WAARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
■I
NIEU WSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN Advertenüên van 1 tot4
Europeesche
samenwerking?
Vrijdag 13 October 1939.
No. 41
Zeven en vijftigste jaargang
Zondagsblad /ï^Jiv^franco Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer JÏÏEL
DEZE WEEK
De internationale
toestand
THOOLSCHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken
Vrijdag. Prijs per kwartaal
per post ƒ1.65 -J- 15 cent
disp. kosten.
regels 75 ct.: iedere regel
meer 175 ct. Grootte der
naar plaatsruimte.
BIJ abonnement aanmerkelijke
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT. THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043 pr'i«vem.ind«rinB.
Ieder, die naar de laatste redevoe
ringen van den Duitscben Rijkskan
selier en den Fransehen Premier ge
luisterd heeft, zal daarin een geluid
gehoord hebben, dat aanhangers van
een Pan-Europa uit het hart gegrepen
kan zijn het geluid van de samen
werking der Europeesche staten.
Want de tijd tot deze samenwerking
is aangebroken. Niet meer het onge
organiseerde particuliere initiatief,
dat zonder twijfel in zijn tijd noodig
was en ons de groote industrieeie
ontwikkeling der 19e eeuw heeft ge
bracht, maar het georganiseerde par
ticuliere initiatief is daar aan de orde
gesteld.
Het liberale vrijhandelsideaal dat
ieder land datgene inoet produceeren,
wat het beste en het goedkoopste
kan vervaardigen, kwam in flitlers
rede, maar nu op geheel nieuwe
wijze te voorschijn. Want zooals hij
het zag, zou dit niet worden overge
laten aan de z.g. vrije concurrentie,
die onverbiddelijk op internationale
tegenstellingen en oorlogen uitloopt,
maar aan de internationale organi
satie binnen welke ieder vrij blijft
zijn bedrijven op eigen wijze in te
richten. Het komt ons voor, dat dit
ecu gezichtspunt is, dat de ernstige
overweging verdiei.t van alle Euro
peesche regeeringen en in ieder geval
van Nederland, dat het grootste be
lang heeft bij een langdurige vreed
zame medewerking met de groote
machten. Want indien Nederland
op dezelfde wijze neutraal zou willen
blijven als in den vorigen oorlog,
dan zou dit een volkomen verbloeden
beteekenen van al zijn bronnen van
inkomsten. Een langdurige oorlog
immers zou niet alleen onze scheep
vaart verlammen, onze havenindustrie
doen kwijnen en onze exportindustrie
en handel tot een minimum doen
inkrimpen, maar het zou onze land-,
tuin- en hollenboeren noodzaken zich
toe te leggen op de teelt van goed-
koope landbouwproducten en den
welstand op het platteland, zoowel
als in de steden, in armoede doen
veranderen.
Naar onze meening zal het proces
van de Europeesche rationalisatie
niet tegen te houden zijn en ligt het
voorde hand, dat dit zal moeten worden
aangegrepen ter wille van den vrede
in Europa en ter wille van onze ge
meenschappelijke Europeesehe kracht
tegenover Azië en Amerika. Moet
echter Nederland dit proces over zich
laten komen, d.w.z. moet het zich
van buiten af laten dwingen daar
aan mee te doen of zal het zoo ver
standig zijn zich tijdig aan de confe
rentietafel te zetten om zelf mee te
bepalen, wat er met ons land zal
gaan gebeuren
Ons komt het voor. dat wij in dezen
geen keus hebben. Wij en de andere
neutrale staten hebben het grootste
belang bij den vrede en wij zullen
dit ook moeten doen blijken door
ons actief voor een vredesbeweging
en een Europeesche samenwerking
te spannen. Dat dit een zeker risico
meebrengt, dat er iets gewaagd moet
worden, dat is zeker. Maar Nederland
heeft nog mannen, die wat durven
wagen, het heeft nog krachtige figuren,
die bereid zijn hun volk te leiden
door de moeilijke tijden.
Een Nederland, dat meewerkt aan
de schepping van een Nieuw-Europa,
zal een vrij land blijven, een Neder
land echter, dat de door anderen ge
schapen toestand noodgedwongen zou
moeten aanvaarden, omdat het niet
tijdig de -oogen wilde openen, zal
een onvrij Nederland worden. Men
houde zich het gebeurde met Estland
en Letland voor oogen
IN NEDERLAND
Uitbreiding van K.L.M.-diensten.
Na vrijwel al haar Europeesche
diensten te hebben stopgezet als
gevolg van den oorlogstoestand, is
de K.L.M. er dank zij onvermoeide
besprekingen met de Engelsche
regeering thans in geslaagd weer
eenige uitbreiding aan haar zoo
zwaar getroffen te geven. DeEngelsche
autoriteiten gaven toestemming om
weer boven Engelsch grondgebied
te vliegen, zoodat de dienst op Londen
zal worden hersteld, vermoedelijk
nog deze week. Er zal voorloopig
één dienst per dag worden onder
houden, die verbinding geeft met het
vliegveld Sborham bij Brigthon aan
Zuidkust van Engeland, dat sedert
het uitbreken van den oorlog dienst
doet als vliegveld voor de burger
luchtvaart.
Er zijn zeer uitgebreide maat
regelen genomen om te verkomen,
dat zich iucidenten als onlangs met
de „Mees" kunnen voordoen. De
tweede stap bij de IC. L. M.
is de uitbreiding van den dienstnaar
Kopenhagen en Malmö, die wegens
de zeer drukke bezetting thans twee
maal per dag wordt gevlogen.
De Duitsche militaire autoriteiten
zijn van deze uitbreiding in kennis
gesteld en in overleg met hen is
de route eenigszins gewijzigd, zoodat
deze thans minder dicht in de huurt
van de Duitsche versterkingen komt.
Toezicht op eventueele distributie.
Op het departement van minister
Steenbergbe wordt thans hard ge
werkt aan de constructie van het
distributie-apparaat, dat misschien
over eenigen tijd in werking zal
moeten treden. Het spreekt wel van
zelf, dat het alles tot in onderdeelen
goed doordacht en geregeld moet
zijn, om wanneer, het eventueel
dienst zal moeten doen, goed te
functionneeren. Het uitgebreidestelsel
van maatregelen zal uiteraard bij
zijn uitvoering toezicht vereischen
en dit toezicht zal worden uitgeoefend
door een vijftal inspecteurs. Het
land wordt hiertoe verdeeld in vier
inspecties, genoemd naar de vier
windstreken Noord, Oost, Zuid en
en West.
De inspectie Noord omvat de drie
Noordelijke provinciën, de inspectie
Oost Overijsel en Gelderland de,
inspectieZuid, Noord-Brabant,Zeeland
en Limburg en inspectie WestNoord-
en Zuid-Holland en Utrecht. De
groote steden in laatstgenoemde
provincies, Amsterdam, Den Haag,
Rotterdam, Utrecht en Haarlem,
ressorteeren niet onder deze inspectie
doch krijgen een eigen inspecteur.
De distributie-inspecteurs zullen niet
alleen toezien op de richtige uit
voering der voorgeschreven maat
regelen bij eventueele distributie,
doch tevens plaatselijke belangen hij
het Centraal distributiekantoor be
hartigen.
Bestrijding van rundertuberculose.
Iu de jaarvergadering van den
gezondheidsdienst voor vee in Drente
welke dezer dagen te Assen werd
gehouden, heeft de inspecteur van
den veeartsenijkundigen dienst te
Den Haag, de heer P. J 't Hooft,
een lezing gehouden over de bestrij
ding van tuberculose onder het vee.
Als de beste methode beschreef hij
luberculine-injecties in de huid,
hetgeen volgens hem beter is dan
onderhuidsche inspuitingen of oog-
indruppeling. Deze huidinspuiting
zal volgend jaar verplicht worden
gesteld.
Het betoog van den lieer 't Hooft
werd bestreden door den directeur
van het openbaar slachthuis te
Assen, dr. J. Staal, die de z.g.n.
huidreactie niet betrouwbaarder
noemde dan de oogreactie en hoven-
dien van meening was* dat bij in
spuiting in de huid twijfelgevallen
moeilijker af te lezen zullen zijn
dan bij de oogmethode. De Haagsche
inspecteur verklaarde, dat proef
ondervindelijk het tegendeel is
gebleken.
Het
der
Spoorwegtentoonstelling.
Een maand is de Spoorwegten
toonstelling geopend geweest en in
dien tijd, welke kort te noemen is
voor een expositie die zooveel voor
bereiding heeft gevergd, werd zij
door meer dan 250.000 betalende
bezoekers bezocht. Een schitterend
resultaat, dat wel bewijst, dat het
aan belangstelling voor de herleefde
en verjongde spoorwegen in ons land
niet ontbreekt.
Op den druksten dag werden niet
minder dan 18.334 bezoekers geboekt.
Het antieke treintje van 1839, welks
origineel onze voorouders zoo zeer
in opwinding bracht, vervoerde in
deze 30 dagen bijna 160.000 passa
giers en legde daarbij een afstand
van 3000 kui af.
De directie der Spoorwegen en
allen die aan de voorbereiding hebben
medegewerkt, kunnen dus met vol
doening terugzien op deze buiten
gewoon geslaagde tentoonstelling,
die in een zoo moeilijken, verwarden
tijd een^ongekend succes werd.
Verwerking van suikerbieten.
De minister van Economische
Zaken heeft ter verduidelijking van
de bestaande regeling betreffende
het vervoeren van suikerbieten er de
aandacht van belanghebbenden op
gevestigd, dat het bewerken en ver
werken van suikerbieten door den
teler slechts is toegestaan, indien
deze aantoont, dat hij de geheele
hem toegewezen hoeveelheid garan
tiebieten aan eenige erkende suiker
fabriek heeft geleverd of dat hij de
beschikking zal houden over een
voldoende hoeveelheid bieten om in
staat te zijn, dat alsnog te doen De
bepaling, dat suikerbieten alleen
verwerkt of bewerkt mogen worden
door den teler van de betreffende
bieten zelf, blijft onverminderd van
kracht. Ook het vervoeren en afle
veren van suikerbieten anders dan
naar de suikerfabrieken blijft ver
boden.
in de afgeloopen week
Zooals algemeen werd verwacht,
heeft ook de redevoering, die de
Fransche premier Daladier voor de
radio heeft gehuuden, en die kenne
lijk bedoeld was als reactie op de
rede van Hitier, geen nieuwe ge
zichtspunten gebracht. Dat wil dus
zeggen, dat Frankrijk nog geen
enkele reden ziet om aan te nemen,
dat wanneer met Hitier vrede zou
worden gesloten, niet over zes
maanden opnieuw zou moeten worden
gemobiliseerd, omdat weer een
agressie zou dreigen.
Dat neemt niet weg, dat vooral in
Engeland de woorden van Lloyd
George grooten indruk hebben ge
maakt. Deze minister, later premier
van de Britsche regeèring uit den
Werdoorlog, is meer dan eenig ander
bereid, desnoods een stroohalm vast
te grijpen om een langdurige oorlog
te vermijden. Hij zou de mogelijkheid
van een internationale conferentie
ernstig willen overwegen. Ongetwij
feld heeft hij, al gaat hij tegen den
stroom in, zijn invloed onder zijn
landgenooten nog niet verloren. Hij
en een aantal andere vooraanstaande
Engelschen hebben een organisatie
gesticht tegen degenen, die den oorlog
tot het uiterste willen.
Finland zet zich schrap tegen Rusland.
Hoewel nog niets bepaalds bekend
was over wat Molotof met den
Finschen gevolmachtigde wilde be
spreken, toen deze uit Helsinki ver
trok verwachten de Finnen weinig
goeds na het gebeurde met Estland,
Letland en Litauen. Het verlrek van
den oud-premier Paasikivi uit de
Finsche hoofdstad is een waardige en
ontroerende demonstratie geworden.
Duizenden zongen aan het station
het oude lied „Een vaste burcht is
onze God" en het volkslied. Paasikivi
zal zich ongetwijfeld gesterkt gevoelen
niet alleen door de eenheid van zijn
■volk, dat als één man achter hem
staat en zijn onzijdigheid en onafhan
kelijkheid wil behouden en desnoods
verdedigen, maar ook door hel feit,
dat hij niet voor zijn eigen volk
alieen, maar voor de andere Noor-
sche staten optreedt tegen de Rus
sische eiscben. Na de oproeping der
reservisten gaat Finland door met
zijn voorbereidingen voor een moge
lijk conflict; volgens berichten uit
Kopenhagen zijn niet minder dan
dertig divisies naar de Russische
grens gezonden oeter.ingen in lucht
verdediging en luchtbescherming
worden op groote schaal gehouden.
Finland wenscht, dat blijkt duidelijk,
geen pact met Moskou.
De andere Oostzee-staten
ondervinden dat Rusland en Duitsch-
land geen gras laten groeien over
hun voornemens Achttien Duitsche
passagiersschepen zullen de Duit-
schers uit Estland en Letland over
brengen naar Danzig of Gdynia,
vanwaar ze worden gebracht naar
het gebied van den vroegeren Cor
ridor Bovendien zijn er nog heel wat
andere moeilijkheden aan deze volks
verhuizing verbonden, vooral die
van linancieelen aard wegen zwaar.
Ook den Duilschers in Litauen is
aangezegd, dat zij zullen moeten
vertrekken. En intusschen marchee-
ren de Russische troepen deze landen
binnen. De drie Oostzee-Ianden zijn
weinig minder dan vazalstaten van
de Sovjet-Unie geworden, die er
vrijwel geheel zijn verlangens kan
doordrijven, hoe ver die ook mogen
gaan.
Intusschen heeft Litauen als ver
goeding Wilna teruggekregen, de
oude Litausche hoofdstad, welke de
Polen hem ontnomen hadden.
Reeds valt de schaduw van Mos
kou ook over Roemenië tegenover
Hongarije is het voorloopig nog
vriendelijk gestemd. En ook Turkije
zal spoedig moeten kiezen tusschen
Engeland en Rusland.
De strijd van Frankrijk tegen
de communisten.
De Fransche regeering heeft het
niet bij woorden gelaten. Zondag
ochtend om vijf uur zijn 38ex-com-
munistiscbe kamerleden gearresteerd
van de 74. Eenigen zijn gemobiliseerd
sommigen hadden uiting gegeven
aan hun afkeuring van Stalin's
politiek, terwijl een aantal leiders
een goede schuilplaats tegen de
politie schijnen te hebben gevonden,
naar rnen vermoedt op de Russische
ambassade te Parijs. De beschuldi
ging is gegrond op den inhoud van
den brief der „arbeiders-en boeren
groep", die na het verbod der
communistische partij daarvoor in
de plaats was gekomen, geschreven
aan Herriot. De heeren zitten in de
Santé opgesloten.
De oorlog in het Westen.
De activiteit aan het Westfront
neemt nog niet toe, legercommuni-
qué's zijn kort en sober. Engeland
heeft gepubliceerd, dat het als
resultaat van de vele verkennings
vluchten thans beschikt over een
volledige gefotografeerde kaart van
de Siegfriedlinie. Of men er iets
aan zal hebben Aan beide zijden
staan millioenen manschappen,
enorme hoeveelheden kanonnen,
tanks en munitie gereed. Aan een
doorbraak valt volgens militaire
deskundigen niet te denken. En in
de landen daarachter wordt met
koortsachtigen ijver gewerkt, om de
productie op te voeren. De wereld
vraagt zich met zorg af, hoe lang
het nog zal duren, eer de hel los
barst. Aan den „zenuwenoorlog" is
waarlijk nog geen einde gekomen,
toen de eerste schoten eind Augus
tus werden gelost.
BUREAU VOEDSELVOORZIENING
ZEELAND
Het is gebleken, dat er nog geor-
ganiseerden bij de L. C. O. v. Zeeland
zijn, bij wie de voorraden en/of de
veestapel nog niet door een teller
zijn geïnventariseerd.
Bedoelde personen dienen zich ten
spoedigste bij hun plaatselijke kan
toorhouder te vervoegen, teneinde
alsnog een inventarisatie-formulier
in drievoud te doen invullen en te
onderteekenen.
De Prov. Voedselcommissaris
49243 13 voor Zeeland.
De Gewestelijke Tarwe Org. voor
Zeeland deelt mede, dat ingaande
16 October 1939 bij de monster-
keuring van tarwe de voorschots-
prijzen met fl.— per 100 kg. zullen
worden verhoogd.
Zulks in verband met de reeds
eerder aangekondigde verhooging
voor den inname-prijs der tarwe v/d
oogst 1939.
Aan de telers, die tarwe oogst
1939 leverden welke vóór 16 Oct.
1939 is gekeurd zal zoo spoedig
mogelijk een overeenkomstige bij
betaling worden gedaan. 15 49245
Daar zit wat in.
VOOR BOEREN
EN TUINDERS.
1
Allerwegen hoort en leest men,
nu oorlogsgevaar dreigt en oorlog in
andere landen ook ons vrije leven
aan banden legt, over voedselvoor
ziening.
Daar zit wat in, in die belang
stelling voor hel dagelijksch brood.
Men merkt, als men naar de ge
sprekken luistert, dat velen zich
beangst maken over de hoeveelheid
en de kwaliteit van het voedsel, dat
straks „als het weer eens erger wordt"
ons toebedeeld zal worden op de
reeds bij voorbaat uitgereikt distri
butiekaarten.
De heugenis aan den vorigen
wereldoorlog wekt onaangename
herinneringen op hij den ietwat
verwenden burger.
En nu richt men de oogen weer
naar den boer en tuinder de leveran
ciers van de voedingsproducten, naar
hen aan wie men bij al het goede,
dat men genoot, zoo goed als nooit
dacht.
Daar zit wat in, in die zwenking
der gedachten
Salomo zei in de grijze oudheid
eens: zelfs de koning wordt van het
land gediend. De beteekenis van den
boer en tuinder in deze dagen is
niet minder dan die in Salomo's tijd.
Het dringt echter niet lol de massa
door. En over de rentabiliteit van
het bedrijf van den landman hoort
men vaak de meest fantastisch be
weringen. Men kent het boeren en
tuindersleven niet Zoo men het wel
kende, dan zou men de overtuiging
hebben, dat de beteekenis, die de
landman voor de voedselvoorziening
van de maatschappelijk inkomen in