'AARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
&nu
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
•Uk Ia
frijdag 29 September 1939.
No. 39
Zeven en vijftigste jaargang
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT. THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer
njuiste berichten
in gevaar voor onze
Neutraliteit.
3
lillik
De internationale
toestand
THOOLSCÜE COURANT
blad verschijnt eiken
Ijdag. Prijs per kwartaal
180met Geïllustreerd
[ndagsblad ƒ1,375, franco
post ƒ1.65 15 cent
lp. kosten.
Advertentiën van 1 tot 4
regels 75 ct.; iedere regel
meer 176 ct. Grootte der
letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke
PUBLICATIEN
VERVOLGONDERWIJS
urgemeester en Wethouders van
ten maken bekend, dat voor ben,
liet gewoon of buitengewoon lager
erwijs hebben genoten en niet
|er onder de verplichting vallen
onderwijs te volgen, de gelegen-
d bestaat tot het genieten van
volgonderwijs.
it vervolgonderwijs wordt gegeven
r de Jongens iederen Maandag,
sdag, Donderdag en Vrijdag ge-
•ende de maanden November,
ernber, Januari en Februari des
nds van 5 lot 7.30 uur.
et strekt zich uit over de vol
de vakken
[en, rekenen, Nederlandsche taal,
[rdrijkskunde en Vaderlandsehe
ichiedenis.
oor de Meisjes, iederen Maandag,
.sdag, Donderdag en Vrijdag ge-
ende de maanden November,
lecnber, Januari en Februari des
nds van 4 tot ö'/2 uur.
"et strekt zich uit over de vol
de vakken
n, rekenen, Nederlandsche taal,
[rdrijkskunde en handwerken,
"oor het genieten van dit vervolg
erwijs zal een schoolgeld worden
.even naar evenredigheid van het
omen, terwijl beneden een inko-
in van f 800.geen schoolgeld
'schuldigd is.
uders of verzorgers, die hun kin-
en het vervolgonderwijs wenschen
laten volgen, worden verzocht
.rvan vóór 15 Oclober 1939 aangifte
doen op de Gemeentesecretarie,
'holen, 27 September '1939. 48
iVij staan sterk op de handhaving
onze neutraliteiten dit wordt
i door niemand kwalijk genomen
zelfs niet door de oorlogvoerende
'tijen, die er zelfs van overtuigd
eten zijn, dat deze houding van
Ierland het beste met zijn eigen
angen strookt.
Willen wij echter in den alge-
ilen zin des woords neutraal zijn
blijven, dan moeten wij ook nauw-
et alles vermijden, wat met deze
ijdigheid in strijd is. Zoo hebben
in het openbaar geen enkele
1 oorlogvoerende partijen vóór te
kken, onve.schillig naar welke
le onze sympathie uitgaat. Neutra-
it is onpartijheid. Wij moeten er
ir streven om alles, wat naar
tijdigheid streeft, uit te bannen,
'jjllit betoog klemt te meer, wanneer
betreft het verspreiden van een-
lig geuite en daarenboven onjuiste
'ichtenafkomstig van een der
de partijen. Daardoor wordt een
keerde voorstelling van den waren
stand in het leven geroepen. Het
it ongetwijfeld in de bedoeling
onze regeering gelegen, om ook
rlegen te waarschuwen, toen zij
laaide wenken gaf ten aanzien van
laaide uitingen in de pers.
)en ouderen onder ons heugt het
zeer goed, hoe in den wereld-
og van beide zijden niet alleen
,,'ig met granaten, doch ook met
"fk werd geschoten. Door'de eerste
den mensehen gedood, door het
«de vergiftigd. Onjuiste, tenden-
se berichtgevingen moeten streng
onze bladen worden geweerd.
|onger dan ooit moet de verant-
rdelijke journalist toezien opzijn
(y, zich afvragen „Wat is waar-
en wat is leugen 1" alvorens
^binnenkomende inlichtingen aan
lezers voor te zetten.
ras
ad
e
nz
Cil
pe
J1
te
ee
.m
mi
laa
ch
ge
.cli
da
in
ke
ie
w(
30
iva
iii
tel
oo
ui
be
;ht
a
ïdi
ln de eerste plaats geldt dit voor
de z.g. „gruwel-propaganda". Tal
van fabelen op dat gebied, die hun
ontstaan dankten aan den wereld
oorlog, zijn tot op dezen dag blijven
voortleven, niettegenstaande onom-
stoolelijk bewezen is, dat dergelijke
berichten niets ander waren dan een
verachtelijk samenraapsel van leugens
en een samenweefsel van verdichting.
Ook in dezen oorlog, hoewel nog
geen maand oud, heeft men blijkbaar
reeds onmiddellijk zijn toevlucht ge
nomen tot de onjuiste berichtgeving,
met bet kennelijke dool, daarmede
de openbare meening in de neutrale
landen te beïnvloeden.
Ook onze pers weet daarvan mee
te spreken. Zij, die dergelijke leugen
achtige, geheel verdraaide berichten
de wereld inzenden, geven zich er
blijkbaar geen rekenschap van, dat
zij onmiddellijk worden achterhaald,
o.a. door het speciale instrument
van deu modernen vooruitgang
de radio.
Het Engelsche Ministerie van Voor
lichting waarover ook in het
eigen land steen en been wordt ge
klaagd beeft b. v. thans reeds een
record geslagen in het maken van,
wat men zacht uitgedrukt zou kunnen
noemen flaters. Wij herinneren hier
slechts aan het verslag van den luoht-
raid op Wilhelmshaven, waarvan het
oorspronkelijk heette, dat alle En-
gelsche vliegtuigen veilig en wel naar
hun bases waren teruggekeerd op
roerige bewegingen in het Protecto
raat, de verdwijning van Göbbels enz.
Later hebben wij foto's gezien van
de begrafenis der bij Wilhelmshaven
gedoode Engelsche vliegersNeder-
landschejournalisten van onverdachte
reputatie hebben zich er van kunnen
overtuigen dat in het Protectoraat
groote rust beerscht; den „ver
dwenen'1 Göbbels hebben zij, die
daartoe lust gevoelden, een rede
voering kunnen hooren houden voor
de radio.
Een dergelijke voorlichting kunnen
wij niet bewonderen, evenmin als
wij bewondering kunnen koesteren
voor een Ministerie van Voorlichting,
dat zich op dergelijke wijze zelf aan
de kaak stelt en blijkbaar niet bij
machte is om te begrijpen, in welk
een belachelijk daglicht het zichzelf
stelt.
Men schijnt in sommige landen
geen bepaald hoogen dunk te hebben
van het intellect in het buitenland,
waar men bepaalde indrukken tracht
te wekken door middel van ver
keerde berichtgeving, welker onjuist
heid dikwijls reeds bekend is, voor
dat zij in druk in de bladen ver
schijnt.
Juist met het oog op dit laatste
moet zoo nadrukkelijk worden ge
waarschuwd tegen het publiceeren
van op de oorlogvoering of oorlogs
daden Jbetrekking hebbend nieuws,
waarvoor niet de noodige waarborgen
bestaan, dat het inderdaad juist is.
Onjuiste berichten, van welke zijde
ook, misleiden den lezer en vormen
bovendien een gevaar voor de strikte
neutraliteit, waartoe Nederland zich
heeft verbonden.
(Nadruk verboden)
De „Mees" beschoten.
Het K.L.M.-vliegtuig „Mees", dat
Dinsdag op weg was van Malrrtö
naar Schiphol, werd op 120 km. ten
N.W. van Helgoland door een water
vliegtuig van Duitsc.he nationaliteit
aangevallen en met ongeveer vijftig
mitrailleurkogels doorzeefd. Uit de
plaats van de gevonden kogelgaten
is gebleken, dat de aanvaller rondom
de „Mees" gecirkeld moet hebben.
De passagiers hebben van de geheele
beschieting, waarvan het geluid
natuurlijk overstemd werd door het
geronk der motoren slechts weinig
gemerkt, temeer daar slechts een
hunner door een kogel werd getrof
fen en na enkele oogenblikken over
leed. 'Dank zij de tegenwoordigheid
van geest der stewardess, die,
achterin de cabine staande, het eerst
onraad bespeurde en rustig den
bestuurder waarschuwde, brak geen
paniek aan boord uit, waardoor
ongetwijfeld erger is voorkomen.
Ondanks het groot aantal treffers
kon het vliegtuig doorvliegen en
Schiphol bereiken.
Dat de Regeering onmiddellijk een
onderzoek instelde, behoeft geen
betoog en het is zeer te hopen, dat
zij van de betreffende oorlogvoerende
natie de garantie zal «eten te ver
krijgen, dat dergelijke vergissingen
want als zoodanig moet de aanval
volgens officieel bericht van het
D.N.B. worden gekenmerkt zich
niet zuilen herhalen, ook al vliegt
een Holiandseh vliegtuig wat te dicht
in de buurt der Duitsche verster
kingen.
Grasland moet bouwland worden.
Zooals algemeen bekend, is ons
land voor zijn voedselvoorziening
nog voor een deel op invoer uit het
buitenland aangewezen. Dat dit in
oorlogstijd, wanneer zoovele trans
porten der neutrale landen worden
onderschept,- tot groote moeilijkheden
kan leiden, spreekt wel vanzelf. Hoe
meer wij onszelf aan het benoodigde
weten te helpen, hoe beter het dan
ook is.
Dit geidt wel iti de allereerste
plaats voor het onmisbare brood
graan, waarvoor wij thans nog te
zeer op invoer zijn aangewezen.
Degenen, die in dezen thans nog
ongunstigen toestand verbetering
kunnen brengen, zijn de Neder
landsche landbouwers. Op hen doet
de minister van Economische Zaken
dan ook een beroep, om er toe mede
te werken, dat de productie van
noodzakelijke voedingsmiddelen lang
zamerhand wordt opgevoerd. Daartoe
is het noodig, dat grasland, voor
zoover het door ligging, grasbestand
en andere omstandigheden een rede
lijke zekerheid geeft, dat het als
bouwland een aanmerkelijk grootere
hoeveelheid voedsel zal opbrengen,
worde gescheurd.
Wordt aan deze oproep niet in
voldoende mate gevolg gegeven, dan
zal de scheurplicbt kunnen worden
opgelegd. Aanleg van blijvend gras
land en kunstweiden zal niet geoor
loofd zijn, wanneer niet een gelijke
oppervlakte blijvend grasland of
kunstweide wordt gescheurd. Alleen
de teelt van die gewassen zal worden
toegelaten, welke voor de voeding
van mensch en dier onder de ge
geven omstandigheden het meest
gewenscht zijn (tarwe, rogge, haver,
gerst, aardappelen, suikerbieten,
boonen, erwten, vlas, koolzaad en
voedingsgewassen). Alle andere ge
wassen mogen slechts na verleende
vergunning worden geteeld. Voor
1940 wordt de thans-te velde staande
tarwe toegestaan.
De eerste mijnen aangespoeld.
Meer en meer herhalen zich de
ervaringen en gebeurtenissen uit
den wereldoorlog. Zoo zijn nu aan
de kust de eerste is aangespoeld.
"Van welke nationaliteit deze was,
is nog niet uitgemaakt. Visschers
gaven van deze waarneming kennis
aan de autoriteiten, die hebben te
beslissen of aanspoelde mijnen gede
monteerd of tot explosie gebracht
moeten worden.
Ontwricht scheepvaartverkeer.
Niets heeft zoozeer onder den
oorlogstoestand te lijden als het
scheepvaartverkeer. Van de Neder
landsche scheepvaartondernemingen
was het deze week vooral de Holland
Amerikalijn, die de grootste moeilijk
heden ondervond met haar afvaarten.
Niet minder dan acht schepen waren
door de Engelschen opgehouden,
meerendeels van den dienst op New-
York, doch ook enkele van de lijn
CubaMexico. Hoewel het onder
bepaalde voorwaarden mogelijk is,
dat de gezagvoerders der schepen
zich in verbinding stellen met de
reederij, was het zelfs op de reederij
niet bekend, wanneer de schepen
zullen worden vrijgegeven.
Dat er onder deze omstandigheden
van regelmatige lijndiensten geen
sprake meer kan zijn, ligt voor de
hand.
Alle diensten zijn totaal in de war
gestuurd en over aankomst of vertrek
van schepen valt niets met zekerheid
meer te zeggen.
Zoo kon het gebeuren, dat deze
week een schip de haven binnenviel,
zonder dat het ook maar door iemand
verwacht werd.
Invoer van krachtvoer bepleit.
De pluimveehouders hebben ver
gaderd, om tc overleggen, hoe zij
hun door de verwachte veevoeder-
scbaarschte bedreigde belangen het
best bij de regeering kunnen verde
digen. Ir. Tukken Rijkspluimveecon-
sulent, achtte het van het allergroot
ste belang, dat import van voedings
middelen zooveel mogelijk door de
regeering wordt bevorderd, opdat
aan kippen- en eendenhouders het
normale rantsoen zal kunnen worden
gegeven, nadat zij in het najaar de
overtollige hennen en hanen hebben
opgeruimd. In dien zin zal de Alge-
mrene Nederlandsche Pluimveever-
eeniging slappen bij de regeering doen.
in da afgeloopen week
De laalste dagen is Moskou het
centrum van een druk en zeer veel
zijdig diplomatiek verkeer. Er zijn
vertegenwoordigers van lal van staten
aangekomen, of ze worden verwacht.
Daar is allereerst een Duitsche mili
taire missie, die de definitieve grens
lijn voor Polen komt vaststellen. De
Turksche minister van Buitenlandsche
Zaken, Saradjoglu, is er, deEstland-
sche minisier Selter is er kort geleden
geweest en is na een onderhoud met
Molotof naar zijn hoofdstad terugge
vlogen, terwijl Von Ribbentrop naar
de Russische hoofdstad is gekomen.
Om dan nog niet te spreken van
een Bulgaarsehe militaire missie, die
komt onderhandelen over een lucht
lijn.
Het meest sensationeel is wel het
bezoek van den Esllandschen minis
ter, dat eerder dan oorspronkelijk
het plan was, werd beëindigd. Minis
ter Selter zou, toen hij te Moskou
was, een uitnoodiging hebben ge
kregen om bij Molptof te komen, en
daar moeten hem in ultimatieven
vorm eischen zijn gesteld van zóó
vérstrekkenden aard, dat hij er on
middellijk zijn regeering van in ken
nis meende te moeten stellen. Turkije
schijnt ten doel te hebben met Rus
land maatregelen te willen bespreken
voor wederzijdschen bijstand voor het
geval Duitschland via de Zvyarte Zee
verder naar het Oosten zou willen
opdringen, doch anderzijds wordt
gezegd dat Turkije via Rusland een
vriendschappelijk pact met Duitsch
land sluit. Dat zou dan weer een
nieuwe verrassing zijn.
In Polen.
In het bezette gebied ten Oosten
van de demarcatielijn steken de
Piussen hun opvattingen niet onder
stoelen en banken. Integendeel, zij
hebben de bolsjevviseering overal met
kracht aangevat. Poolsche landgoe
deren worden onder de boeren ver
deeld, in de bezette plaatsen worden
de meest „extremistische" elementen
tot plaatselijke sovjets benoemd,
fabrieken zijn onder leiding van een
arbeiders-comité gesteld, de Zondag
als rustdag is afgeschaft, het land
wordt bewerkt met geschriften en
films. Ook Italië is over eenen ander,
dat dank zij de medewerking van
Duitschland plaats heeft, verwonderd
en verstoord. Toch is er nog geen
sprake van oneenigbeid tusschen de
beide nieuwbakken partners van het
Duitsch-Russische verdrag. Waar
noodig, trekken de Duitschers terug
op de vastgeslelde lijn en nemen de
Russen het verlaten terrein in bezit.
De strijd in Polen nadert zijn einde,
al wordt nog hier en daar gevochten
hoewel Warschau zich heeft over
gegeven.
De neutralen en de contrabande.
De moeilijkheden voor den neu
tralen handel worden met den dag
erger. Een groot aantal schepen
wordt door de Engelschen aange-
hovden en aan een streng onderzoek
naar contrabande onderworpen. Tal
van schepen van onze Holland-
Amerika-iijn komen eenvoudig riiet
opdagen, zonder dat men weet, waar
ze zich bevinden. Zweden heelt een
conflict met Duitschland over het in
den grond boren van het vrachtschip
„Gertrud Bratt", dat een lading hout-
pulp naar Engeland zou vervoeren.
(Jok Finland is hevig verontrust door
het tot zinken brengen van de
„Walma" door een Duitschen onder
zeeër. Daar cellulose inderdaad con
trabande is, daar ze gebruikt wordt
voor munitiefabricage, zal er voor
Zweden en Finland weinig anders
opzitten dan de uitvoer van deze stof
naar Engeland stop te zetten, aange
zien ze anders de kans loopen, dat
haar geheele handelsvloot wordt ge
torpedeerd. Voor Engeland is dit een
strop.
Aan het westfront
blijft het nog steeds betrekkelijk kalm.
Beide partijen blijven versterkingen
aanvoeren, in de Saar-omgeving
hebben artillerie-gevechten plaats, er
wordt melding gemaakt van het neer
schieten van vliegtuigen; boven
Duitschland worden nog steeds door
de Engelschen strooibiljetten uitge
worpen de Opperste Oorlogsraad
der Geallieerden heeft „ergens in
Sussex" vergaderd, maar van een
oorlog op groote schaal is nog geen
sprake. Op zee is meer activiteit. Daar
woedt de duikbootenoorlog in al zijn
kracht. Ghamberlain heelt in liet
Lagerhuis uiteengezet, dat de gealli
eerden ten doel hebben, de econo
mische structuur van den vijand te
desorganiseeren, en daardoor Duitsch
land te beletten, den oorlog voort
te zetten. Aangezien daarbij echter
moest worden erkend, dat Duitschland
over groote voorraden beschikt, waar
schuwde de premier tegen te groot
optimisme ten opzichte van den duur
van den oorlog. Dit laatste moge
blijken uit het aanbod van Duitsch
land om.... België larwe te leveren
De Communistische partij
in Frankrijk verboden.
Van de vele gebeurtenissen van eiken
dag in het buitenland dienen wij
hier nog te vermelden het reeds
eenigen tijd verwachte verbod van
de Communistische partij en alle
direct of indirect met haar in verband
staande organisaties en vereenigingen
Reeds waren eenige bladen als de
„Humanité", „Ce Soir" en enkele
kleinere verboden. De reden van dit
krasse optreden tegen de partij, die
73 vertegenwoordigers in de Kamer
en in den Senaat telt en waartoe
bovendien vele burgemeesters en