(AARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
JXtt&Ss NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
blij
ijdag 10 November 1939.
No. 45
Zeven en vijftigste jaargang
Eerste Blad.
aar
ven
ze schepen?
lp'lagsbiad ^""ffranco Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer letters naar plaatsruimte
Met de 3 Dampo producten bestrijdt U alle verkoudheden
DEZE WEEK
De internationale
toestand
van allerlei aard
THOOLSCHE COURANT
tal
ral
Advertentiën van 1 tot 4
regels 75 ct.iedere regel
meer 176 et. Grootte dei-
post f 1.65 15 cent
kosten.
Bij abonnement aanmerkelijke
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT. THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043 prijsvermindering.
PUBLICATIEN
BURGEMEESTER van Tholen,
op Zaterdag den 18 November
des middags te 12 uur, ten
a' leentehuize aldaar 10 49314
n
itgl
liek verkoopen.
la; lichlingen bij den Gemeente-
wmeesler.
EEN HÜUP COMPOST
et is voor niemand een geheim,
onze handel en scheepvaart in
ïoogste mate worden belemmerd
de controlemaatregelen van
aaide zijde. Iedereen heelt kunnen
u, hoe Nederlandsche schepen
ehoord langen tijd worden op-
fe|ouderi, alvorens zij vergunning
gen om door te stoomen naar
Ierland, al dan niet met achter
lig van een deel van hun lading
adieu ten miflste niet de geheele
ng in beslag wordt genomen,
at andere neutrale landen zich
elfde behandeling moeten laten
d< gevallen, is voor ons al een zeer
■ale troost of, juister gezegd,
iet geheel geen troost.
/Ij erkennen zekere harde nood-
ilijkheden als uitvloeisel van een
erbiddelijken oorlog: en als neu-
en hebben wij ons daarin te
kken. Men kan zich evenwel niet
1 onttrekken aan den indruk
met een beetje goeden wil aan
zijde der betreffende oorlog-
ojreude partij, deze aangelegenheid
te regelen zou zijn op een voor
specifiek Nederlandsche belangen
der nadeelige wijze,
atuurlijk is reeds getracht, ver-
ring te brengen in den bestaanden
tand en in uitzonderingsgevallen
men daar dan ook in geslaagd,
ilgemeenen zin echter is nog geen
retering te constateeren. Het is
end, dat in alle landen der wereld
oflicieele molen langzaam maalt
thans maalt hij zoo langzaam,
men ondanks zichzelf tot de
clusie moetkomen.datde molenaar
de minste moeite doet, om hem
vlugger te laten malen
oowel particuliere als volkshe
den worden daarvan in ons land
dupe. De reeder moet het met
Ie oogen aanzien, dat zijn schepen
;en lang werkloos liggen, terwijl
kosten van onderhoud, gages, enz.
rgaan en verschepers van nieuwe
:e ngen met smart op tonnenmaat
hten en de Nederlandsche regee-
en het Nederlandsche volk zien
verlangen uit naar de kostbare
ingen voor de levensmiddelen
rziening van ons land dringend
digzijn en waarvan onomstootelijk
tstaat, dat zij niet bestemd zijn
of ten goede zullen komen aan
ige oorlogvoerende parlij.
lit is een onhoudbare toestand
protesten baten niet. Is hierin
geen verandering te brengen?
hetantwoord op de desbetreffende
chlen zou moeten blijken, dat het
erg niet is". Doch integendeel
is wel erg. Met een houding,
van wat meer soepelheid getuigde,
al heel veel bereikt kunnen
1 rden doch van eenige soepelheid
3 iveinig te ontdekken,
lit zekere berichten, valt evenwel
concluderen, dat men wel geneigd
izijn, meer soepelheid te betrachten
ien men zich van Nederlandsche
I le aan bepaalde eischen zou willen
lerwerpen. Deze eischen zijn echter
zoodanigen aard, dat ze onaan-
irdbaar moeten worden genoemd,
aanvaardbaar in tweeërlei opzicht.
zoowei bij U zelf als bij Uw kinderen. Dampo verkoudheids-balsem, hiermede 's avonds keel, borst en rug inwrijven,
dit lucht op en 's morgens is Uw verkoudheid weer verdwenen. Pot 50 ct. Tube 40 ct. Doos 30 cl. Dampo bonbons
hij schorheid, pijnlijke keel en hoest. Doos 25 ct. Dampo neusdruppels bij neus-catarrh en verstoptheid in het
hoofd. Flacon met druppelspuitje 60 et. Uw waarborg: 't Komt van Mijnhardt I 48306 21
In de eerste plaats, omdat zij niet
in overeenstemming zijn te brengen
met de waardigheid van deu Neder-
landschen slaat, die zich geen voor
waarden kan laten welgevallen,
waardoor aan haar zelfrespect te
kort zou worden gedaan. En in de
tweede plaats omdat wij het beginsel
van de neutraliteit zouden schenden,
dat wij tot iederen prijs moeten
handhaven.
Toegeven aan deze eischen zou ons
terecht door de tegenpartij als een
verzaking van dit beginsel worden
aangerekend. Het is voor ons on
mogelijk en het ligt niet op onzen
weg, de maatregelen van de eene
oorlogvoerende partij te bevorderen
ten koste van de belangen der tegen
tegenpartij. Iets dergelijks van ons
le verlangen is, om er het zachtste
woord" voor (e gebruiken, ontactisch
Doch de Nederlandsche regeering
is tactisch genoeg, om in dei gelijke
voorstellen niet te treden.
IN NEDERLAND
Het bezoek van Koning Leopold.
De groote verrassing van deze
week was wel het onverwachte be
zoek van Z.M. Koning Leopold der-
Belgen aan onze Koningin, een ge
beurtenis, die zoowel in binnen- als
buitenland sterk de aandacht heeft
getrokken. Verkeerde men aanvan
kelijk in onzekerheid omtrent het
doel van dit vorstelijk bezoek, het
telegram, dat beide staatshoofden
aan de oorlogvoerende landen hebben
gericht, heeft onweerlegbaar aange-
soond, dat slechts een hernieuwde
poging om een begin van oplossing
le geven aan het conflict, dat Europa
te gronde dreigt te richten, er het
nobele oogmerk van was.
In dit telegram, bieden H M. de
Koningin en Z.M. Koning Leopold
andermaal hun goede diensten aan,
om in vriendschappelijk overleg een
weg te zoeken, die tot een vergelijk
tusschen de oorlogvoerende mogend
heden kan leiden. Koning Leopold
was voor dit bezoek vergezeld van
Belgischen minister van Buitenland-
sche zaken Spaak, terwijl van Neder
landsche zijde diens ambtgenoot
minster Van Kleffens aan de confe
rentie deelnam.
In tegenstelling met den vorigen
stap der beide staatshoofden, die zich
bepaalde tot het aanbieden van goede
diensten zonder meer, werd thans
de hoop uitgesproken, dat de be
treffende staten van het aanbod
gebruik mogen maken, een wensch,
waarbij geheel de wereld zich onge
twijfeld van ganscher harte zal
aansluiten.
Jn het parlement.
In de Tweede Kamer kwamen twee
wetsontwerpen ter tafel, die heide
werden aangenomen. Het waren het
wetsontwerp tot verhooging van het
crediet voor werkverruiming, dat er
met algemeene stemmen doorkwam
en het z.g.n. pokkenwetje, dat met
een meerderheid van 52—18 het fiat
der volkvertegenwoordiging verwierf
Deze laatste wet heeft dan einde
lijk een beslissing gebracht inzake het
vraagstuk der vaccinatie van kinderen,
die zooals men weet vroeger ver
plicht was, doch sinds het voorkomen
van encephalitis na de inenting aan
het inzicht der ouders werd overge
laten, totdat weer stemmen opgingen,
die wezen op het gevaar voor de
volksgezondheid, dat hierdoor ont
stond, daar door deze vaccinatie
vrijheid het overgroote deel van ons
volk onbeschermd geraakte tegen de
pokken. Men heeft thans in het
netelige vraagstuk dwang of geen
dwang een middenweg gevonden. De
nieuwe wet laat ook nu de beslissing
omtrent het al of niet inenten der
kinderen tegen pokken aan de
ouders over; slechts oefent de
regeering drang op hen uit om
kinderen heneden de twee jaar te
laten vaccineeren daar dan de kans op
nadeelige gevolgen uiteist gering is.
In ons land zijn geen ingeente
kinderen beneden de twee jaar aan
encephalitis overleden de drie
sterfgevallen die in 1938 voorkwamen,
betroffen kinderen van vier jaar. De
drang, die van overheidswege krach
tens de nieuwe wet zal worden uit
geoefend, beslaat hierin, dat de
ouders na een oproep voor den
burgemeester zullen moeten ver
schijnen die hen op hel nut van
vaccinatie zal wijzen. Onder de
voorstanders van liet wetsontwerp
waren er velen, die hoopten, dat de
regeering nog verder zal gaan en de
vaccinatieplicht weer zal invoeren.
In deze zitting werd verder nog
een aanvang gemaakt met de be
grooting 1940 der Posteiijen, Tele
grafie en Telelonie, die midden der
week werd voortgezet.
De verlofsregeling der militairen.
In de verlofsregeling voor de mili
tairen begint thans teekening te
komen. Aan de behandeling der aan
vragen om zaken verlof öf studiever
lof wordt hard gewerkt, doch daar
naast is thans een regeling getroffen
voor een categorie van verloven, die
in het belang der weermacht drin
gender zijn dan studie- of zaken verlof,
namelijk het verlof dat ten behoeve
van de materieele voorziening van
de weermacht wordt verleend aan
personeel van bedrijven, die op
drachten voor Defensie hebben uit
te voeren en daarin verhinderd
worden door te kort aan werkkrachten
Het landsbelang is er dan meer mee
gebaat, dat zulke werkkrachten, die
onvervangbaar zijn, verlof van mili
tairen dienst ki'ijgen en naar de
fabrieken van oorlogsmateriaal terug-
keeren.
De positie van het mijnbedrijf.
Het verslag van de Tweede Kamer
over het wetsontwerp tot wijziging
en verhooging van de begrooling
der Sjaatsmijnen voor 1938 heeft den
minister van Waterstaat een ant
woordnota in de pen gegeven waarin
hij een toelichting geeft op de be-
drijfspolitiek ten aanzien van de mijnen
Deze is er op gericht, de financieele
positie van het bedrijf zooveel moge
lijk te versterken, opdat het bedrijf
zich gemakkelijk aan wisselende
omstandigheden zal kunnen aanpassen.
Do brutowinst over 1938 bedroeg
ruim 20.5 millioen, waarvan voor
afschrijvingen ruim '15 millioen er
voor reserve 2 millioen werd bestemd,
zoodat een kleine 3.5 millioen voor
dividend-uitkeering op het aandeelen
kapitaal overbleef.
Minister Steenberghe over de econo
mische defensiepolitiek.
Verdedigingsmaatregelen in onzen
tijd bestaan voor een aanzienlijk deel
in economische defensie. Een land
dat over groote voorraden en een
goed werkend distributie-apparaat
beschikt, bezit een grooter weerkracht
dan een staat, die de economische
defensie heeft verwaarloosd. Vandaar
dan ook dat de taak van minister
Steenberghe in dezen tijd zoozeer in
omvang en beteekeriis is toegenomen.
In een persconferentie heeft de
minister hierover enkele mede-
deelingen gedaan.
De bewering, dat de regeering in
gebreke zou zijn gebleven ten op
zichte van het aanleggen van voor
raden, bestreed miniister Steenberghe.
Er zijn millioenen voor uitgegeven,
maar had men een veevoedervoor-
raad voor één jaar willen opslaan,
dan zou daarvoor ca. 73 millioen
zijn noodig geweest plus een bedrag
aan opslagkosten van ca '16 millioen
per jaar. Met wat thans gedaan is,
acht de minister de veevoederpositie
van ons land niet onbevredigend.
Ook is op groote schaal groente, die
daarvoor in aanmerking kwam, ge
conserveerd, zoowel in blik als in
vat, o.m. andijvie, spinazie en boonen.
De aardappelpositie van ons land
noemde de minister gunstig; er
wordt ongeveer driemaal zooveel ge
produceerd als de menschelijke con
sumptie bedraagt.
in de afgeloopen week
Als twintigste eeuwsche staatsbur
gers zijn we zoo langzamerhand ge
wend van de eene verbazing in de
andere te vallen. Deze week kunnen
we verbaasd zijn, omdat er nu voor
de variatie eens niets geweest is,
waarover we ons hoogelijk hebben
kunnen verbazen of het moest dan
zijn het zeer onverwachte bezoek van
den Koning der Belgen aan ons land,
hetwelk echter meer onder de bin-
nenlandsohe aangelegenheden ressor
teert.
Twee-en-twintig jaar Bolsjewisme.
De twee-en-twintigste verjaardag
van de bolsjewistische revolutie is
te Moskou met veel vertoon gevierd
en de gewoonte getrouw opgeluisterd
met een gigantische parade, alsmede
met het gebruikelijke manifest en
eenige redevoeringen van vooraan
staande persoonlijkheden.
Het manifest was in zooverre op
merkelijk, dat het naast een aantal
op het Engelsche en Fransche impe
rialisme, ook nog een steek onder
water in de richting van Berlijn
inhield. Voorts bleek er uit, dat het
communisme alle hoop op verzoening
met de sociaal-democratie (men denke
aan de met veel ijver gepropageerde
leus: Eenheid) heeft opgegeven, ja
het manifest spreekt zelfs van „de
verraderlijke leiders" der sociaal
democraten, zonder wier hulp de
„bourgeoisie" den oorlog niet had
kunnen beginnen.
Molotof's rede kenmerkte zich door
een min of meer bedekte waarschu
wing aan het adres van het Westen.
De volkscommissaris zeide namelijk
„Indien men zich niet tegen dezen
oorlog verzet, zal hij worden tot een
broederstrijd in de geheele wereld.
De Sovjet-Unie heeft besloten zich
er tegen te verzetten, daarmede han
delend in het belang van de geheele
menschheid.
In Helsinki herleeft de hoop.
Over het algemeen blijkt uit de
laatste berichten, dat de eenigszins
vijandelijke toon in de onderhande
lingen te Moskou heeft plaats gemaakt
voor een meer vriendschappelijke
sfeer. Te Helsinki is de hoop op een
overeenstemming dan ook weer ge
stegen. Men is in de Finsche hoofd
stad van meening, dat de Sovjet-Unie
vooralsnog geen agressieve bedoe
lingen tegen Finland koestert en men
spreekt de verwachting uit, dat bin
nenkort een voorloopig accoord tot
stand zal komen, dat in het komende
voorjaar gevolgd zal worden, door
een hernieuwde bestudeering van de
FinschRussische betrekkingen.
Italië, de Sphinx.
De eenige groote staat in Europa,
die zijn politieke plannen voor de
toekomst nog steeds niet vast om
lijnd heeft, is Italië. Maandag is
slechts even gebroken met de hard
nekkige zwijgzaamheid. In een rede
heelt de Italiaansche gezant te
Madrid, Soria, verklaard, dat de
Middellandsche Zee geen internatio
nale, maar een zuiver Latijnsche zee
is, woorden die niet alleen tegen
Engeland, maar eveneens tegen
Rusland gericht zijn.
Tevens kan men in deze rede het
begin zien van nadere aankondigin
gen betreffende de Italiaansche
huitenlandsche politiek. Temeer zijn
deze te wachten als Moskou haar
standpunt inzake de Balkanvraag
stukken nader heeft bepaald en wel
zoodanig, dat de gemoederen op het
Apennijnsche schiereiland te dien
aanzien geruslgesleld zijn.
verdrijft U snel en zeker met
Viii-i-v.iiii
Koker 12 links 50 el. Pioefdoosle 2 sinkj 10 et
De vijandelijkheden.
Aan hel Westlront heerscht te
land nog steeds de rust, welke ook
de voorgaande oorlogsweken ken
merkte. In de lucht waren de lucht
machten actief. Van verschillende
punten aan het front worden lucht
gevechten gemeld en voorts werden
boven Noord-Frankrijk en boven
Noord-Scbolland Duitsche vliegtuigen
gesignaleerd. Ook verschenen eenige
malen Engelsche en Fransche vlieg
tuigen boven Duitsch gebied, waarbij
het tot een treffen kwam.
In West-Duitschland heeft men
een verhoogde militaire bedrijvigheid
waargenomen. Het blijkt, dat groote
afdeelingen afkomstig uit Polen
benoorden de Siegfriedlinie gecon
centreerd worden, daar achter en in
den vestinggordel geen plaals meer
is en daar verspreiding van de
tioepenmassa's de kans op lucht
aanvallen vermindert.
Radiorede van Lord Halifax.
Dinsdagavond heeft de Engelsche
minister van Buitenlandsche Zaken,
Lord Halifax, een radiorede gehou
den, waarin hij nogmaals wees op
het Britsche oorlogsdoel.
Halifax verklaarde te streven naar
een nieuwe wereld, waarin plaats
zal zijn voor alle volken op den
grondslag van menschelijke gelijk
heid, zelfrespect en wederzijdsch
vertrouwen Wij zijn vastbesloten, al
onzen invloed aan te wenden voor
den opbouw van een nieuwe wereld,
waarin de volken niet zullen toe
laten dat hun hoop op een voller
leven de bodem wordt ingeslagen
door een krankzinnige rivaliteit.
Een aanslag op den Führer.
Te München heelt Woensdag in
den Bürgerbraukeller een groote
bijeenkomst plaats gehad waarbij
Rijkskanselier Hitier en de vooraan
staande mannen ter partij aanwezig
waren.
Toen de rijkskanselier zijn rede
uitgesproken had begaf hij zich,
vergezeld van de voornaamste leden
der partij i.aar het station. Hij was
nog maar eenige minuten vertrok
ken toen in de zaal een helsche
machine ontplofte. Er vielen een
zestigtal gewonden terwijl er een
tiental menschen gedood is.
Vanzelfsprekend verwekt deze
aanslag zoowel in Duitschland als
daarbuiten verontwaardiging. Van