WAARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN al^3'
Vrijdag 12 Mei 1939.
No. 19
Zes en vijftigste jaargang|
V oedselvoorziening
in Oorlogstijd.
RÜ
Zondagsblad TKolen, Poortvliet, Scherpenisse. St-Maaitensdijk, Stavemsse, St-Annaland en Oud-Vossemeer
sy;^r+'5e,n' UITGAVE FIRMA I. M. C. POT. THOLEN - TEL. 1NTERC. 16 - POSTREK. 1043
Zomersproeten
SPRUTOL
E
THOOLSCHE COURANT
Dit blad verschijnt eiken
Vrijdag. Prijs per kwartaal
'ju f"' - j meer 176 ct. Grootte der
PUBLICATIEN
TER-INZAGE-LEGGING LIJSTEN VAN
CANDIOATEN.
De Voorzitter van het hoofdstem-
bureau in de gemeente Tholen maakt
bekend, dat de bij hem ingeleverde
lijsten der candidaten, gesteld voor
do op 10 Juni a s. te houden stemming
ter verkiezing van de leden van den
Gemeenteraad,ter gemeentesecretarie
voor een ieder ter inzage zijn neder-
gelegd.
Tholen, 0 Mei 1939.
De voorzitter van het hoofd
stembureau voornoemd,
A. J. VAN DER HOEVEN.
BESLISSING OVER DE GELDIGHEID
DER CANDIDATENLIJSTEN.
De Voorzitter van het hoofdstem-
bureau voor de verkiezing van de
leden van den Raad der gemeente
Tholen maakt hekend, dat op Zater
dag, 13 Mei a.s., des voormiddags
10 uur, door het hoofdstembureau
in het gemeentehuis een openbare
zitting zal worden gehouden, ter
beslissing over de geldigheid der
candidatenlijsten en over de hand
having van de daarop voorkomende
candidaten. 17
Burgemeester en Wethouders van
Tholen maken bekend, dat gedurende
drie maanden, op de secretarie der
gemeente, voor een ieder ter lezing
is neergelegd en tegen betaling der
kosten algemeen verkrijgbaar is ge-
sleld de op 24 April 1939 vastge
stelde verordening tot aanvulling van
de Algemeene Politieverordening.
Tholen, 11 Mei 1939. 12
liet spook van een eventueelen
oorlog spiegelt zich af in de acht
wetsontwerpen, betreffende de econo
mische verdedigings-voorbereiding,
thans in behandeling bij de Tweede
Kamer. Zij vormen een uitvloeisel
van den bedenkelijken toestand in
ons werelddeel, die alle volken nood
zaakt, zich voor te bereiden op het
ergste, indien het zoo ver mocht
komen. Dat is elke regeering aan
zichzelf verplicht.
Ook onze regeering heeft dat in
gezien men zou haar echter het
verwijt kunnen maken, dat zij rijke-
lijk laat tot dat inzicht is gekomen
Men kan slechts hopen, dat de voor-
gestelde maatregelen niet door de
1 gebeurtenissen zullen worden achter
haald. Wat toch zal ongetwijfeld
het geval zijn, indien een oorlog uit-
uitbreekt Dat onze voedselvoorzie
ning in ernstig gevaar komt.
Nederland is geen land, hetwelk
in dat opzicht in zijn eigen behoeften
kan voorzien. Onze productie islang
1 niet voldoende om onze geheele be-
volking voldoende te eten te geven.
De vorige oorlog heeft ons dit pijn
lijk geleerd en natuurlijk zal de
regeering haar voordeel doen met de
opgedane ervaring. Daarbij moeten
wij opmerken dat deze ervaring niet
.geheel en al als basis zal kunnen
dienen, want het is niet onwaar-
schijnlijk om niet te zeggen zeer
waarschijnlijk dat onze betrek-
kelijke vrijheid van handelen door
de oorlogvoerenden dan nog meer
aan handen zal worden gelegd dan
in 1914 1918. Zelfs als het ons ge
lukt, ook thans weder onze neutrali-
teit te bewaren.
In den vorigen oorlog hebben wij
maar al te zeer ervaren, dat de
j stelling: „Macht gaat boven recht"
'i steeds méér aanhangers begint te
tellen en de gebeurtenissen van de
laatste jaren hebben er zeker niet
toe bijgedragen om ons in dat op
zicht gerust te stellen. Wij moeten
dus, wat de voedselvoorziening in
tijd van oorlog betreft, veel beter
beslagen ten ijs zien komen.
verdwijnen spoedig door 'n pot
Bij olie Drogisten
Het behoort natuurlijk tot de on
mogelijkheden om zoodanige voor
raden aan te leggen, dat men .daar
uit geregeld zou kunnen putten. Er
zijn tal van factoren, welke zich daar
tegen verzetten. Wij zullen deze
voorraden welke natuurlijk toch
binnen de grenzen van het bereikbare
zullen moeten worden opgeslagen
veeleer dienen te beschouwen als een
aanvulling van onze oorlogsrantsoenen
Buiten invoer ter geregelde aan
vulling van onze behoeften aan levens
middelen kunnen wij het toch niet
stellen.
Hierop kunnen wij ons echter met
groote zekerheid voorbereiden
schaarschte zal er weder ontstaan,
daartegen kan ook de beste voorbe
reiding ons niet behoeden. Ernstige
tekorten zal men echter moeten zien
te vermoeden.
Een ding staat vast: mocht het
groote conflict uitbreken, dan zal
van den eersten dag af de regeering
de verdeeling der voedselmiddelen
krachtig ter band moeten nemen en
alle daarmede samenhangende maat
regelen dienen te treffen. Zij zal
daarbij in het oog moeten houden,
dat een der scherpste wapenen der
oorlogvoerenden weder zal zijn de
economische blokkade.
Ieder moge daarover zijn eigen
meening hebben, doch de elkaar be
oorlogende mogen heden zullen er
weder onmiddellijk hun toevlucht
toe nemen.
Dit houdt voor ons de waar
schuwing in om dadelijk den uitvoer
uit ons land te beletten van alles
wat wij voor eigen levensonderhoud
noodig hebben. Verder zal onder
toezicht der regeering de invoer
moeten worden geregeld en aange
past aan de behoeften. Haar zorgen
zullen zich eveneens moeten uit
strekken tot het tegengaan van ver
kwisting en tot het den kop indrukken
aan de pogingen van speculanten
om de prijzen op te drijven.
Men ziet dat het vraagstuk, hetwelk
thans als het ware aan de orde van
den dag is, tal van aspecten vertoont
en dat er zorgvuldig gekwikt en ge
wogen zal moeten worden om de ons
eventueel wachtende moeilijkheden
op bevredigende wijze op te lossen.
Men mag hopen, dat do aanhangige
wetsontwerpen het beste zullen weten
te bereiken, wat in die richting te
bereiken valt.
(Nadruk verboden)
Handelsaccoord met Frankrijk.
Na de voorloopige regeling der
handelsbetrekkingen met België is
thans ook met Frankrijk een handels
overeenkomst tot stand gekomen en
wel voor den tijd van 7'/j maand,
namelijk tot ultimo December van
dit jaar. Het nieuwe verdrag komt
in de plaats van de per 31 Maart jl.
afgeioopen wederzijdsche regeling
van 22 Juli 1938 en van de eveneens
verstrijken van den geldigheidsduur
voor den tijd van een jaar kan
worden verlengd, regelt de Neder-
landsch—Fransche handelsbetrekkin
gen en bevat bepalingen omtrent het
wederzijdsche contingenteeringsregi-
rae. Het tweede gedeelte bevat rege
lingen omtrent de handelsbetrekkin
gen met de Nederlandsche overzeesche
gebiedsdeelen en de Fransche kolo
niën. In hoofdzaak is dit gedeelte van
de nieuwe overkomst gelijk aan de
voordien geldende, waarhij met name
bet bestaande contingent voor den
afzet van Indische koffie in Frankrijk
gehandhaafd werd. Nieuw is een
bepaling volgens welke de afzetmo
gelijkheden van Surinaamsche rijst
in de Fransche Antillen geregeld
worden.
Natuurschoon wordt gered.
Voor de liefhebbers van natuur
schoon en wie zijn dat eigenlijk
niet? is er een heuglijke lijding
te meldende bekende bosschen
van Wolfheze, toebehoorende aan
de N.V. Exploitatie Maatschappij „De
Bilderberg en Wolfheze", waarvan
in den loop der jaren dooi bebouwing
reeds menig stukje is verloren gegaan,
doch waarvan de aloude kern met
de vermaarde Wodanseiken nog steeds
ongeschonden bestaat, zullen dank
zij de Vereeniging tot Behoud van
Natuurmonumenten bewaard kunnen
blijven. De tegenwoordige eigenaars
hebben deze Vereeniging namelijk in
de gelegenheid gesteld, de bosschen
die door verkaveling werden bedreigd,
voor een lagen prijs over te nemen.
In totaal is hiervoor een bedrag van
f 60.000 noodig. Om hierin le voor
zien, doet de Vereeniging thans een
beroep op alle natuurminnaars in
ons land, teneinde gezamenlijk de
koopsom in giften en rentelooze
voorschotten bijeen te brengen.
Het is te hopen, dat men er in
zal slagen het vereischte bedrag
bijeen te brengen, opdat dit kostelijk
stuk natuurschoon het betreft een
complex van 110 ha dat dichters
en schilders reeds bij herhaling heeft
geïnspireerd, voor ons land behouden
kan blijven.
Particuliere luchtafweer.
Sedert de spanning in Europa bij
wijlen tot angstwekkende hoogte
steeg, is men zich ook in ons land
gaan afvragen, wal gedaan moet
worden om het bedrijfsleven tegen
eventueel dreigend gevaar uit de
lucht te beschermen. Daarbij deed
zich reeds spoedig de vraag voor, of
luchtafweer uitsluitend overheidstaak
is, dan wel dat ook particulieren
voorzorgsmaatregelen op dit gebied
moeten nemen. In eenige steden van
ons land beeft men tot het laatste
besloten. Er werden plannen gemaakt,
die ten deele ook reeds ten uitvoer
zijn gebracht, tot aanschaffing van
luchtafweergeschut. In Rotterdam
hebben de groote bedrijven tot dit
doel de handen ineen geslagen.
Dezer dagen kwamen de vertegen
woordigers van de aldaar gevestigde
bedrijven bijeen om te overleggen,
wat ter beveiliging der bedrijven
gedaan kan worden. Besloten werd
om gezamenlijk afweergeschut aan
te koopen. Voor deze particuliere
luchtdoelartillerie werd voorloopig
ruim 2'/i millioen gulden toegezegd,
aldus over de bedrijven verdeeld,
dat elk 2 pet. bijdraagt van het be
drag, waartegen het verzekerd is.
Steun voor de werkloozen.
Ieder jaar, nu reeds voor de vijfde
maal. wordt een beroep gedaan op
de milddadigheid van het werkende
deel der bevolking ten behoeve van
het nog altijd benauwend groote
deel, dat onder den last der werk
loosheid gebukt gaat. Als inzet voor
de vijfde collecte-actie van de Cen
trale voor Werkloozerizorg, die ge
sticht werd op initiatiel van den
raad van Nederlandsche Kerken voor
practisch Christendom, wekten Maan
dagavond een drietal autoriteiten de
bevolking op om den belangrijken
arbeid van dit lichaam te steunen.
Het waren de minister-president dr.
H. Colijn, de commissaris der Ko
ningin in de provincie Zuid Holland
jhr. mr. dr. H. A. van Karnebeek en
Amsterdams burgemeester, dr. W. de
Vlugt, die door de radio ieders hulp
inriepen om deze collecte-actie zoo
goed mogelijk te doen slagen en tot
slot sprak de heer Hemmes, voorz.
der Centrale nog een enkel woord
over het werk der Centrale, dat van
zoo onschatbare waarde is om het
beklagenswaardige lot der werkloozen
eenigermate te verzachten.
Het is in dezen tijd van latente
spanning verheugend, dat tenminste
een instantie, universeel en bovan
alle partijen staande, een positieve
poging onderneemt om in Europa
den sterk bedreigden vrede te redden.
Tegen Roosevelt mocht men als
bemiddelaar in Berlijn en Rome
bezwaren hebben hij is de vertegen
woordiger van een groote mogend
heid, met eigen eenzijdige belangen
en dus kan eenig wantrouwen tegen
hem op zijn plaats zijn. Dit bezwaar
kan echter niet geldend worden
gemaakt tegen bet Vaticaanzijn
belangen liggen meer op geestelijk,
dan op politiek gebied. Vandaar ook,
dat van alle zijden het initiatief van
den H. Stoel wordt toegejuicht, ook
al is men er niet van overtuigd, dat
een conferentie tussehen Engeland,
Frankrijk, Duitschland, Ilaliëen Polen
op het oogenblik goede resultaten
zal kunnen opleveren.
Wat men tot op het oogenblik ziet
gebeuren, ligt waarlijk niet in de lijn
van 's Pausen wenschen. Beide par
tijen in Europa gaan voort hun po
sities zooveel mogelijk te versterken
en dit met zooveel baast, of zij ver
wachten, dat de beslissing spoedig
zal komen.
Zoo hebben Duitschland en Italië
eindelijk bun militair accoord
gesloten. Wel is waar brengt
dit weinig verandering in den be-
staanden toestand, maar als demon
stratie van de onherroepelijkheid van
de Duitsch-Italiaansche samenwer
king is het bondgenootschap toch
niet zonder beteekenis. Aan alle
speculaties van Londen en Parijs,
waar men nog steeds op eenige ver
koeling in de vriendschap van de spil -
partners hoopte, maakt het een einde.
Desondanks is men in West Europa
weinig onder den indruk van het
sluiten van dit bondgenootschap,
want, zooals al gezegd, er wordt
weinig door veranderd. In Londen
en Parijs is men zelfs tot op zekere
hoogte verheugd Japan, dat Berlijn
en Rome graag in hun militair bond
genootschap hadden opgenomen,
heeft in elk geval voorloopig voor
de eer bedankt. Nog steeds bezit de
gematigde richting in Japan een
grooten invloed en zij voelt er weinig
voor het bij de groote democratieën
geheel te verbruien.
Wel schijnen Duitschland en Italië
op het punt te staan een nieuw
succes in Spanje te boeken. Na zich
bij het Anti-Kominternpact te hebben
aangesloten, is Spanje thans ook,
onmiddellijk voor de zitting, die
Maandag begint, uit den Volkenbond
getreden. En op het oogenblik, dat
deze regels in druk verschijnen, heeft
het zich wellicht ook reeds aahge-
sloten bij de Duitsch-Italiaansche
militaire alliantie. Dat zal dan het
werk van Goering zijn, die zoo juist
een bezoek aan Yalencia heeft ge
bracht. En weinig goeds voorspelt
het dat de Duitsche bladen reeds
thans de Tangerkwestie aan de orde
stellen. Dat toch is een punt, waar
over Londen te Parijs te kennen
hebben gegeven, dat zij tot geen
toegevendheid bereid zijn. Hier ligt
nieuwe stof voor een conflict, dat
langen tijd sleepende kan worden
gehouden.
De neutralen.
Als verweer tegen de nieuwe poli
tiek van Engeland heeft Berlijn twee
maatregelen genomen in de eerste
plaats heeft het het zoojuist bespro
ken militaire accoord geslotenin
de tweede plaats echter tracht het
zich te verzekeren van de neutrali
teit van bepaalde staten.
Het heeft daartoe aangeboden
wederkeerige non-agressiepacten te
sluiten met de Scandinavische landen
de eenige stalen, die daarvoor met
de Baltische op het oogenblik in
aanmerking komen. Aan België en
Zwitserland immers had het reeds
een garantie verstrekt en een voor
stel in dien zin aan Nederland ge
daan, is indertijd door onze regeering
na een grondige bestudeering van
de hand gewezen, wijl zij meende,
dat onze neutraliteit het best gemar
keerd zou worden, wanneer wij geen
enkele overeenkomst van die soort
ook indien het slechts een garantie
betrof zouden hebben.
Op ditzelfde standpunt hebben
zich thans de Scandinavische staten
gesteld. Hun ministers van buiten-
landsche zaken, te Stockholm con-
fereerend, hebben verklaard, dat de
Noordsche landen onveranderd vast
houden aan de verklaring van Oslo,
volgens welke deze landen zich
buiten de machtsgroepeeringen in
Europa wenschen te houden en dat
zij in geval van oorlog alles zullen
doen om neutraal te blijven.
De onderhandelingen met
Rusland en Turkije.
Aan de andere zijde worden de
onderhandelingen tussehen Londen,
Moskou en Ankara voortgezet en men
mag thans aannemen, dat deze
spoedig resultaten zullen afwerpen.
Gebleken is, dat het heengaan van
Litwinoff geen verandering van de
huitenlandsche politiek van de Sov
jetunie heeft gebracht. Litwinoff
schijnt een fout te hebben gemaakt
en die is hem noodlottig geworden.
Moskou heeft geen bezwaren tegen
een bepaalde samenwerking met de
Westersche democratieën, maar het
wantrouwt bun regeeringen van wie
het gelooft, dat zij Rusland en
Duitschland gaarne zouden zien
vechten en daarbij zelf buiten schot
blijven. Litwinoff moet nu een oogen
blik dit wantrouwen hebben laten
varen en daardoor de positie van
Moskou bij de onderhandelingen
ietwat hebben verzwakt. Daarom
dwong Stalin hem tot aftreden.
De onderhandelingen met Turkije
zijn intusschen afgesloten, maar met
een communiqué moet men nog
wachten op het resultaat van de
besprekingen met Rusland. Vast
staat evenwel al, dat Ankara in het
Oosten van de Middellandscbe Zee
een bepaalde laak zal vervullen.
Ten slotte kan nog worden gemeld,
dat men in breede kringen in Enge
land en Frankrijk twijfelt aan de
waarde van de Sovjet-medewerking.
Juist in Fransche officierskringen,
die ietwat nader met de Sovjetunie
hebben kennis gemaakt, geeft men
uiting aan de vrees, dat deze samen
werking slechts in een korten oorlog
van beteekenis zou kunnen zijn. De
gedesorganiseerde Sovjet-industrie
zou niet in staat zijn tijdig het in
een oorlog vernielde materiaal te
vervangen.
met
3ER
THOLEN, 12 Mei 1939.
Maandagmorgen jl. had op hel
speelterrein plaats de keuring van
merries voor het stamboek van het
Ned. Trekpaard (B. T.).