ITAARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
ijdag 15 September 1939.
No. 37
Zeven en vijftigste jaargang
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT. THOLEN - TEL INTERC. 16 - POSTREK. 1043
Het eene noodige:
kalm vertrouwen
alad verschijnt eiken
2 lag. Prijs per kwartaal
0; met Geïllustreerd
lagsblad 1,375, franco
post ƒ1.65 -f IS cent
kosten.
TH00LSCHE COURANT
Advertentiën van '1 tot 4
regels 75 ct.; iedere regel
meer '176 ct. Grootte der
letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke
prijsvermindering.
PUBLICATIEN
TREGELEN TOT HET VOORKOMEN
VAN PRIJSOPDRIJVING.
burgemeester vau Tholen maakt
volgende bekend,
rbod van prijsopdrij ving van
eren en diensten. Met betrekking
iet te koop aanbieden, verkoopen,
uur aanbieden of verhuren vau
eren en het verrichten van
sten, ten aanzien waarvan geen
mum-prijzen zijn vastgesteld, is
opdrijving verboden,
bezitneming goederen. Indien de
emeester gegronde verdenking
lert, dat het bovenvermelde wordt
treden, kan hij goederen zonder
ge formaliteit in bezit nemen,
kan eveneens geschieden bij
ering van verkoop van goederen
len voorraad eener onderneming,
:n de burgemeester de weigering
grond of ia strijd met doel van
prijsopdrijvings- en hamsterwet
acht.
ior zoover niet de minister anders
lalt, stelt de burgemeester de in
genomen goederen ter beschik-
van de bevolking of zekere
pen van de bevolking dan
van bepaalde personen of onder
ingen.
rafbedreiging. Overtreding wordt
g gestraft. 39
VOEGDHEID TOT STEMMEN BiJ
VOLMACHT.
[e, urgemeester en Wethouders van
len maken bekend, dat een kiezer,
inachtneming van het in de
li wet bepaalde, bevoegd is hij vol-
ht te stemmen, indien zijn beroep
'erkzaamheden medebrengen, dat
lerhaaldelijk oi althans gedurende
gedeelte van het jaar, waarin de
inning gewoonlijk valt, werkzaam
gt te zijn buiten de gemeente
velker kiezerslijst hij voorkomt,
zijti afwezigheid, indien hij ge-
nde het tijdvak of de tijdvakken,
in hij aldus werkzaam is, een of
malen in die gemeente terug-
t, als regel telkens langer dan
dagen duurt.
ede is, met inachtneming van het
e kieswet bepaalde, bevoegd bij
lacht te stemmen de vrouw, welke,
iwd met een kiezer, die voldoet
de bovenvermelde voorwaarden,
haar man, in verband met diens
iep of werkzaamheden, afwezig
gt te zijn.
kiezerslijst wijst aan, welke
ers bevoegd zijn bij volmacht te
ïmen en voor welke verkiezing
laartoe bevoegd zijn.
aanwijzing geschiedt niet dan
ït de belanghebbende een daartoe
kkend met redenen omkleed ver
schrift aan het gemeentebestuur
't ingediend de indiening moet
bieden voor 1 Januari en niet
Ier dan I Ociober van het vooraf-
ide jaar. Formulieren van de be-
v.erzoekschriften zijn van
September tot eij niet 31 Deeem-
ter gemeentesecretarie kosteloos
de kiezers |verkrijgbaar.
belanghebbende, die een ver
schrift als bovenbedoeld heeft
diend en die van de gevraagde
egdheid gebruik wil maken, doet
rvan in persoon mededeeling ter
etarie van een gemeente, aan
burgemeester of den daartoe
dezen aangewezen ambtenaar,
mededeeling kan geschieden zoo-
het verzoek is ingediend, doch
later dan een week na den dag
candidaatstelling.
ij geeft daarbij op naam en
fnamen, dagteekening en plaats
geboorte van hem zelf en van
door hem aangewezen gemach-
an de aanwijzing wordt een
'iftelijke volmacht opgemaakt. De
nacht wordt door den kiezer en
den burgemeester of den door
n aangewezen ambtenaar onder-
v, de
teekend. Een afschrift van de vol
macht wordt den kiezer uitgereikt.
De gemachtigde moet in persoon
ter secretarie van de gemeente, op
welker kiezerslijst de kiezer moet
voorkomen, mededeelen, dat hij de
volmacht aanneemt. Van de aan
neming wordt aanteekening gedaan
onder het origineel der volmacht;
deze aanteekening wordt door den
gemachtigde en door den burgemees
ter of den door dezen aangewezen
ambtenaar onderteekend. Indien de
aanneming niet reeds gelijktijdig met
de aanwijzing heeft plaats gevonden,
geeft de burgemeester of de door
dezen aangewezen ambtenaar onver
wijld van de aanwijzing kennis aan
den gemachtigde met oproeping om
binnen vijf dagen ter secretarie de
volmacht te komen aannemen; is
binnen dien termijn de volmacht
niet aangenomen, dan is zij vervallen
en kan de kiezer niet opnieuw voor
dezelfde verkiezing een gemachtigde
aanwijzen.
Als gemachtigde mogen slechts
aangewezen worden zij, die in de
gemeente bevoegd zijn tot liet deel
nemen aan dezelfde verkiezing. In
dien de kiezer een gemachtigde
heeft aangewezen vóór de vaststelling
van de kiezerslijst, en na de vast
stelling dier lijst mocht blijken, dat
de gemachtigde niet aan dezen eisch
voldoet, wordt de volmacht als ver
vallen beschouwd en kan de kiezer
niet opnieuw voor dezelfde verkiezing'
een gemachtigde aanwijzen.
Een kiezer mag niet meer dan
één aanwijzing als gemachtigde aan
nemen, behoudens dat hij een tweede
aanwijzing mag aannemen, indien
beide aanwijzingen zijn geschied
door personen, die tot zijn huisge-
nooten behooren126
Tholen, 14 September 1939.
De groote beproeving is ten twee
den male in deze eeuw over het oude
Europa gekomende strijd der groote
mogendheden. Ons land is daarbij
gelukkig niet betrokken en wij mogen
de hoop koesteren, dat wij er ook
niet bij betrokken zullen worden.
Wat wij in deze dagen vóór alles
noodig hebben, is: kalmte en ver
trouwen, een koel hoofd, begrip van
den toestand.
Wij weten thans, nog beter dan
in 1914, welke verschrikkingen de
moderne oorlog met zich brengt;
wij kennen nu, geleerd door de onder
vinding opgedaan gedurende de jaren
19J4—1918, de onmetelijke jammer
en ellende, welke zij na zich sleept.
Den ouderen onder ons ligt do we
reldoorlog nog versch in het geheugen;
er komen in het menschenleven ge
beurtenissen voor, die zich zoo scherp
in liet geheugeu griffen, dat zij nim-
verbleeken.
De krant en de radio brengen ons
dagelijks opnieuw de gruwzame be
richten over de wedorzijdsche krijgs
verrichtingen en ons hart krimpt bij
het kennis nemen van al het wee,
dat opnieuw over het menschdom
komt.
Doch bij al het medelijden, dat
wij gevoelen, komt bij ons de dank
baarheid boven, dat wij gespaard
blijven voor deze ellende. Immers,
Nederland houdt zich angstvallig
buiten het conflict en vermijdt alles,
waardoor het in den noodiottigen
maalstroom zou kunnen worden
medegesleept. Onze regeering neemt
de stiptste neutraliteit in acht, even
ais in den vorigen oorlog, zooals het
de Nederlandsche traditie wil en
zooals onze belangen eischen.
Beide oorlogvoerende partijen heb
ben ons de stelligste verzekering
gegeven, dat zij bereid zijn, deze
neutraliteit te eerbiedigen, mits de
onzijdigheid van onzen kant eveneens
trouw wordt gehandhaafd. Ieder
Nederlander, van hoog tot laag, is
er dan ook van doordrongen, dat
ieder veor zich er toe dient mede te
werken om elke overtreding op dat
punt te voorkomen, daar iedereen
er van overluigd is, dat één enkele
misstap de vreeselijkste gevolgen zou
kunnen hebben.
Wij meenen derhalve te mogen
zeggen, dat wij in dat opzicht gerust
kunnen zijn. Velen hebben zich onge
rust gemaakt over de op 1 Septem
ber van regaeringswege gedane be
kendmaking, dat Nederland in staat
van oorlog is verklaard. Op zichzelf
bevat dit bericht niets, dat ons behoeft
te verontrusten. Het beteekent alleen,
dat de bevoegdheden van het bur
gerlijk gezag ten aanzien van de
openbare orde en die van de politie
voor een deel zijn gelegd in handen
van de militaire overheid.
Dit beteekent o. a. dat de besturen
van provinciën, gemeenten, enz. als
ook de ambtenaren in dienst van die
lichamen, verplicht zijn aan de mili
taireautoriteiten alle door deze noodig
geachte inlichtingen te verstrekken.
Ook de bevoegdheden, waarover de
burgemeesters beschikken in buiten
gewone omstandigheden, zijn op het
militair gezag overgegaan.
De nieuwe toestand houdt ten aan
zien van de voedselvoerziening dit
in, dat het militaire gezag kan over
gaan tot het doen van huiszoekingen
in het belang der voedselvoorziening.
Ditzelfde herinneren wij ons even
eens uit de bange jaren 1914'1918.
Verder strekken de militaire be
voegdheden zich uit tot zekere wet
telijke bepalingen, Zoe is het mili
taire gezag gemachtigd tot het even
tueel buiten werking stellen van
bepalingen der Arbeidswet, Veilig
heidswet en Kinderwet. Zoo kan
worden verordend, wanneer de om
standigheden dit noodzakelijk maken
en het landsbelang dit vereiseht, dat.
de.arbeidsduur meer dan 45 uur zal
moeten bedragen.
Iedereen zal ook de noodzaak in
zien van de bepalin;, dat de burgerij
geen bezwaar zal mogen maken tegen
toestanden, welke haar op eenigerlei
gebied overlast kunnen bezorgen.
Hieronder heeft men o. m. te ver
staan, dat alles wat aan een behoor
lijke verdediging in den weg staat,
op bevel der militaire overheid zal
moeten worden opgeruimd. Deze harde
bepaling wordt in zooverre verzacht,
dat bij een dergelijk gebiedend op
treden in den regel de getroflenon
zullen worden schadeloos gesteld.
Ook voor land- en tuinbouw zijn
verschillende maatregelen getroffen.
De regeering heeft met groote voort
varendheid en prijzenswaardigen ijver
onze levensbelangen behartigd.
Wat zouden wij verder beter
kunnen doen, dan bier het woord in
herinnering te brengen van onze
geëerbiedigde Koningin „Allen moe
ten, opgewekt en nauwgezet doen,
wat onze plicht is". Dit is voorwaar
een groot en wijs woord, dat elk
Nederlander in deze dagen in zijn
hart met zich behoort rond te dragen.
Ons wachten wellicht nog dagen van
beproeving doch laten wij dan trouw
blijven aan den Koninklijken raad
en onzen plicht vervullen, zooals de
mannen die zonder aarzelen hun
plaats aan de grenzen hebben inge
nomen, hoe zwaar het ontelbaar velen
moet zijn gevallen, zich te ontrukken
aan hun gezin en werkking.
Op ons rust de plicht en wij
zijn vastbesloten, dien te vervullen
orn elkaar te steunen en te bescher
men, samen te werken in het belang
van ons nationaal welzijn. Daartoe
zal ook onze landbouwende stand
krachtig medewerken, overal en bij
alles, waar het belang van ons aller
vaderland dit vereiseht.
Overleg der Oslostaten.
Opnieuw hebben de Oslostaten
naar aanleiding van de buitengewone
omstandigheden overleg met elkaar
gepleegd. Op het departement van
Buitenïandscbe Zaken te Brussel
kwamen de gedelegeerden van de
landen der Oslo-groep onder voor
zitterschap van den Belgischen
minister van Buitenlandsche Zaken,
Spaak, bijeen.
Op de vorige conferentie was reeds
van gedachten gewisseld over de
vraag, of het aanbeveling verdient
permanent contact tussciien de Oslo
staten te houden ten aanzien van
gemeenschappelijke economische en
juridische problemen, waarbij de
hoofden der missies optreden als een
soort parmanente commissie. De
thans gehouden bijeenkomst is als
een bevestigend antwoord op deze
vraag te beschouwen. Ditmaal waren
het niet de ministers van buiten
landsche zaken, die voor het plegen
van overleg hijeen kwamen, doch
technische deskundigen, die in de
eerste plaais het vraagstuk van de
grondstoffen- en levensmiddelenvoor-
ziening hebben bestudeerd. België,
Nederland, Luxemburg, Zweden,
Denemarken, Noorwegen en Finland
waren vertegenwoordigd, terwijl
Zwitserland twee waarnemers had
gezonden.
De Nederlandsche gedelegeerden
waren Hr. Ms. gezant te Brussel,
baron van Harinxma thpe Sloten en
de heer Lamping, directeur van de
Handelsaccoorden te Den Haag. De
werkzaamheden der conferentie wer
den over twee subcommissie's ver
deeld, een economische en een juri
dische. Later zullen de deskundigen
opnieuw bijeenkomen.
Den Haag en half millioen inwoners.
De residentie beleefde deze week
een heel bijzonder feitin de registers
van haar burgerlijken stand werd op
11 September de 5000.000ste inwoner
ingeschreven, de nieuwe Wereld
burger Lidwig Johannes van Straalen
die op dien dag het levenslicht aan
schouwde.
De but gemeester deed van dit
heugelijk feit mededeeling in de raads
vergadering en de jonge Hagenaar,
die door zijn komst het half millioen
volmaakte, werd bedacht met een
spaarbankboekje met f 100. In (34
jaar tijds is de residentie van het
eerste honderdduizendtal tot het
vijfde aangegroeid en wel in steeds
sneller tempo. In 1899, 24jaar nadat
de 100.000 was bereikt, werd de
200.000ste inwoner ingeschreven, 14
jaar later de 300.000, weer 14 jaar
later de 400.000ste en thans na 12
jaar de 500.000ste.
Ontslag bij de K. L. M.
Evenals veie andere bedrijven, met
name die welke werkzaam zijn op
het gebied van internationaal toerisme
of verkeer, zooals de reisbureaux,
heeit ook de K. L. M. vrijwel al baar
diensten stop moeien zeiten, met als
gevolg overtollig personeel. Daar
onder de gegeven omstandigheden
een verandering ten gunste in de
toestand nauwelijks te verwachten is,
kon ontslag niet uitblijven. Van het
administratieve personeel werden
enkele leden ontslagen en de maat
schappij beeft zich zooveel mogelijk
aan den nieuwen toestand aangepast.
De stewardessen b.v., voor wie op
het oogenblik geen werk meer is,
omdat er zoo weinig diensten worden
gevlogen, zijn op de verschillende
kantoren te werk gesteld Intusschen
is een regeling getroffen, dat het
ontslagen personeel tijdelijk te werk
wordt gesteld aan verschillende
rijkscrisisbureaux. Wordt de toestand
weer normaal, dan neemt de K,L.M.
haar eventueel vroeger ontslagen-
personeel weer in dienst, wat o.a.
het voordeel heeft, dat geen nieuwe
krachten behoeven te worden opgeleid.
De landbouw en den oorlogstoestand.
Onder leiding van den heer
H. D. Louwes te Ulrurn werd
in verband metdemngetreden oorlogs
toestand, een buitengewone vergade
ring der eerste afdeeling van het
Kon. Ned. Landbouw Comité ge
houden te Ulrecbt. In bespreking
kwamen de regeeringsmaatregelen
ter bescherming van de landbouw
en de voedselvoorziening van het vee.
Medegedeeld werd verder dat een
commissie zal worden ingesteld voor
de distributie van kunstmest. Besloten
werd levens stappen te doen bij den
minister van Defensie ten gunste van
liet verleeneii van een toeslag op
gevorderde paarden in districten waar
tegen te lagen prijs is gevorderd. Men
had zich reeds tot den minister van
Economische Zaken gewend met het
verzoek het rijkskantooi van wol te
willen uitbreiden met een vertegen
woordiging van de producten van
inlandsche wol.
Jaarbeurs in mobilsatietijd.
Een week later dan bet oorspron
kelijk voornemen was is te Utrecht
de 41ste Koninklijke Nederlandsche
Jaarbeurs begonnen, onder wel zeer
bijzondere omstandigheden, die her
inneren aan de jaren, waarin de
Nederlandsche Jaarsbeurs te Utrecht
de eerste maai werd gehouden. IJet
aantal deelnemers, dat voor deze
beurs ingeschreven heeft, bedraagt
1203, hetgeen slechts zeer weinig
lager is dan het deelnemersaantal
van de vorige Najaarsbeurs, hetwelk
1211 bedroeg.
Daar enkele deelnemers ditmaal
genoegen hebben genomen met
kleinere ruimten, bedraagt de ver
huurde oppervlakte ditmaal 17.079
vierkante meter, tegen 17.407 vier
kante meter in het najaar 1938. Aan
gezien laatstgenoemde beurs de
grootste najaarsbeurs was, die tot
nu toe werd gehouden, behoeft het
geen verwondering te wekken, dat
onder de huidige omstandigheden
dit record niet wordt gebroken.
Niet alleen de deelnemers uit het
binnenland komen op deze beurs
voortreffelijk voor den dag, doch
ook het buitenland heeft zich dooi
de schier onoverkomelijke moeilijk
heden, die voor den wereldhandel
zijn ontstaan, niet laten afschrikken,
Er is een Belgische, Duitsche, Italiaan -
sche,Fransche en Engelschesectie.IIet
aantal directe deelnemers is zelfs
toegenomen, waartegenover echter
het aantal door Nederlandsche impor
teurs vertegenwoordigde buiten
landsche firma's is gedaald.
De agrarische afdeeling neemt
thans voor de vierde maal aan de
Jaarsbeurs deel. Hoewel de vooruit
zichten voor deze afdeeling aanvan
kelijk deden veronderstellen, dat een
belangrijke uitbreiding zou kunnen
worden vastgesteld, heeft het feit,
dat ten gevolge van de buitengewone
omstandigheden de inzendingen van
paarden en rundvee moesten ver
vallen, deze uitbreiding weder teniet
gedaan.
In zijn leiding, die ditmaal door
door den heer F. H. Fentener van
Vlisssingen werd gehouden, sprak
deze als zijn vaste overtuiging uit,
dat juist onder de tegenwoordige
moeiijke omstandigheden de Jaarbeurs
aan handel en nijverheid, aan produ
cent en consument onschatbare
diensten kan bewijzen.
De opening der Staten-Generaal.
Dinsdag zal H. M. de Koningin op
de gebruikelijke wijze de opening
der Staten-Generaal verrichten.
H. M. zal vergezeld zijn van Prin
ses Juliana en Prins Bernhard. Dit
is de eerste maal dat de Prins zich
in de stoet zal bevinden.