'ieuv&T\
Waakzaam
P ONZE FEUILLETON
Eindelijk
verzoend
Zomersproeten
SPRUTOL
NEDERLAND
De trage onderhandelingen te Moskou.
In de onderhandelingen tussehen
de Engelschen en de Sovjets vallen
nog steeds geen vorderingen te be
speuren, ja, men kan zelfs zeggen,
dat na de laatste conferentie nog
steeds dezelfde bezwaren als in den
aanvang bestaan. Deze hebben be
trekking op de volgende drie punlen
ten eerste, hoe „indirecte agressie"
precies gedefinieerd moet worden,
zoodat er geen misverstand zal rijzen,
indien een der drie ver'1 agsluitende
mogendheden zich geroepen acht een
nabuurstaat te gaan beschermen.
Ten tweede, welke staten gegaran
deerd zullen worden.
Ten derde, hoe de militaire ver
dragen naast de politieke zullen staan.
Met Britsche standpunt ten aanzien
van het eerste standpunt is bekend.
Londen heeft ten slotte toegegeven,
dat de intregiteit van sommige landen
van vitaal belang is voor den grooten
nabuur, maar het wenscht niet, dat
de groote nabuur zich zal bemoeien
met de interne politiek van den
kleinen buurstaat. Het blijft de vraag,
of de Russen, die ongetwijfeld in de
Baltische staten de eerste viool willen
gaan spelen, zich met dit standpunt
alsnog zullen willen vereenigen.
verdwijnen spoedig door 'n pot
Bij olie Drogisten
RECHTZAKEN.
ARR. RECHTBANK TE BREDA.
Zitting van den Politierechter
van Dinsdag 18 Juli 1939.
Onwillige fietser.
Voor den Politierechter te Breda
Mr. M. Marrés moest in de vacantie-
zitting van Dinsdag jl. nog terecht
staan wegens het niet voldoen aan
een politie-bevel, de 21 -jarige venter
M. A. D. uit Scherpenisse.
D. fietste inden avond van 11 Juni
jl. over den Langevveg aldaar toen
veldwachter J. VV. hem het halt
toeriep om zijn rijwielplaatje te con
troleeren. Maar hoewel de gemeente
veldwachter een lantaarn met rood
licht voorhield, in zijn uniform ge
kleed was en duidelijk riep „Halt,
afstappen, rijwielcontrole!" stoorde
de venter zich niet aan deze polili-
oneele vordering tot halthouden en
reed door.
't Gevolg was dat hij verbaliseerd
werd en nu bij verstek werd ver
oordeeld. Daar hij bij zijn aanhouding
nog een brutale mond heeft open
gezet tegen den verbalisant vorderde
de Off. van Justitie Mr. G. J. B. v. d.
Dussen tegen den onwilligen f 39.
boete subs 20 d. hechtenishet
vonnis van den Politierechter luidde
f 20.boete subs 10 d. hechtenis
Speciale reportage van
de Ned. Per. Pers.
O Nederland, let op U saeck!
En er wordt op gelet!
Beter dan mededeelingen in de
Kamer, dat er per dag niet ge
rekend de aanschaffingskosten van
materiaal honderdduizend gulden
extra wordt besteed aan onze grens-
en kustverdediging, overtuigt een
bezoek onder deskundige leiding en
op uitnoodiging van den Chef van
Naar het Engelsch
Toen hij eenmaal weg was, begon
Basil een verandering waar te nemen
bij Olive. In plaats van zich terug te
trekken van nagenoeg iedere gezel
lige bijeenkomst, ging ze er nu we
aan deel nemen en blijkbaar
genoegen. Haar oogen verloren
schichtige,gejaagde uitdrukking, wa
Basil zich zoo dikwijls aan geërgerd
had zij kreeg weer meei^kleur en
werd over het geheel onfeghter en
levendiger.
Clive Delvyn werd ovtsïl uitge-
noodigd met zijn populaire gastvrouw
en gastheer en als hij en Olive
elkaar ontmoetten, dan waren dié
twee het grootste deel van den tijd
samen, als iets dat vanzelf sprak.
Clive kwam nu ook druk op Vale
den Generalen Staf, aan die plaatsen
waar onze defensie haar beste
krachten heeft geconcentreerd.
Wij trekken langs die plaatsen,
wij zien loopgraven en batterijen,
wij zien forten en listig gecamou
fleerde stellingen. Aan de kust en
aan onze grenzen. Er speelt een
kind naast een kazemat, ergens in
Holland waar het uitzicht wijd is
over de vlakke, stroomende rivier
en over de lage, koele uiterwaarden.
De zon is heet, klaprozen en koren
bloemen staan te bloeien tussehen
het hooge gras. Daartusschen speelt
een kind zijn zorgeloos spel. Daar
achter rijst de strakke vorm van
een laag cementen gebouw en uit
een der openingen dreigt de mond
van ons nieuwste afweergeschut, ons
pantser-afweergeschut.
Het kind speelt aandachtig verder.
Dat deze aandacht nimmer ver
stoord moge worden...
De dag is licht en helder. In de
middagzon ligt het zand van duinen
en stranden te blinken een mijnen
veger vaart uit. Blauwgrijs tegen den
blauwen, trillenden horizon. Twee
vliegtuigen trekken hun snelle ara
besken tegen een zomerschen hemel.
Dit is een land om van te houden
duinen en vroonlanden, stranden en
blauwe zee. Dit is een land om te
verdedigen als het ooit noodzakelijk
mocht worden. Wat niemand hoopt.
Maar als het ooit zoo ver mocht
komen Wel, er liggen in dezen
dijk verscholen ettelijke mitrailleurs
nesten. Als ooit vijandelijke vlieg
tuigen deze belangrijke kustplaats
gaan bestoken zullen zij een feilen
tegenstand bieden. Zij liggen er ge-
camoulleerd achter lage glooiingen
van graszoden, die beschutting
bieden tegen „stekende" escadrilles.
En verderop in het land, rechts
van den grijzen grintweg, die zich
uitstrekt door het vlakke landschap
met zijn lage, onder donker lommei'
verborgen boerenerven heeft men
gebruik gemaakt van een oud fort,
waar men ook nu nog een scherf-
vrije dekking vindt. Er staan zware
mitrailleurs, die den grijzen weg
tussehen de groene landen beheer-
sclien. Er is infanterie-geschut op-
gestold en de onderkomens die in
1914 werden aangelegd zijn ook nu
nog van waarde. Er zijn stellingen
bij, die doen denken aan kippenren
nen. Ze zijn met kippengaas over
trokken en dit kippengaas heeft men
doorvlochten met grauwe jute. Zoo
wordt hun aanwezigheid onzichtbaar
voor het oog van vijandelijke ver
kenners.
Er ligt, ergens achter de duinen,
een klein, wit kerkhof. Er rijst rank
tegen den hemel een smalle, roode
vuurtoren. Daaronder hurkt het kust
dorp met roode daken boven bak-
steenen muren. In den lagen haag
rondom de graven zingt een vogel.
De zomer staat te trillen boven het
land.
Dit is een landschap van vrede.
Maar te midden van dit landschap
van vrede treft ge de dreigende aan
wezigheid van een bafterij kustartil-
lerie aan. Drie stukken van 15 c.M.
De lange, slanke vuurmonden zijn
gecamoufleerd. Zij worden uit een
centraal punt, daar waar het uitzicht
over zee onbelemmerd is, gecomman
deerd. Hoogte en afstand van het
vuur worden daar gemeten. De
schoten worden gelost op een plaats
die voor het scheepsgeschut onvind
baar is.
Vlak bij de duinen dicht bij een
oud fort staat luchtdoelgeschut op
gesteld. Geschut van 8 c.M.
In het fort zelf legeren de man
schappen. Daal de trappen af en
Royal en bij beiden, zoowel bij Lady
Stormont als bij sir Hugb, stond hij
in groote gunst.
Hijzelve kreeg de plaats lief met
al de vurigheid, zijn temperament
eigen, en zoo zou het dan ook
gebeuren, geheel zooals Basil het
gewenscht had mocht Delvyn soms
zijn opvolger worden, dan zou hij
niet heerschen op Vale Royal als
een onverschillige onbekende.
Uitstekend wist Basil zich te
troosten. Hij placht tot zichzelven te
zeggen
Het is beter, zooals het is.
Olive zou nooit zooveel gevoeld
Rebben voor mij, als zij voelt voor
'"live, en hij is ook veel knapper,
'ij is dus ook het goed veel meer
iard.
HOOFDSTUK VIII.
ifachtige zomertijd zou nu
weldra" voorbij zijn. Een groote
kalmte was er gekomen over Olive
Hamilton.
Geen woord van liefde was Delvyn
ontsnapt. Hij was steeds op Green-
croft gelogeerd en was evenmin
verlangend, om dit te verlaten, als
ge gekomt er in koele, witte
gewelven. Elk hoekje is er be
nut. In kelder naast kelder rijen zich
de kribben, staan de rekken geweren.
Kom in de ruime cantine, waar het
spelen om geld verboden is. Zoo luidt
de order. Laat ons aannemen, dat
het thans om pepernoten geschiedt....
Er hangt een bontgekleurde affiche,
die aan het soldatenvolk bekend
maakt dat de fameuze buikspreker
en goochelaar Melorini of hoe de
naam ook zij er Vrijdagavond om
acht uren zijn ongeëvenaarde experi
menten zal vertoonen.
Er staat een Russisch biljart en ik
moet mij beheerschen, want wij zijn
al in het hart van dit fort van waaruit
de indirect vurende batterij, daar
ginds bij het kleine, witte kerkhof,
gedirigeerd wordt. Er staan won
derlijke instrumenten opgesteld die de
ziel zijn van den oorlog der mathe
matici.
Stemmen „vier enveertig.... drie-
en-tachtig..."
Een koor van cijfers, een macabere
beurtzang die laat ens hopen
nimmer haar doodelijke beteekenis
zal hoeven aan te toonen.
„Correctie min dertig...."
Op de britsen in een der witte
gewelven ligteen boek:Bruno Brehms
Voor hun Vaderland.
Zoo toevallig kan het toeval soms
werkelijk zijn....
Buiten waait een kleine zeewind,
die verademing brengt in de hitte
van den dag. De motor van een
ordonnans davert. Op de bank dicht
onder de kust slaat een schuimende
witte branding. Achter mij bij de
wallen wappert een waschje vredig in
het koeltje. Het is bijna aandoenlijk
in deze omgeving....
Op de vroonlanden die zich
glooiend uitstrekken tussehen het
vruchtbaar achterland en de hooge
duinen reeksen staat een batterij 10 c.M.
afweergeschut. Het geschut is nie
nieuw. Maar het heeft nog altijd zijn
waarde, een waarde die benut
moet worden. De helmen der man
schappen zijn getooid met de bladeren
derstreekgewassen en de batterijhond
wordt gestoord in zijn loome middag
slaap, want als het kanon draait moet
hij meedraaien. Die tic heb je nu
eenmaal als batterijhond
Daar boven in de duinen liggen
als geweldige roofdierkooien ondor
hun bedekking van gespannen gaas
en slingers van jute de direct vurende
batterijen en op het hoogste punt
van den omtrek legert de hoofdcom
mandopost der kustartillerie. Door
de kijkgaten speurt ge een smalle
strook blauwe zee en blauwe lucht.
Tussehen dé witte branding op de
bank en de kust zullen vijandelijke
schepen een doortocht moeten zoeken.
Zij zullen het dan moeten doeu onder
het nabije vuur dezer onder zand
en helm verscholen stellingen.
Er ligt verderop in den polder een
boerderij. Deze boerderij heeft een
koeienstal. Zoo zijn boerderijen. De
koeien staan in de wei. Het leger
heeft de stal omgetooverd in een
behoorlijk soldatenverblijf.
In een bescheiden vertrek op de
boerderij woont de commandant.
Waar de troep legert het is een
axioma is de commandant inge
kwartierd. Het komt aan het moreel
ten goede.
Er hangt een doordringende geur
van mest, een boerendochter schuurt
op het erf de melkemmers blinkend,
in de cantinetent luisteren een paar
soldaten naar de radio. En op welke
leestafel vindt ge, gelijk hier op de
leestafel van een cantinetent, den
Bijbel liggen naast een beduimeld
romannetje, dat luistert naar den
de bewoners, om van hem te scheiden.
Zijn gouverneurschap over de beide
jongens was een geldig excuus voor
zijn verblijf aldaar en hij begon
zich nu al af te vragen, of het ook
mogelijk zou zijn, dat hij nog tot
Kerstmis weg zou kunnen blijven
van Oxford. Want hij had tijd noodig.
Hij voelde, dat hij dagelijks veld won
gij Olive, maar hij had het nog niet
bewaagd, zijn gevoelens tegenover
haar onder woorden te brengen,
zoodat zij daar ook nog geen ver
moeden van had.
Op een warmen Septemberavond
had Basil op de veranda zitten ge
nieten van een prachtige." zonsonder
gang, toen Olive ineens vóór hem
stond in haar rijkleed met een blos
van genot op het gelaat.
Zit je daar nog, Basil'? Waarom
ben je niet liever meegegaan Het
was zoo heerlijk frisch na die regenbui.
Dat geloof ik graag. Maar kom
dan nu eens even zitten. Waar ben
je geweest en was je alleen
O, we zijn door het beukenbosch
gereden. Een deel van den weg was
ik alleen en toen heeft je vriend,
Clive Delvyn, zich bij mij gevoegd.
naam: „Een van mijn zoons"?
Nederland heeft eens een werk tot
stand gebracht, dat de oprechte en
verdiende bewondering van ganscl.
een wereld opwekte en de Afsluitdijk
vormt een punt, waaraan uitzonder
lijke strategische beteekenis moet
worden toegekend. Een punt dat afs
doendeverdedigd moelkunnen worden
Dat behoeft geen verderen uitleg...
Welnu het kan afdoende verde
digd worden.
üp talrijke plaatsen rijzen de „as
perges" - wegversperringen van
rails in beton gemetseld omhoog.
Sluizen en bruggen staan onder
scherp. En overal op de strekdammen
werden kazematten gebouwd, wier
geschut den smallen weg beheerscht.
Wie hier met troepen en tanks zich
een doortocht wil hanen zal een
harde dobber hebben. Want dit is
geen werk geweest dat in korten
tijd tot stand moest komen. Defensie
en Waterstaat hebben van den be
ginne af aan een wijs overleg ge
pleegd.
De mitrailleurskazematten ik
zal hun aantal niet noemen zijn
op wonderlijke wijze beschilderd.
Zoo vallen ze uit de lucht en opeen
afstand niet op. Daar binnen kunnen
geïsoleerde troepen het geruimen tijd
uithouden. Er zijn zuurstofapparaten,
er zijn voorraden voedsel, er is een
keuken-kazemat, er is een ambulance
met operatietafel en al en bij den
ingang onovertrolïeu Hollandsche
zindelijkheid leest ge, met krijt op
den muur geschreven Voeten Vegen 1
De muggen dansen boven de gras
sen en onder de Frieschc ruiters
der prikkeldraadversperringen geurt
de kamille bitter en penetrant. Voor
de cantine speelt in een cementen
bassin Gerrit, de jonge zeehond, met
een paling een wreed spel. De mili
taire politie, die hier jaar in jaar uit
verblijf houdt, kocht het dier van
een visscher, die juist van plan was
de premie op te strijken voor een
overleden zeehond. Dat ging onze
militairen te ver. Bovendien hadden
ze een mascotte noodig. Dat is nu
Gerrit.
Het zal alleen bij overplaatsing
wat moeilijk worden...
Naar het grensgebied.
Bij dit dorp begint het grensgebied.
liet dorp ligt laag tussehen de
onafzienbaar uitgestrekte, vlakke
landen. Dat is goede grond. De
gewassen staan vol en rijk. Haver
en korenaren buigen onder den druk
van een lichten zomerwind. Overal
in het land, ver en nabij, ziet ge de
hofsteden met hun geweldige schuren,
met hun rechte, stijve woonhuizen,
met hun voortuinen waarin grillig
gevormde sierheesters groeien. Wij
rijden langs den zooveelsten weg
wijzer en ge leest er den naam op
van een oord, waar eens een be
roemde slag werd geleverd en ge
vraagt U af wat er, als hier ooit
weer slag geleverd zal worden, over
zal blijven van dezen rijkdom,- van
al dit kostelijk bezit. Hier en daar
in het landschap staan kleine
groepen arbeiders. De aardappel
planten bloeien, in de wijde velden
teeder getinte papaverbloesems hel
is het geel der koolzaadlanden onder
de zon...
THOLEN, 21 Juli 1939.
Gister maakte de Thoolsch-
reisvereeniging een uitstapje met
een der geriefelijk ingerichte reise
Mijn vriend? herhaalde Basil,
vouwde de handen achter het hoofd
en sloot zijn oogen half en sloeg haar
nauwlettend gade. Het lijkt mij, dat
ik den laatsten tijd vrijwel aan den
dijk gezet ben en dat ik eerder van
jouw vriend dan van den mijne zou
kunnen spreken
- Zooals je wilt, antwoordde Olive
kalm. ik heb er niets tegen, dat je
hem mijn vriend noemt.
Dus je raag hem graag lijden
Ik mag hem heel graag lijden,
en dat zal je toch ook al lang ge
merkt hebben.
Ja, ik dacht 't wel, maar eigen
lijk meende ik, dat menschen je
„verveelden"
Clive Delvyn is een uitzondering.
Ik geloof, dat hij nooit iemand ver
velen kan.
Dan zal je hem toch misSen,
als hij weg is.
Gaat hij weg?
Ja, als het nieuwe schoolkwar-
taal begint, zeker.
Olive zei niets, maar er trok een
schaduw over haar gelaat.
Ik vrees, dat we binnenkort
geen heel besten ruil zullen doen
wagens van den heer J. C. Krij
te Goes, naar Dinant, alwaar, beg
stigd door mooi weer, veel bezit
waardigs bezichtigd werd. 's Morg
vijf uur vertrokken, kwam het ge
schap Vrijdagochtends drie uur
daan over het genolene weder
houden thuis.
Zaterdagavond jl. speelde
de stichting Vrederust te Bergei
Zoom het eerste elftal van Thol
sche Boys tegen het eerste el
van Vrederust en verloor met 2
terwijl de wedstrijd Tholensche B
IIVrederust II in een overwinn
eindigde van 50 voor Tholens
Boys II.
Volgens een in oris blad vi
komende advertentie speelt Zaterd
avond het le elftal van Tholens
Boys op het terrein aan de Post:
tegen VVilliam van Bergen op Zo:
Voor het praktijk diploma bo
houden vanwege de Vereenigingi
Leeraren in de llandelswetensch
pen slaagde onze stadgenoot de h
D. Coomans. Hij genoot zijn opleid
bij den heer N. Schillemans, Leer
Boekhouden M. O. te Bergen op Zo;
Geslaagd voor M.U.L.O.diplom
te Bergen op Zoom A. M. Geluk
P. van Splunter Tholen, E. N. M
heere Scherpenisse, A. C. Ampt
A. Duine Oud-Vossemeer, E. F. Mo
land St. Annaland, A. W.C. de B
St. Maartensdijk en voor diplom;
L. J. Verkerke Tholen.
Vrijdagavond hield de Veree
ging voor luchtbescherming afdeel
Tholen in de zaal van Mej. Hoeki
openbare vergadering. De voorzil
de heer M. C. van der Stel hi
een kort openingswoord, waarna
het woord gaf aan den spreker i
heer A. van Batenburg,adviseur1
de vereeniging voor Luchtbesch
ming. In een zeer mooie en dui
lijke rede besprak hij de grondslag
van de luchtbescherming. Na d
rede heeft pastoor de Groot
spreker dank gebracht voor
mooie rede en ging volkomen ac
met hetgeen spreker in deze r(
had uiteengezet. Daar niema
vragen had te stellen sloot
voorzitter onder dank aan
spreker voor zijn rede en de a;
wezigen voor hun opkomst, di
vergadering.
Het eerste verkeersexamen.
-- Zooals bekend heeft dei
zomer de gemeenteveldwachter
heer de Bil, aan de kinderen uit
hoogste klassen van de o. 1. scli
en de school met den Bijbel, v
keersonderwijs gegeven, weikond
wijs in den tegenwoordigen
hoog noodig is.
De heer de Bil, die zich voor d
zaak zeer interesseert is er in
slaagd eenige heeren te bewegen i
kleinigheid beschikbaar te stel
ter aanmoediging, zoodat de be
15 van de 47 kinderen die de pr
aflegden een cadeautje kont
krijgen. Op een zestal punten wi
controle gehouden en hieronder vo
de uitslag met de namen van
prijswinnenden
Adrie Burgers Cd. Ie prijs 218
2 Jannie Deurloo 215. 3 Leen
Goedegebuure 215. 4 Cor van Treij
214. 5 Kees Jansen Jz. 212. ONeel
Schot 212. 7 Jo Goorden 211. 8 J
Praat 210. 9 Gerard Ileijboer 2
iO Gerard Schot 210. 11 Adri v
Stee 209. 12 Calo van Splunter 2
13 Beb van den Berg 208. 14 Ma
Jansen 208. 15 Jan Potter 208.
Onze indruk van een en ander
dat de kinderen de lessen goed
volgd hebben, de meeste foul
werden gemaakt door het te si
de volgende week komt Vandeli
hier logeeren.
Olive werd doodsbleek tot in
lippen en, terwijl ze een mint
tevoren nog een'toonbeeld van gel
had kunnen beeten, zag ze er
wanhopend en ellendig uit.
Basil ging rechtop zitten in z
stoel en zei met grooten nadruk
Hoor eens Olive, ik kan 1
beletten, dat die man hier ooit me
een voet binnen de deur zet.
O, neen, neen! Dat moet jen
doen Basil. Het zou toch niets gevt
Hoor eens Olive, dat moet
je toch eens vragenBen je ba
voor Vandeleur?
Zij knikte zwijgend.
Hij boog zich nog verder na
haar over en sprak neel duidelijk
langzaam
Luister nu eens goed ik m
mij immers wel je vriend achl
nietwaar'' Nu, als je dan Cli
Delvyn eens het recht gaf, om
tegenover heel de wereld te v<
dedigen Dan zal je nooit me
reden hebben, dezen man te vreezi
(Wordt vervolj
I
