niet op eer
heel gewest, betrekking.
't Is alzo niet bekend of f
kerloo dus ook door de Alle
ligen vloed van 1170 al of ni
overstroomd. Dit stormgetij,
gezeld gaande met zwaar om I
steeg tot zodanige hoogte,
niets voor deszelfs woede
scheen. Allerwege veroorzd
het water de grootste droefeni
ellende. Inzonderheid in HollJ'
Zeeland en Vlaanderen
stroomden vele gronden,
door een menigte vee ver
en tal van mensen, gevluchl
daken van huizen en am
plaatsen zouden ook dan
jammerlijk zijn verongelukt,
neer men hen niet in allerijl,
vaartuigen ware ter hulpe
sneld.
Of Schakerloo ook dooit
Marcellusvloed van 1219 is if
vloeid, vindt men niet verni
Vermoedelijk was dit wel heil
valwant over het gehele f
heeft ook dit zo geweldige sti
getij grote onheilen veroorz
De hevige wind, die enige de
duurde, joeg de golven zodi
op, dat alles onder water
gezet, en naar verhaald wi
kostte dit getij wel een 10
mensen het leven.
Door de vloed van 19 Novei.
1248 is de dijkage ook onde:
wateren bedolven. Door dit sti
getij toch, hetwelk ditmaal
vergezeld ging met een verse,
kelijk onweer, joeg de verbot
zee haar golven over de ho
dijken ongehinderd naar de oj
velden heen.
Zeker zijn de stormvloeden
14 December 1287 en van 5
bruari 1288 ook voor deze poj
zeer schadelijk geweest. Doo
eerst bedoelde is over het
meen veel land ingevloeid
kwamen zoals verhaald w
wel 80.000 mensen daardoor
het leven. Willem, kapelaa:
Brederode, over de rampen di
door in Friesland, Holland en
land aangericht, nadenke:
achtte zich niet in staat om all
ellende en de smart daarvc.
het kort te beschrijver^ Door
laatste bedoelde getij, door
van 1288, hetwelk in de ges
denis bekend staat als de St.
tenvloed, wordt zelfs verhaald, I
geheel Zeeland daardoor on"
water schoot, met uitzondei
van Walcheren en Wolpha
dijk. I