MN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSGHE COURANT
OTI
i3
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
ijdag 25 Augustus 1939.
No. 34
Zeven en vijftigste jaargang
et Russische
Raadsel.
Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT. THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043
THOOLSGHE COURANT
blad verschijnt eiken
lag. Prijs per kwartaal
0met Geïllustreerd
lagsblad 1,375, franco
post f 1.65 15 cent
kosten.
Advertentiën van '1 tol 4
regels 75 ct.iedere regel
meer 175 ct. Grootte der
letters naar plaatsruimte.
Bij abonnement aanmerkelijke
prijsvermindering.
PUBLICATIEN
i Burgemeester van Tholen maakt
nd, dat tegen Woensdag, 30
ustus 1939, n.m. 2'/2 uur een
ibare vergadering van den Raad
egd.
Punten van behandeling
lotulen.
ngekomen stukken.
'oorloopige vaststelling van de
ekeningen der bedrijven en van
e gemeenterekening over 1938.
oedkeuring der rekening van het
'ot—Meijer-fonds over 1938.
ranbieding van de bedrijfsbe-
rootingen en van de gemeente-
legrooting voor het dienstjaar
940.
Llsc'.ieid aftredende leden,
aolen, 24 Augustus 1939. 23
BURGEMEESTER van Tholen,
ip Zaterdag den2Seplember 1939,
middags te 12 uur, ten Gemeente-
aldaar 10 49151
EEN HOOP COMPOST
lek verkoopen.
lichtingen bij den Gemeente-
ivmeester.
ME
"I litscbland zorgde weder voor een
assinghet maakte het bijna
looflijk nieuws bekend van het
en van zijn niet-aanvalspact met
land De indruk in de geheele
ld was geweldig, zooals te voor-
was in deze dagen van zenuw-
pende spanning, waarin men licht
iefigd is, de draagwijdte der ge-
tenissen in een minder juist licht
ïen.
en kan dau ook zeggen, dat
Derde Rijk met zijn onverwachte
ulliing een groot deel van het
es heeft behaald, dat het er van
pachtte. Iedereen, van hoog tot
hield zich bezig met de waar-
jnlijke gevolgen van dezen stap.
den eenen kant werden de
ogsgeruchten er door versterkt,
den anderen kant daarentegen
wakt koffiehuis strategenkwamen
lievige actie. Dit kon gebeuren
lat kon gebeuren, en nu zou het
gaan en nu zou het zóó gaan..
itusschen zou men wel helder
de moeten zijn, om op dit oogen
met eenige zekerheid te kunnen
spellen welke wending deze
iwste zet op het politieke schaak-
aan de komende gebeurtenissen
vermogen te geven. Wat men
:er reeds onmiddellijk kan vast
en is, dathetdiplomatteke prestige
Engeland en Frankrijk een ge-
ifjlige knauw heeft gekregen voor
oog der gansche wereld. Beide
len hebben ontegenzeggelijk een
pijnlijke échec geleden,
pogingen van heide landen,
Duitschland beliteld als „om-
elingspolitiek" door de democra-
ie mogendheden „vorming van
vredesfront" genoemd, zijn op
liopelooze mislukking uitgeloopen.
wachtte Rusland te weinig on-
dellijk nut van een samengaan
de Westersche mogendheden,
en de kapitalistische democratieën
op een oorlog met het Derde
lieten aankomen Bestond -er
iet Kremlin nog een stille wrok
het feit, dat men niet gekend
in het accoord van München
ren er nog andere oorzaken
rvan de buitenwereld geen flauw
kbeeld heeft?
et is moeilijk te zeggen bij de
oorgrondelijke politiek van de
jl jewistische bewindhebbers. IJet
"ent de Russische mentaliteit, dat
at
men blijkbaar met de beide legen-
standers Duitschland, de anti-
hoisjewisttsche staat hij uitnemend
heid,aanden éénen kant, en Frankrijk
en Engeland aan den anderen kant
tegelijkertijd heeft onderhandeld.
Als het niet treurig was, zou men
het bijna komisch kunnen noemen.
De politiek van een Potemkin, den
grooten Russischen bedrieger, wordt
er blijkbaar na eeuwen nog met vrucht
toegepast.
Zoowel te Londen als te Parijs en
Washtington Iracht men het gewiqht
en de heteekenis van het nieuwe
verdrag te verkleinen en te ver
doezelen. Aan een militair samen
gaan van Rusland en Duitschland,
het spook dat zich op den achtergrond
vertoont, wil men niet gelooven.
Maar wat kan men al niet verwachten
van een regeering als die van de
Sovjet-republieken, die met degrootste
onbeschaamheid toont, dat zij er niet
voor terugdienst en ook nooit
voor terug zal deinzen om van
twee wallen te eten Een dergelijke
mentaliteit opent den weg voor alle
mogelijkheden ook de ongeloof
lijkste.
In Duilschland gevoelt men een
zekere opluchting. Hoewel men
natuurlijk steeds zijn best heeft gedaan
om het gevaar van het toetreden
van Piusland tot het „vredesfront"
te verkleinen, verheelde men zich in
deskundige kringen niet, \aelke
gevolgen dit eventueel zou kunnen
hebben. Nu dit gevaar uit den weg
is geruimd, herademt men. En dat
men er in zijn vuistje, of ook wel
openlijk, lacht om het eclatante
succes van de Duitsche diplomatie,
is zeer begrijpelijk.
Intusschen blijlt de beangstigende
vraag: wat nu? Mag men aannemen
dat, zooals van zekere zijde wordt
beweerd, de rem geheel is weggeno
men en Rusland er met gekruiste
armen hij zal staan, als Duitschland
zijn bedreigingen tegen Polen uit
voert en het gevreesde con(liet met
de wapenen tracht te heslissen?
Bestaan er zelfs geheime plannen
of overeenkomsten tussehen het
Derde Rijk en Rusland om Polen
voor de zooveelste maal in de ge
schiedenis „in der minne" te ver-
deelen.
Men is te Berlijn in zekere kringen
maar al le licht geneigd om te
meenen, dat Polen thans „in de tang"
zit, en dus gemakkelijk te kraken
zal zijn. Onderschat men niet wat al
te veel de Ettgelsche interventie,
indien het tot dat kraken mocht
komen Immers, Engeland heeft
nogmaals verzekerd, dat Polen op
Engeland's bijstand kan rekenen,
indien het aan een niet uitgelokten
aanval bloot staat.
Wij herhalen het: er zijn op het
oogenhlik zooveel onberekenbare
factoren, die de schaal naar de eene
ol naar de andere zijde kunnen doen
overhellen, zelfs nog op het laatste
oogenhlik, dat er geen conclusies te
trekken zijn uit Duitschland's nieuw
sfeit dipiomatieken triomf. Er is
geen opklaring gekomen in den
toestand; de wolken aan den poli-
tieken horizont zijn niet alleen niet
weggevaagd, neen, zij hebben zich
zoo mogelijk nog verdicht.
Oslo-conferentie te Brussel.
Op iniatief van den Belgischen
minister-president Pierlot heeft de
Belgische regeering de staten van
de Oslo-groep uitgenoodigd, deel te
nemen aan een bijeenkomst te Brussel
omin verband metden internationalen
toestand de verschillende vraagstukken
van gemeenschappelijk belang onder
oogen te zien. Ook ons land aan
vaardde deze uitnoodiging en reeds
Dinsdagmiddag vertrok de Neder
landsche minister van buitenlandsche
zaken, mr. E. N. van Kleffens, naar
Brussel. Hij keerde gister te Den
Haag terug.
Terwijl dus minister van Kleffens
in verhand met den internationalen
toestand naar het buitenland vertrok,
waren dezelfde moeilijkheden voor
een anderen Nederlandschen minister,
jhr. De Geer, aanleiding, zijn vacantie
in het buitenland te onderbreken
en uit Duitschland, waar hij vertoefde,
naar het vaderland terug te keeren.
Andere gevolgen van den crisistoestand.
Nog andere gevolgen heeft de her
nieuwde toespitsing der interna
tionale conflicten voor ons land
gehad De kleine verloven, welke aan
personeel, belast met de grens- en
kustbeveiligingen de luchtverdediging
waren verleend, zijn op last van de
regeering bij wijze van voorzorgs
maatregel tot nader order ingetrokken
Donderdagmiddag kwam het lang
verwachte telegram van voormobili
satie, dat een voorbode is van de
wellicht niet meer te vermijden
algeheele mobilisatie van de Neder-
landsche zee- en landmacht.
Voor de K.L. M. die toch reeds
met petsoneel te kort heeft te kampen
bracht deze maatregel nieuwe moei
lijkheden met zich mede. Verscheiden
vliegtuigbestuurders moeten thans
weer onder de wapens komen
en hierdoor is het tekort aan
piloten hij de K.L.M. zoo groot
geworden, dat de maatschappij zich
genoodzaakt heeft gezien haar lucht-
diensten voorloopig te beperken. Alle
hinnenlandschelijnen en verscheidene
der buitenlandsche verbindingen
werden met ingang van den 23sten
voorloopig opgeheven.
Nog meer rijpe tomaten.
Nadat liet besluit van der Neder-
landsche Groenten- en Fruitcentrale,
dat 30 pet. van alle (omaten door de
kweekers in volkomen rijpen toestand
moet worden aangevoerd, nog slechts
enkele weken in werking is geweest,
is er thans reeds verandering in ge
bracht. De maatregel was voorname
lijk genomen ten behoeve van de
productie van tomatensoep. Nu
schijnen echter de plannen van liet
Centraal Bureau voor de Tuinbouw
veilingen, dat ook verleden jaar de
tomatensoepcampagne leidde, breeder
opgezet te zijn dan het vorig jaar.
Reeds thans is namelijk gebleken,
dat de aanvoer van 30 pet. van de
tomatenproductie niet voldoende is
om aan de behoefte te voldoen. In
verband daarmede is bepaald, dat
in plaats van 30 pet tot 50 pet. van
de tomaten volkomen rijp op de
veilingen moet worden aangevoerd.
Steun voor aardbeientelers.
Nu de resultaten van den aard
beienoogst van dit jaar kunnen
worden overzien, is gebleken, dat
vele telers groote sqjiado hebben
geleden, dat door den schaarschen
oogst zeer onbevredigende ftnancieele
resultaten zijn verkregen. Met het
oog daarop heeft de minister van
economische zaken besloten, aan de
aardbeienkweekers, voor wie de
oogst van dit jaar nadeelige resul
taten heeft opgeleverd, steun uit te
keeren.
Daarbij zal, ten einde een zoo
billijk mogelijke verdeeling van het
voor steun beschikbare bedrag te
verkrijgen, rekening worden gehou
den met de omstandigheid, dat de
oogstresultaten bij de telers onder
ling zeer sterk uiteenloopen.
Invoerbeperking voor vlasgarens.
Bij de Tweede Kamer werd een
wetsontwerp ingediend, dat dient tot
bekrachtiging van het Kon. besluit
van 21 Juni 1939, waarbij de invoer
van ongetwijnde garens van vlas
werd geregeld. In de memorie van
toelichting op dit wetsontwerp wordt
betoogd, dat 'nog steeds de kans
bestaat, dat bij onbeperkte invoer-
mogelijkhaid uit bepaalde landen
vlasgarens in overmatige hoeveelheid
tegen zeer lage prijzen op de Neder-
landsche markt zullen worden ge
bracht.
De betrokken Nederlandsehe in
dustrie zou van een dergelijken
overmatigen invoer ongetwijfeld
ernstig nadeel ondervinden. Het is
dan ook gebleken, dat de contingen-
teering van vlasgarens voorshands
niet kan worden gemist. Bij de
uitvoering dezer invoerbeperking zal
evenwel evenals tot dusver is geschied
met de belangen der linnenwevers
in ruime mate rekening worden
gehouden.
Geen jeugdwerkloosheid meer
In de onlangs te Maastricht ge
houden vergadering van de Neder
landsehe Maatschappij voor Nijver
heid en Handel is met nadruk ge
wezen op het voor velen wellicht
verrassende feit, dat in de voor
naamste industriecentra, waar de
maatschappij departementen heeft,
geen eigenlijke jeugdwerkloosheid
meer voorkomt. In verhand met het
feit, dat, juist de bestrijding der
werkloosheid onder de jeugd in het
vorige kabinet een der voornaamste
geschilpunten uitmaakte, is deze
constateering ongetwijfeld van groot
belang.
Betoogd werd, dat in vele streken
een nijpend gebrek aan jongens en
meisjes van 14 tot 19 jaar is ont
staan. De werkloosheid heersclit nu
hoofdzakelijk onder de jongemannen
van 21 tot 30 jaar en de vraag, hoe
dezen weer in het productieproces
kunnen worden ingeschakeld, werd
van veel wijder strekking en van
veel meer belang geacht dan het al
of niet werkloos zijn van enkele
tienduizenden jongens en meisjes.
Voor de huwbare jonge mannen en
daarmede voor de geheele Neder
landsehe samenleving is het een
levensbelang, dat zij een blijvende
positie tegen normaal loon in het
bedrijfsleven kunnen vinden.
Duurzaam.
't Vraagt weinig zorgen van Uw
9 49145 handen
Persil maakt zelf de wasch gereed,
Het bleek een weldaad voor Uw linnen
Als U het steeds mat Persil deed!
BI
Als een donderslag bij helderen
hemel is het bericht gekomen, dat
Duitschland en Rusland een non
agressie-pact gesloten hebben. In
vele hoofdsteden heeft deze mede-
deeling ontsteltenis en verwarring
gewekt en geen wonder ook, want
aan zorgvuldig voorbereide diploma
tieke projecten werd met een slag
den bodem ingeslagen. Een niet-
aanvalsverdrag tussehen Duitschland
en Rusland toch is naar den geest
onvereenighaar met de doeleinden,
welke Engeland en Frankrijk na
streefden.
Want wel beweren de Russen, dat
het niet-aanvalsverdrag een militair
bondgenootschap tussehen Rusland,
Engeland en Frankrijk niet uitsluit,
maar hoe kan men een belofte om
Engeland en Frankrijk te heipen
paren aan een verdrag tot non
agressie tegenover dengene, tegen
wien die hulp gericht moest zijn?
Het is niet noodig nader op den
inhoud van het pact, dat van Duitsche
zijde door Von Ribbentrop le Moskou
onderteekend is, in le gaan. Onge
twijfeld biedt het aan beide landen
de mogelijkheid, zich van hun ver
plichtingen te bevrijden, wanneer zij
daartoe de tijd gekomen achten, iets
wat overigens met alle pacten, naar
de ontwikkeling van de laatste
jaren aangetoond heeft, het geval is.
Maar te dien aanzien zal men zich
toch in Londen en Parijs voorloopig
wel geen illusies kunnen maken.
Want duidelijk is, dat Berlijn zich
zeer goed heeft overtuigd van de
Russische bedoelingen voor de naasle
toekomst. Het moet er wel zeker
van zijn, dat Rusland aan de Wes
tersche democratieën voor den eer
sten tijd den rug heeft toegedraaid.
Rusland voelt kennelijk geen lust
de voornaamste strijdende pat lij te
zijn in een oorlog, die zich hoofd
zakelijk in het oostelijk deel van
Europa zou afspelen, wellicht wijl
het meent, dat het in andere deelen
van de wereld eigen belangen, die
voor het land belangrijker zijn, te
verdedigen heeft, of wellicht ook,
wijl het gelooft, dat een gevoerde
oorlog, waar Rusland buiten blijlt,
het eigen land op den duur wel in
een zeer sterke positie moet plaatsen.
Moskou is er van overtuigd, dat
Engeland en Frankrijk onmiddellijk
na München hebben gespeculeerd met
de gedachte, Duitschers en Russen
tegen elkaar in het veld te kunnen
sturen (Oekrainsche kwestie) en dan
zelf als lachende derden het resultaat
van dezen strijd af te wachten.
Behoort het tot de onmogelijkheden,
dat Rusland thans eens de rollen
heeft willen omkeeren Een antwoord
op deze vraag is moeilijk te geven,
want de Piusseii zijn nog steeds
meesters in de kunst om hun ge
dachten geheim te houden.
Verbijstering in Londen en Parijs.
Groot is de verwarring in de Wes
tersche hoofdsteden. De regeeringen
van Engeland en Frankrijk beseffen,
dat Hitler thans binnen korten tijd
zijn beslissende stap zal nemen. En
onder de huidige omstandigheden
kan er welhaast geen twijfel meer
aan bestaan, wat er dan gebeuren
zal. Want degenen, die hadden ver
wacht, dat Engeland, hetwelk zijn
berekening heeft zien falen, uit dit
feit de conclusie zou trekken, dat
men in het diplomatieke spel reeds
verslagen is en derhalve ook Polen
moet worden opgeofferd om de nieuw
opgebouwde militaire kracht voor
een gunstiger gelegenheid te bewaren,
zijn bedrogen uitgekomen.
De Londensche regeering heeft
laten weten, dat het Duitsch-Russisclie
non-agressiepactin geen enkel opzicht
de verplichtingen van Engeland
tegenover Polen beïnvloedt. En om
te laten zien, dat het haar ernst is,
heeft zij van het parlement volmach
ten voor Engeland's defensie gevraagd
en gekregen, zoodat zij, indien de
toestand, dat noodzakelijk maakt,
onverwijld alle vereischte maatre
gelen kan nemen. In Frankrijk, dat
zich geheel door Engeland op sleep
touw laat nemen, treft men dergelijke
militaire maatregelen reeds met groo
ten spoed, nadat Daladier zoo juist
een zeer langdurig onderhoud met
opperbevelhebber Gamelin heeft
gehad.
Houdt men voor oogen, dat eener-
zijds Hitier dezer dagen de Duitsch-
Poolsche kwestie op een voor hem
bevredigende wijze zai trachten op
te lossen, dat Polen nog steeds met
nadruk verzekert, dat het zich daar
tegen zal verzetten en dat Engeland
en Frankrijk nogmaals hebben ver
zekerd, dat zij Polen daarbij zullen
steunen, dan schijnt een nieuwe
Europeesche oorlog nog slechts oor
een wonder te vermijden te zijn.
En aldus blijft ons nog slechts de
hoop, dat dat menschelijk verstand
op de allerlaatste minuut alsnog zal
zegevieren.
De conferentie der Oslostaten.
Dat inderdaad menschelijk verstand
in deze wereld nog niet zoo'n, heel
groote zeldzaamheid is, moge blijken
uit het initiatief der Oslostaten, die