l/AARIN OPGENOMEN DE IERSEKSCHE EN THOOLSCHE COURANT
g|g
UITEN
LAF
NIEUWSBLAD VOOR HET EILAND THOLEN
Tsjechische
kwestie
rijdag 23 September 1938.
No. 38
Zes en vijftigste jaargang
I
Voedt Uw huid 's nachts met Purol
dagsblad r^37^franco Tholen, Poortvliet, Scherpenisse, St-Maartensdijk, Stavenisse, St-Annaland en Olld-VoSSemeer lifters1naar plaatsruimte'
TI_^, Bij abonnement aanmerkelijke
De opening van het parlement.
koi
de
THOOLSCHE COURANT
^il nncf -f JL r>an T 1
blad verschijnt eiken
Prijs per kwartaal
Advertentiën van 1 tot 4
regels 75 ct.iedere regel
post f 1,65 -f 15 cent
kosten.
UITGAVE FIRMA J. M. C. POT. THOLEN - TEL. INTERC. 16 - POSTREK. 1043 prijsvermindering.
PUBLICATIES
KEURING DIENSTPLICHTIGEN.
1 December a.s. zal de herkeu-
sraad in eenige gemeenten zitting
den.
mlrent wie een keuring kunnen
ergaan raadplege men de aanplak-
itten. 13
holen, 21 Sept. 1938.
De Burgemeester van Tholen.
78!
Tsjecho-slowaakscbe kwestie
op het oogenblik vergeleken
den met een lawine, die snel den
afstort en nog slechts schijnt
unnen leiden tot een liquidatie
de republiek van Masarijk.
onden en Parijs hebben aan
tg voorgesteld het Sudetenduit-
i gebied zonder volksstemming
het Derde Rijk af te staan en
3r eenmaal a gezegd was, kon
b niet uitblijven. Polen en Hon-
je hebben thans geëischt, dat ook
andere minderheden bij de
derlanden zullen worden gevoegd,
;schland en Italië steunen deze
hen en het heeft er den schijn
dat ondanks het weigerend
voord van Praag op de Britsch-
rsc ische voorstellen, een dergelijke
se idatie nog de eenige mogelijkheid
t fie niet tot oorlog zal leiden.
Londen en ook wel in Parijs
jnt men zich tenslotte wel hij
dergelijke oplossing te willen
•leggen. Men weet daar, dat zoo
het niet tot een oorlog wil laten
en, men zal moeten boeten voor
'outen te Versailles gemaakt. Door
millioenen, die zeggen „En weer
't Duitschland zijn zin", wordt
ontwikkeling der laatste dagen
Chamberlain geweten,
aar voor nog meer menschen zal
verdwijnen van het Tsjecho-
aaksche probleem uit de Euro-
che politiek, zooals dit door
mberlain gedacht is, het weg
en van een schier ondragelijken
aifi beleekenen.
rant zonder Chamberlains stap
er ongetwijfeld een Europeesch
liet zijn ontstaan, dat door
land, ook door Duitschland niet,
I begeerd en thans wellicht nog
worden vermeden,
i zaak is dezede toestand was
jeloopen. Wel waren er door de
chen concessies gedaan, maar
genoeg en de Tsjechische politiek
t dan ook niet ten volle de be
dering van de wereld gehad.
is men achter de feiten aan-
)men en hadden de Tsjechen
iddellijk voorgesteld, wat zij
71 potte aanboden, dan hadden zij
udetenduitschers voor het feit
iei|eld, dat dezen toch niet konden
leren, wat zij gevraagd hadden.
3t is evenwel anders gegaan. Het
igsspook begon steeds duidelijker
te doemen. Terzelfdertijd ging
ipa er zich op bezinnen, dat de
meene oorlog zeer waarschijnlijk
1 en dat het daarbij toch eigenlijk
over de correctie van een staat,
fn 1919 door de overwinnaars
lu rmeerd was tegen den zin van
je millioenen Dnitschers, Hon-
sche en Poolsche bewoners van
ihoslowakije.
lil ging zichallerwege afvragen:
1 l ten de volken van Europa, omdat
rie en een half millioen Sudeten
schers zich bij Duitschland willen
luiten, in de ontzettende beproe-
van een verdelgingskrijg worden
>rt? Kan dat tenslotte een gel
reden zijn, om roo'n oorlog
Europa te laten komen Het
toch niet drie en een half tnil-
Tsjechen, die worden opgeëischt
rdrie en half millioen Dnitschers,
el!
R.
want zij wordt er zoo zacht en mooi, zuiver en gezond door. Doe
dit 1 of 2 maal per week. Ook vetwormpjes, vlekjes, pukkels en
uitslag verdwijnen er door. Tube 45, Doos 60 en 30 ct. 14 47888
die niet anders wenschen dan bij
Duitschland te komen. Moet zulk een
ramp dan niet worden voorkomen
Daarop nam Chamberlain zijn besluit.
Wij weten nu, wat Hitier te Berch-
tesgaden tegenover Chamberlain heeft
geëischt. Aan dien eisch is in elk
geval door Londen en Parijs ten
deele tegemoet gekomen. OfTsj^cho
Slowakije dit tenslotte nog zal doen,
blijft de vraag, maar dit kan even
terzijde worden gelaten.
De hoofdzaak blijit dit: voor drie
en een half millioen Sudetenduitsehers
eenige honderdduizenden Hongaren
en Polen, die persé bij hun land van
oorsprong willen komen, krijgt men
de volken van Europa niet zoodanig
warm, dat zij de verschrikking van
den oorlog met voldoende geestdrift
tegemoet zouden gaan
Dat doet zij eerst, wanneer over
tuigend zou blijken, dat Duitschland
er op uit is Europa aan zich te
onderwerpen, een vrees, die inder
daad bij millioenen leeft, maar nog
eerst dient te worden bewezen.
Het zal een goed deel van Chamber
lains politiek zijn daaromtrent klaar
heid te scheppen, waar hij met al
zijn kracht gaat streven naar toe
nadering tusschen het Westen en
Duitschland. God geve, dat hem dit
moge gelukken
(Nadruk verboden)
Minder uitbundig van stemming
dan verleden jaar, toen Prinses
en Prins aan de plechtigheid deel
namen, was het publiek toch ook nu
weer in grooten getale loegestruomd,
om te genieten van het altijd weer
boeiende schouwspel, dat het voorbij
trekken van den Koninklijken stoet
op weg naar de Ridderzaal te zien
geeft. In 'slands vergaderzaal sprak
H. M. de Koningin als telken jare de
openingsrede voor het nieuwe zitting
jaar uit, een rede ditmaal van een
wel zeer veelzeggende soberheid en
zakelijkheid, die geen plaats laat voor
hoopvolle toekomstverwachtingen,
doch aanspoort tot eensgezinde samen
werking ter oplossing van de moeilijke
problemen, waarmee ons land nog te
kampen heeft.
Duidelijk spreekt uit deze troonrede
dat de regeering naast de versterking
der weermacht de bestrijding der
werkloosheid op den voorgrond stelt.
Nieuwe maatregelen tot bestrijding
daarvan worden aangekondigd, in
zonderheid zoodanige maatregelen
als kunnen bijdragen iot blijvende
werkverruiming. De versterking der
weermacht zal worden voortgezeten
het spreekt wei vanzelf, dat deze
beide groote opgaven zware eischen
aan 'slands financiën zullen stellen.
De noodzakelijkheid van nieuwe offers
wordt dan ook reeds onder het oog
gebracht, terwijl anderzijds de
regeering haar uitgaven tot het aller-
noodigste zal beperken. Al met al
een troonrede, die weinig lichtpunten
kan aantoonen, doch waaruit moed
en vastberadenheid spreekt.
Schiphol centrale luchthaven
Zooals onze lezers weten, stelt de
regeering zich op het standpunt, dat
de positie van ons land in het inter
nationale luchtverkeer het noodzake
lijk maakt, dit geheele verkeer op
één vliegveld te concentreeren. Werd
eerst de aanleg van een nieuw cen
traal vliegveld bij Leiderdorp over
wogen, thans blijkt de regeering dit
voornemen te hebben prijsgegeven
en zich meer bezig te houden met
de tweede oplossing die mogelijk was
namelijk Schiphol te maken tot cen
trale Nederlandsche luchthaven.
Onderhandelingen hierover worden
thans gevoerd tusschen den minister
van Waterstaat en het. Amster-
damsche gemeentebestuur. Het rijk
zou dan in de verdere kosten van
inrichting en exploitatie van Schiphol
en nader te bepalen aandeel hebben
Belangrijke benoemingen,
Eenige belangrijke benoemingen,
reeds afgekomen of nog aanstaande,
vragen deze week onze aandacht.
Aan het hoofd van het departement
van Waterstaat zal 1 Jan. a.s. een
nieuwe figuur verschijnen. De huidige
secretaris-generaal van dit departe
ment, mr. G. van der Meulen, heelt
met ingang van dien datum eervol
ontslag gekregen en in zijn plaats is
benoemd mr. D. G. W. Spitzen, die
Ihans administrateur is bij het depar
tement van binnenlandsche zaken.
Verder zal er ook wijziging komen
in de ieiding der Spoorwegen. In
plaats van de eenhoofdige leiding,
die wij bij dit bedrijf tot nog toe
kenden, zal er een meerhoofdige
komen. De directie van dit omvang
rijke staatsbedrijf zal in de toekomst
bestaan uit een president en twee
directeuren. Hierdoor wil men be
reiken, dat de verschillende diensten
van het bedrijf in de directie zelf
zijn vertegenwoordigd, zoodat moei
lijke problemen onmiddellijk door de
meest ter zake kundige personen
kunnen worden toegelicht. Tot presi
dent van de Nederlandsche Spoor
wegen zal worden benoemd prof. dr.
ir. J. Goudriaan, naast wien ir. W.
Hupkes en jbr. ir. W. F. H. van
Rijckevorsel als direcienren zullen
optreden. De beide nieuwe direc
teuren zijn thans nog resp. chef van
tractie en materieel, en chef goede
rendienst en handelszaken. De door
hun benoeming vrijkomende plaatsen
zullen niet meer worden bezet, zoo
dat op dit punt een bezuiniging wordt
verkregen.
De Millioenennota.
Op een zoo sombere Troonrede
moest wel een weinig opwekkende
Millioenennota volgen. Een begroo
ting met een tekort van 61 millioen
gulden in weerwil van een drastische
belastingverhooging (2% heffing op
alle inkomsfen, huren, loonen en
renten en een heffing van 8 op
de winsten van rechtspersonen, dus
van stichtingen, vereenigingen, enz.)
dat is de bittere pil, die wij na
een al te korte periode van opleving
en gunstiger vooruitzichten thans al
veer te slikken krijgen. De geld ver
slindende voorzieningen, die deze
belastingverhooging onontkoombaar
maken werkloosheidsbestrijding
en versterking der weermacht
hebben echler zoozeer de instemming
van het geheele volk, dat het dezen
verzwaarden last ook op zich zal
nemen. Verheugend is in ieder geval,
dat het aantal tewerkgestelden zoo
mogelijk zal worden vergroot tot
90 a 10Ü.000 en dat gestreefd wordt
naar rechtvaardiger verdeeling van
den belastingdruk. Dit laatste sluit
in, dat naast de belastingverhooging
ovor de geheele linie toch waar dit
noodig is verlichting van den belas
tingdruk zal worden verkregen, zoo
voor de groote gezinnen cn in het
algemeen voor de minst draagkrach-
tigen der bevolking.
BB'f! -* 4
Een liquite van den Tsjechischen
staat of oorlog Op het oogenblik is
de toestand zoo, dat de eene moge
lijkheid niet waarschijnlijker mag
worden geacht dan de andere. In
elk geval krijgt men den indruk, dat
er een lawine is ontstaan, die, in
welke richting ook, niet meer is tegen
te houden. Is het wonder, dat de
zenuwen der Europeanen tot het
uiterste gespannen zijn en een ieder
angstig naar den dan van morgen
blikt?
Beschouwen wij thans de gebeur
tenissen, die zich na het bezoek van
Chamberlain aan Hitier hebben afge
speeld, dan valt het onmiddellijk op,
dat van de aanvankelijke ontspanning,
die het onderhoud tusschen de beide
staatslieden ongetwijfeld tijdelijk
bracht, niets is overgebleven.
Het advies, dat Frankrijk en Enge
land na de conferentie van Londen
van 1.1. Zondag aan Praag gaven, nl.
afstand van het Sudetenduiische ge
bied aan het Derde Rijk, zonder
volksreferendum, waartegenover dan
Londen en Parijs de nieuwe Tsjechi-
staatsgrenzen zouden garandeeren,
liet de hoop een minnelijke schikking
bestaan. Thans kan daarvan echter
geen sprake meer zijn. Ook Polen en
Hongarije hebben geëischt, dat de in
Tsjecho-Siowakije wonende minder
heid weer bij het moederland moet
worden gevoegd. De staaislieden van
deze beido landen hebben een bezoek
aan Hitier te Berehtesgaden gebracht
en deze heeft hun toegezegd, dat zij
op zijn vollen steun kunnen rekenen.
Indien nu de Sudetenduitsehers,
de Hongaren en de Polen zich van
het Tsjechoslowaaksche staatsverband
afscheiden, zou er nog slechts een
rompstaat overblijven, bestaande uit
het Tsjechische deel van Bohemen
en een lange, steeds smaller wordende
strook, waarin de Slowaken, Roethe-
nen, Oekrainers en Roemenen wonen.
Na een dergelijke afscheiding zal er
echter geen levensvatbaar staatsver
band meer overblijven.
Achter de feiten.
Men kan zich niet aan den indruk
onttrekken, dat Londen en Parijs
ook dit keer weer achter de feiten
aanloopen. Toen Henlein met zijn 8
punten van Karlsbad to voorschijn
was gekomen, stuurde Londen Lord
Runciman naar Praag. Toen diens
bemiddelingspogingen na eenige
weken niets opleverden en Berlijn
volle autonomie verlangde, diende
Praag een voorstel tot kantonnale
autonomie in. Toen de eisch naar een
plebisciet hoorbaar werd, werd be
perkte autonomie voorgesteld en toen
Hitier te Neurenberg zijn eisch tot
algeheele toekenning van het recht
tot zelfbeschikking stelde, kwam men
met de idee van een plebisciet ach
teraan.
Het ziet er r.aar uit, alsof deze
gang van zaken zich ook nu, ten
opzichte van de conferentie te Godes-
berg, herhaalt. Terwijl de oiïicieele
Duiische pers, na Chamberlains bezoek
op den Oberzalsberg, jubelend begon
te verkondigen, dat Tsjecho-Siowakije
als staat zou worden geliquideerd
en .Mussolini dit te Triest in nog
duidelijker woorden als zijn eisch
aan de wereld bekend maakte, con
fereerden Chamberlain en Daladier
te Londen over een afstand van de
over wegend Sudeten duitsche gebieden
aan het Rijk en een garantie der
nabuurstaten en groote mogendheden
voor de grenzen van het zoo over
gebleven Tsjechoslowaaksche staats-
gebied.
Terwijl men Praag tot deze op
lossing trachtte over te halen, is
Hitier Londen en Parijs al weer vóór
geweest. De Duitsche pers kreeg in
structie het liquidatietbema lerhaud
te nemen. Het bezoek der Polen en
Hongaren op den Obersalzberg laat
nauwelijks ruimte voor gissingen.
Dat onder deze omstandigheden het
nieuwe voorstel van Praag, dat het
advies van Londen en Parijs tegen
alle verwachting in van de hand wijst
en het geschil voor wil leggen aan
uet Haagsche Hof van Arbitrage,
zulks volgens het Verdrag van 1926,
dat tusschen Duitschland en Tsjecho-
Siowakije is gesloten en door Hiller
nog in 1936 is erkend, nauwelijks de
moeite van het bespreken waard is,
behoeft geen betoog.
Uiterste spanning aan de Tsjechische
grens.
Intusschen stijgt de spanning aan
de Boheemsche grens van uur tot uur.
Henlein organiseert zijn legioenen, die
gewapend worden en verstrekkende
bevelen krijgen. Volgens berichten
uit dit gebied zou het volkomen fout
zijn te gelooven, dat het geduld der
toch reeds zoo opgezweepte lieden
onuitputtelijk is. Het is derhalve te
hopen, dat de besprekingen in het
schoone Bad Godesberg spoedig tut
een bevredigend resultaat mogen
leiden. Een langer uitblijven van een
concrete oplossing zou fataal kunnen
worden. Ongetwijfeld wil men noch
in Londen, noch in Parijs of Berlijn
den oorlog. Maar indien deSudeten-
duitsche legioenen ten lange leste
hun geduld zouden verliezen, ware
de consequentie daarvan voor Europa
niet te overzien.
GEMEENTERAAD
THOLEN. 16 September 1938.
Voorzitter Burgemeester Mr. A. J.
van der Hoeven. Secretaris de heer
V. Laban. Afwezig met kennisgeving
de heer J. L. Potappcl.
De voorzitter opent de vergadering
op de gebruikelijke wijze.
Spr. zegt hierna dat hij bij den
aanvang van deze vergadering niet
na kan laten nog een enkel woord
te spreken naar aanleiding van de
plaats gehad hebbende feesten in
verband met het 40-jarig jubileum
van H. M. de Koningin. In boeken,
tijdschriften en couranten hebben
wij kunnen lezen wat onze Koningin
voor Land en Volk is geweest en
wij mogen wel God dankbaar zijn
dat Hij ons zulk een Koningin heelt
gegeven en hij spreekt dan ook den
wensch uit dat God haar oog lang
voor land en volk moge sparen.
Punt 4 der agenda aankoop van
grond wordt gewijzigd in verhuur
van grond.
De notulen van de twee vorige
vergaderingen worden ongewijzigd
vastgesteld.
Ingekomen stukken
Een schrijven van den Commissaris
derKoningininZeeland dat koninklijk
is goedgekeurd de verordening heffing
opcenten op de gemeentefondsbelas
ting.
Van Ged. Staten goedkeuring wij
ziging begrooting.
Van het Centraal Bnreau van veri
ficatie dat het gecontroleerd hééft
de kas en boeken van den gemeente
ontvanger; idem van het brugbedrijf
en het PotMeijer fonds en dat alles
in orde is bevonden.
Van Ged. Staten goedkeuring be
treffende vaststelling van de gewij
zigde brugtarieven.
Van hetzelfde college goedkeuiing
van het raadsbesluit tot aankoop van
grond van wed. de Haan.
Van C. van Os een dankbetuiging
voor de welwilleude medewerking
die hij in zijn dienstverband heell
ondervonden.
Een verzoek van den Bond van
Onderwijzers om adhaesie te betuigen
betreflende de verlaging leerlingen-
schaal.
Burg. en weth. stellen voor deze
stukken voor kennisg. aan te nemen,
waartoe metalg. st. besloten wordt.
Een schrijven van God. Staten be
treffende begrooting 1938 met enkele
opmerkingen en wijzigingen.
Burg. en weth. stellen voor met
de opmerkingen rekening te houden
en de wijzigingen aan te brengen
behalve die laatste betreflende het
brugbedrijf.
Met alg. st. wordt dit goedgevonden.
Burg. en weth. bieden aan de ge
meenterekening en de andere reke
ningen over 1937.