VAARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN REDE! rijdag 7 October 1938. No. 40 Zes en vijftigste jaargang Golvend en reinigend gaat het actieve Ivorol-schuim 'on IR Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Oud-Vossemeer UITGAVE FIRMA j. M. C. POT. THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043 )L 5T alli 1, t THOOLSCHE COURANT blad verschijnt eiken jdag. Prijs perkwartaal ,80met Geïllustreerd idagsblad ƒ.1,375, franco post ƒ1,05 -j- 15 cent d. kosten. Advertentiën van 1 tot 4 regels 75 ct.iedere regel meer 175 ct. Grootte der letters naar plaatsruimte. Bij abonnement aanmerkelijke prijsvermindering. 40 liet alleen de volken van Europa an, die van de geheele wereld ademen, nu de angst voor een zettenden oorlog van hen is weg- omen en algemeen is de be- ndering voor den staatsman, die zijn energie heeft aangewènd om resultaat te bereiken. Iedereen ft zich rekenschap van de zware 'at k, waarvoor hij zich gesteid heeft Js ;ien en grenzelooze dankbaarheid vult millioenen, neen tientallen ïbi Hioenen van harten, nu hij deze op heeft weten af te wenden, mmers, er is geen kostelijker goed ïkbaar dan de vrede; en bijna a offer is te groot, om den vrede redden en te behouden. En er ditmaal offers gebracht, groote ers, in het belang van het hooge :d, waarom het ging: den vrede. Mhnchen is de grondslag gelegd Dr een, lalc-n we hopen, gelukkiger ropa. P )e staatslieden hebben gesproken Q. hun volken zijn hun erkentelijk >r de gevonden oplossing. Het is i gelukkig, een bemoedigend ver- ijnsel, dat hier een geschil, hetwelk oogenblik dreigde, een wereld- ind te zullen doen oplaaien, door <«|ddel v n onderling overleg is ge leld. Dit kan worden beschouwd een eerste schrede op den goeden g. Wij mogen thans hopen en trouwen, dat geschillen fusschen ken voortaan niet rneer zullen rden beslist door bruut oorlogs veld, doch door gemeenschappelijk rleg. Wij zien bij het schrijven van deze orden volstrekt niet over het hoofd, zich onder de uitingen van dank- irheid ook wanklanken mengen, uige de verbitterde uitlating van n professor, die uitriep: „Tenzij volken zich vermannen, en hun ni-democratische regeeringen ver en en bereid zijn, hun nu ont- ;elijk geworden taak op te nemen, de macht der Ivrannie ook over Westen komen te liggen." Men kan zich niet onttrekken aan t denkbeeld dat, indien deze ifessor de plaats van Chamberlain d ingenomen aan de conferentie- el, geheel Europa thans in een dlflog zijn gewikkeld, waarbij de en der verschrikking 1914—1918 leel in het niet zouden zinken, iien de wereld voor de vraag werd iteld, of het algemeen belang irmee beter gediend zou zijn ge est, kan het antwoord niet twijfel- blAtig zijn. Ook in eigen land ontmoet Cham- rlain kritiek. Dit getuigt niet van n vooruitzienden blik. Thans is het genblik nog niet aangebroken, m larop wij de vèr strekkende ge- >e Igen van zijn optreden kunnen ti oordeelen. Ditzelfde geldt voor zijn ;enstanders. Wij leven nog te veel in een sfeer n wantrouwen. Laten wij alwachten en hun een rlijke kans geven. Zoo ooit, dan hier het wijze woord op zijn plaats: iejordeelt niet, voor het tijd is, dus of wacht". Weten ligt thans g niet binnen de grenzen van het nschelijk kunnen, dus blijft ons li lts anders over, dan te wachten. Wij zouden hier evenwel nog een kei nuchter woord willen richten hen, die Chamberlains verdiensten oft ten volle willen erkennen. Men een man als Chamberlain, ver- ijsd in de politiek, bezadigd, een in die alles wikt en weegt, er toch t van verdenken, dat hij licbt- ardig een weg zal inslaan, die od loopt of naar namelooze ellende ert Wij hebben thans gezien, hoe zijn initiatief te elfder ure een iferentie werd bijeengeroepen, die t oorlogsmonster op de vlucht joeg. Hoogstens zou men kunnen zeggen, de besluiten, dank zij welke de ij' le' 12 over en tusschen Uw tanden en geeft een werkelijk wonder van reiniging, lvorol-tandpasta (Nieuw recept) Tube 60, 40 en 25 cent 47835 vrede werd bewaard, geen ideale oplossing vormen doch niemand zal kunnen ontkennen, dat zij moeten worden beschouwd als een gelukkige inleiding tot nieuwe methoden ter regeling der betrekkingen tusschen volken. Men moet de aangelegenheid, welke in de achter ons liggende dagen te München is geregeld, meer aan voelen, dan beredeneeren. Het is inder daad meer een gevoelskwestie, dan iets anders. Chamberlain heeft, vermoedelijk beter dan iemand anders, getoond voor den werkelijken toestand in Europa. Als echteEngelschman heeft hij zijn zin voor realiteit laten spreken. Hij heeft geen nieuw Europa ge bracht neen, dit nieuwe Europa was er reeds, gelet op de machts verhoudingen. En dan is er nog een factor, waarmede slechts weinig menschen rekeningschijnen te hebben gehouden; dat is hetenorme Russische rijk. Het ontketenen van een oorlog zou hebben beteekend in de kaart der Sovjets spelen. Vergeten wij dat vooral niet Men beschuldige ons niet van over drijving! Lazen wij niet het door Tass uit Moskou geseinde bericht, dat „het telegraafagentschap der Sovjet-Unie gemachtigd was tot de verklaring, dat de regeering der Sovjet Uni geen volmachten had ge geven aan Daladier en dat zij niets te maken had met de te Miinchen gehouden conferentie en de door haar genomen besluiten"?! Men zal het in elk geval er over eens zijn, dat een vrede, bereikt zonder dat de Sovjets daarmede iets te maken hadden, verre te verkiezen is boven het tegendeel. En, wij her halen het: eerst na verloop van tijd zal men kunnen beoordeelen, wat de thans bereikte vrede ons uit eindelijk zal hebben gebracht, wan neer alle daarbij betrokkenen een een eerlijke kans hebben gehad, om de oprechtheid van hun bedoelingen te laten blijken. Voor het oogenblik verheugen wij ons over den vrede, welke ontegen zeggelijk hoopvol stemt ten aanzien van de toekomst. Zal het „Nooit meer oorlog!" thans in vervulling gaan en gloort aan de kim de dageraad van het ideaal der geheele menschheid de eeuwigdurende vrede? Opheffing der voorzorgen. Nu de spanning, waarin ook ons land tengevolge van de Europeescbe moeilijkheden heeft verkeerd, met het bereiken van het Miïnchener accoord is geweken, keert het leven weer in normale banen terug. Gelei delijk worden alle genomen voor zorgsmaatregelen van militairen en anderen aard weer opgeheven. De uitvoerverboden, in afwachting van te worden ingetrokken, werden voor- loopig opgeschort, zoodat de uitvoer van de betreffende artikelen weer ongehinderd voortgang kan vinden. De grensbeveiligingstroepen keerden terug, eerst naar de verschillende mobilisatiecentra, waar zij door de bevolking feestelijk werden binnen gehaald, en twee dagen later naar hun garnizoenen. In verband daar mede konden ook de veldpostkantoren te Groningen, Apeldoorn,'s-tlertogen- bosch en Maastricht weer worden opgeheven. Dat overigens alle ge nomen militaire voorzorgsmaatregelen geheel naar wensch zijn uitgevoerd, blijkt wel uit den dagorder, dien de chef van den generalen staf, luite nant-generaal I. H. Reynders, uit vaardigde eu waarin den troepen hulde wordt gebracht voor de snelle en doeltreffende wijze, waarop de 'bevelen lot het innemen der oorlogs opstellingen ten uitvoer worden ge bracht. Deze ongewilde legeroefoning heeft geleerd, dat mobilisatie in den gestelden tijd volkomen mogelijk en uitvoerbaar is. De vlotte u itvoering van alle voorgeschreven maatregelen heeft niet nagelaten zoowel op de legerleiding als op de burgerbevol king een uitstekenden indruk te maken en vooral bij deze laatste is het vertrouwen in onze weermacht er aanzienlijk door versterkt. En de gasmaskers Was onze grensbeveiliging dus wel redelijk in orde, met de bescherming der burgerbevolkiug zag het er heel wat minder gunstig uit. Het kost nu eenmaal veel moeite ons volk wakker te schudden voor een gevaar, dat niet onmiddellijk voor de deur staat en om dit gedaan te krijgen is mis schien de oorlogsdreiging der laatste weken voor ons land wel heel nuttig geweest. Nu kreeg ieder opeens be langstelling voor luchtbeschermings maatregelen, maar des te sterker bleek toe,? ook onze achterstand op dit gebied. De vraag naar gasmas kers was plotseling overstelpend en terwijl toch enkele maanden geleden reeds drie fabrikaten (twee Neder- landsche en een Belgisch) waren aangekondigd, waren thans na enkele dagen reeds nergens meer gasmas kers te krijgen. Het is dan ook een geluk, dat bet gevaar ditmaal zoo snel is afgewend, zoodat wij nog ge legenheid krijgen, ons er beter voor voor te bereiden. Op het oogenblik beschikken de artillerieinrichtingen aan de Hembrug, een der makers van het Nederlandsche volksgasmas ker nog niet over voldoenden voor raad om tot levering aan particulieren te kunnen overgaan Wel is de fabri cage in vollen gang, doch voorloopig wordt uitsluilend geproduceerd ten behoeve van den inspectenr voor de bescherming van de burgerbevolking tegen luchtaanvallen. Eerst als in diens behoefte voldoende is voorzien, zal met de levering aan particulieren worden begonnen. De prijs van het volksgasmasker zal, zooals indertijd ook reeds was aangekondigd, onge veer 15.— bedragen. Het is te hopen, dat tegen den tijd, dal het verschijnt, de belangstelling ervoor weer niet geheel is geluwd. Het mond- en klauwzeer. Het vraagstuk van het mond- en klauwzeer, dat een ernstige bedrei ging vormt voor den Nederlandscben veestapel, heeft de volle aandacht van de drie centrale landbouworga nisaties (de Christelijke Boeren- en Tuindersbond en het Koninklijk Ne derlandsch Landbouwcomité). In een vergadering, te Den Haag gehouden, hebben de drie C. L. O. besloten, het vraagstuk van de bestrijding dezer besmettelijke veeziekte voor te leggeu aau de commissie van advies inzake de gezondheidstoestand van het vee, welke is ingesteld door de drie C.L.O., den Alg. Ned. Zuivelbond en de Maatschappij voor Diergeneeskunde. Het is te hopen, dat een doeltreffende bestrijdingsmethode voor de nood lottige ziekte zal worden gevonden. De menschheid leeft snel in dit tijdperk van vliegtuig, oceaanreus en gestroomlijnde locomotief. Dit geldt ook op politiek gebied. Was nog een week geleden, na maanden van een zenuwfnuikende spanning, de alge- rneene stemming er een van het allerzwartste pessimisme, thans, nauwelijks zeven dagen later, is ten gevolge van de recente gebeurtenis sen, de wereld vervuld van hoop op een betere en gelukkiger toekomst. Hoe was het mogelijk, dat het oorlogsspook, dat nog slechls enkele dagen geleden zoo gevaarlijk dicht boven Europa waarde, verdreven kon worden om plaats te maken voor een geest des vredes en verzoeningsge zindheid? Dit is in de eerste plaats wel te danken aan den vredeswil, die, zooals te München en ook daar na is gebleken, in alle Europeesche volken in gelijke mate aanwezig is. Zonder dezen vredeswil ware het den staatslieden, hoe vredelievend en bekwaam zij ook mogen zijn, waarschijnlijk niet gelukt het accoord van München lot stand te brengen en daarmee den vrede te redden. Hiermee zij niet afgedongen op den onvermoeiden arbeid voor den vrede van een Chamberlain, het energieke ingrijpen van een Mussolini het heldere inzicht van een Daladier, de bereidheid tot een compromis van éen Hitier en de opofferingsgezind heid van een Benesj. Zij allen hebben hun taak in den geest der volken volbracht en derhalve mogen zij aanspraak maken op de dankbaarheid van de wereld. Hoop op de toekomst. Hel belangrijkste van het accoord van München is ongetwijfeld hierin gelegen, dat in de eerste plaats een oud onrecht uit de wereld is gehol pen en dat in de tweede plaats is aangetoond, dat elk probleem, ook het gevaarlijkste en het moeilijkste, door vreedzame onderhandelingen en met goeden wil aan alle zijden kan worden opgelost. Chamberlain en Daladier hebben daarop in de verdediging hunner fcuitenlandscbe politiek in hun par lement duidelijk gewezen. En dat dit dfe mcening van welhaast liet geheele Engelsche en Fransche volk is, bleek duidelijk uit de meerder heid, waarmee zoowel in het Lager huis als in de Fransche kamer van afgevaardigden de buitenlandsche politiek van de regeeringschef werd goedgekeurd. Zeker, er was ook critiek, in En geland, waar de minister van oorlog Duif Cooper zijn ontslag nam, zelfs van bevoegder zijde dan in Frankrijk, waar slechts de communisten en de uiterst rechtsche heer De Kerillis de buitenlandsche politiek tan Daladier afkeurden Chamber ain en Daladier hebben het verwijt moeten aanhooren dat zij veel te toegeeflijk tegenover Hitier zijn geweest, dat zij een kleinen staat in den steek hebben gelaten, dat zij daardoor het ver trouwen van andere kleine staten hebben verspeeld, dat zij aan het prestige van Engeland en Frankrijk een harden slag hebben toegediend. Maar deze verwijten zijn op het oogenblik niet steekhoudend. Dat zouden zij eerst worden, wanneer bleek, dat alles, wat te München is geschied, voor niets is geweest, dat het oorlogsspook slechts voor korten tijd zou zijn verdreven, dat de geest van samenwerking, die op het oogen blik in Europa leeft, op een ondeug delijke basis berust. Dit is nu echter nog geenszins bewezen. Integendeel: de betrek kingen tusschen de Europeesche groote mogendheden verbeteren zich zienderoogen. Chamberlain en Hitier hebben de verklaring „Nooit meer oorlog tusschen Engeland en Duitsch- land" onderteekend, de betrekkingen tusschen Frankrijk en Italië worden door de benoeming van een Franschen ambassadeur te Rome geregeld, een nieuwe conferentie tusschen de vier staatslieden, waarbij ook de overige Europeesche problemen, zooals de Spaansche kwestie en het Middel - landsche Zeevraagstuk, alsmede de koloniale kwestie zullen worden be sproken, zal binnenkort worden ge houden. Dit laatste probleem bergt intusschen nog een klein addertje in het gras voor ons land. In het Engel sche Lagerhuis is tijdens het debat over de buitenlandsche politiek, zij het ook slechts spottenderwijs, over een afstand van een deel van den Belgischen Congo en van Nederl. Indië gesproken. Hier dient uitdrukkelijk te worden verklaard, dat Nederlandsch gebied nimmer kan worden afgestaan en Duitschland dit ook niet verwacht. Hitier heeft herhaaldelijk verklaard, dat Duitschlands koloniale verlangens slechts bevredigd kunnen worden door de landen, die deze koloniën na den wereldoorlog als mandaat in hun bezit hebben gekregen Iedere poging van Engelsche zijde om te trachten Nederland in het koloniale vraagstuk te betrekken, moet derhalve worden afgewezen. Deelname door Nederland aan een koloniale ffiogend- hedenconferentie ter bespreking van het aan Duitschland te geven kolo niale gebied heeft dan ook geen zin. De toestand in Tsjecho-Slowakije. In Tsjecho-Slowakije zijn in tusschen de daarvoor te München aangewezen zones door de Duitschers bezet en Hitier is met groot enthousiasme in het Sudetenland ontvangen. Ook heeft Praag toe moeten geven aan den druk van Warschau en het gebied van Tesjen af moeten staan aan Polen. Hetzellde zal tenslotte wel ge schieden met het deel van Slowakije, waar de Hongaarsche minderheid gevestigd is. Een slaat, waarin Tsjechen, Slowaken, Roethenen en eenige Roemenen wonen, zal dan na de verschillende volksstemmingen overblijven. Dat deze nieuwe staat levensvatbaarheid bezit wordt ook in Praag niet betwijfeld. Maar duidelijk ziet men daaibij in, dat men zijn politiek geheel moet herzien. Dit komt tot uiting in een zeer bitter gesteldarlikel van de „Lidove Noviny" een blad, dat dikwijls de meening van vooraanstaande Tsjechische poli tici weergeelt. Daarin wordt verklaard, dat er voor den nieuwen staat niets anders over blijft, dan samen te gaan met Duitschland Zelfs in de handelsbe trekkingen zal bet elke combinatie moeten vermijden, die tegen Duitsch land is gericht. Intusschen is het kabinet Sivory weer vernieuwd. Het zal de taak van dit nieuwe kabinet zijn, den staat een goede basis te geven, zoowel politiek als economisch. Engeland biedt voorloopig de helpende hand met een leening van 30 millioen pond! Benesj, de man die als politicus in 1919 mede de Tsjecho-Slowaaksehe Republiek slichtte, en nog slechts enkele jaren President was, heeft zijn LANDBOUW CENTRALE LANDBOUWORGANISATIES De te 's-Gravenhage gehouden ver gadering der dag. besturen van de drie centrale landbouworganisaties nam de volgende besluiten Bestrijding mond- en klauwzeer. Besloten wordt dit vraagstuk ter adviseering voor të leggen aan de commissie van advies inzake den gezondheidstoestand van het vee, welke is ingesteld door de drie cen trale landbouworganisaties, den Alg. Ned. Zuivelbond en de Maatschappij voor dierengeneeskunde. Ruiltransactie van buitenlandsch vleesch en stroo. Besloten wordt bet standpunt in te nemen, dat met een ruiltransactie van buitenlandsch vleesch tegen stroo buiten de clearing kan worden accoord gegaan, mits de vleeschprijzen hier

Krantenbank Zeeland

Ierseksche en Thoolsche Courant | 1938 | | pagina 1